Il Ġermanja ˈdʒɜrməni għajnuna info Ġermaniż Deutschland uffiċjalment ir Repubblika Federali tal Ġermanja Ġermaniż Bunde
Ġermanja

Il-Ġermanja ( ˈdʒɜrməni (għajnuna·info); Ġermaniż: Deutschland), uffiċjalment ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja (Ġermaniż: Bundesrepublik Deutschland), fl--ċentrali. Il-pajjiż jikkonsisti f', u l-belt kapitali u l-akbar belt hija Berlin (3,821,881 abitant). Il-Ġermanja tkopri erja ta' 357,021 kilometru kwadru (137,847 mi kw) u għandha klima moderata staġjonali ħafna. Bi 80.3 miljun abitant, hija l-istat membru l-aktar popolat fl-Unjoni Ewropea. Il-Ġermanja hija l-qawwa kbira fl-ekonomika u l-politika tal-kontinent Ewropew u mexxej storiku f'ħafna oqsma teoretiċi u tekniċi.
Repubblika Federali tal-Ġermanja Bundesrepublik Deutschland | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Mottu: "Einigkeit und Recht und Freiheit" Unità u Ġustizzja u Libertà | ||||||
Innu nazzjonali: | ||||||
Belt kapitali | Berlin 52°31′N 13°23′E / 52.517°N 13.383°E
| |||||
Lingwi uffiċjali | Ġermaniż | |||||
Gvern | ||||||
- | ||||||
- | ||||||
- | 2 ta' Frar 962 | |||||
- | 18 ta' Jannar 1871 | |||||
- | 23 ta' Mejju 1949 | |||||
- | 3 ta' Ottubru 1990 | |||||
Sħubija fl-UE | 25 ta' Marzu 1957 | |||||
Erja | ||||||
- | Total | 357,021 km2 (63) 137,847 mil kwadru | ||||
- | Ilma () | 2.416 | ||||
Popolazzjoni | ||||||
- | stima tal-2024 | 83,555,478 | ||||
- | ċensiment tal-2022 | 82,719,540 (19) | ||||
- | Densità | 234/km2 (58) 606.1/mili kwadri | ||||
() | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $3.197 triljun () | ||||
- | $39,028 () | |||||
(nominali) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $3.401 triljun () | ||||
- | $41,513 () | |||||
(2013) | 0.816 (għoli ħafna) () | |||||
Ewro () ( ) | ||||||
Żona tal-ħin | (+1) | |||||
Kodiċi telefoniku | +49 | |||||
Il-pajjiż imiss ma' Franza, l-Żvizzera u l-Awstrija fin-nofsinhar; il-Belġju, l-Pajjiżi l-Baxxi u l-Lussemburgu lejn il-punent; Id-Danimarka fit-tramuntana u l-Polonja u r-Repubblika Ċeka fil-lvant.
Total tal-fruntieri tal-Ġermanja: 3,694 km, pajjiżi tal-fruntiera (9): Awstrija 801 km; Belġju 133 km; Ċekja 704 km; Id-Danimarka 140 km; Franza 418 km; Lussemburgu 128 km; Pajjiżi l-Baxxi 575 km; Polonja 447 km; Żvizzera 348 km.
Il-Ġermanja hija magħmula minn 16-il stat federali u hija strutturata bħala stat kostituzzjonali liberali, demokratiku u soċjali. Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, imwaqqfa fl-1949, tirrappreżenta l-aħħar forma tal-istat nazzjonali Ġermaniż, l-ewwel imwaqqfa fl-1871. Bħala parti mir-riunifikazzjoni tal-Ġermanja, Berlin saret il-kapital federali fl-1990 u saret is-sede tal-parlament u l-gvern. fl-1991.
Il-pajjiż imiss ma' disa' stati ġirien u jinsab fiż-żona tal-klima moderata bejn l-Ibħra tat-Tramuntana u l-Baħar Baltiku fit-tramuntana u l-Lag ta' Constance u l-Alpi fin-Nofsinhar.
Il-Ġermanja għandha madwar 84.7 miljun abitant (mill-31 ta' Diċembru, 2023) u, b'erja ta' 357,588 kilometru kwadru, hija waħda mill-aktar pajjiżi b’popolazzjoni densa b'medja ta' 236 abitant għal kull kilometru kwadru. Ir-rata tat-twelid hija ta’ 1.46 tifel għal kull mara (2022). L-aktar belt Ġermaniża popolata hija Berlin; Metropoli oħra b'aktar minn miljun abitant huma Hamburg, Munich u Cologne; l-akbar żona metropolitana hija ż-żona tar-Ruhr. Hemm erba' bliet Ġermaniżi oħra b'aktar minn 600,000 abitant (2022): Frankfurt am Main huwa ċentru finanzjarju Ewropew ta’ importanza globali, Stuttgart hija waħda mill-aktar ċentri importanti tal-industrija tal-karozzi fid-dinja, Düsseldorf hija magħrufa għall-arti u l-kummerċ tagħha ta' moda u bħala "desk tar-reġjun tar-Ruhr" u Leipzig hija magħrufa għall-fiera tagħha u l-ajruport tal-merkanzija tagħha. Barra minn hekk, il-pajjiż għandu seba' bliet oħra b’aktar minn 500,000 abitant (2022): Dortmund, Essen, Bremen, Dresden, Hannover, Nuremberg u Duisburg. Kważi 15-il miljun ruħ jgħixu fil-15-il belt Ġermaniża b'aktar minn nofs miljun abitant, li jikkorrispondi għal madwar 18% tal-abitanti kollha.
Is-sejbiet ta' Homo heidelbergensis u bosta xogħlijiet tal-arti preistoriċi mill-Paleolitiku Aktar tard juru li n-nies għexu fil-Ġermanja tal-lum għal 600,000 sena u li xi għodod tal-ġebel saħansitra jmorru lura għal aktar minn 1.3 miljun sena. Matul in-Neolitiku, madwar 5600 QK. L-ewwel bdiewa emigraw mil-Lvant Nofsani fl-1 seklu QK. Fi żminijiet il-qedem, ir-Rumani sejħu liż-żoni tas-settlement tat-tribujiet Ġermaniċi Germania magna. Bis-saħħa tal-konkwisti ta' Karlu Manju, madwar is-sena 800 ħafna mill-Ġermanja ta' żmienna kienet magħquda f'territorju wieħed għall-ewwel darba. Bħala riżultat tat-taqsimiet tal-Imperu Frankonjan taħt in-neputijiet ta' Karlu, fis-seklu 9 tfaċċa l-Imperu Franki tal-Lvant, li kien magħruf ukoll bħala Regnum Teutonicum mis-seklu 10 ‘il quddiem u li minnu ħareġ l-Imperu Ruman Qaddis, li kien jeżisti sal-1806, ħarġu. Din ġiet sostitwita mill-Konfederazzjoni Ġermaniża fl-1815, li kienet magħmula minn stati sovrani konnessi b'mod laxk. Wara r-Rivoluzzjoni falluta ta' Marzu tal-1848, kien biss fl-1871 li twaqqaf stat nazzjonali Ġermaniż, l-Imperu Ġermaniż.
L-iżvilupp mgħaġġel minn stat agrikolu għal wieħed industrijali seħħ matul l-era Wilhelmine fit-tieni nofs tas-seklu 19. Wara l-Ewwel Gwerra Dinjija, il-monarkija ġiet abolita fl-1918 u ġiet stabbilita r-Repubblika demokratika ta' Weimar. Mill-1933, id-dittatorjat Nazzjonali Soċjalista kkawża persekuzzjoni politika u razzjali li laħqet il-qofol tagħha fil-qtil ta' sitt miljun Lhudi u membri ta' minoranzi oħra bħas-Sinti u r-Roma. It-Tieni Gwerra Dinjija, mibdija mill-Istat Nazista fl-1939, spiċċat fl-1945 bit-telfa tal-poteri tal-Assi. Il-pajjiż okkupat mill-poteri rebbieħa kien maqsum fl-1949, wara li ż-żoni tal-Lvant tiegħu kienu diġà tqiegħdu parzjalment taħt is-sovranità amministrattiva Pollakka u parzjalment Sovjetika fl-1945. Sat-twaqqif tar-Repubblika Federali bħala stat demokratiku tal-Ġermanja tal-Punent b'rabtiet mal-Punent fuq It-23 ta' Mejju, 1949 kien segwit mit-twaqqif tal-GDR soċjalista fis-7 ta' Ottubru, 1949 bħala stat tal-Ġermanja tal-Lvant taħt l-eġemonija Sovjetika. Il-fruntiera interna Ġermaniża ġiet issiġillata wara l-kostruzzjoni tal-Ħajt ta' Berlin (mit-13 ta' Awwissu, 1961). Wara r-rivoluzzjoni paċifika fil-GDR fl-1989, il-kwistjoni Ġermaniża ġiet solvuta bir-riunifikazzjoni taż-żewġ partijiet tal-pajjiż fit-3 ta 'Ottubru 1990, li magħha l-fruntieri esterni tal-Ġermanja ġew rikonoxxuti wkoll bħala finali. Minħabba l-adeżjoni tal-ħames stati tal-Ġermanja tal-Lvant u r-riunifikazzjoni ta' Berlin tal-Lvant u tal-Punent biex jiffurmaw il-kapital federali attwali, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja kellha sittax-il stat federali mill-1990.
Sa mir-riunifikazzjoni fl-1990, il-Ġermanja saret waħda mill-pajjiżi ekonomiċi ewlenin fid-dinja. L-integrazzjoni tal-GDR inizjalment ħolqot sfida kbira, iżda l-ekonomija ġiet stabbilizzata permezz ta' investimenti u riformi sinifikanti. B'mod partikolari, ir-riformi tas-suq tax-xogħol tal-Aġenda 2010 wasslu għal tnaqqis sinifikanti fil-qgħad u żiedu l-kompetittività tal-pajjiż. Illum il-Ġermanja hija l-akbar ekonomija fl-UE u waħda mill-aktar nazzjonijiet esportaturi importanti fid-dinja. Il-pajjiż għandu infrastruttura żviluppata tajjeb, sistema edukattiva b'saħħitha u forza tax-xogħol b'ħiliet kbar, li jagħmilha post attraenti għan-negozju u l-investiment. Illum, il-Ġermanja hija meqjusa bħala waħda mill-aktar nazzjonijiet stabbli u sinjuri fid-dinja.
Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja hija membru fundatur tal-Unjoni Ewropea u l-predeċessuri tagħha (Trattat ta' Ruma 1957), kif ukoll il-pajjiż l-aktar popolat tagħha. Ma’ 19-il stat membru ieħor tal-UE tifforma unjoni monetarja, iż-żona ewro. Il-Ġermanja hija membru tan-NU, l-OECD, l-OSKE, in-NATO, il-G7, il-G20 u l-Kunsill tal-Ewropa. Diġà fl-1951, il-Kummissarju Għoli għar-Refuġjati (UNHCR) fetaħ uffiċċju ta' kollegament fil-kapitali federali ta' dak iż-żmien, Bonn, u mill-1991 in-Nazzjonijiet Uniti kellha l-kwartieri ġenerali Ġermaniżi tagħha hemmhekk (“il-Belt tan-Nazzjonijiet Uniti”). Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja hija meqjusa bħala waħda mill-aktar stati politikament influwenti fl-Ewropa u hija pajjiż sieħeb imfittex ħafna madwar id-dinja.
F'termini ta' prodott gross domestiku, il-Ġermanja hija l-akbar ekonomija fl-Ewropa u t-tielet l-akbar fid-dinja. Il-Ġermanja kienet it-tielet l-akbar nazzjon li jesporta u li jimporta fl-2023. Huma jiffurmaw soċjetà tal-informazzjoni u l-għarfien li l-iżvilupp tagħha huwa kkaratterizzat minn awtomazzjoni, diġitalizzazzjoni u teknoloġiji li jfixklu. It-titjib tas-sistema edukattiva Ġermaniża u l-iżvilupp sostenibbli tal-pajjiż huma kkunsidrati bħala kompiti ċentrali tal-politika ta' lokalizzazzjoni. Skont l-Indiċi tal-Iżvilupp tal-Bniedem, il-Ġermanja hija waħda mill-aktar pajjiżi żviluppati.
Il-lingwa materna tal-maġġoranza tal-popolazzjoni hija l-Ġermaniż. Hemm ukoll lingwi reġjonali u minoritarji u kemm Ġermaniżi kif ukoll immigranti b'lingwi indiġeni oħra, li l-aktar importanti minnhom huma Tork, Ukrajn u Russu. L-aktar lingwa barranija mitkellma hija l-Ingliż, li huwa suġġett tal-iskola fl-istati federali kollha. Il-kultura Ġermaniża hija diversa u, minbarra bosta tradizzjonijiet, istituzzjonijiet u avvenimenti, hija rreġistrata u onorata, pereżempju fid-deżinjazzjoni tal-Ġermanja bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO, f'monumenti kulturali u bħala wirt kulturali intanġibbli.
Denominazzjoni
l-prekursuri etimoloġiċi tal-aġġettiv Ġermaniku, bħall-Ġermaniku *þeudisk jew il-Ġermaniż Għoli Qadim thiutisk, oriġinarjament kienu jfissru "li jappartjenu għall-poplu" u jirreferu għal djaletti tal-kontinwu tad-djalett Kontinentali-Ġermaniku tal-Punent. It-terminu Ġermanja ilu jintuża mis-seklu 15, iżda huwa attestat f'dokumenti individwali saħansitra qabel; fit-traduzzjoni ta' Frankfurt tal-Bull tad-Deheb (c. 1365) tissejjaħ Dutschelant. Qabel dan, huma assenjati biss kombinazzjonijiet ta' kliem tal-pajjiż tal-attribut Ġermaniż, pereżempju fil-forma singular indefinit "pajjiż Ġermaniż" jew fil-forma plural definita "il-pajjiżi Ġermaniżi", iżda mhux fil-forma singular definita "il-pajjiż Ġermaniż" . Dawn kienu pajjiżi bi klassi dominanti li jirreferu għat-talba politika għall-poter tal-Frankonja (tal-Lvant), li bdiet fis-seklu 10, l-Imperu Ruman Qaddis (962-1806). It-terminu kien użat prinċipalment għal strutturi (pre-)statali fiż-żona ddominata mill-Ġermaniż jew li titkellem bil-Ġermaniż li għaddew minn bidliet kbar matul is-sekli.
L-Imperu Ruman Qaddis, oriġinarjament imsejjaħ sempliċement "Imperu" (Imperu Latin), irċieva diversi żidiet għal ismu: "Qaddis" minn nofs is-seklu 12, "Ruman" minn nofs is-seklu 13, u mill-aħħar tas-seklu 12. "Nazzjon Ġermaniż" tas-seklu 15 (Imperu Ruman Qaddis tan-Nazzjon Ġermaniż). Kien biss fis-seklu 16 meta t-terminu “Teutschland” beda jintuża biex jindika l-artijiet Ġermaniżi li qabel kienu jissejħu. Dalwaqt ġiet stabbilita ekwazzjoni bejn Reich u l-Ġermanja fil-letteratura kontemporanja, li eventwalment intużaw b'mod sinonimu (eż. mill-avukat Halle Johann Peter von Ludewig fl-1735).
Il-kuxjenza li l-patrija m'għandhiex tkun l-Istat territorjali rispettiv, iżda l-Ġermanja kollha kemm hi, ma bdietx tinfirex sal-Gwerer Napoleoniċi. Friedrich Schiller qabel kien għamel distinzjoni stretta bejn Ġermanja spiritwali u politika:
“Il-Ġermanja, imma fejn tinsab? Ma nafx kif insib il-pajjiż. Fejn jibda t-tagħlim, jispiċċa l-politiku.”
– Friedrich Schiller: Xenien, fi: “Almanak tal-Muża għas-Sena 1797” Huwa kien ukoll xettiku dwar il-possibbiltà ta' nazzjon unifikat:
“Intom il-Ġermaniżi tamaw għalxejn li jsiru nazzjon. Teduka lilek innifsek, jekk tista', biex issir nies aktar ħielsa.”
– Friedrich Schiller, ibid.
Il-kobor Ġermaniż, it-titlu ta’ poeżija mhux mitmuma mill-1801, dehret biss fl-ispiritwali. Sa tard fl-1813, Achim von Arnim tkellem dwar il-Ġermanja bħala “kelma ideali vojta” li magħha kkuntrasta “kollox mill-isbaħ dwar popli Ġermaniżi individwali” (plural).
Il-fehim politiku tal-isem Ġermanja inizjalment ġie biss minn grupp żgħir ta' intellettwali u politiċi bħal Ernst Moritz Arndt, Friedrich Ludwig Jahn, Johann Gottlieb Fichte jew Heinrich Friedrich Karl vom und zum Stein, iżda diġà kellu effett ta' mobilizzazzjoni importanti matul il- gwerer tal-ħelsien. L-Imperu Awstrijak u r-Renju tal-Prussja issa rreferew ukoll b'mod pożittiv għall-Ġermanja: fl-1809, fil-bidu tal-Gwerra tal-Ħames Koalizzjoni, l-Arċiduka Karlu tal-Awstrija-Teschen għamel appell lin-nazzjon Ġermaniż, li fih stqarr: " " Il-kawża tagħna hija l-kawża tal-Ġermanja.” Ir-Re Frederick William III tal-Prussja. ħabbret fil-Proklama ta' Kalisch tad-19 ta' Marzu, 1813 “ir-ritorn tal-libertà u l-indipendenza lill-prinċpijiet u lill-popli tal-Ġermanja.” Din il-Ġermanja kienet definita bħala r-reġjun li jitkellem bil-Ġermaniż (Arndt: Des Deutschen Vaterland, 1813; bl-istess mod fl-1841 f'The Song of the Germans ta' Hoffmann von Fallersleben). Ma kienx għadu mifhum bħala imperu, imma bħala nazzjon; Fl-għexieren ta' snin ta' wara, il-moviment nazzjonali Ġermaniż għamel kampanja biex jgħaqqad it-territorji Ġermaniżi kollha fi stat nazzjonali wieħed. Inizjalment, dan falla; Fil-Kungress ta' Vjenna tal-1814/1815, l-istati territorjali ġew restawrati u magħquda f'konfederazzjoni ta' stati, il-Konfederazzjoni Ġermaniża. Dan kien magħruf ukoll bħala l-Ġermanja, iżda kien jinkludi xi territorji li fil-biċċa l-kbira tagħhom ma jitkellmux bil-Ġermaniż, bħall-Boemja u l-Moravja, filwaqt li reġjuni oħra li prinċipalment jitkellmu bil-Ġermaniż, bħall-Prussja tal-Lvant, ma kinux inklużi. Madankollu, il-moviment nazzjonali inizjalment baqa 'proġett ta' elite. Sar effettiv biss fuq skala kbira matul il-kriżi tar-Rhine fl-1840.
Minn meta twaqqaf l-imperu fl-1871, bdiet bidla fit-tifsira, mill-Ġermanja bħala nazzjon kulturali għal isem ta’ stat, ġeografikament ristrett għaż-żona attwali:
L-Imperu Awstrijak ma sarx parti mill-Imperu Ġermaniż fl-1871. Ir-residenti tal-Awstrija li jitkellmu bil-Ġermaniż komplew iqisu lilhom infushom Ġermaniżi. Meta l-istat multietniku waqa' fi tmiem l-Ewwel Gwerra Dinjija, l-Awstrijaċi Ġermaniżi riedu jissieħbu fl-Imperu Ġermaniż. Madankollu, dan kien ipprojbit mit-Trattat ta' Saint-Germain. B’hekk bdew jiżviluppaw identitajiet nazzjonali differenti. It-termini Ġermaniż u Ġermanja saru dejjem aktar identifikati biss mal-Imperu Ġermaniż. Dan il-proċess kien inizjalment interrott meta l-Awstrija ġiet annessa mar-Reich Ġermaniż fl-1938 taħt il-gvern Nazzjonali Soċjalista. Id-distanza mis-Nazzjonaliżmu wara t-Tieni Gwerra Dinjija wassal għal tbiegħed mill-kunċett tal-Ġermanja fl-Awstrija u l-konsolidazzjoni tal-identità nazzjonali tal-Awstrijaċi stess. Fil-qafas tar-riorganizzazzjoni politika tal-istat eżistenti kollu kemm hu, il-Kunsill Parlamentari tal-Ġermanja tal-Punent irrifjuta l-kontinwazzjoni tal-isem tal-istat German Reich minħabba l-"aċċent aggressiv" tiegħu u uża l-Ġermanja bħala isem tal-istat għall-ewwel darba. fir-“Repubblika Federali tal-Ġermanja” li dak iż-żmien kienet kostitwita. Fid-deliberazzjonijiet, Theodor Heuss qal fl-1948: "Bil-kelma Ġermanja nagħtu kollox ċertu pathos. ta' natura sentimentali u mhux politika ta' poter Ir-Repubblika Demokratika Ġermaniża (GDR) ma użatx." Il-Ġermanja f'isem l-istat, iżda bħala sinonimu għall-GDR fl-Artikolu 1 tal-Kostituzzjoni tal-1949. Sussegwentement, il-GDR kważi esklussivament użat l-attribut jew is-suffiss Ġermaniż ". il-GDR" biex jinnomina stati sovrani. Bl-unifikazzjoni Ġermaniża fl-1990, il-Ġermanja setgħet issir il-forma qasira uffiċjali tal-isem tal-stat.
Ġeografija
Il-Ġermanja tikkonsisti fi tliet reġjuni fiżjografiċi ewlenin: pjanura tal-pjanura fit-tramuntana, Ġermanja Nofsani li hija żona ta 'plateaus fiċ-ċentru u reġjun muntanjuż fin-nofsinhar. L-artijiet baxxi, li jiffurmaw il-Pjanura tat-Tramuntana tal-Ġermanja, għandhom eżenzjoni varjata li tinkludi diversi widien tax-xmajjar u żona kbira miksija bix-xagħri. L-iktar punt baxx huwa l-kosta. It-tarf tal-Lvant tal-pjanura għandha ħamrija rikka ħafna għall-agrikoltura. Ir-reġjun tal-plateaux ċentrali, li l-limiti approssimattivi tagħhom huma bejn il-belt ta 'Hanover fit-tramuntana u x-Xmara Main fin-nofsinhar, ikopri territorju magħmul minn muntanji ġentili, widien tax-xmajjar, xmajjar u baċiri definiti sew. Il-firxiet tal-muntanji jinkludu l-firxiet tal-muntanji Eifel u Hunsrück fil-punent, il-muntanji Taunus u Spessart fiċ-ċentru, u l-firxa Fichtelgebirge. Fiċ-ċentru hemm żewġ żoni muntanjużi msejħa "foresti": Thuringian Forest u Franconian Forest. Fit-tarf tat-tramuntana tar-reġjun rolling ta' Thuringia jinsab ir-reġjun muntanjuż ta' Harz. Ħafna mil-Lbiċ tal-Ġermanja hija okkupata minn żewġ eminenti tal-Muntanji Jura u foresta kbira, il-Foresti Is-Sewda, li hija massif muntanjuż antik. Fit-tarf tan-nofsinhar hemm l-Alpi tal-Bavarja, bl-ogħla quċċata tal-Ġermanja, iż-Zugspitze (2,962 m).
Reġjun: Ewropa Ċentrali; Żona: 357,023 km²: 348,672 km² (art), 8,350 km² (ilma) Kosta 2389; L-aktar punt baxx: (Neuendorf bei Wilster) -3.54 m; L-ogħla punt: 2963 m (Zugspitze); Fruntieri territorjali Internazzjonali: 3,621 km: Awstrija 784 km, Belġju: 167 km, Repubblika Ċeka: 646 km, Danimarka: 68 km, Franza: 451 km, Lussemburgu: 138 km, Pajjiżi l-Baxxi: 577 km, Polonja: 456 km, Żvizzera: 334 km.
Ġeografija fiżika
Ir-reġjuni naturali ewlenin jinfirxu mit-tramuntana għan-nofsinhar: l-artijiet baxxi tat-Tramuntana tal-Ġermanja, il-meded tal-muntanji baxxi u l-għoljiet tal-Alpi mal-Alpi.
Ġeoloġija
Ġeoloġikament, il-Ġermanja tappartjeni għall-Ewropa tal-Punent, jiġifieri, għal dik il-parti tal-kontinent li kienet inkorporata biss gradwalment fil-Precambrian konsolidat "Ur-Europe" (l-Ewropa tal-Lvant inkluża ħafna mill-Iskandinavja, cf. Baltica) matul il-kors tas-seklu. XIX. Hija saret Fanerozoic permezz ta 'ħabtiet kontinent-kontinent (formazzjonijiet muntanjużi). Il-provinċji tal-qoxra korrispondenti (provinċji tal-kantina) huma klassikament u sempliċiment imsejħa (tal-Lvant) Avalonia (cf. Oroġenja Caledonian) u Armorica (cf. Oroġenija Variscan). L-iżgħar provinċja tal-qoxra hija l-oroġenu Alpini-Karpazji (cf. Formazzjoni tal-muntanji Alpini), li fiha l-Ġermanja taqsam biss il-ponta tan-nofsinhar tal-Bavarja u li, b'differenza miż-żewġ provinċji tettoniċi l-oħra, tirrappreżenta oroġenu attiv.
Il-ġeoloġija attwali tal-wiċċ tal-Ġermanja, jiġifieri, il-mudell ta 'kumplessi ta' blat ta 'etajiet differenti u strutturi differenti, kif spiss rappreżentati fuq mapep ġeoloġiċi, qamet bejn 30 u 20 miljun sena ilu fiċ-Ċenozojku iżgħar u ġiet iffurmata b'mod sinifikanti minn żewġ avvenimenti: il-Formazzjoni tal-Muntanji Alpidiċi u l-Età tas-Silġ Kwaternarja.
L-Età tas-Silġ Kwaternarja sawret il-ġeoloġija tal-wiċċ komparattivament monotona tat-Tramuntana tal-Ġermanja u l-għoljiet ta 'l-Alpi bid-depożiti tal-moraine tagħhom u fenomeni oħra li jakkumpanjaw glaciazzjonijiet fuq skala kbira (cf. serje glaċjali).
Il-ġeoloġija tal-wiċċ taċ-ċentru u l-biċċa l-kbira tan-Nofsinhar tal-Ġermanja hija r-riżultat ta 'lift u subsidenza tettonika sinifikanti, li tmur lura għall-effetti fuq distanza twila tal-oroġenja Alpina. Hawnhekk xi kumplessi tal-kantina mitwija Variscan tal-qedem (l-aktar Paleozoic) (lavanja u muntanji kristallini) ġew imtellgħin minn taħt il-wiċċ u esposti fuq żoni kbar (inklużi l-muntanji tal-lavanja Rhenish, Harz, Erzgebirge), u parti mill-qoxra tad-Dinja naqset . u spazji ta' sedimentazzjoni li fihom rekords ta' sekwenzi sedimentarji Cenozoic ftit jew wisq ħoxnin ġew iffurmati (Upper Rhine Graben, Lower Rhine Graben, Hessian Depression, Molasse Basin). Il-plateaux jokkupaw pożizzjoni tettonika intermedja bis-sekwenzi tal-istrat Mesozoic mhux mitwija tagħhom, iddominati mit-Triassiku u l-Jurassiku (Thuringian Basin, reġjun tal-istrat tan-Nofsinhar tal-Ġermanja).
Meded tal-muntanji
Il-firxa tal-muntanji tal-Alpi ġeoloġikament żgħażagħ u mitwija hija l-unika firxa tal-muntanji għolja li fiha tipparteċipa l-Ġermanja. L-Alpi Ġermaniżi, li jinsabu kompletament fl-istat tal-Bavarja, għandhom l-uniċi qċaċet tal-muntanji ogħla minn 2000 m'il fuq mil-livell tal-baħar. NHN fuq. Is-samit taż-Zugspitze (2962 m 'l fuq mil-livell tal-baħar), li l-Ġermanja taqsam mal-Awstrija, hija l-ogħla punt fil-pajjiż.
Il-firxiet tal-muntanji baxxi Ġermaniżi jestendu mit-tarf tat-tramuntana tal-firxa tal-muntanji baxxi sat-tarf tal-Alpi u r-Rhine ta' fuq mal-Lag ta' Constance. Normalment jiżdiedu fl-għoli u l-estensjoni mit-tramuntana għan-nofsinhar. L-ogħla quċċata tal-muntanja baxxa hija l-Feldberg fil-Foresta l-Iswed (1,493 m 'il fuq mil-livell tal-baħar), segwita mill-Großer Arber fil-Foresta tal-Bavarja (1,456 m 'l fuq mil-livell tal-baħar). Qċaċet ta' aktar minn 1000 m 'il fuq mil-livell tal-baħar. NHN jinkludi wkoll Erzgebirge, Fichtelgebirge, Swabian Alb u Harz, li huwa pjuttost iżolat bħala l-aktar fit-Tramuntana ta' l-ogħla firxiet ta' muntanji baxxi tal-Ġermanja bil-Brocken f'1141 m 'il fuq mil-livell tal-baħar. NHN jogħla. Fit-tramuntana tal-firxa tal-muntanji baxxi, ftit muntanji biss fi ħdan il-moraines terminali tal-Età tas-Silġ jilħqu aktar minn 100 m 'il fuq mil-livell tal-baħar. NHN, inkluż il-Heidehöhe fi Schraden (il-linja tan-Nofsinhar fiż-żona tal-fruntiera bejn Brandenburg u Sassonja) tinsab 201 m 'il fuq mil-livell tal-baħar. NHN huwa l-ogħla.
Is-sit statali l-aktar fonda tal-Ġermanja, ġeneralment aċċessibbli, jinsab 3.54 m taħt il-livell tal-baħar, f'dipressjoni qrib Neuendorf-Sachsenbande f'Wilstermarsch (Schleswig-Holstein). L-aktar dipressjoni fonda tinsab ukoll f'dan l-istat: 39.6 m taħt il-livell tal-baħar fil-qiegħ tal-Lag Hemmelsdorf, fil-grigal ta' Lübeck. L-iktar punt fonda tat-terren maħluqa artifiċjalment huwa 267 m taħt il-livell tal-baħar, fil-qiegħ tal-minjiera ta' Hambach fil-miftuħ fil-lvant ta' Jülich fin-North Rhine-Westphalia.
Xmajjar, lagi u kosti
Ħafna mix-xmajjar kbar tal-Ġermanja jinsabu fil-parti tal-punent tat-territorju. L-aktar importanti huwa r-Rhine, li jiffunzjona wkoll bħala fruntiera naturali mal-Isvizzera u Franza qabel ma tgħaddi għall-kosta tal-Olanda. Fost it-tributarji tar-Rhine hemm il-Lahn, il-Lippe, il-Main, il-Moselle, in-Neckar u r-Ruhr. Xmajjar importanti oħra huma l-Elbe, li tgħaddi mill-fruntiera Ċeka fix-Xlokk sal-Baħar tat-Tramuntana, u d-Danubju, li joriġina fil-Foresti l-Iswed u jmur lejn il-Lvant fil-plateau tal-Bavarja; Jirċievi l-ilmijiet tal-Lech, l-Isar u l-Eno, u jispiċċa jgħaddi fl-Awstrija. L-Oder, flimkien mat-tributarju tiegħu, in-Neisse, jiffurmaw il-biċċa l-kbira tal-fruntiera tal-Lvant tal-Ġermanja mal-Polonja.
Il-Ġermanja hija mdawwar fil-punent mal-Baħar tat-Tramuntana u fil-lvant mal-Baħar Baltiku. Il-kosta Ġermaniża tinkludi żoni ta' duni u bansijiet. Barra mill-kosta hemm diversi gżejjer, inklużi l-Gżejjer Friżjani tat-Tramuntana, il-Gżejjer Friżjani tal-Lvant u l-Gżira ta' Rügen fil-Baħar Baltiku.
Xmajjar
Mis-sitt xmajjar bl-akbar baċiri tad-drenaġġ, ir-Rhine, Elbe, Weser u Ems joħorġu fl-Atlantiku permezz tal-Baħar tat-Tramuntana u l-Oder permezz tal-Baħar Baltiku, filwaqt li d-Danubju jgħaddi fil-Baħar l-Iswed u għalhekk, idrografikament huwa parti minn il-Mediterran. Il-baċini tax-xmara ta' dawn iż-żewġ sistemi huma separati minn xulxin mill-baċin tax-xmara Ewropew ewlieni.
Ir-Rhine, li jitla' fl-Żvizzera, jiddomina l-Lbiċ u l-Punent. Hija tgħaddi għal 865 kilometru tul il-fruntiera Ġermaniża qabel tiżvojta fil-Baħar tat-Tramuntana mill-Olanda. It-tributarji Ġermaniżi ewlenin tagħha huma n-Neckar, Main, Moselle u Ruhr. Ir-Rhine għandu importanza ekonomika kbira u huwa wieħed mill-aktar passaġġi tal-ilma fl-Ewropa. Id-Danubju jbatti kważi l-għoljiet kollha tal-Alpi Ġermaniżi fin-Nofsinhar fuq 647 kilometru u jgħaddi lejn l-Awstrija u x-Xlokk tal-Ewropa. It-tributarji Ġermaniżi ewlenin tagħha huma l-Iller, il-Lech, l-Isar u l-Inn. L-Elbe, li titla' fir-Repubblika Ċeka, taqsam il-Lvant tal-Ġermanja għal 725 kilometru. It-tributarji Ġermaniżi ewlenin tagħha huma s-Saale u l-Havel. F'179 kilometru, l-Oder, bħall-aktar tributarju importanti tiegħu, in-Neisse, hija x-xmara tal-fruntiera mal-Polonja. Il-baċir tal-Weser biss, twil 452 kilometru, jinsab kollu kemm hu fil-Ġermanja. Huwa mitmugħ mix-xmajjar Werra u Fulda u jbattal iċ-ċentru tat-tramuntana. L-Ems jgħaddi 371 kilometru mill-kantuniera tal-majjistral tal-pajjiż. Iż-żona ta 'influwenza tagħha testendi wkoll għal partijiet ta' l-Olanda.
Lagi
Lagi naturali huma prinċipalment ta 'oriġini glaċjali. Il-biċċa l-kbira tal-lagi kbar għalhekk jinsabu fl-għoljiet tal-Alpi, fl-Isvizzera Holstein u f'Mecklenburg. L-akbar lag li jappartjeni għal kollox għat-territorju Ġermaniż huwa l-Müritz, li huwa parti mid-Distrett tal-Lag ta' Mecklenburg. L-akbar lag b'parteċipazzjoni Ġermaniża hija l-Lag ta' Constance, li tmiss ukoll mal-Awstrija u l-Żvizzera. Fil-Punent u fil-Lvant tal-Ġermanja hemm ħafna għadajjar artifiċjali maħluqa mill-kultivazzjoni mill-ġdid ta' minjieri tal-linjite jew artijiet skart industrijali, bħal Neuseenland ta' Leipzig jew Phoenix Lag ta' Dortmund.
Gżejjer
Il-Gżejjer Friżjani jinsabu fil-Baħar Wadden, immedjatament lil hinn mill-kosti Olandiżi, Ġermaniżi u Daniżi tal-Baħar tat-Tramuntana. Filwaqt li l-Gżejjer Friżjani tat-Tramuntana huma fdalijiet ta 'art kontinentali li ġew separati mill-kosta permezz ta' sussidenza tal-art u għargħar sussegwenti, il-Gżejjer Friżjani tal-Lvant huma gżejjer ta 'barriera li ffurmaw minn sediment li jinġarr minn kurrenti paralleli mal-kosta u dinamika tal-mewġ u tal-marea. Helgoland, li tinsab fin-nofs tal-Bight Ġermaniż, hija l-aktar gżira Ġermaniża abitata mill-kontinent. Din tmur lura għall-emerġenza ta 'koppla tal-melħ fis-sottoħamrija tal-Baħar tat-Tramuntana.
L-akbar gżejjer Ġermaniżi fil-Baħar Baltiku huma (mill-punent għal-lvant) Fehmarn, Poel, Hiddensee, Rügen u Usedom. Rügen hija wkoll l-akbar gżira fil-Ġermanja. L-akbar peniżola hija Fischland-Darß-Zingst. Dawn l-uċuħ tal-art, bl-eċċezzjoni ta 'Fehmarn, huma parti minn kosta ta' laguna, jiġifieri, pajsaġġ ta' moraine terrestri li kien mgħarraq wara l-era tas-silġ u sussegwentement immodifikat minn proċessi ta' terraferma.
L-akbar u l-aktar gżejjer magħrufa fl-ilmijiet interni huma Reichenau, Mainau u Lindau fil-Lag ta' Constance u Herreninsel fil-Lag Chiemsee.
Punti estremi
Din hija lista tal-punti estremi tal-Ġermanja, jiġifieri, il-punti li huma aktar fit-tramuntana, fin-nofsinhar, fil-lvant jew fil-punent minn kwalunkwe post ieħor:
Il-punt l-aktar fit-Tramuntana — Lista, Sylt, Schleswig-Holstein (55°03′N 8°24′E) Il-punt l-aktar fin-Nofsinhar — Haldenwanger Eck, Oberstdorf, il-Bavarja (47°16′N 10°10′E) Il-punt l-aktar tal-Punent — Millen, North Rhine-Westphalia (51°1′N 5°53′E) Il-punt l-aktar tal-Lvant — Deschka, Sassonja (51°16′N 15°2′E)
Klima
Il-Ġermanja tappartjeni għal kollox għaż-żona tal-klima moderata tal-Ewropa Ċentrali fiż-żona taż-żona tar-riħ tal-punent u tinsab fiż-żona ta' tranżizzjoni bejn il-klima marittima fl-Ewropa tal-Punent u l-klima kontinentali fl-Ewropa tal-Lvant. Il-klima fil-Ġermanja hija influwenzata, fost affarijiet oħra, mill-Gulf Stream, għalhekk it-temperatura medja hija għolja mhux tas-soltu għal din il-latitudni.
It-temperatura medja annwali, ibbażata fuq il-perjodu normali 1961-1990, hija ta' 8.2 °C fil-pajjiż kollu, it-temperaturi medji ta' kull xahar ivarjaw bejn -0.5 °C f'Jannar u 16.9 °C f'Lulju. Il-preċipitazzjoni medja annwali hija 789 millimetru. Il-preċipitazzjoni medja ta' kull xahar tvarja bejn 49 millimetru fi Frar u 85 millimetru f’Ġunju.
L-inqas temperatura rreġistrata uffiċjalment fil-Ġermanja kienet -37.8°C; Kien irreġistrat f'Wolnzach fl-1929. L-ogħla temperatura s'issa kienet ta' 41.2 °C u ġiet imkejla fil-25 ta' Lulju, 2019 f'Duisburg-Baerl u f'Tönisvorst fir-Rhine t'isfel.
Il-Ġermanja għandu fil-biċċa l-kbira klima oċeanika, moderata u marittima bi xtiewi u sjuf friski, spiss imsaħħab u umdi. It-temp kultant huwa imprevedibbli. F'nofs is-sajf, ġurnata waħda tista' tkun sħuna u xemxija u l-oħra kiesħa u xita. Madankollu, kundizzjonijiet atmosferiċi tassew estremi, bħal nixfa qawwija, tornadoes, maltempati tas-silġ, kesħa jew sħana estrema, eċċ., huma rari. Għalkemm fl-aħħar snin deher għargħar fuq skala kbira, huwa wkoll ġeneralment rari. M'hemm l-ebda aħbar ta' terremoti distruttivi.
Il-biċċa l-kbira tal-Ġermanja tinsab fiż-żona tal-klima friska/temperata fejn jippredominaw ir-riħ umdi tal-punent. L-influwenza marittima ttaffi l-kosta tal-punent. Il-klima hija mmoderata mill-Kurrent tal-Atlantiku tat-Tramuntana, li hija estensjoni tat-Tramuntana tal-Gulf Stream. L-ilmijiet sħan miġjuba minn dan il-kurrent jaffettwaw iż-żoni kostali tal-Baħar tat-Tramuntana inkluża l-Peniżola ta' Jutland u ż-żona tul ir-Rhine, li tmur lejn il-Baħar tat-Tramuntana.
Fil-majjistral u fit-tramuntana
Il-klima hija oċeanika (aktar simili għall-klima tar-Renju Unit u l-Olanda) u x-xita tista' tinżel is-sena kollha. Ix-xtiewi huma relattivament ħfief u s-sjuf komparattivament friski.
Fil-Lvant
Il-klima turi karatteristiċi kontinentali ċari: ix-xtiewi jistgħu jkunu kesħin ħafna għal perjodi twal u s-sjuf jistgħu jkunu sħan ħafna. Perjodi twal ta' nixfa ħafna drabi ġew dokumentati hawn ukoll. Fix-xitwa, il-Ġermanja tista 'taħt l-influwenza tal-antiċiklun Siberjan. Dan ifisser li t-temperaturi huma pjuttost baxxi, speċjalment f'din il-parti tal-pajjiż.
Fiċ-ċentru u fin-nofsinhar
Hemm klima tranżizzjonali li tista' tkun predominantement oċeanika jew kontinentali, skont is-sitwazzjoni ġenerali tat-temp. Ix-xtiewi huma ħfief u s-sjuf għandhom tendenza li jkunu pjaċevoli, għalkemm it-temperaturi massimi jistgħu jaqbżu t-30°C għal diversi jiem kull darba fil-mewġ tas-sħana. Fin-nofsinhar, fil-qiegħ tal-Alpi, kultant iseħħ il-fenomenu meteoroloġiku tar-riħ sħun tal-muntanji (il-foehn). L-iktar reġjuni sħan tal-Ġermanja jinsabu fil-Lbiċ (ara Upper Rhine u Rhenish Palatinate). Is-sjuf hawn jistgħu jkunu sħan b’numru għoli ta’ ġranet li jaqbżu t-30 °C.1 Kultant it-temperaturi minimi ma jinżlux taħt l-20 °C, li huwa relattivament rari f’reġjuni oħra. Dan it-tip ta' klima tippermetti l-vitikultura, li l-preżenza tagħha tikkaratterizza l-kbar partijiet tal-pajsaġġ tal-Lbiċ tal-Ġermanja (Wine Germany, German Wine Route). Minħabba l-klima ħafifa, il-biċċa l-kbira tal-inbejjed prodotti huma bojod, iżda jiġi prodott ukoll l-inbid aħmar.
Il-preċipitazzjoni tonqos min-nofsinhar għat-tramuntana u mill-punent għal-lvant. Għalhekk, huwa stmat li l-massimu ta' xita sseħħ f'żoni muntanjużi bħall-Black Forest (sa 2000 mm), imbagħad tagħmel xita madwar 930 mm fi Munich, u Hamburg, minkejja li tkun qrib il-baħar, bilkemm tirċievi 700 mm. Lejn il-Lvant, l-stat ta' Saxony-Anhalt għandu l-inqas xita fil-Ġermanja, bil-belt ta' Quedlinburg tirċievi biss 438 mm fis-sena.
Ambjent
Madwar 30% tat-territorju huwa magħmul minn foresti, li ħafna minnhom jinsabu fin-nofs tan-nofsinhar tal-pajjiż. Madwar żewġ terzi minn dawn il-foresti huma magħmula minn arżnu u koniferi oħra, bil-kumplament magħmul minn speċi jwaqqgħu l-weraq bħall-fagu, il-betula, il-ballut u l-ġewż. Dwieli jkopru ħafna mill-għoljiet tal-Lbiċ tal-pajjiż u jestendu wkoll tul ix-xmajjar Rhine, Moselle u Main. Il-ġonna tal-frott huma karatteristika prominenti fil-Punent tal-Ġermanja. Il-flora hija ta 'varjetà kbira u showiness.
Il-Ġermanja għandha 22,907 żona protetta, li jkopru 135,031 km², jiġifieri 37.76% tat-territorju tal-pajjiż.
Il-bijoma dominanti fil-Ġermanja hija l-foresta tal-injam iebes moderat, għalkemm fin-Nofsinhar, fl-Alpi, hemm preżenti l-foresta tal-koniferi moderata. Il-WWF taqsam it-territorju tal-Ġermanja bejn ħames ekoreġjuni:
- Foresti mħallta Atlantiku, fil-majjistral
- Foresti mħallta Baltika, fil-grigal
- Foresti mħallta tal-Ewropa ċentrali, fil-Lvant
- Foresti tal-injam iebes tal-Ewropa tal-Punent, fiċ-ċentru u fin-Nofsinhar
- Foresta Alpina, fin-Nofsinhar estrem, fuq il-fruntiera mal-Awstrija
Flora
Iż-żona naturali tal-Ġermanja tinsab fiż-żona tal-klima moderata friska; Mill-punent għal-lvant, il-veġetazzjoni naturali tagħha timmarka t-tranżizzjoni mill-klima marittima tal-punent għall-klima kontinentali. Mingħajr l-influwenza tal-bniedem, il-flora tkun ikkaratterizzata prinċipalment minn foresti jwaqqgħu l-weraq u mħallta, bl-eċċezzjoni ta' postijiet niexfa jew foqra fin-nutrijenti, bħal summits tal-blat, artijiet baxxi tax-xagħri u pajsaġġi tal-moorland, kif ukoll artijiet għoljin alpini u subalpini, li Huma estremament fqira fil-veġetazzjoni u għandhom klima simili għaż-żona tal-klima kiesħa temperata.
Fil-livell lokali, il-flora fil-Ġermanja turi grad għoli ta 'diversifikazzjoni minħabba fatturi tal-lokazzjoni tat-terren u s-sitwazzjoni mesoklimatika. Il-popolazzjoni totali ta' speċi ta' pjanti selvaġġi fil-Ġermanja hija stmata għal aktar minn 9,500 speċi, li minnhom kważi 3,000 huma pjanti taż-żerriegħa, 74 huma felċi, aktar minn 1,000 huma ħażiż u madwar 3,000 huma dijatomi. Hemm ukoll madwar 14,000 speċi ta' fungi u 373 speċi ta' moffa tal-ħama. Bosta speċi introdotti, bħall-ħarrub iswed u l-balzmu, issa jinsabu, speċjalment f'żoni mhux maħduma u disturbati.
Bħalissa, il-foresti jkopru madwar 30 fil-mija tal-art tal-Ġermanja. Dan jagħmel lill-Ġermanja wieħed mill-aktar pajjiżi forestati fl-Unjoni Ewropea. Il-kompożizzjoni attwali tal-ispeċi tas-siġar tikkorrispondi biss sa ċertu punt għall-kundizzjonijiet naturali u hija ddeterminata prinċipalment mill-forestrija. L-aktar speċi ta' siġar komuni huma l-prinjoli rjali b'26.0 fil-mija taż-żona, segwiti mill-arżnu Skoċċiż bi 22.9 fil-mija, il-fagu b'15.8 fil-mija u l-ballut b’10.6 fil-mija.
Madwar nofs iż-żona tal-istat tintuża għall-agrikoltura; Skont l-Uffiċċju Federali tal-Istatistika, fil-31 ta' Diċembru, 2016 kien ta' 182,637 kilometru kwadru. Minbarra l-użu tiegħu bħala mergħa permanenti, ħafna minnu ġie kkultivat, sa mill-Età tal-Ġebla u l-Età tal-Bronż, prinċipalment bl-uċuħ tar-raba'. li ma jseħħux b'mod naturali fl-Ewropa Ċentrali (il-biċċa l-kbira taċ-ċereali mill-Lvant Qarib, patata u qamħ mill-Amerika). Fil-widien tax-xmajjar, inklużi l-Main, Moselle, Ahr u Rhine, il-pajsaġġ spiss ġie trasformat favur il-vitikultura.
Il-konservazzjoni tan-natura fil-Ġermanja hija kompitu pubbliku u għan tal-istat minqux fl-Artikolu 20 tal-Liġi Bażika. 16-il park nazzjonali (ara parks nazzjonali fil-Ġermanja), 19-il riżerva tal-bijosfera, 105 park naturali u eluf ta' riżervi naturali, żoni ta' protezzjoni tal-pajsaġġ u monumenti naturali jservu għall-konservazzjoni tan-natura.
Fawna
Il-Ġermanja ftit għandha fawna varjata. L-aktar mammiferi komuni huma ċriev, ħanżir selvaġġ, ballottra, badger, lupu u volpi. Fost il-ftit rettili hemm serp velenuż, il-viper Ewropew. Is-sapponijiet, il-wiżż u għasafar oħra li jpassu jaqsmu l-pajjiż fi qatgħat kbar. Fl-ilmijiet kostali tal-Baħar tat-Tramuntana u tal-Baħar Baltiku, jinstab ħut bħal aringi, merluzz u barbun tat-tbajja', filwaqt li fix-xmajjar hemm karpjun, catfish u trota komuni.
Skont ir-regolamenti tal-Unjoni Ewropea, it-territorju ta' dan il-pajjiż huwa maqsum fi tliet reġjuni bijoġeografiċi:6 kontinentali, Atlantiku u, fil-parti tal-Alpi Ġermaniżi, ir-reġjun bijoġeografiku Alpin. Is-Siti ta' Wirt Dinji li ġejjin iddikjarati mill-UNESCO jispikkaw fil-wirt naturali tagħha: il-Baħar Wadden (2009), assi naturali li jaqsam mal-Pajjiżi l-Baxxi, u s-Sit Fossili ta' Messel (1995). Għandu 15-il riżerva tal-bijosfera. 868,226 ettaru huma protetti bħala art mistagħdra ta' importanza internazzjonali taħt il-Konvenzjoni Ramsar, b'kollox, 34 sit Ramsar. Fl-aħħarnett, għandha 14-il park nazzjonali, inklużi Harz u Jasmund.
Ir-riskju naturali ewlieni huwa l-għargħar. Rigward problemi ambjentali: l-emissjonijiet mill-ħruq tal-faħam u l-industriji jikkontribwixxu għat-tniġġis tal-arja; xita aċiduża li tirriżulta mill-emissjonijiet tal-ossidu tal-kubrit qed tagħmel ħsara lill-foresti; tniġġis fil-Baħar Baltiku mill-emissjoni ta' drenaġġ u skariki industrijali mix-xmajjar fil-Lvant tal-Ġermanja; rimi perikoluż ta' skart; il-gvern stabbilixxa mekkaniżmu biex itemm l-użu tal-enerġija nukleari matul il-ħmistax-il sena li ġejjin; Il-gvern qed jaħdem biex jikseb l-impenji tal-Unjoni Ewropea biex jiġu identifikati żoni ta' konservazzjoni tan-natura skont id-Direttiva Ewropea dwar il-Konservazzjoni tal-Ħabitat, Flora u Fawna.
Fil-Ġermanja, ġew identifikati madwar 48,000 speċi ta' annimali, inklużi 104 mammiferi, 328 għasfur, 13-il rettili, 22 anfibji u 197 speċi ta' ħut, kif ukoll aktar minn 33,000 speċi ta' insetti, li jagħmlu l-pajjiż “wieħed mill-aktar b'inqas speċi. minħabba l-iżvilupp ġeoloġiku u l-post ġeografiku.” Dawn l-speċi jinkludu aktar minn 1,000 krustaċej, kważi 3,800 brimb, 635 molluski, u aktar minn 5,300 invertebrat ieħor.
Il-mammiferi selvaġġi indiġeni għall-Ġermanja jinkludu ċriev, ħanżir, ċriev u ċriev mhux maħdum, kif ukoll volpijiet, martens u linċi. Il-kasturi u l-lontra huma abitanti rari tal-pjanuri tal-għargħar tax-xmajjar, u f'xi każijiet il-popolazzjonijiet tagħhom qed jerġgħu jiżdiedu. L-ibex, il-marmotta alpina u l-kamoxxa jgħixu fl-Alpi tal-Bavarja; dawn tal-aħħar jistgħu jinstabu wkoll f’diversi meded ta' muntanji baxxi. Mammiferi kbar oħra li qabel kienu jgħixu f’dik li llum hija l-Ġermanja ġew sterminati: żiemel selvaġġ, uru (seklu 15), bison (seklu 16), ors kannella (seklu 19), lupu (seklu 19), elk (seklu 20). Filwaqt li l-moose issa jemigraw okkażjonalment minn pajjiżi ġirien, l-ilpup Pollakki reġgħu stabbilixxew ruħhom sew fil-Ġermanja u welldu l-ewwel frieħ tagħhom madwar il-bidu tal-millennju. Fl-2018, 73 pakkett tal-lupu ġew ikkonfermati fil-Ġermanja, li ħafna minnhom jgħixu fl-stati federali ta' Sassonja, Brandenburg u Sassonja t'Isfel. Fl-2013, merħla bison ġiet rilaxxata fis-selvaġġ fil-Muntanji Rothaar u issa żdiedet għal madwar 40 annimal. F'Ottubru 2019, ors kannella, probabbilment ġej mill-Italja, ġie ritratt minn kamera tal-annimali selvaġġi fid-distrett ta' Garmisch-Partenkirchen. Fix-xhur ta' wara, l-annimal reġa' ġie skopert diversi drabi. “Problem bear” Bruno, ors, kien diġà emigra lejn il-Ġermanja fl-2006. Il-linċi oriġinarjament minn hawn issa jerġgħu jgħixu fil-Ġermanja, għalkemm f'numru mnaqqas, peress li huma vittmi ripetuti tal-kaċċa illegali u tat-traffiku fit-toroq.
Hemm madwar 500 par tal-ajkla tal-baħar, li hija meqjusa bħala l-mudell tal-annimal araldika Ġermaniż, prinċipalment f'Mecklenburg-Vorpommern u Brandenburg. L-ajkla tad-deheb tinstab biss fl-Alpi tal-Bavarja, fejn qed jirritorna wkoll l-avultu tad-daqna Żvizzeru u Awstrijak, li estinta hemmhekk. L-aktar għasafar tal-priża komuni llum huma l-bużżażan u l-kestrel; il-popolazzjoni tal-falkun pellegrin hija sinifikament iżgħar. Aktar minn nofs il-popolazzjoni totali ta' astun aħmar titkattar fil-Ġermanja, iżda n-numri qed jonqsu minħabba agrikoltura intensiva. Mill-banda l-oħra, ħafna għasafar jibbenefikaw mill-preżenza tal-bniedem bħala segwaċi kulturali, speċjalment ħamiem urban, blackbirds (għasafar tal-foresti tal-qedem), għasafar tal-qedem u titmice li jgħixu fl-ibliet, li s-sopravivenza tagħhom hija assigurata wkoll bl-ikel, kif ukoll ċawla u l-gawwi fil-miżbliet. Il-Baħar Wadden huwa post ta' mistrieħ għal bejn għaxar u tnax-il miljun għasfur migratorju kull sena.
Is-salamun, li darba kien komuni fix-xmajjar, inqered fil-biċċa l-kbira minħabba l-industrijalizzazzjoni, iżda fis-snin tmenin reġgħu ġew introdotti fir-Rhine. L-aħħar storion inqabad fil-Ġermanja fl-1969. Il-karpjuni introdotti mir-Rumani huma ppreservati f'ħafna għadajjar. L-ispeċi tal-foki u l-foki griż, li f’nofs is-seklu 20 kienu kważi sterminati minn sajjieda professjonali bħala kompetituri għall-priża tagħhom u li issa huma protetti (din tal-aħħar huwa l-akbar predatur indiġenu fil-Ġermanja), huma għal darb'oħra rappreżentati fuq il-kosti Ġermaniżi mal-Ġermanja. diversi eluf ta' kopji. Hemm tmien speċi ta' balieni fl-Ibħra tat-Tramuntana u l-Baħar Baltiku, inklużi l-foċena u d-delfini komuni, speċi oħra ta' lampuki.
Il-fawna tar-rettili fqira fl-ispeċi tinkludi, pereżempju, sriep, viperi, gremxul tar-ramel u l-fekruna tal-għadira Ewropea fil-periklu. Anfibji bħal salamandri, żrinġijiet, rospi, rospi u tritons huma speċi protetti fil-Ġermanja, u nofs il-madwar 20 speċi huma elenkati fil-lista l-ħamra nazzjonali ta' speċi ta' annimali mhedda.
In-neozoans parzjalment invażivi fil-Ġermanja (speċi ta' annimali introdotti) jinkludu r-rakkun, il-kelb tar-rakkun, il-faru muskrat, il-lontra, il-parrukkju b'għonq ċurkett, il-wiżż tal-Kanada u l-wiżż Eġizzjan.
Ġeografija umana
Għandha popolazzjoni ta' 82,329,758 abitant (est. Lulju 2009), 74% urbani (2008).
