Azərbaycan  AzərbaycanDeutschland  DeutschlandLietuva  LietuvaMalta  Maltaශ්‍රී ලංකාව  ශ්‍රී ලංකාවTürkmenistan  TürkmenistanTürkiyə  TürkiyəУкраина  Украина
Appoġġ
www.datawiki.mt-mt.nina.az
  • Dar

L Iskoll il Kbir tal Qroll bl Ingliż Great Barrier Reef huwa l ikbar sistema ta skoll tal qroll fid dinja u huwa magħmul

Skoll il Kbir tal Qroll

  • Paġna Ewlenija
  • Skoll il Kbir tal Qroll
Skoll il Kbir tal Qroll
www.datawiki.mt-mt.nina.azhttps://www.datawiki.mt-mt.nina.az

L-Iskoll il-Kbir tal-Qroll (bl-Ingliż: Great Barrier Reef) huwa l-ikbar sistema ta’ skoll tal-qroll fid-dinja u huwa magħmul minn iktar minn 2,900 skoll tal-qroll individwali u 900 gżira estiżi fuq iżjed minn 2,300 kilometru b’erja ta’ madwar 344,400 kilometru kwadru. L-iskoll tal-qroll jinsab fil-, lil hinn mill-kosta ta’ Queensland, l-Awstralja. L-Iskoll il-Kbir tal-Qroll jidher mill-ispazju u huwa l-ikbar struttura unika fid-dinja magħmula minn organiżmi ħajjin. Dan l-iskoll tal-qroll huwa magħmul minn biljuni ta’ organiżmi ċkejkin, magħrufa bħala polipi tal-qroll. L-iskoll jipprovdi sostenn lil diversità wiesgħa ta’ ħlejqiet u tniżżel fil-lista tas-Siti ta’ Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1981. Is-CNN tawh it-tikketta ta’ wieħed mis-seba’ għeġubijiet naturali tad-dinja fl-1997. Il-Queensland National Trust iddikjaratu ikona statali ta’ Queensland fl-2006.

Parti kbira tal-iskoll tal-qroll hija protetta bħala Park tal-Baħar tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll, u dan jgħin biex jiġi limitat l-impatt tal-użu mill-bniedem, bħas-sajd u t-turiżmu. Pressjonijiet ambjentali oħra fuq l-iskoll tal-qroll u l-ekosistema tiegħu jinkludu s-sustanzi likwidi li jiskulaw fih, it-tibdil fil-klima flimkien mal-iskulurizzazzjoni tal-massa tal-qroll, ir-rimi tal-ħama tat-tħammil u t-tifqigħat ċikliċi tal-popolazzjoni tal-istilel tal-baħar, Acanthaster planci, li jieklu l-qroll. Skont studju ppubblikat f’Ottubru 2012 mill-Proceedings of the National Academy of Sciences (Proċedimenti tal-Akkademja Nazzjonali tax-Xjenzi), l-iskoll tal-qroll tilef iżjed minn nofs il-qroll tiegħu mill-1985, xi ħaġa li ġiet ikkonfermata mill-ġdid minn studju tal-2020 li sab li iktar minn nofs il-kopertura tal-qroll tal-iskoll intilfet bejn l-1995 u l-2017, minħabba l-effetti ta’ avveniment mifrux ta’ skulurizzazzjoni li seħħ fl-2020 u li l-effetti tiegħu għadhom ma ġewx ikkwantifikati.

L-Iskoll il-Kbir tal-Qroll ilu magħruf u jintuża mill-abitanti Aboriġini tal-Gżejjer Awstraljani u tal-, u huwa parti importanti tal-kulturi u tal-ispiritwalità tal-gruppi lokali. L-iskoll tal-qroll huwa destinazzjoni popolari ħafna mat-turisti, speċjalment fir-reġjuni tal- u ta’ . It-turiżmu huwa attività ekonomika importanti għar-reġjun, u kull sena jiġġenera iktar minn AUD$3 biljun. F’Novembru 2014, varaw il-Google Underwater Street View li permezz tiegħu wieħed jista’ jesplora diġitalment l-Iskoll il-Kbir tal-Qroll b’mod tridimensjonali.

Rapport ta’ Marzu 2016 iddikjara li l-iskulurizzazzjoni tal-qroll kien ferm iktar mifrux milli kien maħsub qabel, u kien qed jaffettwa l-partijiet tat-Tramuntana tal-iskoll tal-qroll minħabba ż-żieda fit-temperaturi tal-oċean. F’Ottubru 2016, Outside ppubblikaw avviż tal-mewt tal-iskoll tal-qroll; l-artiklu ġie kkritikat li kien prematur u kien qed ixekkel l-isforzi li kienu qed isiru biex tissaħħaħ ir-reżiljenza tal-iskoll tal-qroll. F’Marzu 2017, il-ġurnal Nature ppubblika dokument li juri li sezzjonijiet enormi ta’ biċċa sħiħa tal-iskoll tal-qroll wiesgħa 800 kilometru fil-parti tat-Tramuntana li kienet mietet matul l-2016 minħabba temperaturi tal-ilma wisq għoljin. Dan l-avveniment ġie deskritt mill-awturi bħala wieħed mill-effetti tat-tibdil fil-klima globali. Il-persentaġġ ta’ qroll ġdid li kien qed jitwieled fl-Iskoll il-Kbir tal-Qroll naqas drastikament fl-2018 u x-xjenzati ddeskrivewh bħala l-istadju bikri ta’ “avveniment enormi ta’ selezzjoni naturali li qed iseħħ”. Ħafna mill-qroll adult riproduttiv miet fl-avvenimenti tal-iskulurizzazzjoni tal-2016-2017 u b’hekk dan wassal għal rati baxxi ta’ twelid tal-qroll. It-tipi ta’ qroll li rriproduċew inbidlu wkoll, u dan wassal għal “organizzazzjoni mill-ġdid fit-tul tal-ekosistema tal-iskoll tal-qroll jekk ix-xejra tkompli”.

L-Att tal-1975 (sezzjoni 54) tal-Park tal-Baħar tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll jesiġi li kull ħames snin jitfassal Rapport ta’ Prospettiva dwar is-saħħa, il-pressjonijiet u l-futur tal-iskoll tal-qroll. L-aħħar rapport ġie ppubblikat fl-2019.

Ġeoloġija u ġeografija

L-Iskoll il-Kbir tal-Qroll huwa karatteristika distinta tad-diviżjoni tal-Kordillera Awstraljana tal-Lvant. Huwa estiż mill-Istrett ta’ Torres (bejn Bramble Cay, il-gżira l-iktar fit-Tramuntana, u l-kosta tan-Nofsinhar ta’ Papua New Guinea) fit-Tramuntana sal-passaġġ bla isem bejn il-Gżira ta’ Lady Elliot (il-gżira l-iktar fin-Nofsinhar) u l-. Il-Gżira ta’ Lady Elliot tinsab 1,915-il kilometru fix-Xlokk ta’ Bramble Cay u tinkludi l-Gżejjer Murray li huma ferm iżgħar.

It-teorija tal-plakek tettoniċi tindika li l-Awstralja ċċaqilqet lejn it-Tramuntana b’rata ta’ seba’ ċentimetri fis-sena, u bdiet tagħmel dan mill-era Ċenożojka. Il-Lvant tal-Awstralja esperjenza perjodu ta’ elevazzjoni tettonika, li ċaqilqet id-diviżjoni tad-drenaġġ fi Queensland xi 400 kilometru ’il ġewwa lejn l-art. Matul dan iż-żmien ukoll, Queensland esperjenzat żbroffar vulkaniku li wassal għal flussi vulkaniċi tal-bażalt mill-vulkani ċentrali u b’għamla ta’ tarka. Uħud minnhom saru gżejjer għoljin. Wara li fforma l-Baċir tal-Baħar tal-Qroll, l-iskolli tal-qroll bdew jikbru fil-Baċir, iżda sa madwar 25 miljun sena ilu, it-Tramuntana ta’ Queensland kien għad kellha ilmijiet miti fin-Nofsinhar tat-Tropiċi — li kienu kesħin wisq għat-tkabbir tal-qroll. L-istorja tal-iżvilupp tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll hija kumplessa; wara li Queensland iċċaqilqet f’ilmijiet tropikali, kienet influwenzata bil-kbir mit-tkabbir tal-iskoll tal-qroll u mid-deklin tiegħu malli l-livell tal-baħar inbidel.

