Chordata

Il-Kordati (Chordata, ) jirrappreżentaw phylum ta' li fih organiżmi ta' ħafna forom u komplessità, bħall-, l- u ċ-. Dan il-phylum hu bbażat fuq struttura interna forma ta' bastun ta' support magħruf bħala notokorda.

Chordata
Branchiostoma lanceolatum
Klassifikazzjoni xjentifika
Dominju:
Renju:	Animalia
Sottorenju:
Fergħa:
Superphylum:
Phylum:	Chordata
Sottodiviżjoni:	Subphyla

L-Urokordati - jew Tunikati - huma oraniżmi żgħar tal-baħar, sessili u filtraturi, li jibdew bħala li jeħlu ma' qiegħ il-baħar u meta jsiru adulti jiżviluppaw f'forma ta' borza miksija minn qoxra protettiva msejħa tunika. L- huma eżempju ta' dawn.

Iċ-Ċefalokordati, huma wkoll annimali tal-baħar, imma ġisimhom, twil minn 3 sa 5 ċm, għandu għamla tawwalija, bil-ponta fit-truf, qishom ħuta bir-ras mhux żviluppata. Huma għawwiema dagħjfa li jqattgħu l-parti l-kbira ta' ħajjithom iħaffru fir-ramel tal-kosti oċeaniċi, biex jindifnu u jieklu permezz tal-filtrazzjoni mill-parti ta' quddiem li jħallu barra r-ramel.

It-tielet grupp ta' Kordati hu rappreżentat mill-Kranjati, annimali li permezz ta' proċess ta' ċefalizzazzjoni żviluppaw ras distingwibbli sew mill-bqija tal-ġisem. Il-grupp tal-Kranjati fih il-missini (Myxini) ħajjin u s-subphylum tal-Vertebrati, organiżmi iżjed kumplessi li adattaw ruħhom għal kull tip ta' ambjent: ilma (il-ħut), arja (l-għasafar) u art (, u Mammiferi).

Morfoloġija

Minkejja li dawn it-tliet gruppi juru xi differenzi morfoloġiċi, meta nanalizzawhom iżjed bir-reqqa naraw li fir-realtà, huma iżjed qrib xulxin mill-punto di vista . Infatti il-Kordati kollha b'simmetrija bilaterali, juru, almenu f'wieħed mill-fażijiet tal-iżvilupp tagħhom, xi sinapomorfiji, strutturi omoloġi ġejjin matul l-evoluzzjoni minn antenat wieħed komuni u juru l-parentela dritt minn għandu (takson monofiletiku).

Waħda minn dawn l-omolġiji, dik li tagħti l-isemm lill-phylum, hi l-korda dorsali jew in-. Din hi bastun f'nofs id-daħar magħmul minn materja elastika li fiha ċelluli għonja fil-. Jaġixxi ta' support u x'jiġri minnu matul l-iżvilupp ivarja skont il-grupp:

• Fl-Urokordati hu preżenti biss fil-, fin-naħa tad-denb;
• Fiċ-Ċefalokordati, qiegħed matul-ġisem u jibqa' matul ħajjithom;
• Fl-Emiċefalokordati, l-embrijun għandu notokorda li testendi ma' tliet kwarti tal-ġisem barra r-ras. Fl- (ħut bla xedaq) il-korda dorsali tibqa' hemm fl-istadju adult; fil-, malajr jieħu posta l-iskeletru u ssir reġjun qasir ħafna wara d-;

Is- tal-kordati tibda tieħu l-forma fuq id-dahar tal-korda fl-; l-ewwel tifforma, fuq id-denb, il-, li minnu jiżviluppa it-. Fil-, fit-tarf oppost tat-tubu jifforma l-; fiċ-, dan it-tarf isir ikbar biss. F'kull każ, in-nervi periferiċi jibdew mit-tubu newrali.

Fil-vertebrati, it-tubu newrali hu protett mill-, u l-moħħ hu protett mill-. Is-segmenti tal-muskolu qegħdin wara xulxin u simmetrikament fil-ġnub tal-korda.

Fl-embrijun, it-tratt ta' wara tat- (li jissejjaħ ukoll il-) jikkomunika ma' barra permezz ta' xi fetħiet, li fil-każ tal-ħut jibqgħu hemm anki fl-istadju adult bħala garġi. Fil-kordati l-oħra matul l-iżvilupp jiġu sostitwiti mill-pulmun.