Il-kapitali, Berlin, għandha popolazzjoni ta' 3.4 miljun abitant, li tagħmilha l-aktar belt popolata fil-pajjiż, kif ukoll il-ħames l-akbar agglomerazzjoni urbana fost il-pajjiżi tal-Unjoni Ewropea. Aktar minn tmenin belt għandhom aktar minn 100,000 abitant, l-ewwel ħamsa jkunu, wara Berlin: Hamburg, Munich, Cologne, Frankfurt am Main u Stuttgart.
Hija maqsuma amministrattivament f'16-il stat (bil-Ġermaniż, Länder, singular - Land): Baden-Wurttemberg, Bavarja, Berlin, Brandenburg, Bremen, Hamburg, Hessen, Mecklenburg-Vorpommern, Lower Saxony, North Rhine-Westphalia, Rhineland-Palatinate , Saarland, Saxony, Saxony-Anhalt, Schleswig-Holstein, Thuringia. Il-Bavarja, is-Sassonja u t-Turingja jsejħu lilhom infushom Freistaaten (singulari, Freistaat), li tfisser "stati ħielsa".
Ġeografija ekonomika
Riżorsi naturali: faħam, linjite, gass naturali, minerali tal-ħadid, ram, nikil, uranju, potassju, melħ, materjali tal-kostruzzjoni, injam u art li tinħarat, li tirrappreżenta 33.13% tal-użu tal-art. 0.6% u 66.27% oħra (2005) huma ddedikati għall-uċuħ tar-raba' permanenti. Art imsaqqija tirrappreżenta 4 850 km² (2003).
Il-PGD (est. 2009) ġej l-aktar mis-settur tas-servizzi 72%, imbagħad hemm l-industrija (27.1%) u finalment l-agrikoltura, li tipprovdi biss 0.9%. Fl-istess ħin, il-maġġoranza tal-popolazzjoni attiva (2005) hija ddedikata għas-servizzi (67.8%), imbagħad għall-industrija (29.7%) u finalment minoranza (2.4%) għall-agrikoltura.
L-ekonomija Ġermaniża, li hija l-ħames l-akbar fid-dinja u l-akbar fl-Ewropa, hija mexxejja fl-esportazzjoni ta 'makkinarju, vetturi, kimiċi u tagħmir tad-dar. Jibbenefika minn forza tax-xogħol kwalifikata ħafna. Bħall-ġirien tagħha tal-Ewropa tal-Punent, il-Ġermanja tiffaċċja sfidi demografiċi sinifikanti biex iżżomm it-tkabbir fit-tul. Rati baxxi ta' fertilità u immigrazzjoni netta li qed tonqos se jżidu l-pressjoni fuq is-sistema tal-istat soċjali tal-pajjiż u jeħtieġu riformi strutturali. Il-modernizzazzjoni u l-integrazzjoni tal-ekonomija tal-Ġermanja tal-Lvant, fejn il-qgħad jista' jaqbeż l-20 % f'xi muniċipalitajiet, jibqa' terminu twil għali ħafna, bi trasferimenti annwali mill-Punent għal-Lvant li jilħqu fl-2008 biss madwar tnax-il biljun dollaru.
Ġeografija umana
Il-Ġermanja għandha total ta' disa' stati ġirien: il-Ġermanja tmiss mad-Danimarka fit-Tramuntana, il-Polonja fil-Grigal, ir-Repubblika Ċeka fil-lvant, Awstrija fix-Xlokk, l-Zvizzera fin-nofsinhar, Franza fil-Lbiċ, il-Lussemburgu u l-Belġju fil-punent, u lejn il-majjistral mal-Olanda. It-tul tal-fruntiera huwa ta' 3,876 kilometru b'kollox.
Fil-Ġermanja, total ta' 51 fil-mija tal-art tal-pajjiż tintuża għall-agrikoltura (2016), bil-foresti jkopru 30 fil-mija oħra. 14 fil-mija jintuża bħala żona ta' settlement u traffiku. Iż-żoni tal-ilma jirrappreżentaw tnejn fil-mija, it-tlieta fil-mija li jifdal huma mqassma f'żoni oħra, l-aktar artijiet skart u wkoll minjieri miftuħa.
Diviżjoni amministrattiva
Ir-repubblika federali tikkonsisti minn 16-il stat membru, li uffiċjalment jissejħu stati (stati federali). Il-belt-stat ta’ Berlin u Hamburg huma kull waħda magħmula minn muniċipalitajiet unitarji tal-istess isem, filwaqt li l-Belt Ħielsa Anseatika ta’ Bremen, bħala t-tielet belt-stat, tinkludi żewġ muniċipalitajiet separati, Bremen u Bremerhaven. B'differenza minn stati federali oħra, m'hemm l-ebda żoni federali fil-Ġermanja.
Il-muniċipalitajiet huma l-iżgħar unitajiet amministrattivi u awtoritajiet lokali kostitwiti demokratikament u legalment indipendenti fil-Ġermanja. Għandhom tradizzjoni twila ta' natura kooperattiva, li tmur lura għall-Medju Evu. Illum, il-muniċipalitajiet fil-Ġermanja, bl-eċċezzjoni tal-bliet stati u l-biċċa l-kbira tal-bliet indipendenti, huma miġbura f'distretti u assoċjazzjonijiet muniċipali oħra. Hemm 400 awtorità lokali fil-livell tad-distrett, li minnhom 294 huma distretti u 106 belt indipendenti. Huma maqsuma f'total ta' 10,752 muniċipalità (minn Ġunju 2024), u t-tendenza qed tonqos, kif ukoll aktar minn 200 żona mhux inkorporata fil-biċċa l-kbira diżabitata. Id-distretti u l-muniċipalitajiet huma suġġetti għal-liġi kostituzzjonali muniċipali tal-istat federali rispettiv u għalhekk huma organizzati b'mod differenti fil-pajjiż kollu. Għalhekk, id-distrett huwa kemm awtorità muniċipali supralokali kif ukoll awtorità amministrattiva statali aktar baxxa, għandu l-korp rappreżentattiv tiegħu stess, il-kunsill distrettwali (l-Artikolu 28, paragrafu 1, sentenza 2 tal-Liġi Bażika), u jwettaq diversi kompiti distrettwali; “komunità supralokali” għall-muniċipalitajiet li jappartjenu għad-distrett.
l-muniċipalitajiet huma parti mill-stati taħt il-liġi kostituzzjonali, li jfisser li huma soġġetti għas-superviżjoni u l-istruzzjonijiet tagħhom u għalhekk m'għandhomx is-sovranità tal-stat tagħhom stess. Il-garanzija tal-awtonomija tal-artikolu 28, taqsima 2 tal-Liġi Bażika: minn naħa, l-hekk imsejħa garanzija istituzzjonali tas-suġġett legali, li minnha jirriżulta li l-muniċipalitajiet għandhom jeżistu fl-istruttura tal-Stat, u fuq min-naħa l-oħra, liġi pubblika suġġettiva b'rank kostituzzjonali tiddistingwi bejn il-muniċipalitajiet li lilhom dan id-dritt jingħata fl-intier tiegħu u l-assoċjazzjonijiet muniċipali (distretti) li lilhom jingħata biss b'mod gradwali. Għalhekk hemm relazzjoni ċara bejn ir-regoli u l-eċċezzjoni favur il-muniċipalitajiet meta jiġu biex jiġu delimitati l-kompiti bejn il-muniċipalitajiet u d-distretti (prinċipju tas-sussidjarjetà). Fir-rigward ta' “affarijiet tal-komunità lokali”, jiġifieri, l-awtorità ggarantita fl-Artikolu 28(2)(1) tal-Liġi Bażika li twettaq negozju b'mod indipendenti f’dan il-qasam ta' responsabbiltà (l-hekk imsejjaħ għan ta' garanzija legali tal-istituzzjoni ), il-Qorti Kostituzzjonali Federali tat prijorità lill-livell tal-komunità fuq il-livell tad-distrett determinat skont il-liġi: skont dan, il-prinċipju ta' "'universalità' tal-ambitu tal-attività muniċipali" japplika għall-bliet u l-muniċipalitajiet " bħala kundizzjoni essenzjali "u "karatteristika ta' identifikazzjoni ta' awto-gvern muniċipali", b'kuntrast mal-kompetenza speċjali ta' assoċjazzjonijiet muniċipali taħt dispożizzjonijiet legali espressi ta' Assenjazzjoni, li jfisser li m'hemm l-ebda sovranitajiet fissi ta' assoċjazzjonijiet komunitarji.
Fil-Ġermanja hemm dawn is-16-il stat:
|
Żoni metropolitani
Fil-Ġermanja, żoni b'popolazzjoni densa u żoni metropolitani (agglomerazzjonijiet) mhumiex definiti b'mod preċiż statistikament. Hemm (mill-31 ta' Diċembru 2022) 82 belt kbira (100,000 abitant jew aktar), 15 minnhom għandhom aktar minn 500,000 abitant, storikament predominantement fil-Punent u l-Lbiċ tal-Ġermanja. Dawn iż-żoni metropolitani li jiġġebbed tul ir-Rhine jiffurmaw il-parti tan-nofs tal-konċentrazzjoni tal-popolazzjoni tal-Ewropa Ċentrali (Blue Banana). Ħafna mill-agglomerazzjonijiet huma monoċentriċi, iżda ż-żona tar-Ruhr hija konurbazzjoni (poliċentrika). Il-Ġermanja, bil-ħafna ċentri tagħha, m'għandhiex belt prinċipali, b'differenza mill-pajjiżi ġirien tagħha, l-Awstrija bil-kapitali tagħha Vjenna u d-Danimarka ma' Kopenħagen. Minkejja n-numru kbir ta' bliet kbar, sal-31 ta' Diċembru, 2022, ftit inqas minn terz (27.2 miljun) tar-residenti tal-Ġermanja kienu jgħixu fi bliet kbar.
Bejn l-1995 u l-2005 fil-Ġermanja, total ta' ħdax-il reġjun metropolitan Ewropew ġew definiti fil-Konferenza Ministerjali dwar l-Ippjanar Spazjali. Dawn imorru ferm lil hinn mill-agglomerazzjonijiet korrispondenti. Cologne/Düsseldorf/Dortmund/Essen jappartjenu għar-reġjun metropolitan Rhine-Ruhr, Leipzig/Halle/Chemnitz jappartjenu għar-reġjun metropolitan tal-Ġermanja Ċentrali. Ieħor huwa r-reġjun metropolitan ta' Rhine-Neckar, madwar Ludwigshafen/Mannheim/Heidelberg.
Popolazzjoni
Demografija
Skont l-aġġornament taċ-ċensiment tal-2011, mit-30 ta' Settembru, 2020, 83,190,556 abitant għexu fil-Ġermanja fuq erja ta' 357,381 kilometru kwadru. Bi kważi 233 abitant għal kull kilometru kwadru, il-pajjiż huwa wieħed mill-aktar stati densament popolati. Fl-2020, 50.7 fil-mija tal-popolazzjoni kienu nisa u 49.3 fil-mija kienu rġiel. Fl-2019, 18.4 fil-mija tar-residenti kellhom taħt l-20 sena, 24.6 fil-mija kellhom bejn 20 u 40 sena, u 28.4 fil-mija kellhom bejn 40 u 60 sena. 21.7 fil-mija tal-popolazzjoni kellha bejn 60 u 80 sena u 6.8 fil-mija kienet akbar. Fl-2019, l-età medja kienet 44.5 snin. Il-Ġermanja hija waħda mill-eqdem soċjetajiet fid-dinja. Skont iċ-ċensiment tal-2022, mill-15 ta' Mejju, 2022, 82,711,282 persuna għexu fil-Ġermanja.
Minbarra l-familja bħala l-aktar forma mixtieqa ta' koeżistenza, ħafna mudelli ta' ħajja huma rappreżentati fis-soċjetà Ġermaniża. In-numru ta' tfal imwielda ħajjin kien ta' 737,575 fl-2015, l-ogħla numru ta' twelid fi 15-il sena. Dan jikkorrispondi għal rata ta' twelid ta' 1.50 wild għal kull mara jew 9.6 twelid għal kull 1,000 abitant. Matul l-istess perjodu, ġew irreġistrati 925,200 mewt, madwar 11.2 każ għal kull 1,000 abitant. Fl-2021, ir-rata tat-twelid għal kull mara żdiedet għal 1.58 tifel u tifla, u s-sena ta' wara reġgħet niżlet għal 1.46 tifel għal kull mara.
Minħabba li r-rata tal-mewt kienet ogħla mir-rata tat-twelid kull sena mill-1972, l-għan tal-politika huwa li nimxu lejn soċjetà favur il-familja, li tappoġġja t-tfal u l-frieħ, b'familji bi tfal multipli (pronataliżmu). L-esperti jqisu li l-kompatibilità bejn il-familja u l-karriera hija rekwiżit fundamentali għal dan. Peress li r-rati tat-twelid għadhom baxxi, speċjalment fi gruppi tal-popolazzjoni bi kwalifiki edukattivi medji u ogħla, fil-Ġermanja kienu mbassra problemi soċjali, ekonomiċi u ġeopolitiċi (mill-2012).
Madwar 72.65 biljun persuna fil-Ġermanja kellhom ċittadinanza Ġermaniża mit-30 ta' Settembru, 2020. Dan jikkorrispondi għal 87.33 fil-mija tal-popolazzjoni residenti. Fl-2017, madwar 18.9 miljun ruħ (23 fil-mija tal-popolazzjoni totali) kellhom sfond ta' migrazzjoni, fl-2022 kien hemm 23.8 miljun ruħ, 28.7 fil-mija tal-popolazzjoni totali, li kellhom sfond ta' migrazzjoni. Minnhom, kważi żewġ terzi kienu immigranti u aktar min-nofs kienu ċittadini Ġermaniżi.
Fl-2022, 41 fil-mija tal-grupp ta' età taħt il-15-il sena kellhom sfond ta' migrazzjoni, 36 fil-mija tal-grupp ta' età 15-49 kellhom sfond ta' migrazzjoni, u 19 fil-mija tal-grupp ta 'età akbar (50+).
Fiċ-ċensiment tal-2011, il-barranin kollha u l-Ġermaniżi kollha li emigraw lejn dik li llum hija r-Repubblika Federali tal-Ġermanja wara l-1955 jew li għandhom mill-inqas ġenitur wieħed li immigra wara l-1955 ġew magħduda bħala nies ta' oriġini immigranti. Mill-2009, dawk li jirritornaw lura u dawk li għadhom lura jiffurmaw l-akbar grupp, segwiti minn ċittadini tat-Turkija, stati oħra tal-Unjoni Ewropea, u dik li kienet il-Jugoslavja. Bejn l-1950 u l-2002, totalta' 4.3 miljun ruħ, imwielda fil-pajjiż jew li kienu għexu hemmhekk għal żmien twil, ġew naturalizzati fuq talba tagħhom stess.
L-Istitut Ekonomiku Ġermaniż (IW) bassar fl-2017 li l-popolazzjoni tal-Ġermanja se tkompli tikber bis-saħħa tal-immigrazzjoni u se tilħaq madwar 83.1 miljun ruħ fl-2035. Fl-2018, il-popolazzjoni Ġermaniża kibret b'227,000, li jfisser li l-Ġermanja qabżet il-marka ta' 83 miljun abitant. . Fl-2019 kiber b'147,000 ruħ (+0.2%) għal 83.2 miljun. Fl-aħħar ta 'Settembru 2020, il-popolazzjoni kienet 83,190,556 Fl-2022, il-popolazzjoni tal-Ġermanja qabżet 84 miljun għall-ewwel darba; Mit-30 ta 'Ġunju 2022, skont l-Uffiċċju Federali tal-Istatistika, kien 84,080,000 abitant.
Il-Ġermanja kienet pajjiż de facto ta' immigrazzjoni għal għexieren ta' snin, b'interruzzjonijiet qosra mill-1958. Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja kellha l-ogħla immigrazzjoni netta fl-istorja tagħha fl-2022, meta daħlu kważi 1.5 miljun ruħ aktar milli telqu.
Żvilupp demografiku
- 1950: 69.346.000
- 1955: 71.350.000
- 1960: 73.147.000
- 1965: 76.336.000
- 1970: 78.069.000
- 1975: 78.465.000
- 1980: 78.397.000
- 1985: 77.661.000
- 1990: 79.753.000
- 1995: 81.817.000
- 2000: 82.260.000
- 2005: 82.438.000
- 2010: 81.752.000
- 2015: 82.176.000
- 2020: 83.191.000
Popolazzjoni barranija (2022)
- Torok: 1,487,110 (11.1% popolazzjoni barranija)
- Ukraini: 1,164,200 (8.7% popolazzjoni barranija)
- Sirjani: 923,805 (6.9% popolazzjoni barranija)
- Rumeni: 883,670 (6.6% popolazzjoni barranija)
- Pollakki: 880,780 (6.6% popolazzjoni barranija)
- Italjani: 644,970 (4.8% popolazzjoni barranija)
- Kroati: 436,325 (3.3% popolazzjoni barranija)
- Bulgari: 429,665 (3.2% popolazzjoni barranija)
- Afgani: (2.8% popolazzjoni barranija)
- Griegi: 361,270 (2.7% popolazzjoni barranija)
Lingwi
Il-lingwa Ġermaniża (Ġermaniż Għoli) hija mitkellma prinċipalment fil-Ġermanja. Jintuża bħala lingwa standard fil-midja nazzjonali u bħala lingwa miktuba; Bħala lingwa ta' kuljum, il-Ġermaniż huwa mitkellem kważi esklussivament f'ħafna reġjuni (spiss b'kulur reġjonali żgħir). It-tranżizzjoni għad-djaletti Ġermaniżi hija bla xkiel. Fost il-lingwi uffiċjali fil-Ġermanja, il-Ġermaniż huwa l-aktar lingwa amministrattiva importanti. Fil-prinċipju, ir-responsabbiltà hija tas-sovranità kulturali tal-stati; l-istat kollu kemm hu jiddetermina biss dawn il-lingwi biex iwettaq il-kompiti tiegħu stess. Jekk tapplika l-liġi Ewropea, applikazzjonijiet u dokumenti jistgħu jiġu sottomessi lill-qrati fi kwalunkwe lingwa uffiċjali jew ġudizzjarja ta' kwalunkwe stat membru tal-Unjoni Ewropea. Minoranzi nazzjonali antenati jinkludu Daniżi, Friżjani, Sorbiani, Sinti u Roma. Xi lingwi reġjonali u minoritarji jistgħu jintużaw bħala lingwi uffiċjali, legali jew ġudizzjarji. Il-bażi hija l-Karta Ewropea għal-Lingwi Reġjonali jew Minoritarji, li skontha l-Ġermanja tirrikonoxxi l-Ġermaniż Baxx bħala lingwa reġjonali u l-lingwi minoritarji li ġejjin: Daniż (madwar 50,000 kelliem, it-tnejn Imperiali Daniż, prinċipalment fil-varjant Sydslesvigdansk, u Sønderjysk), Friżjan. (madwar 10,000, Friżjani tat-Tramuntana fi Schleswig-Holstein, Friżjani Saterjani fis-Sassonja t'Isfel), Sorbi (madwar 30,000, Sorbi ta' Fuq fis-Sassonja, Sorbi Baxx fi Brandenburg) u Roma (madwar 200,000 madwar il-Ġermanja). Lingwi oħra ġodda jew minoritarji li ma tantx huma mitkellma fil-Ġermanja, bħall-Yiddish jew Yenish, ma kinux inklużi fil-karta. Il-lingwi tal-immigranti mhumiex espressament koperti mill-Karta. Il-Lingwa tas-Sinjali Ġermaniża (DGS), użata minn persuni neqsin mis-smigħ, ġiet rikonoxxuta bħala lingwa indipendenti fil-Ġermanja bl-introduzzjoni tal-Att dwar l-Ugwaljanza għal Persuni b'Diżabilità (BGG) fl-2002. seklu 11) u Polabian (estinn fis-seklu 18), m'għadhomx mitkellma llum.
Il-Ġermaniż baxx ġieli jitqies bħala lingwa indipendenti, kemm lingwistikament (f'termini tas-sustanza grammatikali u lessikali tiegħu) kif ukoll politikament; Madankollu, soċjolingwistikament iġib ruħu bħal djalett u għalhekk ġie msejjaħ “psewdodjalett” tal-Ġermaniż u, f'dan is-sens, varjetà reġjonali (ara Lingwa Ġermaniża Baxxa: Il-pożizzjoni tal-Ġermaniż Baxx). Fl-2007, il-Ġermaniż baxx kellu madwar 2.6 miljun kelliem attiv u madwar tliet kwarti tal-popolazzjoni taż-żona tal-lingwa kellha għarfien passiv. Fl-2016, il-komprensjoni passiva kienet tajba għal tajba ħafna għal kważi nofs l-abitanti taż-żona tal-lingwa: 70 fil-mija f'Mecklenburg-Vorpommern, kważi 60 fil-mija fi Schleswig-Holstein u kważi 50 fil-mija fis-Sassonja t'Isfel. Kważi 21 fil-mija f'Mecklenburg-Vorpommern tkellmu b’mod attiv il-Ġermaniż baxx, kważi 25 fil-mija fi Schleswig-Holstein, kważi 12 fil-mija f’North Rhine-Westphalia u Saxony-Anhalt u kważi 3 fil-mija fi Brandenburg.
Il-Ġermaniżi tat-Tramuntana għandhom it-tendenza li jużaw Ġermaniż baxx jew djaletti reġjonali b'mod inqas estensiv, filwaqt li fil-Ġermanja Ċentrali u ta' Fuq l-użu tad-djaletti tal-Frankonjan, tal-Bavarja u tal-Ġermaniż huwa aktar mifrux, anke f'ambjenti akkademiċi.
L-immigranti ġabu l-lingwi tagħhom magħhom ripetutament, pereżempju, il-Pollakki tar-Ruhr fis-seklu 19. Filwaqt li dixxendenti ta' mewġiet anzjani ta' immigrazzjoni issa adattaw fil-biċċa l-kbira l-lingwa tagħhom, l-immigranti ta' deċennji riċenti (bħal ħaddiema mistiedna) ħafna drabi għadhom jużaw il-lingwa nattiva tagħhom, speċjalment it-Tork (madwar żewġ miljun), minbarra l-Ġermaniż. Barra minn hekk, il-lingwa Russa hija mifruxa wkoll, fost ir-refuġjati tal-kwota u fost il-Ġermaniżi Russi, li jinkludu mhux biss kelliema Ġermaniżi jew Plautdietsche, iżda wkoll kelliema nattivi Russu (tlieta sa erba' miljuni). Porzjon mill-popolazzjoni Lhudija anzjana li emigrat mill-ex Unjoni Sovjetika titkellem ukoll bil-Jiddish; Madankollu, din il-lingwa ma baqgħetx trażmessa lill-ġenerazzjonijiet sussegwenti qabel l-emigrazzjoni, għalhekk ġiet sostitwita bir-Russu jew il-Ġermaniż. Haredim, il-kelliema ewlenin attwali tal-lingwa Yiddish fl-Iżrael u l-Istati Uniti, jikkostitwixxu biss minoranza żgħira ta' komunitajiet Lhud fil-Ġermanja. Huwa preżunt li n-numru ta 'nies li jużaw il-Pollakk bħala lingwa ta' kuljum huwa relattivament għoli. Madankollu, minħabba l-assimilazzjoni qawwija tal-popolazzjoni Pollakka u mwielda Pollakka, l-użu tal-Pollakk barra mid-dar huwa relattivament rari.
Il-lingwa barranija mgħallma primarjament fl-iskejjel pubbliċi hija l-Ingliż. It-tieni lingwa barranija hija ġeneralment il-Franċiż, il-Latin jew l-Ispanjol, aktar rari l-Ukraina, ir-Russu jew it-Taljan (sovranità tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-pajjiżi). Fil-GDR, ir-Russu kien mgħallem prinċipalment bħala lingwa barranija, iżda l-klassijiet tal-Ingliż kienu wkoll mgħallma.
Reliġjon
Tradizzjonijiet
Bħal ħafna mill-Ewropa tal-Punent u Ċentrali, il-Ġermanja ta' żmienna kellha influwenza tal-Punent-Kristjana li tmur lura għall-antikità tard u kienet influwenzata mix-xjenza tal-Illuminiżmu sa mis-seklu 18. Dan huwa bbażat fuq influwenzi mill-kultura antika Griega u Rumana, kif ukoll tradizzjonijiet Lhudija u Kristjani, li kienu mħallta mat-tradizzjonijiet Ġermaniċi mill-bidu tal-Kristjanizzazzjoni tal-majjistral tal-Ewropa, madwar is-seklu 4. Il-Ġudaiżmu jmur lura għal żmien ir-Rumani fil-Ġermanja, iżda kemm-il darba spiċċa vittma ta' pogroms u konverżjonijiet sfurzati, fl-agħar forma tagħha, ix-Shoah ta' żmien Nazisti. Iż-żona tal-Ġermanja ġiet Kristjanizzata mill-bidu tal-Medju Evu. Matul il-perjodu Franki, ix-xogħol missjunarju tlesta fl-imperu ta' Karlu Manju, parzjalment permezz tal-koerċizzjoni. Ir-Riforma Nisranija bdiet bil-pubblikazzjoni ta' Martin Luther tat-teżijiet tiegħu fl-1517 u, bħala riżultat, il-formazzjoni ta' denominazzjonijiet Protestanti li, flimkien mad-denominazzjoni Kattolika, isawru l-pajsaġġ reliġjuż fil-Ġermanja. Minħabba r-regola cuius regio, eius religio (jiġifieri, is-sovran jiddetermina għal liema reliġjon għandhom jappartjenu s-suġġetti), il-pajsaġġ konfessjonali kien għal sekli sħaħ frammentat ħafna, b'reġjuni kważi purament Kattoliċi u Protestanti qrib ħafna ta' xulxin. Madankollu, l-influss ta' nies spostati wara t-Tieni Gwerra Dinjija, iż-żieda fil-mobilità tal-popolazzjoni, u s-suburbanizzazzjoni u s-sekularizzazzjoni kontinwi ċajpru dawn il-kuntrasti fis-sekli 20 u 21.
Relazzjoni bejn l-istat u r-reliġjon
Il-libertà tar-reliġjon fil-Ġermanja hija garantita mill-Artikolu 4 tal-Liġi Bażika, individwalment bħala dritt fundamentali u istituzzjonaliment fir-relazzjoni bejn ir-reliġjon u l-Istat. Dan iħaddan in-newtralità ideoloġika tal-Stat u d-dritt tal-awtodeterminazzjoni tal-komunitajiet reliġjużi. Fuq din il-bażi, ir-relazzjoni bejn il-komunitajiet reliġjużi u l-Istat hija waħda ta' assoċjazzjoni; Għalhekk m'hemmx separazzjoni stretta bejn il-Knisja u l-Stat, iżda hemm interkonnessjonijiet f'ħafna sferi soċjali u edukattivi u kulturali, pereżempju permezz tal-isponsorizzazzjoni ġestita mill-Knisja, iżda kofinanzjata mill-Istat, ta' nurseries, skejjel, sptarijiet jew infermiera. djar. Xi partiti Ġermaniżi jsegwu wkoll it-tradizzjoni Nisranija tal-pajjiż. Il-knejjes Insara għandhom status ta' knejjes uffiċjali u huma korporazzjonijiet tal-liġi pubblika, iżda sui generis minħabba l-liġi ekkleżjastika tal-istat applikabbli. Bħala soċjetajiet reliġjużi tal-liġi pubblika, il-knejjes għandhom jingħataw ċerti għażliet ta' disinn mingħajr ma jkunu suġġetti għal sorveljanza mill-stat; Minflok, il-mandat tar-relazzjonijiet pubbliċi tal-knisja huwa parzjalment rikonoxxut fil-kuntratti tal-knisja mal-istati jew f'regolamenti korrispondenti fil-kostituzzjonijiet tal-stat, u s-setgħa oriġinali u speċjali tal-knisja hija legalment konfermata. Xi knejjes Insara u komunitajiet Lhud jitolbu taxxa tal-knisja, li l-istat jiġbor bi skambju għal sussidju għall-ispejjeż u jittrasferiha lill-knejjes rispettivi jew lill-Kunsill Ċentrali tal-Lhud fil-Ġermanja. Barra minn hekk, skont il-Liġi Bażika, l-edukazzjoni reliġjuża hija suġġett fakultattiv, għalkemm regolari, fl-iskejjel pubbliċi (bl-eċċezzjoni ta' Bremen, Berlin u Brandenburg). Dan is-suġġett normalment jiġi mgħallem minn rappreżentant ta' waħda miż-żewġ knejjes ewlenin.
Proporzjonijiet tal-popolazzjoni
Fl-2021, madwar 53 fil-mija tal-popolazzjoni kienu jappartjenu għal denominazzjoni Kristjana: il-Knisja Kattolika Rumana 26 fil-mija (l-aktar fil-Punent u fin-nofsinhar tal-Ġermanja), il-Knisja Protestant (Luterana, Riformata u Magħquda) 24 fil-mija; Knejjes Kristjani oħra bħall- Knejjes Ortodossa u tal- Lvant Qadim, ix- Xhieda ta' Jehovah, il- Knisja Appostolika Ġdida u l- Knejjes Ħieles jammontaw għal madwar 3 fil- mija. In-numru ta' nies li jattendu servizzi reliġjużi huwa ferm inqas min-numru ta' membri tal-knisja. Fl-hekk imsejħa Ħdud tal-għadd (it-tieni Ħadd tar-Randan u t-tieni Ħadd ta' Novembru) fl-2016, 2.4 miljun ruħ (2.9% tal-popolazzjoni totali) attendew is-servizzi Kattoliċi u 0.8 miljun (1%) għal dawk tal-Knisja Protestanti. . Fil-festi ewlenin, speċjalment Lejlet il-Milied, ħafna aktar nies jattendu servizzi reliġjużi. Il-Kristjaneżmu Sirjan huwa denominazzjoni Kristjana li qed tikber fil-Ġermanja minħabba l-influss kontinwu ta' Assirjani mill-Mesopotamia b'madwar 130,000 membru. Minnhom, madwar 100,000 Assirjan jappartjenu għall-Knisja Ortodossa Sirjana ta' Antijokja.
Madwar 42 fil-mija tal-popolazzjoni m'għandha l-ebda reliġjon. Fl-istati federali l-ġodda, kif ukoll f'Berlin u Hamburg, il-proporzjon ta' nies li ma jappartjenu għall-ebda waħda miż-żewġ knejjes ewlenin u li huma l-aktar mhux denominazzjonali jaqbeż is-70 fil-mija. Il-GDR ippropagat u trażmettiet ħarsa tad-dinja atea (ara Jugendweihe) u ħeġġet lin-nies biex iħallu l-knisja. Minħabba l-proċessi twal ta 'sekularizzazzjoni u valuri li jinbidlu, il-proporzjon ta' nies mhux reliġjużi fil-popolazzjoni totali żdied ukoll f'dik li qabel kienet ir-Repubblika Federali (1970: 3.9%; 1987: 11.4%). Dan l-iżvilupp kompla fil-Ġermanja unifikata.
Fl-aħħar tal-2022, madwar 5.5 miljun Musulmani kienu jgħixu fil-Ġermanja. Is-sehem tiegħu mill-popolazzjoni totali kien ta' madwar 6.6 fil-mija. Madwar nofshom għandhom sfond ta' immigrazzjoni Torka. Il-Kunsill ta' Koordinazzjoni tal-Musulmani fil-Ġermanja twaqqaf bħala organizzazzjoni umbrella għall-bosta organizzazzjonijiet Iżlamiċi u punt ta' kuntatt għall-barranin.
L-Unjoni Buddista Ġermaniża tistma li hemm madwar 270,000 Buddist fil-Ġermanja. Nofshom huma immigranti Asjatiċi. Dan jikkorrispondi għal 0.3 fil-mija tal-popolazzjoni.
Madwar 200,000 Lhudi jgħixu fil-Ġermanja, li jikkorrispondi għal 0.25 fil-mija tal-popolazzjoni (mill-2022). Madwar nofshom huma organizzati f'komunitajiet Lhud. Mis-snin disgħin, kien hemm żieda qawwija fl-immigranti minn pajjiżi li qabel kienu Blokk tal-Lvant, speċjalment l-Ukrajna u r-Russja.
Ir-reliġjon fil-Ġermanja (stima għall-2022)
- Knisja Kattolika (24.8%)
- Knisja Protestanti (22.6%)
- Ortodossija tal-Lvant (2.2%)
- Insara oħra (1.1%)
- L-ebda reliġjon (43.8%)
- Iżlam (3.7%)
- Reliġjonijiet oħra (1.7%)
- Denominazzjonijiet predominanti fil-Ġermanja kif żvelat miċ-ċensiment tal-2011 bl-użu tal-mistoqsija tal-awto-identifikazzjoni., Blu: Pluralità protestanti, Aħdar: pluralità Kattolika, Aħmar: pluralità mhux reliġjuża/mhux affiljata, Sfumaturi aktar skuri jindikaw maġġoranza bejn 50 u 75%, filwaqt li sfumaturi aktar skuri jindikaw maġġoranza super ta 'aktar minn 75%.
- Protestanti
- Kattoliċi
- Mhux reliġjużi u mhux affiljati
Storja
Preistorja, Ċelti, popli Ġermaniċi u Rumani
Is-sejbiet tal-ispeċi tal-primati Danuvius fil-Ġermanja tal-lum għandhom aktar minn 11-il miljun sena u probabbilment jirrappreżentaw wieħed mill-ewwel antenati umani li mexa wieqfa. L-eqdem evidenza fossili tal-preżenza tal-ġeneru Homo fit-territorju Ġermaniż: ix-xedaq t'isfel ta' Mauer. - għandu madwar 600,000 sena u kien imsemmi għal Heidelberg minn Homo heidelbergensis. Il-lanez ta' Schöningen, li għandhom mill-inqas 300,000 sena, huma l-eqdem armi tal-kaċċa preservati bis-sħiħ tal-umanità u rrivoluzzjonaw l-istampa tal-iżvilupp kulturali u soċjali tal-bnedmin tal-bidu, kif għamel is-sit ta' Bilzingsleben b’wieħed mill-eqdem bini u forsi l-eqdem xogħol. tal-arti fid-dinja.
In-Neanderthal, imsemmija għal sit Neanderthal fil-lvant ta' Düsseldorf, ingħaqdu mill-inqas 47,500 sena ilu minn Homo sapiens, il-bniedem anatomikament modern li emigra mill-Afrika, iddokumentat għall-ewwel darba fit-Turingja. Għalkemm in-Neanderthal sparixxew, intwera li t-tnejn kellhom mill-inqas xi dixxendenti komuni. Il-kabaret tal-Paleolitiku ta’ Fuq fil-Ġura tas-Swab huwa l-eqdem arti magħrufa mill-umanità.
Bdiewa Neolitiċi mil-Lvant Nofsani li emigraw bil-bhejjem u l-uċuħ tar-raba tagħhom permezz tal-Anatolja u l-Balkani (Fuħħar Lineari) spostaw il-popolazzjoni madwar 5700/5600 QK. Il-kaċċaturi tal-Età tal-Ġebla Nofsani u l-ġabra tan-nofs tan-Nofsinhar tal-Ġermanja. Biss madwar 4000 QK. Fir-4 seklu QK, il-kulturi li japproprjaw il-kaċċaturi, il-ġabra u s-sajjieda ġew sostitwiti wkoll fit-Tramuntana tal-Ġermanja minn kulturi agrikoli, issa kompletament sedentarji; Il-kultura Ertebølle hija meqjusa bħala l-aħħar kultura tal-kaċċa fit-Tramuntana tal-Ġermanja.
Wara dewmien ta' aktar minn 1000 sena, il-Bronż Età bdiet fit-territorju Ġermaniż madwar 2200 QK. Waħda mis-sejbiet l-aktar importanti tagħhom hija n-Nebra Sky Disk. Fil-bidu tal-perjodu Hallstatt (1200-1000 QK), in-Nofsinhar u ċ-ċentru tal-Ġermanja kienu popolati minn Ċelti, u l-ħadid beda jistabbilixxi lilu nnifsu bħala l-aktar metall importanti. Madwar 600 Q.K. Il-kultura Jastorf, meqjusa bħala kultura Ġermanika, ħarġet fit-Tramuntana tal-Ġermanja fir-4 seklu QK. It-terminu "poplu Ġermaniku" (mil-Latin Germani) ġie maħluq fl-1 seklu QK. Issemma l-ewwel minn awturi antiki fi QK. Dan huwa terminu kollettiv etnografiku inqas preċiż, li, għal raġunijiet metodoloġiċi, m'għandux jiġi interpretat ħażin bħala isem ta' poplu magħqud.
Minn 58 QK Minn madwar 80 sa madwar 455 E.K., iż-żoni fuq ix-xellug tar-Rhine u fin-nofsinhar tad-Danubju kienu jappartjenu lill-Imperu Ruman, u minn madwar 80 sa madwar 260 EK. kienu jappartjenu lill-Imperu Ruman. parti wkoll minn Hesse u l-biċċa l-kbira tal-Baden-Württemberg tal-lum fin-Nofsinhar tal-Limes. Dawn it-territorji Rumani tqassmu fost il-provinċji ta' Gallia Belgica, Germania superjuri, Germania inferjuri, Raetia u Noricum. Ir-Rumani waqqfu kampijiet leġjunarji hemmhekk u diversi bliet bħal Trier, Cologne, Augsburg u Mainz, l-eqdem bliet fil-Ġermanja. Tribijiet Ġermaniċi Alleati żguraw dawn il-provinċji u settlers minn partijiet oħra tal-imperu stabbilixxew ukoll hawn.
Il-parti taż-żona tas-settlement Ġermaniċi li tinsab barra l-provinċji Rumani ta 'Germania Inferior u Germania Superior kienet imsejħa Germania magna mir-Rumani fil-perijodi imperjali bikrija u għolja u fl-antikità tard.
Tentattivi biex tespandi l-isfera ta' influwenza f'din iż-żona Ġermanika fallew bil-Battalja ta' Varus fid-9 AD. L-isforzi Rumani biex jistabbilixxu provinċji sal-Elba fl-aħħar spiċċaw. Il-Germanja ta' Taċitu, miktuba mill-inqas fis-sena 98, hija l-eqdem deskrizzjoni tat-tribujiet Ġermaniċi.
Il-Migrazzjoni u l-Medju Evu Bikri (375–962)
Wara l-invażjoni tal-Huni madwar is-sena 375, bdiet il-migrazzjoni tal-popli u fl-istess ħin ħarġu diversi tribujiet kbar fit-tranżizzjoni mill-Antikità Tard għall-Medju Evu Bikri, jiġifieri l-Franki, l-Alemanni, is-Sassoni, il-Bavarja u it-Turingjani. Dak li huwa importanti fir-riċerka riċenti f'dan il-kuntest huwa l-proċess kumpless ta 'etnoġenesi ta' nies (tribujiet) differenti. It-tfaċċar tal-identitajiet etniċi (etniċità) fl-Antikità tard u fil-bidu tal-Medju Evu fir-rigward tal-hekk imsejħa migrazzjoni tal-popli m'għadhiex mifhuma llum bħala kategorija bijoloġika. Anzi, l-identitajiet joħorġu fi proċess soċjali li jinbidel li fih jintervjenu diversi fatturi.
L-għan tal-gruppi li invadew l-imperu kien, fuq kollox, li jipparteċipaw fil-prosperità tal-imperu, li l-istrutturi u l-kultura tiegħu ma ridux jeqirdu. Iżda l-kunflitti militari sussegwenti u l-ġlidiet interni għall-poter Ruman wasslu għal erożjoni politika tal-Imperu tal-Punent. Wara l-waqgħa ta' Ruma tal-Punent (l-aħħar imperatur ta' l-Italja ġie depożitat fl-476), l-imperi Ġermaniċi-Rumani suċċessuri ġew iffurmati fit-territorju ta' l-Imperu tal-Punent. Madankollu, l-Imperu Ruman tal-Lvant (“Biżanzju”) kien jeżisti sal-1453 u baqa' jżomm kuntatti mal-Punent.
Tribijiet Slavi emigraw lejn iż-żoni fil-biċċa l-kbira mhux popolati ta' dik li llum hija l-Ġermanja tal-Lvant fis-seklu 7. Kienu assimilati biss matul l-insedjament tal-Lvant medjevali bikri. L-Ewropa tal-Punent u ċ-ċentru kienet iddominata mill-Imperu Franki, li tfaċċa fl-aħħar tas-seklu 5, u t-Tramuntana tal-Ġermanja tal-lum mis-Sassoni u s-Slavi. Iż-żoni kollha tal-Imperu Franki li llum jappartjenu lill-Ġermanja kienu fil-parti tal-Lvant tal-Awstrasja. Madankollu, kien hemm kunflitti dinastiċi ripetuti taħt il-Merovingi.
F'nofs is-seklu 8, Pipinu ż-Żgħir, tad-dinastija Karolingja, ħa f'idejh bħala suċċessur rjali tal-Merovingi li qabel kienu jmexxu l-Imperu Franki. Wara s-sottomissjoni u l-missjonijiet missjunarji sfurzati tas-Sassoni u l-konkwisti fl-Italja, fit-Tramuntana ta' Spanja u fiż-żona tal-fruntiera tal-Lvant taħt Karlu Manju, l-imperu multi-etniku ġie riorganizzat. L-organizzazzjoni tal-Knisja u l-promozzjoni kulturali kienu parzjalment ibbażati fuq tradizzjonijiet Rumani (Rinaxximent Karolinju). Fil-Milied tas-sena 800, Karlu kien inkurunat lilu nnifsu imperatur mill-Papa f'Ruma u b'hekk talab is-suċċessjoni tal-Imperu Ruman (Translatio imperii), li wasslet għal kompetizzjoni mal-imperaturi Biżantini (problema ta' żewġ imperaturi). Wara l-mewt ta' Karlu fl-814, kien hemm ġlied fost id-dixxendenti tiegħu, li fl-843 wassal għat-Trattat ta' Verdun li qasam l-imperu fi tliet partijiet: l-Imperu Franki tal-Lvant taħt “Lwiġi l-Ġermaniż”, l-Imperu Franki tal-Punent u Lotharingia.
Madwar is-sena 900, fl-Imperu Franki tal-Lvant ħarġu ħames dukjati kbar: id-dukjati tribali ta' Sassonja, Bavarja, Swabia, Franconia, u Lorraine. Fis-seklu 10, id-dinastija Karolingja spiċċat kemm fil-Punent kif ukoll fil-Lvant tal-Frankonja, u ż-żewġ partijiet tal-imperu baqgħu politikament separati minn hemm 'il quddiem. Il-Battalja ta' Lechfeld fl-955 temmet għexieren ta' snin ta' invażjonijiet Ungeriżi, ġabet żieda fil-prestiġju għar-Re Otto, li kien inkurunat imperatur f'Ruma fl-962, u n-nomina tal-Arkanġlu Mikiel bħala patrun tal-Ġermaniżi.
Minn Franza tal-Lvant sal-Imperu Ruman Qaddis (962-1806)
Id-dinastija Ottonjana kienet essenzjali għall-formazzjoni tal-Imperu Franki tal-Lvant, iżda m'għadhiex meqjusa bħala l-bidu tal-istorja imperjali vera "Ġermaniża". Pjuttost, il-proċess assoċjat kompla mill-inqas sas-seklu 11. It-terminu regnum Teutonicorum ("Renju tal-Ġermaniżi") instab għall-ewwel darba fis-sorsi fil-bidu tas-seklu 11, iżda qatt ma kien it-titlu tal-imperu, anzi kien użat mill-papiet biex jirrelatizza l-Imperu Ruman. Talba tal-Ġermaniżi għall-Poter.
Fl-951, Otto I aċċetta t-titlu rjali Lombard. Dan għaqqad lil Regnum Teutonicum mal-Italja imperjali. Fl-962, Otto kien inkurunat imperatur, u b'hekk għaqqad id-dinjità rjali Rumana-Ġermaniża mad-dritt għall-imperu "Ruman" tal-punent (Reichidee). Dan l-Imperu Ruman-Ġermaniż kellu pożizzjoni eġemonika fl-Ewropa tal-Punent taħt l-Ottonjani. Fl-1024, is-Saljani ħadu f’idejhom is-suċċessjoni rjali, li sal-aħħar tal-Medju Evu kienet dejjem marbuta ma’ elezzjoni ta' diversi grandees tal-imperu.
Il- mod kif il- qawwa sekulari u spiritwali kienu interkonnessi issa ġieli jissejjaħ is- “sistema tal- knisja imperjali.” Il-kwistjoni ta' min tħalla jaħtar isqfijiet wasslet għat-tilwima dwar l-investitura mal-papat riformat, il-vjaġġ lejn Canossa fl-1077, u s-soluzzjoni provviżorja tal-Konkordat ta' Worms fl-1122. Il-kunflitt bejn l-imperatur u l-papa laħaq il-qofol tiegħu fil- Matul il-perjodu Hohenstaufen, speċjalment taħt Frederick II, insinji. Bil-mewt tiegħu fl-1250, il-gvern irjali Hohenstaufen waqa’; L-interregnu li ġej żied il-qawwa tal-prinċpijiet. L-imperu baqa' jeżisti bħala fattur ta' ordni politiku, iżda dejjem tilef l-influwenza tiegħu fil-livell Ewropew.
Fil-forma ta 'stati territorjali, bosta Lordships feudali saru indipendenti għad-detriment tal-qawwa rjali-imperjali, li, madankollu, qatt ma kienet b'saħħitha u għalhekk tiddependi fuq gvern kunsenswali mal-grandees tal-imperu. L-Imperatur Enriku VI Fl-aħħar tas-seklu 12 falla l-attentat biex tiġi introdotta monarkija ereditarja permezz tal-pjan tas-suċċessjoni. Filwaqt li l-Imperu tal-Frankon tal-Punent sar stat ċentrali Franċiż, l-Imperu tal-Frankon tal-Lvant jew l-Imperu Rumano-Ġermaniż baqa’ kkaratterizzat minn sovrani u d-dritt li jeleġġi s-rejiet.
F'nofs is-seklu 13 inħoloq l-Imperu Ruman Imqaddes: l-isem Sacrum Imperium (Imperu Qaddis) kien diġà użat fl-1157, Sacrum Imperium Romanum (Imperu Ruman Imqaddes) kien iddokumentat għall-ewwel darba fl-1184 (l-eqdem riċerka kienet ibbażata fuq l-1254) . Sat-tmiem tiegħu fl-1806, l-imperu baqa’ formalment monarkija elettiva. Għalkemm l-imperaturi ppruvaw kemm-il darba jsaħħu l-pożizzjoni tagħhom, l-imperu baqa’ assoċjazzjoni supranazzjonali ta' ħafna territorji ta' daqsijiet differenti, kif ukoll bliet imperjali.
Is-sekli 14 u 15 tal-Medju Evu tard kienu kkaratterizzati minn kingship elettiva: tliet familji kbar (l-Habsburgs, il-Lussemburgi, u l-Wittelsbachs) kellhom l-akbar influwenza fl-imperu u l-akbar qawwa interna. L-aktar re importanti huwa Karlu IV, li segwa politika ta' poter intern intelliġenti. Minkejja kriżijiet bħall-pesta (Black Death), il-kriżi agrarja, u x-Xiżma tal-Punent, il-bliet u l-kummerċ iffjorixxu; It-tranżizzjoni għar-Rinaxximent bdiet. Fl-imperu, l-Habsburgi wirtu l-Lussemburgi, li mietu fil-linja maskili fl-1437, u kienu l-ħakkiema Rumani-Ġermaniżi kważi kontinwament sa tmiem l-imperu. Permezz ta' politika għaqlija, l-Habsburgi kisbu territorji addizzjonali fl-imperu u anke l-kuruna rjali Spanjola: Habsburg telgħet biex issir qawwa Ewropea ewlenija.
Fil-bidu tas-seklu 16, l-Imperatur Massimiljan I wettaq riforma imperjali komprensiva li saħħet ir-Reichstag, il-ġudikatura (ħolqien tar-Reichskammergericht u Reichshofrat), u l-ordni intern permezz tal-Paċi Eterna u d-diviżjoni f'ċrieki imperjali. Madankollu, minħabba l-falliment tal-penny komuni u r-reġiment imperjali, ir-riforma baqgħet mhux kompluta. Mill-1519, l-Imperatur Karlu V, li kien ukoll sultan ta' Spanja b’imperu kolonjali barra minn xtutna, segwa l-kunċett ta' monarkija universali. Id-dominanza tagħhom fl-Ewropa stabbilixxiet antagoniżmu Habsburg-Franċiż li dam sekli sħaħ.
Fl-1517, Martin Luteru beda r-Riforma permezz ta' sejħiet għal riformi teoloġiċi u interni tal-knisja u pożizzjoni anti-papali, li wasslet għall-lok ta' denominazzjonijiet “Protestanti”. Il-Kattoliċiżmu wieġeb bil-Kontro-Riforma, iżda l-knejjes Protestanti l-ġodda rebħu f'ħafna mill-imperu. Il-Paċi ta' Augsburg tal-1555 ħolqot bilanċ proviżorju: is-sovrani tħallew jiddeterminaw liema denominazzjoni kienet tapplika għas-suġġetti tagħhom (cuius regio, eius religio).
Id-differenzi konfessjonali u l-poter politiku ħarġu l-Gwerra ta' Tletin Sena (1618-1648) b'ħafna mwiet u pajsaġġi meqruda, li spiċċat bil-Paċi ta' Westphalia, li saħħet u kkodifikat l-influwenza tat-territorji kontra l-imperatur (ara l-Aħħar Adieu Imperial). Il-prinċpijiet imperjali issa tħallew jgħollu t-truppi tagħhom stess u jikkonkludu trattati ma’ poteri barranin. Bħala riżultat, l-imperu sar konfederazzjoni de facto ta' stati; de jure baqgħet struttura mmexxija b'mod monarkiku u dominata mill-klassi. Mill-1663, ir-Reichstag ġie trasformat f'kungress permanenti ta' mibgħuta (Reichstag Perpetwu), li ltaqa' f'Regensburg.
Bħala parti mill-politika tar-riunifikazzjoni tiegħu, Louis aktar milli jkun l-awtorità rjali ċentrali tal-imperu. Xi ħakkiema, partikolarment Frederick II tal-Prussja, fetħu lilhom infushom għall-ispirtu filosofiku ta 'dak iż-żmien u implimentaw riformi (assolutiżmu illuminat). Iż-żieda politika tal-Prussja fis-seklu 18 wasslet għal dualiżmu mad-Dar tal-Habsburg. Wara r-Rivoluzzjoni Franċiża, it-truppi tiegħu okkupaw ix-xatt tax-xellug tar-Rhine. Wara r-rebħa ta' Napuljun Bonaparte fit-Tieni Gwerra ta' Koalizzjoni, fl-1803 waslet il-konklużjoni ewlenija tad-Deputazzjoni Imperjali. Fl-1806 l-aħħar imperatur, Franġisku II, irriżenja mill-kuruna u l-imperu ġie fi tmiemu.
Konfederazzjoni tar-Rhine, Konfederazzjoni Ġermaniża, Konfederazzjoni tal-Ġermanja tat-Tramuntana (1806–1871)
Bejn l-1801 u l-1806, taħt l-influwenza ta' Napuljun, in-numru ta' pajjiżi fiż-żona tar-“Renju l-Qadim” naqas minn madwar 300 għal madwar 60. Franza annesset il-punent u l-majjistral Ġermaniżi u ħolqot stati vassalli Ġermaniżi, li t-troni tagħhom Napuljun imla bil-familja. membri (Gran Dukat ta' Berg, Renju ta' Westphalia, Gran Dukat ta' Frankfurt). Napuljun għamel alleati xi stati Ġermaniżi, speċjalment ir-Renju tal-Bavarja, Württemberg u Baden li għadu kif inħoloq fil-Paċi ta' Pressburg fl-1805, espandihom biex jinkludi l-oqsma tal-istati żgħar sekularizzati u medjatizzati u għaqqadhom fil-Konfederazzjoni tar-Rhine, li kien alleat ma' Franza. Dan, bl-avversarji tiegħu il-Prussja u l-Awstrija, li ġew megħluba minn Napuljun, rnexxielu lill-Imperu Ruman Qaddis, li b'hekk inqasam fi tlieta u ġie eliminat bħala fattur ta' qawwa. L-"era Franċiża" ġabet lill-istati tal-Konfederazzjoni tar-Rhine spinta kbira għall-modernizzazzjoni, inklużi l-libertajiet ċivili, permezz tal-introduzzjoni tal-kodiċi ċivili. Fil-Prussja wkoll, saru riformi estensivi mill-1806 biex is-suġġetti jinbidlu f’ċittadini (cf. Citoyen) u l-Istat jerġa' jkun kapaċi jaġixxi u jiddefendi lilu nnifsu.
Mill-1809 kien hemm reżistenza għall-okkupazzjoni u l-ħakma Franċiża; Fil-bidu, ġew imrażżna diversi rewwixti, bħal dawk ta' Andreas Hofer fit-Tirol u Ferdinand von Schill fil-Prussja. Wara t-telfa ta' Napuljun fil-kampanja Russa tal-1812, il-Prussja u l-Awstrija, f'alleanza mal-Imperu Russu, bdew il-Gwerer tal-Ħelsien (1813–1815), li saħħew is-sentiment nazzjonali Ġermaniż, inizjalment fost l-istudjużi Protestanti, eż. fil-Lützow Freikorps. li kienet ukoll l-oriġini tal-kuluri iswed u aħmar. Ħafna mill-istati tal-Konfederazzjoni tar-Rhine ngħaqdu mal-Alleati, li, wara r-rebħa fil-Battalja ta' Leipzig fl-1813, fl-aħħar għelbu lil Napuljun fl-1815.
Aktar tard, il-Kungress ta' Vjenna (1814-1815) fil-biċċa l-kbira stabbilixxa mill-ġdid il-gvern monarkiku. Fil-Konfederazzjoni Ġermaniża, konfederazzjoni ta' stati ddominati mill-Awstrija u l-Prussja, 38 stat (→ It-Tielet Ġermanja) ġew organizzati bil-Bundestag ta' Frankfurt bħala l-korp li jieħu d-deċiżjonijiet. Fl-1833/1834 l-Unjoni Doganali Ġermaniża nħolqot taħt is-supremazija Prussjana. Fil-perjodu ta 'qabel Marzu, l-elite tal-gvern ta' qabel rrepressjonat lill-bourgeoisie li ssaħħaħ ekonomikament (persekuzzjoni tad-demagogi), li baqgħet titlob parteċipazzjoni politika u l-formazzjoni ta 'stat nazzjonali, bħal fl-1817 fil-festival tal-istudenti ta' Wartburg u fl-1832 f'Hambach's. Ċelebrazzjoni bit-tlugħ ta' iswed, aħmar u deheb, il-kuluri nazzjonali aktar tard.
Bir-Rivoluzzjoni ta' Marzu bourgeois ta' l-1848, ħafna politiċi konservattivi kellhom jirriżenjaw, inkluż il-Kanċillier Awstrijak li ddefinixxa l-era, il-Prinċep Metternich. Taħt pressjoni rivoluzzjonarja f’Berlin, il-Bundestag Ġermaniż aċċetta l-elezzjoni tal-Assemblea Nazzjonali ta' Frankfurt. Huwa stabbilixxa gvern u ppromulga l-Kostituzzjoni Paulskirche, li kienet tinkludi stat nazzjonali federali bħala l-"Imperu Ġermaniż" b'monarkija kostituzzjonali u l-irtirar tal-Awstrija mill-Ġermanja.
Iżda r-re Prussjan Frederick William IV ċaħad il-kuruna imperjali li ġiet offruta lilu. Wara s-soppressjoni tar-Rewwixta ta' Mejju, ir-rivoluzzjoni ntemmet fit-23 ta' Lulju, 1849 bil-qbid tal-fortizza ta' Rastatt mit-truppi Prussjani. Il-falliment tal-moviment demokratiku wassal għat-titjira u l-emigrazzjoni tat-Tmienja u Erbgħin u era ta' reazzjoni fl-istati Ġermaniżi.
Fil-bidu tas-snin 60 faqqa' l-kunflitt tal-Prussja mal-Awstrija dwar is-supremazija fil-Konfederazzjoni Ġermaniża (dualiżmu Ġermaniż), li spiċċa bir-rebħa tal-Prussja fil-Gwerra Ġermaniża fl-1866. Il-Konfederazzjoni Ġermaniża ġiet xolta u l-Prussja annesset diversi żoni avversarju tal-gwerra tat-tramuntana u ċ-ċentru tal-Ġermanja. Fl-1866, il-Konfederazzjoni tal-Ġermanja tat-Tramuntana twaqqfet inizjalment bħala alleanza militari taħt il-ħakma Prussjana. Il-kostituzzjoni tagħha tal-1867 għamlitha stat federali sovran u waqqfet il-pedamenti għas-Soluzzjoni Żgħira Ġermaniża.
