Azərbaycan
Lietuva
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Украина
Dan l artiklu dwar il ġeografija huwa nebbieta Jekk trid tista tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l artiklu dejjem s
Kabul
| Dan l-artiklu dwar il-ġeografija huwa nebbieta. Jekk trid, tista' tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l-artiklu, dejjem skont il-konvenzjonijiet tal-Wikipedija. |
Kabul hija l-kapitali u l-akbar belt tal-Afganistan. Hija wkoll il-kapitali tal-provinċja tal-istess isem, li tinsab fil-lvant tal-pajjiż. Skont stimi uffiċjali mill-2014, il-popolazzjoni tal-belt hija 3 543 700 habitants.
| Kabul | ||
|---|---|---|
| Afganistan | ||
| | ||
| Amministrazzjoni | ||
| Stat sovran | Afganistan | |
| Province of Afghanistan | Kabul Province (en) | |
| District of Afghanistan | Kabul District (en) | |
| Kap tal-Gvern | (en) | |
| Ismijiet oriġinali | کابل | |
| Ġeografija | ||
| Koordinati | 34°31′58″N 69°09′57″E / 34.5328°N 69.1658°EKoordinati: 34°31′58″N 69°09′57″E / 34.5328°N 69.1658°E | |
| Kabul Kabul (Afghanistan) | ||
| Superfiċjenti | 275 kilometru kwadru | |
| Għoli | 1,790 m | |
| Demografija | ||
| Popolazzjoni | 4,273,156 abitanti (2020) | |
| Informazzjoni oħra | ||
| Fondazzjoni | 1200 (Gregorian) | |
| Żona tal-Ħin | (en) | |
| bliet ġemellati | Ankara, , (en) , Istanbul | |
Il-belt nnifisha tokkupa żona ta 'madwar 554 km², iżda l-konfini tagħha huma inċerti ħafna minħabba l-ippjanar urban periferali ikkontrollat ħażin.
Ġeografija u klima
Il-belt nnifisha tokkupa żona ta 'madwar 554 km², iżda l-konfini tagħha huma inċerti ħafna minħabba l-ippjanar urban periferali ikkontrollat ħażin.
Minħabba l-ġeoloġija kumplessa tal-firxa tal-Hindu Kush u l-għoljiet tagħha, il-pjanura ta 'Kabul qasmet minn Kabul, xmara li taqsam il-belt, ħafna drabi hija soġġetta għal terremoti ta' intensità baxxa u medja.
Kabul tibbenefika minn klima kontinentali semi-arida ittemprat mill-altitudni. Il-preċipitazzjoni sseħħ prinċipalment fix-xitwa minn Jannar sa April filwaqt li s-sjuf huma niexfa ħafna. Tagħmel il-borra, xi drabi bil-kbir matul ix-xhur tax-xitwa, u t-temperaturi bil-lejl huma baxxi ħafna b'minimi medji ta' -7.1°C f'Jannar (fl-iktar kesħa tax-xitwa, it-temperaturi komunement jilħqu -15°C f'-20°C; fis-sajf, bi nhar. it-temperaturi huma għoljin b’massimu medji ta’ 32.1°C f’Lulju).
Fl-2020, għargħar f’daqqa, ikkawżat minn xita torrenzjali, fit-Tramuntana ta’ Kabul qerdu aktar minn 500 dar. L-ewwel ċifri wrew aktar minn 100 mejta u għexieren midruba.
Storja
Mill-inqas tliet stejjer leġġendarji huma magħrufa relatati mat-twaqqif ta’ Kabul. L-ewwel wieħed jirrelata ma’ żewġ tribujiet li jgħixu f’żoni tal-bassasa li bnew pont (“poul”) fuq ġebel mitfugħ fil-bassasijiet u miksi bit-tiben (“kâh”) biex ma jweġġgħux id-nagħal taż-żwiemel, għalhekk kâh -poul, minn li Kabul se jidderiva. It-tieni tirreferi għal fantasija kaligrafika Persjana fuq il-kliem goul (“fjura”) u âb (“ilma”), għalhekk g[âb]-oul li minnu kien ġej Kabul. It-tielet storja dejjem tirreferi għal swamp fejn akkumula l-ilma. Karattru leġġendarju bl-isem ta’ Farhâd jingħad li fetaħ passaġġ fil-muntanji lejn il-Lvant b’mannara, biex b’hekk iffurmaw il-goċċi ta’ Tang-e Ghâro li lejhom kienu joħorġu l-ilmijiet, u b’hekk nixxef il-pjanura ta’ Kabul.
Nistgħu wkoll ninkludu fil-kapitlu tal-leġġendi dak li Al-Biruni jirrapporta fil-Ktieb tiegħu tal-Indja. Il-fiżiku u l-matematiku kbir kiteb fil-fatt li l-Ħindu kellhom rejiet li joqogħdu f’Kabul, Torok li kien jingħad li huma ta’ oriġini Tibetana. L-ewwel wieħed minnhom, Barhatakîn, kien jgħix f'għar u sussegwentement ikun rikonoxxut bħala re, fundatur tad-dinastija Shâhiyas ta' Kabul. Min-naħa l-oħra, meta Al-Biruni isemmi "king" jismu "Kank", nistgħu nagħrfu l-isem tal-imperatur kbir Kushan, Kanishka, li se jissemma aktar tard.