L-iskolli tal-qroll jistgħu jikbru fid-dijametru tagħhom b’ċentimetru sa tliet ċentimetri fis-sena, u jikbru vertikalment bejn ċentimetru u 25 ċentimetru fis-sena; madankollu, l-iskolli tal-qroll jikbru biss f’fond ’il fuq minn 150 metru minħabba li jeħtieġu d-dawl tax-xemx, u ma jikbrux ’il fuq mil-livell tal-baħar. Meta Queensland iċċaqilqet f’ilmijiet tropikali 24 miljun sena ilu, kiber xi qroll, iżda malajr żviluppa reġim ta’ sedimentazzjoni bl-erożjoni tal-Katina Diviżorja l-Kbira; li ħoloq delti tax-xmajjar, fawwara, u turbiditi, u għaldaqstant kundizzjonijiet mhux adattati għat-tkabbir tal-qroll. Għaxar miljun sena ilu, il-livell tal-baħar tbaxxa b’mod sinifikanti, u dan ippermetta iktar sedimentazzjoni. Is-sottostrat tal-iskoll tal-qroll jaf kellu bżonn jiżdied mis-sediment sakemm it-tarf tiegħu kien ’il bogħod wisq mis-sedimenti sospiżi biex ixekkel it-tkabbir tal-qroll. Barra minn hekk, bejn wieħed u ieħor 400,000 sena ilu kien hemm perjodu interglaċjali partikolarment sħun b’livelli tal-baħar ogħla u bidla fit-temperatura tal-ilma ta’ 4 °C (7 °F).

L-art li ffurmat is-sottostrat attwali tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll kienet pjanura kostali li ffurmat mill-erożjoni tas-sedimenti tal-Katina Diviżorja l-Kbira b’xi għoljiet ikbar (il-biċċa l-kbira minnhom kienu huma stess fdalijiet ta’ skolli tal-qroll iktar antiki, jew f’xi każijiet rari, vulkani). Iċ-Ċentru tar-Riċerka dwar l-Iskolli tal-Qroll taċ-Ċentru tar-Riċerka Kooperattiva sab depożiti tal-“iskeletri” tal-qroll li jmorru lura għal nofs miljun sena. L-Awtorità tal-Park tal-Baħar tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll (GBRMPA) tqis li l-iktar evidenza bikrija ta’ strutturi sħaħ tal-iskolli tal-qroll tmur lura għal 600,000 sena ilu. Skont il-GBRMPA, l-istruttura attwali ħajja tal-iskoll tal-qroll jingħad li bdiet tikber fuq il-pjattaforma iktar antika madwar 20,000 sena ilu. L-Istitut Awstraljan tax-Xjenza tal-Baħar jaqbel u jsostni li l-bidu tat-tkabbir tal-iskoll tal-qroll attwali jmur lura għal żmien l-Aħħar Massimu Glaċjali. Għall-ħabta ta’ dak iż-żmien, il-livell tal-baħar kien 120 metru iktar baxx milli hu llum.

Minn 20,000 sena ilu sa 6,000 sena ilu, il-livell tal-baħar għola b’mod kostanti madwar id-dinja. Peress li għola, il-qroll seta’ jikber iktar fl-għoli fuq il-marġnijiet marittimi tal-għoljiet tal-pjanura kostali li kienu għadhom kemm spiċċaw taħt l-ilma. Sa madwar 13,000 sena ilu, il-livell tal-baħar kien biss 60 metru iktar baxx minn dak ta’ żminijietna, u l-qroll beda jikber madwar l-għoljiet tal-pjanura kostali, li sa dak iż-żmien laħqu saru gżejjer kontinentali. Peress li l-livell tal-baħar kompla jiżdied iktar, il-biċċa l-kbira tal-gżejjer kontinentali spiċċaw taħt l-ilma. B’hekk il-qroll seta’ jikber fuq l-għoljiet li spiċċaw taħt l-ilma, u ffurmaw il-qaliet u l-iskolli tal-qroll attwali. Hemmhekk il-livell tal-baħar ma tantx għola b’mod sinifikanti fl-aħħar 6,000 sena. Skont l-istimi taċ-Ċentru tar-Riċerka dwar l-Iskolli tal-Qroll taċ-Ċentru tar-Riċerka Kooperattiva, l-età tal-istruttura ħajja attwali tal-iskoll tal-qroll hija ta’ bejn 6,000 u 8,000 sena. L-iskolli tal-qroll fl-ilma baxx li spiss jidhru fuq diversi ritratti mill-ajru u fuq immaġnijiet satellitari jkopru erja ta’ 20,679 km2, u l-biċċa l-kbira tagħha (madwar 80 %) kibret fuq pjattaformi tal-ġebla tal-ġir li huma relitti tal-fażijiet tal-imgħoddi (tal-Plejstoċen) tat-tkabbir tal-iskoll tal-qroll.

Il-fdalijiet ta’ skoll tal-qroll antik simili għal dak tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll jinsab f’The Kimberley, il-Punent tal-Awstralja.

Iż-Żona tal-Wirt Dinji tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll ġiet maqsuma f’70 bijoreġjun, li 30 minnhom huma bijoreġjuni tal-iskolli tal-qroll. Fil-parti tat-Tramuntana tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll iffurmaw skolli tal-qroll tad-delti jew b’għamla ta’ żigarella; dawn l-istrutturi jinsabu hawnhekk biss u mkien ieħor. Fl-2020, fiż-żona tat-Tramuntana, ġie skopert skoll tal-qroll ġdid, għoli 500 metru u wiesa’ 1.5 kilometru fil-bażi. Ma hemm l-ebda skoll tal-qroll b’għamla tonda fl-Iskoll il-Kbir tal-Qroll, u l-iskolli tal-qroll imqabbdin mal-art kontinentali huma rari.

L-iskolli tal-qroll marġinali huma mifruxa sew, iżda huma l-iktar komuni lejn il-parti tan-Nofsinhar tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll, imqabbdin mal-gżejjer għoljin, bħal ngħidu aħna l-Gżejjer Whitsunday. L-iskolli tal-qroll tal-laguni jinsabu fil-parti tan-Nofsinhar tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll, u iktar lejn it-Tramuntana, lil hinn mill-kosta tal-Bajja tal-Prinċipessa Charlotte. L-iskolli tal-qroll b’għamla ta’ nofs qamar huma l-iktar għamla komuni ta’ skolli tal-qroll fin-nofs tas-sistema, pereżempju l-iskolli tal-qroll madwar il-Gżira tal-Gremxul (bl-Ingliż: Lizard Island). L-iskolli tal-qroll b’għamla ta’ nofs qamar jinsabu wkoll fit-Tramuntana estrema tal-Park tal-Baħar tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll, u fl-Iskolli tal-Qroll ta’ Swain (20-22 grad fin-Nofsinhar). L-iskolli tal-qroll tal-pjanura jinsabu fil-partijiet tat-Tramuntana u tan-Nofsinhar, ħdejn il-Peniżola ta’ Cape York, il-Bajja tal-Prinċipessa Charlotte, u Cairns. Il-biċċa l-kbira tal-gżejjer tal-iskoll tal-qroll jinsabu fuq skolli tal-qroll tal-pjanura.

