Papa Ljun XIII

Papa Ljun XIII (2 ta' Marzu 1810 – 20 ta' Lulju 1903), imwieled Vincenzo Gioacchino Raffaele Luigi Pecci f'familja aristokratika Taljana, kien il-256 Papa tal-Knisja Kattolika, u serva bejn l-1878 u l-1903. Kien l-ixjeħ Papa (miet ta' 93 sena), u kellu t-tielet l-itwal Pontifikat, wara l-predeċessur immedjat tiegħu u Ġwanni Pawlu II. Magħruf l-iktar għat-tagħlim soċjali tiegħu, l-iktar bl- tiegħu Rerum Novarum. Kien l-ewwel Papa li twieled fis-seklu 19 u l-ewwel wieħed li miet fis-seklu 20.

Papa Ljun XIII
256. Papa 20 Frar 1878 - 20 Lulju 1903 ← Pius IX ^(en) - Papa Piju X → Chamberlain of the Apostolic Chamber ^(en) 21 Settembru 1877 - 20 Frar 1878 ← Filippo de Angelis ^(mul) - Camillo di Pietro ^(en) → kardinal 19 Diċembru 1853 - 20 Frar 1878 Arċisqof Kattoliku 27 Lulju 1846 - 21 Settembru 1877 ← Carlo Filesio Cittadini ^(en) Dioceses: Roman Catholic Archdiocese of Perugia-Città della Pieve ^(en) isqof djoċesan 19 Jannar 1846 - 27 Frar 1880 ← Carlo Filesio Cittadini ^(en) - Federico Pietro Foschi ^(en) → Dioceses: Roman Catholic Archdiocese of Perugia-Città della Pieve ^(en) apostolic nuncio to Belgium ^(en) 19 Frar 1843 - 27 Lulju 1846 arċisqof titulari 27 Jannar 1843 - Dioceses: Damiata ^(en)
Ħajja
Isem propju	Gioacchino Vincenzo Raffaele Luigi Pecci
Twelid	^(en) , 2 Marzu 1810
Nazzjonalità
Residenza	Brussell Stat tal-Belt tal-Vatikan
Mewt	Rumau Stat tal-Belt tal-Vatikan, 20 Lulju 1903
Post tad-dfin	^(en) ^(en)
Kawża tal-mewt	kawżi naturali
Familja
Missier
Omm
Konjuga/i	Not married
Aħwa	uri ^(en) ^(en)
Tribù	^(mul)
Edukazzjoni
Alma mater	Pontifical Ecclesiastical Academy ^(en) Pontifical Gregorian University ^(en)
Livell tal-edukazzjoni
Lingwi	Taljan Latin
Okkupazzjoni
Okkupazzjoni	^(en) ^(en) kittieb
Parteċipant 1878 papal conclave ^(en) First Vatican Council ^(en)
Post tax-xogħol	Ruma
Sħubija

Saċerdot, Gvernatur, Nunzju u Arċisqof

Wara li lesta l-istudji tieghu fil-Kullegg Ruman u fl-Accademia dei nobili ecclesiastici, gie ordnat sacerdot fl-1937 u dahal mill-ewwel fis-servizz tal-Kurja Pontificja. Meta kien gvernatur ta’ Benevento u Perugia wera li kien jinqala’ hafna bhala politiku u anke bhala amministratur. Fiz-zmien li ghamel bhala Nunzju fil-Belgju, spikkat fih il-kapacità diplomatika li kellu. Wara gie nominat Arċisqof ta’ Perugia fejn wettaq hafna attività pastorali u li minhabba fiha sar wiehed mill-aktar isqfijiet mahbuba fl-Italja.

Papa

Mhux ta’ b’xejn, ghalhekk, illi fil-Konklav ta’ Frar tal-1878 (l-ewwel konklav li sar minn mindu s-Santa Sede tilfet is-setgha temporali taghha), gie elett mat-tieni jum. Huwa ghazel l-isem ta’ Ljun f’ġieħ Ljun XII, li lilu kien jammira ghall-isforzi tieghu favur l-ghaqda, kif ukoll ghall-hidma ekumenika tieghu u ghall-imhabba li kellu ghal-letteratura u x-xjenzi. Dawn kienu fil-fatt il-linji gwida li fuqhom mexa Ljun XIII matul il-pontifikat twil tieghu.

L-ewwel hidma tieghu kienet dik li jtejjeb ir-relazzjoni tal-Vatikan mal-qawwiet Ewropej, tant li rnexxielu jikkonvinci lill-Germanja biex tirrevedi l-ligijiet antiklerikali taghha. Huwa ha hsieb ukoll li jaghti rwol gdid lill-Knisja fid-dinja moderna, billi hajjar lill-Kattoliċi sabiex johorgu mill-izolament taghhom u jistinkaw sabiex jaghtu sens lill-hidma umana permezz tal-ispirtu Nisrani taghhom. Kien f’dan id-dawl li nkitbu l-enciklici tieghu fuq is-setgha civili, fuq il-kuncett ta’ liberta’ u gustizzja u fuq kollox l-aqwa opra tal-pontifikat tieghu, ir-Rerum Novarum. Fiha huwa waqaf ghad-drittijiet tal-haddiema u b’hekk niseg l-aktar dokument socjali importanti tas-Santa Sede.

Ljun XIII ħadem ukoll bis-shih sabiex itaffi l-firdiet bejn il-Knejjes Insara u matul is-sena tal-Gublew tal-1900 ikkonsagra lill-umanita’ kollha lill-Qalb Imqaddsa ta’ Ġesù.

B'differenza mill-Papiet kollha ta' warajh hu ma riedx jindifen fil-Bażilika ta' San Pietru fil-Vatikan imma fil-Lateran.

Enċikliċi

Supremii Apostolatus Officio - Enċiklika fuq d-devozzjoni tar-rużarju - 1 ta' Settembru 1883

Referenzi

1. ^ "Encicliche | LEONE XIII". www.vatican.va. Miġbur 2022-06-03.