Trasport
Is-servizz bl-ajru huwa pprovdut mill-ajruport internazzjonali ta’ Kabul, li jinsab 25 km fil-grigal tal-belt, prinċipalment mil-linja tal-ajru Afgana, Ariana Afghan Airlines u ftit operaturi privati.
M'hemm l-ebda trasport bil-ferrovija, iżda diversi servizzi tal-karozzi tal-linja jippermettu trasport fuq distanzi twal.
Il-monumenti ta' Kabul
Bl-eċċezzjoni ta’ parti mill-fortizza ta’ Bâlâ Hissâr, il-qabar ta’ Bâbour, żewġ mausoleums u moskea, il-monumenti ta’ Kabul kważi kollha jmorru mill-1880. Kollha kemm huma kellhom ibatu mill-klima ħarxa, iżda fuq kollox iċ-ċivili. gwerer li seħħew mill-1978, li kienu jeħtieġu, fejn possibbli, xogħol kbir ta’ restawr :
- Il-Bâlâ Hissâr (“il-forti ta’ fuq”)
- Il-ġnien ta' Babur (Dari: باغ بابر).
- Il-mausoleum ta' Châh Djahan (li dam isaltan mill-1627 sal-1658)
- Il-mausoleum ta’ Timur Châh (miet fl-1793) inbniet fil-ġnien Tchâhar Bâgh (“Erba’ Ġonna”).
- L-eks palazz rjali (Arg), is-sede attwali tal-presidenza, inbena fuq ordnijiet tal-Emir Abdur Rahman Khan, kif kien il-palazz Bâgh-e Bâlâ li ġie rrestawrat reċentement (1893), u l-moskea Djâda-e Esteqlâl (1893).
- Il-mausoleum ta’ Abdur Rahman (miet fl-1901) imur mill-1892.
- Darulaman Palace (“il-palazz ta’ Amân[oullâh]”).
- Il-mausoleum ta’ Djamal ad-Dîn al-Afghânî (1838-1897) jinsab fil-kampus.
- Għad hemm kolonni tar-rebħa fil-belt li jfakkru l-indipendenza fl-1919.
Mużew
Il-Mużew Nazzjonali Afgan irnexxielu – b’diffikultà – li jqum mill-irmied tiegħu. Il-ġlied, is-sakkeġġ, u wkoll il-furja ikonoklastika tat-Taliban ħasruha. Biċċiet uniċi sparixxew jew ġarrbu ħsarat, statwi ġew martellati mit-Taliban...
Sforz eċċezzjonali għamilha possibbli li jerġa’ jinbena l-mużew, jiġu rrestawrati ċerti biċċiet bil-ħsara, u jiġu esebiti kollezzjonijiet jew oġġetti protetti li kienu ħarbu minn vandali u ikonoklasti.
Referenzi
- ^ « Afghanistan Statistical Yearbook 2014/15 », Central Statistics Office.
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Kabul, X'inhi Kabul? Xi tfisser Kabul?
Dan l artiklu dwar il ġeografija huwa nebbieta Jekk trid tista tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l artiklu dejjem skont il konvenzjonijiet tal Wikipedija Kabul hija l kapitali u l akbar belt tal Afganistan Hija wkoll il kapitali tal provinċja tal istess isem li tinsab fil lvant tal pajjiz Skont stimi uffiċjali mill 2014 il popolazzjoni tal belt hija 3 543 700 habitants Kabul AfganistanAmministrazzjoniStat sovranAfganistanProvince of AfghanistanKabul Province en District of AfghanistanKabul District en Kap tal Gvern en Ismijiet oriġinali کابلĠeografijaKoordinati 34 31 58 N 69 09 57 E 34 5328 N 69 1658 E 34 5328 69 1658 Koordinati 34 31 58 N 69 09 57 E 34 5328 N 69 1658 E 34 5328 69 1658KabulKabul Afghanistan Superfiċjenti 275 kilometru kwadruGħoli 1 790 mDemografijaPopolazzjoni 4 273 156 abitanti 2020 Informazzjoni oħraFondazzjoni 1200 Gregorian Zona tal Ħin en bliet ġemellati Ankara en Istanbul Il belt nnifisha tokkupa zona ta madwar 554 km izda l konfini tagħha huma inċerti ħafna minħabba l ippjanar urban periferali ikkontrollat ħazin Veduta taċ ċentru tal belt Ġeografija u klimaIl belt nnifisha tokkupa zona ta madwar 554 km izda l konfini tagħha huma inċerti ħafna minħabba l ippjanar urban periferali ikkontrollat ħazin Minħabba l ġeoloġija kumplessa tal firxa tal Hindu Kush u l għoljiet tagħha il pjanura ta Kabul qasmet minn Kabul xmara li taqsam il belt ħafna drabi hija soġġetta għal terremoti ta intensita baxxa u medja Kabul tibbenefika minn klima kontinentali semi arida ittemprat mill altitudni Il preċipitazzjoni sseħħ prinċipalment fix xitwa minn Jannar sa April filwaqt li s sjuf huma niexfa ħafna Tagħmel il borra xi