Jekk għandkom widnejn biex tisimgħu Valletta għandha ħafna stejjer xi tgħid Il Belt Valletta magħrufa min nies tal gżejj
Belt Valletta

“ Jekk għandkom widnejn biex tisimgħu, Valletta għandha ħafna stejjer xi tgħid. ”
—
Il-Belt Valletta, magħrufa min-nies tal-gżejjer Maltin aktar bħala l-Belt hi l-kapitali ta' Malta. Tinsab mifruxa fuq penisola fil-parti tal-Lvant ċentrali tal-gżira ta' Malta. Il-Belt għandha popolazzjoni ta' 5,719-il ruħ (sal-2012).
Il-Belt (MT) | |||
---|---|---|---|
Malta | |||
| |||
Amministrazzjoni | |||
Stat sovran | Malta | ||
Reġjuni ta’ Malta | Reġjun tal-Port, Malta | ||
Kap tal-Gvern | (en) | ||
Isem uffiċjali | Belt Valletta | ||
Ismijiet oriġinali | Belt Valletta | ||
Kodiċi postali | VLT | ||
Ġeografija | |||
Koordinati | 35°53′52″N 14°30′45″E / 35.8978°N 14.5125°EKoordinati: 35°53′52″N 14°30′45″E / 35.8978°N 14.5125°E | ||
Valletta Valletta (Malta) | |||
Superfiċjenti | 80 hectare | ||
Għoli | 56 m | ||
Fruntieri ma' | Furjana | ||
Demografija | |||
Popolazzjoni | 6,444 abitanti (31 Marzu 2014) | ||
Informazzjoni oħra | |||
Fondazzjoni | 1566 (Gregorian) | ||
Kodiċi tat-telefon | 356 | ||
Żona tal-Ħin | UTC+1u UTC+2 | ||
bliet ġemellati | Palermou |
Il-Belt Valletta għandha arkitettura mħallta għax fiha hemm binjiet bi stil Manneristiku, Barokk, Neoklassiku u anki dawk b'arkitettura moderna. Il-Belt Valletta sofriet mill-attakki tat-Tieni Gwerra Dinjija; biss, minkejja li l-gwerra ħalliet ferita kbira, il-Belt hi ma tilfitx il-karattru storiku tagħha. Fl-1980 il-Belt Valletta ġiet magħżula u onorata mill-UNESCO bħala Sit ta’ Wirt Dinji.
Isem
Ll-Ordni ta' San Ġwann ta lill-belt it-titlu, Humilissima Civitas Valletta — 'Il-Belt l-Aktar Umli ta' Valletta'. Madanakollu, bil-bini ta' swar u ta' fortifikazzjonijiet, u flimkien mas-sbuħija tal-bini Barokk mat-toroq tagħha, din saret magħrufa bħala Superbissima — 'L-Aktar Kburija', fost is-sovrani tal-Ewropa.
Storja
L-ewwel ġebla tal-Belt Valletta tqiegħet fit-28 ta' Marzu 1566, mill-Gran Mastru tal-Ordni ta' San Ġwann, Jean Parisot de la Valette. Wara l-Assedju l-Kbir tal-1565, l-Ordni ddeċida li jibni belt ġdida fuq il-peniżola ta' Xiberras, bl-intenzjoni li il-belt isservi wkoll bħala fortizza li tiddefendi kemm il-Port il-kbir kif ukoll il-port ta' Marsamxett. Dan il-proġett juri li issa l-Ordni kien iddeċida darba għal dejjem li jibqa' Malta b'mod permanenti. L-arkitett li ddisinja l-pjanta tal-belt il-ġdida kien Francesco Laparelli li ntbagħat mill-Papa Piju V. Meta Laparelli ħalla Malta, xogħlu komplieh l-assistent tiegħu, il-Malti Ġlormu Cassar. Il-pjanta tal-Belt kienet kollha kemm hi bbażata fuq linji rettilinji u l-binjiet kollha f'daqqa kienu jagħtu lid-disinn ta-Belt meta tarrah minn fuq xeħta tal-bord tal-iskakki.
It-toroq nbew dritti, b'dik tan-nofs, Strada San Giorgio (illum Triq ir-Repubblika) tibda minn Porta San Giorgio, ttawwal daqs 900 metru u tispiċċa quddiem il-Forti Sant'Iermu. La Valette ma leħaqx jara x-xogħol tas-swar tal-Belt komplut, għax miet fil-21 ta' Awwissu 1568 fl-età ta' 74 sena. Hu kien midfun fil-knisja, tan-Nattività (tal-Vitorja). Wara li nbniet il-Knisja Konventwali tal-Ordni, il-fdalijiet tiegħu ttieħdu hemm fejn hu midfun flimkien ma' xi Gran Mastri oħra fil-kripta ta' taħt l-altar maġġur.