Il-fawwara minn qiegħ il-baħar jista’ jkollhom impatt lokalizzat fuq l-iskoll tal-qroll, billi jipprovdu flussi tal-ilma ħelu, li xi kultant ikun rikk fin-nutrijenti u li jikkontribwixxi għall-.

Ekoloġija

L-Iskoll il-Kbir tal-Qroll jipprovdi sostenn għal diversità straordinarja ta’ ħlejqiet, fosthom bosta speċijiet vulnerabbli jew mhedda, li wħud minnhom jaf huma endemiċi għas-sistema tal-iskoll tal-qroll.

Tletin speċi ta’ ċetaċji ġew irreġistrati fl-Iskoll il-Kbir tal-Qroll, inkluż il-balenottera żgħira, id-denfil Indo-Paċifiku, u l-baliena tal-ġwienaħ kbar. Barra minn hekk jgħixu popolazzjonijiet kbar ta’ dugongi. Iktar minn 1,500 speċi ta’ ħut jgħixu mal-iskoll tal-qroll, fosthom il-pixxibuffu, l-ispnotta ħamra, l-imperaturi tal-garġi ħomor, u diversi speċijiet ta’ paġell u ta’ troti tal-qroll. Disgħa u erbgħin speċi jbidu fi ġlejjeb, filwaqt li erbgħa u tmenin speċi oħra jbidu fi nħawi oħra. Sbatax-il speċi ta’ sriep tal-baħar jgħixu fl-Iskoll il-Kbir tal-Qroll, f’ilmijiet sħan sa fond ta’ ħamsin metru u huma komuni fis-sezzjoni tan-Nofsinhar iktar milli f’dik tat-Tramuntana. L-ebda minnhom li jinsabu fl-Iskoll il-Kbir tal-Qroll mhuma endemiċi u lanqas mhuma mhedda.

Sitt speċijiet ta’ fkieren tal-baħar jiġu lejn l-iskoll tal-qroll biex jitnisslu: Chelonia mydas, Dermochelys coriacea, Eretmochelys imbricata, Caretta caretta, Natator depressus, u Lepidochelys olivacea. Il-fkieren tal-baħar ħodor fl-Iskoll il-Kbir tal-Qroll għandhom żewġ popolazzjonijiet distinti ġenetikament, waħda fil-parti tat-Tramuntana tal-iskoll tal-qroll u l-oħra fil-parti tan-Nofsinhar. Ħmistax-il speċi ta’ alka tal-qiegħ jattiraw id-dugongi u l-fkieren tal-baħar, u jipprovdu ħabitat għall-ħut. L-iktar ġeneri komuni ta’ alka tal-qiegħ huma l-Halophila u l-Halodule.

Il-kukkudrilli tal-ilma baħar jgħixu fil-mangrovji u fl-imraġ salmastri tul ix-xatt qrib l-iskoll tal-qroll. Ma ġiex irrapportat li jbejtu, u l-popolazzjoni tal-kukkudrilli tal-ilma baħar fl-Iskoll il-Kbir tal-Qroll hija mifruxa iżda b’densità baxxa. Madwar l-iskoll tal-qroll jgħixu xi 125 speċi ta’ klieb il-baħar, boll, rebekkini jew kimeri. Barra minn hekk, ġew irreġistrati qrib il-5,000 speċi ta’ molluski, fosthom il-gandoffli ġganti u diversi nudibrankji u bebbux tal-baħar b’għamla ta’ kon. Ġew irreġistrati wkoll disgħa u erbgħin speċi ta’ gremxul tal-baħar u disa’ speċijiet ta’ żiemel il-baħar. Mill-inqas seba’ speċijiet ta’ żrinġijiet jgħixu fuq il-gżejjer tal-iskoll tal-qroll.

215-il speċi ta’ għasafar (inkluż 22 speċi ta’ għasafar tal-baħar u 32 speċi ta’ għasafar tax-xatt) iżuru l-iskoll tal-qroll jew ibejtu fuq il-gżejjer, fosthom l-ajkla tal-baħar u ċ-ċirlewwa roża. Il-biċċa l-kbira tas-siti fejn ibejtu l-għasafar jinsabu fuq il-gżejjer fir-reġjuni tan-Nofsinhar u tat-Tramuntana tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll, b’madwar 1.4 sa 1.7 miljun għasfur li jużaw is-siti biex jitnisslu. Il-gżejjer tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll jagħtu sostenn ukoll lil 2,195 speċi magħrufa ta’ pjanti, li tlieta minnhom huma endemiċi. Il-gżejjer tat-Tramuntana fihom bejn 300 u 350 speċi ta’ pjanti li l-iktar ikunu biz-zkuk, filwaqt li l-gżejjer tan-Nofsinhar fihom 200 speċi ta’ pjanti li l-iktar ikunu erbaċej; ir-reġjun tal-Gżejjer Whitsunday huwa l-iktar wieħed b’diversità, u jagħti sostenn lil 1,141 speċi. Il-pjanti jiġu ppropagati mill-għasafar.

Hemm mill-inqas 330 speċi ta’ Ascidia fis-sistema tal-iskoll tal-qroll b’dijametru ta’ bejn ċentimetru u għaxar ċentimetri. Bejn 300 u 500 speċi ta’ brijożoani jgħixu mal-iskoll tal-qroll. Barra minn hekk, b’kollox hemm erba’ mitt speċi ta’ qroll iebes u artab li jgħixu mal-iskoll. Il-maġġoranza tagħhom jirriproduċu permezz tal-gameti, u jitnisslu f’avvenimenti riproduttivi tal-massa li jiskattaw miż-żieda fit-temperaturi tal-baħar fir-rebbiegħa u fis-sajf, miċ-ċiklu tal-qamar u miċ-ċiklu ta’ binhar. L-iskolli tal-qroll tal-parti ta’ ġewwa tal-Iskoll il-Kbir tal-Qroll jirriproduċu matul il-ġimgħa ta’ wara l-qamar kwinta f’Ottubru, filwaqt li l-iskolli tal-qroll tal-parti ta’ barra jirriproduċu f’Novembru u f’Diċembru. Il-qroll artab komuni jifforma parti minn 36 ġeneri. Mal-iskolli tal-qroll jgħixu ħames mitt speċi ta’ algi jew alki tal-baħar, inkluż tlettax-il speċi tal-ġeneru Halimeda, li jiddepożitaw agglomerazzjonijiet tal-ġir li jlaħħqu wisgħa ta’ mitt metru, u li joħolqu ekosistemi żgħar fis-superfiċe tagħhom li ġew imqabblin mal-art koperta mill-foresti tropikali.

Sit ta’ Wirt Dinji

L-Iskoll il-Kbir tal-Qroll ġie ddeżinjat bħala Sit ta’ Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1981.

Il-valur universali straordinarju tas-sit naturali ġie rrikonoxxut abbażi ta’ erba’ kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (vii) “Post fejn iseħħu fenomeni naturali tal-għaġeb jew fejn hemm żoni ta’ ġmiel naturali u ta’ importanza estetika eċċezzjonali”, il-kriterju (viii) “Eżempju straordinarju li jirrappreżenta stadji importanti tal-istorja tad-dinja, inkluż it-trapass tal-ħajja, il-proċessi ġeoloġiċi kontinwi sinifikanti fl-iżvilupp tat-tipi differenti ta’ art, jew il-karatteristiċi ġeomorfiċi jew fiżjografiċi sinifikanti”, il-kriterju (ix) “Eżempju straordinarju li jirrappreżenta proċessi ekoloġiċi u bijoloġiċi kontinwi sinifikanti fl-evoluzzjoni u fl-iżvilupp ta’ ekosistemi u ta’ komunitajiet ta’ pjanti u ta’ annimali terrestri, tal-ilma ħelu, kostali u tal-baħar”, u l-kriterju (x) “Post fejn hemm l-iktar ħabitats naturali importanti u sinifikanti għall-konservazzjoni fil-post tad-diversità bijoloġika, inkluż fejn hemm speċijiet mhedda ta’ valur universali straordinarju mill-perspettiva tax-xjenza jew tal-konservazzjoni”.