drabi bil kbir matul ix xhur tax xitwa u t temperaturi bil lejl huma baxxi ħafna b minimi medji ta 7 1 C f Jannar fl iktar kesħa tax xitwa it temperaturi komunement jilħqu 15 C f 20 C fis sajf bi nhar it temperaturi huma għoljin b massimu medji ta 32 1 C f Lulju Fl 2020 għargħar f daqqa ikkawzat minn xita torrenzjali fit Tramuntana ta Kabul qerdu aktar minn 500 dar L ewwel ċifri wrew aktar minn 100 mejta u għexieren midruba StorjaMunita li fiha l effiġja tar re Greko Bactrian Demetrios I ismu jista jinqara b mod ċar b karattri Griegi DHMHTRIOS Kien issaltan madwar 200 sa 180 u rebaħ parti kbira mill Indja tat Tramuntana British Museum Mill inqas tliet stejjer leġġendarji huma magħrufa relatati mat twaqqif ta Kabul L ewwel wieħed jirrelata ma zewġ tribujiet li jgħixu f zoni tal bassasa li bnew pont poul fuq ġebel mitfugħ fil bassasijiet u miksi bit tiben kah biex ma jweġġgħux id nagħal taz zwiemel għalhekk kah poul minn li Kabul se jidderiva It tieni tirreferi għal fantasija kaligrafika Persjana fuq il kliem goul fjura u ab ilma għalhekk g ab oul li minnu kien ġej Kabul It tielet storja dejjem tirreferi għal swamp fejn akkumula l ilma Karattru leġġendarju bl isem ta Farhad jingħad li fetaħ passaġġ fil muntanji lejn il Lvant b mannara biex b hekk iffurmaw il goċċi ta Tang e Gharo li lejhom kienu joħorġu l ilmijiet u b hekk nixxef il pjanura ta Kabul Nistgħu wkoll ninkludu fil kapitlu tal leġġendi dak li Al Biruni jirrapporta fil Ktieb tiegħu tal Indja Il fiziku u l matematiku kbir kiteb fil fatt li l Ħindu kellhom rejiet li joqogħdu f Kabul Torok li kien jingħad li huma ta oriġini Tibetana L ewwel wieħed minnhom Barhatakin kien jgħix f għar u sussegwentement ikun rikonoxxut bħala re fundatur tad dinastija Shahiyas ta Kabul Min naħa l oħra meta Al Biruni isemmi king jismu Kank nistgħu nagħrfu l isem tal imperatur kbir Kushan Kanishka li se jissemma aktar tard TrasportIs servizz bl ajru huwa pprovdut mill ajruport internazzjonali ta Kabul li jinsab 25 km fil grigal tal belt prinċipalment mil linja tal ajru Afgana Ariana Afghan Airlines u ftit operaturi privati M hemm l ebda trasport bil ferrovija izda diversi servizzi tal karozzi tal linja jippermettu trasport fuq distanzi twal Il monumenti ta KabulBl eċċezzjoni ta parti mill fortizza ta Bala Hissar il qabar ta Babour zewġ mausoleums u moskea il monumenti ta Kabul kwazi kollha jmorru mill 1880 Kollha kemm huma kellhom ibatu mill klima ħarxa izda fuq kollox iċ ċivili gwerer li seħħew mill 1978 li kienu jeħtieġu fejn possibbli xogħol kbir ta restawr Il Bala Hissar il forti ta fuq Il ġnien ta Babur Dari باغ بابر Il mausoleum ta Chah Djahan li dam isaltan mill 1627 sal 1658 Il mausoleum ta Timur Chah miet fl 1793 inbniet fil ġnien Tchahar Bagh Erba Ġonna L eks palazz rjali Arg is sede attwali tal presidenza inbena fuq ordnijiet tal Emir Abdur Rahman Khan kif kien il palazz Bagh e Bala li ġie rrestawrat reċentement 1893 u l moskea Djada e Esteqlal 1893 Il mausoleum ta Abdur Rahman miet fl 1901 imur mill 1892 Darulaman Palace il palazz ta Aman oullah Il mausoleum ta Djamal ad Din al Afghani 1838 1897 jinsab fil kampus Għad hemm kolonni tar rebħa fil belt li jfakkru l indipendenza fl 1919 Muzew Il Muzew Nazzjonali Afgan irnexxielu b diffikulta li jqum mill irmied tiegħu Il ġlied is sakkeġġ u wkoll il furja ikonoklastika tat Taliban ħasruha Biċċiet uniċi sparixxew jew ġarrbu ħsarat statwi ġew martellati mit Taliban Sforz eċċezzjonali għamilha possibbli li jerġa jinbena l muzew jiġu rrestawrati ċerti biċċiet bil ħsara u jiġu esebiti kollezzjonijiet jew oġġetti protetti li kienu ħarbu minn vandali u ikonoklasti Referenzi Afghanistan Statistical Yearbook 2014 15 Central Statistics Office