Il-Belt saret il-kapitali ta' Malta, kif għada sal-lum, fejn isservi bħala il-belt amministrattiva, kummerċjali u kulturali tal-gżejjer Maltin.
Hekk baqgħet kemm sakemm l-Ordni baqa' Malta kif ukoll meta ġew l-Ingliżi. Fit-Tieni Gwerra Dinjija, il-Belt qalgħet ħafna bombi waqt bosta attakki mill-ajru. Bosta binjiet ġġarfu, fosthom iġġarraf it-Teatru Rjal li nbena qrib id-daħla tal-Belt fl-1866.
Illum il-ġurnata, il-Belt Valletta tilqa' fi ħdanha għadd ta' dipartimenti u ministeri governattivi, mijiet ta' ħwienet u uffiċiji ta' kumpaniji tal-kummerċ, knejjes u mużewijiet. Meta ma' dawk li jaħdmu f'dawn l-istabbilimenti ninkludu t-turisti, in- numru ta' nies li jidħlu l-Belt kuljum ilaħħaq mat-38,000 ruħ. F'din il-belt, tinsab ukoll il-Berġa ta' Kastilja minn fejn jopera l-Prim Ministru kif ukoll il-Palazz tal-Gran Mastru, fejn jiltaqa' l-Parlament.
- Teatru Rjal
- Ħsara mill-bombi fil-Belt Valletta matul it-Tieni Gwerra Dinjija
- c. 1884–1905
- Dar il-Mediterran għall-Konferenzi, ex Sacra Infermeria
Gvern
- Palazz tal-Gran Mastru
- Berġa ta' Kastilja
- Parlament ta' Malta
Gvern lokali
Il-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta ġie stabbilit bl-Att tal-Kunsilli Lokali tal-1993, flimkien mal-kunsilli lokali l-oħra ta’ Malta. L-ewwel elezzjoni saret fl-20 ta’ Novembru 1993. Elezzjonijiet oħra saru fl-1996, 1999, 2002, 2005, 2008, 2013, 2017. Il-kunsill lokali preżenti ġie elett fl-2019. Il-kunsill lokali jinsab f’bini fin-Nofsinhar.
Gvern nazzjonali
Il-Belt Valletta hija l-belt kapitali ta' Malta, u hija ċ-ċentru amministrattiv u kummerċjali tal-pajjiż. Il-Parlament ta’ Malta ilu jinsab fid-Dar tal-Parlament qrib id-daħla tal-belt mill-2015: qabel kien jinsab fil-Palazz tal-Granmastru fiċ-ċentru tal-belt. Dan l-aħħar palazz għadu fih l-Uffiċċju tal-President ta’ Malta, filwaqt li l-Berġa ta’ Kastilja tilqa’ l-Uffiċċju tal-Prim Ministru ta’ Malta. Il-qorti u bosta dipartimenti tal-gvern jinsabu wkoll fil-Belt Valletta.
Ġeografija
Il-peniżola tal-Belt Valletta hi mdawra minn żewġ portijiet naturali; il-Port ta' Marsamxett u l-Port il-Kbir. Dan tal-aħħar hu l-iktar port importanti ta' Malta.
Il-belt għandha diversi binjiet ta' importanza storika. Fosthom insibu l-Kon-Katidral ta' San Ġwann, magħruf qabel bħala l-Knisja Konventwali tal-Kavallieri ta' Malta, il-Berġa ta' Kastilja li fil-fatt kienet tilqa' fiħa il-Kavallieri ġejjin minn Kastilja, León u l-Portugal. Illum f'din il-binja jinsab l-uffiċċju tal-Prim Ministru ta' Malta. Fil-Belt jinsab ukoll il-Palazz Maġisterjali, mibni bejn l-1571 u l-1574, li qabel kienet ir-residenza tal-Gran Mastru tal-Ordni ta' San Ġwann, waqt li llum jospita l-Uffiċju tal-President tar-Repubblika ta' Malta.Fl-istess binja wieħed jista' jħur l-Armrija kif ukoll xi swali fl-ewwel sular. Fi Triq ir-Repubblika hemm il-Mużew Nazzjonali tal-Arkeoloġija fejn qabel kien hemm il-Berġa ta' Provenza. Fi Triq il-Merkanti hemm il-Mużew Nazzjonali tal-Arti (MUŻA) fil-binja li qabel kienet l-Berġa tal-Italja. It-Teatru Manoel, li kien inbena f'għaxar xhur biss fl-1731, b'ordni mill-Gran Mastru Antonio Manoel de Vilhena, hu wieħed mill-eqdem teatri fl-Ewropa; Dar il-Mediterran għall-Konferenzi, magħruf qabel bħala s-Sacra Infermeria, mibni fl-1574, fejn kien wieħed mill-aktar sptarijiet rinomati matul iż-żmien tal-Kavallieri ta' Malta. Apparti dawn u ħafna binjiet oħra miftuħa għall-pubbliku wieħed jista' jammira il-fortifikazzjonijiet, mibnija bħala serje ta' bastjuni u ravellini, b'għoli li jvarja bejn 50 u 80 metru mill-foss li jdur madwar partijiet minnhom.