Imperu Ġermaniż (1871-1918)
Matul il-Gwerra Franko-Prussjana, l-stati tan-Nofsinhar tal-Ġermanja ssieħbu mal-Konfederazzjoni tal-Ġermanja tat-Tramuntana (1 ta' Jannar 1871). Dan il-gvern federali għalhekk sar l-istat nazzjonali Ġermaniż mingħajr l-Awstrija u l-ewwel stat federali tal-Ġermanja. Fit-18 ta' Jannar, 1871, ir-Re Guglielmu I tal-Prussja aċċetta t-titlu imperjali f’Versailles, li kien irċieva mal-kostituzzjoni l-ġdida. Aktar tard ġie ċċelebrat Jum it-Twaqqif tar-Reich.
Otto von Bismarck, Prim Ministru Prussjan mill-1862, waqqaf l-imperu u sar l-ewwel kanċillier. Il-kostituzzjoni imperjali ta' Bismarck appoġġat il-qawwa tal-monarkija kostituzzjonali, iżda kienet iddisinjata wkoll għall-modernizzazzjoni u kienet ambivalenti; Il-liġijiet dwar l-iskola u ż-żwieġ ċivili kienu parzjalment liberali. Il-vot universali (għall-irġiel) applikat għar-Reichstag. Bismarck mexxa l-Kulturkampf kontra l-Knisja Kattolika, kontra s-Soċjal Demokratiċi approva l-liġijiet soċjalisti tal-1878 u pprova jgħaqqad lill-ħaddiema mal-Istat permezz ta' leġiżlazzjoni soċjali. L-industrijalizzazzjoni għolja fil-Ġermanja kkawżat tkabbir ekonomiku u demografiku, eżodu rurali u żieda wiesgħa fl-istandards tal-għajxien; Il-Ġermanja saret l-akbar ekonomija fl-Ewropa.
Il-politika ta' alleanza ta' Otto von Bismarck kellha l-għan li tiżola lil Franza mill-Ġermanja bħala qawwa semi-eġemonika fl-Ewropa ċentrali. Wara li n-negozjanti u l-assoċjazzjonijiet Ġermaniżi segwew politika kolonjali privata, l-imperu approprja territorji Afrikani fl-1884. Dawn il-kolonji Ġermaniżi kienu magħrufa bħala “żoni protetti.” Minbarra l-entużjażmu kolonjali, kien hemm ukoll xettiċiżmu u ċaħda, kultant anke min-naħa ta' Bismarck. Iż-żoni ġew sfruttati; Xi ħakkiema kolonjali Ġermaniżi wettqu reati kontra nies tal-post, pereżempju fil-ġenoċidju kontra l-Herero u Nama (1904-1908).
Fis-"Sena tat-Tliet Imperaturi" tal-1888, Wilhelm II sar Imperatur tal-Ġermanja u waqqaf l-era ta' Wilhelminianism orjentat lejn il-militar. Huwa talab li r-Reich Ġermaniż jirrikonoxxi l-potenzi l-kbar ta' qabel ("post fix-xemx") u fittex li jistabbilixxi kolonji u flotot ġodda taħt l-imperialiżmu. Madankollu, il-Gran Brittanja issa eskludiet lill-Ġermanja minflok lil Franza f'sistema ta' alleanza ġdida (Triple Entente).
Il-Kriżi ta' Lulju tal-1914 wasslet għall-Ewwel Gwerra Dinjija, gwerra fuq bosta fronti b’telf kbir; Iktar minn żewġ miljun suldat Ġermaniż mietu u madwar 800,000 ċivili mietu bil-ġuħ. Il-gwerra kkawżat ukoll ħafna mwiet u taqlib politiku f’pajjiżi oħra.
Repubblika ta' Weimar (1919-1933)
Ir-Rivoluzzjoni ta' Novembru u l-proklamazzjoni tar-Repubblika fid-9 ta' Novembru, 1918 mmarkaw it-tmiem tal-Imperu Ġermaniż, li kien ammetta telfa fl-Ewwel Gwerra Dinjija bil-konsenja tiegħu. Wara l-elezzjoni tal-Assemblea Nazzjonali Kostitwenti, li fiha n-nisa setgħu jivvutaw b'mod attiv u passiv għall-ewwel darba, il-Kostituzzjoni ta' Weimar daħlet fis-seħħ fl-14 ta' Awwissu, 1919. Fit-Trattat ta' Paċi ta' Versailles, iċ-Ċessjonijiet importanti tat-territorju, l-Alleati l-okkupazzjoni tar-Rhineland u r-riparazzjonijiet ġew determinati fuq il-bażi tar-responsabbiltà esklussiva tal-Ġermanja għall-gwerra. Din is-sitwazzjoni inizjali ttestjat il-klima politika; L-estremisti tal-lemin xerrdu l-leġġenda tal-ponta f'dahar kontra l-“kriminali ta' Novembru”, li wasslet għal qtil politiku u attentati ta' kolp ta' stat (kolp ta' stat ta' Kapp fl-1920 u ta' Hitler fl-1923). Rewwixti Komunisti bħar-Rewwixta tar-Ruhr fl-1920, il-Battalja ta’ Marzu fil-Ġermanja Ċentrali fl-1921, u r-Rewwixta ta' Hamburg fl-1923 ikkawżaw ukoll instabbiltà. Il-Belġju u Franza użaw ħlasijiet ta' riparazzjonijiet insuffiċjenti bħala raġuni għall-okkupazzjoni tagħhom tar-Ruhr mill-1923 sal-1925.
Fil-qosor "għoxrinijiet tad-deheb" il-kultura iffjorixxiet u, mill-1924, hekk għamlet l-ekonomija. B'aktar minn erba' miljun abitant, Berlin kienet it-tielet l-akbar belt u waħda mill-aktar dinamiċi fid-dinja. Il-prosperità ntemmet fl-1929 bid-Depressjoni l-Kbira; Fl-aqwa tagħha, fl-1932, kien hemm aktar minn sitt miljuni bla xogħol fil-Ġermanja, li ħafna minnhom għexu fil-miżerja. Il-partiti radikali kisbu appoġġ qawwi, u għamilha dejjem aktar diffiċli għall-partiti moderati biex jiffurmaw gvernijiet stabbli. Wara r-rebħa ċara ħafna tas-Soċjalisti Nazzjonali fl-elezzjonijiet tar-Reichstag fl-1930, il-kanċillieri tar-Reich li qed jinbidlu malajr ma kellhomx aktar maġġoranza parlamentari; Il-kabinetti presidenzjali tagħhom kienu jiddependu fuq il-President tar-Reich Paul von Hindenburg u d-digrieti ta' emerġenza tiegħu. Il-politika deflazzjonarja tal-Kanċillier tar-Reich Heinrich Brüning aggravat il-kriżi ekonomika. Is-suċċessur tiegħu Franz von Papen (Ġunju-Novembru 1932) poġġa l-gvern demokratiku tal-Prussja taħt il-kontroll ta' Kummissarju tar-Reich (Preußenschlag) u għamel elezzjonijiet ġodda li fihom is-Soċjalisti Nazzjonali saru saħansitra aktar b'saħħithom.
Il-Kanċillier tar-Reich Kurt von Schleicher ipprova jipprevjeni lil Adolf Hitler milli jasal għall-poter permezz ta '"cross front" ta' unjins u sezzjonijiet tas-Nazzjonalisti, iżda von Papen ikkonvinċa lil Hindenburg riluttanti biex isemmi lil Hitler kanċillier fit-30 ta' Jannar 1933. Fis-27 ta' Frar, seħħ in-Nar tar-Reichstag, li sal-lum għadu mhux solvut, u Hitler approfitta minn dan biex joħroġ l-"Ordinanza tan-Nar tar-Reichstag", li ssospendiet id-drittijiet bażiċi għal żmien indefinit. L-arresti sussegwenti tal-massa ta' avversarji politiċi, speċjalment komunisti u soċjal-demokratiċi, sawru l-elezzjonijiet tar-Reichstag tal-5 ta' Marzu, 1933, li fihom l-NSDAP tilef il-maġġoranza assoluta tiegħu u kompla jiggverna mad-DNVP reazzjonarju. Il-qabda definittiva tal-poter seħħet ftit wara, meta r-Reichstag approva l-Liġi ta' Abilitazzjoni tal-24 ta' Marzu 1933 bil-voti tal-partiti bourgeois, biss kontra l-voti tal-SPD, u b’hekk ħalliet il-leġiżlazzjoni f'idejn il-gvern ta' Hitler.
Dittatorjat Nazzjonali Soċjalista (1933-1945)
Fi ftit xhur, l-NSDAP stabbilixxa stat totalitarju b'parti waħda fir-Reich Ġermaniż taħt it-tmexxija ta 'Adolf Hitler u allinja l-istituzzjonijiet. Nies mhux popolari u avversarji politiċi, speċjalment komunisti, soċjal-demokratiċi u trejdunjonisti, tneħħew mill-awtoritajiet kollha, inbnew l-ewwel kampijiet ta' konċentrament, li bdew fl-1935 taħt is-superviżjoni tal-Ispezzjoni tal-Kampijiet ta' Konċentrament, inħarqu kotba u xogħol artistiku mhux popolari kien imneħħija. Huwa kien malafamat bħala "deġenerat". Il-propaganda Nazista ppenetrat ukoll fil-ħajja privata; It-tfal kienu diġà qed jiġu ppressati biex jingħaqdu ma' organizzazzjonijiet tal-partit. F'Ottubru 1933, Hitler ħabbar l-irtirar tal-Ġermanja mil-Lega tan-Nazzjonijiet. Huwa assigura l-ħakma tiegħu internament billi kellu l-avversarji interni tal-partit u l-ex sħabi maqtula waqt il-qtil ta' Röhm fit-30 ta' Ġunju 1934, li permezz tiegħu l-SA saret bla setgħa favur l-SS, li kienu leali bis-sħiħ lejn Hitler. Huwa kien ħalef personalment fit-tmexxija mill-ġeneri tar-Reichswehr. Il-Gestapo intużat bħala pulizija politika biex tiġġieled kontra l-avversarji politiċi u ideoloġiċi.
Mill-bidu, Hitler kellu żewġ għanijiet, gwerra ta 'aggressjoni u annihilation biex jinħoloq "Lebenraum fil-Lvant" u l-persekuzzjoni tal-Lhud, li bdiet b'diskriminazzjoni, umiljazzjoni u esklużjoni u spiċċat bħala "soluzzjoni finali għall-kwistjoni Lhudija". fl-Olokawst. Fl-1934 il-Wehrmacht bdiet tirriarma. Politika monetarja espansjonali u ekonomija tad-dejn kienu mmirati lejn gwerra bikrija. Il-programm Reinhardt naqqas il-qgħad; Dan ġie riċevut mill-popolazzjoni bħala t-twettiq ta 'wegħdiet ekonomiċi. Is-sitwazzjoni tal-Lhud Ġermaniżi saret dejjem agħar; Il-Liġijiet ta' Nuremberg tal-1935 ikkastigaw b’mod sever ir-relazzjonijiet bejn “Arjani” u Lhud bħala “diżunur razzjali”. Il-Lhud tilfu l-uffiċċji pubbliċi kollha, ġew ippersegwitati b'mod arbitrarju, insterqu u rikatt, u fl-aħħar mill-aħħar ipprojbiti milli jaħdmu għal kollox, u l-proprjetà Lhudija ġiet Arjanizzata. Il-Lhud kienu wkoll dejjem aktar mibgħuta fil-kampijiet ta' konċentrament. Ħafna ddeċidew li jemigraw, iżda l-maġġoranza baqgħu fil-Ġermanja.
L-ideoloġija razzista Nażista biex tinħoloq "komunità nazzjonali" "b'saħħitha" (cf. razza kaptan) kienet diretta kontra żewġ gruppi oħra, ir-Roma u s-Slavi, bħala "subuman". Mhux meqjusa bħala "razza barranija," iżda bħala theddida għas-"saħħa" tal-"korp nazzjonali," omosesswali, nies b'diżabbiltà, u "nies antisoċjali" ġew ukoll ffastidjati u maqtula mir-reġim. Fl-istess ħin, ir-reġim iċċelebra suċċessi ta' propaganda; Fl-1936, il-Logħob Olimpiku tejbu r-reputazzjoni barra l-pajjiż u r-Rhineland demilitarizzat kien okkupat. L-espansjoni bdiet bl-annessjoni sfurzata tal-Awstrija f'Marzu 1938, u wara l-Ġermanja saret magħrufa bħala l-Kbir Reich Ġermaniż. Il-Ftehim ta' Munich ta' Ottubru, 1938 issiġilla l-annessjoni tas-Sudetenland. Bix-xoljiment tar-Repubblika Ċekoslovakka f'Marzu 1939, Hitler kiser il-wegħda tiegħu li s-Sudetenland kienet l-aħħar talba territorjali tiegħu. Dan għamilha ċara li l-politika ta' appeasement tal-qawwiet tal-Punent lejn il-Ġermanja kienet żball.
Wara li r-Reich Ġermaniż beda l-invażjoni tiegħu tal-Polonja fl-1 ta' Settembru, 1939, il-Gran Brittanja, il-Kanada, l-Awstralja, l-Indja, New Zealand, l-Afrika t’Isfel, u Franza ddikjaraw gwerra lill-Ġermanja. It-Tieni Gwerra Dinjija kkawżat bejn 55 u 60 miljun mewt f’sitt snin. Il-Ġermanja inizjalment kisbet xi suċċessi militari magħrufa bħala "Blitzkrieg". Il-Polonja kienet maqsuma bejn Hitler u Stalin fil-Patt ta’ Non-Aggressjoni, il-Wehrmacht imbagħad nediet l-armati tagħha lejn il-punent, attakkat lid-Danimarka u n-Norveġja fil-“Weserübung” u l-istati newtrali tal-Lussemburgu, il-Belġju u l-Olanda fil-“Kampanja tal-Punent”. , u Okkupat żoni kbar f'sitt ġimgħat fl-1940 Partijiet ta 'Franza. Il-popolarità ta' Hitler laħqet il-quċċata tagħha.
Anke qabel ma bdiet il-gwerra, it-Tielet Reich intensifika l-persekuzzjoni tiegħu tal-Lhud. Matul is-sena 1938, il-Lhud Ġermaniżi ġew esklużi mill-ħajja ekonomika u mċaħħda mill-proprjetà tagħhom permezz ta 'diversi regolamenti. Fid-9 ta' Novembru, 1938, il-ħwienet u s-sinagogi Lhud kienu meqruda waqt il-pogroms ta' Novembru. Fl-1941, il-Lhud kienu pprojbiti milli jitilqu mill-pajjiż. Minn dakinhar 'l quddiem kellhom jilbsu l-"Istilla Lhudija" u bdew il-qtil sistematiku tagħhom fl-isfera ta' influwenza Ġermaniża kollha. Ħafna mietu f'xogħol furzat minħabba kura inadegwata u epidemiji. L-SS, li kienet primarjament responsabbli għall-eżekuzzjoni, waqqfu kampijiet ta' sterminazzjoni f'territorju ta' qabel Pollakk jew Sovjetiku, fejn il-biċċa l-kbira tal-vittmi, miġjuba minn karozzi tal-bhejjem, kienu immedjatament issikkati bil-gass (ara Aktion Reinhardt). Aktar minn miljun ruħ inqatlu fil-kmamar tal-gass u l-krematorji tal-kamp ta' konċentrament ta' Auschwitz biss. B’kollox, in-numru ta' Lhud maqtula jammonta għal mill-inqas sitt miljuni.
Operazzjoni Barbarossa bdiet fit-22 ta' Ġunju, 1941. L-armata Ġermaniża mxiet lejn il-kapitali Sovjetika u twaqqfet fil-Battalja ta' Moska f'Diċembru 1941. Wara li l-Imperu alleat tal-Ġappun (→ Axis Powers) attakka lill-flotta Amerikana Fl-attakk fuq Pearl Harbor fl-istess xahar, il-Ġermanja ddikjarat ukoll gwerra lill-Istati Uniti tal-Amerika. In-nuqqas ta 'riżorsi u s-saħħa ta' l-għadu superjuri malajr wasslu għal bidla fil-gwerra, li mmanifesta ruħha fil-Battalja mitlufa ta 'Stalingrad bl-annihilation sħiħa tas-6 Armata Ġermaniża. Aktar ma saret it-telfa inevitabbli, iktar saret il-politika domestika ħarxa. Fid-diskors tiegħu fil-Palazz tal-Isport fit-18 ta' Frar, 1943, Joseph Goebbels ipproklama “gwerra totali,” hekk kif l-armati Ġermaniżi rtiraw kważi fuq il-fronti kollha u bosta bliet Ġermaniżi ġew meqruda mill-bumbardamenti. Meta l-armati Sovjetiċi kienu diġà ħadu l-kapitali fil-Battalja ta' Berlin, Hitler ħadu ħajtu fil-Führerbunker fit-30 ta' April, 1945. Fit-8 ta' Mejju, il-Wehrmacht ċediet mingħajr kundizzjonijiet u fit-23 ta' Mejju, 1945 l-aħħar gvern tar-Reich ġie arrestat fiż-żona speċjali ta' Mürwik, ħdejn Flensburg. Il-mexxejja politiċi, militari u ekonomiċi li baqgħu ħajjin ġew ipproċessati fil-Proċessi ta' Nuremberg għar-responsabbiltà individwali tagħhom għal delitti tal-gwerra u delitti kontra l-umanità.
Il-Ġermanja taħt l-okkupazzjoni Alleata (1945-1949)
Il-Ġermanja kienet maqsuma fi ħdan il-fruntieri tal-31 ta' Diċembru, 1937; Fil-5 ta' Ġunju 1945, l-erba’ poteri rebbieħa – l-Istati Uniti, l-USSR, il-Gran Brittanja u finalment Franza – iddefinixxew żoni ta' okkupazzjoni u mbagħad eżerċitaw is-sovranità fiż-żoni rispettivi tagħhom fil-punent tal-linja Oder - Neisse u flimkien permezz ta' Kmand Alleat fuq Greater. Berlin. It-Territorji tal-Lvant Ġermaniżi, kwart tat-territorju tar-Reich u abitati minn ħamsa tal-popolazzjoni tar-Reich, kienu diġà tqiegħdu taħt l-amministrazzjoni tar-Repubblika Popolari Pollakka qabel it-tmiem tal-gwerra wara l-konkwista tagħha mill-Armata l-Ħamra, u fl- fit-tramuntana tal-Prussja tal-Lvant dik tal-Unjoni Sovjetika (Oblast ta' Kaliningrad). Fuq ħeġġa ta' Stalin, il-poteri tal-Punent approvaw dan fil-Ftehim ta' Potsdam, kif ukoll it-tkeċċija tal-Ġermaniżi mill-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant. Ir-Repubblika tal-Awstrija ġiet restawrata għall-fruntieri tagħha tal-1938 u wkoll maqsuma f'erba 'żoni ta' okkupazzjoni. Fl-1946/1947, is-Saarland ġie separat mit-territorju okkupat u mqiegħed taħt amministrazzjoni Franċiża diretta.
Inizjalment, l-erba 'poteri ppruvaw jiżviluppaw politika ta' okkupazzjoni komuni. Kien hemm qbil dwar id-demilitarizzazzjoni, id-denazifikazzjoni u ż-żarmar tal-kartelli; Il-mistoqsija dwar x'kienet tfisser demokrazija żvelat differenzi bejn l-Unjoni Sovjetika u l-poteri tal-Punent, li intensifikaw meta bdiet il-Gwerra Bierda. Fit-tliet żoni tal-punent, l-Alleati tal-Punent ssuġġettaw l-industrija tal-minjieri, li kienet importanti għar-rikostruzzjoni, għall-Istatut tar-Ruhr. Bir-riforma monetarja ta' Ġunju, 1948 u l-abolizzjoni simultanja ta' prezzijiet fissi u l-ġestjoni, id-direttur ekonomiku taż-żoni tal-punent, Ludwig Erhard, immarka bidla ekonomika partikolarment psikoloġikament sinifikanti; Bir-riforma monetarja fiż-żona tal-Ġermanja okkupata mis-Sovjetiċi li segwew ftit jiem wara u l-imblokk ta' Berlin mill-USSR, is-separazzjoni bejn il-Lvant u l-Punent żdiedet.
Repubblika Federali tal-Ġermanja u GDR (1949-1990)
Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja twaqqfet fit-23 ta' Mejju, 1949 fit-tliet żoni ta' okkupazzjoni tal-punent u l-Liġi Bażika daħlet fis-seħħ bħala kostituzzjoni proviżorja, li l-preambolu tagħha kien fih ir-rekwiżit ta' riunifikazzjoni matul perjodu tranżitorju; Bonn saret is-sede tal-gvern. Erba’ xhur u nofs wara, ir-Repubblika Demokratika Ġermaniża twaqqfet fiż-żona okkupata mis-Sovjetiċi. Iż-żewġ stati raw lilhom infushom bħala parti mill-kontinwità ta' stat Ġermaniż kollu u ma għarfux lill-ieħor. It-tnejn baqgħu taħt il-kontroll tal-forzi tal-okkupazzjoni. Bl-integrazzjoni fl-alleanzi militari opposti tan-NATO u t-Trattat ta' Varsavja, huma kisbu l-indipendenza formali fl-1955 (ara t-Trattati ta' Pariġi, id-Dikjarazzjoni tas-Sovranità tal-USSR għall-GDR). Il-prerekwiżit għal dan kien li f'Lulju 1951 it-tliet potenzi tal-Punent iddeċidew li jtemmu formalment l-istat ta 'gwerra mal-Ġermanja; L-Unjoni Sovjetika ma ddikjaratx qabel Jannar 1955, u wara segwew stati oħra tal-Ewropa tal-Lvant. L-Alleati baqgħu responsabbli għall-Ġermanja kollha kemm hi u d-drittijiet tagħha f'Berlin.
Filwaqt li fil-GDR ġiet stabbilita ekonomija ppjanata kkontrollata mill-istat, ir-Repubblika Federali għażlet l-hekk imsejħa ekonomija tas-suq soċjali bi ftit influwenza statali. Il-qawwa ta' okkupazzjoni Sovjetika ħolqot kundizzjonijiet inizjali diffiċli fil-GDR b'talbiet għoljin għal riparazzjonijiet (speċjalment id-dekummissjonar), filwaqt li fir-Repubblika Federali beda "miraklu ekonomiku" b'għajnuna barranija (Pjan Marshall), li wassal għal rati ta' tkabbir għoli sostnuti, impjieg sħiħ. . u l-prosperità.
Fil-Punent, bliet ġodda u mibnija mill-ġdid kienu bbażati fuq il-Karta ta' Ateni (CIAM) tal-1933, filwaqt li fil-Lvant is-16-il prinċipju tal-iżvilupp urban, żviluppati skont il-mudell Sovjetiku, saru vinkolanti. B'riżultat ta' dan, ir-rikostruzzjoni fiż-żewġ stati Ġermaniżi segwiet il-mudell tal-belt favur il-karozzi. Żoni residenzjali u kummerċjali spiss kienu separati minn xulxin. Minn dakinhar ’il quddiem, ġew ippjanati wkoll bosta bliet suburbani bis-satellita (“bliet rieqda”). Dan it-tip ta' żvilupp urban kien rikonoxxut mill-bidu bħala mhux korrett.
Il-Purtiera tal-Ħadid li qasmet l-Ewropa Ċentrali wkoll qasmet il-Ġermanja; L-emigrazzjoni kontinwa ta' nies speċjalment żgħażagħ u bi kwalifiki għolja wasslet biex il-GDR tagħlaq dejjem aktar il-fruntiera interna Ġermaniża sakemm fl-1961, taħt l-eks segretarju ġenerali tas-SED Walter Ulbricht, ingħalqet kompletament bil-bini tal-Ħajt ta' Berlin, li saħansitra għamel kuntatti tal-Familja. bejn il-Ġermanja tal-Punent u tal-Lvant huma diffiċli ħafna. Kull min ipprova jaħrab mir-Repubblika xorta waħda kien detenut bil-forza (ara l-ordni ta' eżekuzzjoni, imwiet fil-fruntieri u l-ħitan).
F'termini ta' politika barranija, il-Kanċillier Konrad Adenauer imbuttat għall-integrazzjoni tal-Punent u l-parteċipazzjoni fl-unifikazzjoni ekonomika tal-Ewropa tal-Punent għar-Repubblika Federali parzjalment sovrana, li tibda bl-Unjoni Montan fl-1952. forza tal-integrazzjoni Ewropea. F'Settembru 1950, il-GDR saret membru sħiħ tal-Kunsill tal-Lvant għall-Assistenza Ekonomika Reċiproka (RGW).
Fi ħdan il-GDR, is-soċjaliżmu sar vinkolanti mill-partit statali SED u organizzazzjonijiet tal-massa bħall-FDJ; Ma kienx għad baqa' elezzjonijiet ħielsa u r-rewwixta tas-17 ta' Ġunju, 1953 ġiet imrażżna. L-opinjonijiet dissidenti ġew ippersegwitati permezz ta' ċensura u sorveljanza estensiva mill-pulizija sigrieta, is-Sigurtà tal-Istat; Il-protesta kontra dan qamet f'moviment dissidenti u tad-drittijiet ċivili, li sar radikalizzat bl-espatrijazzjoni ta' Wolf Biermann fl-1976. Fir-Repubblika Federali, li kienet qed tilliberalizza permezz tal-Punent, it-talbiet għal bidla soċjali u rikonċiljazzjoni żdiedu mal-passat, filwaqt li l-elites Nażisti baqgħet fil-biċċa l-kbira bla tfixkil, speċjalment mill-moviment tal-istudenti tal-Ġermanja tal-Punent tas-sittinijiet. Tfaċċat oppożizzjoni extra-parlamentari kontra l-koalizzjoni kbira ffurmata fl-1966 bil-liġijiet ta' emerġenza tagħha. Il-koalizzjoni soċjali-liberali taħt Willy Brandt espandiet l-istat soċjali u l-libertajiet soċjali mill-1969; Il-“New Ostpolitik”, li kellha l-għan li tnaqqas it-tensjonijiet mal-Ewropa tal-Lvant, qalgħet lil Brandt il-Premju Nobel għall-Paċi fl-1971 u kritika mill-konservattivi.
Fl-1973, ir-Repubblika Federali u l-GDR saru stati membri tan-NU. Minbarra l-problemi tal-provvista li qed jikbru (ekonomija ta 'skarsezza), l-ekonomija ppjanata tal-GDR kellha tlaħħaq ma' bidliet demografiċi, li għalihom Erich Honecker, li ddeċidiet mill-1971 sal-1989, wieġeb b'appoġġ massiv tal-familja. Il-politika tal-GDR għan-nisa u l-familja, kif ukoll l-ugwaljanza u s-sigurtà soċjali miksuba, huma kkunsidrati parzjalment ta' suċċess. Is-snin sebgħin fir-Repubblika Federali kienu kkaratterizzati minn żieda fid-dejn u l-qgħad wara l-kriżi taż-żejt u t-terrur mill-fazzjoni tax-xellug radikali tal-Armata l-Ħamra. Il-Kanċillier Helmut Schmidt (SPD) tilef l-appoġġ fil-partit tiegħu minħabba l-appoġġ tiegħu għad-deċiżjoni doppja tan-NATO - attakkat mill-moviment għall-paċi, parti mill-Movimenti Soċjali Ġodda emerġenti - u ġie sostitwit fl-1982 minn Helmut Kohl (CDU ), li kellu l-opportunità biex tgħaqqad mill-ġdid il-Ġermanja fl-1989.
L-iskuntentizza tal-popolazzjoni tal-GDR kien żdied minħabba t-tqabbil kostanti tas-sistemi appoġġjati mit-televiżjoni tal-Punent. Fl-aħħar tas-snin tmenin, bil-politika riformista ta' Mikhail Gorbachev fl-Unjoni Sovjetika, ġie ffurmat ukoll moviment ta' protesta fil-GDR, li fil-ħarifa tal-1989 għamel pressjoni fuq il-mexxejja politiċi tal-GDR mdgħajfa permezz ta’ moviment ta' ħruġ permezz tal-Ħadid Proċess, li kienet mimlija toqob, u permezz ta' dimostrazzjonijiet tal-massa (“Aħna l-poplu”) u wasslu għar-riżenja ta' Honecker. Fid-9 ta' Novembru, 1989, l-għoti tal-libertà tal-moviment mit-tmexxija tal-GDR wasslet għal stampede tal-massa u l-ftuħ tal-qsim tal-fruntiera tal-Ħajt ta' Berlin. Ibda bil-programm ta' għaxar punti tiegħu ta' Novembru tard, Kohl idderieġa l-avvenimenti lejn l-għaqda nazzjonali ("Aħna poplu wieħed") filwaqt li żamm rabtiet militari u politiċi mal-Punent. Fl-ewwel elezzjonijiet ħielsa għall-Kamra tal-Poplu fit-18 ta' Marzu, 1990, rebħet l-alleanza tal-partit “Alleanza għall-Ġermanja”, immexxija mis-CDU tal-Lvant, li ttamat għal riunifikazzjoni rapida. Dan ġie nnegozjat fix-xhur ta' wara fit-Trattat ta' Unifikazzjoni u mar-rappreżentanti tal-Alleati fi ħdan il-qafas tat-“Żewġ u Erba’ Taħditiet”.
Il-Ġermanja riunifikata (mill-1990)
Ir-riunifikazzjoni Ġermaniża tlestiet fit-3 ta' Ottubru, 1990 bl-adeżjoni tal-GDR mar-Repubblika Federali tal-Ġermanja; Din il-ġurnata tal-għaqda Ġermaniża saret festa nazzjonali. It-Trattat Two Plus Four, li daħal fis-seħħ fl-1991, fl-aħħar solviet il-kwistjoni Ġermaniża: l-erba 'poteri rrinunzjaw is-setgħat sovrani tagħhom, it-truppi tagħhom ħallew il-pajjiż fl-aħħar tal-1994, u l-Ġermanja riunifikata rċeviet is-sovranità statali sħiħa tagħha. Huwa wiegħed li jiddiżarma massimu ta' 370,000 suldat. Bit-trattat tal-fruntiera bejn il-Ġermanja u l-Polonja ffirmat f'Varsavja fl-14 ta' Novembru, 1990, il-Ġermanja rrikonoxxiet il-fruntiera Oder-Neisse; It-territorju lejn il-lvant eventwalment sar Pollakk taħt il-liġi internazzjonali. Dan kien ikkumplimentat minn politika ta' rikonċiljazzjoni mal-ġirien tagħha tal-Lvant, l-ewwel mal-Polonja fl-1991 u mbagħad mar-Repubblika Ċeka fl-1997. F'termini ta 'politika barranija, il-gvern federali tal-Kanċillier Kohl sostna integrazzjoni aktar profonda mal-formazzjoni tal-Unjoni Ewropea, l-espansjoni sussegwenti tal-UE lejn il-lvant, u l-introduzzjoni tal-ewro.
Il-Bundestag għamel lil Berlin il-kapitali fl-1991, li għaliha marru l-gvern u l-parlament fl-1999 (ara l-bini tar-Reichstag u d-distrett tal-gvern). Wara żieda qawwija fir-riunifikazzjoni qasira, id-disgħinijiet kienu kkaratterizzati minn staġnar ekonomiku, qgħad tal-massa, u "riforma b'lura." B'mod partikolari, il-pajjiżi l-ġodda ma żviluppawx malajr kemm mistenni wara l-introduzzjoni tal-ekonomija tas-suq (“pajsaġġi li jiffjorixxu”). Mill-1991 sal-1993 kien hemm mewġa ta' rewwixti kontra dawk li jfittxu l-ażil. Kien biss fis-snin 2000 li l-istati l-ġodda stabbilizzaw soċjalment u ekonomikament.
Fl-elezzjoni federali tal-1998, il-koalizzjoni iswed-isfar ta' Kohl tilfet il-maġġoranza tagħha fil-Bundestag, l-ex partiti tal-oppożizzjoni SPD u Alliance 90/The Greens iffurmaw l-ewwel koalizzjoni aħmar-aħdar taħt il-Kanċillier Gerhard Schröder (SPD), li kkawża bidliet profondi fil- politika soċjali, tal-pensjoni u tas-saħħa. L-ekoloġija saret aktar importanti, pereżempju mal-bidu tat-tneħħija gradwali tal-enerġija nukleari. Il-liberalizzazzjonijiet soċjo-politiċi inkludew il-liġi tal-unjoni ċivili u liġi ġdida taċ-ċittadinanza. L-ewwel missjoni ta' ġlieda mis-suldati Ġermaniżi mit-Tieni Gwerra Dinjija – fil-Gwerra tal-Kosovo fl-1999 – immarkat bidla fil-politika barranija. Wara l-attakki terroristiċi tal-11 ta' Settembru, 2001, Schröder assigura lill-Istati Uniti b’“solidarjetà bla restrizzjonijiet”; Il-Ġermanja pparteċipat fil-Gwerra tal-Afganistan, iżda mhux fil-Gwerra tal-Iraq, li għamlet lill-"Kanċillier tal-paċi" Schröder popolari.
It-tieni mandat ta' Schröder mill-2002 kien ikkaratterizzat mill-Aġenda 2010 u r-riformi assoċjati tas-suq tax-xogħol tal-kunċett Hartz. Il-benefiċċji soċjali għall-persuni qiegħda tnaqqsu u marbuta ma' miżuri ta' appoġġ individwali, li dawk affettwati qiesu bħala inġusti. Dan wassal għal protesti madwar il-Ġermanja u indirettament għal elezzjoni federali bikrija fl-2005, u wara Angela Merkel (CDU) daħlet fil-gvern bħala l-ewwel kanċillier mara tal-Ġermanja. Il-koalizzjoni kbira tiegħu ffaċċjat fallimenti bankarji matul il-kriżi finanzjarja globali u r-riċessjoni kbira li segwiet. Wara li għelbet dan, il-Ġermanja esperjenzat boom ekonomiku sostnut u tnaqqis sostnut fil-qgħad. Minn dakinhar 'l hawn, il-kriżi tal-euro (li bdiet fl-2010) u l-kriżi tar-refuġjati fl-Ewropa li bdiet fl-2015 irrappreżentaw l-aktar sfidi politiċi importanti, li l-isplużjoni ekonomika għamlithom ħafna aktar faċli biex jingħelbu. Madankollu, iż-żewġ avvenimenti wasslu wkoll għal diskrezzjoni soċjali konsiderevoli u tisħiħ tal-movimenti Iżlamofobiċi u xettiċi tal-UE (Pegida, Alternattiva għall-Ġermanja). Bil-legalizzazzjoni taż-żwiġijiet bejn persuni tal-istess sess, l-introduzzjoni tat-tielet sess fiż-żwiġijiet ċivili, u t-twaqqif tal-konskrizzjoni fil-Bundeswehr, il-Ġermanja stinkat għal liberalizzazzjoni akbar tas-soċjetà tagħha.
Angela Merkel temmet l-aħħar mill-erba' mandati tagħha fil-kariga matul il-pandemija tal-COVID-19, li għaliha l-Ġermanja wieġbet b'restrizzjonijiet temporanji fuq il-ħajja ekonomika, kulturali u pubblika u kkumbattuha bi programmi nazzjonali ta' tilqim, inkluż il-vaċċin ġdid tal-mRNA tozinameran żviluppat fil-Ġermanja. beda. Il-maġġoranza l-kbira tal-Ġermaniżi appoġġaw il-miżuri biex tiġi miġġielda l-pandemija. Madankollu, minn naħa waħda, il-pandemija żvelat tfixkil soċjali u ekonomiku fi ħdan is-soċjetà Ġermaniża, is-sistema tal-kura tas-saħħa Ġermaniża, u r-ritard teknoloġiku tal-Ġermanja meta mqabbla ma 'pajjiżi oħra tal-Punent. Min-naħa l-oħra, movimenti ta' protesta mmobilizzati kontra miżuri biex tiġi miġġielda l-pandemija u indirizzaw speċifikament il-biżgħat tal-popolazzjoni rigward it-tilqim. Wara l-elezzjoni federali tal-2021, Merkel ġiet sostitwita minn Olaf Scholz (SPD) u s-CDU, li qabel kienu ggvernaw f'koalizzjoni, b'koalizzjoni aħmar-aħdar-isfar. Dan ikompli t-trasformazzjoni diġitali tal-Ġermanja kif ukoll it-transizzjoni tat-trasport u l-enerġija lejn sorsi ta' enerġija sostenibbli li bdew minħabba t-tibdil fil-klima.
L-attakk Russu fuq l-Ukrajna fl-2022 wassal għal sanzjonijiet ekonomiċi estensivi mill-Punent kontra r-Russja, li fiha pparteċipat ukoll il-Ġermanja. Fost affarijiet oħra, il-Ġermanja waqqfet l-ikkummissjonar tal-pipeline tal-gass Nord Stream 2. L-ekonomija Ġermaniża, li kienet saret dipendenti fuq il-gass Russu, kellha taċċetta inflazzjoni qawwija fis-settur tal-enerġija. Il-Ġermanja appoġġat lill-Ukrajna finanzjarjament u bil-provvista ta' armi li jiswew diversi biljuni ta' ewro, kif ukoll permezz ta' taħriġ militari ta' suldati Ukraini fuq art Ġermaniża fi ħdan il-qafas tal-Missjoni ta' Assistenza Militari tal-Unjoni Ewropea għall-Ukrajna. Aktar minn miljun refuġjat tal-gwerra Ukraini fittxew protezzjoni fil-Ġermanja. L-Ukraini fil-Ġermanja saru (mill-aħħar tal-2022) it-tieni l-akbar grupp ta' popolazzjoni barranija, wara t-Torok fil-Ġermanja.
Politika
Fundazzjoni tal-stat
Skont id-duttrina prevalenti u l-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti Kostituzzjonali Federali, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja bħala Stat u suġġett tad-dritt internazzjonali hija identika għall-Imperu Ġermaniż u l-predeċessur tiegħu, il-Konfederazzjoni tal-Ġermanja tat-Tramuntana, u għalhekk ilha fil-kontinwità tal-istat minn mindu 'l hawn. 1867 (ara Sitwazzjoni legali tal-Ġermanja wara l-1945). Kostituzzjonijiet storikament differenti jipprovdu informazzjoni dwar l-awto-immaġni tal-istat rispettiv. Wara li l-Ġermanja ġiet okkupata mill-Erbgħa Poteri, il-poteri rebbieħa tat-Tieni Gwerra Dinjija, fl-1945, il-Liġi Bażika tar-Repubblika Federali ħarġet fil-Ġermanja tal-Punent ġiet ipproklamata fit-23 ta' Mejju, 1949 u daħlet fis-seħħ l-għada. L-ambitu tiegħu kien limitat mid-diviżjoni tal-Ġermanja u, sal-1955, mill-Istatut tal-Okkupazzjoni. Fil-parti tal-Lvant tal-Ġermanja, il-GDR twaqqfet bħala stat indipendenti fis-7 ta' Ottubru, 1949 u rċeviet kostituzzjoni li ġiet sostitwita fl-1968 u riveduta fl-1974. Il-Liġi Bażika tilfet il-karattru proviżorju tagħha bir-riunifikazzjoni u l-GDR daħlet fl-ambitu tagħha ta' applikazzjoni fit-3 ta' Ottubru, 1990. Bit-tmiem tar-responsabbiltà ta' Erba' Qawwa, il-Ġermanja magħquda kisbet sovranità sħiħa.
Territorju nazzjonali
It-territorju nazzjonali tal-Ġermanja jirriżulta mit-totalità tat-territorji nazzjonali tal-pajjiżi tagħha. It-territorju ġie estiż darbtejn bl-adeżjoni skont l-Artikolu 23 sentenza 2 tal-verżjoni l-antika tal-Liġi Bażika: fl-1957 biex jinkludi s-Saarland, fl-1990 biex jinkludi ż-żona tal-adeżjoni tal-GDR u Berlin (parti tal-Lvant ta' Berlin u tal-Punent parti). -Staaken).
Iż-żona ekonomika esklussiva fl-ibħra tat-Tramuntana u tal-Baltiku mhijiex parti mit-territorju nazzjonali. Il-kors tal-fruntiera tal-istat issa huwa ffissat, ħlief f'xi partijiet tal-Lag ta' Constance.
L-uniku condominium eżistenti fil-Ġermanja huwa t-territorju konġunt Ġermaniż-Lussemburgiż, li jifforma x-xmajjar Moselle, Sauer u Our fuq il-fruntiera bejn il-Gran Dukat tal-Lussemburgu u r-Repubblika Federali tal-Ġermanja (ma 'l-stati ta' Rhineland-Palatinate u Saarland). Din tmur lura għall-Att tal-Kungress ta' Vjenna tad-9 ta' Ġunju, 1815, li r-regoli tiegħu ġew ikkonfermati fi trattat tal-fruntiera fl-1984. Iż-żona hija l-unika żona mhux inkorporata fl-stati ta' Rhineland-Palatinate u Saarland.
Il-kwistjoni tal-fruntiera bejn il-Ġermanja u l-Olanda fiż-żona Ems - Dollart (→ Reġjun Ems Dollart) għadha kontroversjali minħabba li ż-żewġ stati ġirien iżommu l-pożizzjonijiet legali inkompatibbli tagħhom fuq il-fruntiera. Fi ħdan il-Ġermanja, it-tqassim tal-fruntieri statali bejn Schleswig-Holstein, is-Sassonja t'Isfel u possibbilment Hamburg fiż-żona ta' Lower Elbe ma ġiex iċċarat b'mod konklużiv. L-Istati rregolaw responsabbiltajiet amministrattivi u ġudizzjarji għal dan il-qasam permezz ta' ftehimiet amministrattivi u trattati internazzjonali, iżda s-sovranità territorjali mhijiex iċċarata. It-tilwima bejn l-istati ta' Baden-Württemberg u Hesse dwar l-affiljazzjoni kostituzzjonali tal-muniċipalità ta’ Bad Wimpfen, inkorporata f’Baden-Württemberg, lanqas ma ġiet iċċarata għal kollox.
Partijiet esklussivi tat-territorju nazzjonali Ġermaniż huma Büsingen fuq ir-Rhine ta' Fuq f'Baden-Württemberg, li hija mdawra mill-Isvizzera u li tappartjeni għat-territorju doganali Żvizzeru, kif ukoll xi żoni żgħar ta' North Rhine-Westphalia li huma separati miż-żona ewlenija ta' Il-Ġermanja mill-binarju Belġjan Vennbahn, li huwa wiesa' ftit metri.
Sistema politika
Il-Liġi Bażika (GG) hija l-kostituzzjoni tar-Repubblika Federali tal-Ġermanja. Il-kap tal-istat huwa l-president federali, li l-funzjonijiet tiegħu huma prinċipalment rappreżentattivi. Huwa elett mill-Assemblea Federali. Huwa segwit f'termini ta' protokoll mill-president tal-Bundestag Ġermaniż, il-Kanċillier federali, l-aġent president tal-Bundesrat, li jirrappreżenta lill-president federali, u l-president tal-Qorti Kostituzzjonali Federali. Is-sede tal-korp kostituzzjonali federali hija l-kapitali federali, Berlin (l-artikolu 3, paragrafu 3, il-Liġi ta' Berlin/Bonn).
L-Artikolu 20 GG jistipula - garantit mill-klawsola ta' l-eternità - li l-Ġermanja għandha torganizza ruħha bħala Stat demokratiku, soċjali, kostituzzjonali u federali. Is-sistema tal-gvern hija demokrazija parlamentari. Il-federalità hija maqsuma f'żewġ livelli fis-sistema politika: il-livell federali, li jirrappreżenta l-istat kollu tal-Ġermanja esternament, u l-livell statali, li jeżisti f'kull wieħed mis-16-il stat federali. Kull livell għandu l-korpi statali tiegħu stess tal-eżekuttiv (fergħa eżekuttiva), leġiżlattiva (fergħa leġiżlattiva) u ġudizzjarja (fergħa ġudizzjarja). L-istati, min-naħa tagħhom, jiddeterminaw l-ordni tal-bliet u l-komunitajiet tagħhom; Pereżempju, ħames pajjiżi huma maqsuma f'total ta' 22 distrett amministrattiv. Il-pajjiżi taw lilhom infushom il-kostituzzjonijiet tagħhom; Fil-prinċipju għandhom kwalità statali, iżda huma suġġetti limitati tal-liġi internazzjonali li huma permessi biss jikkonkludu t-trattati tagħhom stess ma' stati oħra bil-kunsens tal-gvern federali (Art. 32 Para. 3, Art. 24 Para. 1 GG) . Ir-Repubblika Federali tista' titqies bħala l-unjoni kostituzzjonali ta' l-stati federati tagħha u biss imbagħad tikseb karattru statali, jiġifieri, hija stat federali fil-veru sens.
Leġiżlatura
Il-korpi leġiżlattivi tal-gvern federali huma l-Bundestag Ġermaniż, il-Bundesrat u, f'każ ta' difiża, il-Kumitat Konġunt taħt kundizzjonijiet oħra. Il-liġijiet federali huma approvati mill-Bundestag b'maġġoranza sempliċi. Dawn isiru effettivi jekk il-Kunsill Federali ma jkunx qajjem oġġezzjonijiet jew approvahom (art. 77 GG). Huwa possibbli biss li tiġi emendata l-Liġi Bażika b'maġġoranza ta' żewġ terzi tal-membri tal-Bundestag u l-Bundesrat (Art. 79, paragrafu 2 GG). Fl-istati federali, il-parlamenti statali jiddeċiedu l-liġijiet tal-istat federali tagħhom. Għalkemm il-membri parlamentari mhumiex suġġetti għal struzzjonijiet skont il-Liġi Bażika (l-Artikolu 38 tal-Liġi Bażika), fil-prattika leġiżlattiva huma jiddominaw id-deċiżjonijiet preliminari tal-partijiet involuti fil-formazzjoni tar-rieda politika (l-Artikolu 21 tal-Liġi Bażika ).
Ir-responsabbiltà għall-leġislazzjoni hija tal-istati federati, sakemm il-gvern federali ma jkollux awtorità leġiżlattiva (artikoli 70 sa 72 GG), jiġifieri leġiżlazzjoni esklussiva jew, f'ċerti każijiet, kuntrarja.
Eżekuttiv
Il-fergħa eżekuttiva hija ffurmata fil-livell federali mill-gvern federali, li jikkonsisti mill-Kanċillier Federali bħala kap tal-gvern u l-ministri federali. Il-ministeri federali kollha għandhom uffiċċju f'Berlin u ieħor fil-belt federali ta' Bonn; xi wħud għandhom l-ewwel kwartieri ġenerali uffiċjali tagħhom f’Bonn. Fil-livell tal-istat, il-Prim Ministru jmexxi l-fergħa eżekuttiva, fil-bliet-stati ta' Hamburg u Bremen, il-presidenti tas-Senat, u f'Berlin, is-sindku fil-gvern imexxi l-fergħa eżekuttiva. L-istati federali huma wkoll demokraziji parlamentari u l-kapijiet tal-gvern tagħhom huma eletti mill-parlamenti tal-istat, iċ-ċittadini u l-Kamra tar-Rappreżentanti ta' Berlin. L-amministrazzjonijiet federali u statali huma mmexxija minn ministri speċjalizzati.
Il-Kanċillier Federali jiġi elett mill-Bundestag b'maġġoranza tal-membri tiegħu, fuq rakkomandazzjoni tal-President Federali (art. 63 GG). Il-mandat tiegħu jintemm bil-perjodu elettorali tal-Bundestag (Art. 69.2 GG); Qabel ma jiskadi, il-Kanċillier Federali jista' biss iħalli l-kariga kontra r-rieda tiegħu jekk il-Bundestag jeleġġi suċċessur b'maġġoranza tal-membri tiegħu (art. 67 GG, l-hekk imsejjaħ vot kostruttiv ta' sfiduċja). Il-ministri federali jinħatru fuq rakkomandazzjoni tal-Kanċillier Federali (Art. 64 Para. 1 GG); Huma u l-Kanċillier Federali jiffurmaw il-gvern federali (Art. 62 GG), li l-awtorità tad-direttiva tiegħu tikkorrispondi mal-Kanċillier Federali (Art. 65 Sentenza 1 GG). Il-kompitu tat-tmexxija fid-“Demokrazija tal-Kanċillier” Ġermaniża jaqa' f'idejn il-Kanċillier Federali. Il-Kanċillier isemmi wkoll il-kandidat Ġermaniż għall-kariga ta' Kummissarju tal-UE.
L-eżerċizzju tas-setgħat statali u l-applikazzjoni tal-liġijiet federali huma fundamentalment ir-responsabbiltà tal-istati federali, sakemm ma jkunx stabbilit jew permess regolament differenti mil-Liġi Bażika (Art. 30, Art. 83 GG).
Baġit tal-Stat
Fl-2021, il-baġit tal-Stat kellu dħul minn taxxi, miżati u ħlasijiet parafiskali ta' 1,629 miljun ewro u spejjeż ta' 1,762 miljun ewro. Mid-dħul, €833 biljun kien dħul mit-taxxa minn gvernijiet federali, statali, lokali u tal-UE. Minħabba ż-żieda fin-numru ta' impjegati soġġetti għal kontribuzzjonijiet soċjali għal madwar 33 miljun u ż-żieda fis-salarji, dħul importanti mit-taxxa bħat-taxxa fuq id-dħul u t-taxxa fuq il-bejgħ jibqa' f'livell perċentwali għoli għall-istat.
Skont ir-rapport tad-Deutsche Bundesbank, id-dejn pubbliku tal-Ġermanja kien jammonta għal madwar €2.5 biljun fl-2021. Bi prodott gross domestiku ta' madwar 3.6 biljun ewro għall-2021, il-proporzjon tad-dejn nazzjonali kien jikkorrispondi għal madwar 70 fil-mija tal-prodott gross domestiku. Fl-2005, id-dejn pubbliku tar-Repubblika Federali tal-Ġermanja kien jammonta għal 1,541 miljun ewro. Bi prodott gross domestiku ta' madwar 2,281 miljun ewro fl-2005, dan kien jikkorrispondi għal proporzjon ta' dejn pubbliku ta' 67%.
Ir-Repubblika Federali, li l-bonds tal-gvern tagħha jissejħu bonds federali, tirċievi l-aħjar klassifikazzjoni tal-kreditu possibbli mit-tliet aġenziji tal-klassifikazzjoni ewlenin Standard & Poor's, Moody's u Fitch. Id-domanda għal titoli, li huma meqjusa bħala investimenti sikuri, naqqset b'mod sinifikanti r-rati tal-imgħax f'dawn l-aħħar snin u, f'xi każijiet, saħansitra wasslet għal rati tal-imgħax negattivi, li kienet waħda mir-raġunijiet ewlenin għas-surplus tal-baġit tal-Ġermanja.
Minbarra diversi taxxi tat-traffiku (eż. taxxa fuq il-bejgħ), l-istat jiġġenera parti kbira mid-dħul tiegħu minn taxxi fuq id-dħul u l-profitti: dawn jinkludu t-taxxa fuq id-dħul, it-taxxa fuq il-kumpanniji u t-taxxa fuq il-kummerċ. Jekk il-prodotti jew is-servizzi huma soġġetti għat-taxxa tal-bejgħ, ir-rata tat-taxxa fil-Ġermanja hija 19 fil-mija (rata ġenerali) jew 7 fil-mija (rata mnaqqsa, eż. ikel). B'mod kolokwali u fil-liġi tal-UE, it-taxxa tal-bejgħ tissejjaħ ukoll VAT. Skont studju tal-OECD tal-2014, il-Ġermaniżi għandhom l-ogħla piż tat-taxxa fid-dinja minħabba taxxi għoljin u kontribuzzjonijiet oħra bħall-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali, anke qabel l-istati tal-welfare Skandinavi. Madankollu, it-tassazzjoni tad-dħul biss kienet ikkunsidrata. Jekk inħarsu lejn ir-rata tat-taxxa (proporzjon ta' taxxi u kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali mal-prodott gross domestiku), il-Ġermanja tikklassifika fid-disa' fost il-pajjiżi tal-OECD, skont studju tal-OECD tal-2021.
Skont studju ppubblikat min-NU, il-Ġermanja hija waħda mill-pajjiżi l-aktar lesti li jiffinanzjaw beni pubbliċi permezz tat-taxxi. Il-gvern federali kultant jista 'jikseb self fit-tul (sa għaxar snin) b'rati ta' imgħax negattivi.
Partiti politiċi
Skont l-Artikolu 21 tal-Liġi Bażika, il-partiti jipparteċipaw fil-formazzjoni tar-rieda politika tal-poplu. L-ispettru tal-partiti huwa magħmul mill-partiti rappreżentati fil-Bundestag; dejjem inkludiet il-partiti popolari, l-SPD u l-partiti tal-Unjoni (fil-gruppi parlamentari CDU u CSU). Mill-partiti l-oħra, wara l-elezzjoni federali tal-2021, hemm rappreżentati wkoll ix-Xellug u l-Ħodor, l-SSW, kif ukoll l-AfD u l-FDP; L-SSW hija rappreżentata fil-Bundestag għall-ewwel darba mill-elezzjoni federali tal-1949.
Il-partiti kollha msemmija huma rappreżentati fil-gruppi politiċi tal-Parlament Ewropew. L-organizzazzjonijiet taż-żgħażagħ jappoġġjaw kważi l-partiti influwenti kollha, u organizzazzjonijiet politiċi oħra ta' quddiem jinkludu rappreżentanti tal-istudenti, assoċjazzjonijiet tal-istudenti, organizzazzjonijiet tan-nisa u tal-anzjani, assoċjazzjonijiet tan-negozju, organizzazzjonijiet lokali u assoċjazzjonijiet internazzjonali. Il-fondazzjonijiet tal-partiti jgħinu biex jiddeterminaw id-diskors politiku, legalment indipendenti mill-partiti.
Politika ewropea
Il-Ġermanja hija membru fundatur tal-Kunsill tal-Ewropa u l-Komunitajiet Ewropej, li kibru flimkien biex jiffurmaw l-Unjoni Ewropea (UE) politika fid-disgħinijiet permezz tal-bidu prinċipalment integrazzjoni ekonomika. Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja ssieħbet fl-Unjoni Monetarja Ewropea fl-1990 u hija parti mis-Suq Uniku Ewropew. L-euro ilu introdott bħala mezz ta' ħlas mill-2002 u ħa post il-marka Ġermaniża fir-Repubblika Federali. Il-Ġermanja hija wkoll parti miż-żona Schengen u mill-kooperazzjoni ġudizzjarja u tal-pulizija bl-għajnuna tal-Europol u l-Eurojust. Il-politika barranija u ta' sigurtà komuni ta' l-UE tiddetermina l-politika barranija Ġermaniża. Il-qafas legali tal-politika Ewropea Ġermaniża fl-UE huwa stabbilit mill-Artikolu 23 tal-Liġi Bażika.
L-Uffiċċju Ewropew tal-Privattivi (Munich) u bosta istituzzjonijiet tal-UE huma bbażati fil-Ġermanja: il-Bank Ċentrali Ewropew fi Frankfurt am Main, l-awtorità superviżorja tal-assigurazzjoni tal-UE wkoll fi Frankfurt u l-Aġenzija Ewropea għas-Sigurtà tal-Avjazzjoni f'Cologne.
Il-Ġermanja kellha l-presidenza tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea tlettax-il darba, l-aktar reċenti fit-tieni nofs tal-2020 taħt il-motto “Flimkien. "Agħmel l-Ewropa b'saħħitha mill-ġdid."
Politika barranija u ta' sigurtà
Il-prinċipji gwida tal-politika barranija Ġermaniża huma rabtiet mal-Punent u l-integrazzjoni Ewropea. Is-sħubija fl-alleanza transatlantika tad-difiża tan-NATO kienet ċentrali għall-politika tas-sigurtà mill-1955.
