Iz zona ekonomika esklussiva hi qatgħa baħar tmiss mal ibħra territorjali li fuqha Stat tal kosta jkollu s sovranità għa
Żona Ekonomika Esklussiva

Iz-zona ekonomika esklussiva hi qatgħa baħar tmiss mal-ibħra territorjali li fuqha Stat tal-kosta jkollu s-sovranità għall-ġestjoni tar-riżorsi naturali, ġurisdizzjoni fi kwestjonijiet ta’ installazzjoni u użu ta’ strutturi artifiċjali jew fissi, riċerka xjentifika, protezzjon u konservazzjoni tal-ambjent tal-baħar.
Definizzjoni
Skont il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti fuq id-Dritt tal-Baħar ("United Nations Convention on the Law of the Sea", "UNCLOS"), iz-Zona Ekonomika Esklussiva tista’ testendi sa 200 mil nawtiku mil-linja-bażi (baseline) li minnha jitkejjel il-kobor tal-ibħra territorjali (territorial waters). Fil-każ li fih il-kobor tal-ibħra territorjali jkun ta’ 12-il mil, iz-Zona Ekonomika Esklussiva jista’ jkollha estensjoni massima ta’ 188 mil. Kif previst miz-"Zona kontigwa" — li, fejn teżisti, tkun tagħmel parti miz-Zona Ekonomika Esklussiva— iz-Zona Ekonomika Esklussiva, biex issir effettiva, trid tkun proklamata formalment fil-konfront tal-komunità internazzjonali.
Regolamentazzjoni
Iz-Zona Ekonomika Esklussiva għandha valur merament funzjonali u tassenja biss lill-Istato tal-kosta il-jedd li jisfrutta r-riżorsi tal-kolonna t'ilma li tinsab fuq qiegħ il-baħar, u għalhekk ma tikkontemplax il-jeddijiet l-oħrajn kollha marbutin mal-baħar territorjali. Għal dak li għandu x’jaqsam mar-riżorsi tal-qiegħed u tas-sottoswol tal-baħar, l-UNCLOS tiddefinixxi l-istitut tal-Pjattaforma kontinentali. Fil-każ ta’ stati ġirien jew imissu, jintuża l-kriterju tal-ekwidistanza (ħlief ovvjament jekk il-partijiet jiftehmu mod ieħor), jiġifieri jinstab il-punt ekwidistanti bejn iż-żewġ linji-bażi tal-ibħra territorjali rispettivi. Fi kliem ieħor, jidħlu fiz-zona esklussiva l-punti kollha tal-baħar li jkunu l-eqreb għall-kosta ta’ Stat meta jitqiesu ma’ dawk ta’ Stat ieħor. Dan il-prinċipju iżda ma ġiex aċċettat bħala konswetudinarju fid-Diritt Internazzjonali u allura ma jgħoddx awtomatikament bejn l-Istati kollha. Ngħidu aħna, fis-Sentenza tal-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja tal-20.2.1969 dwar id-delimitazzjoni tal-pjattaforma tal-Baħar tat-Tramuntana, ġie preferut il-ftehim, li jrid neċessarjament ikun ibbażat fuq l-ekwità, bejn l-Istati.
Is-sisien taz-Zona Ekonomika Esklussiva
Il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti fuq id-Dritt tal-Baħar inkiteb mill-International Law Commission tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti u ġiet adottata f’Montego Bay nhar il-10 ta’ Diċembru 1982. Xi Stati għadhom ma aderixxewx għall-Konvenzjoni; fost dawn hemm l-Eritrea, l-Iran, Iżrael, il-Libja, l-Istati Uniti u t-Turkija. L-Istati Uniti, iżda, japplikaw l-UNCLOS f’dawk il-partijiet li jirriflettu d-Dritt Internazzjonali konswetudinarju, rikonoxxuti bis-saħħa tal-ġurisprudenza tal-Qrati Internazzjonali kompetenti.