Fil-pjanijiet oriġinali, l-Ordni ried jibni menqa fiha jkunu jistgħu jirmiġġjaw xi bastimenti. Ix-xogħol ma rnexxiex u minflok fl-ispazju li kien diġà tħaffer inħolqot roqgħa bini li bdiet tissejjaħ "Il-Mandraġġ" ambjent li fejn bdew jgħixu nies foqra. Dan irriżulta f'diversi bini inadekwat b'kundizzjonijiet sanitarji ħżiena. Il-Mandraġġ kien ġie mwaqqa' mill-Awtoritajiet fis-snin sebgħin biex minflok inbnew flattijiet diċenti.
Demografija
Il-popolazzjoni tal-Belt Valletta naqset drastikament matul is-snin, u illum il-l-abitanti tal-Belt ilaħqu mhux wisq aktar minn sitt elef ruħ. Dan minħabba li mit-Tieni Gwerra 'l hawn bosta familji u individwi ħarġu mill-Belt u marru joqgħodu fl'lokalitajiet oħrajn f'bini aktar modern u komdu.
Sit ta’ Wirt Dinji
Fl-1980, il-Belt Valletta ġiet iddikjarata mill-UNESCO bħala Sit ta’ Wirt Dinji. Il-Belt Valletta għandha 320 monument, biex b’hekk hija waħda mill-iktar żoni storiċi b’konċentrazzjoni ta’ monumenti fid-dinja. Il-Belt ġiet iddikjarata Sit ta’ Wirt Dinji minħabba l-valur universali straordinarju tagħha abbażi ta’ żewġ kriterji tal-għażla tal-UNESCO minn għaxra (fi kliem ieħor, abbażi ta’ terz tal-kriterji kulturali). Dawn il-kriterji huma l-kriterju (i), jiġifieri “Rappreżentazzjoni ta’ kapulavur frott il-kreattività tal-bniedem”, u l-kriterju (vi), jiġifieri “Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma’ avvenimenti jew ma’ tradizzjonijiet ħajjin, ma’ ideat jew ma’ twemmin, jew ma’ xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta’ valur universali straordinarju”.
Il-Belt Valletta ġiet iddikjarata Sit ta’ Wirt Dinji abbażi tal-kriterju (i) peress li hija prevalentement kreazzjoni idealistika tal-aħħar tar-Rinaxximent bi pjanta urbana uniformi, ispirata mill-prinċipji Neoplatoniċi, bi swar u b’fortifikazzjonijiet mad-dawra kollha tad-daħliet naturali tagħha, u b’diversi monumenti f’postijiet strateġiċi. Min-naħa l-oħra, il-Belt Valletta ġiet iddikjarata Sit ta’ Wirt Dinji abbażi tal-kriterju (vi) minħabba r-rabta tagħha mal-Ordni tal-Kavallieri ta’ San Ġwann, li bnewha fl-1566 u li ħadu ħsiebha u sebbħuha għal kważi żewġ sekli u nofs. B’hekk, il-Belt Valletta hija assoċjata mal-istorja ta’ waħda mill-ikbar forzi militari u morali tal-Ewropa moderna.