Matul il-Gwerra Bierda, l-ambitu tal-politika barranija tal-Ġermanja tal-Punent kien limitat. Ir-riunifikazzjoni kienet meqjusa bħala waħda mill-aktar għanijiet importanti. L-operazzjonijiet militari barranin kienu barra mill-kwistjoni. Skont il-Liġi Bażika, il-Bundeswehr ma tistax tipparteċipa fi gwerer ta' aggressjoni; Il-missjoni tagħhom hija biss li jiddefendu l-pajjiż u l-alleanzi. Il-"Ostpolitik il-Ġdida" mibdija mill-koalizzjoni soċjali-liberali fl-1969 taħt l-islogan Bidla permezz tar-ravviċinament, li l-alleati importanti inizjalment qiesu b'xettiċiżmu, irnexxielha twaqqaf it-triq tagħha stess u kompliet mill-gvern liberali-konservattiv ta' Helmut Kohl mill-1982. . Sa mir-riunifikazzjoni, il-Ġermanja kellha responsabbiltà internazzjonali akbar; Mill-1991, il-Bundeswehr ilha involuta f'operazzjonijiet taż-żamma tal-paċi u l-infurzar tal-paċi barra l-Ġermanja u t-territorju tal-alleati tan-NATO, taħt is-superviżjoni tal-Bundestag u flimkien mal-armati alleati (operazzjonijiet barra miż-żona). Il-gvern federali aħmar-aħdar ta' Gerhard Schröder ċaħad il-gwerra tal-Iraq fl-2003 u għalhekk oppona l-alleat importanti l-Istati Uniti.
Tradizzjonalment, il-Ġermanja, flimkien ma' Franza, għandha rwol ewlieni fl-Unjoni Ewropea. Il-Ġermanja qed tmexxi sforzi biex toħloq politika barranija u ta' sigurtà Ewropea uniformi u effettiva lil hinn mill-unjoni ekonomika u monetarja. Għanijiet oħra ta' politika barranija jinkludu l-implimentazzjoni tal-Protokoll ta' Kjoto dwar il-protezzjoni tal-klima u r-rikonoxximent globali tal-Qorti Kriminali Internazzjonali. Il-Ġermanja hija speċjalment interessata f'soluzzjoni paċifika għall-kunflitt tal-Lvant Nofsani, xi ħaġa li tappoġġja prinċipalment permezz ta' opportunitajiet ta' kuntatt informali bejn il-partijiet involuti. Flimkien mal-alleati tagħha l-Gran Brittanja u Franza, ir-Repubblika Federali qed tipprova permezz tad-djalogu tikkonvinċi lill-Iran biex jabbanduna l-programm tal-enerġija nukleari tiegħu.
Fit-13 ta' Lulju, 2016, il-gvern federali adotta l-White Paper il-ġdida dwar il-politika tas-sigurtà u l-futur tal-Bundeswehr bħala l-iktar dokument bażiku importanti tal-politika tas-sigurtà fil-Ġermanja.
Il-politika tajba tal-Ġermanja u l-kooperazzjoni lejn il-Vjetnam minn dakinhar ikkontestati u miċħuda mill-germanes, migranti Vjetnamiżi u attivisti Vjetnamiżi inzak r-repressjoni u l-awtoritarjaniżmu li l-Vjetnam jimponi fuq il-bank tagħha stess.
Militari
Wara li twaqqfet fl-1949, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja inizjalment ma tħallietx toħloq il-forzi armati tagħha stess minħabba l-status ta' okkupazzjoni. Madankollu, taħt l-influwenza tal-Gwerra Koreana u s-Sovjelizzazzjoni tal-Ewropa tal-Lvant, ir-Repubblika Federali tħalliet toħloq fl-1951 il-Gwardja Federali tal-Fruntiera paramilitari bħala pulizija tal-fruntiera u, mill-1955, forzi armati bis-sħiħ li jissieħbu fin-NATO. Għalhekk, it-twaqqif ta' din il-Bundeswehr bħala prerekwiżit għall-adeżjoni kien kontribut sinifikanti għar-rabtiet mal-Punent u għalhekk għar-rikonoxximent internazzjonali tar-Repubblika Federali, iżda kien kontroversjali ħafna internament minħabba l-impatt tat-Tieni Gwerra Dinjija. Wara r-riunifikazzjoni fl-1990, partijiet mill-Armata Popolari Nazzjonali (NVA) tal-GDR ġew inkorporati f'dawn il-forzi armati. Mill-1956 sal-2011, skont l-Artikolu 12a tal-Liġi Bażika, ġie applikat servizz militari obbligatorju ġenerali fir-Repubblika Federali għall-irġiel kollha ta' aktar minn 18-il sena. Ġie sospiż fl-2011 u sostitwit b'servizz militari volontarju. Mill-2001 'l hawn, in-nisa kellhom ukoll aċċess bla restrizzjonijiet biex iservu fil-forzi armati. Il-proporzjon tagħhom huwa madwar 13 fil-mija tas-suldati (minn Lulju 2023). Madwar 1,600 suldat Ġermaniż ġew skjerati barra mill-pajjiż fl-2023 (minn Settembru 2023).
Il-Bundeswehr hija maqsuma fl-Armata, l-Air Force u l-Navy, kif ukoll l-oqsma organizzattivi ta' appoġġ tal-Bażi tal-Forzi Armati, is-Servizz Mediku Ċentrali u l-Ispazju Ċibernetiku u ta' Informazzjoni. Wara t-tmiem tal-Gwerra Bierda, il-qawwa totali tal-Bundeswehr tnaqqset gradwalment minn madwar 500,000 għal inqas minn 180,000 suldat fl-2015, wara li l-liġi internazzjonali stipula qawwa massima fi żmien il-paċi ta' 370,000 suldat Ġermaniż fit-Trattat. Is-sospensjoni tas-servizz militari obbligatorju fl-2011 fissret ukoll riforma komprensiva tal-Bundeswehr, li prinċipalment kienet tfisser l-istabbiliment ta' saħħa massima ta' 185,000 suldat u 55,000 impjegat ċivili. Barra minn hekk, in-numru ta' tagħmir tqil (tankijiet tal-battalja prinċipali, artillerija) tnaqqas b'mod sinifikanti. L-isfond għal dawn il-bidliet strutturali kien il-fokus tal-Bundeswehr minn nofs is-snin 90 fuq il-parteċipazzjoni f'missjonijiet internazzjonali tan-NU u tan-NATO, li għalihom kien meħtieġ inqas persunal militari u, fuq kollox, materjal eħfef u aktar skjerat. Bl-annessjoni tal-Krimea mir-Russja fl-2014 u l-gwerra madwar l-Ukrajna mill-2022, il-fokus tal-kompiti tal-Bundeswehr għal darb'oħra qaleb għad-difiża nazzjonali u tal-alleanza fi ħdan il-qafas tan-NATO u l-UE.
Il-Bundeswehr hija l-ewwel armata ta' stat nazzjonali Ġermaniż li tkun armata parlamentari, li l-operazzjonijiet tagħha huma deċiżi esklussivament mill-Bundestag fuq rakkomandazzjoni tal-gvern federali. Fi żmien il-paċi, il-kmandant in-kap ("id-detentur tal-awtorità li jikkmanda") huwa l-Ministru Federali tad-Difiża rispettiv; F'każ ta' difiża, din il-funzjoni tiġi trasferita lill-Kanċillier Federali. Il-fehim tal-Bundeswehr tat-tradizzjoni tbiegħed kemm mill-Wehrmacht tal-era Nazista kif ukoll mill-NVA. Jirreferi għar-riforma tal-armata Prussjana madwar l-1810, il-gwerer tal-ħelsien kontra Napuljun, ir-reżistenza militari kontra n-Nazzjonaliżmu u l-istorja tagħha stess (ara d-digriet tradizzjonali). Il-mudell "ċittadin bl-uniformi" japplika għas-suldati. Il-Kbir Tatwaġġ huwa meqjus bħala l-aktar ċerimonja militari importanti; Il-ġuramenti u l-ġuramenti tas-suldati, li spiss jittieħdu barra mill-installazzjonijiet militari, huma pubbliċi ħafna.
Fl-2024, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja nefqet 71.75 biljun ewro fuq il-Bundeswehr. Dan jagħmel lill-Ġermanja wieħed mill-għaxar pajjiżi fid-dinja bl-ogħla baġits għad-difiża; B'sehem ta 'madwar 2.12 fil-mija tal-prodott gross domestiku, l-infiq Ġermaniż issa huwa ogħla mill-medja ta' 2.02 fil-mija tal-stati Ewropej tan-NATO u l-Kanada. Il-medja inkluża l-Istati Uniti hija 2.71%.
Dipartiment tan-nar
Mill-2021, it-tifi tan-nar tal-Ġermanja kellha madwar 1,385,000 membru attiv, inklużi aktar minn 1,014,000 pompier voluntier, 35,800 pompier professjonali, 34,000 pompier tal-kumpanija u 301,000 żagħżugħ u tfal. Jaħdmu fi kważi 24,000 dipartiment tan-nar voluntier, 111 dipartiment tan-nar professjonali, 754 dipartiment tan-nar tal-kumpanija u 22,900 dipartiment tan-nar taż-żgħażagħ. Dik l-istess sena, il-pumpiera Ġermaniżi ssejħu għal aktar minn 4,344,500 missjoni. Kellhom jintefa 197,834 nirien, kellha tingħata assistenza teknika kważi 659,700 darba, operazzjonijiet ta' salvataġġ ta' emerġenza kellhom isiru madwar 2,437,000 darba u kellhom isiru 1,050,000 operazzjoni oħra oħra. Barra minn hekk, bosta miljuni ta' membri ta' appoġġ jappartjenu għal assoċjazzjonijiet lokali tas-servizz tan-nar. It-tifi tan-nar huma magħqudin permezz ta' assoċjazzjonijiet distrettwali tat-tifi tan-nar, eventwalment assoċjazzjonijiet distrettwali tat-tifi tan-nar u assoċjazzjonijiet statali tat-tifi tan-nar biex jiffurmaw l-Assoċjazzjoni Ġermaniża tat-tifi tan-nar, li tirrappreżentahom fl-Assoċjazzjoni Dinjija tal-Pompieri CTIF.
Pulizija u servizzi ta' intelligence
Minħabba l-federaliżmu fil-Ġermanja, l-istati federali u b'mod partikolari l-pulizija tal-stat u l-uffiċċji tal-investigazzjoni kriminali tal-istat huma ġeneralment responsabbli għas-sigurtà interna tar-Repubblika Federali. Fi ħdan il-pulizija, ħafna drabi ssir distinzjoni bejn pulizija tal-protezzjoni, pulizija tal-irvellijiet, pulizija kriminali, unitajiet speċjali (bħal Kmand tal-Operazzjonijiet Speċjali (SEK) jew Kmand tal-Operazzjonijiet Mobbli (MEK)) u awtoritajiet regolatorji. Biex tinżamm l-ordni pubbliku, f'xi muniċipalitajiet għandhom ukoll l-appoġġ ta' uffiċċji tal-ordni pubbliku.
Madankollu, diversi organizzazzjonijiet jeżistu wkoll fil-livell federali biex jipproteġu s-sigurtà pubblika. Dan jinkludi b'mod partikolari l-Pulizija Federali (li qabel kienet il-Gwardja Federali tal-Fruntiera), li tieħu kompiti bħall-protezzjoni tal-fruntieri, il-pulizija tal-ferrovija u l-ġlieda kontra t-terroriżmu u żżomm ukoll l-unità speċjali GSG 9, kif ukoll l-Uffiċċju Federali tal-Pulizija Kriminali, li, fost affarijiet o[rajn, jipproseku/a reati spe/jalment serji. It-tnejn huma direttament subordinati għall-Ministeru Federali tal-Intern u l-Patrija. Barra minn hekk, hemm awtoritajiet tal-infurzar tal-Amministrazzjoni Federali Doganali (bħas-Servizz tal-Investigazzjoni Doganali, l-Uffiċċju tal-Investigazzjoni Kriminali tad-Dwana, u l-Grupp ta' Appoġġ Ċentrali tad-Dwana), li huma responsabbli għall-infurzar tat-taxxa, il-kummerċ u x-xogħol u jinfurmaw lill-Ministeru Federali dwar Finanzi.
Fil-Ġermanja hemm ukoll tliet servizzi ta' intelligence federali: Is-Servizz Federali ta' Intelliġenza ċivili (BND), bħala servizz ta' intelligence barrani, jiġbor u jevalwa informazzjoni ċivili u militari dwar pajjiżi barranin. Is-servizzi nazzjonali ta' intelligence responsabbli għall-kompiti ta' protezzjoni kostituzzjonali u kontro-intelliġenza huma l-Uffiċċju Federali għall-Protezzjoni tal-Kostituzzjoni (BfV), is-Servizz Militari ta' Kontra-intelliġenza (MAD) tal-Ministeru Federali tad-Difiża (BMVg) u, f'kull wieħed mill- stati federati, aġenzija statali għall-protezzjoni tal-kostituzzjoni. Is-servizzi tal-intelliġenza fil-Ġermanja m'għandhomx setgħat tal-pulizija minħabba r-rekwiżit tas-separazzjoni.
Dritt
Oriġini
Il-liġi Ġermaniża tappartjeni għaċ-ċirku legali kontinentali u żviluppat għal ħafna mill-eżistenza tagħha mingħajr l-ordni ta' stat nazzjonali Ġermaniż. Għalhekk hija bbażata fuq il-liġi Ġermaniża trażmessa storikament, li tmur lura għal-liġijiet tribali Ġermaniċi u kollezzjonijiet legali medjevali bħas-Sachsenspiegel, u għar-riċeviment tal-liġi Rumana mis-seklu 12 'il quddiem, li kienet meqjusa superjuri għall-eżattezza u l-universalità tagħha. Apparti xi normi legali, bħall- Constitutio Criminalis Carolina tal-1532, l-Imperu Ruman Qaddis kien ikkaratterizzat minn drittijiet speċjali. Matul is-seklu 19 biss bdiet in-normalizzazzjoni legali u ġie introdott Kodiċi Kummerċjali Ġenerali fil-Konfederazzjoni Ġermaniża fl-1861 u fl-Imperu, fost affarijiet oħra, il-Qorti tar-Reich fl-1877 u l-Liġijiet tal-Ġustizzja tar-Reich fl-1879. Fl-1900 daħal il-Kodiċi Ċivili. fis-seħħ.
Dittatorjat u wara l-gwerra
Is-Soċjaliżmu Nazzjonali biddel il-liġi f'mezz ta' tirannija, li hija rappreżentata mid-deċiżjonijiet tat-terrur tal-Qorti tal-Poplu, il-Liġijiet ta' Nuremberg u ħafna atti legali oħra, li tħassru biss mil-liġi tal-okkupazzjoni Alleata, sors legali mhux Ġermaniż. Għalkemm il-liġi tal-okkupazzjoni ġiet revokata f'ħames liġijiet federali u d-dispożizzjonijiet tagħha ġew inkorporati fil-biċċa l-kbira fil-liġi Ġermaniża, il-ġudikatura Ġermaniża għadha tistinka sal-lum biex terġa' lura l-liġi li tqattgħet mill-istat Nazzjonali Soċjalista inġust. Pereżempju, ir-reat kriminali tal-qtil, li jmur lura għall-era Nazzjonali Soċjalista, huwa kontroversjali fost l-awtoritajiet ġudizzjarji Ġermaniżi. Il-verżjoni aktar stretta tal-Artikolu 175 fit-Tielet Reich wasslet ukoll għal persekuzzjoni estensiva tal-omosesswalità fir-Repubblika Federali; Ma ġiex riformat sal-1969 u eliminat mill-kodiċi penali fl-1994.
Fil-GDR, il-liġi kienet ikkontrollata mill-gvern SED ta’ partit wieħed; Is-separazzjoni tas-setgħat u l-indipendenza tal-qrati, meħtieġa mill-Kostituzzjoni, ġew elużi fir-realtà kostituzzjonali. Fl-amministrazzjoni tal-ġustizzja u l-leġiżlazzjoni, il-GDR ppruvat tul l-eżistenza tagħha biex titbiegħed mit-tradizzjoni legali ċivili, imwaqqfa fl-Imperu u kompliet fir-Repubblika Federali, u biex toħloq sorsi legali indipendenti bbażati fuq kuntest legali u storiku. perspettiva. B'differenza mir-Repubblika Federali, il-GDR legalment irrifjutat kemm l-identità kif ukoll is-suċċessjoni legali lill-Imperu Ġermaniż. Fil-Kodiċi Ċivili tal-GDR, li daħal fis-seħħ fl-1976, l-enfasi kienet fuq ir-"relazzjonijiet tal-provvista" taċ-ċittadini. [189] Kwistjonijiet ta’ proprjetà kienu regolati taħt l-awspiċi ċari tal-ekonomija ppjanata soċjalista; Bl-introduzzjoni tal-Kodiċi Ċivili, definizzjoni ta’ proprjetà ma baqgħetx teżisti.
Bl-adeżjoni tal-GDR kemm l-iżvilupp kif ukoll l-eżistenza tal-liġi tal-GDR ġew fi tmiemhom. Ħlief f'każijiet antiki tal-amministrazzjoni tal-ġustizzja, il-liġi kriminali u ċivili tal-GDR m'għadhiex tinfluwenza l-liġi Ġermaniża kontemporanja. Permezz tal-Artikolu 9 tat-Trattat tal-Unifikazzjoni, xi liġijiet u regolamenti tal-GDR ġew trasferiti għal-liġi nazzjonali tal-istati l-ġodda.
Il-piena tal-mewt ġiet abolita fil-Ġermanja bl-Artikolu 102 tal-Liġi Bażika meta ġiet promulgata. Fil-GDR, l-abolizzjoni ma seħħetx qabel l-1987, ftit snin qabel it-tmiem tagħha.
Preżenti
Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja hija meqjusa bħala stat kostituzzjonali (Artikolu 20, Artikolu 28, paragrafu 1, sentenza 1 GG), li jfisser li l-attività tal-istat tista' tiġi ġġustifikata biss bil-liġi u hija limitata mil-liġi. Għalhekk, il-kontenut tal-liġijiet Ġermaniżi huwa normalment l-ewwel il-limiti tal-kamp ta' applikazzjoni tagħhom qabel ma tiġi stabbilita l-liġi. Pereżempju, l-Artikolu 1 tal-Kodiċi Penali jeżenta l-atti kollha li ma kinux punibbli bil-liġi fiż-żmien tal-att. Kull persuna li d-drittijiet tagħha huma miksura minn awtorità pubblika għandha d-dritt li titlob protezzjoni legali kontra dan quddiem il-qrati (Art. 19 Para. 4 GG). L-imħallfin ma huma suġġetti għall-ebda struzzjonijiet meta jagħtu l-ġustizzja u huma indipendenti minn awtoritajiet statali jew politiċi oħra. Il-Ġermanja għandha qrati ta' mħallfin lajċi u awli kriminali li fihom is-sentenzi jingħataw b'mod konġunt minn imħallfin onorarji u mħallfin professjonali, sakemm is-sentenza mistennija għar-reati ma taqbiżx erba' snin. Proċedimenti bil-ġurija ġew aboliti fil-Ġermanja fl-1924. Regoli proċedurali estensivi, bħall-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali u l-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili, jiddeterminaw il-kors eżatt tal-proċedimenti ġudizzjarji, iżda wkoll proċedimenti pre-, extraġudizzjarji u sussegwenti.
Preżenti
Il-ġurisprudenza hija essenzjalment eżerċitata mill-qrati tal-istati federali: f'kawżi ċivili u kriminali minn qrati lokali, qrati reġjonali u qrati reġjonali ogħla (ġurisdizzjoni ordinarja); Ġurisdizzjonijiet speċjalizzati jinkludu ġurisdizzjoni tax-xogħol, amministrattiva, soċjali u finanzjarja. Il-Qorti Federali tal-Privattivi hija responsabbli għall-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali. Il-qrati federali ogħla jaġixxu bħala qrati tal-appell (Art. 95 GG): il-Qorti Federali tal-Ġustizzja bħala l-qorti ċivili u kriminali ogħla, il-Qorti Federali tax-Xogħol, il-Qorti Amministrattiva Federali, il-Qorti Soċjali Federali u l-Qorti Federali tal-Finanzi. It-tilwim kostituzzjonali jiġi solvut mill-qrati kostituzzjonali tal-istati federali u l-Qorti Kostituzzjonali Federali (l-Artikolu 93 GG), li d-deċiżjonijiet tagħhom jista’ jkollhom is-saħħa tal-liġi u b’hekk jorbtu qrati oħra (ara l-Artikolu 31 tal-Att dwar il-Qorti Kostituzzjonali Federali ).
Ġurisprudenza kostituzzjonali tal-qrati tal-UE
Il-liġi Ewropea u l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea qed isiru dejjem aktar importanti. Bħala riżultat tal-kuntratti fit-tul tal-Ġermanja mal-Unjoni Ewropea u l-attivitajiet legali bbażati fuqhom, il-liġi Ġermaniża hija influwenzata b'mod sinifikanti mil-liġi tal-Unjoni. F'Diċembru 2021, il-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea ddikjarat f'deċiżjoni innovattiva u mifruxa mal-Unjoni kollha li l-liġi li tat tista' wkoll tegħleb il-każistika tal-qrati kostituzzjonali tal-istati membri. Skont l-osservaturi, il-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja timmira wkoll li tkun l-awtorità finali dwar kwistjonijiet ta' kompetizzjoni għall-Istati Membri; Ma setgħux jistrieħu aktar fuq il-kostituzzjoni tagħhom bħala distinzjoni mil-liġi tal-UE. Id-deċiżjoni kienet preċeduta minn diversi tilwim bejn l-Unjoni Ewropea u l-istati membri tagħha dwar il-ġurisprudenza kostituzzjonali finali, inkluża proċedura ta' ksur (ma tkompliex) kontra l-Ġermanja minħabba deċiżjoni mill-Qorti Kostituzzjonali Federali tagħha dwar is-superviżjoni finanzjarja li kienet tikkontradixxi lill-ECJ.
Ekonomija
L-essenzjali
Bi prodott domestiku gross nominali ta' madwar $3.8 triljun fl-2020, il-Ġermanja hija l-akbar ekonomija fl-Ewropa u t-tielet l-akbar fid-dinja. Imkejla mill-PGD nominali per capita, il-Ġermanja tikklassifika fit-18-il post internazzjonali u fit-8 fl-Unjoni Ewropea (mill-2019). Imkejjel mill-valur tal-merkanzija, il-pajjiż kien it-tielet l-akbar importatur u esportatur fid-dinja fl-2016. Il-Programm tal-Iżvilupp tan-Nazzjonijiet Uniti jikklassifika lill-Ġermanja fost il-pajjiżi b'livelli għoljin ħafna ta' żvilupp uman. Ikklassifikat fis-seba' post fl-Indiċi tal-Kompetittività Globali fl-2019. Il-kompetittività tal-Ġermanja hija bbażata prinċipalment fuq in-numru kbir ta 'intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (Mittelstand), li huma fost il-mexxejja tas-suq globali, speċjalment f'setturi industrijali speċjalizzati.
2.1 fil-mija tal-produzzjoni ekonomika totali hija ġġenerata fis-settur ekonomiku primarju (agrikoltura), 24.4 fil-mija fis-settur sekondarju (industrija), u 73.5 fil-mija fis-settur terzjarju (servizzi). Fl-2014, il-Ġermanja rreġistrat rekord b’medja ta' madwar 42.6 miljun impjegat soġġetti għal kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali. In-numru medju ta' nies qiegħda fl-2014 kien ta' 2,898 miljun. Skont l-Eurostat, il-Ġermanja kellha t-tieni l-inqas rata ta' qgħad fl-Unjoni Ewropea f'Ġunju 2019 bi 3.1 fil-mija. Fattur importanti fil-ħolqien ta' impjiegi ġodda huwa l-intraprenditorija u n-negozji ġodda, li dwarhom, fost affarijiet oħra, il-monitor annwali tal-bidu tal-KfW jipprovdi informazzjoni.
Il-Ġermanja għandha varjetà wiesgħa ta' depożiti ta' materja prima u tradizzjoni twila tal-minjieri (inkluż faħam, melħ prezzjuż, minerali industrijali u materjali tal-kostruzzjoni, kif ukoll fidda, ħadid u landa). L-industrija tiddependi fuq importazzjonijiet globali ta 'materja prima.
Il-potenzjal uman flimkien ma' edukazzjoni tajba u kultura ta' innovazzjoni huma kkunsidrati bħala prerekwiżiti għas-suċċess tal-ekonomija Ġermaniża u s-soċjetà tal-għarfien. L-aktar setturi kompetittivi globalment tal-industrija Ġermaniża huma l-karozzi, il-vetturi kummerċjali, l-inġinerija elettrika, l-inġinerija mekkanika u l-industrija kimika. It-teknoloġija aerospazjali, is-settur finanzjarju – pereżempju fiċ-ċentru finanzjarju ta' Frankfurt am Main – u s-settur tal-assigurazzjoni, speċjalment ir-riassigurazzjoni, huma importanti wkoll globalment. L-importanza tal-industriji kulturali u kreattivi qed tiżdied.
Bħala membru tal-Unjoni Ewropea, il-Ġermanja hija parti mill-akbar suq uniku fid-dinja, b'popolazzjoni magħquda ta' madwar 500 miljun u PGD nominali ta' $17.6 triljun fl-2011. Il-Ġermanja hija wkoll parti miż-żona tal-euro, unjoni monetarja b'19-il membru. Pajjiżi u madwar 337 miljun abitant. Il-mezz ta' ħlas tiegħu huwa l-euro, li l-politika monetarja tiegħu hija kkontrollata mill-Bank Ċentrali Ewropew (BĊE) u hija t-tieni l-aktar munita ta' riżerva importanti fid-dinja u l-akbar munita fiċ-ċirkolazzjoni f'termini ta' valur fi flus kontanti.
Ir-rata tal-qgħad fil-Ġermanja hija fost l-inqas fl-UE; huwa 3%; huwa aktar baxx biss fil-Polonja u r-Repubblika Ċeka. Il-medja fil-pajjiżi kollha tal-UE hija ta’ 6.1 %, filwaqt li l-pajjiżi tal-OECD għandhom rata ta' qgħad ta’ 4.8 % (minn Marzu 2023).
L-inugwaljanza fid-dħul fil-Ġermanja kienet ftit inqas mill-medja tal-OECD fl-2005. Fl-2008, id-dħul medjan disponibbli kien 1,252 b'indiċi Gini ta' 0.29. Id-distribuzzjoni tal-ġid fil-Ġermanja hija ferm aktar ikkonċentrata mid-distribuzzjoni tad-dħul, b'indiċi ta' Gini ta' 0.78. Skont Credit Suisse, il-ġid privat ammonta għal $12.4 triljun fl-2016. Bħala medja, kull adult fil-Ġermanja kellu assi ta '$185,175 fl-2016 (assi medji: $42,833). Hija tikklassifika fis-27 post fid-dinja u hija inqas mill-biċċa l-kbira tal-pajjiżi ġirien tal-Ġermanja; kawża jew konsegwenza waħda (skont l-interpretazzjoni) hija l-proporzjon baxx tas-sjieda tal-proprjetà immobbli. Fl-2016 kien hemm 1,637,000 miljunarju fil-Ġermanja u fl-2017 kien hemm total ta' 114-il biljunarju (f'dollari Amerikani), it-tielet l-ogħla numru fid-dinja.
Kummerċ barrani u żvilupp ekonomiku
Mill-1986 sal-1988, mill-1990 u mill-2003 sal-2008, l-ekonomija Ġermaniża rreġistrat bilanċ favorevoli tal-esportazzjoni akbar minn kwalunkwe pajjiż ieħor (“ċampjin tal-esportazzjoni dinjija”). Matul is-snin 2010, il-Ġermanja kienet il-pajjiż bit-tielet l-ogħla valur ta' esportazzjonijiet fid-dinja. Fl-2020, l-esportazzjonijiet laħqu valur totali ta' 1,205 biljun ewro, il-valur tal-importazzjonijiet kien ta' 1,025 biljun ewro, eċċess fil-bilanċ tal-kummerċ barrani ta' 180 biljun ewro. Is-surplus tal-kont kurrenti kien l-ogħla fid-dinja fl-2016 u qabeż is-7 fil-mija tal-produzzjoni ekonomika, li ntlaqgħet bi kritika kemm f'pajjiżhom kif ukoll barra.
L-aktar imsieħba kummerċjali importanti (importazzjonijiet u esportazzjonijiet) fl-2020 kienu r-Repubblika Popolari taċ-Ċina (volum tal-kummerċ ta' 213 biljun ewro), l-Olanda (173 biljun ewro), l-Istati Uniti (172 biljun ewro), Franza (147 biljun ewro), il-Polonja (123 biljun ewro) u l-Italja (114 biljun ewro). L-akbar swieq tal-esportazzjoni kienu l-Istati Uniti, ir-Repubblika Popolari taċ-Ċina, Franza u l-Olanda. Il-Ġermanja wettqet aktar minn nofs il-kummerċ barrani tagħha mal-istati tal-Unjoni Ewropea. Il-valur tal-esportazzjonijiet kollha ta' oġġetti u servizzi ammontaw għal 47 fil-mija tal-produzzjoni ekonomika fl-2019, li huwa għoli fost ekonomiji akbar. Il-pajjiż huwa għalhekk potenzjalment vulnerabbli għall-varjazzjonijiet fil-kummerċ globali, anke jekk ir-rebound f'dawn l-aħħar snin kien immexxi primarjament mill-konsum.
Il-Ġermanja ġiet affettwata lejn l-aħħar tal-2008 u l-2009 mill-kriżi finanzjarja internazzjonali, li kkawżat tnaqqis fil-prodott gross domestiku ta' 5.6 fil-mija fl-2009. L-ekonomija Ġermaniża mbagħad reġgħet kibret b'mod sinifikanti, b'4.1 u 3.7 fil-mija (2010 u 2011), u b'mod aktar moderat. fl-2012 u l-2013, b’0.5 fil-mija kull wieħed. Fl-2014, it-tkabbir ekonomiku reġa' aċċellera għal 1.9 fil-mija u għal 1.7 u 1.9 fil-mija fl-2015 u l-2016. Fl-2017, it-tkabbir kien 2.2 fil-mija. Il-pandemija tal-COVID-19 ikkawżat kollass ta '4.6 fil-mija fil-produzzjoni ekonomika fl-2020. Is-sena ta' wara, l-ekonomija rkuprat xi ftit u rreġistrat tkabbir ta' 2.7 fil-mija.
Bejn l-2000 u l-2011, ir-rata medja ta' inflazzjoni annwali kienet baxxa ta' 0.3 fil-mija (2009) u għolja ta' 2.6 fil-mija (2008). Fil-bidu tal-2015, il-Ġermanja rreġistrat deflazzjoni żgħira (-0.3%) għall-ewwel darba mill-2009 minħabba l-prezzijiet baxxi taż-żejt. Wara snin ta' żidiet fil-prezzijiet relattivament moderati, ir-rata ta' inflazzjoni fil-Ġermanja laħqet l-ogħla livell tagħha mis-snin ħamsin fl-2022 fl-isfond tal-kriżi globali tal-enerġija, b'żidiet fil-prezzijiet b'żewġ ċifri.
Industrija tal-karozzi
Il-Ġermanja hija magħrufa mad-dinja kollha għall-iżvilupp u l-produzzjoni ta' karozzi ta' kwalità għolja u innovattivi. Il-karozza ġiet ivvintata minn Carl Benz fil-Ġermanja fl-1886, u stabbiliet il-pedament għall-iżvilupp ta' dik li issa hija t-tielet l-akbar industrija tal-karozzi fid-dinja. Illum, korporazzjonijiet bħal Volkswagen, Mercedes-Benz u BMW huma parti importanti mill-ekonomija Ġermaniża. L-industrija tal-karozzi Ġermaniża ġġenerat aktar minn 400 biljun ewro f'bejgħ fl-2017 b'madwar 800,000 impjegat fil-Ġermanja, madwar sebgħa fil-mija tal-PGD jistgħu jiġu attribwiti lilhom.
Teknoloġiji ta' l-informazzjoni u telekomunikazzjoni
It-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni (ICT) huma kkunsidrati bħala fattur ewlieni tal-post. Id-diġitalizzazzjoni tal-ekonomija Ġermaniża hija promossa taħt l-isem tal-proġett Industry 4.0. Il-kumpanija tat-telekomunikazzjoni bl-ogħla dħul fil-Ġermanja hija Deutsche Telekom. SAP, Software AG u DATEV huma fost l-akbar manifatturi ta' softwer fid-dinja bbażati fil-Ġermanja. Fis-settur tal-ħardwer, l-iżvilupp huwa speċjalment importanti, pereżempju f'Infineon u FTS. Minbarra l-kumpaniji tradizzjonali fis-settur tal-ICT, negozji ġodda u e-ventures innovattivi qed isiru dejjem aktar importanti fil-Ġermanja.
Fl-2017, 88 fil-mija tal-popolazzjoni kellha aċċess għall-internet; madwar 87 fil-mija setgħu jaċċessaw konnessjoni broadband.
Enerġija
Fl-2010, il-Ġermanja kienet ir-raba' l-akbar produttur tal-enerġija primarja fl-Ewropa u kklassifikat fl-24 post fost il-produtturi tal-enerġija fid-dinja. Fl-2012, il-konsum tal-enerġija primarja fil-Ġermanja kien 13,757 PJ (2005: 14,238 PJ). Dan jagħmel lill-pajjiż it-tieni l-akbar konsumatur nazzjonali tal-enerġija fl-Ewropa u s-seba' fid-dinja. Fl-2012, il-provvista tal-elettriku kienet garantita minn 1,059 kumpanija bbażati fil-Ġermanja.
Fl-2016, l-enerġija rinnovabbli forniet 29.2 fil-mija tal-produzzjoni grossa tal-elettriku, 13.4 fil-mija tal-ħtiġijiet finali tal-enerġija fis-settur tat-tisħin u 5.1 fil-mija tal-fjuwils. Bħala parti mit-tranżizzjoni tal-enerġija, huwa ppjanat li jiżdied is-sehem tal-enerġija rinnovabbli fil-konsum tal-elettriku għal 80 fil-mija sal-2050, jitnaqqas il-konsum tal-enerġija primarja b'50 fil-mija meta mqabbel mal-2008 u jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet serra bejn 80 u 95 fil-mija. fil-mija f'konformità mal-miri tal-UE tal-1990 biex jitnaqqsu. B'mod ġenerali, mill-inqas 60 fil-mija tal-konsum tal-enerġija għandu jkun kopert minn enerġija rinnovabbli sal-2050.
Konsum tal-enerġija primarja fil-Ġermanja - Sors ta' enerġija
- żejt minerali: 35.1 (1990), 35.3 (2019), 35 (2022)
- Gass: 15.5 (1990), 25.0 (2019), 24 (2022)
- Enerġija rinnovabbli: 1.3 (1990), 14.7 (2019), 17 (2022)
- Lignite: 21.5 (1990), 9.1 (2019), 10 (2022)
- Karbonju iebes: 15.5 (1990), 8.8 (2019), 10 (2022)
- Enerġija nukleari: 11.2 (1990), 6.4 (2019), 3 (2022)
- Oħrajn: 0.7 (1990), 0.8 (2022)
Turiżmu
Fl-2016, il-Ġermanja kienet waħda mis-seba 'pajjiżi l-aktar miżjura fid-dinja, b'aktar minn 35 miljun mistieden barrani matul is-sena.
Madwar 4,000 mill-11,116 komunità tal-Ġermanja huma organizzati f'assoċjazzjonijiet turistiċi, li 310 minnhom huma rikonoxxuti bħala resorts tas-saħħa, resorts tas-saħħa u resorts tas-saħħa. Hemm 6,135 mużew, 366 teatru, 34 park ta' divertiment u avventura, 45,000 courts tat-tennis, 648 korsa tal-golf, 190,000 kilometru ta' mixi, 40,000 kilometru ta' mogħdijiet għar-roti fuq distanzi twal, kif ukoll rotot tal-vaganzi u tematiċi.
It-turiżmu tan-negozju u tal-konferenzi għandu importanza eċċellenti; Il-Ġermanja hija l-aktar post importanti tal-fieri kummerċjali internazzjonali b'diversi fieri tal-kummerċ ewlenin fid-dinja. L-Internationale Tourismus-Börse Berlin hija l-fiera ewlenija tat-turiżmu fid-dinja. Il-Ġermanja għandha wkoll l-ogħla konċentrazzjoni ta' festivals.
Traffiku
L-Indiċi tal-Prestazzjoni tal-Loġistika tal-2018 maħluq mill-Bank Dinji juri lill-Ġermanja bħala l-pajjiż bl-aqwa infrastruttura fid-dinja.
Minħabba l-popolazzjoni densa u l-post ċentrali fl-Ewropa, hemm volum ta' traffiku għoli ħafna fil-Ġermanja. Huwa pajjiż ta' transitu importanti, speċjalment għat-trasport tal-merkanzija. Permezz tal-kunċett ta' Netwerks Trans-Ewropej, il-Ġermanja hija promossa bħala żona ta' trasferiment bejn l-ewwel żona ekonomika ċentrali Ewropea, l-hekk imsejħa Blue Banana, u ż-żona ekonomika ċentrali tal-Ewropa. Ewropa Ċentrali u tal-Lvant. Proġetti importanti f'dawn in-netwerks huma l-assi ferrovjarji Lyon/Ġenova–Rotterdam/Antwerp, POS (Pariġi–Lvant ta' Franza–Lbiċ tal-Ġermanja), PBKA (Pariġi–Brussell–Cologne–Amsterdam), Berlin–Palermo u r-rotta ewlenija lejn l-Ewropa. Barra minn hekk, il-Ġermanja hija l-punt tat-tluq tal-punent għal xi kurituri tat-trasport pan-Ewropej.
Fl-2005 ġie introdott pedaġġ tat-trakkijiet tal-awtostrada. L-emissjonijiet tad-dijossidu tal-karbonju mit-trasport tal-merkanzija bit-triq fil-Ġermanja żdiedu b'20 fil-mija bejn l-1995 u l-2017.
Traffiku fit-toroq
Ir-Rumani diġà stabbilixxew toroq pavimentati fil-Ġermanja, li reġgħu marru għall-agħar. L-ewwel toroq inbnew fis-seklu 18. L-invenzjoni tal-karozzi tat impetu ġdid għall-kostruzzjoni tat-toroq. L-ewwel awtostrada fid-dinja, l-AVUS, infetħet f'Berlin fl-1921. It-trasport bit-triq ħa post il-ferroviji bħala l-aktar mod importanti ta' trasport fit-tieni nofs tas-seklu 20. Il-Ġermanja għandha wieħed mill-aktar netwerks tat-toroq densi fid-dinja. Fl-2012, in-netwerk ta' awtostradi federali kien jinkludi 12,845 kilometru ta' awtostradi u 40,711 kilometru ta' awtostradi federali. In-netwerk tat-toroq reġjonali kien jinkludi wkoll 86,597 kilometru ta' toroq statali, 91,520 kilometru ta' toroq distrettwali u muniċipali.
Fl-1 ta' Jannar, 2020, 47.7 miljun karozza tal-passiġġieri ġew irreġistrati fil-Ġermanja. In-numru totali ta' vetturi bil-mutur u trejlers kien 65.8 miljun. Mill-1995 sal-2017, l-emissjonijiet assoluti tad-dijossidu tal-karbonju mit-trasport tal-merkanzija bit-triq fil-Ġermanja żdiedu b'20 fil-mija.
Biex jitnaqqsu l-perikli u l-piżijiet ikkawżati mit-traffiku tat-triq, inħolqu żoni pedonali, żoni ta' traffiku kwiet u żoni ta' 30 km/h f'ħafna bliet Ġermaniżi. Minn dakinhar, in-numru ta’ nies li jmutu f’inċidenti tat-traffiku naqas kontinwament; Fl-2015 kien hemm 3,459 persuna, fl-2019 kien hemm 3,046. Ir-rota qed taqdi rwol dejjem aktar importanti u l-espansjoni tagħha qed tiġi appoġġjata politikament permezz tal-pjan taċ-ċikliżmu, pereżempju.
Trasport bil-ferrovija
Fis-7 ta' Diċembru, 1835, infetħet il-Ludwigseisenbahn, l-ewwel linja tal-ferrovija tal-Ġermanja, u fid-deċennji ta' wara n-netwerk ferrovjarju kiber għal aktar minn 18,000 kilometru fl-1870. L-espansjoni tal-ferrovija aċċellerat ukoll it-tkabbir industrijali fis-seklu 19.
In-netwerk ferrovjarju Ġermaniż bħalissa huwa twil madwar 39,200 kilometru u madwar 41,500 ferrovija tal-passiġġieri u tal-merkanzija jgħaddu minnu kuljum. Bħala parti mir-riforma ferrovjarja, il-ferroviji statali Deutsche Bundesbahn (Punent) u Deutsche Reichsbahn (Lvant) ġew trasferiti lill-kumpanija privata Deutsche Bahn AG fl-1 ta' Jannar, 1994. Jorganizza l-biċċa l-kbira tat-traffiku ferrovjarju fil-Ġermanja. Madwar 350 kumpanija ferrovjarja oħra joperaw fuq in-netwerk ferrovjarju Ġermaniż. Filwaqt li l-Stat irtira mill-operazzjonijiet operattivi, jiffinanzja l-biċċa l-kbira tal-manutenzjoni u l-espansjoni tan-netwerk, kif ukoll (permezz ta' fondi ta' reġjonalizzazzjoni) l-aktar trasport reġjonali.
Ferroviji reġjonali (Interregio-Express (IRE), Regionalbahn (RB), Regional-Express (RE) u S-Bahn (S)) u ferroviji fuq distanzi twal (Intercity (IC), Eurocity (EC) u Intercity-Express (ICE) ) ). Għal ferroviji fuq distanzi twal, rotot ta 'veloċità għolja b'tul totali ta' madwar 2,000 kilometru huma disponibbli.
Il-prestazzjoni tat-trasport ferrovjarju fit-trasport lokali u fuq distanzi twal ammontat għal 104.2 biljun kilometru passiġġier fl-2023, u b'hekk laħaq livell rekord.
Trasport lokali
Fl-1881, Werner von Siemens inawgura l-ewwel tram elettriku fid-dinja f'Lichterfelde, ħdejn Berlin. Dan il-mod ta' trasport iddomina t-trasport pubbliku lokali fl-ibliet il-kbar tal-Ġermanja fl-ewwel nofs tas-seklu 20. Wara t-Tieni Gwerra Dinjija, ħafna ingħalqu, speċjalment fil-Ġermanja tal-Punent, u oħrajn ġew konvertiti għal linji tal-ferrovija ħafifa b'rotot tal-mini miċ-ċentru tal-belt. Ġew sostitwiti minn trasport bil-karozza tal-linja, li huwa wkoll disponibbli madwar il-pajjiż kollu u jservi kważi l-postijiet kollha. Madankollu, in-netwerks tal-karozzi tal-linja tnaqqsu minħabba tnaqqis fil-popolazzjoni fiż-żoni rurali u ħafna drabi ġew sostitwiti b'sistemi tal-karozzi tal-linja on-call. Fi bliet akbar, is-subway inbniet fis-seklu 20 u kkombinat ma' ferroviji S-Bahn biex jiffurmaw netwerk ta' transitu rapidu għall-belt u ż-żoni tal-madwar tagħha. L-ipproċessar amministrattiv isir mill-awtoritajiet tat-trasport pubbliku.
Mis-snin tmenin, inħolqu u espandew netwerks ta' mogħdijiet għar-roti fl-ibliet u ż-żoni rurali, sabiex ir-roti għal darb'oħra qed ikollhom rwol dejjem akbar fit-trasport lokali. F'paragun internazzjonali, it-trasport pubbliku lokali fl-ibliet il-kbar tal-Ġermanja huwa kkaratterizzat mill-effiċjenza għolja u l-kopertura wiesgħa tiegħu.
Trasport bl-ajru
B'madwar 700 ajruport, il-Ġermanja għandha waħda mill-ogħla densitajiet ta' runway fid-dinja.
L-ajruport ewlieni ta' Frankfurt huwa l-akbar fil-Ġermanja f'termini ta' passiġġieri (2016: 60.77 miljun), ir-raba' l-akbar fl-Ewropa u l-akbar ajruport fl-Ewropa f'termini ta' volum ta' merkanzija (2015: 2.1 miljun tunnellata). L-akbar linja tal-ajru tal-Ġermanja, il-Lufthansa, topera hubs interkontinentali fi Frankfurt u t-tieni l-akbar ajruport tal-Ġermanja, Munich. Il-gvern federali u l-stati ta' Berlin u Brandenburg huma l-azzjonisti uniċi ta' Flughafen Berlin Brandenburg GmbH, li topera l-Ajruport ta' Berlin Brandenburg "Willy Brandt".
Il-Ġermanja m'għandhiex port spazjali (jew port spazjali) tagħha stess għat-traffiku lil hinn mil-Linja Kármán (100 km) fl-ispazju. Għalhekk, l-ivvjaġġar spazjali taċ-Ċentru Aerospazjali Ġermaniż juża prinċipalment il-port spazjali CSG fil-Gujana Franċiża.
Traffiku marittimu
Minħabba l-proporzjon għoli tagħha ta' kummerċ barrani, il-Ġermanja hija dipendenti b'mod speċjali fuq il-kummerċ marittimu. Għandha bosta portijiet tal-baħar moderni, iżda wkoll twettaq proporzjon kbir tal-kummerċ barrani tagħha permezz tal-portijiet ta' pajjiżi ġirien, partikolarment fl-Olanda. L-akbar tliet portijiet tal-baħar fil-Ġermanja huma Hamburg, Wilhelmshaven u l-portijiet ta' Bremen. Il-JadeWeserPort f'Wilhelmshaven huwa l-uniku port fil-fond tal-Ġermanja. L-aktar portijiet importanti fuq il-Baħar Baltiku huma Rostock, Lübeck u Kiel. Rostock-Warnemünde huwa l-aktar port traffikuż tal-Ġermanja.
Ir-rotot tat-tbaħħir l-aktar importanti huma Lower Elbe u Lower Weser. Il-Kanal ta 'Kiel huwa l-aktar rotta ta' tbaħħir artifiċjali fid-dinja, barra mill-kosta Baltika Ġermaniża tinsab Kadetrinne, l-iktar rotta tat-tbaħħir traffikuża fil-Baħar Baltiku.
Hemm netwerk żviluppat tajjeb ta' passaġġi tal-ilma għan-navigazzjoni interna. Ix-xmajjar ewlenin navigabbli huma r-Rhine, Main, Moselle, Weser u Elbe. Kanali interni importanti huma l-Kanal Mittelland, il-Kanal Dortmund-Ems, il-Kanal Rhine-Herne u l-Kanal Lateral Elbe. Il-Kanal Main-Danubju jevita l-baċin tax-xmara ewlieni Ewropew u għalhekk jippermetti rotta marittima diretta mill-Baħar tat-Tramuntana u l-Baħar Baltiku sal-Baħar l-Iswed. Il-kumpless tal-port Duisburg-Ruhrort huwa l-akbar port intern fil-Ġermanja u huwa meqjus bħala l-akbar port intern fl-Ewropa. Hemm ukoll tibda u tispiċċa t-Triq il-Ħarir Ġdida, proġett infrastrutturali mir-Repubblika Popolari taċ-Ċina li trid tieħu vantaġġ mir-rotot tal-kummerċ antiki.
Il-pjan ġenerali tan-navigazzjoni interna ġie approvat fl-2019.
Kultura
L-storja tal-arti u l-kultura Ġermaniża, li l-għeruq tagħha jmorru lura għal żmien iċ-Ċelti, il-popli Ġermaniċi u r-Rumani, tat lok għal personalitajiet li mmarkaw stili u epoki sa mill-Medju Evu. F'varjetà wiesgħa ta 'dixxiplini, ħaddiema kulturali li jitkellmu bil-Ġermaniż saru pijunieri ta' xejriet ġodda u żviluppi intellettwali. Uħud mill-aktar artisti Ġermaniżi influwenti huma fost il-protagonisti taċ-ċiviltà tal-Punent. Il-finanzjament statali għall-kultura (teatri, mużewijiet, skejjel tal-arti, eċċ.) mill-gvern federali, gvernijiet statali u muniċipalitajiet fil-Ġermanja ammontaw għal aktar minn ħdax-il biljun ewro fl-2017.
Peress li l-Ġermanja ma tantx teżisti bħala stat nazzjonali, il-kultura Ġermaniża għal sekli sħaħ ġiet definita primarjament bil-lingwa komuni; Anke wara t-twaqqif tal-imperu fl-1871, il-Ġermanja spiss kienet mifhuma bħala nazzjon kulturali. It-tixrid tal-midja tal-massa fis-seklu 20 tat lill-kultura popolari status għoli fis-soċjetà Ġermaniża. L-espansjoni tal-Internet fis-seklu 21 wasslet għal divrenzjar tal-pajsaġġ kulturali u bidlet il-karatteristiċi ta 'diversi kulturi speċjalizzati.
L-Istituti Goethe iservu biex ixerrdu l-lingwa u l-kultura Ġermaniża madwar id-dinja. B'total ta' 158 kwartieri ġenerali, inklużi uffiċċji ta' kollegament, l-istitut huwa rappreżentat fl-2013 fi 93 pajjiż. Skont stħarriġ tal-BBC tal-2013 fuq 22 pajjiż, il-Ġermanja gawdiet l-ogħla reputazzjoni internazzjonali fost is-16-il pajjiż mistħarrġa għas-sitt darba konsekuttiva mill-2008. Bħala medja, 59 fil-mija ta' dawk li wieġbu kklassifikaw l-influwenza politika u jaħdmu b'mod pożittiv mill-Ġermanja, filwaqt li 15 fil-mija kkunsidraw huwa negattiv.
Sport
Fil-Ġermanja, il-biċċa l-kbira tal-klabbs sportivi huma organizzati fil-Konfederazzjoni Olimpika Sportiva Ġermaniża (DOSB). Fl-2016, kellha madwar 27.5 miljun membru f'90,025 klabb tal-ġinnastika u sportivi.
L-aktar sport li jintlagħab u li jarahom fil-Ġermanja huwa l-futbol. Fl-2012 madwar 6.8 miljun membru u madwar 172,000 tim ġew organizzati fil-Federazzjoni Ġermaniża tal-Futbol, li organizzat it-Tazza tad-Dinja fl-1974 u l-2006 kif ukoll il-Kampjonat Ewropew tal-Futbol fl-1988 u l-2024 u hija waħda mill-akbar u l-aktar suċċess. Assoċjazzjonijiet sportivi tad-dinja. It-tim tal-futbol tal-irġiel Ġermaniż sar ċampjins tad-dinja fl-1954, 1974, 1990 u 2014. Il-Ġermanja hija l-uniku pajjiż li rnexxielu jsir champion Ewropew u dinji kemm fil-futbol tan-nisa kif ukoll tal-irġiel. L-akbar grawnd iddisinjat għal-laqgħat internazzjonali huwa l-Istadium Olimpiku f’Berlin b’74,475 siġġu. Is-Signal Iduna Park f'Dortmund huwa l-istadium bl-aktar siġġijiet awtorizzati għall-ispettaturi fil-partiti tal-futbol tal-Bundesliga, b'aktar minn 80,500 siġġu.
Il-Bundesliga tal-handball ħafna drabi titqies bħala l-aqwa kampjonat fid-dinja u fl-2007 it-tim tal-irġiel sar ċampjins tad-dinja għat-tielet darba. Madwar 830,000 membru attiv jappartjenu għal madwar 4,500 klabb (mill-2011). L-organizzazzjoni li tikkoordina hija l-Assoċjazzjoni Ġermaniża tal-Handball.
Il-volleyball u l-varjant tiegħu tal-volleyball tal-bajja saru sport popolari fis-snin disgħin. Fl-2016, il-Federazzjoni Ġermaniża tal-Volleyball kellha madwar 430,000 membru. Iċ-champions tal-volleyball tan-nisa u tal-irġiel Ġermaniżi huma determinati kull sena, il-Lega taċ-Champions tal-Volleyball Ewropea ntrebħet diversi drabi minn klabbs Ġermaniżi u t-tim tal-irġiel tal-GDR sar ċampjins tad-dinja tal-volleyball fl-1970.
Il-basketball u l-hockey fuq is-silġ qed jikbru kontinwament f'termini ta' telespettaturi u preżenza fil-midja. Iċ-champion rekord tal-kampjonat Ġermaniż tal-hockey fuq is-silġ huwa Eisbären Berlin. Fil-basketball, Dirk Nowitzki, li kien ivvutat bħala l-aktar plejer siewi tal-kampjonat professjonali tal-Amerika ta' Fuq NBA fl-2007 u sar l-ewwel Ġermaniż li rebaħ it-titlu tal-NBA ma’ Dallas Mavericks fl-2011, kien wieħed mill-aqwa plejers fid-dinja. Il-Bundesliga tal-basketball ilha teżisti mill-1966 u ċ-champion tar-rekord huwa Bayer Giants Leverkusen. Il-ProA u l-ProB ilhom jeżistu mill-2007. Fit-Tazza tad-Dinja tal-Baskitbol tal-2023, il-Ġermanja saret ċampjins tad-dinja għall-ewwel darba.
Fl-isport tal-mutur, l-interess pubbliku huwa partikolarment iffukat fuq il-Formula 1 u d-DTM, li fihom is-sewwieqa u d-disinjaturi Ġermaniżi kisbu suċċess kbir. B'seba' titli ta' kampjonati mondjali, Michael Schumacher hu l-aktar sewwieq tal-Formula 1 ta' suċċess u Sebastian Vettel huwa l-iżgħar champion tad-dinja fl-istorja tal-Formula 1 Champion ieħor tad-dinja huwa Nico Rosberg. Iċ-champion tad-dinja Walter Röhrl kiseb fama dinjija fir-rally. It-tlielaq tal-muturi, li fihom il-fokus huwa fuq it-triq il-Kampjonat tad-Dinja jew il-MotoGP, ipproduċa ċampjins tad-dinja Ġermaniżi bħal Anton Mang, Dirk Raudies, Stefan Bradl u Sandro Cortese.
Boxers notevoli tas-seklu 20 inkludew Max Schmeling u Henry Maske, u fil-bidu tas-seklu 21 Felix Sturm, Robert Stieglitz, Sebastian Sylvester, Jürgen Brähmer, Regina Halmich u l-kickboxer Christine Theiss. L-aħwa Ukraini Vitali u Wladimir Klitschko, kif ukoll Arthur Abraham u Susianna Kentikian imwielda fl-Armenja, saru ċampjins multipli tad-dinja fil-klassijiet tal-piż rispettivi tagħhom u temmew il-karriera professjonali tagħhom għal kollox fl-istalel tal-boksing Ġermaniż.
L-isports tax-xitwa għandhom tradizzjoni twila fil-Ġermanja. Fil-bobsleigh, luge, biathlon, skiing cross-country u speed skating, atleti Ġermaniżi rebħu medalji regolarment fil-kampjonati tad-dinja u Ewropej kif ukoll fil-Logħob Olimpiku. Sportivi oħra popolari tax-xitwa huma l-iski jumping, b'Sven Hannawald, Jens Weißflog u Severin Freund huma atleti ta' suċċess partikolari, kif ukoll diversi sports ta' ski alpin. B’żewġ rebħiet Olimpiċi fil-figure skating, Katarina Witt hija waħda mill-akbar atleti fid-dixxiplina tagħha.
Fl-1936, il-Ġermanja Nażista ospitat l-Olimpjadi tas-Sajf tal-1936 f'Berlin u l-Logħob tax-Xitwa f'Garmisch-Partenkirchen, u r-Repubblika Federali tal-Ġermanja ospitat il-Logħob tas-Sajf tal-1972. Fit-tabella storika tal-midalji tal-Logħob Olimpiku, il-Ġermanja tinsab fit-tielet post b'600 midalja tad-deheb (2022).
It-tennis gawda popolarità kbira, speċjalment mis-snin tmenin u disgħin, grazzi għas-suċċessi tal-atleti Ġermaniżi Boris Becker, Steffi Graf u Michael Stich. Fil-bidu tas-seklu 21, Tommy Haas u Angelique Kerber rebħu xi titli.
Il-popolarità taċ-ċikliżmu fit-toroq tiddependi fuq is-suċċessi attwali taċ-ċiklisti Ġermaniżi. Rudi Altig (fis-snin 60), Jan Ullrich (1996-2005/07) u André Greipel (2010s) huma fost l-aktar ċiklisti ta' suċċess ta' żmienhom. Fiċ-ċikliżmu fuq ġewwa, il-Ġermanja hija l-pajjiż ewlieni fin-numru ta' titli tal-kampjonati tad-dinja. B'aktar minn 70 fil-mija tat-titli tat-Tazza tad-Dinja mirbuħa, il-Ġermanja, inkluża l-GDR, hija mexxejja fid-dixxiplini taċ-ċikliżmu u ċ-ċikliżmu artistiku.