Fil-Mediterran
Sal-aħħar tas-snin 90 tas-seklu 20, l-ebda pajjiż tal-Baħar Mediterran ma kien ipproklama Zona Ekonomika Esklussiva, minkejja li kellhom kull jedd. Ir-raġuni kienet l-aktar minn konsiderazzjonijiet ġeografiċi: f’ebda punt tal-Mediterran il-kosti ma huma bogħod ta’ aktar minn 400 mil jew iżjed mill-kosti tan-naħa l-oħra li huma ta’ Stat ieħor. Kien hemm ukoll raġunijiet ta’ opportunità, pereżempju biex ikun evitat li jiġi ddisturbat l-istatus quo minħabba l-possibilità ta’ tilwim bejn il-Greċja u t-Turkija. Il-Mediterran kien ikkaratterizzat għalhekk minn zoni mifruxin ta’ baħar għoli, u kien hemm biss zoni limitati riżervati għas-sajd, bħalma hi z-Zona Ekonomika Esklussiva Maltija ta’ 25 mil. Lejn l-aħħar tas-seklu 20, dan il-prinċipju ġie mminat b’iniziattiva ta’ xi Stati:
- : zona riżervata għas-sajd mill-Alġerija
- : zona ta’ protezzjoni tas-sajd ta’ Spanja
- : zoni ta’ protezzjoni ekoloġika ta’ Franza; zona ta’ protezzjoni ekoloġika u tas-sajd tal-Kroazja
- : zona ta’ protezzjoni tas-sajd tal-Libja
- : zona ta’ protezzjoni ekoloġika tal-Italja
Ingħatat spinta lill-ħolqien ta’ Zona Ekonomika Esklussiva mill-politika ta’ ġestjoni tar-riżorsi tal-baħar tal-Unjoni Ewropea bl-iskop li jitwaqqaf is-sajf illegali magħmul mill-bastimenti tas-sajd Ażjatiċi.
Biblijografija
D.J. Attard, The Exclusive Economic Zone in International Law, Clarendon Press
Referenzi
- ^ Oxman, Bernard H. (2008). "International Tribunal for the Law of the Sea - exclusive economic zone - arrest of fishing vessel - duty of prompt release on bond - effect of confiscation of vessel - international standards of due process of law". American Journal of International Law (bl-Ingliż). 102 (2): 316–322. :10.2307/30034542.
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Żona Ekonomika Esklussiva, X'inhi Żona Ekonomika Esklussiva? Xi tfisser Żona Ekonomika Esklussiva?
Iz zona ekonomika esklussiva hi qatgħa baħar tmiss mal ibħra territorjali li fuqha Stat tal kosta jkollu s sovranita għall ġestjoni tar rizorsi naturali ġurisdizzjoni fi kwestjonijiet ta installazzjoni u uzu ta strutturi artifiċjali jew fissi riċerka xjentifika protezzjon u konservazzjoni tal ambjent tal baħar DefinizzjoniSkont il Konvenzjoni tan Nazzjonijiet Uniti fuq id Dritt tal Baħar United Nations Convention on the Law of the Sea UNCLOS iz Zona Ekonomika Esklussiva tista testendi sa 200 mil nawtiku mil linja bazi baseline li minnha jitkejjel il kobor tal ibħra territorjali territorial waters Fil kaz li fih il kobor tal ibħra territorjali jkun ta 12 il mil iz Zona Ekonomika Esklussiva jista jkollha estensjoni massima ta 188 mil Kif previst miz Zona kontigwa li fejn tezisti tkun tagħmel parti miz Zona Ekonomika Esklussiva iz Zona Ekonomika Esklussiva biex issir effettiva trid tkun proklamata formalment fil konfront tal komunita internazzjonali RegolamentazzjoniIz Zona Ekonomika Esklussiva għandha valur merament funzjonali u tassenja biss lill Istato tal kosta il jedd li jisfrutta r rizorsi tal kolonna t ilma li tinsab fuq qiegħ il baħar u għalhekk ma tikkontemplax il jeddijiet l oħrajn kollha