Il-belt hija mibnija fuq peniżola dejqa mdawra bl-ilma. B’hekk, il-perimetru tal-belt baqa’ prattikament l-istess mit-tluq tal-Kavallieri ’l hawn, bi ftit żviluppi moderni f’dawn l-aħħar snin. Id-daqs tagħha u l-integrità tal-bini u tal-monumenti tagħha kienu biżżejjed biex l-UNESCO tagħraf li għandha valur universali straordinarju. Minkejja xi proġetti tal-kostruzzjoni fis-seklu 19 u l-ħsarat li ġarrbet il-Belt Valletta fit-Tieni Gwerra Dinjija, proporzjon kbir tal-bini u tal-monumenti oriġinali, kif ukoll in-nisġa urbana tal-madwar, ġew ippreservati sa żminijietna jew ġew irrestawrati bir-reqqa. L-iżvilupp tal-bini u l-materjali li ntużaw matul is-snin ma biddilx wisq mill-pajsaġġ urban tal-Belt, speċjalment meta wieħed iqarreb u jħares lejha mill-baħar. Madankollu, il-valur universali straordinarju tagħha jiddependi wkoll fuq dan l-element tal-pajsaġġ urban, għalhekk il-proċess biex jinstab bilanċ tajjeb bejn dan l-element u l-ħtiġijiet ta’ belt ħajja, huwa proċess kontinwu. L-UNESCO kemm-il darba tintervjeni biex twissi lill-awtoritajiet li jieħdu ħsieb il-ġestjoni ta’ Sit ta’ Wirt Dinji, meta tħoss li xi proġett jista’ jipperikola xi waħda mill-kriterji tal-għażla tagħha. Fl-2015, l-NGO lokali Din l-Art Ħelwa ħasset il-ħtieġa li twassal it-tħassib tagħha lill-awtoritajiet Maltin li jekk il-pjanijiet ta’ lukanda ta’ 40 sular f’Tigné jitwettqu, dan jaf iwassal biex il-Belt Valletta saħansitra titlef l-istatus ta’ Sit ta’ Wirt Dinji, minħabba li l-proġett ikerrah il-pajsaġġ urban li baqa’ ftit li xejn mittiefes minn żmien il-Kavallieri ’l hawn.
Toroq u pjazez prinċipali
- Misraħ ir-Repubblika (Pjazza Reġina)
- Pjazza San Ġorġ
- Pjazza Kastilja
- Pjazza Jean de Valette
- Pjazza Indipendenza
- Misraħ il-Ħelsien
- Misraħ Sant'Iermu
- Triq il-Fran
- Triq il-Merkanti
- Triq Zekka
- Triq Nofsinhar
- Triq il-Lanċa
- Triq il-Lvant
- Triq il-Punent
- Triq il-Mediterran
- Triq ir-Repubblika
- Triq it-Teatru l-Antik
- Triq l-Assedju l-Kbir
- Triq Marsamxett
- Triq Melita
- Triq San Bastjan
- Triq San Kristofru
- Triq San Mark
- Triq Spur
- Xatt il-Barriera
- Triq San Pawl
- Triq San Duminku
Postijiet ta' interess
Knejjes
- Knisja Kolleggjata San Pawl Nawfragu
- Bażilka u Parroċċa Matriċi San Duminku
- Knisja tal-Vitorja
- Kon-Katidral ta' San Ġwann
- Katidral Anglikan ta' San Pawl
- Knisja ta' San Franġisk t'Assisi
- Knisja tal-Ġiżwiti
- Knisja ta' Santu Wistin
- Knisja ta' Kristu Redentur
- Knisja Franġiskana ta' Santa Marija ta' Ġesù, jew Ta' Ġieżu
- Bażilika Madonna tal-Karmnu
Binjiet
- Palazz tal-Gran Mastru – (il-Palazz tal-President)
- Berġa ta' Kastilja – L-Uffiċċju tal-Prim Ministru ta' Malta
- Berġa t'Aragona – Ministeru tal-Finanzi
- Berġa tal-Italja – MUŻA (Mużew Nazzjonali tal-Arti)
- Berġa ta' Provenza – Mużew tal-Arkeoloġija Nazzjonali
- Berġa ta' Baviera –
- Casa Rocca Piccola – residenza privata miftuħa biex iżuruha l-pubbliku
- Palazzo Francia – Ministeru tal-Affarijiet Soċjali
- Palazzo Parisio – Ministeru tal-Affarijiet Barranin
Teatri
- Teatru Manoel
- Pjazza Teatru Rjal
Ġonna
- Barrakka t'Isfel
Mużewijiet u postijiet oħra ta' Interess
- -
- Mużew Nazzjonali tal-Arkeoloġija - , Triq ir-Repubblika
- Mużew Nazzjonali tal-Arti - MUŻA - , Triq il-Merkanti
- Il-Palazz tal-Gran Mastru - L-Armerija u s-Swali tal-Palazz (daħla minn , Triq ir-Repubblika
- Il-Konkatidral ta' San Ġwann - (daħla minn Triq ir-Repubblika)
- , Triq l-Arċisqof
- , Triq ir-Repubblika
- , Triq ir-Repubblika
- - il-Foss (Lascaris Ditch)
- The Malta Experience - Triq il-Mediterrran
- Sacra Infermerija, Triq il-Mediterran
- Malta 5D - Triq l-Ifran
- Valletta - Living History, Embassy Cinema, Triq Santa Luċija
- Teatru Manoel - mużew u dawra bi spjega mat-Teatru, Triq it-Teatru l-Antik
- u l-passaġġi taħt
- The Fortress Builders - Fortifications Interpretation Centre, Triq San Mark
- Ċentru ta' Kreattivita - Cavalier ta' San Ġakbu (daħla minn Pjazza Kastilja
Oħrajn
- Putirjal (Id-daħla tal-Belt)
- Funtana tat-Trituni (barra d-daħla tal-Belt)
Referenzi
- ^ "City of Valletta" (bl-Ingliż).