Referenzi

  1. ^ "Protected Areas Programme -". wayback.archive-it.org. Arkivjat mill-oriġinal fl-2008-05-11. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  2. ^ "World Heritage places - The Great Barrier Reef, Queensland - World Heritage Values". web.archive.org. 2013-05-09. Arkivjat mill-oriġinal fl-2013-05-09. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  3. ^ Hopley, Smithers & Parnell 2007, p. 1
  4. ^ "Great Barrier Reef Travel Guide | Fodor's Travel Guides". web.archive.org. 2013-05-14. Arkivjat mill-oriġinal fl-2013-05-14. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  5. ^ "Review of the Great Barrier Reef Marine Park Act 1975". web.archive.org. 2006-10-18. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2006-10-18. Miġbur 2021-06-25.
  6. ^ "Geoscience Australia: Media Releases: Great Barrier Reef: no buried treasure - 08 February 2002". web.archive.org. 2007-10-01. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-10-01. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  7. ^ "Australia's Great Barrier REEF | Science World | Find Articles". archive.ph. 2012-07-08. Miġbur 2021-06-25.
  8. ^ a b ċ Centre, UNESCO World Heritage. "Great Barrier Reef". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2021-06-25.
  9. ^ "Destination: The Natural Wonders of the World". web.archive.org. 2006-07-21. Arkivjat mill-oriġinal fl-2006-07-21. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  10. ^ "National Trust Queensland". web.archive.org. 2006-12-10. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2006-12-10. Miġbur 2021-06-25.
  11. ^ "Great Barrier Reef authority gives green light to dump dredging sludge | Environment | The Guardian". web.archive.org. 2019-02-21. Arkivjat mill-oriġinal fl-2019-02-21. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  12. ^ "Great Barrier Reef has lost half its corals since 1985, new study says - The Washington Post". web.archive.org. 2019-02-09. Arkivjat mill-oriġinal fl-2019-02-09. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  13. ^ CNN, By Amy Woodyatt. "The Great Barrier Reef has lost half its corals within 3 decades". CNN (bl-Ingliż). Miġbur 2021-06-25.
  14. ^ Access Economics Pty Ltd (2005) (2013-04-29). ""Measuring the economic and financial value of the Great Barrier Reef Marine Park" (PDF)" (PDF). web.archive.org. Arkivjat mill-oriġinal fl-2013-04-29. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  15. ^ "Google Launches Underwater Street View | Feature | Tempo.Co :: Indonesian News Portal". web.archive.org. 2014-11-29. Arkivjat mill-oriġinal fl-2014-11-29. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  16. ^ "Great Barrier Reef coral bleaching more widespread than first thought, surveys reveal". web.archive.org. 2016-04-03. Arkivjat mill-oriġinal fl-2016-04-03. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  17. ^ "Obituary: Great Barrier Reef (25 Million BC-2016) | Outside Online". web.archive.org. 2016-10-16. Arkivjat mill-oriġinal fl-2016-10-16. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  18. ^ "The Great Barrier Reef is not actually dead - CNN.com". web.archive.org. 2017-03-12. Arkivjat mill-oriġinal fl-2017-03-12. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  19. ^ "Large Sections of Australia's Great Reef Are Now Dead, Scientists Find - The New York Times". web.archive.org. 2018-02-20. Arkivjat mill-oriġinal fl-2018-02-20. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  20. ^ "Great Barrier Reef coral bleaching causes numbers of baby coral to plummet - Science News - ABC News". web.archive.org. 2019-04-10. Arkivjat mill-oriġinal fl-2019-04-10. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  21. ^ "Great Barrier Reef Outlook Report". www.gbrmpa.gov.au (bl-Ingliż). Miġbur 2021-06-25.
  22. ^ Great Barrier Reef Marine Park Authority (2008-04-09). ""Great Barrier Reef General Reference Map"" (PDF). web.archive.org. Arkivjat mill-oriġinal fl-2008-04-09. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  23. ^ Gentilli, Joseph (1951). Physiographic Diagram of Australia (bl-Ingliż). Geographical Press. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt: |iktar= (għajnuna)
  24. ^ Davies, P.J., Symonds, P.A., Feary, D.A., Pigram, C.J. (1987). "Horizontal plate motion: a key allocyclic factor in the evolution of the Great Barrier Reef". Science. 238 (4834): 1697–1700.
  25. ^ a b Hopley, David; Smithers, Scott G.; Parnell, Kevin (2007). The Geomorphology of the Great Barrier Reef: Development, Diversity and Change. Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-46392-8.
  26. ^ "Great Barrier Reef - MSN Encarta". web.archive.org. 2009-10-28. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2009-10-28. Miġbur 2021-06-25.
  27. ^ a b "AIMS ProjectNET - Index". web.archive.org. 2010-09-17. Arkivjat mill-oriġinal fl-2010-09-17. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  28. ^ "CRC Reef Research Centre". web.archive.org. 2006-08-22. Arkivjat mill-oriġinal fl-2006-08-22. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  29. ^ Great Barrier Reef Marine Park Authority (2006) (2007-06-20). ""A 'big picture' view of the Great Barrier Reef"" (PDF). web.archive.org. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-06-20. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  30. ^ Harris, Peter T.; Bridge, Thomas C.L.; Beaman, Robin J.; Webster, Jody M.; Nichol, Scott L. (2013-03-01). "Submerged banks in the Great Barrier Reef, Australia, greatly increase available coral reef habitat". ICES Journal of Marine Science. 70 (2): 284–293.
  31. ^ "NatureBase - The Devonian 'Great Barrier Reef'". web.archive.org. 2007-09-11. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-09-11. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  32. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Representative Areas in the Marine Park". web.archive.org. 2007-09-28. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-09-28. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  33. ^ Great Barrier Marine Park Authority (2011-06-02). ""Protecting the Bioregions of the Great Barrier Reef" (PDF)" (PDF). web.archive.org. Arkivjat mill-oriġinal fl-2011-06-02. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  34. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Bio-region Information Sheets". web.archive.org. 2007-08-31. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-08-31. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  35. ^ CNN, By Amy Woodyatt. "'Massive' coral reef taller than the Empire State Building discovered in Australia". CNN (bl-Ingliż). Miġbur 2021-06-25.
  36. ^ "Catalyst: Wonky Holes - ABC TV Science". web.archive.org. 2019-04-19. Arkivjat mill-oriġinal fl-2019-04-19. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  37. ^ "'Wonky holes' blamed for coral death | New Scientist". web.archive.org. 2019-04-17. Arkivjat mill-oriġinal fl-2019-04-17. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  38. ^ "Snapshot of life deep in the Great Barrier Reef (Media Release)". web.archive.org. 2007-08-30. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-08-30. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  39. ^ "Reef Facts - Plants and Animals". web.archive.org. 2006-08-21. Arkivjat mill-oriġinal fl-2006-08-21. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  40. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Environmental Status: Marine Mammals". web.archive.org. 2006-10-02. Arkivjat mill-oriġinal fl-2006-10-02. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  41. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Fish Spawning Aggregation Sites On The Great Barrier Reef". web.archive.org. 2008-12-16. Arkivjat mill-oriġinal fl-2008-12-16. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  42. ^ "Fauna and Flora of the Great Barrier Reef World Heritage Area. 2000".
  43. ^ Dobbs, Kirstin (2007). "Marine turtle and dugong habitats in the Great Barrier Reef Marine Park used to implement biophysical operational principles for the Representative Areas Program (PDF)" (PDF). Arkivjat mill-oriġinal fl-2011-07-18. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  44. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Environmental Status: Seagrasses". web.archive.org. 2006-10-02. Arkivjat mill-oriġinal fl-2006-10-02. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  45. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Environmental Status: Marine Reptiles". web.archive.org. 2011-06-02. Arkivjat mill-oriġinal fl-2011-06-02. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  46. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Environmental Status: Sharks and rays". web.archive.org. 2007-03-29. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-03-29. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  47. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Appendix 4 - Other species of conservation concern". web.archive.org. 2007-08-31. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-08-31. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  48. ^ a b "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Appendix 5 - Island Flora and Fauna". web.archive.org. 2007-08-31. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-08-31. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  49. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Environmental status: birds". web.archive.org. 2007-09-28. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-09-28. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  50. ^ "Great Barrier Reef Marine Park Authority :: Condition". web.archive.org. 2007-09-28. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-09-28. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  51. ^ Great Barrier Reef Marine Park Authority (2006) (2007-06-14). ""Information Fact Sheets No.20 Coral Spawning" (PDF)" (PDF). web.archive.org. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-06-14. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  52. ^ "AIMS Research - Soft Coral Atlas of the Great Barrier Reef". web.archive.org. 2007-04-06. Arkivjat mill-oriġinal fl-2007-04-06. Miġbur 2021-06-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)