marbutin mal baħar territorjali Għal dak li għandu x jaqsam mar rizorsi tal qiegħed u tas sottoswol tal baħar l UNCLOS tiddefinixxi l istitut tal Pjattaforma kontinentali Fil kaz ta stati ġirien jew imissu jintuza l kriterju tal ekwidistanza ħlief ovvjament jekk il partijiet jiftehmu mod ieħor jiġifieri jinstab il punt ekwidistanti bejn iz zewġ linji bazi tal ibħra territorjali rispettivi Fi kliem ieħor jidħlu fiz zona esklussiva l punti kollha tal baħar li jkunu l eqreb għall kosta ta Stat meta jitqiesu ma dawk ta Stat ieħor Dan il prinċipju izda ma ġiex aċċettat bħala konswetudinarju fid Diritt Internazzjonali u allura ma jgħoddx awtomatikament bejn l Istati kollha Ngħidu aħna fis Sentenza tal Qorti Internazzjonali tal Ġustizzja tal 20 2 1969 dwar id delimitazzjoni tal pjattaforma tal Baħar tat Tramuntana ġie preferut il ftehim li jrid neċessarjament ikun ibbazat fuq l ekwita bejn l Istati Is sisien taz Zona Ekonomika EsklussivaIl Konvenzjoni tan Nazzjonijiet Uniti fuq id Dritt tal Baħar inkiteb mill International Law Commission tal Organizzazzjoni tan Nazzjonijiet Uniti u ġiet adottata f Montego Bay nhar il 10 ta Diċembru 1982 Xi Stati għadhom ma aderixxewx għall Konvenzjoni fost dawn hemm l Eritrea l Iran Izrael il Libja l Istati Uniti u t Turkija L Istati Uniti izda japplikaw l UNCLOS f dawk il partijiet li jirriflettu d Dritt Internazzjonali konswetudinarju rikonoxxuti bis saħħa tal ġurisprudenza tal Qrati Internazzjonali kompetenti Fil Mediterran Sal aħħar tas snin 90 tas seklu 20 l ebda pajjiz tal Baħar Mediterran ma kien ipproklama Zona Ekonomika Esklussiva minkejja li kellhom kull jedd Ir raġuni kienet l aktar minn konsiderazzjonijiet ġeografiċi f ebda punt tal Mediterran il kosti ma huma bogħod ta aktar minn 400 mil jew izjed mill kosti tan naħa l oħra li huma ta Stat ieħor Kien hemm ukoll raġunijiet ta opportunita perezempju biex ikun evitat li jiġi ddisturbat l istatus quo minħabba l possibilita ta tilwim bejn il Greċja u t Turkija Il Mediterran kien ikkaratterizzat għalhekk minn zoni mifruxin ta baħar għoli u kien hemm biss zoni limitati rizervati għas sajd bħalma hi z Zona Ekonomika Esklussiva Maltija ta 25 mil Lejn l aħħar tas seklu 20 dan il prinċipju ġie mminat b iniziattiva ta xi Stati zona rizervata għas sajd mill Alġerija zona ta protezzjoni tas sajd ta Spanja zoni ta protezzjoni ekoloġika ta Franza zona ta protezzjoni ekoloġika u tas sajd tal Kroazja zona ta protezzjoni tas sajd tal Libja zona ta protezzjoni ekoloġika tal Italja Ingħatat spinta lill ħolqien ta Zona Ekonomika Esklussiva mill politika ta ġestjoni tar rizorsi tal baħar tal Unjoni Ewropea bl iskop li jitwaqqaf is sajf illegali magħmul mill bastimenti tas sajd Azjatiċi BiblijografijaD J Attard The Exclusive Economic Zone in International Law Clarendon PressReferenzi Oxman Bernard H 2008 International Tribunal for the Law of the Sea exclusive economic zone arrest of fishing vessel duty of prompt release on bond effect of confiscation of vessel international standards of due process of law American Journal of International Law bl Ingliz 102 2 316 322 10 2307 30034542