Azərbaycan
Deutschland
Lietuva
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Украина
Il Mandraġġ hija żona fin naħa t isfel tal Belt Valletta man naħa ta Marsamxett Mudell tal Mandraġġ li jinsab fil Mużew
Il Mandraġġ
Il-Mandraġġ hija żona fin-naħa t’isfel tal-Belt Valletta man-naħa ta’ Marsamxett.
Il-bidu
F’din iż-żona meta ġiet biex tinbena l-Belt fl-1566 kien ippjanat li jkun hemm “mandracchio” jew mandraġġ li jfisser parti kennija fil-port għat-tiswija tal-vapuri. B’dan il-għan l-Ordni ta’ San Ġwann ħareġ ordni sabiex il-ġebel biex tinbena l-belt kellu jittieħed minn dan is-sit sakemm il-ġebel ma jittiħidx mill-gebel biex jitħaffer il-ġibjun. Ir-raġuni għalfejn intgħażel dan is-sit kien minħabba li l-blat kien inqas imżerżaq lejn il-baħar.
Kien bejn l-1572 u l-1600 li bdew jinbnew id-djar f’dan il-post li kien barriera mitluqa. Id-djar li bdew jinbnew mal-erba’ naħat tal-mandraġġ żammew mal-arkitettura tal-belt imma dawk li kienu fuq in-naħa ta’ ġewwa kienu qed jinbnew mingħajr ippjanar.
L-erba' toroq li kienu jdawru l-Mandraġġ kienu Triq San Mark, Triq Santa Luċija, Triq San Patrizju u Triq Marsamxett. Id-daħliet għall-mandraġġ kienu minn Triq San Mark kif ukoll minn Triq San Patrizju u Santa Luċija. Dawn id-daħliet biex wieħed jidħol fil-mandraġġ kienu jinkludu taraġ jew turġien li jagħtu għal Triq il-Mandraġġ. Id-daħla ta' Triq San Mark kienet magħrufa bħala "Il-mina taċ-Ċintura" filwaqt li dik ta' Triq Santa Luċija kienet magħrufa bħala "It-tomba tal-Mandraġġ". Minkejja li l-mandraġġ kien jikkonsisti fi triq waħda b'diversi sqaqien, il-karratteristiċi differenti ta' ċertu partijiet wasslu biex ikunu magħrufa bl-ismijiet tagħhom fosthom "it-triq tal-kanal" u "it-triq ta' taħt il-bastjun".
Mid-daħla prinċipali Triq il-Mandraġġ kienet wiesgħa madwar 7 metri, daqs Triq San Ġwann, Imma matul it-triq il-wisa' tat-triq hija madwar 2 metri, bil-bini jkun madwar 3 metri minn xulxin f'xi partijiet. It-tul tat-triq hija ta' madwar 574 metru biex b'hekk l-ispazju fit-triq kien ta' 1940 metru kwadru.
L-għoli tal-bini li kienu jdwaru l-Mandraġġ kien ta' madwar erba' jew ħames sulari fi Triq Marsamxett u Triq San Patrizju filwaqt li kien ta' madwar tnejn jew tlieta sulari ma' Triq San Mark u u erba' sulari ma' Triq Santa Luċija.
Is-seklu 20
Fl-1913, Attilo Critien, li kien il-kap tad-Dipartiment tas-Sanità kien dar id-djar tal-Mandraġġ waħda waħda u sab li fi Triq il-Mandraġġ kien hemm numerati madwar 333 dar bin-numri jibdew min-naħa tax-xellug ta’ Triq San Patrizju. Huwa ppublika r-rapport tiegħu fi kiteb bit-titlu “The Manderaggio. Notes, historical and other” fl-1938.