L-Assoċjazzjoni Ġermaniża tal-Isparar għandha madwar 1.4 miljun membru u madwar il-Ġermanja hemm madwar sitt miljun tiratur sportiv.
Fl-2024, kważi 95,000 membru se jiġu organizzati f'madwar 2,250 klabb tal-Federazzjoni Ġermaniża taċ-Ċess. Mill-1894 sal-1921, il-Ġermaniż Emanuel Lasker kien it-tieni ċampjin dinji taċ-ċess. Illum il-Ġermanja hija rappreżentata fil-quċċata tad-dinja minn Vincent Keymer.
Atleti Ġermaniżi kisbu wkoll suċċess kbir fi sports oħra bħall-fencing, irkib taż-żwiemel, lotta, qdif, canoeing, hockey, atletika u għawm. Timo Boll u Dimitrij Ovtcharov huma fost l-aqwa plejers fid-dinja fit-table tennis, u Martin Kaymer u Bernhard Langer fil-golf. B'635,000 golfer fl-2014, l-Assoċjazzjoni tal-Golf Ġermaniża hija waħda mill-akbar għaxar assoċjazzjonijiet fl-sport Ġermaniż. Waħda mill-aktar maratoni importanti fid-dinja hija l-Maratona ta’ Berlin, li ilha ssir mill-1974.
Midja
Fil-Ġermanja, jiġu ppubblikati perjodikament 352 gazzetta, 27 fil-ġimgħa, 7 Ħdud, 2,450 rivista popolari u 3,753 rivista speċjalizzata. Xi wħud minn dawn il-midja huma ppubblikati mill-kumpaniji kbar Axel Springer SE, Bauer Media Group, Bertelsmann, Hubert Burda Media u l-grupp tal-midja Funke. Hemm 18-il aġenzija tal-aħbarijiet, li minnhom l-Aġenzija tal-Istampa Ġermaniża (dpa) u n-Netwerk Editorjali tal-Ġermanja (RND) huma l-aktar importanti. Il-gazzetti nazzjonali bl-akbar ċirkolazzjoni (mill-2020) huma Bild (b'ċirkolazzjoni ta' 1.27 miljun), is-Süddeutsche Zeitung (b'ċirkolazzjoni ta' 0.3 miljun), il-Frankfurter Allgemeine Zeitung (b'ċirkolazzjoni ta' 0.2 miljun) u il-Handelsblatt (b'ċirkolazzjoni ta' 0.14 miljun). Bil-bosta, il-gazzetta ta' kull ġimgħa bl-akbar ċirkolazzjoni hija Die Zeit (ċirkolazzjoni ta' 0.55 miljun). Hemm ukoll rivisti politiċi bħal Der Spiegel u rivisti li jiffokaw fuq suġġetti popolari bħal Stern u Focus.
Fil-Ġermanja hemm 145 kanal tat-televiżjoni. Fuq it-televiżjoni hemm xandara pubbliċi bħal Das Erste u ZDF u programmi sħaħ iffinanzjati privatament, speċjalment RTL, Sat.1, Pro7, RTL Zwei, Kabel eins u VOX. F'dawn l-aħħar snin żdiedu ħafna kanali reġjonali u programmi ta' interess speċjali.
Ix-xandir fil-Ġermanja għandu organizzazzjoni doppja u prinċipalment reġjonali. Huwa maqsum f'radju pubbliku, li huwa ffinanzjat mill-ħlas tax-xandir, u fornituri privati tar-radju, li jiġġeneraw il-biċċa l-kbira tad-dħul tagħhom mir-reklamar. Fl-aħħar tal-2016, ġew irreġistrati aktar minn 300 fornitur tax-xandir, inklużi madwar 290 xandara kummerċjali u aktar minn 60 xandar pubbliku ARD, li xandru prinċipalment permezz tal-VHF, iżda dejjem aktar ukoll permezz tad-DAB. Żewġ sentenzi tal-Qorti Kostituzzjonali Federali fl-1981 u fl-1986, li ddeterminaw l-organizzazzjoni u l-kundizzjonijiet tal-qafas, huma ta' importanza kbira għall-iżvilupp.
L-aktar midja onlajn użata huma Spiegel Online (il-firxa ta' kull ġimgħa: 15%), t-online (il-firxa ta' kull ġimgħa: 14%) u l-portali tal-aħbarijiet ARD (il-firxa ta' kull ġimgħa: 13%). L-użu tal-midja attiv u passiv huwa madwar 9 sigħat kuljum (mill-2018).
Soċjetà
Skont l-Istħarriġ dwar il-Valuri Dinji, fil-Ġermanja, li huwa bbażat fuq it-tradizzjoni pluralistika tal-Illuminiżmu, il-valuri sekulari-razzjonali u l-iżvilupp personali personali huma vvalutati. Fl-oqsma tal-edukazzjoni, il-konċiljazzjoni, l-impjiegi, l-ambjent, ir-relazzjonijiet soċjali, l-akkomodazzjoni, is-sigurtà u l-benessri suġġettiv, il-popolazzjoni tirrapporta livelli ta’ sodisfazzjon ogħla mill-medja tal-pajjiżi industrijalizzati żviluppati u biss taħt il-medja fis-saħħa. B'mod ġenerali, il-Ġermanja kisbet 7 minn 10 punti fuq l-Indiċi tal-Għixien Aħjar tal-OECD fl-2015, ogħla mill-medja tal-OECD (6.5; il-Greċja 5.5, l-Żvizzera 7.6).
Fir-Rapport Dinji tal-Ferħija 2018 tan-NU, il-Ġermanja kklassifikat fil-15-il post minn 156 pajjiż.
Saħħa
Is-sistema tas-saħħa Ġermaniża hija żviluppata ħafna, kif muri mir-rata baxxa ħafna ta' mortalità tat-trabi ta' madwar 3.5 subien u 3.0 bniet għal kull 1,000 twelid u stennija tal-għomor għolja, li fl-2016 kienet ta' 78.2 snin għall-irġiel u 83.1 għan-nisa. Fl-2015, l-irġiel foqra kellhom għomor ta' 70.1 snin, l-irġiel sinjuri 80.9 snin (nisa: 76.9 u 85.3 snin). Fl-2015, studju tal-OECD wera li l-pazjenti fil-Ġermanja kellhom ħinijiet qosra ta' stennija, spejjeż finanzjarji personali baxxi u ħafna għażliet. Madankollu, huwa meħtieġ li tittejjeb il-prevenzjoni, kif muri minn numru għoli ta' mard bħal mard kardjovaskulari u dijabete. Il-kwalità hija murija, fost affarijiet oħra, mill-fatt li n-nies spiss jgħixu puplesija. In-numru ta' dħul fl-isptar u operazzjonijiet huwa fost l-ewwel internazzjonalment, iżda wkoll l-ispejjeż tal-mediċini; Fl-2013, l-infiq fuq is-saħħa kien jirrappreżenta 11 fil-mija tal-PGD (medja tal-OECD: ftit inqas minn 9 %).
Is-sistema tas-saħħa tinkludi fornituri tas-servizz bħal tobba, spiżjara, infermiera, l-istat (awtoritajiet federali, statali u lokali), kumpaniji tal-assigurazzjoni tas-saħħa, inċidenti, infermiera u pensjoni, assoċjazzjonijiet legali tal-assigurazzjoni tas-saħħa, assoċjazzjonijiet ta' min iħaddem u tal-impjegati. , gruppi ta' interess u pazjenti oħra, rappreżentati parzjalment minn assoċjazzjonijiet u organizzazzjonijiet ta' għajnuna personali. L-isptarijiet huma tipikament immexxija minn organizzazzjonijiet mingħajr skop ta' qligħ, iżda qed jiġu privatizzati dejjem aktar. Servizzi ta' kura oħra huma fil-biċċa l-kbira pprovduti privatament minn ħaddiema li jaħdmu għal rashom (tobba, spiżjara u kumpaniji stabbiliti, pereżempju fl-industriji tat-teknoloġija farmaċewtika u medika). L-Istat għandu biss rwol sekondarju bħala fornitur tas-servizz lill-awtoritajiet tas-saħħa, sptarijiet muniċipali u kliniki universitarji.
Il-maġġoranza tal-popolazzjoni tappartjeni għall-assigurazzjoni tas-saħħa obbligatorja (GKV), li l-kontribuzzjonijiet tagħha huma bbażati prinċipalment fuq il-livell tad-dħul. Il-membri tal-familja li m'għandhomx id-dħul tagħhom huma ġeneralment assigurati mingħajr ma jħallsu l-kontribuzzjonijiet. Id-dritt għall-benefiċċji huwa indipendenti mill-ammont tal-kontribuzzjoni. Madwar 10.8 fil-mija ta' dawk assigurati kellhom assigurazzjoni tas-saħħa privata fl-2017.
Edukazzjoni
Is-sistema edukattiva Ġermaniża attwali għandha l-għeruq tagħha, fost affarijiet oħra, fl-ideal edukattiv ta' Humboldt, li darba kien eżemplari madwar id-dinja, u fir-riformi edukattivi Prussjani. Id-disinn tiegħu huwa r-responsabbiltà tal-stati ("sovranità kulturali"), iżda huwa kkoordinat permezz ta' konferenzi nazzjonali tal-ministri tal-edukazzjoni, li jistabbilixxu wkoll standards edukattivi komuni. Skont l-stat federali, hemm perjodi ta' qabel l-skola u disa' sa tlettax-il sena ta' skola obbligatorja. L-attendenza ta' skejjel ta' edukazzjoni ġenerali tieħu mill-inqas disa' snin. Imbagħad tista' tattendi skejjel sekondarji jew skejjel vokazzjonali. Ħafna mill-istati federali Ġermaniżi għandhom sistema skolastika strutturata bi skejjel sekondarji, skejjel sekondarji u skejjel sekondarji, iżda hemm xejriet lejn skejjel aktar komprensivi u skejjel għall-ġurnata kollha. Skont l-stat, il-kwalifika tad-dħul fl-università tinkiseb wara tnax jew tlettax-il sena ta' skola.
Prattikament iż-żgħażagħ kollha jattendu istituzzjoni ta' edukazzjoni sekondarja wara l-iskola. L-istudenti tal-kumpanija tipikament jattendu skola vokazzjonali jum jew jumejn fil-ġimgħa, li hija magħrufa madwar id-dinja bħala mudell ta' taħriġ doppju ta' suċċess. L-ekwivalenti akkademiku huwa l-programm ta' studju doppju. L-istudenti jistgħu jagħżlu bejn kulleġġi li għadhom ma ggradwawx u kulleġġi orjentati lejn l-applikazzjoni (skejjel tekniċi). Il-proporzjon ta' akkademiċi żdied b'mod kostanti mis-snin sebgħin.
L-iżvilupp professjonali wkoll għandu rwol importanti. L-Aġenzija Federali tax-Xogħol toffri bonuses ta' taħriġ kontinwu għall-persuni qiegħda. Qabel it-taħriġ vokazzjonali tagħhom, iż-żgħażagħ jistgħu wkoll ilestu l-hekk imsejħa servizzi volontarji, bħal sena soċjali volontarja jew sena ekoloġika volontarja. Attivitajiet ta' tranżizzjoni popolari oħrajn jinkludu servizz militari volontarju u soġġorni barra l-pajjiż, pereżempju fil-forma ta' Xogħol u Ivvjaġġar jew skambju taż-żgħażagħ.
Fi studji dwar il-prestazzjoni tal-iskola, il-Ġermanja ħafna drabi tikseb riżultati medjokri jew saħansitra taħt il-medja meta mqabbla mal-bqija tad-dinja. Fl-aħħar studji PISA, il-Ġermanja rnexxielha ttejjeb: fil-klassifika tal-PISA tal-2015, l-istudenti Ġermaniżi laħqu s-16-il post minn 72 fil-matematika, il-15 fix-xjenzi naturali u l-10 fil-komprensjoni tal-qari. Il-prestazzjoni tal-istudenti Ġermaniżi kienet ogħla mill-medja tal-OECD fit-tliet kategoriji kollha. Madankollu, l-OECD tikkritika l-politika edukattiva Ġermaniża fl-istudji PISA, peress li s-suċċess skolastiku ta' tfal minn djar soċjalment jew edukattivi żvantaġġati, u b’mod partikolari dawk ta' oriġini immigranti, huwa taħt il-medja. Kuntrarjament għall-isforzi ta' riforma fl-aħħar deċennji, it-tfal tal-klassi tax-xogħol għadhom statistikament ferm inqas probabbli li jaqilgħu diploma tal-skola sekondarja jew grad tal-kulleġġ minn tfal fil-klassijiet tan-nofs jew ta' fuq. Barra minn hekk, ikun hemm nuqqas ta' differenzjazzjoni u appoġġ individwali kemm għall-studenti ta' kisba għolja kif ukoll għal dawk ta' riżultati baxxi. L-infiq fuq l-edukazzjoni (4.6% tal-prodott gross domestiku) huwa taħt il-medja tal-OECD. Huwa meqjus meħtieġ li jittejjeb l-appoġġ skolastiku fl-età ta' meta jattendu l-skola primarja, speċjalment fir-rigward tal-għażliet ta' kura u appoġġ speċifiku għal studenti aktar dgħajfa.
Mill-popolazzjoni fl-età tax-xogħol fl-2011, madwar 2.3 miljun (4 %) kienu kkunsidrati totalment illitterati u 7.5 miljun kienu meqjusa funzjonalment illitterati.
Il-Ġermanja għandha madwar 440 università, li minnhom 400 huma pubbliċi u 120 privati.
Is-sistema universitarja Ġermaniża hija diversa ħafna u għandha tradizzjoni kbira. L-universitajiet Ġermaniżi joffru aktar minn 9,600 kors undergraduate u madwar 8,500 kors postgraduate.
L-universitajiet Ġermaniżi jistgħu jiġu kklassifikati f'erba 'tipi: Universitajiet Tradizzjonali (Universität), Universitajiet tax-Xjenzi Applikati (Fachlochschulen), Universitajiet Tekniċi (Technishche Hochschulen), Universitajiet tal-Belle Arti.
L-universitajiet pubbliċi huma ffinanzjati mill-istat, għalhekk l-istudenti ma jħallsux miżati għat-tagħlim. L-universitajiet privati ma jirċievux fondi tal-gvern u mhumiex regolati mill-istat, u għalhekk jistabbilixxu r-rati tat-tagħlim tagħhom stess.
Xjenza
Il-Ġermanja hija post teknoloġiku u xjentifiku ta' importanza internazzjonali. Sa mir-Rivoluzzjoni Industrijali, riċerkaturi li jitkellmu bil-Ġermaniż kienu strumentali fit-twaqqif tax-xjenzi empiriċi. B'mod partikolari, il-prestazzjoni ekonomika ta' diversi industriji u t-trasferiment tal-għarfien fil-prattika kienu mmexxija mix-xogħol kreattiv tal-inġiniera. Madwar 8 fil-mija tal-privattivi kollha rreġistrati mad-dinja kollha taħt il-PCT fl-2016 ġew mill-Ġermanja; Dan poġġa lill-Ġermanja fir-raba’ post wara l-Istati Uniti, il-Ġappun u ċ-Ċina.
Fil-Ġermanja, l-universitajiet, l-universitajiet tekniċi u l-iskejjel tekniċi huma istituzzjonijiet ta' riċerka u tagħlim akkademiċi. L-universitajiet (tekniċi) għandhom id-dritt għal proċeduri ta' dottorat u ta' abilitazzjoni. Iż-żewġ proċeduri għandhom l-għan li juru edukazzjoni u jkun fihom għarfien xjentifiku. Bl-introduzzjoni ta' kwalifiki internazzjonali bħala parti mill-Proċess ta' Bolonja, is-separazzjoni preċedenti tal-kwalifiki bejn skejjel tekniċi u universitajiet fis-settur tal-edukazzjoni akkademika qed tiddgħajjef. Xi istituzzjonijiet ta' edukazzjoni ogħla ma joffru xejn edukazzjoni terzjarja, iżda minflok huma maħluqa għal edukazzjoni postgraduate jew esklussivament għal dottorati u kwalifiki. Ħafna mill-universitajiet Ġermaniżi jirċievu finanzjament pubbliku, iżda r-riċerka tagħhom hija ffinanzjata minn fondi ta' partijiet terzi (Fondazzjoni Ġermaniża għar-Riċerka, fondazzjonijiet, kumpaniji u oħrajn).
Minbarra l-universitajiet, hemm numru kbir ta' organizzazzjonijiet ta' riċerka li joperaw madwar il-Ġermanja u lil hinn. Fil-Ġermanja, inħolqot sistema ta' diviżjoni tax-xogħol bejn l-universitajiet, minn naħa waħda, u bejn universitajiet u istituzzjonijiet ta' riċerka mhux universitarji, min-naħa l-oħra. Is-Soċjetà Max Planck hija impenjata għar-riċerka bażika. Tmexxi 79 istitut fil-Ġermanja u għandha baġit annwali ta' 1.8 biljun ewro. L-Assoċjazzjoni Helmholtz hija l-akbar soċjetà xjentifika fil-Ġermanja u tmexxi 15-il hekk imsejħa ċentru ta' riċerka kbar li jaħdmu fuq kumplessi xjentifiċi interdixxiplinari. Is-Soċjetà Fraunhofer hija l-akbar organizzazzjoni tar-riċerka applikata. Tiġbor ir-riżultati tar-riċerka bażika fis-56 istitut tagħha u tipprova tisfruttahom ekonomikament. Jipprovdi lill-ekonomija b'servizz ta' riċerka b'kuntratt. Huwa kiseb fama dinjija grazzi għall-iżvilupp tal-format awdjo MP3. Huwa wieħed mill-akbar applikanti u sidien tal-privattivi tal-Ġermanja. L-Assoċjazzjoni Leibniz hija netwerk ta' istituzzjonijiet ta' riċerka indipendenti li jaħdmu kemm fuq ir-riċerka bażika kif ukoll dik applikata.
In-nefqa tal-universitajiet u l-kulleġġi tal-stat fil-Ġermanja (imsejħa wkoll edukazzjoni terzjarja fil-Ġermanja) ammontat għal aktar minn 64 biljun ewro fl-2020 (fl-2005: 30.9 biljun ewro), li hija prinċipalment iffinanzjata minn dħul mit-taxxa mill-gvernijiet federali u tal-istat. Madwar 2.9 miljun student studjaw f'universitajiet u kulleġġi fil-Ġermanja fl-2020. Minnhom, madwar 14% kienu studenti barranin.
Istituti mhux universitarji bħas-Soċjetà Fraunhofer, l-Assoċjazzjoni Helmholtz, l-Assoċjazzjoni Leibniz, is-Soċjetà Max Planck u l-Akkademji tax-Xjenzi rċevew 15.6 biljun ewro oħra. L-infiq totali fuq l-edukazzjoni, ir-riċerka u x-xjenza ammontat għal madwar €334 biljun fil-Ġermanja fl-2020.
Bosta riċerkaturi mill-oqsma kollha tax-xjenza moderna ġejjin mill-Ġermanja. Aktar minn 100 rebbieħa Nobel huma assoċjati mal-pajjiż. Albert Einstein u Max Planck waqqfu pilastri importanti tal-fiżika teoretika bit-teoriji tagħhom, li Werner Heisenberg u Max Born, pereżempju, setgħu jibnu. Wilhelm Conrad Roentgen, l-ewwel Rebbieħ Nobel fil-Fiżika, skopra u eżamina r-raġġi-X li jġorru ismu u li għad għandhom rwol importanti llum, fost affarijiet oħra, fid-dijanjosi medika u l-ittestjar tal-materjali. Heinrich Hertz kiteb xogħlijiet importanti dwar ir-radjazzjoni elettromanjetika li huma kruċjali għat-teknoloġija tat-telekomunikazzjoni tal-lum. L-iżviluppi ta' Karl von Drais, Nikolaus Otto, Rudolf Diesel, Gottlieb Daimler u Carl Benz irrevoluzzjonaw it-trasport, u l-burners u ż-zeppelins Bunsen msemmijin wara l-inventuri tagħhom huma magħrufa mad-dinja kollha. L-aġenzija spazjali Ġermaniża wettqet xogħol pijunier importanti fil-qasam tal-ivvjaġġar spazjali u r-riċerka spazjali u llum għandha aġenzija spazjali effiċjenti maċ-Ċentru Aerospazjali Ġermaniż (DLR). Il-Ġermanja hija wkoll l-Stat Membru li jikkontribwixxi l-aktar lill-Aġenzija Spazjali Ewropea (ESA).
Ir-riċerka kimika kienet influwenzata minn, fost oħrajn, Carl Wilhelm Scheele, Otto Hahn u Justus von Liebig. Bl-invenzjonijiet ta' suċċess tagħhom, ismijiet bħal Johannes Gutenberg, Werner von Siemens, Wernher von Braun, Konrad Zuse u Philipp Reis huma parti mill-edukazzjoni teknoloġika ġenerali. Fil-Ġermanja twieldu wkoll ħafna matematiċi importanti, bħal Adam Ries, Friedrich Bessel, Richard Dedekind, Carl Friedrich Gauß, David Hilbert, Emmy Noether, Bernhard Riemann, Karl Weierstrass u Johannes Müller (Regiomontanus). Riċerkaturi u xjenzati Ġermaniżi importanti oħra huma l-astronomu Johannes Kepler, l-arkeologu Heinrich Schliemann, il-bijologu Christiane Nüsslein-Volhard, l-istudjuż Gottfried Wilhelm Leibniz, in-naturalista Alexander von Humboldt, ir-riċerkatur reliġjuż Max Müller, l-istoriku Theodor Mommsen, is-soċjologu Theodor Maxsen. Weber u r-riċerkatur mediku Robert Koch.
L-aktar bliet popolati
- Berlin
- Berlin
- Berlin
- Berlin
- Berlin
- Berlin
- Spandau, Berlin
- Spandau, Berlin
- Spandau, Berlin
- Berlin
- Hamburgo
- Munich
- Cologne
- Frankfurt am Main
- Frankfurt am Main
- Frankfurt am Main
- Frankfurt am Main
- Frankfurt am Main
- Frankfurt am Main
- Düsseldorf
- Düsseldorf
- Düsseldorf
- Düsseldorf
- Düsseldorf
- Düsseldorf
- Leipzig
- Leipzig
- Leipzig
- Leipzig
- Leipzig
- Leipzig
- Dortmund
- Dortmund
- Dortmund
- Dortmund
- Dortmund
- Dortmund
- Essen
- Essen
- Essen
- Essen
- Essen
- Essen
- Bremen
- Bremen
- Bremen
- Bremen
- Bremen
- Bremen
- Dresde
- Hannover
- Hannover
- Hannover
- Hannover
- Hannover
- Hannover
- Nuremberg
- Nuremberg
- Nuremberg
- Nuremberg
- Nuremberg
- Nuremberg
- Duisburg
- Duisburg
- Duisburg
- Duisburg
- Bochum
- Wuppertal
- Bielefeld
- Bonn
- Münster
- Münster
- Mannheim
- Mannheim
- Mannheim
- Mannheim
- Mannheim
- Karlsruhe
- Augsburg
- Wiesbaden
- Wiesbaden
- Mönchengladbach
- Gelsenkirchen
- Aachen
- Brunswick
- Brunswick
- Brunswick
- Brunswick
- Brunswick
- Brunswick
- Brunswick
- Chemnitz
- Kiel
- Halle (Sajonia-Anhalt)
- Magdeburg
- Freiburg im Breisgau
- Krefeld
- Maguncia
- Lübeck
- Érfurt
- Oberhausen
- Rostock
- Kassel
- Kassel
- Hagen
- Potsdam
- Potsdam
- Potsdam
- Potsdam
- Potsdam
- Saarbrücken
- Hamm
- Ludwigshafen am Rhein
- Oldemburgo
- Mülheim an der Ruhr
- Osnabrück
- Leverkusen
- Heidelberg
- Darmstadt
- Solingen
- Regensburg
- Herne
- Paderborn
- Paderborn
- Neuss
- Neuss
- Ingolstadt
- Ingolstadt
- Offenbach am Main
- Fürth
- Ulm
- Heilbronn
- Heilbronn
- Pforzheim
- Würzburg
- Wolfsburg
- Wolfsburgo
- Göttingen
- Bottrop
- Bottrop
- Reutlingen
- Erlangen
- Bremerhaven
- Koblenz
- Bergisch Gladbach
- Bergisch Gladbach
- Remscheid
- Remscheid
- Trier
- Recklinghausen
- Recklinghausen
- Jena
- Moers
- Salzgitter
- Siegen
- Gütersloh
- Hildesheim
- Hildesheim
- Hanau
-
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Ġermanja, X'inhi Ġermanja? Xi tfisser Ġermanja?
Il Ġermanja ˈdʒɜrmeni għajnuna info Ġermaniz Deutschland uffiċjalment ir Repubblika Federali tal Ġermanja Ġermaniz Bundesrepublik Deutschland fl ċentrali Il pajjiz jikkonsisti f u l belt kapitali u l akbar belt hija Berlin 3 821 881 abitant Il Ġermanja tkopri erja ta 357 021 kilometru kwadru 137 847 mi kw u għandha klima moderata staġjonali ħafna Bi 80 3 miljun abitant hija l istat membru l aktar popolat fl Unjoni Ewropea Il Ġermanja hija l qawwa kbira fl ekonomika u l politika tal kontinent Ewropew u mexxej storiku f ħafna oqsma teoretiċi u tekniċi Repubblika Federali tal ĠermanjaBundesrepublik DeutschlandMottu Einigkeit und Recht und Freiheit Unita u Ġustizzja u LibertaInnu nazzjonali It tielet stanza ta Kanzunetta tal Ġermanizi source source track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track track Belt kapitaliBerlin 52 31 N 13 23 E 52 517 N 13 383 E 52 517 13 383Lingwi uffiċjali ĠermanizGvern 2 ta Frar 962 18 ta Jannar 1871 23 ta Mejju 1949 3 ta Ottubru 1990 Sħubija fl UE 25 ta Marzu 1957Erja Total 357 021 km2 63 137 847 mil kwadru Ilma 2 416Popolazzjoni stima tal 2024 83 555 478 ċensiment tal 2022 82 719 540 19 Densita 234 km2 58 606 1 mili kwadri stima tal 2012 Total 3 197 triljun 39 028 nominali stima tal 2012 Total 3 401 triljun 41 513 2013 0 816 għoli ħafna Ewro Zona tal ħin 1 Kodiċi telefoniku 49 Il pajjiz imiss ma Franza l Zvizzera u l Awstrija fin nofsinhar il Belġju l Pajjizi l Baxxi u l Lussemburgu lejn il punent Id Danimarka fit tramuntana u l Polonja u r Repubblika Ċeka fil lvant Total tal fruntieri tal Ġermanja 3 694 km pajjizi tal fruntiera 9 Awstrija 801 km Belġju 133 km Ċekja 704 km Id Danimarka 140 km Franza 418 km Lussemburgu 128 km Pajjizi l Baxxi 575 km Polonja 447 km Zvizzera 348 km Il Ġermanja hija magħmula minn 16 il stat federali u hija strutturata bħala stat kostituzzjonali liberali demokratiku u soċjali Ir Repubblika Federali tal Ġermanja imwaqqfa fl 1949 tirrapprezenta l aħħar forma tal istat nazzjonali Ġermaniz l ewwel imwaqqfa fl 1871 Bħala parti mir riunifikazzjoni tal Ġermanja Berlin saret il kapital federali fl 1990 u saret is sede tal parlament u l gvern fl 1991 Il pajjiz imiss ma disa stati ġirien u jinsab fiz zona tal klima moderata bejn l Ibħra tat Tramuntana u l Baħar Baltiku fit tramuntana u l Lag ta Constance u l Alpi fin Nofsinhar Il Ġermanja għandha madwar 84 7 miljun abitant mill 31 ta Diċembru 2023 u b erja ta 357 588 kilometru kwadru hija waħda mill aktar pajjizi b popolazzjoni densa b medja ta 236 abitant għal kull kilometru kwadru Ir rata tat twelid hija ta 1 46 tifel għal kull mara 2022 L aktar belt Ġermaniza popolata hija Berlin Metropoli oħra b aktar minn miljun abitant huma Hamburg Munich u Cologne l akbar zona metropolitana hija z zona tar Ruhr Hemm erba bliet Ġermanizi oħra b aktar minn 600 000 abitant 2022 Frankfurt am Main huwa ċentru finanzjarju Ewropew ta importanza globali Stuttgart hija waħda mill aktar ċentri importanti tal industrija tal karozzi fid dinja Dusseldorf hija magħrufa għall arti u l kummerċ tagħha ta moda u bħala desk tar reġjun tar Ruhr u Leipzig hija magħrufa għall fiera tagħha u l ajruport tal merkanzija tagħha Barra minn hekk il pajjiz għandu seba bliet oħra b aktar minn 500 000 abitant 2022 Dortmund Essen Bremen Dresden Hannover Nuremberg u Duisburg Kwazi 15 il miljun ruħ jgħixu fil 15 il belt Ġermaniza b aktar minn nofs miljun abitant li jikkorrispondi għal madwar 18 tal abitanti kollha Is sejbiet ta Homo heidelbergensis u bosta xogħlijiet tal arti preistoriċi mill Paleolitiku Aktar tard juru li n nies għexu fil Ġermanja tal lum għal 600 000 sena u li xi għodod tal ġebel saħansitra jmorru lura għal aktar minn 1 3 miljun sena Matul in Neolitiku madwar 5600 QK L ewwel bdiewa emigraw mil Lvant Nofsani fl 1 seklu QK Fi zminijiet il qedem ir Rumani sejħu liz zoni tas settlement tat tribujiet Ġermaniċi Germania magna Bis saħħa tal konkwisti ta Karlu Manju madwar is sena 800 ħafna mill Ġermanja ta zmienna kienet magħquda f territorju wieħed għall ewwel darba Bħala rizultat tat taqsimiet tal Imperu Frankonjan taħt in neputijiet ta Karlu fis seklu 9 tfaċċa l Imperu Franki tal Lvant li kien magħruf ukoll bħala Regnum Teutonicum mis seklu 10 il quddiem u li minnu ħareġ l Imperu Ruman Qaddis li kien jezisti sal 1806 ħarġu Din ġiet sostitwita mill Konfederazzjoni Ġermaniza fl 1815 li kienet magħmula minn stati sovrani konnessi b mod laxk Wara r Rivoluzzjoni falluta ta Marzu tal 1848 kien biss fl 1871 li twaqqaf stat nazzjonali Ġermaniz l Imperu Ġermaniz L izvilupp mgħaġġel minn stat agrikolu għal wieħed industrijali seħħ matul l era Wilhelmine fit tieni nofs tas seklu 19 Wara l Ewwel Gwerra Dinjija il monarkija ġiet abolita fl 1918 u ġiet stabbilita r Repubblika demokratika ta Weimar Mill 1933 id dittatorjat Nazzjonali Soċjalista kkawza persekuzzjoni politika u razzjali li laħqet il qofol tagħha fil qtil ta sitt miljun Lhudi u membri ta minoranzi oħra bħas Sinti u r Roma It Tieni Gwerra Dinjija mibdija mill Istat Nazista fl 1939 spiċċat fl 1945 bit telfa tal poteri tal Assi Il pajjiz okkupat mill poteri rebbieħa kien maqsum fl 1949 wara li z zoni tal Lvant tiegħu kienu diġa tqiegħdu parzjalment taħt is sovranita amministrattiva Pollakka u parzjalment Sovjetika fl 1945 Sat twaqqif tar Repubblika Federali bħala stat demokratiku tal Ġermanja tal Punent b rabtiet mal Punent fuq It 23 ta Mejju 1949 kien segwit mit twaqqif tal GDR soċjalista fis 7 ta Ottubru 1949 bħala stat tal Ġermanja tal Lvant taħt l eġemonija Sovjetika Il fruntiera interna Ġermaniza ġiet issiġillata wara l kostruzzjoni tal Ħajt ta Berlin mit 13 ta Awwissu 1961 Wara r rivoluzzjoni paċifika fil GDR fl 1989 il kwistjoni Ġermaniza ġiet solvuta bir riunifikazzjoni taz zewġ partijiet tal pajjiz fit 3 ta Ottubru 1990 li magħha l fruntieri esterni tal Ġermanja ġew rikonoxxuti wkoll bħala finali Minħabba l adezjoni tal ħames stati tal Ġermanja tal Lvant u r riunifikazzjoni ta Berlin tal Lvant u tal Punent biex jiffurmaw il kapital federali attwali ir Repubblika Federali tal Ġermanja kellha sittax il stat federali mill 1990 Sa mir riunifikazzjoni fl 1990 il Ġermanja saret waħda mill pajjizi ekonomiċi ewlenin fid dinja L integrazzjoni tal GDR inizjalment ħolqot sfida kbira izda l ekonomija ġiet stabbilizzata permezz ta investimenti u riformi sinifikanti B mod partikolari ir riformi tas suq tax xogħol tal Aġenda 2010 wasslu għal tnaqqis sinifikanti fil qgħad u ziedu l kompetittivita tal pajjiz Illum il Ġermanja hija l akbar ekonomija fl UE u waħda mill aktar nazzjonijiet esportaturi importanti fid dinja Il pajjiz għandu infrastruttura zviluppata tajjeb sistema edukattiva b saħħitha u forza tax xogħol b ħiliet kbar li jagħmilha post attraenti għan negozju u l investiment Illum il Ġermanja hija meqjusa bħala waħda mill aktar nazzjonijiet stabbli u sinjuri fid dinja Ir Repubblika Federali tal Ġermanja hija membru fundatur tal Unjoni Ewropea u l predeċessuri tagħha Trattat ta Ruma 1957 kif ukoll il pajjiz l aktar popolat tagħha Ma 19 il stat membru ieħor tal UE tifforma unjoni monetarja iz zona ewro Il Ġermanja hija membru tan NU l OECD l OSKE in NATO il G7 il G20 u l Kunsill tal Ewropa Diġa fl 1951 il Kummissarju Għoli għar Refuġjati UNHCR fetaħ uffiċċju ta kollegament fil kapitali federali ta dak iz zmien Bonn u mill 1991 in Nazzjonijiet Uniti kellha l kwartieri ġenerali Ġermanizi tagħha hemmhekk il Belt tan Nazzjonijiet Uniti Ir Repubblika Federali tal Ġermanja hija meqjusa bħala waħda mill aktar stati politikament influwenti fl Ewropa u hija pajjiz sieħeb imfittex ħafna madwar id dinja F termini ta prodott gross domestiku il Ġermanja hija l akbar ekonomija fl Ewropa u t tielet l akbar fid dinja Il Ġermanja kienet it tielet l akbar nazzjon li jesporta u li jimporta fl 2023 Huma jiffurmaw soċjeta tal informazzjoni u l għarfien li l izvilupp tagħha huwa kkaratterizzat minn awtomazzjoni diġitalizzazzjoni u teknoloġiji li jfixklu It titjib tas sistema edukattiva Ġermaniza u l izvilupp sostenibbli tal pajjiz huma kkunsidrati bħala kompiti ċentrali tal politika ta lokalizzazzjoni Skont l Indiċi tal Izvilupp tal Bniedem il Ġermanja hija waħda mill aktar pajjizi zviluppati Il lingwa materna tal maġġoranza tal popolazzjoni hija l Ġermaniz Hemm ukoll lingwi reġjonali u minoritarji u kemm Ġermanizi kif ukoll immigranti b lingwi indiġeni oħra li l aktar importanti minnhom huma Tork Ukrajn u Russu L aktar lingwa barranija mitkellma hija l Ingliz li huwa suġġett tal iskola fl istati federali kollha Il kultura Ġermaniza hija diversa u minbarra bosta tradizzjonijiet istituzzjonijiet u avvenimenti hija rreġistrata u onorata perezempju fid dezinjazzjoni tal Ġermanja bħala Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO f monumenti kulturali u bħala wirt kulturali intanġibbli DenominazzjoniIl manuskritt ta Berlin tas Sachsenspiegel tal 1369 jgħid bil Ġermaniz Nofsani Baxx Iewelk dudesch lant hevet sinen palenzgreven kull pajjiz Ġermaniz għandu l kont palatin tiegħu l prekursuri etimoloġiċi tal aġġettiv Ġermaniku bħall Ġermaniku theudisk jew il Ġermaniz Għoli Qadim thiutisk oriġinarjament kienu jfissru li jappartjenu għall poplu u jirreferu għal djaletti tal kontinwu tad djalett Kontinentali Ġermaniku tal Punent It terminu Ġermanja ilu jintuza mis seklu 15 izda huwa attestat f dokumenti individwali saħansitra qabel fit traduzzjoni ta Frankfurt tal Bull tad Deheb c 1365 tissejjaħ Dutschelant Qabel dan huma assenjati biss kombinazzjonijiet ta kliem tal pajjiz tal attribut Ġermaniz perezempju fil forma singular indefinit pajjiz Ġermaniz jew fil forma plural definita il pajjizi Ġermanizi izda mhux fil forma singular definita il pajjiz Ġermaniz Dawn kienu pajjizi bi klassi dominanti li jirreferu għat talba politika għall poter tal Frankonja tal Lvant li bdiet fis seklu 10 l Imperu Ruman Qaddis 962 1806 It terminu kien uzat prinċipalment għal strutturi pre statali fiz zona ddominata mill Ġermaniz jew li titkellem bil Ġermaniz li għaddew minn bidliet kbar matul is sekli L Imperu Ruman Qaddis oriġinarjament imsejjaħ sempliċement Imperu Imperu Latin irċieva diversi zidiet għal ismu Qaddis minn nofs is seklu 12 Ruman minn nofs is seklu 13 u mill aħħar tas seklu 12 Nazzjon Ġermaniz tas seklu 15 Imperu Ruman Qaddis tan Nazzjon Ġermaniz Kien biss fis seklu 16 meta t terminu Teutschland beda jintuza biex jindika l artijiet Ġermanizi li qabel kienu jissejħu Dalwaqt ġiet stabbilita ekwazzjoni bejn Reich u l Ġermanja fil letteratura kontemporanja li eventwalment intuzaw b mod sinonimu ez mill avukat Halle Johann Peter von Ludewig fl 1735 Il kuxjenza li l patrija m għandhiex tkun l Istat territorjali rispettiv izda l Ġermanja kollha kemm hi ma bdietx tinfirex sal Gwerer Napoleoniċi Friedrich Schiller qabel kien għamel distinzjoni stretta bejn Ġermanja spiritwali u politika Il Ġermanja imma fejn tinsab Ma nafx kif insib il pajjiz Fejn jibda t tagħlim jispiċċa l politiku Friedrich Schiller Xenien fi Almanak tal Muza għas Sena 1797 Huwa kien ukoll xettiku dwar il possibbilta ta nazzjon unifikat Intom il Ġermanizi tamaw għalxejn li jsiru nazzjon Teduka lilek innifsek jekk tista biex issir nies aktar ħielsa Friedrich Schiller ibid Il kobor Ġermaniz it titlu ta poezija mhux mitmuma mill 1801 dehret biss fl ispiritwali Sa tard fl 1813 Achim von Arnim tkellem dwar il Ġermanja bħala kelma ideali vojta li magħha kkuntrasta kollox mill isbaħ dwar popli Ġermanizi individwali plural Il fehim politiku tal isem Ġermanja inizjalment ġie biss minn grupp zgħir ta intellettwali u politiċi bħal Ernst Moritz Arndt Friedrich Ludwig Jahn Johann Gottlieb Fichte jew Heinrich Friedrich Karl vom und zum Stein izda diġa kellu effett ta mobilizzazzjoni importanti matul il gwerer tal ħelsien L Imperu Awstrijak u r Renju tal Prussja issa rreferew ukoll b mod pozittiv għall Ġermanja fl 1809 fil bidu tal Gwerra tal Ħames Koalizzjoni l Arċiduka Karlu tal Awstrija Teschen għamel appell lin nazzjon Ġermaniz li fih stqarr Il kawza tagħna hija l kawza tal Ġermanja Ir Re Frederick William III tal Prussja ħabbret fil Proklama ta Kalisch tad 19 ta Marzu 1813 ir ritorn tal liberta u l indipendenza lill prinċpijiet u lill popli tal Ġermanja Din il Ġermanja kienet definita bħala r reġjun li jitkellem bil Ġermaniz Arndt Des Deutschen Vaterland 1813 bl istess mod fl 1841 f The Song of the Germans ta Hoffmann von Fallersleben Ma kienx għadu mifhum bħala imperu imma bħala nazzjon Fl għexieren ta snin ta wara il moviment nazzjonali Ġermaniz għamel kampanja biex jgħaqqad it territorji Ġermanizi kollha fi stat nazzjonali wieħed Inizjalment dan falla Fil Kungress ta Vjenna tal 1814 1815 l istati territorjali ġew restawrati u magħquda f konfederazzjoni ta stati il Konfederazzjoni Ġermaniza Dan kien magħruf ukoll bħala l Ġermanja izda kien jinkludi xi territorji li fil biċċa l kbira tagħhom ma jitkellmux bil Ġermaniz bħall Boemja u l Moravja filwaqt li reġjuni oħra li prinċipalment jitkellmu bil Ġermaniz bħall Prussja tal Lvant ma kinux inkluzi Madankollu il moviment nazzjonali inizjalment baqa proġett ta elite Sar effettiv biss fuq skala kbira matul il krizi tar Rhine fl 1840 Minn meta twaqqaf l imperu fl 1871 bdiet bidla fit tifsira mill Ġermanja bħala nazzjon kulturali għal isem ta stat ġeografikament ristrett għaz zona attwali L Imperu Awstrijak ma sarx parti mill Imperu Ġermaniz fl 1871 Ir residenti tal Awstrija li jitkellmu bil Ġermaniz komplew iqisu lilhom infushom Ġermanizi Meta l istat multietniku waqa fi tmiem l Ewwel Gwerra Dinjija l Awstrijaċi Ġermanizi riedu jissieħbu fl Imperu Ġermaniz Madankollu dan kien ipprojbit mit Trattat ta Saint Germain B hekk bdew jizviluppaw identitajiet nazzjonali differenti It termini Ġermaniz u Ġermanja saru dejjem aktar identifikati biss mal Imperu Ġermaniz Dan il proċess kien inizjalment interrott meta l Awstrija ġiet annessa mar Reich Ġermaniz fl 1938 taħt il gvern Nazzjonali Soċjalista Id distanza mis Nazzjonalizmu wara t Tieni Gwerra Dinjija wassal għal tbiegħed mill kunċett tal Ġermanja fl Awstrija u l konsolidazzjoni tal identita nazzjonali tal Awstrijaċi stess Fil qafas tar riorganizzazzjoni politika tal istat ezistenti kollu kemm hu il Kunsill Parlamentari tal Ġermanja tal Punent irrifjuta l kontinwazzjoni tal isem tal istat German Reich minħabba l aċċent aggressiv tiegħu u uza l Ġermanja bħala isem tal istat għall ewwel darba fir Repubblika Federali tal Ġermanja li dak iz zmien kienet kostitwita Fid deliberazzjonijiet Theodor Heuss qal fl 1948 Bil kelma Ġermanja nagħtu kollox ċertu pathos ta natura sentimentali u mhux politika ta poter Ir Repubblika Demokratika Ġermaniza GDR ma uzatx Il Ġermanja f isem l istat izda bħala sinonimu għall GDR fl Artikolu 1 tal Kostituzzjoni tal 1949 Sussegwentement il GDR kwazi esklussivament uzat l attribut jew is suffiss Ġermaniz il GDR biex jinnomina stati sovrani Bl unifikazzjoni Ġermaniza fl 1990 il Ġermanja setgħet issir il forma qasira uffiċjali tal isem tal stat ĠeografijaPost tal Ġermanja fl Ewropa Mappa Topografika tal Ġermanja Il kosta tal Baħar Baltiku qrib Ahrenshoop il grigal Iz Zugspitze hija b 2 962 metru l ogħla muntanja fil Ġermanja tappartjeni għall Alpi tal franka tat Tramuntana Ġermaniz Nordliche Kalkalpen u l Muntanji Mieming u Wetterstein Wettersteingebirge Iz Zugspitze timmarka l fruntiera bejn il Ġermanja u l Awstrija Huwa jinsab fir reġjun ta Grainau distrett ta Garmisch Partenkirchen fl Stat Ħieles tal Bavarja Min naħa Awstrijaka tinsab fir raħal ta Ehrwald distrett ta Reutte fl istat mit Tirol Veduta pa Taunus Mountain Range fl Central Germanja Il Ġermanja tikkonsisti fi tliet reġjuni fizjografiċi ewlenin pjanura tal pjanura fit tramuntana Ġermanja Nofsani li hija zona ta plateaus fiċ ċentru u reġjun muntanjuz fin nofsinhar L artijiet baxxi li jiffurmaw il Pjanura tat Tramuntana tal Ġermanja għandhom ezenzjoni varjata li tinkludi diversi widien tax xmajjar u zona kbira miksija bix xagħri L iktar punt baxx huwa l kosta It tarf tal Lvant tal pjanura għandha ħamrija rikka ħafna għall agrikoltura Ir reġjun tal plateaux ċentrali li l limiti approssimattivi tagħhom huma bejn il belt ta Hanover fit tramuntana u x Xmara Main fin nofsinhar ikopri territorju magħmul minn muntanji ġentili widien tax xmajjar xmajjar u baċiri definiti sew Il firxiet tal muntanji jinkludu l firxiet tal muntanji Eifel u Hunsruck fil punent il muntanji Taunus u Spessart fiċ ċentru u l firxa Fichtelgebirge Fiċ ċentru hemm zewġ zoni muntanjuzi msejħa foresti Thuringian Forest u Franconian Forest Fit tarf tat tramuntana tar reġjun rolling ta Thuringia jinsab ir reġjun muntanjuz ta Harz Ħafna mil Lbiċ tal Ġermanja hija okkupata minn zewġ eminenti tal Muntanji Jura u foresta kbira il Foresti Is Sewda li hija massif muntanjuz antik Fit tarf tan nofsinhar hemm l Alpi tal Bavarja bl ogħla quċċata tal Ġermanja iz Zugspitze 2 962 m Reġjun Ewropa Ċentrali Zona 357 023 km 348 672 km art 8 350 km ilma Kosta 2389 L aktar punt baxx Neuendorf bei Wilster 3 54 m L ogħla punt 2963 m Zugspitze Fruntieri territorjali Internazzjonali 3 621 km Awstrija 784 km Belġju 167 km Repubblika Ċeka 646 km Danimarka 68 km Franza 451 km Lussemburgu 138 km Pajjizi l Baxxi 577 km Polonja 456 km Zvizzera 334 km Ġeografija fizika Ir reġjuni naturali ewlenin jinfirxu mit tramuntana għan nofsinhar l artijiet baxxi tat Tramuntana tal Ġermanja il meded tal muntanji baxxi u l għoljiet tal Alpi mal Alpi Ġeoloġija Ġeoloġija tal wiċċ tal Ġermanja Ġeoloġikament il Ġermanja tappartjeni għall Ewropa tal Punent jiġifieri għal dik il parti tal kontinent li kienet inkorporata biss gradwalment fil Precambrian konsolidat Ur Europe l Ewropa tal Lvant inkluza ħafna mill Iskandinavja cf Baltica matul il kors tas seklu XIX Hija saret Fanerozoic permezz ta ħabtiet kontinent kontinent formazzjonijiet muntanjuzi Il provinċji tal qoxra korrispondenti provinċji tal kantina huma klassikament u sempliċiment imsejħa tal Lvant Avalonia cf Oroġenja Caledonian u Armorica cf Oroġenija Variscan L izgħar provinċja tal qoxra hija l oroġenu Alpini Karpazji cf Formazzjoni tal muntanji Alpini li fiha l Ġermanja taqsam biss il ponta tan nofsinhar tal Bavarja u li b differenza miz zewġ provinċji tettoniċi l oħra tirrapprezenta oroġenu attiv Il ġeoloġija attwali tal wiċċ tal Ġermanja jiġifieri il mudell ta kumplessi ta blat ta etajiet differenti u strutturi differenti kif spiss rapprezentati fuq mapep ġeoloġiċi qamet bejn 30 u 20 miljun sena ilu fiċ Ċenozojku izgħar u ġiet iffurmata b mod sinifikanti minn zewġ avvenimenti il Formazzjoni tal Muntanji Alpidiċi u l Eta tas Silġ Kwaternarja L Eta tas Silġ Kwaternarja sawret il ġeoloġija tal wiċċ komparattivament monotona tat Tramuntana tal Ġermanja u l għoljiet ta l Alpi bid depoziti tal moraine tagħhom u fenomeni oħra li jakkumpanjaw glaciazzjonijiet fuq skala kbira cf serje glaċjali Il ġeoloġija tal wiċċ taċ ċentru u l biċċa l kbira tan Nofsinhar tal Ġermanja hija r rizultat ta lift u subsidenza tettonika sinifikanti li tmur lura għall effetti fuq distanza twila tal oroġenja Alpina Hawnhekk xi kumplessi tal kantina mitwija Variscan tal qedem l aktar Paleozoic lavanja u muntanji kristallini ġew imtellgħin minn taħt il wiċċ u esposti fuq zoni kbar inkluzi l muntanji tal lavanja Rhenish Harz Erzgebirge u parti mill qoxra tad Dinja naqset u spazji ta sedimentazzjoni li fihom rekords ta sekwenzi sedimentarji Cenozoic ftit jew wisq ħoxnin ġew iffurmati Upper Rhine Graben Lower Rhine Graben Hessian Depression Molasse Basin Il plateaux jokkupaw pozizzjoni tettonika intermedja bis sekwenzi tal istrat Mesozoic mhux mitwija tagħhom iddominati mit Triassiku u l Jurassiku Thuringian Basin reġjun tal istrat tan Nofsinhar tal Ġermanja Meded tal muntanji F 2 962 metru l fuq mil livell tal baħar Zugspitze tal Bavarja hija l ogħla punt fil Ġermanja Il firxa tal muntanji tal Alpi ġeoloġikament zgħazagħ u mitwija hija l unika firxa tal muntanji għolja li fiha tipparteċipa l Ġermanja L Alpi Ġermanizi li jinsabu kompletament fl istat tal Bavarja għandhom l uniċi qċaċet tal muntanji ogħla minn 2000 m il fuq mil livell tal baħar NHN fuq Is samit taz Zugspitze 2962 m l fuq mil livell tal baħar li l Ġermanja taqsam mal Awstrija hija l ogħla punt fil pajjiz Pajsaġġ baxx tal muntanji foresti u mergħat ħdejn Wustems f Taunus Artijiet baxxi tal Ġermanja tat Tramuntana fil Frisja tal Lvant Tramuntana Pajsaġġ b vinji f Rhine Hesse Ċentru Pajsaġġ Alpin fil Bavarja Nofsinhar Il firxiet tal muntanji baxxi Ġermanizi jestendu mit tarf tat tramuntana tal firxa tal muntanji baxxi sat tarf tal Alpi u r Rhine ta fuq mal Lag ta Constance Normalment jizdiedu fl għoli u l estensjoni mit tramuntana għan nofsinhar L ogħla quċċata tal muntanja baxxa hija l Feldberg fil Foresta l Iswed 1 493 m il fuq mil livell tal baħar segwita mill Grosser Arber fil Foresta tal Bavarja 1 456 m l fuq mil livell tal baħar Qċaċet ta aktar minn 1000 m il fuq mil livell tal baħar NHN jinkludi wkoll Erzgebirge Fichtelgebirge Swabian Alb u Harz li huwa pjuttost izolat bħala l aktar fit Tramuntana ta l ogħla firxiet ta muntanji baxxi tal Ġermanja bil Brocken f 1141 m il fuq mil livell tal baħar NHN jogħla Fit tramuntana tal firxa tal muntanji baxxi ftit muntanji biss fi ħdan il moraines terminali tal Eta tas Silġ jilħqu aktar minn 100 m il fuq mil livell tal baħar NHN inkluz il Heidehohe fi Schraden il linja tan Nofsinhar fiz zona tal fruntiera bejn Brandenburg u Sassonja tinsab 201 m il fuq mil livell tal baħar NHN huwa l ogħla Is sit statali l aktar fonda tal Ġermanja ġeneralment aċċessibbli jinsab 3 54 m taħt il livell tal baħar f dipressjoni qrib Neuendorf Sachsenbande f Wilstermarsch Schleswig Holstein L aktar dipressjoni fonda tinsab ukoll f dan l istat 39 6 m taħt il livell tal baħar fil qiegħ tal Lag Hemmelsdorf fil grigal ta Lubeck L iktar punt fonda tat terren maħluqa artifiċjalment huwa 267 m taħt il livell tal baħar fil qiegħ tal minjiera ta Hambach fil miftuħ fil lvant ta Julich fin North Rhine Westphalia Xmajjar lagi u kosti Ħafna mix xmajjar kbar tal Ġermanja jinsabu fil parti tal punent tat territorju L aktar importanti huwa r Rhine li jiffunzjona wkoll bħala fruntiera naturali mal Isvizzera u Franza qabel ma tgħaddi għall kosta tal Olanda Fost it tributarji tar Rhine hemm il Lahn il Lippe il Main il Moselle in Neckar u r Ruhr Xmajjar importanti oħra huma l Elbe li tgħaddi mill fruntiera Ċeka fix Xlokk sal Baħar tat Tramuntana u d Danubju li joriġina fil Foresti l Iswed u jmur lejn il Lvant fil plateau tal Bavarja Jirċievi l ilmijiet tal Lech l Isar u l Eno u jispiċċa jgħaddi fl Awstrija L Oder flimkien mat tributarju tiegħu in Neisse jiffurmaw il biċċa l kbira tal fruntiera tal Lvant tal Ġermanja mal Polonja Il Ġermanja hija mdawwar fil punent mal Baħar tat Tramuntana u fil lvant mal Baħar Baltiku Il kosta Ġermaniza tinkludi zoni ta duni u bansijiet Barra mill kosta hemm diversi gzejjer inkluzi l Gzejjer Frizjani tat Tramuntana il Gzejjer Frizjani tal Lvant u l Gzira ta Rugen fil Baħar Baltiku Xmajjar Il Pont Ruman madwar ix Xmara Moselle f Tier Il Kastell tar Rhine u Rheinstein fi Trechtingshausen Mis sitt xmajjar bl akbar baċiri tad drenaġġ ir Rhine Elbe Weser u Ems joħorġu fl Atlantiku permezz tal Baħar tat Tramuntana u l Oder permezz tal Baħar Baltiku filwaqt li d Danubju jgħaddi fil Baħar l Iswed u għalhekk idrografikament huwa parti minn il Mediterran Il baċini tax xmara ta dawn iz zewġ sistemi huma separati minn xulxin mill baċin tax xmara Ewropew ewlieni Ir Rhine li jitla fl Zvizzera jiddomina l Lbiċ u l Punent Hija tgħaddi għal 865 kilometru tul il fruntiera Ġermaniza qabel tizvojta fil Baħar tat Tramuntana mill Olanda It tributarji Ġermanizi ewlenin tagħha huma n Neckar Main Moselle u Ruhr Ir Rhine għandu importanza ekonomika kbira u huwa wieħed mill aktar passaġġi tal ilma fl Ewropa Id Danubju jbatti kwazi l għoljiet kollha tal Alpi Ġermanizi fin Nofsinhar fuq 647 kilometru u jgħaddi lejn l Awstrija u x Xlokk tal Ewropa It tributarji Ġermanizi ewlenin tagħha huma l Iller il Lech l Isar u l Inn L Elbe li titla fir Repubblika Ċeka taqsam il Lvant tal Ġermanja għal 725 kilometru It tributarji Ġermanizi ewlenin tagħha huma s Saale u l Havel F 179 kilometru l Oder bħall aktar tributarju importanti tiegħu in Neisse hija x xmara tal fruntiera mal Polonja Il baċir tal Weser biss twil 452 kilometru jinsab kollu kemm hu fil Ġermanja Huwa mitmugħ mix xmajjar Werra u Fulda u jbattal iċ ċentru tat tramuntana L Ems jgħaddi 371 kilometru mill kantuniera tal majjistral tal pajjiz Iz zona ta influwenza tagħha testendi wkoll għal partijiet ta l Olanda Lagi Lagi naturali huma prinċipalment ta oriġini glaċjali Il biċċa l kbira tal lagi kbar għalhekk jinsabu fl għoljiet tal Alpi fl Isvizzera Holstein u f Mecklenburg L akbar lag li jappartjeni għal kollox għat territorju Ġermaniz huwa l Muritz li huwa parti mid Distrett tal Lag ta Mecklenburg L akbar lag b parteċipazzjoni Ġermaniza hija l Lag ta Constance li tmiss ukoll mal Awstrija u l Zvizzera Fil Punent u fil Lvant tal Ġermanja hemm ħafna għadajjar artifiċjali maħluqa mill kultivazzjoni mill ġdid ta minjieri tal linjite jew artijiet skart industrijali bħal Neuseenland ta Leipzig jew Phoenix Lag ta Dortmund Gzejjer L akbar gzira Ġermaniza Rugen tinsab fil Pomerania tal Punent fil Baħar Baltiku immaġni Cape Arkona Il Gzejjer Frizjani jinsabu fil Baħar Wadden immedjatament lil hinn mill kosti Olandizi Ġermanizi u Danizi tal Baħar tat Tramuntana Filwaqt li l Gzejjer Frizjani tat Tramuntana huma fdalijiet ta art kontinentali li ġew separati mill kosta permezz ta sussidenza tal art u għargħar sussegwenti il Gzejjer Frizjani tal Lvant huma gzejjer ta barriera li ffurmaw minn sediment li jinġarr minn kurrenti paralleli mal kosta u dinamika tal mewġ u tal marea Helgoland li tinsab fin nofs tal Bight Ġermaniz hija l aktar gzira Ġermaniza abitata mill kontinent Din tmur lura għall emerġenza ta koppla tal melħ fis sottoħamrija tal Baħar tat Tramuntana L akbar gzejjer Ġermanizi fil Baħar Baltiku huma mill punent għal lvant Fehmarn Poel Hiddensee Rugen u Usedom Rugen hija wkoll l akbar gzira fil Ġermanja L akbar penizola hija Fischland Darss Zingst Dawn l uċuħ tal art bl eċċezzjoni ta Fehmarn huma parti minn kosta ta laguna jiġifieri pajsaġġ ta moraine terrestri li kien mgħarraq wara l era tas silġ u sussegwentement immodifikat minn proċessi ta terraferma L akbar u l aktar gzejjer magħrufa fl ilmijiet interni huma Reichenau Mainau u Lindau fil Lag ta Constance u Herreninsel fil Lag Chiemsee Punti estremi Din hija lista tal punti estremi tal Ġermanja jiġifieri il punti li huma aktar fit tramuntana fin nofsinhar fil lvant jew fil punent minn kwalunkwe post ieħor Il punt l aktar fit Tramuntana Lista Sylt Schleswig Holstein 55 03 N 8 24 E Il punt l aktar fin Nofsinhar Haldenwanger Eck Oberstdorf il Bavarja 47 16 N 10 10 E Il punt l aktar tal Punent Millen North Rhine Westphalia 51 1 N 5 53 E Il punt l aktar tal Lvant Deschka Sassonja 51 16 N 15 2 E Klima Tqabbil tal evoluzzjoni tat temperatura fil Ġermanja DWD u madwar id dinja NOAA fil perjodu 1881 sal 2019 Il Ġermanja tappartjeni għal kollox għaz zona tal klima moderata tal Ewropa Ċentrali fiz zona taz zona tar riħ tal punent u tinsab fiz zona ta tranzizzjoni bejn il klima marittima fl Ewropa tal Punent u l klima kontinentali fl Ewropa tal Lvant Il klima fil Ġermanja hija influwenzata fost affarijiet oħra mill Gulf Stream għalhekk it temperatura medja hija għolja mhux tas soltu għal din il latitudni It temperatura medja annwali ibbazata fuq il perjodu normali 1961 1990 hija ta 8 2 C fil pajjiz kollu it temperaturi medji ta kull xahar ivarjaw bejn 0 5 C f Jannar u 16 9 C f Lulju Il preċipitazzjoni medja annwali hija 789 millimetru Il preċipitazzjoni medja ta kull xahar tvarja bejn 49 millimetru fi Frar u 85 millimetru f Ġunju L inqas temperatura rreġistrata uffiċjalment fil Ġermanja kienet 37 8 C Kien irreġistrat f Wolnzach fl 1929 L ogħla temperatura s issa kienet ta 41 2 C u ġiet imkejla fil 25 ta Lulju 2019 f Duisburg Baerl u f Tonisvorst fir Rhine t isfel Il Ġermanja għandu fil biċċa l kbira klima oċeanika moderata u marittima bi xtiewi u sjuf friski spiss imsaħħab u umdi It temp kultant huwa imprevedibbli F nofs is sajf ġurnata waħda tista tkun sħuna u xemxija u l oħra kiesħa u xita Madankollu kundizzjonijiet atmosferiċi tassew estremi bħal nixfa qawwija tornadoes maltempati tas silġ kesħa jew sħana estrema eċċ huma rari Għalkemm fl aħħar snin deher għargħar fuq skala kbira huwa wkoll ġeneralment rari M hemm l ebda aħbar ta terremoti distruttivi Il biċċa l kbira tal Ġermanja tinsab fiz zona tal klima friska temperata fejn jippredominaw ir riħ umdi tal punent L influwenza marittima ttaffi l kosta tal punent Il klima hija mmoderata mill Kurrent tal Atlantiku tat Tramuntana li hija estensjoni tat Tramuntana tal Gulf Stream L ilmijiet sħan miġjuba minn dan il kurrent jaffettwaw iz zoni kostali tal Baħar tat Tramuntana inkluza l Penizola ta Jutland u z zona tul ir Rhine li tmur lejn il Baħar tat Tramuntana Fil majjistral u fit tramuntana Il klima hija oċeanika aktar simili għall klima tar Renju Unit u l Olanda u x xita tista tinzel is sena kollha Ix xtiewi huma relattivament ħfief u s sjuf komparattivament friski Fil Lvant Il klima turi karatteristiċi kontinentali ċari ix xtiewi jistgħu jkunu kesħin ħafna għal perjodi twal u s sjuf jistgħu jkunu sħan ħafna Perjodi twal ta nixfa ħafna drabi ġew dokumentati hawn ukoll Fix xitwa il Ġermanja tista taħt l influwenza tal antiċiklun Siberjan Dan ifisser li t temperaturi huma pjuttost baxxi speċjalment f din il parti tal pajjiz Fiċ ċentru u fin nofsinhar Hemm klima tranzizzjonali li tista tkun predominantement oċeanika jew kontinentali skont is sitwazzjoni ġenerali tat temp Ix xtiewi huma ħfief u s sjuf għandhom tendenza li jkunu pjaċevoli għalkemm it temperaturi massimi jistgħu jaqbzu t 30 C għal diversi jiem kull darba fil mewġ tas sħana Fin nofsinhar fil qiegħ tal Alpi kultant iseħħ il fenomenu meteoroloġiku tar riħ sħun tal muntanji il foehn L iktar reġjuni sħan tal Ġermanja jinsabu fil Lbiċ ara Upper Rhine u Rhenish Palatinate Is sjuf hawn jistgħu jkunu sħan b numru għoli ta ġranet li jaqbzu t 30 C 1 Kultant it temperaturi minimi ma jinzlux taħt l 20 C li huwa relattivament rari f reġjuni oħra Dan it tip ta klima tippermetti l vitikultura li l prezenza tagħha tikkaratterizza l kbar partijiet tal pajsaġġ tal Lbiċ tal Ġermanja Wine Germany German Wine Route Minħabba l klima ħafifa il biċċa l kbira tal inbejjed prodotti huma bojod izda jiġi prodott ukoll l inbid aħmar Il preċipitazzjoni tonqos min nofsinhar għat tramuntana u mill punent għal lvant Għalhekk huwa stmat li l massimu ta xita sseħħ f zoni muntanjuzi bħall Black Forest sa 2000 mm imbagħad tagħmel xita madwar 930 mm fi Munich u Hamburg minkejja li tkun qrib il baħar bilkemm tirċievi 700 mm Lejn il Lvant l stat ta Saxony Anhalt għandu l inqas xita fil Ġermanja bil belt ta Quedlinburg tirċievi biss 438 mm fis sena Ambjent Sit fossili ta Messel ħdejn Darmstadt Sit ta Wirt Dinji fil Ġermanja Madwar 30 tat territorju huwa magħmul minn foresti li ħafna minnhom jinsabu fin nofs tan nofsinhar tal pajjiz Madwar zewġ terzi minn dawn il foresti huma magħmula minn arznu u koniferi oħra bil kumplament magħmul minn speċi jwaqqgħu l weraq bħall fagu il betula il ballut u l ġewz Dwieli jkopru ħafna mill għoljiet tal Lbiċ tal pajjiz u jestendu wkoll tul ix xmajjar Rhine Moselle u Main Il ġonna tal frott huma karatteristika prominenti fil Punent tal Ġermanja Il flora hija ta varjeta kbira u showiness Il Ġermanja għandha 22 907 zona protetta li jkopru 135 031 km jiġifieri 37 76 tat territorju tal pajjiz Il bijoma dominanti fil Ġermanja hija l foresta tal injam iebes moderat għalkemm fin Nofsinhar fl Alpi hemm prezenti l foresta tal koniferi moderata Il WWF taqsam it territorju tal Ġermanja bejn ħames ekoreġjuni Foresti mħallta Atlantiku fil majjistral Foresti mħallta Baltika fil grigal Foresti mħallta tal Ewropa ċentrali fil Lvant Foresti tal injam iebes tal Ewropa tal Punent fiċ ċentru u fin Nofsinhar Foresta Alpina fin Nofsinhar estrem fuq il fruntiera mal Awstrija Flora Il Luneburg Heath fis Sassonja t Isfel Iz zona naturali tal Ġermanja tinsab fiz zona tal klima moderata friska Mill punent għal lvant il veġetazzjoni naturali tagħha timmarka t tranzizzjoni mill klima marittima tal punent għall klima kontinentali Mingħajr l influwenza tal bniedem il flora tkun ikkaratterizzata prinċipalment minn foresti jwaqqgħu l weraq u mħallta bl eċċezzjoni ta postijiet niexfa jew foqra fin nutrijenti bħal summits tal blat artijiet baxxi tax xagħri u pajsaġġi tal moorland kif ukoll artijiet għoljin alpini u subalpini li Huma estremament fqira fil veġetazzjoni u għandhom klima simili għaz zona tal klima kiesħa temperata Fil livell lokali il flora fil Ġermanja turi grad għoli ta diversifikazzjoni minħabba fatturi tal lokazzjoni tat terren u s sitwazzjoni mesoklimatika Il popolazzjoni totali ta speċi ta pjanti selvaġġi fil Ġermanja hija stmata għal aktar minn 9 500 speċi li minnhom kwazi 3 000 huma pjanti taz zerriegħa 74 huma felċi aktar minn 1 000 huma ħaziz u madwar 3 000 huma dijatomi Hemm ukoll madwar 14 000 speċi ta fungi u 373 speċi ta moffa tal ħama Bosta speċi introdotti bħall ħarrub iswed u l balzmu issa jinsabu speċjalment f zoni mhux maħduma u disturbati Stampa NP Muritz Teilgebie Serrahn 7 JPG Foresta antika fil Park Nazzjonali Muritz fis sajf Madwar 32 fil mija tal art tal Ġermanja hija koperta minn foresti Bħalissa il foresti jkopru madwar 30 fil mija tal art tal Ġermanja Dan jagħmel lill Ġermanja wieħed mill aktar pajjizi forestati fl Unjoni Ewropea Il kompozizzjoni attwali tal ispeċi tas siġar tikkorrispondi biss sa ċertu punt għall kundizzjonijiet naturali u hija ddeterminata prinċipalment mill forestrija L aktar speċi ta siġar komuni huma l prinjoli rjali b 26 0 fil mija taz zona segwiti mill arznu Skoċċiz bi 22 9 fil mija il fagu b 15 8 fil mija u l ballut b 10 6 fil mija Madwar nofs iz zona tal istat tintuza għall agrikoltura Skont l Uffiċċju Federali tal Istatistika fil 31 ta Diċembru 2016 kien ta 182 637 kilometru kwadru Minbarra l uzu tiegħu bħala mergħa permanenti ħafna minnu ġie kkultivat sa mill Eta tal Ġebla u l Eta tal Bronz prinċipalment bl uċuħ tar raba li ma jseħħux b mod naturali fl Ewropa Ċentrali il biċċa l kbira taċ ċereali mill Lvant Qarib patata u qamħ mill Amerika Fil widien tax xmajjar inkluzi l Main Moselle Ahr u Rhine il pajsaġġ spiss ġie trasformat favur il vitikultura Il konservazzjoni tan natura fil Ġermanja hija kompitu pubbliku u għan tal istat minqux fl Artikolu 20 tal Liġi Bazika 16 il park nazzjonali ara parks nazzjonali fil Ġermanja 19 il rizerva tal bijosfera 105 park naturali u eluf ta rizervi naturali zoni ta protezzjoni tal pajsaġġ u monumenti naturali jservu għall konservazzjoni tan natura Fawna L ajkla tal baħar għasfur tal priza protett Siġill fuq il gzira tal Baħar tat Tramuntana ta Heligoland Dune Il Ġermanja ftit għandha fawna varjata L aktar mammiferi komuni huma ċriev ħanzir selvaġġ ballottra badger lupu u volpi Fost il ftit rettili hemm serp velenuz il viper Ewropew Is sapponijiet il wizz u għasafar oħra li jpassu jaqsmu l pajjiz fi qatgħat kbar Fl ilmijiet kostali tal Baħar tat Tramuntana u tal Baħar Baltiku jinstab ħut bħal aringi merluzz u barbun tat tbajja filwaqt li fix xmajjar hemm karpjun catfish u trota komuni Skont ir regolamenti tal Unjoni Ewropea it territorju ta dan il pajjiz huwa maqsum fi tliet reġjuni bijoġeografiċi 6 kontinentali Atlantiku u fil parti tal Alpi Ġermanizi ir reġjun bijoġeografiku Alpin Is Siti ta Wirt Dinji li ġejjin iddikjarati mill UNESCO jispikkaw fil wirt naturali tagħha il Baħar Wadden 2009 assi naturali li jaqsam mal Pajjizi l Baxxi u s Sit Fossili ta Messel 1995 Għandu 15 il rizerva tal bijosfera 868 226 ettaru huma protetti bħala art mistagħdra ta importanza internazzjonali taħt il Konvenzjoni Ramsar b kollox 34 sit Ramsar Fl aħħarnett għandha 14 il park nazzjonali inkluzi Harz u Jasmund Ir riskju naturali ewlieni huwa l għargħar Rigward problemi ambjentali l emissjonijiet mill ħruq tal faħam u l industriji jikkontribwixxu għat tniġġis tal arja xita aċiduza li tirrizulta mill emissjonijiet tal ossidu tal kubrit qed tagħmel ħsara lill foresti tniġġis fil Baħar Baltiku mill emissjoni ta drenaġġ u skariki industrijali mix xmajjar fil Lvant tal Ġermanja rimi perikoluz ta skart il gvern stabbilixxa mekkanizmu biex itemm l uzu tal enerġija nukleari matul il ħmistax il sena li ġejjin Il gvern qed jaħdem biex jikseb l impenji tal Unjoni Ewropea biex jiġu identifikati zoni ta konservazzjoni tan natura skont id Direttiva Ewropea dwar il Konservazzjoni tal Ħabitat Flora u Fawna Fil Ġermanja ġew identifikati madwar 48 000 speċi ta annimali inkluzi 104 mammiferi 328 għasfur 13 il rettili 22 anfibji u 197 speċi ta ħut kif ukoll aktar minn 33 000 speċi ta insetti li jagħmlu l pajjiz wieħed mill aktar b inqas speċi minħabba l izvilupp ġeoloġiku u l post ġeografiku Dawn l speċi jinkludu aktar minn 1 000 krustaċej kwazi 3 800 brimb 635 molluski u aktar minn 5 300 invertebrat ieħor Il mammiferi selvaġġi indiġeni għall Ġermanja jinkludu ċriev ħanzir ċriev u ċriev mhux maħdum kif ukoll volpijiet martens u linċi Il kasturi u l lontra huma abitanti rari tal pjanuri tal għargħar tax xmajjar u f xi kazijiet il popolazzjonijiet tagħhom qed jerġgħu jizdiedu L ibex il marmotta alpina u l kamoxxa jgħixu fl Alpi tal Bavarja dawn tal aħħar jistgħu jinstabu wkoll f diversi meded ta muntanji baxxi Mammiferi kbar oħra li qabel kienu jgħixu f dik li llum hija l Ġermanja ġew sterminati ziemel selvaġġ uru seklu 15 bison seklu 16 ors kannella seklu 19 lupu seklu 19 elk seklu 20 Filwaqt li l moose issa jemigraw okkazjonalment minn pajjizi ġirien l ilpup Pollakki reġgħu stabbilixxew ruħhom sew fil Ġermanja u welldu l ewwel frieħ tagħhom madwar il bidu tal millennju Fl 2018 73 pakkett tal lupu ġew ikkonfermati fil Ġermanja li ħafna minnhom jgħixu fl stati federali ta Sassonja Brandenburg u Sassonja t Isfel Fl 2013 merħla bison ġiet rilaxxata fis selvaġġ fil Muntanji Rothaar u issa zdiedet għal madwar 40 annimal F Ottubru 2019 ors kannella probabbilment ġej mill Italja ġie ritratt minn kamera tal annimali selvaġġi fid distrett ta Garmisch Partenkirchen Fix xhur ta wara l annimal reġa ġie skopert diversi drabi Problem bear Bruno ors kien diġa emigra lejn il Ġermanja fl 2006 Il linċi oriġinarjament minn hawn issa jerġgħu jgħixu fil Ġermanja għalkemm f numru mnaqqas peress li huma vittmi ripetuti tal kaċċa illegali u tat traffiku fit toroq Hemm madwar 500 par tal ajkla tal baħar li hija meqjusa bħala l mudell tal annimal araldika Ġermaniz prinċipalment f Mecklenburg Vorpommern u Brandenburg L ajkla tad deheb tinstab biss fl Alpi tal Bavarja fejn qed jirritorna wkoll l avultu tad daqna Zvizzeru u Awstrijak li estinta hemmhekk L aktar għasafar tal priza komuni llum huma l buzzazan u l kestrel il popolazzjoni tal falkun pellegrin hija sinifikament izgħar Aktar minn nofs il popolazzjoni totali ta astun aħmar titkattar fil Ġermanja izda n numri qed jonqsu minħabba agrikoltura intensiva Mill banda l oħra ħafna għasafar jibbenefikaw mill prezenza tal bniedem bħala segwaċi kulturali speċjalment ħamiem urban blackbirds għasafar tal foresti tal qedem għasafar tal qedem u titmice li jgħixu fl ibliet li s sopravivenza tagħhom hija assigurata wkoll bl ikel kif ukoll ċawla u l gawwi fil mizbliet Il Baħar Wadden huwa post ta mistrieħ għal bejn għaxar u tnax il miljun għasfur migratorju kull sena Is salamun li darba kien komuni fix xmajjar inqered fil biċċa l kbira minħabba l industrijalizzazzjoni izda fis snin tmenin reġgħu ġew introdotti fir Rhine L aħħar storion inqabad fil Ġermanja fl 1969 Il karpjuni introdotti mir Rumani huma ppreservati f ħafna għadajjar L ispeċi tal foki u l foki griz li f nofs is seklu 20 kienu kwazi sterminati minn sajjieda professjonali bħala kompetituri għall priza tagħhom u li issa huma protetti din tal aħħar huwa l akbar predatur indiġenu fil Ġermanja huma għal darb oħra rapprezentati fuq il kosti Ġermanizi mal Ġermanja diversi eluf ta kopji Hemm tmien speċi ta balieni fl Ibħra tat Tramuntana u l Baħar Baltiku inkluzi l foċena u d delfini komuni speċi oħra ta lampuki Il fawna tar rettili fqira fl ispeċi tinkludi perezempju sriep viperi gremxul tar ramel u l fekruna tal għadira Ewropea fil periklu Anfibji bħal salamandri zrinġijiet rospi rospi u tritons huma speċi protetti fil Ġermanja u nofs il madwar 20 speċi huma elenkati fil lista l ħamra nazzjonali ta speċi ta annimali mhedda In neozoans parzjalment invazivi fil Ġermanja speċi ta annimali introdotti jinkludu r rakkun il kelb tar rakkun il faru muskrat il lontra il parrukkju b għonq ċurkett il wizz tal Kanada u l wizz Eġizzjan Ġeografija umana Bliet ewlenin fil Ġermanja Għandha popolazzjoni ta 82 329 758 abitant est Lulju 2009 74 urbani 2008 Il kapitali Berlin għandha popolazzjoni ta 3 4 miljun abitant li tagħmilha l aktar belt popolata fil pajjiz kif ukoll il ħames l akbar agglomerazzjoni urbana fost il pajjizi tal Unjoni Ewropea Aktar minn tmenin belt għandhom aktar minn 100 000 abitant l ewwel ħamsa jkunu wara Berlin Hamburg Munich Cologne Frankfurt am Main u Stuttgart Hija maqsuma amministrattivament f 16 il stat bil Ġermaniz Lander singular Land Baden Wurttemberg Bavarja Berlin Brandenburg Bremen Hamburg Hessen Mecklenburg Vorpommern Lower Saxony North Rhine Westphalia Rhineland Palatinate Saarland Saxony Saxony Anhalt Schleswig Holstein Thuringia Il Bavarja is Sassonja u t Turingja jsejħu lilhom infushom Freistaaten singulari Freistaat li tfisser stati ħielsa Ġeografija ekonomika Rizorsi naturali faħam linjite gass naturali minerali tal ħadid ram nikil uranju potassju melħ materjali tal kostruzzjoni injam u art li tinħarat li tirrapprezenta 33 13 tal uzu tal art 0 6 u 66 27 oħra 2005 huma ddedikati għall uċuħ tar raba permanenti Art imsaqqija tirrapprezenta 4 850 km 2003 Il PGD est 2009 ġej l aktar mis settur tas servizzi 72 imbagħad hemm l industrija 27 1 u finalment l agrikoltura li tipprovdi biss 0 9 Fl istess ħin il maġġoranza tal popolazzjoni attiva 2005 hija ddedikata għas servizzi 67 8 imbagħad għall industrija 29 7 u finalment minoranza 2 4 għall agrikoltura L ekonomija Ġermaniza li hija l ħames l akbar fid dinja u l akbar fl Ewropa hija mexxejja fl esportazzjoni ta makkinarju vetturi kimiċi u tagħmir tad dar Jibbenefika minn forza tax xogħol kwalifikata ħafna Bħall ġirien tagħha tal Ewropa tal Punent il Ġermanja tiffaċċja sfidi demografiċi sinifikanti biex izzomm it tkabbir fit tul Rati baxxi ta fertilita u immigrazzjoni netta li qed tonqos se jzidu l pressjoni fuq is sistema tal istat soċjali tal pajjiz u jeħtieġu riformi strutturali Il modernizzazzjoni u l integrazzjoni tal ekonomija tal Ġermanja tal Lvant fejn il qgħad jista jaqbez l 20 f xi muniċipalitajiet jibqa terminu twil għali ħafna bi trasferimenti annwali mill Punent għal Lvant li jilħqu fl 2008 biss madwar tnax il biljun dollaru Ġeografija umana Pajsaġġ kulturali varjat ħafna f reġjun rurali tal istat l aktar popolat ta North Rhine Westphalia insedjamenti zoni agrikoli zoni tal foresti u ġibjun Il Ġermanja għandha total ta disa stati ġirien il Ġermanja tmiss mad Danimarka fit Tramuntana il Polonja fil Grigal ir Repubblika Ċeka fil lvant Awstrija fix Xlokk l Zvizzera fin nofsinhar Franza fil Lbiċ il Lussemburgu u l Belġju fil punent u lejn il majjistral mal Olanda It tul tal fruntiera huwa ta 3 876 kilometru b kollox Fil Ġermanja total ta 51 fil mija tal art tal pajjiz tintuza għall agrikoltura 2016 bil foresti jkopru 30 fil mija oħra 14 fil mija jintuza bħala zona ta settlement u traffiku Iz zoni tal ilma jirrapprezentaw tnejn fil mija it tlieta fil mija li jifdal huma mqassma f zoni oħra l aktar artijiet skart u wkoll minjieri miftuħa Divizjoni amministrattiva Il Ġermanja 1990 prezent Divizjoni politika tal Ġermanja fi stati distretti amministrattivi distretti u bliet indipendenti Organizzazzjoni territorjali Organizzazzjoni territorjali Ir repubblika federali tikkonsisti minn 16 il stat membru li uffiċjalment jissejħu stati stati federali Il belt stat ta Berlin u Hamburg huma kull waħda magħmula minn muniċipalitajiet unitarji tal istess isem filwaqt li l Belt Ħielsa Anseatika ta Bremen bħala t tielet belt stat tinkludi zewġ muniċipalitajiet separati Bremen u Bremerhaven B differenza minn stati federali oħra m hemm l ebda zoni federali fil Ġermanja Il muniċipalitajiet huma l izgħar unitajiet amministrattivi u awtoritajiet lokali kostitwiti demokratikament u legalment indipendenti fil Ġermanja Għandhom tradizzjoni twila ta natura kooperattiva li tmur lura għall Medju Evu Illum il muniċipalitajiet fil Ġermanja bl eċċezzjoni tal bliet stati u l biċċa l kbira tal bliet indipendenti huma miġbura f distretti u assoċjazzjonijiet muniċipali oħra Hemm 400 awtorita lokali fil livell tad distrett li minnhom 294 huma distretti u 106 belt indipendenti Huma maqsuma f total ta 10 752 muniċipalita minn Ġunju 2024 u t tendenza qed tonqos kif ukoll aktar minn 200 zona mhux inkorporata fil biċċa l kbira dizabitata Id distretti u l muniċipalitajiet huma suġġetti għal liġi kostituzzjonali muniċipali tal istat federali rispettiv u għalhekk huma organizzati b mod differenti fil pajjiz kollu Għalhekk id distrett huwa kemm awtorita muniċipali supralokali kif ukoll awtorita amministrattiva statali aktar baxxa għandu l korp rapprezentattiv tiegħu stess il kunsill distrettwali l Artikolu 28 paragrafu 1 sentenza 2 tal Liġi Bazika u jwettaq diversi kompiti distrettwali komunita supralokali għall muniċipalitajiet li jappartjenu għad distrett l muniċipalitajiet huma parti mill stati taħt il liġi kostituzzjonali li jfisser li huma soġġetti għas supervizjoni u l istruzzjonijiet tagħhom u għalhekk m għandhomx is sovranita tal stat tagħhom stess Il garanzija tal awtonomija tal artikolu 28 taqsima 2 tal Liġi Bazika minn naħa l hekk imsejħa garanzija istituzzjonali tas suġġett legali li minnha jirrizulta li l muniċipalitajiet għandhom jezistu fl istruttura tal Stat u fuq min naħa l oħra liġi pubblika suġġettiva b rank kostituzzjonali tiddistingwi bejn il muniċipalitajiet li lilhom dan id dritt jingħata fl intier tiegħu u l assoċjazzjonijiet muniċipali distretti li lilhom jingħata biss b mod gradwali Għalhekk hemm relazzjoni ċara bejn ir regoli u l eċċezzjoni favur il muniċipalitajiet meta jiġu biex jiġu delimitati l kompiti bejn il muniċipalitajiet u d distretti prinċipju tas sussidjarjeta Fir rigward ta affarijiet tal komunita lokali jiġifieri l awtorita ggarantita fl Artikolu 28 2 1 tal Liġi Bazika li twettaq negozju b mod indipendenti f dan il qasam ta responsabbilta l hekk imsejjaħ għan ta garanzija legali tal istituzzjoni il Qorti Kostituzzjonali Federali tat prijorita lill livell tal komunita fuq il livell tad distrett determinat skont il liġi skont dan il prinċipju ta universalita tal ambitu tal attivita muniċipali japplika għall bliet u l muniċipalitajiet bħala kundizzjoni essenzjali u karatteristika ta identifikazzjoni ta awto gvern muniċipali b kuntrast mal kompetenza speċjali ta assoċjazzjonijiet muniċipali taħt dispozizzjonijiet legali espressi ta Assenjazzjoni li jfisser li m hemm l ebda sovranitajiet fissi ta assoċjazzjonijiet komunitarji Fil Ġermanja hemm dawn is 16 il stat Stat Belt kapital Erja km Popolazzjoni Amburgu 02 Amburgu Hamburg 755 1 734 300 08 35 752 10 569 100 Bavarja 09 Munich Munchen 70 549 12 519 600 Berlin 11 Berlin 892 3 375 200 12 29 477 2 449 500 04 404 654 800 06 21 115 6 016 500 13 23 174 1 600 300 05 34 043 17 554 300 07 19 847 3 990 300 10 2 569 994 300 14 18 416 4 050 200 15 20 445 2 259 400 03 47 618 7 779 000 01 15 763 2 806 500 16 16 172 2 170 500 Zoni metropolitani Zvilupp storiku u distribuzzjoni tal bliet ewlenin attwali u preċedenti f Diċembru 2021 Mappa tad densita tal popolazzjoni fil livell ta distretti u bliet indipendenti l ibliet ta Bremen u Bremerhaven kif ukoll il gzejjer tal Baħar tat Tramuntana u l Baħar Baltiku fil Ġermanja fl 2018 Fil Ġermanja zoni b popolazzjoni densa u zoni metropolitani agglomerazzjonijiet mhumiex definiti b mod preċiz statistikament Hemm mill 31 ta Diċembru 2022 82 belt kbira 100 000 abitant jew aktar 15 minnhom għandhom aktar minn 500 000 abitant storikament predominantement fil Punent u l Lbiċ tal Ġermanja Dawn iz zoni metropolitani li jiġġebbed tul ir Rhine jiffurmaw il parti tan nofs tal konċentrazzjoni tal popolazzjoni tal Ewropa Ċentrali Blue Banana Ħafna mill agglomerazzjonijiet huma monoċentriċi izda z zona tar Ruhr hija konurbazzjoni poliċentrika Il Ġermanja bil ħafna ċentri tagħha m għandhiex belt prinċipali b differenza mill pajjizi ġirien tagħha l Awstrija bil kapitali tagħha Vjenna u d Danimarka ma Kopenħagen Minkejja n numru kbir ta bliet kbar sal 31 ta Diċembru 2022 ftit inqas minn terz 27 2 miljun tar residenti tal Ġermanja kienu jgħixu fi bliet kbar Bejn l 1995 u l 2005 fil Ġermanja total ta ħdax il reġjun metropolitan Ewropew ġew definiti fil Konferenza Ministerjali dwar l Ippjanar Spazjali Dawn imorru ferm lil hinn mill agglomerazzjonijiet korrispondenti Cologne Dusseldorf Dortmund Essen jappartjenu għar reġjun metropolitan Rhine Ruhr Leipzig Halle Chemnitz jappartjenu għar reġjun metropolitan tal Ġermanja Ċentrali Ieħor huwa r reġjun metropolitan ta Rhine Neckar madwar Ludwigshafen Mannheim Heidelberg PopolazzjoniDemografija Struttura tal popolazzjoni skont l eta fl 2021 Skont l aġġornament taċ ċensiment tal 2011 mit 30 ta Settembru 2020 83 190 556 abitant għexu fil Ġermanja fuq erja ta 357 381 kilometru kwadru Bi kwazi 233 abitant għal kull kilometru kwadru il pajjiz huwa wieħed mill aktar stati densament popolati Fl 2020 50 7 fil mija tal popolazzjoni kienu nisa u 49 3 fil mija kienu rġiel Fl 2019 18 4 fil mija tar residenti kellhom taħt l 20 sena 24 6 fil mija kellhom bejn 20 u 40 sena u 28 4 fil mija kellhom bejn 40 u 60 sena 21 7 fil mija tal popolazzjoni kellha bejn 60 u 80 sena u 6 8 fil mija kienet akbar Fl 2019 l eta medja kienet 44 5 snin Il Ġermanja hija waħda mill eqdem soċjetajiet fid dinja Skont iċ ċensiment tal 2022 mill 15 ta Mejju 2022 82 711 282 persuna għexu fil Ġermanja Minbarra l familja bħala l aktar forma mixtieqa ta koezistenza ħafna mudelli ta ħajja huma rapprezentati fis soċjeta Ġermaniza In numru ta tfal imwielda ħajjin kien ta 737 575 fl 2015 l ogħla numru ta twelid fi 15 il sena Dan jikkorrispondi għal rata ta twelid ta 1 50 wild għal kull mara jew 9 6 twelid għal kull 1 000 abitant Matul l istess perjodu ġew irreġistrati 925 200 mewt madwar 11 2 kaz għal kull 1 000 abitant Fl 2021 ir rata tat twelid għal kull mara zdiedet għal 1 58 tifel u tifla u s sena ta wara reġgħet nizlet għal 1 46 tifel għal kull mara Minħabba li r rata tal mewt kienet ogħla mir rata tat twelid kull sena mill 1972 l għan tal politika huwa li nimxu lejn soċjeta favur il familja li tappoġġja t tfal u l frieħ b familji bi tfal multipli pronatalizmu L esperti jqisu li l kompatibilita bejn il familja u l karriera hija rekwizit fundamentali għal dan Peress li r rati tat twelid għadhom baxxi speċjalment fi gruppi tal popolazzjoni bi kwalifiki edukattivi medji u ogħla fil Ġermanja kienu mbassra problemi soċjali ekonomiċi u ġeopolitiċi mill 2012 Madwar 72 65 biljun persuna fil Ġermanja kellhom ċittadinanza Ġermaniza mit 30 ta Settembru 2020 Dan jikkorrispondi għal 87 33 fil mija tal popolazzjoni residenti Fl 2017 madwar 18 9 miljun ruħ 23 fil mija tal popolazzjoni totali kellhom sfond ta migrazzjoni fl 2022 kien hemm 23 8 miljun ruħ 28 7 fil mija tal popolazzjoni totali li kellhom sfond ta migrazzjoni Minnhom kwazi zewġ terzi kienu immigranti u aktar min nofs kienu ċittadini Ġermanizi Fl 2022 41 fil mija tal grupp ta eta taħt il 15 il sena kellhom sfond ta migrazzjoni 36 fil mija tal grupp ta eta 15 49 kellhom sfond ta migrazzjoni u 19 fil mija tal grupp ta eta akbar 50 Fiċ ċensiment tal 2011 il barranin kollha u l Ġermanizi kollha li emigraw lejn dik li llum hija r Repubblika Federali tal Ġermanja wara l 1955 jew li għandhom mill inqas ġenitur wieħed li immigra wara l 1955 ġew magħduda bħala nies ta oriġini immigranti Mill 2009 dawk li jirritornaw lura u dawk li għadhom lura jiffurmaw l akbar grupp segwiti minn ċittadini tat Turkija stati oħra tal Unjoni Ewropea u dik li kienet il Jugoslavja Bejn l 1950 u l 2002 totalta 4 3 miljun ruħ imwielda fil pajjiz jew li kienu għexu hemmhekk għal zmien twil ġew naturalizzati fuq talba tagħhom stess L Istitut Ekonomiku Ġermaniz IW bassar fl 2017 li l popolazzjoni tal Ġermanja se tkompli tikber bis saħħa tal immigrazzjoni u se tilħaq madwar 83 1 miljun ruħ fl 2035 Fl 2018 il popolazzjoni Ġermaniza kibret b 227 000 li jfisser li l Ġermanja qabzet il marka ta 83 miljun abitant Fl 2019 kiber b 147 000 ruħ 0 2 għal 83 2 miljun Fl aħħar ta Settembru 2020 il popolazzjoni kienet 83 190 556 Fl 2022 il popolazzjoni tal Ġermanja qabzet 84 miljun għall ewwel darba Mit 30 ta Ġunju 2022 skont l Uffiċċju Federali tal Istatistika kien 84 080 000 abitant Il Ġermanja kienet pajjiz de facto ta immigrazzjoni għal għexieren ta snin b interruzzjonijiet qosra mill 1958 Ir Repubblika Federali tal Ġermanja kellha l ogħla immigrazzjoni netta fl istorja tagħha fl 2022 meta daħlu kwazi 1 5 miljun ruħ aktar milli telqu Zvilupp demografiku 1950 69 346 000 1955 71 350 000 1960 73 147 000 1965 76 336 000 1970 78 069 000 1975 78 465 000 1980 78 397 000 1985 77 661 000 1990 79 753 000 1995 81 817 000 2000 82 260 000 2005 82 438 000 2010 81 752 000 2015 82 176 000 2020 83 191 000 Popolazzjoni barranija 2022 Torok 1 487 110 11 1 popolazzjoni barranija Ukraini 1 164 200 8 7 popolazzjoni barranija Sirjani 923 805 6 9 popolazzjoni barranija Rumeni 883 670 6 6 popolazzjoni barranija Pollakki 880 780 6 6 popolazzjoni barranija Italjani 644 970 4 8 popolazzjoni barranija Kroati 436 325 3 3 popolazzjoni barranija Bulgari 429 665 3 2 popolazzjoni barranija Afgani 2 8 popolazzjoni barranija Griegi 361 270 2 7 popolazzjoni barranija Lingwi Għarfien tal lingwa Ġermaniza fil pajjizi tal Unjoni Ewropea fl 2006 Il Goethe Institut għandu fergħat mad dinja kollha għat tagħlim tal lingwa Ġermaniza immaġni kwartieri ġenerali fi Munich Il lingwa Ġermaniza Ġermaniz Għoli hija mitkellma prinċipalment fil Ġermanja Jintuza bħala lingwa standard fil midja nazzjonali u bħala lingwa miktuba Bħala lingwa ta kuljum il Ġermaniz huwa mitkellem kwazi esklussivament f ħafna reġjuni spiss b kulur reġjonali zgħir It tranzizzjoni għad djaletti Ġermanizi hija bla xkiel Fost il lingwi uffiċjali fil Ġermanja il Ġermaniz huwa l aktar lingwa amministrattiva importanti Fil prinċipju ir responsabbilta hija tas sovranita kulturali tal stati l istat kollu kemm hu jiddetermina biss dawn il lingwi biex iwettaq il kompiti tiegħu stess Jekk tapplika l liġi Ewropea applikazzjonijiet u dokumenti jistgħu jiġu sottomessi lill qrati fi kwalunkwe lingwa uffiċjali jew ġudizzjarja ta kwalunkwe stat membru tal Unjoni Ewropea Minoranzi nazzjonali antenati jinkludu Danizi Frizjani Sorbiani Sinti u Roma Xi lingwi reġjonali u minoritarji jistgħu jintuzaw bħala lingwi uffiċjali legali jew ġudizzjarji Il bazi hija l Karta Ewropea għal Lingwi Reġjonali jew Minoritarji li skontha l Ġermanja tirrikonoxxi l Ġermaniz Baxx bħala lingwa reġjonali u l lingwi minoritarji li ġejjin Daniz madwar 50 000 kelliem it tnejn Imperiali Daniz prinċipalment fil varjant Sydslesvigdansk u Sonderjysk Frizjan madwar 10 000 Frizjani tat Tramuntana fi Schleswig Holstein Frizjani Saterjani fis Sassonja t Isfel Sorbi madwar 30 000 Sorbi ta Fuq fis Sassonja Sorbi Baxx fi Brandenburg u Roma madwar 200 000 madwar il Ġermanja Lingwi oħra ġodda jew minoritarji li ma tantx huma mitkellma fil Ġermanja bħall Yiddish jew Yenish ma kinux inkluzi fil karta Il lingwi tal immigranti mhumiex espressament koperti mill Karta Il Lingwa tas Sinjali Ġermaniza DGS uzata minn persuni neqsin mis smigħ ġiet rikonoxxuta bħala lingwa indipendenti fil Ġermanja bl introduzzjoni tal Att dwar l Ugwaljanza għal Persuni b Dizabilita BGG fl 2002 seklu 11 u Polabian estinn fis seklu 18 m għadhomx mitkellma llum L ewwel traduzzjoni sħiħa tal Bibbja għall Ġermaniz 1534 Il Ġermaniz baxx ġieli jitqies bħala lingwa indipendenti kemm lingwistikament f termini tas sustanza grammatikali u lessikali tiegħu kif ukoll politikament Madankollu soċjolingwistikament iġib ruħu bħal djalett u għalhekk ġie msejjaħ psewdodjalett tal Ġermaniz u f dan is sens varjeta reġjonali ara Lingwa Ġermaniza Baxxa Il pozizzjoni tal Ġermaniz Baxx Fl 2007 il Ġermaniz baxx kellu madwar 2 6 miljun kelliem attiv u madwar tliet kwarti tal popolazzjoni taz zona tal lingwa kellha għarfien passiv Fl 2016 il komprensjoni passiva kienet tajba għal tajba ħafna għal kwazi nofs l abitanti taz zona tal lingwa 70 fil mija f Mecklenburg Vorpommern kwazi 60 fil mija fi Schleswig Holstein u kwazi 50 fil mija fis Sassonja t Isfel Kwazi 21 fil mija f Mecklenburg Vorpommern tkellmu b mod attiv il Ġermaniz baxx kwazi 25 fil mija fi Schleswig Holstein kwazi 12 fil mija f North Rhine Westphalia u Saxony Anhalt u kwazi 3 fil mija fi Brandenburg Il Ġermanizi tat Tramuntana għandhom it tendenza li juzaw Ġermaniz baxx jew djaletti reġjonali b mod inqas estensiv filwaqt li fil Ġermanja Ċentrali u ta Fuq l uzu tad djaletti tal Frankonjan tal Bavarja u tal Ġermaniz huwa aktar mifrux anke f ambjenti akkademiċi L immigranti ġabu l lingwi tagħhom magħhom ripetutament perezempju il Pollakki tar Ruhr fis seklu 19 Filwaqt li dixxendenti ta mewġiet anzjani ta immigrazzjoni issa adattaw fil biċċa l kbira l lingwa tagħhom l immigranti ta deċennji riċenti bħal ħaddiema mistiedna ħafna drabi għadhom juzaw il lingwa nattiva tagħhom speċjalment it Tork madwar zewġ miljun minbarra l Ġermaniz Barra minn hekk il lingwa Russa hija mifruxa wkoll fost ir refuġjati tal kwota u fost il Ġermanizi Russi li jinkludu mhux biss kelliema Ġermanizi jew Plautdietsche izda wkoll kelliema nattivi Russu tlieta sa erba miljuni Porzjon mill popolazzjoni Lhudija anzjana li emigrat mill ex Unjoni Sovjetika titkellem ukoll bil Jiddish Madankollu din il lingwa ma baqgħetx trazmessa lill ġenerazzjonijiet sussegwenti qabel l emigrazzjoni għalhekk ġiet sostitwita bir Russu jew il Ġermaniz Haredim il kelliema ewlenin attwali tal lingwa Yiddish fl Izrael u l Istati Uniti jikkostitwixxu biss minoranza zgħira ta komunitajiet Lhud fil Ġermanja Huwa prezunt li n numru ta nies li juzaw il Pollakk bħala lingwa ta kuljum huwa relattivament għoli Madankollu minħabba l assimilazzjoni qawwija tal popolazzjoni Pollakka u mwielda Pollakka l uzu tal Pollakk barra mid dar huwa relattivament rari Il lingwa barranija mgħallma primarjament fl iskejjel pubbliċi hija l Ingliz It tieni lingwa barranija hija ġeneralment il Franċiz il Latin jew l Ispanjol aktar rari l Ukraina ir Russu jew it Taljan sovranita tat teħid tad deċizjonijiet tal pajjizi Fil GDR ir Russu kien mgħallem prinċipalment bħala lingwa barranija izda l klassijiet tal Ingliz kienu wkoll mgħallma Reliġjon Il Bazilika ta Constantine fi Trier Aula Palatina Martin Luther 1483 1546 pittura ta Lucas Cranach il Anzjan 1528 Il Bazilika ta Constantine fi Trier Aula Palatina Tradizzjonijiet Bħal ħafna mill Ewropa tal Punent u Ċentrali il Ġermanja ta zmienna kellha influwenza tal Punent Kristjana li tmur lura għall antikita tard u kienet influwenzata mix xjenza tal Illuminizmu sa mis seklu 18 Dan huwa bbazat fuq influwenzi mill kultura antika Griega u Rumana kif ukoll tradizzjonijiet Lhudija u Kristjani li kienu mħallta mat tradizzjonijiet Ġermaniċi mill bidu tal Kristjanizzazzjoni tal majjistral tal Ewropa madwar is seklu 4 Il Ġudaizmu jmur lura għal zmien ir Rumani fil Ġermanja izda kemm il darba spiċċa vittma ta pogroms u konverzjonijiet sfurzati fl agħar forma tagħha ix Shoah ta zmien Nazisti Iz zona tal Ġermanja ġiet Kristjanizzata mill bidu tal Medju Evu Matul il perjodu Franki ix xogħol missjunarju tlesta fl imperu ta Karlu Manju parzjalment permezz tal koerċizzjoni Ir Riforma Nisranija bdiet bil pubblikazzjoni ta Martin Luther tat tezijiet tiegħu fl 1517 u bħala rizultat il formazzjoni ta denominazzjonijiet Protestanti li flimkien mad denominazzjoni Kattolika isawru l pajsaġġ reliġjuz fil Ġermanja Minħabba r regola cuius regio eius religio jiġifieri is sovran jiddetermina għal liema reliġjon għandhom jappartjenu s suġġetti il pajsaġġ konfessjonali kien għal sekli sħaħ frammentat ħafna b reġjuni kwazi purament Kattoliċi u Protestanti qrib ħafna ta xulxin Madankollu l influss ta nies spostati wara t Tieni Gwerra Dinjija iz zieda fil mobilita tal popolazzjoni u s suburbanizzazzjoni u s sekularizzazzjoni kontinwi ċajpru dawn il kuntrasti fis sekli 20 u 21 Relazzjoni bejn l istat u r reliġjon Il liberta tar reliġjon fil Ġermanja hija garantita mill Artikolu 4 tal Liġi Bazika individwalment bħala dritt fundamentali u istituzzjonaliment fir relazzjoni bejn ir reliġjon u l Istat Dan iħaddan in newtralita ideoloġika tal Stat u d dritt tal awtodeterminazzjoni tal komunitajiet reliġjuzi Fuq din il bazi ir relazzjoni bejn il komunitajiet reliġjuzi u l Istat hija waħda ta assoċjazzjoni Għalhekk m hemmx separazzjoni stretta bejn il Knisja u l Stat izda hemm interkonnessjonijiet f ħafna sferi soċjali u edukattivi u kulturali perezempju permezz tal isponsorizzazzjoni ġestita mill Knisja izda kofinanzjata mill Istat ta nurseries skejjel sptarijiet jew infermiera djar Xi partiti Ġermanizi jsegwu wkoll it tradizzjoni Nisranija tal pajjiz Il knejjes Insara għandhom status ta knejjes uffiċjali u huma korporazzjonijiet tal liġi pubblika izda sui generis minħabba l liġi ekklezjastika tal istat applikabbli Bħala soċjetajiet reliġjuzi tal liġi pubblika il knejjes għandhom jingħataw ċerti għazliet ta disinn mingħajr ma jkunu suġġetti għal sorveljanza mill stat Minflok il mandat tar relazzjonijiet pubbliċi tal knisja huwa parzjalment rikonoxxut fil kuntratti tal knisja mal istati jew f regolamenti korrispondenti fil kostituzzjonijiet tal stat u s setgħa oriġinali u speċjali tal knisja hija legalment konfermata Xi knejjes Insara u komunitajiet Lhud jitolbu taxxa tal knisja li l istat jiġbor bi skambju għal sussidju għall ispejjez u jittrasferiha lill knejjes rispettivi jew lill Kunsill Ċentrali tal Lhud fil Ġermanja Barra minn hekk skont il Liġi Bazika l edukazzjoni reliġjuza hija suġġett fakultattiv għalkemm regolari fl iskejjel pubbliċi bl eċċezzjoni ta Bremen Berlin u Brandenburg Dan is suġġett normalment jiġi mgħallem minn rapprezentant ta waħda miz zewġ knejjes ewlenin Proporzjonijiet tal popolazzjoni Affiljazzjoni denominazzjonali skont iċ ċensiment tal 2022 isfar Kattoliku Ruman vjola Protestanti aħdar mhux affiljat ma ebda komunita reliġjuza pubblika skur maġġoranza assoluta dawl maġġoranza relattiva Fl 2021 madwar 53 fil mija tal popolazzjoni kienu jappartjenu għal denominazzjoni Kristjana il Knisja Kattolika Rumana 26 fil mija l aktar fil Punent u fin nofsinhar tal Ġermanja il Knisja Protestant Luterana Riformata u Magħquda 24 fil mija Knejjes Kristjani oħra bħall Knejjes Ortodossa u tal Lvant Qadim ix Xhieda ta Jehovah il Knisja Appostolika Ġdida u l Knejjes Ħieles jammontaw għal madwar 3 fil mija In numru ta nies li jattendu servizzi reliġjuzi huwa ferm inqas min numru ta membri tal knisja Fl hekk imsejħa Ħdud tal għadd it tieni Ħadd tar Randan u t tieni Ħadd ta Novembru fl 2016 2 4 miljun ruħ 2 9 tal popolazzjoni totali attendew is servizzi Kattoliċi u 0 8 miljun 1 għal dawk tal Knisja Protestanti Fil festi ewlenin speċjalment Lejlet il Milied ħafna aktar nies jattendu servizzi reliġjuzi Il Kristjanezmu Sirjan huwa denominazzjoni Kristjana li qed tikber fil Ġermanja minħabba l influss kontinwu ta Assirjani mill Mesopotamia b madwar 130 000 membru Minnhom madwar 100 000 Assirjan jappartjenu għall Knisja Ortodossa Sirjana ta Antijokja Madwar 42 fil mija tal popolazzjoni m għandha l ebda reliġjon Fl istati federali l ġodda kif ukoll f Berlin u Hamburg il proporzjon ta nies li ma jappartjenu għall ebda waħda miz zewġ knejjes ewlenin u li huma l aktar mhux denominazzjonali jaqbez is 70 fil mija Il GDR ippropagat u trazmettiet ħarsa tad dinja atea ara Jugendweihe u ħeġġet lin nies biex iħallu l knisja Minħabba l proċessi twal ta sekularizzazzjoni u valuri li jinbidlu il proporzjon ta nies mhux reliġjuzi fil popolazzjoni totali zdied ukoll f dik li qabel kienet ir Repubblika Federali 1970 3 9 1987 11 4 Dan l izvilupp kompla fil Ġermanja unifikata Fl aħħar tal 2022 madwar 5 5 miljun Musulmani kienu jgħixu fil Ġermanja Is sehem tiegħu mill popolazzjoni totali kien ta madwar 6 6 fil mija Madwar nofshom għandhom sfond ta immigrazzjoni Torka Il Kunsill ta Koordinazzjoni tal Musulmani fil Ġermanja twaqqaf bħala organizzazzjoni umbrella għall bosta organizzazzjonijiet Izlamiċi u punt ta kuntatt għall barranin L Unjoni Buddista Ġermaniza tistma li hemm madwar 270 000 Buddist fil Ġermanja Nofshom huma immigranti Asjatiċi Dan jikkorrispondi għal 0 3 fil mija tal popolazzjoni Madwar 200 000 Lhudi jgħixu fil Ġermanja li jikkorrispondi għal 0 25 fil mija tal popolazzjoni mill 2022 Madwar nofshom huma organizzati f komunitajiet Lhud Mis snin disgħin kien hemm zieda qawwija fl immigranti minn pajjizi li qabel kienu Blokk tal Lvant speċjalment l Ukrajna u r Russja Ir reliġjon fil Ġermanja stima għall 2022 Knisja Kattolika 24 8 Knisja Protestanti 22 6 Ortodossija tal Lvant 2 2 Insara oħra 1 1 L ebda reliġjon 43 8 Izlam 3 7 Reliġjonijiet oħra 1 7 Denominazzjonijiet predominanti fil Ġermanja kif zvelat miċ ċensiment tal 2011 bl uzu tal mistoqsija tal awto identifikazzjoni Blu Pluralita protestanti Aħdar pluralita Kattolika Aħmar pluralita mhux reliġjuza mhux affiljata Sfumaturi aktar skuri jindikaw maġġoranza bejn 50 u 75 filwaqt li sfumaturi aktar skuri jindikaw maġġoranza super ta aktar minn 75 Protestanti Kattoliċi Mhux reliġjuzi u mhux affiljatiStorjaPreistorja Ċelti popli Ġermaniċi u Rumani Il Lion Man mill Għar Stadel f Hohlenstein Wied Solitarju inħoloq bejn 39 000 u 33 000 QK Mappa tat tribujiet Ġermaniċi tal Ewropa Ċentrali mal Limes Rumani u l kampijiet leġjunarji madwar is sena 50 AD Stampa Nebra Disk jpg Id diska ċelesti Nebra mill Eta tal Bronz bikrija Is sejbiet tal ispeċi tal primati Danuvius fil Ġermanja tal lum għandhom aktar minn 11 il miljun sena u probabbilment jirrapprezentaw wieħed mill ewwel antenati umani li mexa wieqfa L eqdem evidenza fossili tal prezenza tal ġeneru Homo fit territorju Ġermaniz ix xedaq t isfel ta Mauer għandu madwar 600 000 sena u kien imsemmi għal Heidelberg minn Homo heidelbergensis Il lanez ta Schoningen li għandhom mill inqas 300 000 sena huma l eqdem armi tal kaċċa preservati bis sħiħ tal umanita u rrivoluzzjonaw l istampa tal izvilupp kulturali u soċjali tal bnedmin tal bidu kif għamel is sit ta Bilzingsleben b wieħed mill eqdem bini u forsi l eqdem xogħol tal arti fid dinja In Neanderthal imsemmija għal sit Neanderthal fil lvant ta Dusseldorf ingħaqdu mill inqas 47 500 sena ilu minn Homo sapiens il bniedem anatomikament modern li emigra mill Afrika iddokumentat għall ewwel darba fit Turingja Għalkemm in Neanderthal sparixxew intwera li t tnejn kellhom mill inqas xi dixxendenti komuni Il kabaret tal Paleolitiku ta Fuq fil Ġura tas Swab huwa l eqdem arti magħrufa mill umanita Bdiewa Neolitiċi mil Lvant Nofsani li emigraw bil bhejjem u l uċuħ tar raba tagħhom permezz tal Anatolja u l Balkani Fuħħar Lineari spostaw il popolazzjoni madwar 5700 5600 QK Il kaċċaturi tal Eta tal Ġebla Nofsani u l ġabra tan nofs tan Nofsinhar tal Ġermanja Biss madwar 4000 QK Fir 4 seklu QK il kulturi li japproprjaw il kaċċaturi il ġabra u s sajjieda ġew sostitwiti wkoll fit Tramuntana tal Ġermanja minn kulturi agrikoli issa kompletament sedentarji Il kultura Ertebolle hija meqjusa bħala l aħħar kultura tal kaċċa fit Tramuntana tal Ġermanja Wara dewmien ta aktar minn 1000 sena il Bronz Eta bdiet fit territorju Ġermaniz madwar 2200 QK Waħda mis sejbiet l aktar importanti tagħhom hija n Nebra Sky Disk Fil bidu tal perjodu Hallstatt 1200 1000 QK in Nofsinhar u ċ ċentru tal Ġermanja kienu popolati minn Ċelti u l ħadid beda jistabbilixxi lilu nnifsu bħala l aktar metall importanti Madwar 600 Q K Il kultura Jastorf meqjusa bħala kultura Ġermanika ħarġet fit Tramuntana tal Ġermanja fir 4 seklu QK It terminu poplu Ġermaniku mil Latin Germani ġie maħluq fl 1 seklu QK Issemma l ewwel minn awturi antiki fi QK Dan huwa terminu kollettiv etnografiku inqas preċiz li għal raġunijiet metodoloġiċi m għandux jiġi interpretat ħazin bħala isem ta poplu magħqud Minn 58 QK Minn madwar 80 sa madwar 455 E K iz zoni fuq ix xellug tar Rhine u fin nofsinhar tad Danubju kienu jappartjenu lill Imperu Ruman u minn madwar 80 sa madwar 260 EK kienu jappartjenu lill Imperu Ruman parti wkoll minn Hesse u l biċċa l kbira tal Baden Wurttemberg tal lum fin Nofsinhar tal Limes Dawn it territorji Rumani tqassmu fost il provinċji ta Gallia Belgica Germania superjuri Germania inferjuri Raetia u Noricum Ir Rumani waqqfu kampijiet leġjunarji hemmhekk u diversi bliet bħal Trier Cologne Augsburg u Mainz l eqdem bliet fil Ġermanja Tribijiet Ġermaniċi Alleati zguraw dawn il provinċji u settlers minn partijiet oħra tal imperu stabbilixxew ukoll hawn Il parti taz zona tas settlement Ġermaniċi li tinsab barra l provinċji Rumani ta Germania Inferior u Germania Superior kienet imsejħa Germania magna mir Rumani fil perijodi imperjali bikrija u għolja u fl antikita tard Tentattivi biex tespandi l isfera ta influwenza f din iz zona Ġermanika fallew bil Battalja ta Varus fid 9 AD L isforzi Rumani biex jistabbilixxu provinċji sal Elba fl aħħar spiċċaw Il Germanja ta Taċitu miktuba mill inqas fis sena 98 hija l eqdem deskrizzjoni tat tribujiet Ġermaniċi Il Migrazzjoni u l Medju Evu Bikri 375 962 Wara l invazjoni tal Huni madwar is sena 375 bdiet il migrazzjoni tal popli u fl istess ħin ħarġu diversi tribujiet kbar fit tranzizzjoni mill Antikita Tard għall Medju Evu Bikri jiġifieri l Franki l Alemanni is Sassoni il Bavarja u it Turingjani Dak li huwa importanti fir riċerka riċenti f dan il kuntest huwa l proċess kumpless ta etnoġenesi ta nies tribujiet differenti It tfaċċar tal identitajiet etniċi etniċita fl Antikita tard u fil bidu tal Medju Evu fir rigward tal hekk imsejħa migrazzjoni tal popli m għadhiex mifhuma llum bħala kategorija bijoloġika Anzi l identitajiet joħorġu fi proċess