Fuq in-naħa ta' taħt tal-farinġi brankjali hemm radda msejħa d-. Din hi miksija bil- li jaġġixxi biex iżomm l-organiżmi mikroskopiċi ji jservu ta' ikel. Fil-vertebrati, id-doxxxa brankjali minflok, tinfired mit-tubu diġerenti biex tinbidel fit-.

Il-kordati kollha jixxibhu fil-fazi embrijonali u jesibixxu l-istess distribuzzjoni tal-organi (, , , u l- prinċipali, li hu il-qalb fil-każ tal-vertebrati). Fl-iżvilupp tal-embriju, il-morfoloġija tinbidel fl-ispeċi diversi.

Klassifikazzjoni

Tassonomija

Tradizzjonalment Cephalochordata u Craniata kienu miġburin fil-klad "Euchordata", li kellu jkun il-grupp ħu Tunicata/Urochordata. Iżjed riċentement, Cephalochordata kien meqjus bħala grupp ħu "Olfactores", li jinkludi l-kranjati u t-tunikati. Il-kustjoni għadha mhijiex deċiża.

Din l-iskema ttieħdet mit-tielet edizzjoni ta' Vertebrate Palaeontology. Il-kordarti invertebrati huma meħuda minn Fishes of the World.

Waqt li hi mfassla biex tirrifletti r-relazzjonijiet evoluttivi (simili għal kladogramma), tirretieni fiha l-kategoriji tradizzjonali użati fit-tassonomija Linnejana.

• Phylum Chordata
  • Subphylum — (2150 speċi)
    • Klassi (Aplousobranchia, Phlebobranchia, u Stolidobranchia)
    • Klassi (Pyrosomida, Doliolida, u Salpida)
    • Klassi (Larvacea)
    • Klassi
  • Subphylum — (30 speċi)
    • Klassi
  • Subphylum () (vertebrati — annimali bis-sinsla; 57,674 speċi)
    • Infraphylum incertae sedis
      • Superklassi '' (vertebrati bla xedaq; 100+ speċi)
        • Klassi (65 speċi)
        • Klassi jewr
        • Klassi †
        • Klassi †
        • Klassi †
        • Klassi †
        • Klassi †
    • Infraphylum (vertebrati bix-xedaq)
      • Superklassi incertae sedis
        • Klassi † (forom Paleożojċi korazzati)
        • Klassi (ħut kartilaġinej; 900+ speċi)
        • Klassi † (Paleozoic "spiny sharks")
      • Superklassi (ħut bil-għadam; 30,000+ speċi)
        • Klassi (ħut bil-ġwienaħ bir-raġġi; madwar 30,000 speċi)
        • Klassi (ħut bil-ġwienaħ imlaħħmin: 8 speċi)
      • Superklassi (vertebrati b'erba' membri; 28,000+ speċi)
        • Klassi (anfibi; 6,000 speċi)
        • Klassi (rettili; 9,000+ speċi)
        • Klassi † (sinapsidi; 4,000+ speċi)
        • Klassi Aves (għasafar; 10,000-12,000 speċi, kważi 22,000 sottospeċi)
        • Klassi Mammalia (mammiferi; 5,700+ speċi)

Filoġenesi

Chordata

tal-phylum Chordata. Il-linji juru r-relazzjonijiet evoluttivi probabbli, inklużi t-taksa estinti li huma mmarkati bi stallett, †. Xi wħud minnhom huma invertebri. The positions (relationships) of the kladi Cephalochordata, Tunicata, u Craniata huma kif dehru fir-rivista xjentifika Nature. Chordata  Olfactores † (qabel ) † † † † (Petromyzontida) † † (?parafiletiku) † (?parafiletiku) void          Mammalia    void   (gremxul, sriep, tuwatari, u dawk l-annimali estinti li jiġu minnhom)   (kukkudrilli, għasafar, u dawk l-annimali estinti li jiġu minnhom)

Referenzi

1. ^ Benton, M.J. (2004). Vertebrate Palaeontology, Third Edition. Blackwell Publishing, 472 pp. L-iskema tal-klassifikazzjoni hi disponibbli fuq il-linja
2. ^ Nelson, J. S., Fishes of the World, John Wiley and Sons, Inc, 2006, New York, ISBN 0-471-25031-7

Ħoloq esterni