Kienu diversi r-rapporti matul iż-żmien li talbu biex id-djar li kienu jinsabu fil-Mandraġġ jitwaqqgħu minħabba n-nuqqas ta’ spazju u iġene. Fosthom kien hemm il-Professur Bernard, it-tabib ewlieni tal-gvern, Dr W. H. Burrell li kien ressaq rapport quddiem il-Parlament fl-1854, il-Kaptan P. Galton u Dr. J. Sutherland f’rapport dwar il-kundizzjonijiet sanitarji ta’ l-iStations tal-Mediterran, il-Kummissjoni tal-Kolera tal-1886, Is-Sur Read, li kien Technical Adviser tal-Qirda tal-Ġrieden tal-Ministru tal-Biedja u tas-Sajd u Sir Walter Johnson C.M.G., F.R.C.S.
Kien fil-Gazzetta tal-Gvern tal-24 ta’ Marzu, 1937 li il-gvern ħareġ abbozz ta’ Ordinanza li bih il-Gvern ried jirranġa l-inħawi li huma ta’ ħsara għas-saħħa fosthom il-Mandraġġ. F’Novembru tal-1948 bdiet tiġi mplimentata l-iskema tal-Mandraġġ fejn in-nies ngħataw residenza temporanja sakemm isir it-twaqqiegħ u l-bini mill-ġdid taż-żona. Uħud minnhom ingħataw residenza fil-Belt stess filwaqt li oħrajn ngħataw post f'diversi lokalitajiet fosthom Il-Furjana, Il-Gżira u San Ġiljan. Kien fit-8 ta’ Awwissu, 1951 li l-Ministeru tax-Xogħolijiet u r-Rikostruzzjoni qal li tlesta l-ewwel blokk ta’ 42 flat. Fis-snin ħamsin tlestew il-blokkijiet ta’ flats l-oħra ta’ din iż-żona. Illum ftit li xejn baqa’ mill-bini li kien jagħmel parti mill-Mandraġġ ħlief xi bini li jinsab fin-naħa ta’ Marsamxett.
Fil-Palazz tal-Inkwiżitur jinsab mudell tal-Mandraġġ li sar minn Rużar Calleja fl-1938. Calleja dam jaħdem fuq dan il-mudell disa' xhur u huwa mibni fuq skala ta' 1:16.
Noti
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Il Mandraġġ, X'inhi Il Mandraġġ? Xi tfisser Il Mandraġġ?
Il Mandraġġ hija zona fin naħa t isfel tal Belt Valletta man naħa ta Marsamxett Mudell tal Mandraġġ li jinsab fil Muzew tal InkwiziturIl biduF din iz zona meta ġiet biex tinbena l Belt fl 1566 kien ippjanat li jkun hemm mandracchio jew mandraġġ li jfisser parti kennija fil port għat tiswija tal vapuri B dan il għan l Ordni ta San Ġwann ħareġ ordni sabiex il ġebel biex tinbena l belt kellu jittieħed minn dan is sit sakemm il ġebel ma jittiħidx mill gebel biex jitħaffer il ġibjun Ir raġuni għalfejn intgħazel dan is sit kien minħabba li l blat kien inqas imzerzaq lejn il baħar Kien bejn l 1572 u l 1600 li bdew jinbnew id djar f dan il post li kien barriera mitluqa Id djar li bdew jinbnew mal erba naħat tal mandraġġ zammew mal arkitettura tal belt imma dawk li kienu fuq in naħa ta ġewwa kienu qed jinbnew mingħajr ippjanar L erba toroq li kienu jdawru l Mandraġġ kienu Triq San Mark Triq Santa Luċija Triq San Patrizju u Triq Marsamxett Id daħliet għall mandraġġ kienu minn Triq San Mark kif ukoll minn Triq San Patrizju u Santa Luċija Dawn id daħliet biex wieħed jidħol fil mandraġġ kienu jinkludu taraġ jew turġien li jagħtu għal Triq il Mandraġġ Id daħla ta Triq San Mark kienet magħrufa bħala Il mina taċ Ċintura filwaqt li dik ta Triq Santa Luċija kienet