Azərbaycan
Lietuva
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Украина
Dan l artiklu dwar l istorja huwa nebbieta Jekk trid tista tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l artiklu dejjem skont
Neolitiku
| Dan l-artiklu dwar l-istorja huwa nebbieta. Jekk trid, tista' tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l-artiklu, dejjem skont il-konvenzjonijiet tal-Wikipedija. |
Neolitiku tfisser il-ġebla ġdida u li jibda minn daqs 12,000 - 10,000 sena ilu. Dan hu dak iż-żmien meta fil-Mediterran, l-aktar fil-Lvant Nofsani, il-bniedem beda jgħix ħajja sedentarja u ma' baqax biss bl-ikel li kien jaqbad mill-kaċċja jew mill-ġbir tal-ħxejjex li jikbru fis-selvaġġ. Il-bniedem sedentarju beda jkabbar il-ħxejjex tiegħu. Dan wassal biex l-individwi li kienu jgħixu fir-reġġjun bdew jgħxiu ħajja komunitarja u minn hawn bdew jiżviluppaw il-bliet u b'hekk iċ-ċivilitajiet.
In-Neolitiku f'Malta
In-neolitiku f'Malta jibda mal-miġja tal-ewwel abitanti li qasmu minn Sqallija u ġew jgħixu f'Malta. Xogħolhom kien dak li jaħdmu l-art, jistgħadu u jgħixu minn kull ma kien jikber waħdu jew jitkabbar minnhom. Il-fażi Neolitiku f'Malta jinqasam f'żewġ partijiet, dak in-Neolitiku meta l-ewwel abitanti bdew jgħixu f'għerien u ġriebeġ tal-ġebel. It-tieni fażi kien dak meta immigrazzjoni ta' nies oħra, bdew wara bosta ġenerazzjonijiet jibnu t-tempji megalitiċi. Dan iż-żmien jissejjaħ ukoll Żmien ir-Ram. Mhux għaliex f'Malta jew fit-tempji instab ir-ram, iżda biex wieħed jipparaguna dan il-perjodu Neolitiku f'Malta ma reġjuni fl-Ewropa fejn ir-ram kien jintuża. Id-distinzjoni bejn fażi u oħra hi ħafna drabi identifikabbli mill-mod kif kien jinħadem il-fuħħar.
il-fażijiet tal-eqdem żminijiet fin-Neolitiku ta' Malta huma dawn:
Għar Dalam 5,200 - 4,500 Q.K.
Skorba tal-fuħħar Griż 4,500 - 4,400 Q. K.
Skorba tal-fuħħar l-aħmar 4,400 - 4,100 Q.K.
Il-fażi Għar Dalam
Dan hu l-eqdem fażi tal-preistorja f'Malta (5,200 Q.K.) Dan hu l-ewwel żmien meta l-bniedem beda jgħix fil-ġżejjer Maltin.
Żmien Skorba Griża u Ħamra
L-istudjużi jaħsbu li aktar ma beda jgħaddi ż-żmien, aktar ġew nies minn barra jgħammru fuq dawn il-gżejjer. Fi Skorba, viċin l-Imġarr, instabu xi pedamenti u fdalijiet ta' binjiet li kienu x'aktarx jixbhu l-giren. Sfortunatament, illum baqa' biss xi ftit fdalijiet u pedamenti. Skorba huwa maqsum f'żewġ fażijiet: Skorba Griża u Skorba Ħamra. Wara li għadda xi ftit żmien, il-kulur tal-fuħħar griż issa beda jingħata kulur aħmar aħmar skur.
Żmien il-Kalkolitiku / Żmien it-Tempji
Dan hu dak il-perjodu meta kienet waslet Malta komunita ġdida ta' nies minn Sqallija. Kienet din il-komunita li wara ċertu żmien bdiet tibni tempji megalitiċi li damu jservu lill-ġenerazzjonijiet ta' wara għall-mijiet ta' snin.
Il-fażijiet ta' dan il-perijodu Neolitiku - magħruf ukoll bħala Żmien ir-Ram, jew Żmien il-Kalkolitiku jinqasam f'fażijiet b'dan il-mod:
Fażi (Ħaż) Żebbuġ 4,100 - 3,800 Q.K.
Fażi Mġarr 3,800 - 3,600 Q.K.
Fażi Ġgantija 3,600 - 3,000 Q.K.
Fażi ta' Ħal Saflieni 3,300 - 3,000 Q.K.
Fażi (Ħal) Tarxien 3,000 - 2,500 Q.K.
Kull fażi hi distinta mill-oħra l-aktar mill-istil tal-fuħħar. Biss, anki fil-kwalita tal-bini tat-tempji, fejn l-arkitettura u l-qtugħ tal-blat li bih ittella' t-tempju huma ta' kwalita superjuri minn dak ta' qabilhom.
Wara dan il-perjodu, tibda fażi ġdida, li tidher li kienet isseparata totalment forsi bis-snin 'il bogħod iżda b'ertament bil-kultura li kienet totalment differenti minn dik tat-tempji ta' żmien in-Neolitiku. Dan hu żmien il-Bronż. Dan ukoll għandu l-fażijiet distinti tiegħu, kull fażi timmarka l-wasla ta' grupp ta nies differenti minn ta' qabilhom. Il-fażijiet ta' Żmien il-Bronż huma dawn:
Fażi taċ-Ċimiterju ta' Ħal Tarxien 2,500 / 2,000 - 1,500 Q.K.