soċjali li jinbidel li fih jintervjenu diversi fatturi L għan tal gruppi li invadew l imperu kien fuq kollox li jipparteċipaw fil prosperita tal imperu li l istrutturi u l kultura tiegħu ma ridux jeqirdu Izda l kunflitti militari sussegwenti u l ġlidiet interni għall poter Ruman wasslu għal erozjoni politika tal Imperu tal Punent Wara l waqgħa ta Ruma tal Punent l aħħar imperatur ta l Italja ġie depozitat fl 476 l imperi Ġermaniċi Rumani suċċessuri ġew iffurmati fit territorju ta l Imperu tal Punent Madankollu l Imperu Ruman tal Lvant Bizanzju kien jezisti sal 1453 u baqa jzomm kuntatti mal Punent Tribijiet Slavi emigraw lejn iz zoni fil biċċa l kbira mhux popolati ta dik li llum hija l Ġermanja tal Lvant fis seklu 7 Kienu assimilati biss matul l insedjament tal Lvant medjevali bikri L Ewropa tal Punent u ċ ċentru kienet iddominata mill Imperu Franki li tfaċċa fl aħħar tas seklu 5 u t Tramuntana tal Ġermanja tal lum mis Sassoni u s Slavi Iz zoni kollha tal Imperu Franki li llum jappartjenu lill Ġermanja kienu fil parti tal Lvant tal Awstrasja Madankollu kien hemm kunflitti dinastiċi ripetuti taħt il Merovingi It tqassim tat territorju fit Trattat ta Verdun 843 F nofs is seklu 8 Pipinu z Zgħir tad dinastija Karolingja ħa f idejh bħala suċċessur rjali tal Merovingi li qabel kienu jmexxu l Imperu Franki Wara s sottomissjoni u l missjonijiet missjunarji sfurzati tas Sassoni u l konkwisti fl Italja fit Tramuntana ta Spanja u fiz zona tal fruntiera tal Lvant taħt Karlu Manju l imperu multi etniku ġie riorganizzat L organizzazzjoni tal Knisja u l promozzjoni kulturali kienu parzjalment ibbazati fuq tradizzjonijiet Rumani Rinaxximent Karolinju Fil Milied tas sena 800 Karlu kien inkurunat lilu nnifsu imperatur mill Papa f Ruma u b hekk talab is suċċessjoni tal Imperu Ruman Translatio imperii li wasslet għal kompetizzjoni mal imperaturi Bizantini problema ta zewġ imperaturi Wara l mewt ta Karlu fl 814 kien hemm ġlied fost id dixxendenti tiegħu li fl 843 wassal għat Trattat ta Verdun li qasam l imperu fi tliet partijiet l Imperu Franki tal Lvant taħt Lwiġi l Ġermaniz l Imperu Franki tal Punent u Lotharingia Madwar is sena 900 fl Imperu Franki tal Lvant ħarġu ħames dukjati kbar id dukjati tribali ta Sassonja Bavarja Swabia Franconia u Lorraine Fis seklu 10 id dinastija Karolingja spiċċat kemm fil Punent kif ukoll fil Lvant tal Frankonja u z zewġ partijiet tal imperu baqgħu politikament separati minn hemm il quddiem Il Battalja ta Lechfeld fl 955 temmet għexieren ta snin ta invazjonijiet Ungerizi ġabet zieda fil prestiġju għar Re Otto li kien inkurunat imperatur f Ruma fl 962 u n nomina tal Arkanġlu Mikiel bħala patrun tal Ġermanizi Minn Franza tal Lvant sal Imperu Ruman Qaddis 962 1806 It territorju imperjali fis seklu 10 deskritt bl aħmar Id dinastija Ottonjana kienet essenzjali għall formazzjoni tal Imperu Franki tal Lvant izda m għadhiex meqjusa bħala l bidu tal istorja imperjali vera Ġermaniza Pjuttost il proċess assoċjat kompla mill inqas sas seklu 11 It terminu regnum Teutonicorum Renju tal Ġermanizi instab għall ewwel darba fis sorsi fil bidu tas seklu 11 izda qatt ma kien it titlu tal imperu anzi kien uzat mill papiet biex jirrelatizza l Imperu Ruman Talba tal Ġermanizi għall Poter Fl 951 Otto I aċċetta t titlu rjali Lombard Dan għaqqad lil Regnum Teutonicum mal Italja imperjali Fl 962 Otto kien inkurunat imperatur u b hekk għaqqad id dinjita rjali Rumana Ġermaniza mad dritt għall imperu Ruman tal punent Reichidee Dan l Imperu Ruman Ġermaniz kellu pozizzjoni eġemonika fl Ewropa tal Punent taħt l Ottonjani Fl 1024 is Saljani ħadu f idejhom is suċċessjoni rjali li sal aħħar tal Medju Evu kienet dejjem marbuta ma elezzjoni ta diversi grandees tal imperu Il mod kif il qawwa sekulari u spiritwali kienu interkonnessi issa ġieli jissejjaħ is sistema tal knisja imperjali Il kwistjoni ta min tħalla jaħtar isqfijiet wasslet għat tilwima dwar l investitura mal papat riformat il vjaġġ lejn Canossa fl 1077 u s soluzzjoni provvizorja tal Konkordat ta Worms fl 1122 Il kunflitt bejn l imperatur u l papa laħaq il qofol tiegħu fil Matul il perjodu Hohenstaufen speċjalment taħt Frederick II insinji Bil mewt tiegħu fl 1250 il gvern irjali Hohenstaufen waqa L interregnu li ġej zied il qawwa tal prinċpijiet L imperu baqa jezisti bħala fattur ta ordni politiku izda dejjem tilef l influwenza tiegħu fil livell Ewropew Il Katidral ta Aachen serva bħala s sit tal inkurunazzjoni għal 31 ħakkiem Ġermaniz sal 1531 It tron irjali hemmhekk lemin inbena għal Karlu Manju fis sena 790 Fil forma ta stati territorjali bosta Lordships feudali saru indipendenti għad detriment tal qawwa rjali imperjali li madankollu qatt ma kienet b saħħitha u għalhekk tiddependi fuq gvern kunsenswali mal grandees tal imperu L Imperatur Enriku VI Fl aħħar tas seklu 12 falla l attentat biex tiġi introdotta monarkija ereditarja permezz tal pjan tas suċċessjoni Filwaqt li l Imperu tal Frankon tal Punent sar stat ċentrali Franċiz l Imperu tal Frankon tal Lvant jew l Imperu Rumano Ġermaniz baqa kkaratterizzat minn sovrani u d dritt li jeleġġi s rejiet F nofs is seklu 13 inħoloq l Imperu Ruman Imqaddes l isem Sacrum Imperium Imperu Qaddis kien diġa uzat fl 1157 Sacrum Imperium Romanum Imperu Ruman Imqaddes kien iddokumentat għall ewwel darba fl 1184 l eqdem riċerka kienet ibbazata fuq l 1254 Sat tmiem tiegħu fl 1806 l imperu baqa formalment monarkija elettiva Għalkemm l imperaturi ppruvaw kemm il darba jsaħħu l pozizzjoni tagħhom l imperu baqa assoċjazzjoni supranazzjonali ta ħafna territorji ta daqsijiet differenti kif ukoll bliet imperjali Is sekli 14 u 15 tal Medju Evu tard kienu kkaratterizzati minn kingship elettiva tliet familji kbar l Habsburgs il Lussemburgi u l Wittelsbachs kellhom l akbar influwenza fl imperu u l akbar qawwa interna L aktar re importanti huwa Karlu IV li segwa politika ta poter intern intelliġenti Minkejja krizijiet bħall pesta Black Death il krizi agrarja u x Xizma tal Punent il bliet u l kummerċ iffjorixxu It tranzizzjoni għar Rinaxximent bdiet Fl imperu l Habsburgi wirtu l Lussemburgi li mietu fil linja maskili fl 1437 u kienu l ħakkiema Rumani Ġermanizi kwazi kontinwament sa tmiem l imperu Permezz ta politika għaqlija l Habsburgi kisbu territorji addizzjonali fl imperu u anke l kuruna rjali Spanjola Habsburg telgħet biex issir qawwa Ewropea ewlenija Elettorat tas Sassonja Reichstaler mill 1575 miz zekka ta Dresden Mmz HB L Imperu Ruman Qaddis fl 1648 wara l konkluzjoni tal Paċi ta Westphalia Fil bidu tas seklu 16 l Imperatur Massimiljan I wettaq riforma imperjali komprensiva li saħħet ir Reichstag il ġudikatura ħolqien tar Reichskammergericht u Reichshofrat u l ordni intern permezz tal Paċi Eterna u d divizjoni f ċrieki imperjali Madankollu minħabba l falliment tal penny komuni u r reġiment imperjali ir riforma baqgħet mhux kompluta Mill 1519 l Imperatur Karlu V li kien ukoll sultan ta Spanja b imperu kolonjali barra minn xtutna segwa l kunċett ta monarkija universali Id dominanza tagħhom fl Ewropa stabbilixxiet antagonizmu Habsburg Franċiz li dam sekli sħaħ Fl 1517 Martin Luteru beda r Riforma permezz ta sejħiet għal riformi teoloġiċi u interni tal knisja u pozizzjoni anti papali li wasslet għall lok ta denominazzjonijiet Protestanti Il Kattoliċizmu wieġeb bil Kontro Riforma izda l knejjes Protestanti l ġodda rebħu f ħafna mill imperu Il Paċi ta Augsburg tal 1555 ħolqot bilanċ provizorju is sovrani tħallew jiddeterminaw liema denominazzjoni kienet tapplika għas suġġetti tagħhom cuius regio eius religio Id differenzi konfessjonali u l poter politiku ħarġu l Gwerra ta Tletin Sena 1618 1648 b ħafna mwiet u pajsaġġi meqruda li spiċċat bil Paċi ta Westphalia li saħħet u kkodifikat l influwenza tat territorji kontra l imperatur ara l Aħħar Adieu Imperial Il prinċpijiet imperjali issa tħallew jgħollu t truppi tagħhom stess u jikkonkludu trattati ma poteri barranin Bħala rizultat l imperu sar konfederazzjoni de facto ta stati de jure baqgħet struttura mmexxija b mod monarkiku u dominata mill klassi Mill 1663 ir Reichstag ġie trasformat f kungress permanenti ta mibgħuta Reichstag Perpetwu li ltaqa f Regensburg Bħala parti mill politika tar riunifikazzjoni tiegħu Louis aktar milli jkun l awtorita rjali ċentrali tal imperu Xi ħakkiema partikolarment Frederick II tal Prussja fetħu lilhom infushom għall ispirtu filosofiku ta dak iz zmien u implimentaw riformi assolutizmu illuminat Iz zieda politika tal Prussja fis seklu 18 wasslet għal dualizmu mad Dar tal Habsburg Wara r Rivoluzzjoni Franċiza it truppi tiegħu okkupaw ix xatt tax xellug tar Rhine Wara r rebħa ta Napuljun Bonaparte fit Tieni Gwerra ta Koalizzjoni fl 1803 waslet il konkluzjoni ewlenija tad Deputazzjoni Imperjali Fl 1806 l aħħar imperatur Franġisku II irrizenja mill kuruna u l imperu ġie fi tmiemu Konfederazzjoni tar Rhine Konfederazzjoni Ġermaniza Konfederazzjoni tal Ġermanja tat Tramuntana 1806 1871 Il Konfederazzjoni Ġermaniza 1815 1866 Bejn l 1801 u l 1806 taħt l influwenza ta Napuljun in numru ta pajjizi fiz zona tar Renju l Qadim naqas minn madwar 300 għal madwar 60 Franza annesset il punent u l majjistral Ġermanizi u ħolqot stati vassalli Ġermanizi li t troni tagħhom Napuljun imla bil familja membri Gran Dukat ta Berg Renju ta Westphalia Gran Dukat ta Frankfurt Napuljun għamel alleati xi stati Ġermanizi speċjalment ir Renju tal Bavarja Wurttemberg u Baden li għadu kif inħoloq fil Paċi ta Pressburg fl 1805 espandihom biex jinkludi l oqsma tal istati zgħar sekularizzati u medjatizzati u għaqqadhom fil Konfederazzjoni tar Rhine li kien alleat ma Franza Dan bl avversarji tiegħu il Prussja u l Awstrija li ġew megħluba minn Napuljun rnexxielu lill Imperu Ruman Qaddis li b hekk inqasam fi tlieta u ġie eliminat bħala fattur ta qawwa L era Franċiza ġabet lill istati tal Konfederazzjoni tar Rhine spinta kbira għall modernizzazzjoni inkluzi l libertajiet ċivili permezz tal introduzzjoni tal kodiċi ċivili Fil Prussja wkoll saru riformi estensivi mill 1806 biex is suġġetti jinbidlu f ċittadini cf Citoyen u l Istat jerġa jkun kapaċi jaġixxi u jiddefendi lilu nnifsu Mill 1809 kien hemm rezistenza għall okkupazzjoni u l ħakma Franċiza Fil bidu ġew imrazzna diversi rewwixti bħal dawk ta Andreas Hofer fit Tirol u Ferdinand von Schill fil Prussja Wara t telfa ta Napuljun fil kampanja Russa tal 1812 il Prussja u l Awstrija f alleanza mal Imperu Russu bdew il Gwerer tal Ħelsien 1813 1815 li saħħew is sentiment nazzjonali Ġermaniz inizjalment fost l istudjuzi Protestanti ez fil Lutzow Freikorps li kienet ukoll l oriġini tal kuluri iswed u aħmar Ħafna mill istati tal Konfederazzjoni tar Rhine ngħaqdu mal Alleati li wara r rebħa fil Battalja ta Leipzig fl 1813 fl aħħar għelbu lil Napuljun fl 1815 Aktar tard il Kungress ta Vjenna 1814 1815 fil biċċa l kbira stabbilixxa mill ġdid il gvern monarkiku Fil Konfederazzjoni Ġermaniza konfederazzjoni ta stati ddominati mill Awstrija u l Prussja 38 stat It Tielet Ġermanja ġew organizzati bil Bundestag ta Frankfurt bħala l korp li jieħu d deċizjonijiet Fl 1833 1834 l Unjoni Doganali Ġermaniza nħolqot taħt is supremazija Prussjana Fil perjodu ta qabel Marzu l elite tal gvern ta qabel rrepressjonat lill bourgeoisie li ssaħħaħ ekonomikament persekuzzjoni tad demagogi li baqgħet titlob parteċipazzjoni politika u l formazzjoni ta stat nazzjonali bħal fl 1817 fil festival tal istudenti ta Wartburg u fl 1832 f Hambach s Ċelebrazzjoni bit tlugħ ta iswed aħmar u deheb il kuluri nazzjonali aktar tard Assemblea Nazzjonali fil Paulskirche fi Frankfurt 1848 49 l ewwel parlament Ġermaniz elett liberament 1867 Il Konfederazzjoni tal Ġermanja tat Tramuntana Bir Rivoluzzjoni ta Marzu bourgeois ta l 1848 ħafna politiċi konservattivi kellhom jirrizenjaw inkluz il Kanċillier Awstrijak li ddefinixxa l era il Prinċep Metternich Taħt pressjoni rivoluzzjonarja f Berlin il Bundestag Ġermaniz aċċetta l elezzjoni tal Assemblea Nazzjonali ta Frankfurt Huwa stabbilixxa gvern u ppromulga l Kostituzzjoni Paulskirche li kienet tinkludi stat nazzjonali federali bħala l Imperu Ġermaniz b monarkija kostituzzjonali u l irtirar tal Awstrija mill Ġermanja Izda r re Prussjan Frederick William IV ċaħad il kuruna imperjali li ġiet offruta lilu Wara s soppressjoni tar Rewwixta ta Mejju ir rivoluzzjoni ntemmet fit 23 ta Lulju 1849 bil qbid tal fortizza ta Rastatt mit truppi Prussjani Il falliment tal moviment demokratiku wassal għat titjira u l emigrazzjoni tat Tmienja u Erbgħin u era ta reazzjoni fl istati Ġermanizi Fil bidu tas snin 60 faqqa l kunflitt tal Prussja mal Awstrija dwar is supremazija fil Konfederazzjoni Ġermaniza dualizmu Ġermaniz li spiċċa bir rebħa tal Prussja fil Gwerra Ġermaniza fl 1866 Il Konfederazzjoni Ġermaniza ġiet xolta u l Prussja annesset diversi zoni avversarju tal gwerra tat tramuntana u ċ ċentru tal Ġermanja Fl 1866 il Konfederazzjoni tal Ġermanja tat Tramuntana twaqqfet inizjalment bħala alleanza militari taħt il ħakma Prussjana Il kostituzzjoni tagħha tal 1867 għamlitha stat federali sovran u waqqfet il pedamenti għas Soluzzjoni Zgħira Ġermaniza Imperu Ġermaniz 1871 1918 Il proklamazzjoni tal Imperu Ġermaniz fl 1871 pittura ta Anton von Werner Matul il Gwerra Franko Prussjana l stati tan Nofsinhar tal Ġermanja ssieħbu mal Konfederazzjoni tal Ġermanja tat Tramuntana 1 ta Jannar 1871 Dan il gvern federali għalhekk sar l istat nazzjonali Ġermaniz mingħajr l Awstrija u l ewwel stat federali tal Ġermanja Fit 18 ta Jannar 1871 ir Re Guglielmu I tal Prussja aċċetta t titlu imperjali f Versailles li kien irċieva mal kostituzzjoni l ġdida Aktar tard ġie ċċelebrat Jum it Twaqqif tar Reich Mappa tal Imperu Ġermaniz 1871 1918 Otto von Bismarck Prim Ministru Prussjan mill 1862 waqqaf l imperu u sar l ewwel kanċillier Il kostituzzjoni imperjali ta Bismarck appoġġat il qawwa tal monarkija kostituzzjonali izda kienet iddisinjata wkoll għall modernizzazzjoni u kienet ambivalenti Il liġijiet dwar l iskola u z zwieġ ċivili kienu parzjalment liberali Il vot universali għall irġiel applikat għar Reichstag Bismarck mexxa l Kulturkampf kontra l Knisja Kattolika kontra s Soċjal Demokratiċi approva l liġijiet soċjalisti tal 1878 u pprova jgħaqqad lill ħaddiema mal Istat permezz ta leġizlazzjoni soċjali L industrijalizzazzjoni għolja fil Ġermanja kkawzat tkabbir ekonomiku u demografiku ezodu rurali u zieda wiesgħa fl istandards tal għajxien Il Ġermanja saret l akbar ekonomija fl Ewropa Il politika ta alleanza ta Otto von Bismarck kellha l għan li tizola lil Franza mill Ġermanja bħala qawwa semi eġemonika fl Ewropa ċentrali Wara li n negozjanti u l assoċjazzjonijiet Ġermanizi segwew politika kolonjali privata l imperu approprja territorji Afrikani fl 1884 Dawn il kolonji Ġermanizi kienu magħrufa bħala zoni protetti Minbarra l entuzjazmu kolonjali kien hemm ukoll xettiċizmu u ċaħda kultant anke min naħa ta Bismarck Iz zoni ġew sfruttati Xi ħakkiema kolonjali Ġermanizi wettqu reati kontra nies tal post perezempju fil ġenoċidju kontra l Herero u Nama 1904 1908 Fis Sena tat Tliet Imperaturi tal 1888 Wilhelm II sar Imperatur tal Ġermanja u waqqaf l era ta Wilhelminianism orjentat lejn il militar Huwa talab li r Reich Ġermaniz jirrikonoxxi l potenzi l kbar ta qabel post fix xemx u fittex li jistabbilixxi kolonji u flotot ġodda taħt l imperializmu Madankollu il Gran Brittanja issa eskludiet lill Ġermanja minflok lil Franza f sistema ta alleanza ġdida Triple Entente Il Krizi ta Lulju tal 1914 wasslet għall Ewwel Gwerra Dinjija gwerra fuq bosta fronti b telf kbir Iktar minn zewġ miljun suldat Ġermaniz mietu u madwar 800 000 ċivili mietu bil ġuħ Il gwerra kkawzat ukoll ħafna mwiet u taqlib politiku f pajjizi oħra Repubblika ta Weimar 1919 1933 Mappa tal Imperu Ġermaniz 1919 1937 Ir Rivoluzzjoni ta Novembru u l proklamazzjoni tar Repubblika fid 9 ta Novembru 1918 mmarkaw it tmiem tal Imperu Ġermaniz li kien ammetta telfa fl Ewwel Gwerra Dinjija bil konsenja tiegħu Wara l elezzjoni tal Assemblea Nazzjonali Kostitwenti li fiha n nisa setgħu jivvutaw b mod attiv u passiv għall ewwel darba il Kostituzzjoni ta Weimar daħlet fis seħħ fl 14 ta Awwissu 1919 Fit Trattat ta Paċi ta Versailles iċ Ċessjonijiet importanti tat territorju l Alleati l okkupazzjoni tar Rhineland u r riparazzjonijiet ġew determinati fuq il bazi tar responsabbilta esklussiva tal Ġermanja għall gwerra Din is sitwazzjoni inizjali ttestjat il klima politika L estremisti tal lemin xerrdu l leġġenda tal ponta f dahar kontra l kriminali ta Novembru li wasslet għal qtil politiku u attentati ta kolp ta stat kolp ta stat ta Kapp fl 1920 u ta Hitler fl 1923 Rewwixti Komunisti bħar Rewwixta tar Ruhr fl 1920 il Battalja ta Marzu fil Ġermanja Ċentrali fl 1921 u r Rewwixta ta Hamburg fl 1923 ikkawzaw ukoll instabbilta Il Belġju u Franza uzaw ħlasijiet ta riparazzjonijiet insuffiċjenti bħala raġuni għall okkupazzjoni tagħhom tar Ruhr mill 1923 sal 1925 Philipp Scheidemann jipproklama r Repubblika mir Reichstag fid 9 ta Novembru 1918 Fil qosor għoxrinijiet tad deheb il kultura iffjorixxiet u mill 1924 hekk għamlet l ekonomija B aktar minn erba miljun abitant Berlin kienet it tielet l akbar belt u waħda mill aktar dinamiċi fid dinja Il prosperita ntemmet fl 1929 bid Depressjoni l Kbira Fl aqwa tagħha fl 1932 kien hemm aktar minn sitt miljuni bla xogħol fil Ġermanja li ħafna minnhom għexu fil mizerja Il partiti radikali kisbu appoġġ qawwi u għamilha dejjem aktar diffiċli għall partiti moderati biex jiffurmaw gvernijiet stabbli Wara r rebħa ċara ħafna tas Soċjalisti Nazzjonali fl elezzjonijiet tar Reichstag fl 1930 il kanċillieri tar Reich li qed jinbidlu malajr ma kellhomx aktar maġġoranza parlamentari Il kabinetti presidenzjali tagħhom kienu jiddependu fuq il President tar Reich Paul von Hindenburg u d digrieti ta emerġenza tiegħu Il politika deflazzjonarja tal Kanċillier tar Reich Heinrich Bruning aggravat il krizi ekonomika Is suċċessur tiegħu Franz von Papen Ġunju Novembru 1932 poġġa l gvern demokratiku tal Prussja taħt il kontroll ta Kummissarju tar Reich Preussenschlag u għamel elezzjonijiet ġodda li fihom is Soċjalisti Nazzjonali saru saħansitra aktar b saħħithom Il Kanċillier tar Reich Kurt von Schleicher ipprova jipprevjeni lil Adolf Hitler milli jasal għall poter permezz ta cross front ta unjins u sezzjonijiet tas Nazzjonalisti izda von Papen ikkonvinċa lil Hindenburg riluttanti biex isemmi lil Hitler kanċillier fit 30 ta Jannar 1933 Fis 27 ta Frar seħħ in Nar tar Reichstag li sal lum għadu mhux solvut u Hitler approfitta minn dan biex joħroġ l Ordinanza tan Nar tar Reichstag li ssospendiet id drittijiet baziċi għal zmien indefinit L arresti sussegwenti tal massa ta avversarji politiċi speċjalment komunisti u soċjal demokratiċi sawru l elezzjonijiet tar Reichstag tal 5 ta Marzu 1933 li fihom l NSDAP tilef il maġġoranza assoluta tiegħu u kompla jiggverna mad DNVP reazzjonarju Il qabda definittiva tal poter seħħet ftit wara meta r Reichstag approva l Liġi ta Abilitazzjoni tal 24 ta Marzu 1933 bil voti tal partiti bourgeois biss kontra l voti tal SPD u b hekk ħalliet il leġizlazzjoni f idejn il gvern ta Hitler Dittatorjat Nazzjonali Soċjalista 1933 1945 Il Ġermanja Nazista b territorji okkupati 1943 1945 Fi ftit xhur l NSDAP stabbilixxa stat totalitarju b parti waħda fir Reich Ġermaniz taħt it tmexxija ta Adolf Hitler u allinja l istituzzjonijiet Nies mhux popolari u avversarji politiċi speċjalment komunisti soċjal demokratiċi u trejdunjonisti tneħħew mill awtoritajiet kollha inbnew l ewwel kampijiet ta konċentrament li bdew fl 1935 taħt is supervizjoni tal Ispezzjoni tal Kampijiet ta Konċentrament inħarqu kotba u xogħol artistiku mhux popolari kien imneħħija Huwa kien malafamat bħala deġenerat Il propaganda Nazista ppenetrat ukoll fil ħajja privata It tfal kienu diġa qed jiġu ppressati biex jingħaqdu ma organizzazzjonijiet tal partit F Ottubru 1933 Hitler ħabbar l irtirar tal Ġermanja mil Lega tan Nazzjonijiet Huwa assigura l ħakma tiegħu internament billi kellu l avversarji interni tal partit u l ex sħabi maqtula waqt il qtil ta Rohm fit 30 ta Ġunju 1934 li permezz tiegħu l SA saret bla setgħa favur l SS li kienu leali bis sħiħ lejn Hitler Huwa kien ħalef personalment fit tmexxija mill ġeneri tar Reichswehr Il Gestapo intuzat bħala pulizija politika biex tiġġieled kontra l avversarji politiċi u ideoloġiċi Mill bidu Hitler kellu zewġ għanijiet gwerra ta aggressjoni u annihilation biex jinħoloq Lebenraum fil Lvant u l persekuzzjoni tal Lhud li bdiet b diskriminazzjoni umiljazzjoni u eskluzjoni u spiċċat bħala soluzzjoni finali għall kwistjoni Lhudija fl Olokawst Fl 1934 il Wehrmacht bdiet tirriarma Politika monetarja espansjonali u ekonomija tad dejn kienu mmirati lejn gwerra bikrija Il programm Reinhardt naqqas il qgħad Dan ġie riċevut mill popolazzjoni bħala t twettiq ta wegħdiet ekonomiċi Is sitwazzjoni tal Lhud Ġermanizi saret dejjem agħar Il Liġijiet ta Nuremberg tal 1935 ikkastigaw b mod sever ir relazzjonijiet bejn Arjani u Lhud bħala dizunur razzjali Il Lhud tilfu l uffiċċji pubbliċi kollha ġew ippersegwitati b mod arbitrarju insterqu u rikatt u fl aħħar mill aħħar ipprojbiti milli jaħdmu għal kollox u l proprjeta Lhudija ġiet Arjanizzata Il Lhud kienu wkoll dejjem aktar mibgħuta fil kampijiet ta konċentrament Ħafna ddeċidew li jemigraw izda l maġġoranza baqgħu fil Ġermanja Ritratt tal bieb tad dħul tal kamp ta sterminazzjoni ta Auschwitz Birkenau ħarsa minn ġewwa 1945 ritratt Stanislaw Mucha Kolonja meqruda fi tmiem il kampanja tal bumbardament April 1945 L ideoloġija razzista Nazista biex tinħoloq komunita nazzjonali b saħħitha cf razza kaptan kienet diretta kontra zewġ gruppi oħra ir Roma u s Slavi bħala subuman Mhux meqjusa bħala razza barranija izda bħala theddida għas saħħa tal korp nazzjonali omosesswali nies b dizabbilta u nies antisoċjali ġew ukoll ffastidjati u maqtula mir reġim Fl istess ħin ir reġim iċċelebra suċċessi ta propaganda Fl 1936 il Logħob Olimpiku tejbu r reputazzjoni barra l pajjiz u r Rhineland demilitarizzat kien okkupat L espansjoni bdiet bl annessjoni sfurzata tal Awstrija f Marzu 1938 u wara l Ġermanja saret magħrufa bħala l Kbir Reich Ġermaniz Il Ftehim ta Munich ta Ottubru 1938 issiġilla l annessjoni tas Sudetenland Bix xoljiment tar Repubblika Ċekoslovakka f Marzu 1939 Hitler kiser il wegħda tiegħu li s Sudetenland kienet l aħħar talba territorjali tiegħu Dan għamilha ċara li l politika ta appeasement tal qawwiet tal Punent lejn il Ġermanja kienet zball Wara li r Reich Ġermaniz beda l invazjoni tiegħu tal Polonja fl 1 ta Settembru 1939 il Gran Brittanja il Kanada l Awstralja l Indja New Zealand l Afrika t Isfel u Franza ddikjaraw gwerra lill Ġermanja It Tieni Gwerra Dinjija kkawzat bejn 55 u 60 miljun mewt f sitt snin Il Ġermanja inizjalment kisbet xi suċċessi militari magħrufa bħala Blitzkrieg Il Polonja kienet maqsuma bejn Hitler u Stalin fil Patt ta Non Aggressjoni il Wehrmacht imbagħad nediet l armati tagħha lejn il punent attakkat lid Danimarka u n Norveġja fil Weserubung u l istati newtrali tal Lussemburgu il Belġju u l Olanda fil Kampanja tal Punent u Okkupat zoni kbar f sitt ġimgħat fl 1940 Partijiet ta Franza Il popolarita ta Hitler laħqet il quċċata tagħha Anke qabel ma bdiet il gwerra it Tielet Reich intensifika l persekuzzjoni tiegħu tal Lhud Matul is sena 1938 il Lhud Ġermanizi ġew eskluzi mill ħajja ekonomika u mċaħħda mill proprjeta tagħhom permezz ta diversi regolamenti Fid 9 ta Novembru 1938 il ħwienet u s sinagogi Lhud kienu meqruda waqt il pogroms ta Novembru Fl 1941 il Lhud kienu pprojbiti milli jitilqu mill pajjiz Minn dakinhar l quddiem kellhom jilbsu l Istilla Lhudija u bdew il qtil sistematiku tagħhom fl isfera ta influwenza Ġermaniza kollha Ħafna mietu f xogħol furzat minħabba kura inadegwata u epidemiji L SS li kienet primarjament responsabbli għall ezekuzzjoni waqqfu kampijiet ta sterminazzjoni f territorju ta qabel Pollakk jew Sovjetiku fejn il biċċa l kbira tal vittmi miġjuba minn karozzi tal bhejjem kienu immedjatament issikkati bil gass ara Aktion Reinhardt Aktar minn miljun ruħ inqatlu fil kmamar tal gass u l krematorji tal kamp ta konċentrament ta Auschwitz biss B kollox in numru ta Lhud maqtula jammonta għal mill inqas sitt miljuni Operazzjoni Barbarossa bdiet fit 22 ta Ġunju 1941 L armata Ġermaniza mxiet lejn il kapitali Sovjetika u twaqqfet fil Battalja ta Moska f Diċembru 1941 Wara li l Imperu alleat tal Ġappun Axis Powers attakka lill flotta Amerikana Fl attakk fuq Pearl Harbor fl istess xahar il Ġermanja ddikjarat ukoll gwerra lill Istati Uniti tal Amerika In nuqqas ta rizorsi u s saħħa ta l għadu superjuri malajr wasslu għal bidla fil gwerra li mmanifesta ruħha fil Battalja mitlufa ta Stalingrad bl annihilation sħiħa tas 6 Armata Ġermaniza Aktar ma saret it telfa inevitabbli iktar saret il politika domestika ħarxa Fid diskors tiegħu fil Palazz tal Isport fit 18 ta Frar 1943 Joseph Goebbels ipproklama gwerra totali hekk kif l armati Ġermanizi rtiraw kwazi fuq il fronti kollha u bosta bliet Ġermanizi ġew meqruda mill bumbardamenti Meta l armati Sovjetiċi kienu diġa ħadu l kapitali fil Battalja ta Berlin Hitler ħadu ħajtu fil Fuhrerbunker fit 30 ta April 1945 Fit 8 ta Mejju il Wehrmacht ċediet mingħajr kundizzjonijiet u fit 23 ta Mejju 1945 l aħħar gvern tar Reich ġie arrestat fiz zona speċjali ta Murwik ħdejn Flensburg Il mexxejja politiċi militari u ekonomiċi li baqgħu ħajjin ġew ipproċessati fil Proċessi ta Nuremberg għar responsabbilta individwali tagħhom għal delitti tal gwerra u delitti kontra l umanita Il Ġermanja taħt l okkupazzjoni Alleata 1945 1949 Parteċipanti tal Konferenza ta Potsdam 1945 L erba zoni ta okkupazzjoni skont il Ftehim ta Potsdam il Protettorat tas Saar u z zoni tal Lvant taħt l amministrazzjoni Pollakka u Sovjetika Il Ġermanja kienet maqsuma fi ħdan il fruntieri tal 31 ta Diċembru 1937 Fil 5 ta Ġunju 1945 l erba poteri rebbieħa l Istati Uniti l USSR il Gran Brittanja u finalment Franza iddefinixxew zoni ta okkupazzjoni u mbagħad ezerċitaw is sovranita fiz zoni rispettivi tagħhom fil punent tal linja Oder Neisse u flimkien permezz ta Kmand Alleat fuq Greater Berlin It Territorji tal Lvant Ġermanizi kwart tat territorju tar Reich u abitati minn ħamsa tal popolazzjoni tar Reich kienu diġa tqiegħdu taħt l amministrazzjoni tar Repubblika Popolari Pollakka qabel it tmiem tal gwerra wara l konkwista tagħha mill Armata l Ħamra u fl fit tramuntana tal Prussja tal Lvant dik tal Unjoni Sovjetika Oblast ta Kaliningrad Fuq ħeġġa ta Stalin il poteri tal Punent approvaw dan fil Ftehim ta Potsdam kif ukoll it tkeċċija tal Ġermanizi mill Ewropa Ċentrali u tal Lvant Ir Repubblika tal Awstrija ġiet restawrata għall fruntieri tagħha tal 1938 u wkoll maqsuma f erba zoni ta okkupazzjoni Fl 1946 1947 is Saarland ġie separat mit territorju okkupat u mqiegħed taħt amministrazzjoni Franċiza diretta Inizjalment l erba poteri ppruvaw jizviluppaw politika ta okkupazzjoni komuni Kien hemm qbil dwar id demilitarizzazzjoni id denazifikazzjoni u z zarmar tal kartelli Il mistoqsija dwar x kienet tfisser demokrazija zvelat differenzi bejn l Unjoni Sovjetika u l poteri tal Punent li intensifikaw meta bdiet il Gwerra Bierda Fit tliet zoni tal punent l Alleati tal Punent ssuġġettaw l industrija tal minjieri li kienet importanti għar rikostruzzjoni għall Istatut tar Ruhr Bir riforma monetarja ta Ġunju 1948 u l abolizzjoni simultanja ta prezzijiet fissi u l ġestjoni id direttur ekonomiku taz zoni tal punent Ludwig Erhard immarka bidla ekonomika partikolarment psikoloġikament sinifikanti Bir riforma monetarja fiz zona tal Ġermanja okkupata mis Sovjetiċi li segwew ftit jiem wara u l imblokk ta Berlin mill USSR is separazzjoni bejn il Lvant u l Punent zdiedet Repubblika Federali tal Ġermanja u GDR 1949 1990 Il Ġermanja skont it teorija ta tliet stati difiza mill Unjoni Sovjetika u l GDR wara l 1958 li ma rnexxilhiex Repubblika Federali Berlin tal Punent u GDR Ir Repubblika Federali tal Ġermanja twaqqfet fit 23 ta Mejju 1949 fit tliet zoni ta okkupazzjoni tal punent u l Liġi Bazika daħlet fis seħħ bħala kostituzzjoni provizorja li l preambolu tagħha kien fih ir rekwizit ta riunifikazzjoni matul perjodu tranzitorju Bonn saret is sede tal gvern Erba xhur u nofs wara ir Repubblika Demokratika Ġermaniza twaqqfet fiz zona okkupata mis Sovjetiċi Iz zewġ stati raw lilhom infushom bħala parti mill kontinwita ta stat Ġermaniz kollu u ma għarfux lill ieħor It tnejn baqgħu taħt il kontroll tal forzi tal okkupazzjoni Bl integrazzjoni fl alleanzi militari opposti tan NATO u t Trattat ta Varsavja huma kisbu l indipendenza formali fl 1955 ara t Trattati ta Pariġi id Dikjarazzjoni tas Sovranita tal USSR għall GDR Il prerekwizit għal dan kien li f Lulju 1951 it tliet potenzi tal Punent iddeċidew li jtemmu formalment l istat ta gwerra mal Ġermanja L Unjoni Sovjetika ma ddikjaratx qabel Jannar 1955 u wara segwew stati oħra tal Ewropa tal Lvant L Alleati baqgħu responsabbli għall Ġermanja kollha kemm hi u d drittijiet tagħha f Berlin Filwaqt li fil GDR ġiet stabbilita ekonomija ppjanata kkontrollata mill istat ir Repubblika Federali għazlet l hekk imsejħa ekonomija tas suq soċjali bi ftit influwenza statali Il qawwa ta okkupazzjoni Sovjetika ħolqot kundizzjonijiet inizjali diffiċli fil GDR b talbiet għoljin għal riparazzjonijiet speċjalment id dekummissjonar filwaqt li fir Repubblika Federali beda miraklu ekonomiku b għajnuna barranija Pjan Marshall li wassal għal rati ta tkabbir għoli sostnuti impjieg sħiħ u l prosperita Il Ħajt ta Berlin f Bethaniendamm f Berlin Kreuzberg Berlin tal Punent 1986 Bornholmer Strasse f Berlin tal Punent fl 10 ta Novembru 1989 Ġurnata wara l waqgħa tal Ħajt gradilja tħejji l ewwel merħba għall vizitaturi fil GDR Fil Punent bliet ġodda u mibnija mill ġdid kienu bbazati fuq il Karta ta Ateni CIAM tal 1933 filwaqt li fil Lvant is 16 il prinċipju tal izvilupp urban zviluppati skont il mudell Sovjetiku saru vinkolanti B rizultat ta dan ir rikostruzzjoni fiz zewġ stati Ġermanizi segwiet il mudell tal belt favur il karozzi Zoni residenzjali u kummerċjali spiss kienu separati minn xulxin Minn dakinhar il quddiem ġew ippjanati wkoll bosta bliet suburbani bis satellita bliet rieqda Dan it tip ta zvilupp urban kien rikonoxxut mill bidu bħala mhux korrett Il Purtiera tal Ħadid li qasmet l Ewropa Ċentrali wkoll qasmet il Ġermanja L emigrazzjoni kontinwa ta nies speċjalment zgħazagħ u bi kwalifiki għolja wasslet biex il GDR tagħlaq dejjem aktar il fruntiera interna Ġermaniza sakemm fl 1961 taħt l eks segretarju ġenerali tas SED Walter Ulbricht ingħalqet kompletament bil bini tal Ħajt ta Berlin li saħansitra għamel kuntatti tal Familja bejn il Ġermanja tal Punent u tal Lvant huma diffiċli ħafna Kull min ipprova jaħrab mir Repubblika xorta waħda kien detenut bil forza ara l ordni ta ezekuzzjoni imwiet fil fruntieri u l ħitan F termini ta politika barranija il Kanċillier Konrad Adenauer imbuttat għall integrazzjoni tal Punent u l parteċipazzjoni fl unifikazzjoni ekonomika tal Ewropa tal Punent għar Repubblika Federali parzjalment sovrana li tibda bl Unjoni Montan fl 1952 forza tal integrazzjoni Ewropea F Settembru 1950 il GDR saret membru sħiħ tal Kunsill tal Lvant għall Assistenza Ekonomika Reċiproka RGW Fi ħdan il GDR is soċjalizmu sar vinkolanti mill partit statali SED u organizzazzjonijiet tal massa bħall FDJ Ma kienx għad baqa elezzjonijiet ħielsa u r rewwixta tas 17 ta Ġunju 1953 ġiet imrazzna L opinjonijiet dissidenti ġew ippersegwitati permezz ta ċensura u sorveljanza estensiva mill pulizija sigrieta is Sigurta tal Istat Il protesta kontra dan qamet f moviment dissidenti u tad drittijiet ċivili li sar radikalizzat bl espatrijazzjoni ta Wolf Biermann fl 1976 Fir Repubblika Federali li kienet qed tilliberalizza permezz tal Punent it talbiet għal bidla soċjali u rikonċiljazzjoni zdiedu mal passat filwaqt li l elites Nazisti baqgħet fil biċċa l kbira bla tfixkil speċjalment mill moviment tal istudenti tal Ġermanja tal Punent tas sittinijiet Tfaċċat oppozizzjoni extra parlamentari kontra l koalizzjoni kbira ffurmata fl 1966 bil liġijiet ta emerġenza tagħha Il koalizzjoni soċjali liberali taħt Willy Brandt espandiet l istat soċjali u l libertajiet soċjali mill 1969 Il New Ostpolitik li kellha l għan li tnaqqas it tensjonijiet mal Ewropa tal Lvant qalgħet lil Brandt il Premju Nobel għall Paċi fl 1971 u kritika mill konservattivi Fl 1973 ir Repubblika Federali u l GDR saru stati membri tan NU Minbarra l problemi tal provvista li qed jikbru ekonomija ta skarsezza l ekonomija ppjanata tal GDR kellha tlaħħaq ma bidliet demografiċi li għalihom Erich Honecker li ddeċidiet mill 1971 sal 1989 wieġeb b appoġġ massiv tal familja Il politika tal GDR għan nisa u l familja kif ukoll l ugwaljanza u s sigurta soċjali miksuba huma kkunsidrati parzjalment ta suċċess Is snin sebgħin fir Repubblika Federali kienu kkaratterizzati minn zieda fid dejn u l qgħad wara l krizi taz zejt u t terrur mill fazzjoni tax xellug radikali tal Armata l Ħamra Il Kanċillier Helmut Schmidt SPD tilef l appoġġ fil partit tiegħu minħabba l appoġġ tiegħu għad deċizjoni doppja tan NATO attakkat mill moviment għall paċi parti mill Movimenti Soċjali Ġodda emerġenti u ġie sostitwit fl 1982 minn Helmut Kohl CDU li kellu l opportunita biex tgħaqqad mill ġdid il Ġermanja fl 1989 L iskuntentizza tal popolazzjoni tal GDR kien zdied minħabba t tqabbil kostanti tas sistemi appoġġjati mit televizjoni tal Punent Fl aħħar tas snin tmenin bil politika riformista ta Mikhail Gorbachev fl Unjoni Sovjetika ġie ffurmat ukoll moviment ta protesta fil GDR li fil ħarifa tal 1989 għamel pressjoni fuq il mexxejja politiċi tal GDR mdgħajfa permezz ta moviment ta ħruġ permezz tal Ħadid Proċess li kienet mimlija toqob u permezz ta dimostrazzjonijiet tal massa Aħna l poplu u wasslu għar rizenja ta Honecker Fid 9 ta Novembru 1989 l għoti tal liberta tal moviment mit tmexxija tal GDR wasslet għal stampede tal massa u l ftuħ tal qsim tal fruntiera tal Ħajt ta Berlin Ibda bil programm ta għaxar punti tiegħu ta Novembru tard Kohl idderieġa l avvenimenti lejn l għaqda nazzjonali Aħna poplu wieħed filwaqt li zamm rabtiet militari u politiċi mal Punent Fl ewwel elezzjonijiet ħielsa għall Kamra tal Poplu fit 18 ta Marzu 1990 rebħet l alleanza tal partit Alleanza għall Ġermanja immexxija mis CDU tal Lvant li ttamat għal riunifikazzjoni rapida Dan ġie nnegozjat fix xhur ta wara fit Trattat ta Unifikazzjoni u mar rapprezentanti tal Alleati fi ħdan il qafas tat Zewġ u Erba Taħditiet Il Ġermanja riunifikata mill 1990 Folol fil Bieb ta Brandenburg fl 1 ta Diċembru 1989 Id daħla għan naħa tal punent kienet għadha ma miftuħa Bieb ta Brandenburg f Berlin simbolu nazzjonali tal Ġermanja tal lum u r riunifikazzjoni tagħha fl 1990 Il fruntieri esterni tal Ġermanja mir riunifikazzjoni fl 1990 il fruntieri interni juru status wara d 29 ta Ġunju 1993 Ir riunifikazzjoni Ġermaniza tlestiet fit 3 ta Ottubru 1990 bl adezjoni tal GDR mar Repubblika Federali tal Ġermanja Din il ġurnata tal għaqda Ġermaniza saret festa nazzjonali It Trattat Two Plus Four li daħal fis seħħ fl 1991 fl aħħar solviet il kwistjoni Ġermaniza l erba poteri rrinunzjaw is setgħat sovrani tagħhom it truppi tagħhom ħallew il pajjiz fl aħħar tal 1994 u l Ġermanja riunifikata rċeviet is sovranita statali sħiħa tagħha Huwa wiegħed li jiddizarma massimu ta 370 000 suldat Bit trattat tal fruntiera bejn il Ġermanja u l Polonja ffirmat f Varsavja fl 14 ta Novembru 1990 il Ġermanja rrikonoxxiet il fruntiera Oder Neisse It territorju lejn il lvant eventwalment sar Pollakk taħt il liġi internazzjonali Dan kien ikkumplimentat minn politika ta rikonċiljazzjoni mal ġirien tagħha tal Lvant l ewwel mal Polonja fl 1991 u mbagħad mar Repubblika Ċeka fl 1997 F termini ta politika barranija il gvern federali tal Kanċillier Kohl sostna integrazzjoni aktar profonda mal formazzjoni tal Unjoni Ewropea l espansjoni sussegwenti tal UE lejn il lvant u l introduzzjoni tal ewro Dejta soċjoekonomika mid disgħinijiet telf qawwi tal popolazzjoni u qgħad massiv fl istati federali l ġodda Il Bundestag għamel lil Berlin il kapitali fl 1991 li għaliha marru l gvern u l parlament fl 1999 ara l bini tar Reichstag u d distrett tal gvern Wara zieda qawwija fir riunifikazzjoni qasira id disgħinijiet kienu kkaratterizzati minn staġnar ekonomiku qgħad tal massa u riforma b lura B mod partikolari il pajjizi l ġodda ma zviluppawx malajr kemm mistenni wara l introduzzjoni tal ekonomija tas suq pajsaġġi li jiffjorixxu Mill 1991 sal 1993 kien hemm mewġa ta rewwixti kontra dawk li jfittxu l azil Kien biss fis snin 2000 li l istati l ġodda stabbilizzaw soċjalment u ekonomikament Fl elezzjoni federali tal 1998 il koalizzjoni iswed isfar ta Kohl tilfet il maġġoranza tagħha fil Bundestag l ex partiti tal oppozizzjoni SPD u Alliance 90 The Greens iffurmaw l ewwel koalizzjoni aħmar aħdar taħt il Kanċillier Gerhard Schroder SPD li kkawza bidliet profondi fil politika soċjali tal pensjoni u tas saħħa L ekoloġija saret aktar importanti perezempju mal bidu tat tneħħija gradwali tal enerġija nukleari Il liberalizzazzjonijiet soċjo politiċi inkludew il liġi tal unjoni ċivili u liġi ġdida taċ ċittadinanza L ewwel missjoni ta ġlieda mis suldati Ġermanizi mit Tieni Gwerra Dinjija fil Gwerra tal Kosovo fl 1999 immarkat bidla fil politika barranija Wara l attakki terroristiċi tal 11 ta Settembru 2001 Schroder assigura lill Istati Uniti b solidarjeta bla restrizzjonijiet Il Ġermanja pparteċipat fil Gwerra tal Afganistan izda mhux fil Gwerra tal Iraq li għamlet lill Kanċillier tal paċi Schroder popolari It tieni mandat ta Schroder mill 2002 kien ikkaratterizzat mill Aġenda 2010 u r riformi assoċjati tas suq tax xogħol tal kunċett Hartz Il benefiċċji soċjali għall persuni qiegħda tnaqqsu u marbuta ma mizuri ta appoġġ individwali li dawk affettwati qiesu bħala inġusti Dan wassal għal protesti madwar il Ġermanja u indirettament għal elezzjoni federali bikrija fl 2005 u wara Angela Merkel CDU daħlet fil gvern bħala l ewwel kanċillier mara tal Ġermanja Il koalizzjoni kbira tiegħu ffaċċjat fallimenti bankarji matul il krizi finanzjarja globali u r riċessjoni kbira li segwiet Wara li għelbet dan il Ġermanja esperjenzat boom ekonomiku sostnut u tnaqqis sostnut fil qgħad Minn dakinhar l hawn il krizi tal euro li bdiet fl 2010 u l krizi tar refuġjati fl Ewropa li bdiet fl 2015 irrapprezentaw l aktar sfidi politiċi importanti li l ispluzjoni ekonomika għamlithom ħafna aktar faċli biex jingħelbu Madankollu iz zewġ avvenimenti wasslu wkoll għal diskrezzjoni soċjali konsiderevoli u tisħiħ tal movimenti Izlamofobiċi u xettiċi tal UE Pegida Alternattiva għall Ġermanja Bil legalizzazzjoni taz zwiġijiet bejn persuni tal istess sess l introduzzjoni tat tielet sess fiz zwiġijiet ċivili u t twaqqif tal konskrizzjoni fil Bundeswehr il Ġermanja stinkat għal liberalizzazzjoni akbar tas soċjeta tagħha Angela Merkel temmet l aħħar mill erba mandati tagħha fil kariga matul il pandemija tal COVID 19 li għaliha l Ġermanja wieġbet b restrizzjonijiet temporanji fuq il ħajja ekonomika kulturali u pubblika u kkumbattuha bi programmi nazzjonali ta tilqim inkluz il vaċċin ġdid tal mRNA tozinameran zviluppat fil Ġermanja beda Il maġġoranza l kbira tal Ġermanizi appoġġaw il mizuri biex tiġi miġġielda l pandemija Madankollu minn naħa waħda il pandemija zvelat tfixkil soċjali u ekonomiku fi ħdan is soċjeta Ġermaniza is sistema tal kura tas saħħa Ġermaniza u r ritard teknoloġiku tal Ġermanja meta mqabbla ma pajjizi oħra tal Punent Min naħa l oħra movimenti ta protesta mmobilizzati kontra mizuri biex tiġi miġġielda l pandemija u indirizzaw speċifikament il bizgħat tal popolazzjoni rigward it tilqim Wara l elezzjoni federali tal 2021 Merkel ġiet sostitwita minn Olaf Scholz SPD u s CDU li qabel kienu ggvernaw f koalizzjoni b koalizzjoni aħmar aħdar isfar Dan ikompli t trasformazzjoni diġitali tal Ġermanja kif ukoll it transizzjoni tat trasport u l enerġija lejn sorsi ta enerġija sostenibbli li bdew minħabba t tibdil fil klima L attakk Russu fuq l Ukrajna fl 2022 wassal għal sanzjonijiet ekonomiċi estensivi mill Punent kontra r Russja li fiha pparteċipat ukoll il Ġermanja Fost affarijiet oħra il Ġermanja waqqfet l ikkummissjonar tal pipeline tal gass Nord Stream 2 L ekonomija Ġermaniza li kienet saret dipendenti fuq il gass Russu kellha taċċetta inflazzjoni qawwija fis settur tal enerġija Il Ġermanja appoġġat lill Ukrajna finanzjarjament u bil provvista ta armi li jiswew diversi biljuni ta ewro kif ukoll permezz ta taħriġ militari ta suldati Ukraini fuq art Ġermaniza fi ħdan il qafas tal Missjoni ta Assistenza Militari tal Unjoni Ewropea għall Ukrajna Aktar minn miljun refuġjat tal gwerra Ukraini fittxew protezzjoni fil Ġermanja L Ukraini fil Ġermanja saru mill aħħar tal 2022 it tieni l akbar grupp ta popolazzjoni barranija wara t Torok fil Ġermanja PolitikaFundazzjoni tal stat Bini tar Reichstag f Berlin sede tal Bundestag Ġermaniz Quddiemha hemm il bandiera tal għaqda li ilha tittajjar kontinwament mit 3 ta Ottubru 1990 Skont id duttrina prevalenti u l ġurisprudenza stabbilita tal Qorti Kostituzzjonali Federali ir Repubblika Federali tal Ġermanja bħala Stat u suġġett tad dritt internazzjonali hija identika għall Imperu Ġermaniz u l predeċessur tiegħu il Konfederazzjoni tal Ġermanja tat Tramuntana u għalhekk ilha fil kontinwita tal istat minn mindu l hawn 1867 ara Sitwazzjoni legali tal Ġermanja wara l 1945 Kostituzzjonijiet storikament differenti jipprovdu informazzjoni dwar l awto immaġni tal istat rispettiv Wara li l Ġermanja ġiet okkupata mill Erbgħa Poteri il poteri rebbieħa tat Tieni Gwerra Dinjija fl 1945 il Liġi Bazika tar Repubblika Federali ħarġet fil Ġermanja tal Punent ġiet ipproklamata fit 23 ta Mejju 1949 u daħlet fis seħħ l għada L ambitu tiegħu kien limitat mid divizjoni tal Ġermanja u sal 1955 mill Istatut tal Okkupazzjoni Fil parti tal Lvant tal Ġermanja il GDR twaqqfet bħala stat indipendenti fis 7 ta Ottubru 1949 u rċeviet kostituzzjoni li ġiet sostitwita fl 1968 u riveduta fl 1974 Il Liġi Bazika tilfet il karattru provizorju tagħha bir riunifikazzjoni u l GDR daħlet fl ambitu tagħha ta applikazzjoni fit 3 ta Ottubru 1990 Bit tmiem tar responsabbilta ta Erba Qawwa il Ġermanja magħquda kisbet sovranita sħiħa Territorju nazzjonali It territorju nazzjonali tal Ġermanja jirrizulta mit totalita tat territorji nazzjonali tal pajjizi tagħha It territorju ġie estiz darbtejn bl adezjoni skont l Artikolu 23 sentenza 2 tal verzjoni l antika tal Liġi Bazika fl 1957 biex jinkludi s Saarland fl 1990 biex jinkludi z zona tal adezjoni tal GDR u Berlin parti tal Lvant ta Berlin u tal Punent parti Staaken Iz zona ekonomika esklussiva fl ibħra tat Tramuntana u tal Baltiku mhijiex parti mit territorju nazzjonali Il kors tal fruntiera tal istat issa huwa ffissat ħlief f xi partijiet tal Lag ta Constance L uniku condominium ezistenti fil Ġermanja huwa t territorju konġunt Ġermaniz Lussemburgiz li jifforma x xmajjar Moselle Sauer u Our fuq il fruntiera bejn il Gran Dukat tal Lussemburgu u r Repubblika Federali tal Ġermanja ma l stati ta Rhineland Palatinate u Saarland Din tmur lura għall Att tal Kungress ta Vjenna tad 9 ta Ġunju 1815 li r regoli tiegħu ġew ikkonfermati fi trattat tal fruntiera fl 1984 Iz zona hija l unika zona mhux inkorporata fl stati ta Rhineland Palatinate u Saarland Il kwistjoni tal fruntiera bejn il Ġermanja u l Olanda fiz zona Ems Dollart Reġjun Ems Dollart għadha kontroversjali minħabba li z zewġ stati ġirien izommu l pozizzjonijiet legali inkompatibbli tagħhom fuq il fruntiera Fi ħdan il Ġermanja it tqassim tal fruntieri statali bejn Schleswig Holstein is Sassonja t Isfel u possibbilment Hamburg fiz zona ta Lower Elbe ma ġiex iċċarat b mod konkluziv L Istati rregolaw responsabbiltajiet amministrattivi u ġudizzjarji għal dan il qasam permezz ta ftehimiet amministrattivi u trattati internazzjonali izda s sovranita territorjali mhijiex iċċarata It tilwima bejn l istati ta Baden Wurttemberg u Hesse dwar l affiljazzjoni kostituzzjonali tal muniċipalita ta Bad Wimpfen inkorporata f Baden Wurttemberg lanqas ma ġiet iċċarata għal kollox Partijiet esklussivi tat territorju nazzjonali