- ^ "Il-Palazz tal-Belt - president.gov.mt". web.archive.org. 2015-09-26. Arkivjat mill-oriġinal fl-2015-09-26. Miġbur 2025-02-16.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ Debono, James (2015-12-04). "Heritage watchdog warns Valletta's UNESCO status undermined by Tigné 40-storey hotel". MaltaToday (bl-Ingliż). Miġbur 2021-01-31.
Ħoloq esterni
Wikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x'jaqsmu ma': Valletta (Valletta) |
- VisitMalta.com - Valletta
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Belt Valletta, X'inhi Belt Valletta? Xi tfisser Belt Valletta?
Jekk għandkom widnejn biex tisimgħu Valletta għandha ħafna stejjer xi tgħid Il Belt Valletta magħrufa min nies tal gzejjer Maltin aktar bħala l Belt hi l kapitali ta Malta Tinsab mifruxa fuq penisola fil parti tal Lvant ċentrali tal gzira ta Malta Il Belt għandha popolazzjoni ta 5 719 il ruħ sal 2012 Il Belt MT MaltaAmministrazzjoniStat sovranMaltaReġjuni ta MaltaReġjun tal Port MaltaKap tal Gvern en Isem uffiċjali Belt VallettaIsmijiet oriġinali Belt VallettaKodiċi postali VLTĠeografijaKoordinati 35 53 52 N 14 30 45 E 35 8978 N 14 5125 E 35 8978 14 5125 Koordinati 35 53 52 N 14 30 45 E 35 8978 N 14 5125 E 35 8978 14 5125VallettaValletta Malta Superfiċjenti 80 hectareGħoli 56 mFruntieri ma FurjanaDemografijaPopolazzjoni 6 444 abitanti 31 Marzu 2014 Informazzjoni oħraFondazzjoni 1566 Gregorian Kodiċi tat telefon 356Zona tal Ħin UTC 1u UTC 2bliet ġemellati Palermou Il Belt Valletta għandha arkitettura mħallta għax fiha hemm binjiet bi stil Manneristiku Barokk Neoklassiku u anki dawk b arkitettura moderna Il Belt Valletta sofriet mill attakki tat Tieni Gwerra Dinjija biss minkejja li l gwerra ħalliet ferita kbira il Belt hi ma tilfitx il karattru storiku tagħha Fl 1980 il Belt Valletta ġiet magħzula u onorata mill UNESCO bħala Sit ta Wirt Dinji IsemLl Ordni ta San Ġwann ta lill belt it titlu Humilissima Civitas Valletta Il Belt l Aktar Umli ta Valletta Madanakollu bil bini ta swar u ta fortifikazzjonijiet u flimkien mas sbuħija tal bini Barokk mat toroq tagħha din saret magħrufa bħala Superbissima L Aktar Kburija fost is sovrani tal Ewropa StorjaEx mural f Is li juri l kostruzzjoni tal belt L ewwel ġebla tal Belt Valletta tqiegħet fit 28 ta Marzu 1566 mill Gran Mastru tal Ordni ta San Ġwann Jean Parisot de la Valette Wara l Assedju l Kbir tal 1565 l Ordni ddeċida li jibni belt ġdida fuq il penizola ta Xiberras bl intenzjoni li il belt isservi wkoll bħala fortizza li tiddefendi kemm il Port il kbir kif ukoll il port ta Marsamxett Dan il proġett juri li issa l Ordni kien iddeċida darba għal dejjem li jibqa Malta b mod permanenti L arkitett li ddisinja l pjanta tal belt il ġdida kien Francesco Laparelli li ntbagħat mill Papa Piju V Meta Laparelli ħalla Malta xogħlu komplieh l assistent tiegħu il Malti Ġlormu Cassar Il pjanta tal Belt kienet kollha kemm hi bbazata fuq linji rettilinji u l binjiet kollha f daqqa kienu jagħtu lid disinn ta Belt meta tarrah minn fuq xeħta tal bord tal iskakki It toroq nbew dritti b dik tan nofs Strada San Giorgio illum Triq ir Repubblika tibda minn Porta San Giorgio ttawwal daqs 900 metru u tispiċċa quddiem il Forti Sant Iermu La Valette ma leħaqx jara x xogħol tas swar tal Belt komplut għax miet fil 21 ta Awwissu 1568 fl eta ta 74 sena Hu kien midfun fil knisja tan Nattivita tal Vitorja Wara li nbniet il Knisja