Awtur: www.NiNa.Az

Data tal-pubblikazzjoni: 10 Lul, 2025 / 05:32

wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Skoll il Kbir tal Qroll, X'inhi Skoll il Kbir tal Qroll? Xi tfisser Skoll il Kbir tal Qroll?

L Iskoll il Kbir tal Qroll bl Ingliz Great Barrier Reef huwa l ikbar sistema ta skoll tal qroll fid dinja u huwa magħmul minn iktar minn 2 900 skoll tal qroll individwali u 900 gzira estizi fuq izjed minn 2 300 kilometru b erja ta madwar 344 400 kilometru kwadru L iskoll tal qroll jinsab fil lil hinn mill kosta ta Queensland l Awstralja L Iskoll il Kbir tal Qroll jidher mill ispazju u huwa l ikbar struttura unika fid dinja magħmula minn organizmi ħajjin Dan l iskoll tal qroll huwa magħmul minn biljuni ta organizmi ċkejkin magħrufa bħala polipi tal qroll L iskoll jipprovdi sostenn lil diversita wiesgħa ta ħlejqiet u tnizzel fil lista tas Siti ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1981 Is CNN tawh it tikketta ta wieħed mis seba għeġubijiet naturali tad dinja fl 1997 Il Queensland National Trust iddikjaratu ikona statali ta Queensland fl 2006 Il laguna u l iskoll tal qroll b għamla ta qalb fl Iskoll il Kbir tal Qroll Parti kbira tal iskoll tal qroll hija protetta bħala Park tal Baħar tal Iskoll il Kbir tal Qroll u dan jgħin biex jiġi limitat l impatt tal uzu mill bniedem bħas sajd u t turizmu Pressjonijiet ambjentali oħra fuq l iskoll tal qroll u l ekosistema tiegħu jinkludu s sustanzi likwidi li jiskulaw fih it tibdil fil klima flimkien mal iskulurizzazzjoni tal massa tal qroll ir rimi tal ħama tat tħammil u t tifqigħat ċikliċi tal popolazzjoni tal istilel tal baħar Acanthaster planci li jieklu l qroll Skont studju ppubblikat f Ottubru 2012 mill Proceedings of the National Academy of Sciences Proċedimenti tal Akkademja Nazzjonali tax Xjenzi l iskoll tal qroll tilef izjed minn nofs il qroll tiegħu mill 1985 xi ħaġa li ġiet ikkonfermata mill ġdid minn studju tal 2020 li sab li iktar minn nofs il kopertura tal qroll tal iskoll intilfet bejn l 1995 u l 2017 minħabba l effetti ta avveniment mifrux ta skulurizzazzjoni li seħħ fl 2020 u li l effetti tiegħu għadhom ma ġewx ikkwantifikati L Iskoll il Kbir tal Qroll ilu magħruf u jintuza mill abitanti Aboriġini tal Gzejjer Awstraljani u tal u huwa parti importanti tal kulturi u tal ispiritwalita tal gruppi lokali L iskoll tal qroll huwa destinazzjoni popolari ħafna mat turisti speċjalment fir reġjuni tal u ta It turizmu huwa attivita ekonomika importanti għar reġjun u kull sena jiġġenera iktar minn AUD 3 biljun F Novembru 2014 varaw il Google Underwater Street View li permezz tiegħu wieħed jista jesplora diġitalment l Iskoll il Kbir tal Qroll b mod tridimensjonali Rapport ta Marzu 2016 iddikjara li l iskulurizzazzjoni tal qroll kien ferm iktar mifrux milli kien maħsub qabel u kien qed jaffettwa l partijiet tat Tramuntana tal iskoll tal qroll minħabba z zieda fit temperaturi tal oċean F Ottubru 2016 Outside ppubblikaw avviz tal mewt tal iskoll tal qroll l artiklu ġie kkritikat li kien prematur u kien qed ixekkel l isforzi li kienu qed isiru biex tissaħħaħ ir reziljenza tal iskoll tal qroll F Marzu 2017 il ġurnal Nature ppubblika dokument li juri li sezzjonijiet enormi ta biċċa sħiħa tal iskoll tal qroll wiesgħa 800 kilometru fil parti tat Tramuntana li kienet mietet matul l 2016 minħabba temperaturi tal ilma wisq għoljin Dan l avveniment ġie deskritt mill awturi bħala wieħed mill effetti tat tibdil fil klima globali Il persentaġġ ta qroll ġdid li kien qed jitwieled fl Iskoll il Kbir tal Qroll naqas drastikament fl 2018 u x xjenzati ddeskrivewh bħala l istadju bikri ta avveniment enormi ta selezzjoni naturali li qed iseħħ Ħafna mill qroll adult riproduttiv miet fl avvenimenti tal iskulurizzazzjoni tal 2016 2017 u b hekk dan wassal għal rati baxxi ta twelid tal qroll It tipi ta qroll li rriproduċew inbidlu wkoll u dan wassal għal organizzazzjoni mill ġdid fit tul tal ekosistema tal iskoll tal qroll jekk ix xejra tkompli L Att tal 1975 sezzjoni 54 tal Park tal Baħar tal Iskoll il Kbir tal Qroll jesiġi li kull ħames snin jitfassal Rapport ta Prospettiva dwar is saħħa il pressjonijiet u l futur tal iskoll tal qroll L aħħar rapport ġie ppubblikat fl 2019 Ġeoloġija u ġeografijaVeduta tal Iskoll il Kbir tal Qroll mill ajru L Iskoll il Kbir tal Qroll huwa karatteristika distinta tad divizjoni tal Kordillera Awstraljana tal Lvant Huwa estiz mill Istrett ta Torres bejn Bramble Cay il gzira l iktar fit Tramuntana u l kosta tan Nofsinhar ta Papua New Guinea fit Tramuntana sal passaġġ bla isem bejn il Gzira ta Lady Elliot il gzira l iktar fin Nofsinhar u l Il Gzira ta Lady Elliot tinsab 1 915 il kilometru fix Xlokk ta Bramble Cay u tinkludi l Gzejjer Murray li huma ferm izgħar It teorija tal plakek tettoniċi tindika li l Awstralja ċċaqilqet lejn it Tramuntana b rata ta seba ċentimetri fis sena u bdiet tagħmel dan mill era Ċenozojka Il Lvant tal Awstralja esperjenza perjodu ta elevazzjoni tettonika li ċaqilqet id divizjoni tad drenaġġ fi Queensland xi 400 kilometru il ġewwa lejn l art Matul dan iz zmien ukoll Queensland esperjenzat zbroffar vulkaniku li wassal għal flussi vulkaniċi tal bazalt mill vulkani ċentrali u b għamla ta tarka Uħud minnhom saru gzejjer għoljin Wara li fforma l Baċir tal Baħar tal Qroll l iskolli tal qroll bdew jikbru fil Baċir izda sa madwar 25 miljun sena ilu it Tramuntana ta Queensland kien għad kellha ilmijiet miti fin Nofsinhar tat Tropiċi li kienu kesħin wisq għat tkabbir tal qroll L istorja tal izvilupp tal Iskoll il Kbir tal Qroll hija kumplessa wara li Queensland iċċaqilqet f ilmijiet tropikali kienet influwenzata bil kbir mit tkabbir tal iskoll tal qroll u mid deklin tiegħu malli l livell tal baħar inbidel L Iskoll tal Qroll tal Gzira tar Russetti bl Ingliz Heron Island L iskolli tal qroll jistgħu jikbru fid dijametru tagħhom b ċentimetru sa tliet ċentimetri fis sena u jikbru vertikalment bejn ċentimetru u 25 ċentimetru fis sena madankollu l iskolli tal qroll jikbru biss f fond il fuq minn 150 metru minħabba li jeħtieġu d dawl tax xemx u ma jikbrux il fuq mil livell tal baħar Meta Queensland iċċaqilqet f ilmijiet tropikali 24 miljun sena ilu kiber xi qroll izda malajr zviluppa reġim ta sedimentazzjoni bl erozjoni tal Katina Divizorja l Kbira li ħoloq delti tax xmajjar fawwara u turbiditi u għaldaqstant kundizzjonijiet mhux adattati għat tkabbir tal qroll Għaxar miljun sena ilu il livell tal baħar tbaxxa b mod