magħrufa bħala It tomba tal Mandraġġ Minkejja li l mandraġġ kien jikkonsisti fi triq waħda b diversi sqaqien il karratteristiċi differenti ta ċertu partijiet wasslu biex ikunu magħrufa bl ismijiet tagħhom fosthom it triq tal kanal u it triq ta taħt il bastjun Mid daħla prinċipali Triq il Mandraġġ kienet wiesgħa madwar 7 metri daqs Triq San Ġwann Imma matul it triq il wisa tat triq hija madwar 2 metri bil bini jkun madwar 3 metri minn xulxin f xi partijiet It tul tat triq hija ta madwar 574 metru biex b hekk l ispazju fit triq kien ta 1940 metru kwadru Mudell tal Mandraġġ li jinsab fil Muzew tal Inkwizitur L għoli tal bini li kienu jdwaru l Mandraġġ kien ta madwar erba jew ħames sulari fi Triq Marsamxett u Triq San Patrizju filwaqt li kien ta madwar tnejn jew tlieta sulari ma Triq San Mark u u erba sulari ma Triq Santa Luċija Is seklu 20Fl 1913 Attilo Critien li kien il kap tad Dipartiment tas Sanita kien dar id djar tal Mandraġġ waħda waħda u sab li fi Triq il Mandraġġ kien hemm numerati madwar 333 dar bin numri jibdew min naħa tax xellug ta Triq San Patrizju Huwa ppublika r rapport tiegħu fi kiteb bit titlu The Manderaggio Notes historical and other fl 1938 Kienu diversi r rapporti matul iz zmien li talbu biex id djar li kienu jinsabu fil Mandraġġ jitwaqqgħu minħabba n nuqqas ta spazju u iġene Fosthom kien hemm il Professur Bernard it tabib ewlieni tal gvern Dr W H Burrell li kien ressaq rapport quddiem il Parlament fl 1854 il Kaptan P Galton u Dr J Sutherland f rapport dwar il kundizzjonijiet sanitarji ta l iStations tal Mediterran il Kummissjoni tal Kolera tal 1886 Is Sur Read li kien Technical Adviser tal Qirda tal Ġrieden tal Ministru tal Biedja u tas Sajd u Sir Walter Johnson C M G F R C S Kien fil Gazzetta tal Gvern tal 24 ta Marzu 1937 li il gvern ħareġ abbozz ta Ordinanza li bih il Gvern ried jirranġa l inħawi li huma ta ħsara għas saħħa fosthom il Mandraġġ F Novembru tal 1948 bdiet tiġi mplimentata l iskema tal Mandraġġ fejn in nies ngħataw residenza temporanja sakemm isir it twaqqiegħ u l bini mill ġdid taz zona Uħud minnhom ingħataw residenza fil Belt stess filwaqt li oħrajn ngħataw post f diversi lokalitajiet fosthom Il Furjana Il Gzira u San Ġiljan Kien fit 8 ta Awwissu 1951 li l Ministeru tax Xogħolijiet u r Rikostruzzjoni qal li tlesta l ewwel blokk ta 42 flat Fis snin ħamsin tlestew il blokkijiet ta flats l oħra ta din iz zona Illum ftit li xejn baqa mill bini li kien jagħmel parti mill Mandraġġ ħlief xi bini li jinsab fin naħa ta Marsamxett Fil Palazz tal Inkwizitur jinsab mudell tal Mandraġġ li sar minn Ruzar Calleja fl 1938 Calleja dam jaħdem fuq dan il mudell disa xhur u huwa mibni fuq skala ta 1 16 Pjazza Mattia Preti rinnovataNoti a b The Manderaggio Notes historical and other With illustrations Attilo Critien 1938 Il Berqa 29 ta Marzu 1937 p 3 u 8 Times of Malta Tuesday 28th December 1948 p 8 Times of Malta Thursday 9th August 1951 p 7