Konventwali tal Ordni il fdalijiet tiegħu ttieħdu hemm fejn hu midfun flimkien ma xi Gran Mastri oħra fil kripta ta taħt l altar maġġur Il Belt saret il kapitali ta Malta kif għada sal lum fejn isservi bħala il belt amministrattiva kummerċjali u kulturali tal gzejjer Maltin Hekk baqgħet kemm sakemm l Ordni baqa Malta kif ukoll meta ġew l Inglizi Fit Tieni Gwerra Dinjija il Belt qalgħet ħafna bombi waqt bosta attakki mill ajru Bosta binjiet ġġarfu fosthom iġġarraf it Teatru Rjal li nbena qrib id daħla tal Belt fl 1866 Illum il ġurnata il Belt Valletta tilqa fi ħdanha għadd ta dipartimenti u ministeri governattivi mijiet ta ħwienet u uffiċiji ta kumpaniji tal kummerċ knejjes u muzewijiet Meta ma dawk li jaħdmu f dawn l istabbilimenti ninkludu t turisti in numru ta nies li jidħlu l Belt kuljum ilaħħaq mat 38 000 ruħ F din il belt tinsab ukoll il Berġa ta Kastilja minn fejn jopera l Prim Ministru kif ukoll il Palazz tal Gran Mastru fejn jiltaqa l Parlament Teatru Rjal Ħsara mill bombi fil Belt Valletta matul it Tieni Gwerra Dinjija c 1884 1905 Dar il Mediterran għall Konferenzi ex Sacra InfermeriaGvernPalazz tal Gran Mastru Berġa ta Kastilja Parlament ta Malta Gvern lokali Il Kunsill Lokali tal Belt Valletta ġie stabbilit bl Att tal Kunsilli Lokali tal 1993 flimkien mal kunsilli lokali l oħra ta Malta L ewwel elezzjoni saret fl 20 ta Novembru 1993 Elezzjonijiet oħra saru fl 1996 1999 2002 2005 2008 2013 2017 Il kunsill lokali prezenti ġie elett fl 2019 Il kunsill lokali jinsab f bini fin Nofsinhar Gvern nazzjonali Il Belt Valletta hija l belt kapitali ta Malta u hija ċ ċentru amministrattiv u kummerċjali tal pajjiz Il Parlament ta Malta ilu jinsab fid Dar tal Parlament qrib id daħla tal belt mill 2015 qabel kien jinsab fil Palazz tal Granmastru fiċ ċentru tal belt Dan l aħħar palazz għadu fih l Uffiċċju tal President ta Malta filwaqt li l Berġa ta Kastilja tilqa l Uffiċċju tal Prim Ministru ta Malta Il qorti u bosta dipartimenti tal gvern jinsabu wkoll fil Belt Valletta Ġeografijafil Belt Valletta Il penizola tal Belt Valletta hi mdawra minn zewġ portijiet naturali il Port ta Marsamxett u l Port il Kbir Dan tal aħħar hu l iktar port importanti ta Malta Il belt għandha diversi binjiet ta importanza storika Fosthom insibu l Kon Katidral ta San Ġwann magħruf qabel bħala l Knisja Konventwali tal Kavallieri ta Malta il Berġa ta Kastilja li fil fatt kienet tilqa fiħa il Kavallieri ġejjin minn Kastilja Leon u l Portugal Illum f din il binja jinsab l uffiċċju tal Prim Ministru ta Malta Fil Belt jinsab ukoll il Palazz Maġisterjali mibni bejn l 1571 u l 1574 li qabel kienet ir residenza tal Gran Mastru tal Ordni ta San Ġwann waqt li llum jospita l Uffiċju tal President tar Repubblika ta Malta Fl istess binja wieħed jista jħur l Armrija kif ukoll xi swali fl ewwel sular Fi Triq ir Repubblika hemm il Muzew Nazzjonali tal Arkeoloġija fejn qabel kien hemm il Berġa ta Provenza Fi Triq il Merkanti hemm il Muzew Nazzjonali tal Arti MUZA fil binja li qabel kienet l Berġa tal Italja It Teatru Manoel li kien inbena f għaxar xhur biss fl 1731 b ordni mill Gran Mastru Antonio Manoel de Vilhena hu wieħed mill eqdem teatri fl Ewropa Dar il Mediterran għall Konferenzi magħruf qabel bħala s Sacra Infermeria mibni fl 1574 fejn kien wieħed mill aktar sptarijiet rinomati matul iz zmien tal Kavallieri ta Malta Apparti dawn u ħafna binjiet oħra miftuħa għall