sinifikanti u dan ippermetta iktar sedimentazzjoni Is sottostrat tal iskoll tal qroll jaf kellu bzonn jizdied mis sediment sakemm it tarf tiegħu kien il bogħod wisq mis sedimenti sospizi biex ixekkel it tkabbir tal qroll Barra minn hekk bejn wieħed u ieħor 400 000 sena ilu kien hemm perjodu interglaċjali partikolarment sħun b livelli tal baħar ogħla u bidla fit temperatura tal ilma ta 4 C 7 F L art li ffurmat is sottostrat attwali tal Iskoll il Kbir tal Qroll kienet pjanura kostali li ffurmat mill erozjoni tas sedimenti tal Katina Divizorja l Kbira b xi għoljiet ikbar il biċċa l kbira minnhom kienu huma stess fdalijiet ta skolli tal qroll iktar antiki jew f xi kazijiet rari vulkani Iċ Ċentru tar Riċerka dwar l Iskolli tal Qroll taċ Ċentru tar Riċerka Kooperattiva sab depoziti tal iskeletri tal qroll li jmorru lura għal nofs miljun sena L Awtorita tal Park tal Baħar tal Iskoll il Kbir tal Qroll GBRMPA tqis li l iktar evidenza bikrija ta strutturi sħaħ tal iskolli tal qroll tmur lura għal 600 000 sena ilu Skont il GBRMPA l istruttura attwali ħajja tal iskoll tal qroll jingħad li bdiet tikber fuq il pjattaforma iktar antika madwar 20 000 sena ilu L Istitut Awstraljan tax Xjenza tal Baħar jaqbel u jsostni li l bidu tat tkabbir tal iskoll tal qroll attwali jmur lura għal zmien l Aħħar Massimu Glaċjali Għall ħabta ta dak iz zmien il livell tal baħar kien 120 metru iktar baxx milli hu llum Minn 20 000 sena ilu sa 6 000 sena ilu il livell tal baħar għola b mod kostanti madwar id dinja Peress li għola il qroll seta jikber iktar fl għoli fuq il marġnijiet marittimi tal għoljiet tal pjanura kostali li kienu għadhom kemm spiċċaw taħt l ilma Sa madwar 13 000 sena ilu il livell tal baħar kien biss 60 metru iktar baxx minn dak ta zminijietna u l qroll beda jikber madwar l għoljiet tal pjanura kostali li sa dak iz zmien laħqu saru gzejjer kontinentali Peress li l livell tal baħar kompla jizdied iktar il biċċa l kbira tal gzejjer kontinentali spiċċaw taħt l ilma B hekk il qroll seta jikber fuq l għoljiet li spiċċaw taħt l ilma u ffurmaw il qaliet u l iskolli tal qroll attwali Hemmhekk il livell tal baħar ma tantx għola b mod sinifikanti fl aħħar 6 000 sena Skont l istimi taċ Ċentru tar Riċerka dwar l Iskolli tal Qroll taċ Ċentru tar Riċerka Kooperattiva l eta tal istruttura ħajja attwali tal iskoll tal qroll hija ta bejn 6 000 u 8 000 sena L iskolli tal qroll fl ilma baxx li spiss jidhru fuq diversi ritratti mill ajru u fuq immaġnijiet satellitari jkopru erja ta 20 679 km2 u l biċċa l kbira tagħha madwar 80 kibret fuq pjattaformi tal ġebla tal ġir li huma relitti tal fazijiet tal imgħoddi tal Plejstoċen tat tkabbir tal iskoll tal qroll Il fdalijiet ta skoll tal qroll antik simili għal dak tal Iskoll il Kbir tal Qroll jinsab f The Kimberley il Punent tal Awstralja L Iskoll tal Qroll ta Arlington Iz Zona tal Wirt Dinji tal Iskoll il Kbir tal Qroll ġiet maqsuma f 70 bijoreġjun li 30 minnhom huma bijoreġjuni tal iskolli tal qroll Fil parti tat Tramuntana tal Iskoll il Kbir tal Qroll iffurmaw skolli tal qroll tad delti jew b għamla ta zigarella dawn l istrutturi jinsabu hawnhekk biss u mkien ieħor Fl 2020 fiz zona tat Tramuntana ġie skopert skoll tal qroll ġdid għoli 500 metru u wiesa 1 5 kilometru fil bazi Ma hemm l ebda skoll tal qroll b għamla tonda fl Iskoll il Kbir tal Qroll u l iskolli tal qroll imqabbdin mal art kontinentali huma rari L iskolli tal qroll marġinali huma mifruxa sew izda huma l iktar komuni lejn il parti tan Nofsinhar tal Iskoll il Kbir tal Qroll imqabbdin mal gzejjer għoljin bħal ngħidu aħna l Gzejjer Whitsunday L iskolli tal qroll tal laguni jinsabu fil parti tan Nofsinhar tal Iskoll il Kbir tal Qroll u iktar lejn it Tramuntana lil hinn mill kosta tal Bajja tal Prinċipessa Charlotte L iskolli tal qroll b għamla ta nofs qamar huma l iktar għamla komuni ta skolli tal qroll fin nofs tas sistema perezempju l iskolli tal qroll madwar il Gzira tal Gremxul bl Ingliz Lizard Island L iskolli tal qroll b għamla ta nofs qamar jinsabu wkoll fit Tramuntana estrema tal Park tal Baħar tal Iskoll il Kbir tal Qroll u fl Iskolli tal Qroll ta Swain 20 22 grad fin Nofsinhar L iskolli tal qroll tal pjanura jinsabu fil partijiet tat Tramuntana u tan Nofsinhar ħdejn il Penizola ta Cape York il Bajja tal Prinċipessa Charlotte u Cairns Il biċċa l kbira tal gzejjer tal iskoll tal qroll jinsabu fuq skolli tal qroll tal pjanura Il fawwara minn qiegħ il baħar jista jkollhom impatt lokalizzat fuq l iskoll tal qroll billi jipprovdu flussi tal ilma ħelu li xi kultant ikun rikk fin nutrijenti u li jikkontribwixxi għall EkoloġijaFekruna tal baħar fl Iskoll il Kbir tal Qroll L Iskoll il Kbir tal Qroll jipprovdi sostenn għal diversita straordinarja ta ħlejqiet fosthom bosta speċijiet vulnerabbli jew mhedda li wħud minnhom jaf huma endemiċi għas sistema tal iskoll tal qroll Tletin speċi ta ċetaċji ġew irreġistrati fl Iskoll il Kbir tal Qroll inkluz il balenottera zgħira id denfil Indo Paċifiku u l baliena tal ġwienaħ kbar Barra minn hekk jgħixu popolazzjonijiet kbar ta dugongi Iktar minn 1 500 speċi ta ħut jgħixu mal iskoll tal qroll fosthom il pixxibuffu l ispnotta ħamra l imperaturi tal garġi ħomor u diversi speċijiet ta paġell u ta troti tal qroll Disgħa u erbgħin speċi jbidu fi ġlejjeb filwaqt li erbgħa u tmenin speċi oħra jbidu fi nħawi oħra Sbatax il speċi ta sriep tal baħar jgħixu fl Iskoll il Kbir tal Qroll f ilmijiet sħan sa fond ta ħamsin metru u huma komuni fis sezzjoni tan Nofsinhar iktar milli f dik tat Tramuntana L ebda minnhom li jinsabu fl Iskoll il Kbir tal Qroll mhuma endemiċi u lanqas mhuma mhedda Sitt speċijiet ta fkieren tal baħar jiġu lejn l iskoll tal qroll biex jitnisslu Chelonia mydas Dermochelys coriacea Eretmochelys imbricata Caretta caretta Natator depressus u Lepidochelys olivacea Il fkieren tal baħar ħodor fl Iskoll il Kbir tal Qroll għandhom zewġ popolazzjonijiet distinti ġenetikament waħda fil parti tat Tramuntana tal iskoll tal qroll u l oħra fil parti tan Nofsinhar Ħmistax il speċi ta alka tal qiegħ jattiraw id dugongi u l fkieren tal baħar u jipprovdu ħabitat għall ħut L iktar ġeneri komuni ta alka tal qiegħ huma l Halophila u l Halodule Stilla tal baħar li tiekol il qroll Il kukkudrilli tal ilma baħar jgħixu fil mangrovji u fl imraġ salmastri tul ix xatt qrib l iskoll tal qroll Ma ġiex irrapportat li jbejtu u l popolazzjoni tal kukkudrilli tal ilma baħar fl Iskoll il Kbir tal Qroll hija mifruxa izda b densita baxxa Madwar l iskoll tal qroll jgħixu xi 125 speċi ta klieb il baħar boll rebekkini jew kimeri Barra minn hekk ġew irreġistrati qrib il 5 000 speċi ta molluski fosthom il gandoffli ġganti u diversi nudibrankji u bebbux tal baħar b għamla ta kon Ġew irreġistrati wkoll disgħa u erbgħin speċi ta gremxul tal baħar u disa speċijiet ta ziemel il baħar Mill inqas seba speċijiet ta zrinġijiet jgħixu fuq il gzejjer tal iskoll tal qroll 215 il speċi ta għasafar inkluz 22 speċi ta għasafar tal baħar u 32 speċi ta għasafar tax xatt izuru l iskoll tal qroll jew ibejtu fuq il gzejjer fosthom l ajkla tal baħar u ċ ċirlewwa roza Il biċċa l kbira tas siti fejn ibejtu l għasafar jinsabu fuq il gzejjer fir reġjuni tan Nofsinhar u tat Tramuntana tal Iskoll il Kbir tal Qroll b madwar 1 4 sa 1 7 miljun għasfur li juzaw is siti biex jitnisslu Il gzejjer tal Iskoll il Kbir tal Qroll jagħtu sostenn ukoll lil 2 195 speċi magħrufa ta pjanti li tlieta minnhom huma endemiċi Il gzejjer tat Tramuntana fihom bejn 300 u 350 speċi ta pjanti li l iktar ikunu biz zkuk filwaqt li l gzejjer tan Nofsinhar fihom 200 speċi ta pjanti li l iktar ikunu erbaċej ir reġjun tal Gzejjer Whitsunday huwa l iktar wieħed b diversita u jagħti sostenn lil 1 141 speċi Il pjanti jiġu ppropagati mill għasafar Par pixxibuffu fl Iskoll il Kbir tal Qroll Hemm mill inqas 330 speċi ta Ascidia fis sistema tal iskoll tal qroll b dijametru ta bejn ċentimetru u għaxar ċentimetri Bejn 300 u 500 speċi ta brijozoani jgħixu mal iskoll tal qroll Barra minn hekk b kollox hemm erba mitt speċi ta qroll iebes u artab li jgħixu mal iskoll Il maġġoranza tagħhom jirriproduċu permezz tal gameti u jitnisslu f avvenimenti riproduttivi tal massa li jiskattaw miz zieda fit temperaturi tal baħar fir rebbiegħa u fis sajf miċ ċiklu tal qamar u miċ ċiklu ta binhar L iskolli tal qroll tal parti ta ġewwa tal Iskoll il Kbir tal Qroll jirriproduċu matul il ġimgħa ta wara l qamar kwinta f Ottubru filwaqt li l iskolli tal qroll tal parti ta barra jirriproduċu f Novembru u f Diċembru Il qroll artab komuni jifforma parti minn 36 ġeneri Mal iskolli tal qroll jgħixu ħames mitt speċi ta algi jew alki tal baħar inkluz tlettax il speċi tal ġeneru Halimeda li jiddepozitaw agglomerazzjonijiet tal ġir li jlaħħqu wisgħa ta mitt metru u li joħolqu ekosistemi zgħar fis superfiċe tagħhom li ġew imqabblin mal art koperta mill foresti tropikali Sit ta Wirt DinjiEzempju tal varjeta tal qroll fl Iskoll il Kbir tal Qroll L Iskoll il Kbir tal Qroll ġie ddezinjat bħala Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1981 Il valur universali straordinarju tas sit naturali ġie rrikonoxxut abbazi ta erba kriterji tal għazla tal UNESCO il kriterju vii Post fejn iseħħu fenomeni naturali tal għaġeb jew fejn hemm zoni ta ġmiel naturali u ta importanza estetika eċċezzjonali il kriterju viii Ezempju straordinarju li jirrapprezenta stadji importanti tal istorja tad dinja inkluz it trapass tal ħajja il proċessi ġeoloġiċi kontinwi sinifikanti fl izvilupp tat tipi differenti ta art jew il karatteristiċi ġeomorfiċi jew fizjografiċi sinifikanti il kriterju ix Ezempju straordinarju li jirrapprezenta proċessi ekoloġiċi u bijoloġiċi kontinwi sinifikanti fl evoluzzjoni u fl izvilupp ta ekosistemi u ta komunitajiet ta pjanti u ta annimali terrestri tal ilma ħelu kostali u tal baħar u l kriterju x Post fejn hemm l iktar ħabitats naturali importanti u sinifikanti għall konservazzjoni fil post tad diversita bijoloġika inkluz fejn hemm speċijiet mhedda ta valur universali straordinarju mill perspettiva tax xjenza jew tal konservazzjoni Referenzi Protected Areas Programme wayback archive it org Arkivjat mill oriġinal fl 2008 05 11 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link World Heritage places The Great Barrier Reef Queensland World Heritage Values web archive org 2013 05 09 Arkivjat mill oriġinal fl 2013 05 09 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Hopley Smithers amp Parnell 2007 p 1 Great Barrier Reef Travel Guide Fodor s Travel Guides web archive org 2013 05 14 Arkivjat mill oriġinal fl 2013 05 14 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Review of the Great Barrier Reef Marine Park Act 1975 web archive org 2006 10 18 Arkivjat minn l oriġinal fl 2006 10 18 Miġbur 2021 06 25 Geoscience Australia Media Releases Great Barrier Reef no buried treasure 08 February 2002 web archive org 2007 10 01 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 10 01 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Australia s Great Barrier REEF Science World Find Articles archive ph 2012 07 08 Miġbur 2021 06 25 a b ċ Centre UNESCO World Heritage Great Barrier Reef UNESCO World Heritage Centre bl Ingliz Miġbur 2021 06 25 Destination The Natural Wonders of the World web archive org 2006 07 21 Arkivjat mill oriġinal fl 2006 07 21 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link National Trust Queensland web archive org 2006 12 10 Arkivjat minn l oriġinal fl 2006 12 10 Miġbur 2021 06 25 Great Barrier Reef authority gives green light to dump dredging sludge Environment The Guardian web archive org 2019 02 21 Arkivjat mill oriġinal fl 2019 02 21 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef has lost half its corals since 1985 new study says The Washington Post web archive org 2019 02 09 Arkivjat mill oriġinal fl 2019 02 09 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link CNN By Amy Woodyatt The Great Barrier Reef has lost half its corals within 3 decades CNN bl Ingliz Miġbur 2021 06 25 Access Economics Pty Ltd 2005 2013 04 29 Measuring the economic and financial value of the Great Barrier Reef Marine Park PDF PDF web archive org Arkivjat mill oriġinal fl 2013 04 29 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Google Launches Underwater Street View Feature Tempo Co Indonesian News Portal web archive org 2014 11 29 Arkivjat mill oriġinal fl 2014 11 29 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef coral bleaching more widespread than first thought surveys reveal web archive org 2016 04 03 Arkivjat mill oriġinal fl 2016 04 03 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Obituary Great Barrier Reef 25 Million BC 2016 Outside Online web archive org 2016 10 16 Arkivjat mill oriġinal fl 2016 10 16 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link The Great Barrier Reef is not actually dead CNN com web archive org 2017 03 12 Arkivjat