Fażi tal-Baħrija 1,500 - 700 Q. K.
Fażi ta' Borġ in-Nadur 900 - 700 Q. K.
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Neolitiku, X'inhi Neolitiku? Xi tfisser Neolitiku?
Dan l artiklu dwar l istorja huwa nebbieta Jekk trid tista tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l artiklu dejjem skont il konvenzjonijiet tal Wikipedija Neolitiku tfisser il ġebla ġdida u li jibda minn daqs 12 000 10 000 sena ilu Dan hu dak iz zmien meta fil Mediterran l aktar fil Lvant Nofsani il bniedem beda jgħix ħajja sedentarja u ma baqax biss bl ikel li kien jaqbad mill kaċċja jew mill ġbir tal ħxejjex li jikbru fis selvaġġ Il bniedem sedentarju beda jkabbar il ħxejjex tiegħu Dan wassal biex l individwi li kienu jgħixu fir reġġjun bdew jgħxiu ħajja komunitarja u minn hawn bdew jizviluppaw il bliet u b hekk iċ ċivilitajiet It tempju ċentrali tal Imnajdra Malta In Neolitiku f Malta In neolitiku f Malta jibda mal miġja tal ewwel abitanti li qasmu minn Sqallija u ġew jgħixu f Malta Xogħolhom kien dak li jaħdmu l art jistgħadu u jgħixu minn kull ma kien jikber waħdu jew jitkabbar minnhom Il fazi Neolitiku f Malta jinqasam f zewġ partijiet dak in Neolitiku meta l ewwel abitanti bdew jgħixu f għerien u ġriebeġ tal ġebel It tieni fazi kien dak meta immigrazzjoni ta nies oħra bdew wara bosta ġenerazzjonijiet jibnu t tempji megalitiċi Dan iz zmien jissejjaħ ukoll Zmien ir Ram Mhux għaliex f Malta jew fit tempji instab ir ram izda biex wieħed jipparaguna dan il perjodu Neolitiku f Malta ma reġjuni fl Ewropa fejn ir ram kien jintuza Id distinzjoni bejn fazi u oħra hi ħafna drabi identifikabbli mill mod kif kien jinħadem il fuħħar il fazijiet tal eqdem zminijiet fin Neolitiku ta Malta huma dawn Għar Dalam 5 200 4 500 Q K Skorba tal fuħħar Griz 4 500 4 400 Q K Skorba tal fuħħar l aħmar 4 400 4 100 Q K Il fazi Għar DalamDan hu l eqdem fazi tal preistorja f Malta 5 200 Q K Dan hu l ewwel zmien meta l bniedem beda jgħix fil ġzejjer Maltin Zmien Skorba Griza u ĦamraSkorba Griza u Ħamra L istudjuzi jaħsbu li aktar ma beda jgħaddi z zmien aktar ġew nies minn barra jgħammru fuq dawn il gzejjer Fi Skorba viċin l Imġarr instabu xi pedamenti u fdalijiet ta binjiet li kienu x aktarx jixbhu l giren Sfortunatament illum baqa biss xi ftit fdalijiet u pedamenti Skorba huwa maqsum f zewġ fazijiet Skorba Griza u Skorba Ħamra Wara li għadda xi ftit zmien il kulur tal fuħħar griz issa beda jingħata kulur aħmar aħmar skur Zmien il Kalkolitiku Zmien it Tempji Dan hu dak il perjodu meta kienet waslet Malta komunita ġdida ta nies minn Sqallija Kienet din il komunita li wara ċertu zmien bdiet tibni tempji megalitiċi li damu jservu lill ġenerazzjonijiet ta wara għall mijiet ta snin Il fazijiet ta dan il perijodu Neolitiku magħruf ukoll bħala Zmien ir Ram jew Zmien il Kalkolitiku jinqasam f fazijiet b dan il mod Fazi Ħaz Zebbuġ 4 100 3 800 Q K Fazi Mġarr 3 800 3 600 Q K Fazi Ġgantija 3 600 3 000 Q K Fazi ta Ħal Saflieni 3 300 3 000 Q K Fazi Ħal Tarxien 3 000 2 500 Q K Kull fazi hi distinta mill oħra l aktar mill istil tal fuħħar Biss anki fil kwalita tal bini tat tempji fejn l arkitettura u l qtugħ tal blat li bih ittella t tempju huma ta kwalita superjuri minn dak ta qabilhom Wara dan il perjodu tibda fazi ġdida li tidher li kienet isseparata totalment forsi bis snin il bogħod izda b ertament bil kultura li kienet totalment differenti minn dik tat tempji ta zmien in Neolitiku Dan hu zmien il Bronz Dan ukoll għandu l fazijiet distinti tiegħu kull fazi timmarka l wasla ta grupp ta nies differenti minn ta qabilhom Il fazijiet ta Zmien il Bronz huma dawn Fazi taċ Ċimiterju ta Ħal Tarxien 2 500 2 000 1 500 Q K Fazi tal Baħrija 1 500 700 Q K Fazi ta Borġ in Nadur 900 700 Q K