pubbliku wieħed jista jammira il fortifikazzjonijiet mibnija bħala serje ta bastjuni u ravellini b għoli li jvarja bejn 50 u 80 metru mill foss li jdur madwar partijiet minnhom Fil pjanijiet oriġinali l Ordni ried jibni menqa fiha jkunu jistgħu jirmiġġjaw xi bastimenti Ix xogħol ma rnexxiex u minflok fl ispazju li kien diġa tħaffer inħolqot roqgħa bini li bdiet tissejjaħ Il Mandraġġ ambjent li fejn bdew jgħixu nies foqra Dan irrizulta f diversi bini inadekwat b kundizzjonijiet sanitarji ħziena Il Mandraġġ kien ġie mwaqqa mill Awtoritajiet fis snin sebgħin biex minflok inbnew flattijiet diċenti DemografijaIl popolazzjoni tal Belt Valletta naqset drastikament matul is snin u illum il l abitanti tal Belt ilaħqu mhux wisq aktar minn sitt elef ruħ Dan minħabba li mit Tieni Gwerra l hawn bosta familji u individwi ħarġu mill Belt u marru joqgħodu fl lokalitajiet oħrajn f bini aktar modern u komdu Sit ta Wirt DinjiFl 1980 il Belt Valletta ġiet iddikjarata mill UNESCO bħala Sit ta Wirt Dinji Il Belt Valletta għandha 320 monument biex b hekk hija waħda mill iktar zoni storiċi b konċentrazzjoni ta monumenti fid dinja Il Belt ġiet iddikjarata Sit ta Wirt Dinji minħabba l valur universali straordinarju tagħha abbazi ta zewġ kriterji tal għazla tal UNESCO minn għaxra fi kliem ieħor abbazi ta terz tal kriterji kulturali Dawn il kriterji huma l kriterju i jiġifieri Rapprezentazzjoni ta kapulavur frott il kreattivita tal bniedem u l kriterju vi jiġifieri Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma avvenimenti jew ma tradizzjonijiet ħajjin ma ideat jew ma twemmin jew ma xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta valur universali straordinarju Il Belt Valletta ġiet iddikjarata Sit ta Wirt Dinji abbazi tal kriterju i peress li hija prevalentement kreazzjoni idealistika tal aħħar tar Rinaxximent bi pjanta urbana uniformi ispirata mill prinċipji Neoplatoniċi bi swar u b fortifikazzjonijiet mad dawra kollha tad daħliet naturali tagħha u b diversi monumenti f postijiet strateġiċi Min naħa l oħra il Belt Valletta ġiet iddikjarata Sit ta Wirt Dinji abbazi tal kriterju vi minħabba r rabta tagħha mal Ordni tal Kavallieri ta San Ġwann li bnewha fl 1566 u li ħadu ħsiebha u sebbħuha għal kwazi zewġ sekli u nofs B hekk il Belt Valletta hija assoċjata mal istorja ta waħda mill ikbar forzi militari u morali tal Ewropa moderna Il belt hija mibnija fuq penizola dejqa mdawra bl ilma B hekk il perimetru tal belt baqa prattikament l istess mit tluq tal Kavallieri l hawn bi ftit zviluppi moderni f dawn l aħħar snin Id daqs tagħha u l integrita tal bini u tal monumenti tagħha kienu bizzejjed biex l UNESCO tagħraf li għandha valur universali straordinarju Minkejja xi proġetti tal kostruzzjoni fis seklu 19 u l ħsarat li ġarrbet il Belt Valletta fit Tieni Gwerra Dinjija proporzjon kbir tal bini u tal monumenti oriġinali kif ukoll in nisġa urbana tal madwar ġew ippreservati sa zminijietna jew ġew irrestawrati bir reqqa L izvilupp tal bini u l materjali li ntuzaw matul is snin ma biddilx wisq mill pajsaġġ urban tal Belt speċjalment meta wieħed iqarreb u jħares lejha mill baħar Madankollu il valur universali straordinarju tagħha jiddependi wkoll fuq dan l element tal pajsaġġ urban għalhekk il proċess biex jinstab bilanċ tajjeb bejn dan l element u l ħtiġijiet ta belt ħajja huwa proċess kontinwu L UNESCO kemm il darba tintervjeni biex twissi