mill oriġinal fl 2017 03 12 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Large Sections of Australia s Great Reef Are Now Dead Scientists Find The New York Times web archive org 2018 02 20 Arkivjat mill oriġinal fl 2018 02 20 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef coral bleaching causes numbers of baby coral to plummet Science News ABC News web archive org 2019 04 10 Arkivjat mill oriġinal fl 2019 04 10 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Outlook Report www gbrmpa gov au bl Ingliz Miġbur 2021 06 25 Great Barrier Reef Marine Park Authority 2008 04 09 Great Barrier Reef General Reference Map PDF web archive org Arkivjat mill oriġinal fl 2008 04 09 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Gentilli Joseph 1951 Physiographic Diagram of Australia bl Ingliz Geographical Press Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt iktar għajnuna Davies P J Symonds P A Feary D A Pigram C J 1987 Horizontal plate motion a key allocyclic factor in the evolution of the Great Barrier Reef Science 238 4834 1697 1700 a b Hopley David Smithers Scott G Parnell Kevin 2007 The Geomorphology of the Great Barrier Reef Development Diversity and Change Cambridge University Press ISBN 978 1 139 46392 8 Great Barrier Reef MSN Encarta web archive org 2009 10 28 Arkivjat minn l oriġinal fl 2009 10 28 Miġbur 2021 06 25 a b AIMS ProjectNET Index web archive org 2010 09 17 Arkivjat mill oriġinal fl 2010 09 17 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link CRC Reef Research Centre web archive org 2006 08 22 Arkivjat mill oriġinal fl 2006 08 22 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority 2006 2007 06 20 A big picture view of the Great Barrier Reef PDF web archive org Arkivjat mill oriġinal fl 2007 06 20 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Harris Peter T Bridge Thomas C L Beaman Robin J Webster Jody M Nichol Scott L 2013 03 01 Submerged banks in the Great Barrier Reef Australia greatly increase available coral reef habitat ICES Journal of Marine Science 70 2 284 293 NatureBase The Devonian Great Barrier Reef web archive org 2007 09 11 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 09 11 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Representative Areas in the Marine Park web archive org 2007 09 28 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 09 28 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Marine Park Authority 2011 06 02 Protecting the Bioregions of the Great Barrier Reef PDF PDF web archive org Arkivjat mill oriġinal fl 2011 06 02 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Bio region Information Sheets web archive org 2007 08 31 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 08 31 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link CNN By Amy Woodyatt Massive coral reef taller than the Empire State Building discovered in Australia CNN bl Ingliz Miġbur 2021 06 25 Catalyst Wonky Holes ABC TV Science web archive org 2019 04 19 Arkivjat mill oriġinal fl 2019 04 19 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Wonky holes blamed for coral death New Scientist web archive org 2019 04 17 Arkivjat mill oriġinal fl 2019 04 17 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Snapshot of life deep in the Great Barrier Reef Media Release web archive org 2007 08 30 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 08 30 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Reef Facts Plants and Animals web archive org 2006 08 21 Arkivjat mill oriġinal fl 2006 08 21 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Environmental Status Marine Mammals web archive org 2006 10 02 Arkivjat mill oriġinal fl 2006 10 02 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Fish Spawning Aggregation Sites On The Great Barrier Reef web archive org 2008 12 16 Arkivjat mill oriġinal fl 2008 12 16 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Fauna and Flora of the Great Barrier Reef World Heritage Area 2000 Dobbs Kirstin 2007 Marine turtle and dugong habitats in the Great Barrier Reef Marine Park used to implement biophysical operational principles for the Representative Areas Program PDF PDF Arkivjat mill oriġinal fl 2011 07 18 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Environmental Status Seagrasses web archive org 2006 10 02 Arkivjat mill oriġinal fl 2006 10 02 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Environmental Status Marine Reptiles web archive org 2011 06 02 Arkivjat mill oriġinal fl 2011 06 02 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Environmental Status Sharks and rays web archive org 2007 03 29 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 03 29 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Appendix 4 Other species of conservation concern web archive org 2007 08 31 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 08 31 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link a b Great Barrier Reef Marine Park Authority Appendix 5 Island Flora and Fauna web archive org 2007 08 31 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 08 31 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Environmental status birds web archive org 2007 09 28 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 09 28 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority Condition web archive org 2007 09 28 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 09 28 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Great Barrier Reef Marine Park Authority 2006 2007 06 14 Information Fact Sheets No 20 Coral Spawning PDF PDF web archive org Arkivjat mill oriġinal fl 2007 06 14 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link AIMS Research Soft Coral Atlas of the Great Barrier Reef web archive org 2007 04 06 Arkivjat mill oriġinal fl 2007 04 06 Miġbur 2021 06 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link

L-aħħar artikli
  • Lulju 09, 2025

    Monodelphis reigi

  • Lulju 09, 2025

    Monodelphis ronaldi

  • Lulju 09, 2025

    Monodelphis palliolata

  • Lulju 10, 2025

    Monodelphis scalops

  • Lulju 10, 2025

    Monodelphis sorex

www.NiNa.Az - Studio

    Ikkuntattjana
    Lingwi
    Ikkuntattjana
    DMCA Sitemap
    © 2019 nina.az - Id-drittijiet kollha riservati.
    Copyright: Dadash Mammadov
    Websajt b’xejn li tipprovdi informazzjoni u qsim ta’ fajls minn madwar id-dinja.
    Fuq