lill awtoritajiet li jieħdu ħsieb il ġestjoni ta Sit ta Wirt Dinji meta tħoss li xi proġett jista jipperikola xi waħda mill kriterji tal għazla tagħha Fl 2015 l NGO lokali Din l Art Ħelwa ħasset il ħtieġa li twassal it tħassib tagħha lill awtoritajiet Maltin li jekk il pjanijiet ta lukanda ta 40 sular f Tigne jitwettqu dan jaf iwassal biex il Belt Valletta saħansitra titlef l istatus ta Sit ta Wirt Dinji minħabba li l proġett ikerrah il pajsaġġ urban li baqa ftit li xejn mittiefes minn zmien il Kavallieri l hawn Toroq u pjazez prinċipaliTriq ir Repubblika it triq prinċipali u l aktar kummerċjali tal Belt Valletta Misraħ ir Repubblika Pjazza Reġina Pjazza San Ġorġ Pjazza Kastilja Pjazza Jean de Valette Pjazza Indipendenza Misraħ il Ħelsien Misraħ Sant Iermu Triq il Fran Triq il Merkanti Triq Zekka Triq Nofsinhar Triq il Lanċa Triq il Lvant Triq il Punent Triq il Mediterran Triq ir Repubblika Triq it Teatru l Antik Triq l Assedju l Kbir Triq Marsamxett Triq Melita Triq San Bastjan Triq San Kristofru Triq San Mark Triq Spur Xatt il Barriera Triq San Pawl Triq San DuminkuPostijiet ta interessKnejjes Il Kon Katidral ta San Ġwann Knisja Kolleggjata San Pawl Nawfragu Bazilka u Parroċċa Matriċi San Duminku Knisja tal Vitorja Kon Katidral ta San Ġwann Katidral Anglikan ta San Pawl Knisja ta San Franġisk t Assisi Knisja tal Ġizwiti Knisja ta Santu Wistin Knisja ta Kristu Redentur Knisja Franġiskana ta Santa Marija ta Ġesu jew Ta Ġiezu Bazilika Madonna tal Karmnu Binjiet Il Palazz tal Gran Mastru Palazz tal Gran Mastru il Palazz tal President Berġa ta Kastilja L Uffiċċju tal Prim Ministru ta Malta Berġa t Aragona Ministeru tal Finanzi Berġa tal Italja MUZA Muzew Nazzjonali tal Arti Berġa ta Provenza Muzew tal Arkeoloġija Nazzjonali Berġa ta Baviera Casa Rocca Piccola residenza privata miftuħa biex izuruha l pubbliku Palazzo Francia Ministeru tal Affarijiet Soċjali Palazzo Parisio Ministeru tal Affarijiet Barranin Teatri Teatru Manoel Pjazza Teatru Rjal Ġonna Barrakka t Isfel Muzewijiet u postijiet oħra ta Interess Muzew Nazzjonali tal Arkeoloġija Triq ir Repubblika Muzew Nazzjonali tal Arti MUZA Triq il Merkanti Il Palazz tal Gran Mastru L Armerija u s Swali tal Palazz daħla minn Triq ir Repubblika Il Konkatidral ta San Ġwann daħla minn Triq ir Repubblika Triq l Arċisqof Triq ir Repubblika Triq ir Repubblika il Foss Lascaris Ditch The Malta Experience Triq il Mediterrran Sacra Infermerija Triq il Mediterran Malta 5D Triq l Ifran Valletta Living History Embassy Cinema Triq Santa Luċija Teatru Manoel muzew u dawra bi spjega mat Teatru Triq it Teatru l Antik u l passaġġi taħt The Fortress Builders Fortifications Interpretation Centre Triq San Mark Ċentru ta Kreattivita Cavalier ta San Ġakbu daħla minn Pjazza Kastilja Oħrajn Putirjal Id daħla tal Belt Funtana tat Trituni barra d daħla tal Belt Referenzi City of Valletta bl Ingliz Il Palazz tal Belt president gov mt web archive org 2015 09 26 Arkivjat mill oriġinal fl 2015 09 26 Miġbur 2025 02 16 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Debono James 2015 12 04 Heritage watchdog warns Valletta s UNESCO status undermined by Tigne 40 storey hotel MaltaToday bl Ingliz Miġbur 2021 01 31 Ħoloq esterniWikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x jaqsmu ma Valletta Valletta VisitMalta com Valletta Koordinati 35 53 52 N 14 30 45 E 35 89778 N 14 5125 E 35 89778 14 5125