Ġermaniz huma Busingen fuq ir Rhine ta Fuq f Baden Wurttemberg li hija mdawra mill Isvizzera u li tappartjeni għat territorju doganali Zvizzeru kif ukoll xi zoni zgħar ta North Rhine Westphalia li huma separati miz zona ewlenija ta Il Ġermanja mill binarju Belġjan Vennbahn li huwa wiesa ftit metri Sistema politika Sistema politika tar Repubblika Federali tal Ġermanja Il Liġi Bazika GG hija l kostituzzjoni tar Repubblika Federali tal Ġermanja Il kap tal istat huwa l president federali li l funzjonijiet tiegħu huma prinċipalment rapprezentattivi Huwa elett mill Assemblea Federali Huwa segwit f termini ta protokoll mill president tal Bundestag Ġermaniz il Kanċillier federali l aġent president tal Bundesrat li jirrapprezenta lill president federali u l president tal Qorti Kostituzzjonali Federali Is sede tal korp kostituzzjonali federali hija l kapitali federali Berlin l artikolu 3 paragrafu 3 il Liġi ta Berlin Bonn L Artikolu 20 GG jistipula garantit mill klawsola ta l eternita li l Ġermanja għandha torganizza ruħha bħala Stat demokratiku soċjali kostituzzjonali u federali Is sistema tal gvern hija demokrazija parlamentari Il federalita hija maqsuma f zewġ livelli fis sistema politika il livell federali li jirrapprezenta l istat kollu tal Ġermanja esternament u l livell statali li jezisti f kull wieħed mis 16 il stat federali Kull livell għandu l korpi statali tiegħu stess tal ezekuttiv fergħa ezekuttiva leġizlattiva fergħa leġizlattiva u ġudizzjarja fergħa ġudizzjarja L istati min naħa tagħhom jiddeterminaw l ordni tal bliet u l komunitajiet tagħhom Perezempju ħames pajjizi huma maqsuma f total ta 22 distrett amministrattiv Il pajjizi taw lilhom infushom il kostituzzjonijiet tagħhom Fil prinċipju għandhom kwalita statali izda huma suġġetti limitati tal liġi internazzjonali li huma permessi biss jikkonkludu t trattati tagħhom stess ma stati oħra bil kunsens tal gvern federali Art 32 Para 3 Art 24 Para 1 GG Ir Repubblika Federali tista titqies bħala l unjoni kostituzzjonali ta l stati federati tagħha u biss imbagħad tikseb karattru statali jiġifieri hija stat federali fil veru sens Leġizlatura Il korpi leġizlattivi tal gvern federali huma l Bundestag Ġermaniz il Bundesrat u f kaz ta difiza il Kumitat Konġunt taħt kundizzjonijiet oħra Il liġijiet federali huma approvati mill Bundestag b maġġoranza sempliċi Dawn isiru effettivi jekk il Kunsill Federali ma jkunx qajjem oġġezzjonijiet jew approvahom art 77 GG Huwa possibbli biss li tiġi emendata l Liġi Bazika b maġġoranza ta zewġ terzi tal membri tal Bundestag u l Bundesrat Art 79 paragrafu 2 GG Fl istati federali il parlamenti statali jiddeċiedu l liġijiet tal istat federali tagħhom Għalkemm il membri parlamentari mhumiex suġġetti għal struzzjonijiet skont il Liġi Bazika l Artikolu 38 tal Liġi Bazika fil prattika leġizlattiva huma jiddominaw id deċizjonijiet preliminari tal partijiet involuti fil formazzjoni tar rieda politika l Artikolu 21 tal Liġi Bazika Ir responsabbilta għall leġislazzjoni hija tal istati federati sakemm il gvern federali ma jkollux awtorita leġizlattiva artikoli 70 sa 72 GG jiġifieri leġizlazzjoni esklussiva jew f ċerti kazijiet kuntrarja Ezekuttiv L aġent president federali Aġent Kanċillier Federali Olaf Scholz Il fergħa ezekuttiva hija ffurmata fil livell federali mill gvern federali li jikkonsisti mill Kanċillier Federali bħala kap tal gvern u l ministri federali Il ministeri federali kollha għandhom uffiċċju f Berlin u ieħor fil belt federali ta Bonn xi wħud għandhom l ewwel kwartieri ġenerali uffiċjali tagħhom f Bonn Fil livell tal istat il Prim Ministru jmexxi l fergħa ezekuttiva fil bliet stati ta Hamburg u Bremen il presidenti tas Senat u f Berlin is sindku fil gvern imexxi l fergħa ezekuttiva L istati federali huma wkoll demokraziji parlamentari u l kapijiet tal gvern tagħhom huma eletti mill parlamenti tal istat iċ ċittadini u l Kamra tar Rapprezentanti ta Berlin L amministrazzjonijiet federali u statali huma mmexxija minn ministri speċjalizzati Il Kanċillier Federali jiġi elett mill Bundestag b maġġoranza tal membri tiegħu fuq rakkomandazzjoni tal President Federali art 63 GG Il mandat tiegħu jintemm bil perjodu elettorali tal Bundestag Art 69 2 GG Qabel ma jiskadi il Kanċillier Federali jista biss iħalli l kariga kontra r rieda tiegħu jekk il Bundestag jeleġġi suċċessur b maġġoranza tal membri tiegħu art 67 GG l hekk imsejjaħ vot kostruttiv ta sfiduċja Il ministri federali jinħatru fuq rakkomandazzjoni tal Kanċillier Federali Art 64 Para 1 GG Huma u l Kanċillier Federali jiffurmaw il gvern federali Art 62 GG li l awtorita tad direttiva tiegħu tikkorrispondi mal Kanċillier Federali Art 65 Sentenza 1 GG Il kompitu tat tmexxija fid Demokrazija tal Kanċillier Ġermaniza jaqa f idejn il Kanċillier Federali Il Kanċillier isemmi wkoll il kandidat Ġermaniz għall kariga ta Kummissarju tal UE L ezerċizzju tas setgħat statali u l applikazzjoni tal liġijiet federali huma fundamentalment ir responsabbilta tal istati federali sakemm ma jkunx stabbilit jew permess regolament differenti mil Liġi Bazika Art 30 Art 83 GG Baġit tal Stat Pjan tal baġit federali 2011 L infiq soċjali individwali u l pjanijiet tad dejn federali waħedhom jeliminaw aktar minn nofs il finanzi annwali Fl 2021 il baġit tal Stat kellu dħul minn taxxi mizati u ħlasijiet parafiskali ta 1 629 miljun ewro u spejjez ta 1 762 miljun ewro Mid dħul 833 biljun kien dħul mit taxxa minn gvernijiet federali statali lokali u tal UE Minħabba z zieda fin numru ta impjegati soġġetti għal kontribuzzjonijiet soċjali għal madwar 33 miljun u z zieda fis salarji dħul importanti mit taxxa bħat taxxa fuq id dħul u t taxxa fuq il bejgħ jibqa f livell perċentwali għoli għall istat Skont ir rapport tad Deutsche Bundesbank id dejn pubbliku tal Ġermanja kien jammonta għal madwar 2 5 biljun fl 2021 Bi prodott gross domestiku ta madwar 3 6 biljun ewro għall 2021 il proporzjon tad dejn nazzjonali kien jikkorrispondi għal madwar 70 fil mija tal prodott gross domestiku Fl 2005 id dejn pubbliku tar Repubblika Federali tal Ġermanja kien jammonta għal 1 541 miljun ewro Bi prodott gross domestiku ta madwar 2 281 miljun ewro fl 2005 dan kien jikkorrispondi għal proporzjon ta dejn pubbliku ta 67 Ir Repubblika Federali li l bonds tal gvern tagħha jissejħu bonds federali tirċievi l aħjar klassifikazzjoni tal kreditu possibbli mit tliet aġenziji tal klassifikazzjoni ewlenin Standard amp Poor s Moody s u Fitch Id domanda għal titoli li huma meqjusa bħala investimenti sikuri naqqset b mod sinifikanti r rati tal imgħax f dawn l aħħar snin u f xi kazijiet saħansitra wasslet għal rati tal imgħax negattivi li kienet waħda mir raġunijiet ewlenin għas surplus tal baġit tal Ġermanja Minbarra diversi taxxi tat traffiku ez taxxa fuq il bejgħ l istat jiġġenera parti kbira mid dħul tiegħu minn taxxi fuq id dħul u l profitti dawn jinkludu t taxxa fuq id dħul it taxxa fuq il kumpanniji u t taxxa fuq il kummerċ Jekk il prodotti jew is servizzi huma soġġetti għat taxxa tal bejgħ ir rata tat taxxa fil Ġermanja hija 19 fil mija rata ġenerali jew 7 fil mija rata mnaqqsa ez ikel B mod kolokwali u fil liġi tal UE it taxxa tal bejgħ tissejjaħ ukoll VAT Skont studju tal OECD tal 2014 il Ġermanizi għandhom l ogħla piz tat taxxa fid dinja minħabba taxxi għoljin u kontribuzzjonijiet oħra bħall kontribuzzjonijiet tas sigurta soċjali anke qabel l istati tal welfare Skandinavi Madankollu it tassazzjoni tad dħul biss kienet ikkunsidrata Jekk inħarsu lejn ir rata tat taxxa proporzjon ta taxxi u kontribuzzjonijiet tas sigurta soċjali mal prodott gross domestiku il Ġermanja tikklassifika fid disa fost il pajjizi tal OECD skont studju tal OECD tal 2021 Skont studju ppubblikat min NU il Ġermanja hija waħda mill pajjizi l aktar lesti li jiffinanzjaw beni pubbliċi permezz tat taxxi Il gvern federali kultant jista jikseb self fit tul sa għaxar snin b rati ta imgħax negattivi Partiti politiċi It tieni voti fl elezzjonijiet federali mill 1949 u l gvernijiet federali Skont l Artikolu 21 tal Liġi Bazika il partiti jipparteċipaw fil formazzjoni tar rieda politika tal poplu L ispettru tal partiti huwa magħmul mill partiti rapprezentati fil Bundestag dejjem inkludiet il partiti popolari l SPD u l partiti tal Unjoni fil gruppi parlamentari CDU u CSU Mill partiti l oħra wara l elezzjoni federali tal 2021 hemm rapprezentati wkoll ix Xellug u l Ħodor l SSW kif ukoll l AfD u l FDP L SSW hija rapprezentata fil Bundestag għall ewwel darba mill elezzjoni federali tal 1949 Il partiti kollha msemmija huma rapprezentati fil gruppi politiċi tal Parlament Ewropew L organizzazzjonijiet taz zgħazagħ jappoġġjaw kwazi l partiti influwenti kollha u organizzazzjonijiet politiċi oħra ta quddiem jinkludu rapprezentanti tal istudenti assoċjazzjonijiet tal istudenti organizzazzjonijiet tan nisa u tal anzjani assoċjazzjonijiet tan negozju organizzazzjonijiet lokali u assoċjazzjonijiet internazzjonali Il fondazzjonijiet tal partiti jgħinu biex jiddeterminaw id diskors politiku legalment indipendenti mill partiti Politika ewropea Il Ġermanja hija membru fundatur tal Kunsill tal Ewropa u l Komunitajiet Ewropej li kibru flimkien biex jiffurmaw l Unjoni Ewropea UE politika fid disgħinijiet permezz tal bidu prinċipalment integrazzjoni ekonomika Ir Repubblika Federali tal Ġermanja ssieħbet fl Unjoni Monetarja Ewropea fl 1990 u hija parti mis Suq Uniku Ewropew L euro ilu introdott bħala mezz ta ħlas mill 2002 u ħa post il marka Ġermaniza fir Repubblika Federali Il Ġermanja hija wkoll parti miz zona Schengen u mill kooperazzjoni ġudizzjarja u tal pulizija bl għajnuna tal Europol u l Eurojust Il politika barranija u ta sigurta komuni ta l UE tiddetermina l politika barranija Ġermaniza Il qafas legali tal politika Ewropea Ġermaniza fl UE huwa stabbilit mill Artikolu 23 tal Liġi Bazika L Uffiċċju Ewropew tal Privattivi Munich u bosta istituzzjonijiet tal UE huma bbazati fil Ġermanja il Bank Ċentrali Ewropew fi Frankfurt am Main l awtorita supervizorja tal assigurazzjoni tal UE wkoll fi Frankfurt u l Aġenzija Ewropea għas Sigurta tal Avjazzjoni f Cologne Il Ġermanja kellha l presidenza tal Kunsill tal Unjoni Ewropea tlettax il darba l aktar reċenti fit tieni nofs tal 2020 taħt il motto Flimkien Agħmel l Ewropa b saħħitha mill ġdid Politika barranija u ta sigurta Sala Plenarja tal Parlament Ewropew fi Brussell Il Ġermanja hija waħda mis 27 stat membru tal Unjoni Ewropea Ir Repubblika Federali hija membru fundatur tas summit G8 issa G7 u G20 G8 issa G7 f Heiligendamm 2007 Il prinċipji gwida tal politika barranija Ġermaniza huma rabtiet mal Punent u l integrazzjoni Ewropea Is sħubija fl alleanza transatlantika tad difiza tan NATO kienet ċentrali għall politika tas sigurta mill 1955 Matul il Gwerra Bierda l ambitu tal politika barranija tal Ġermanja tal Punent kien limitat Ir riunifikazzjoni kienet meqjusa bħala waħda mill aktar għanijiet importanti L operazzjonijiet militari barranin kienu barra mill kwistjoni Skont il Liġi Bazika il Bundeswehr ma tistax tipparteċipa fi gwerer ta aggressjoni Il missjoni tagħhom hija biss li jiddefendu l pajjiz u l alleanzi Il Ostpolitik il Ġdida mibdija mill koalizzjoni soċjali liberali fl 1969 taħt l islogan Bidla permezz tar ravviċinament li l alleati importanti inizjalment qiesu b xettiċizmu irnexxielha twaqqaf it triq tagħha stess u kompliet mill gvern liberali konservattiv ta Helmut Kohl mill 1982 Sa mir riunifikazzjoni il Ġermanja kellha responsabbilta internazzjonali akbar Mill 1991 il Bundeswehr ilha involuta f operazzjonijiet taz zamma tal paċi u l infurzar tal paċi barra l Ġermanja u t territorju tal alleati tan NATO taħt is supervizjoni tal Bundestag u flimkien mal armati alleati operazzjonijiet barra miz zona Il gvern federali aħmar aħdar ta Gerhard Schroder ċaħad il gwerra tal Iraq fl 2003 u għalhekk oppona l alleat importanti l Istati Uniti Tradizzjonalment il Ġermanja flimkien ma Franza għandha rwol ewlieni fl Unjoni Ewropea Il Ġermanja qed tmexxi sforzi biex toħloq politika barranija u ta sigurta Ewropea uniformi u effettiva lil hinn mill unjoni ekonomika u monetarja Għanijiet oħra ta politika barranija jinkludu l implimentazzjoni tal Protokoll ta Kjoto dwar il protezzjoni tal klima u r rikonoxximent globali tal Qorti Kriminali Internazzjonali Il Ġermanja hija speċjalment interessata f soluzzjoni paċifika għall kunflitt tal Lvant Nofsani xi ħaġa li tappoġġja prinċipalment permezz ta opportunitajiet ta kuntatt informali bejn il partijiet involuti Flimkien mal alleati tagħha l Gran Brittanja u Franza ir Repubblika Federali qed tipprova permezz tad djalogu tikkonvinċi lill Iran biex jabbanduna l programm tal enerġija nukleari tiegħu Fit 13 ta Lulju 2016 il gvern federali adotta l White Paper il ġdida dwar il politika tas sigurta u l futur tal Bundeswehr bħala l iktar dokument baziku importanti tal politika tas sigurta fil Ġermanja Il politika tajba tal Ġermanja u l kooperazzjoni lejn il Vjetnam minn dakinhar ikkontestati u miċħuda mill germanes migranti Vjetnamizi u attivisti Vjetnamizi inzak r repressjoni u l awtoritarjanizmu li l Vjetnam jimponi fuq il bank tagħha stess Militari L emblema nazzjonali tal Bundeswehr is Salib tal Ħadid Din tmur lura għall gwerer tal ħelsien mill 1813 sal 1815 Wara li twaqqfet fl 1949 ir Repubblika Federali tal Ġermanja inizjalment ma tħallietx toħloq il forzi armati tagħha stess minħabba l status ta okkupazzjoni Madankollu taħt l influwenza tal Gwerra Koreana u s Sovjelizzazzjoni tal Ewropa tal Lvant ir Repubblika Federali tħalliet toħloq fl 1951 il Gwardja Federali tal Fruntiera paramilitari bħala pulizija tal fruntiera u mill 1955 forzi armati bis sħiħ li jissieħbu fin NATO Għalhekk it twaqqif ta din il Bundeswehr bħala prerekwizit għall adezjoni kien kontribut sinifikanti għar rabtiet mal Punent u għalhekk għar rikonoxximent internazzjonali tar Repubblika Federali izda kien kontroversjali ħafna internament minħabba l impatt tat Tieni Gwerra Dinjija Wara r riunifikazzjoni fl 1990 partijiet mill Armata Popolari Nazzjonali NVA tal GDR ġew inkorporati f dawn il forzi armati Mill 1956 sal 2011 skont l Artikolu 12a tal Liġi Bazika ġie applikat servizz militari obbligatorju ġenerali fir Repubblika Federali għall irġiel kollha ta aktar minn 18 il sena Ġie sospiz fl 2011 u sostitwit b servizz militari volontarju Mill 2001 l hawn in nisa kellhom ukoll aċċess bla restrizzjonijiet biex iservu fil forzi armati Il proporzjon tagħhom huwa madwar 13 fil mija tas suldati minn Lulju 2023 Madwar 1 600 suldat Ġermaniz ġew skjerati barra mill pajjiz fl 2023 minn Settembru 2023 Il Bundeswehr hija maqsuma fl Armata l Air Force u l Navy kif ukoll l oqsma organizzattivi ta appoġġ tal Bazi tal Forzi Armati is Servizz Mediku Ċentrali u l Ispazju Ċibernetiku u ta Informazzjoni Wara t tmiem tal Gwerra Bierda il qawwa totali tal Bundeswehr tnaqqset gradwalment minn madwar 500 000 għal inqas minn 180 000 suldat fl 2015 wara li l liġi internazzjonali stipula qawwa massima fi zmien il paċi ta 370 000 suldat Ġermaniz fit Trattat Is sospensjoni tas servizz militari obbligatorju fl 2011 fissret ukoll riforma komprensiva tal Bundeswehr li prinċipalment kienet tfisser l istabbiliment ta saħħa massima ta 185 000 suldat u 55 000 impjegat ċivili Barra minn hekk in numru ta tagħmir tqil tankijiet tal battalja prinċipali artillerija tnaqqas b mod sinifikanti L isfond għal dawn il bidliet strutturali kien il fokus tal Bundeswehr minn nofs is snin 90 fuq il parteċipazzjoni f missjonijiet internazzjonali tan NU u tan NATO li għalihom kien meħtieġ inqas persunal militari u fuq kollox materjal eħfef u aktar skjerat Bl annessjoni tal Krimea mir Russja fl 2014 u l gwerra madwar l Ukrajna mill 2022 il fokus tal kompiti tal Bundeswehr għal darb oħra qaleb għad difiza nazzjonali u tal alleanza fi ħdan il qafas tan NATO u l UE Il Bundeswehr hija l ewwel armata ta stat nazzjonali Ġermaniz li tkun armata parlamentari li l operazzjonijiet tagħha huma deċizi esklussivament mill Bundestag fuq rakkomandazzjoni tal gvern federali Fi zmien il paċi il kmandant in kap id detentur tal awtorita li jikkmanda huwa l Ministru Federali tad Difiza rispettiv F kaz ta difiza din il funzjoni tiġi trasferita lill Kanċillier Federali Il fehim tal Bundeswehr tat tradizzjoni tbiegħed kemm mill Wehrmacht tal era Nazista kif ukoll mill NVA Jirreferi għar riforma tal armata Prussjana madwar l 1810 il gwerer tal ħelsien kontra Napuljun ir rezistenza militari kontra n Nazzjonalizmu u l istorja tagħha stess ara d digriet tradizzjonali Il mudell ċittadin bl uniformi japplika għas suldati Il Kbir Tatwaġġ huwa meqjus bħala l aktar ċerimonja militari importanti Il ġuramenti u l ġuramenti tas suldati li spiss jittieħdu barra mill installazzjonijiet militari huma pubbliċi ħafna Fl 2024 ir Repubblika Federali tal Ġermanja nefqet 71 75 biljun ewro fuq il Bundeswehr Dan jagħmel lill Ġermanja wieħed mill għaxar pajjizi fid dinja bl ogħla baġits għad difiza B sehem ta madwar 2 12 fil mija tal prodott gross domestiku l infiq Ġermaniz issa huwa ogħla mill medja ta 2 02 fil mija tal stati Ewropej tan NATO u l Kanada Il medja inkluza l Istati Uniti hija 2 71 Dipartiment tan nar Pumpieri fuq xogħol f Morfelden Walldorf Hesse Mill 2021 it tifi tan nar tal Ġermanja kellha madwar 1 385 000 membru attiv inkluzi aktar minn 1 014 000 pompier voluntier 35 800 pompier professjonali 34 000 pompier tal kumpanija u 301 000 zagħzugħ u tfal Jaħdmu fi kwazi 24 000 dipartiment tan nar voluntier 111 dipartiment tan nar professjonali 754 dipartiment tan nar tal kumpanija u 22 900 dipartiment tan nar taz zgħazagħ Dik l istess sena il pumpiera Ġermanizi ssejħu għal aktar minn 4 344 500 missjoni Kellhom jintefa 197 834 nirien kellha tingħata assistenza teknika kwazi 659 700 darba operazzjonijiet ta salvataġġ ta emerġenza kellhom isiru madwar 2 437 000 darba u kellhom isiru 1 050 000 operazzjoni oħra oħra Barra minn hekk bosta miljuni ta membri ta appoġġ jappartjenu għal assoċjazzjonijiet lokali tas servizz tan nar It tifi tan nar huma magħqudin permezz ta assoċjazzjonijiet distrettwali tat tifi tan nar eventwalment assoċjazzjonijiet distrettwali tat tifi tan nar u assoċjazzjonijiet statali tat tifi tan nar biex jiffurmaw l Assoċjazzjoni Ġermaniza tat tifi tan nar li tirrapprezentahom fl Assoċjazzjoni Dinjija tal Pompieri CTIF Pulizija u servizzi ta intelligence Ħelikopter tal Pulizija uzat għall Pulizija Federali Gwardja tal Fruntiera Minħabba l federalizmu fil Ġermanja l istati federali u b mod partikolari l pulizija tal stat u l uffiċċji tal investigazzjoni kriminali tal istat huma ġeneralment responsabbli għas sigurta interna tar Repubblika Federali Fi ħdan il pulizija ħafna drabi ssir distinzjoni bejn pulizija tal protezzjoni pulizija tal irvellijiet pulizija kriminali unitajiet speċjali bħal Kmand tal Operazzjonijiet Speċjali SEK jew Kmand tal Operazzjonijiet Mobbli MEK u awtoritajiet regolatorji Biex tinzamm l ordni pubbliku f xi muniċipalitajiet għandhom ukoll l appoġġ ta uffiċċji tal ordni pubbliku Madankollu diversi organizzazzjonijiet jezistu wkoll fil livell federali biex jipproteġu s sigurta pubblika Dan jinkludi b mod partikolari l Pulizija Federali li qabel kienet il Gwardja Federali tal Fruntiera li tieħu kompiti bħall protezzjoni tal fruntieri il pulizija tal ferrovija u l ġlieda kontra t terrorizmu u zzomm ukoll l unita speċjali GSG 9 kif ukoll l Uffiċċju Federali tal Pulizija Kriminali li fost affarijiet o rajn jipproseku a reati spe jalment serji It tnejn huma direttament subordinati għall Ministeru Federali tal Intern u l Patrija Barra minn hekk hemm awtoritajiet tal infurzar tal Amministrazzjoni Federali Doganali bħas Servizz tal Investigazzjoni Doganali l Uffiċċju tal Investigazzjoni Kriminali tad Dwana u l Grupp ta Appoġġ Ċentrali tad Dwana li huma responsabbli għall infurzar tat taxxa il kummerċ u x xogħol u jinfurmaw lill Ministeru Federali dwar Finanzi Fil Ġermanja hemm ukoll tliet servizzi ta intelligence federali Is Servizz Federali ta Intelliġenza ċivili BND bħala servizz ta intelligence barrani jiġbor u jevalwa informazzjoni ċivili u militari dwar pajjizi barranin Is servizzi nazzjonali ta intelligence responsabbli għall kompiti ta protezzjoni kostituzzjonali u kontro intelliġenza huma l Uffiċċju Federali għall Protezzjoni tal Kostituzzjoni BfV is Servizz Militari ta Kontra intelliġenza MAD tal Ministeru Federali tad Difiza BMVg u f kull wieħed mill stati federati aġenzija statali għall protezzjoni tal kostituzzjoni Is servizzi tal intelliġenza fil Ġermanja m għandhomx setgħat tal pulizija minħabba r rekwizit tas separazzjoni Dritt Oriġini L ewwel Senat tal Qorti Kostituzzjonali Federali fil kompozizzjoni li kienet tezisti sal 15 ta Ġunju 1989 mal President Roman Herzog Il ħelsien tal ajkla fl awla inħoloq fl 1969 minn Hans Kindermann Il liġi Ġermaniza tappartjeni għaċ ċirku legali kontinentali u zviluppat għal ħafna mill ezistenza tagħha mingħajr l ordni ta stat nazzjonali Ġermaniz Għalhekk hija bbazata fuq il liġi Ġermaniza trazmessa storikament li tmur lura għal liġijiet tribali Ġermaniċi u kollezzjonijiet legali medjevali bħas Sachsenspiegel u għar riċeviment tal liġi Rumana mis seklu 12 il quddiem li kienet meqjusa superjuri għall ezattezza u l universalita tagħha Apparti xi normi legali bħall Constitutio Criminalis Carolina tal 1532 l Imperu Ruman Qaddis kien ikkaratterizzat minn drittijiet speċjali Matul is seklu 19 biss bdiet in normalizzazzjoni legali u ġie introdott Kodiċi Kummerċjali Ġenerali fil Konfederazzjoni Ġermaniza fl 1861 u fl Imperu fost affarijiet oħra il Qorti tar Reich fl 1877 u l Liġijiet tal Ġustizzja tar Reich fl 1879 Fl 1900 daħal il Kodiċi Ċivili fis seħħ Dittatorjat u wara l gwerra Is Soċjalizmu Nazzjonali biddel il liġi f mezz ta tirannija li hija rapprezentata mid deċizjonijiet tat terrur tal Qorti tal Poplu il Liġijiet ta Nuremberg u ħafna atti legali oħra li tħassru biss mil liġi tal okkupazzjoni Alleata sors legali mhux Ġermaniz Għalkemm il liġi tal okkupazzjoni ġiet revokata f ħames liġijiet federali u d dispozizzjonijiet tagħha ġew inkorporati fil biċċa l kbira fil liġi Ġermaniza il ġudikatura Ġermaniza għadha tistinka sal lum biex terġa lura l liġi li tqattgħet mill istat Nazzjonali Soċjalista inġust Perezempju ir reat kriminali tal qtil li jmur lura għall era Nazzjonali Soċjalista huwa kontroversjali fost l awtoritajiet ġudizzjarji Ġermanizi Il verzjoni aktar stretta tal Artikolu 175 fit Tielet Reich wasslet ukoll għal persekuzzjoni estensiva tal omosesswalita fir Repubblika Federali Ma ġiex riformat sal 1969 u eliminat mill kodiċi penali fl 1994 Fil GDR il liġi kienet ikkontrollata mill gvern SED ta partit wieħed Is separazzjoni tas setgħat u l indipendenza tal qrati meħtieġa mill Kostituzzjoni ġew eluzi fir realta kostituzzjonali Fl amministrazzjoni tal ġustizzja u l leġizlazzjoni il GDR ppruvat tul l ezistenza tagħha biex titbiegħed mit tradizzjoni legali ċivili imwaqqfa fl Imperu u kompliet fir Repubblika Federali u biex toħloq sorsi legali indipendenti bbazati fuq kuntest legali u storiku perspettiva B differenza mir Repubblika Federali il GDR legalment irrifjutat kemm l identita kif ukoll is suċċessjoni legali lill Imperu Ġermaniz Fil Kodiċi Ċivili tal GDR li daħal fis seħħ fl 1976 l enfasi kienet fuq ir relazzjonijiet tal provvista taċ ċittadini 189 Kwistjonijiet ta proprjeta kienu regolati taħt l awspiċi ċari tal ekonomija ppjanata soċjalista Bl introduzzjoni tal Kodiċi Ċivili definizzjoni ta proprjeta ma baqgħetx tezisti Bl adezjoni tal GDR kemm l izvilupp kif ukoll l ezistenza tal liġi tal GDR ġew fi tmiemhom Ħlief f kazijiet antiki tal amministrazzjoni tal ġustizzja il liġi kriminali u ċivili tal GDR m għadhiex tinfluwenza l liġi Ġermaniza kontemporanja Permezz tal Artikolu 9 tat Trattat tal Unifikazzjoni xi liġijiet u regolamenti tal GDR ġew trasferiti għal liġi nazzjonali tal istati l ġodda Il piena tal mewt ġiet abolita fil Ġermanja bl Artikolu 102 tal Liġi Bazika meta ġiet promulgata Fil GDR l abolizzjoni ma seħħetx qabel l 1987 ftit snin qabel it tmiem tagħha Prezenti Ir Repubblika Federali tal Ġermanja hija meqjusa bħala stat kostituzzjonali Artikolu 20 Artikolu 28 paragrafu 1 sentenza 1 GG li jfisser li l attivita tal istat tista tiġi ġġustifikata biss bil liġi u hija limitata mil liġi Għalhekk il kontenut tal liġijiet Ġermanizi huwa normalment l ewwel il limiti tal kamp ta applikazzjoni tagħhom qabel ma tiġi stabbilita l liġi Perezempju l Artikolu 1 tal Kodiċi Penali jezenta l atti kollha li ma kinux punibbli bil liġi fiz zmien tal att Kull persuna li d drittijiet tagħha huma miksura minn awtorita pubblika għandha d dritt li titlob protezzjoni legali kontra dan quddiem il qrati Art 19 Para 4 GG L imħallfin ma huma suġġetti għall ebda struzzjonijiet meta jagħtu l ġustizzja u huma indipendenti minn awtoritajiet statali jew politiċi oħra Il Ġermanja għandha qrati ta mħallfin lajċi u awli kriminali li fihom is sentenzi jingħataw b mod konġunt minn imħallfin onorarji u mħallfin professjonali sakemm is sentenza mistennija għar reati ma taqbizx erba snin Proċedimenti bil ġurija ġew aboliti fil Ġermanja fl 1924 Regoli proċedurali estensivi bħall Kodiċi tal Proċedura Kriminali u l Kodiċi tal Proċedura Ċivili jiddeterminaw il kors ezatt tal proċedimenti ġudizzjarji izda wkoll proċedimenti pre extraġudizzjarji u sussegwenti Prezenti Il ġurisprudenza hija essenzjalment ezerċitata mill qrati tal istati federali f kawzi ċivili u kriminali minn qrati lokali qrati reġjonali u qrati reġjonali ogħla ġurisdizzjoni ordinarja Ġurisdizzjonijiet speċjalizzati jinkludu ġurisdizzjoni tax xogħol amministrattiva soċjali u finanzjarja Il Qorti Federali tal Privattivi hija responsabbli għall protezzjoni tal proprjeta intellettwali Il qrati federali ogħla jaġixxu bħala qrati tal appell Art 95 GG il Qorti Federali tal Ġustizzja bħala l qorti ċivili u kriminali ogħla il Qorti Federali tax Xogħol il Qorti Amministrattiva Federali il Qorti Soċjali Federali u l Qorti Federali tal Finanzi It tilwim kostituzzjonali jiġi solvut mill qrati kostituzzjonali tal istati federali u l Qorti Kostituzzjonali Federali l Artikolu 93 GG li d deċizjonijiet tagħhom jista jkollhom is saħħa tal liġi u b hekk jorbtu qrati oħra ara l Artikolu 31 tal Att dwar il Qorti Kostituzzjonali Federali Ġurisprudenza kostituzzjonali tal qrati tal UE Il liġi Ewropea u l ġurisprudenza tal Qorti tal Ġustizzja tal Unjoni Ewropea qed isiru dejjem aktar importanti Bħala rizultat tal kuntratti fit tul tal Ġermanja mal Unjoni Ewropea u l attivitajiet legali bbazati fuqhom il liġi Ġermaniza hija influwenzata b mod sinifikanti mil liġi tal Unjoni F Diċembru 2021 il Qorti tal Ġustizzja tal Unjoni Ewropea ddikjarat f deċizjoni innovattiva u mifruxa mal Unjoni kollha li l liġi li tat tista wkoll tegħleb il kazistika tal qrati kostituzzjonali tal istati membri Skont l osservaturi il Qorti Ewropea tal Ġustizzja timmira wkoll li tkun l awtorita finali dwar kwistjonijiet ta kompetizzjoni għall Istati Membri Ma setgħux jistrieħu aktar fuq il kostituzzjoni tagħhom bħala distinzjoni mil liġi tal UE Id deċizjoni kienet preċeduta minn diversi tilwim bejn l Unjoni Ewropea u l istati membri tagħha dwar il ġurisprudenza kostituzzjonali finali inkluza proċedura ta ksur ma tkompliex kontra l Ġermanja minħabba deċizjoni mill Qorti Kostituzzjonali Federali tagħha dwar is supervizjoni finanzjarja li kienet tikkontradixxi lill ECJ EkonomijaL essenzjali Il bini Gallileo fi Frankfurt il kwartieri ġenerali tal Commercebank Vapur tal kontejners fil port ta Hamburg Imkejla mill valur tal merkanzija il Ġermanja hija t tielet l akbar esportatur u importatur fid dinja fl 2018 Bi prodott domestiku gross nominali ta madwar 3 8 triljun fl 2020 il Ġermanja hija l akbar ekonomija fl Ewropa u t tielet l akbar fid dinja Imkejla mill PGD nominali per capita il Ġermanja tikklassifika fit 18 il post internazzjonali u fit 8 fl Unjoni Ewropea mill 2019 Imkejjel mill valur tal merkanzija il pajjiz kien it tielet l akbar importatur u esportatur fid dinja fl 2016 Il Programm tal Izvilupp tan Nazzjonijiet Uniti jikklassifika lill Ġermanja fost il pajjizi b livelli għoljin ħafna ta zvilupp uman Ikklassifikat fis seba post fl Indiċi tal Kompetittivita Globali fl 2019 Il kompetittivita tal Ġermanja hija bbazata prinċipalment fuq in numru kbir ta intraprizi zgħar u ta daqs medju Mittelstand li huma fost il mexxejja tas suq globali speċjalment f setturi industrijali speċjalizzati 2 1 fil mija tal produzzjoni ekonomika totali hija ġġenerata fis settur ekonomiku primarju agrikoltura 24 4 fil mija fis settur sekondarju industrija u 73 5 fil mija fis settur terzjarju servizzi Fl 2014 il Ġermanja rreġistrat rekord b medja ta madwar 42 6 miljun impjegat soġġetti għal kontribuzzjonijiet tas sigurta soċjali In numru medju ta nies qiegħda fl 2014 kien ta 2 898 miljun Skont l Eurostat il Ġermanja kellha t tieni l inqas rata ta qgħad fl Unjoni Ewropea f Ġunju 2019 bi 3 1 fil mija Fattur importanti fil ħolqien ta impjiegi ġodda huwa l intraprenditorija u n negozji ġodda li dwarhom fost affarijiet oħra il monitor annwali tal bidu tal KfW jipprovdi informazzjoni Il Ġermanja għandha varjeta wiesgħa ta depoziti ta materja prima u tradizzjoni twila tal minjieri inkluz faħam melħ prezzjuz minerali industrijali u materjali tal kostruzzjoni kif ukoll fidda ħadid u landa L industrija tiddependi fuq importazzjonijiet globali ta materja prima Il potenzjal uman flimkien ma edukazzjoni tajba u kultura ta innovazzjoni huma kkunsidrati bħala prerekwiziti għas suċċess tal ekonomija Ġermaniza u s soċjeta tal għarfien L aktar setturi kompetittivi globalment tal industrija Ġermaniza huma l karozzi il vetturi kummerċjali l inġinerija elettrika l inġinerija mekkanika u l industrija kimika It teknoloġija aerospazjali is settur finanzjarju perezempju fiċ ċentru finanzjarju ta Frankfurt am Main u s settur tal assigurazzjoni speċjalment ir riassigurazzjoni huma importanti wkoll globalment L importanza tal industriji kulturali u kreattivi qed tizdied Bħala membru tal Unjoni Ewropea il Ġermanja hija parti mill akbar suq uniku fid dinja b popolazzjoni magħquda ta madwar 500 miljun u PGD nominali ta 17 6 triljun fl 2011 Il Ġermanja hija wkoll parti miz zona tal euro unjoni monetarja b 19 il membru Pajjizi u madwar 337 miljun abitant Il mezz ta ħlas tiegħu huwa l euro li l politika monetarja tiegħu hija kkontrollata mill Bank Ċentrali Ewropew BĊE u hija t tieni l aktar munita ta rizerva importanti fid dinja u l akbar munita fiċ ċirkolazzjoni f termini ta valur fi flus kontanti Ir rata tal qgħad fil Ġermanja hija fost l inqas fl UE huwa 3 huwa aktar baxx biss fil Polonja u r Repubblika Ċeka Il medja fil pajjizi kollha tal UE hija ta 6 1 filwaqt li l pajjizi tal OECD għandhom rata ta qgħad ta 4 8 minn Marzu 2023 L inugwaljanza fid dħul fil Ġermanja kienet ftit inqas mill medja tal OECD fl 2005 Fl 2008 id dħul medjan disponibbli kien 1 252 b indiċi Gini ta 0 29 Id distribuzzjoni tal ġid fil Ġermanja hija ferm aktar ikkonċentrata mid distribuzzjoni tad dħul b indiċi ta Gini ta 0 78 Skont Credit Suisse il ġid privat ammonta għal 12 4 triljun fl 2016 Bħala medja kull adult fil Ġermanja kellu assi ta 185 175 fl 2016 assi medji 42 833 Hija tikklassifika fis 27 post fid dinja u hija inqas mill biċċa l kbira tal pajjizi ġirien tal Ġermanja kawza jew konsegwenza waħda skont l interpretazzjoni hija l proporzjon baxx tas sjieda tal proprjeta immobbli Fl 2016 kien hemm 1 637 000 miljunarju fil Ġermanja u fl 2017 kien hemm total ta 114 il biljunarju f dollari Amerikani it tielet l ogħla numru fid dinja Kummerċ barrani u zvilupp ekonomiku Il Ġermanja tesporta skont il kategorija tal prodott Mill 1986 sal 1988 mill 1990 u mill 2003 sal 2008 l ekonomija Ġermaniza rreġistrat bilanċ favorevoli tal esportazzjoni akbar minn kwalunkwe pajjiz ieħor ċampjin tal esportazzjoni dinjija Matul is snin 2010 il Ġermanja kienet il pajjiz bit tielet l ogħla valur ta esportazzjonijiet fid dinja Fl 2020 l esportazzjonijiet laħqu valur totali ta 1 205 biljun ewro il valur tal importazzjonijiet kien ta 1 025 biljun ewro eċċess fil bilanċ tal kummerċ barrani ta 180 biljun ewro Is surplus tal kont kurrenti kien l ogħla fid dinja fl 2016 u qabez is 7 fil mija tal produzzjoni ekonomika li ntlaqgħet bi kritika kemm f pajjizhom kif ukoll barra L aktar imsieħba kummerċjali importanti importazzjonijiet u esportazzjonijiet fl 2020 kienu r Repubblika Popolari taċ Ċina volum tal kummerċ ta 213 biljun ewro l Olanda 173 biljun ewro l Istati Uniti 172 biljun ewro Franza 147 biljun ewro il Polonja 123 biljun ewro u l Italja 114 biljun ewro L akbar swieq tal esportazzjoni kienu l Istati Uniti ir Repubblika Popolari taċ Ċina Franza u l Olanda Il Ġermanja wettqet aktar minn nofs il kummerċ barrani tagħha mal istati tal Unjoni Ewropea Il valur tal esportazzjonijiet kollha ta oġġetti u servizzi ammontaw għal 47 fil mija tal produzzjoni ekonomika fl 2019 li huwa għoli fost ekonomiji akbar Il pajjiz huwa għalhekk potenzjalment vulnerabbli għall varjazzjonijiet fil kummerċ globali anke jekk ir rebound f dawn l aħħar snin kien immexxi primarjament mill konsum Frankfurt am Main huwa ċentru ekonomiku u tat trasport internazzjonali kif ukoll il kwartieri ġenerali tal Bank Ċentrali Ewropew Il Ġermanja ġiet affettwata lejn l aħħar tal 2008 u l 2009 mill krizi finanzjarja internazzjonali li kkawzat tnaqqis fil prodott gross domestiku ta 5 6 fil mija fl 2009 L ekonomija Ġermaniza mbagħad reġgħet kibret b mod sinifikanti b 4 1 u 3 7 fil mija 2010 u 2011 u b mod aktar moderat fl 2012 u l 2013 b 0 5 fil mija kull wieħed Fl 2014 it tkabbir ekonomiku reġa aċċellera għal 1 9 fil mija u għal 1 7 u 1 9 fil mija fl 2015 u l 2016 Fl 2017 it tkabbir kien 2 2 fil mija Il pandemija tal COVID 19 ikkawzat kollass ta 4 6 fil mija fil produzzjoni ekonomika fl 2020 Is sena ta wara l ekonomija rkuprat xi ftit u rreġistrat tkabbir ta 2 7 fil mija Bejn l 2000 u l 2011 ir rata medja ta inflazzjoni annwali kienet baxxa ta 0 3 fil mija 2009 u għolja ta 2 6 fil mija 2008 Fil bidu tal 2015 il Ġermanja rreġistrat deflazzjoni zgħira 0 3 għall ewwel darba mill 2009 minħabba l prezzijiet baxxi taz zejt Wara snin ta zidiet fil prezzijiet relattivament moderati ir rata ta inflazzjoni fil Ġermanja laħqet l ogħla livell tagħha mis snin ħamsin fl 2022 fl isfond tal krizi globali tal enerġija b zidiet fil prezzijiet b zewġ ċifri Industrija tal karozzi L izvilupp u l manifattura tal vetturi huma industriji ewlenin fil Ġermanja Il Ġermanja hija magħrufa mad dinja kollha għall izvilupp u l produzzjoni ta karozzi ta kwalita għolja u innovattivi Il karozza ġiet ivvintata minn Carl Benz fil Ġermanja fl 1886 u stabbiliet il pedament għall izvilupp ta dik li issa hija t tielet l akbar industrija tal karozzi fid dinja Illum korporazzjonijiet bħal Volkswagen Mercedes Benz u BMW huma parti importanti mill ekonomija Ġermaniza L industrija tal karozzi Ġermaniza ġġenerat aktar minn 400 biljun ewro f bejgħ fl 2017 b madwar 800 000 impjegat fil Ġermanja madwar sebgħa fil mija tal PGD jistgħu jiġu attribwiti lilhom Teknoloġiji ta l informazzjoni u telekomunikazzjoni It teknoloġiji tal informazzjoni u l komunikazzjoni ICT huma kkunsidrati bħala fattur ewlieni tal post Id diġitalizzazzjoni tal ekonomija Ġermaniza hija promossa taħt l isem tal proġett Industry 4 0 Il kumpanija tat telekomunikazzjoni bl ogħla dħul fil Ġermanja hija Deutsche Telekom SAP Software AG u DATEV huma fost l akbar manifatturi ta softwer fid dinja bbazati fil Ġermanja Fis settur tal ħardwer l izvilupp huwa speċjalment importanti perezempju f Infineon u FTS Minbarra l kumpaniji tradizzjonali fis settur tal ICT negozji ġodda u e ventures innovattivi qed isiru dejjem aktar importanti fil Ġermanja Fl 2017 88 fil mija tal popolazzjoni kellha aċċess għall internet madwar 87 fil mija setgħu jaċċessaw konnessjoni broadband Enerġija Fl 2010 il Ġermanja kienet ir raba l akbar produttur tal enerġija primarja fl Ewropa u kklassifikat fl 24 post fost il produtturi tal enerġija fid dinja Fl 2012 il konsum tal enerġija primarja fil Ġermanja kien 13 757 PJ 2005 14 238 PJ Dan jagħmel lill pajjiz it tieni l akbar konsumatur nazzjonali tal enerġija fl Ewropa u s seba fid dinja Fl 2012 il provvista tal elettriku kienet garantita minn 1 059 kumpanija bbazati fil Ġermanja Fl 2016 l enerġija rinnovabbli forniet 29 2 fil mija tal produzzjoni grossa tal elettriku 13 4 fil mija tal ħtiġijiet finali tal enerġija fis settur tat tisħin u 5 1 fil mija tal fjuwils Bħala parti mit tranzizzjoni tal enerġija huwa ppjanat li jizdied is sehem tal enerġija rinnovabbli fil konsum tal elettriku għal 80 fil mija sal 2050 jitnaqqas il konsum tal enerġija primarja b 50 fil mija meta mqabbel mal 2008 u jitnaqqsu l emissjonijiet tal gassijiet serra bejn 80 u 95 fil mija fil mija f konformita mal miri tal UE tal 1990 biex jitnaqqsu B mod ġenerali mill inqas 60 fil mija tal konsum tal enerġija għandu jkun kopert minn enerġija rinnovabbli sal 2050 Konsum tal enerġija primarja fil Ġermanja Sors ta enerġija zejt minerali 35 1 1990 35 3 2019 35 2022 Gass 15 5 1990 25 0 2019 24 2022 Enerġija rinnovabbli 1 3 1990 14 7 2019 17 2022 Lignite 21 5 1990 9 1 2019 10 2022 Karbonju iebes 15 5 1990 8 8 2019 10 2022 Enerġija nukleari 11 2 1990 6 4 2019 3 2022 Oħrajn 0 7 1990 0 8 2022 Turizmu Is siti ta Wirt Dinji fil Ġermanja huma destinazzjonijiet ta zjarat importanti għat turisti kulturali u naturali Fl 2016 il Ġermanja kienet waħda mis seba pajjizi l aktar mizjura fid dinja b aktar minn 35 miljun mistieden barrani matul is sena Madwar 4 000 mill 11 116 komunita tal Ġermanja huma organizzati f assoċjazzjonijiet turistiċi li 310 minnhom huma rikonoxxuti bħala resorts tas saħħa resorts tas saħħa u resorts tas saħħa Hemm 6 135 muzew 366 teatru 34 park ta divertiment u avventura 45 000 courts tat tennis 648 korsa tal golf 190 000 kilometru ta mixi 40 000 kilometru ta mogħdijiet għar roti fuq distanzi twal kif ukoll rotot tal vaganzi u tematiċi It turizmu tan negozju u tal konferenzi għandu importanza eċċellenti Il Ġermanja hija l aktar post importanti tal fieri kummerċjali internazzjonali b diversi fieri tal kummerċ ewlenin fid dinja L Internationale Tourismus Borse Berlin hija l fiera ewlenija tat turizmu fid dinja Il Ġermanja għandha wkoll l ogħla konċentrazzjoni ta festivals TraffikuL Indiċi tal Prestazzjoni tal Loġistika tal 2018 maħluq mill Bank Dinji juri lill Ġermanja bħala l pajjiz bl aqwa infrastruttura fid dinja Minħabba l popolazzjoni densa u l post ċentrali fl Ewropa hemm volum ta traffiku għoli ħafna fil Ġermanja Huwa pajjiz ta transitu importanti speċjalment għat trasport tal merkanzija Permezz tal kunċett ta Netwerks Trans Ewropej il Ġermanja hija promossa bħala zona ta trasferiment bejn l ewwel zona ekonomika ċentrali Ewropea l hekk imsejħa Blue Banana u z zona ekonomika ċentrali tal Ewropa Ewropa Ċentrali u tal Lvant Proġetti importanti f dawn in netwerks huma l assi ferrovjarji Lyon Ġenova Rotterdam Antwerp POS Pariġi Lvant ta Franza Lbiċ tal Ġermanja PBKA Pariġi Brussell Cologne Amsterdam Berlin Palermo u r rotta ewlenija lejn l Ewropa Barra minn hekk il Ġermanja hija l punt tat tluq tal punent għal xi kurituri tat trasport pan Ewropej Fl 2005 ġie introdott pedaġġ tat trakkijiet tal awtostrada L emissjonijiet tad dijossidu tal karbonju mit trasport tal merkanzija bit triq fil Ġermanja zdiedu b 20 fil mija bejn l 1995 u l 2017 Traffiku fit toroq Il Pont Waldschlosschen Ġermaniz Waldschlosschenbrucke jew Waldschlosschenbrucke huwa pont tat triq li jaqsam ix xmara Elbe fi Dresden Raggruppament tar rotot tat trasport fil kunċett tal kuritur Ewropew Il Pont Waldschlosschen Ġermaniz Waldschlosschenbrucke jew Waldschlosschenbrucke huwa pont tat triq li jaqsam ix xmara Elbe fi Dresden Ir Rumani diġa stabbilixxew toroq pavimentati fil Ġermanja li reġgħu marru għall agħar L ewwel toroq inbnew fis seklu 18 L invenzjoni tal karozzi tat impetu ġdid għall kostruzzjoni tat toroq L ewwel awtostrada fid dinja l AVUS infetħet f Berlin fl 1921 It trasport bit triq ħa post il ferroviji bħala l aktar mod importanti ta trasport fit tieni nofs tas seklu 20 Il Ġermanja għandha wieħed mill aktar netwerks tat toroq densi fid dinja Fl 2012 in netwerk ta awtostradi federali kien jinkludi 12 845 kilometru ta awtostradi u 40 711 kilometru ta awtostradi federali In netwerk tat toroq reġjonali kien jinkludi wkoll 86 597 kilometru ta toroq statali 91 520 kilometru ta toroq distrettwali u muniċipali Fl 1 ta Jannar 2020 47 7 miljun karozza tal passiġġieri ġew irreġistrati fil Ġermanja In numru totali ta vetturi bil mutur u trejlers kien 65 8 miljun Mill 1995 sal 2017 l emissjonijiet assoluti tad dijossidu tal karbonju mit trasport tal merkanzija bit triq fil Ġermanja zdiedu b 20 fil mija Biex jitnaqqsu l perikli u l pizijiet ikkawzati mit traffiku tat triq inħolqu zoni pedonali zoni ta traffiku kwiet u zoni ta 30 km h f ħafna bliet Ġermanizi Minn dakinhar in numru ta nies li jmutu f inċidenti tat traffiku naqas kontinwament Fl 2015 kien hemm 3 459 persuna fl 2019 kien hemm 3 046 Ir rota qed taqdi rwol dejjem aktar importanti u l espansjoni tagħha qed tiġi appoġġjata politikament permezz tal pjan taċ ċiklizmu perezempju Trasport bil ferrovija Berlin Zoologischer Garten Station Stazzjon taz Zoo ta Berlin Traffiku reġjonali u fuq distanzi twal quddiem l istazzjon ċentrali ta Cologne mix xellug għal lemin DB Regio National Express ICE 3 ta DB Fernverkehr DB Regio Fis 7 ta Diċembru 1835 infetħet il Ludwigseisenbahn l ewwel linja tal ferrovija tal Ġermanja u fid deċennji ta wara n netwerk ferrovjarju kiber għal aktar minn 18 000 kilometru fl 1870 L espansjoni tal ferrovija aċċellerat ukoll it tkabbir industrijali fis seklu 19 In netwerk ferrovjarju Ġermaniz bħalissa huwa twil madwar 39 200 kilometru u madwar 41 500 ferrovija tal passiġġieri u tal merkanzija jgħaddu minnu kuljum Bħala parti mir riforma ferrovjarja il ferroviji statali Deutsche Bundesbahn Punent u Deutsche Reichsbahn Lvant ġew trasferiti lill kumpanija privata Deutsche Bahn AG fl 1 ta Jannar 1994 Jorganizza l biċċa l kbira tat traffiku ferrovjarju fil Ġermanja Madwar 350 kumpanija ferrovjarja oħra joperaw fuq in netwerk ferrovjarju Ġermaniz Filwaqt li l Stat irtira mill operazzjonijiet operattivi jiffinanzja l biċċa l kbira tal manutenzjoni u l espansjoni tan netwerk kif ukoll permezz ta fondi ta reġjonalizzazzjoni l aktar trasport reġjonali Ferroviji reġjonali Interregio Express IRE Regionalbahn RB Regional Express RE u S Bahn S u ferroviji fuq distanzi twal Intercity IC Eurocity EC u Intercity Express ICE Għal ferroviji fuq distanzi twal rotot ta veloċita għolja b tul totali ta madwar 2 000 kilometru huma disponibbli Il prestazzjoni tat trasport ferrovjarju fit trasport lokali u fuq distanzi twal ammontat għal 104 2 biljun kilometru passiġġier fl 2023 u b hekk laħaq livell rekord Trasport lokali Tram u xarabank f Jena am Paradies Hackescher Markt Station bil ferroviji RegionalExpress u S Bahn Stazzjon Ċentrali ta Berlin Ferroviji Urbani Berlin Stadtbahn Fl 1881 Werner von Siemens inawgura l ewwel tram elettriku fid dinja f Lichterfelde ħdejn Berlin Dan il mod ta trasport iddomina t trasport pubbliku lokali fl ibliet il kbar tal Ġermanja fl ewwel nofs tas seklu 20 Wara t Tieni Gwerra Dinjija ħafna ingħalqu speċjalment fil Ġermanja tal Punent u oħrajn ġew konvertiti għal linji tal ferrovija ħafifa b rotot tal mini miċ ċentru tal belt Ġew sostitwiti minn trasport bil karozza tal linja li huwa wkoll disponibbli madwar il pajjiz kollu u jservi kwazi l postijiet kollha Madankollu in netwerks tal karozzi tal linja tnaqqsu minħabba tnaqqis fil popolazzjoni fiz zoni rurali u ħafna drabi ġew sostitwiti b sistemi tal karozzi tal linja on call Fi bliet akbar is subway inbniet fis seklu 20 u kkombinat ma ferroviji S Bahn biex jiffurmaw netwerk ta transitu rapidu għall belt u z zoni tal madwar tagħha L ipproċessar amministrattiv isir mill awtoritajiet tat trasport pubbliku Mis snin tmenin inħolqu u espandew netwerks ta mogħdijiet għar roti fl ibliet u z zoni rurali sabiex ir roti għal darb oħra qed ikollhom rwol dejjem akbar fit trasport lokali F paragun internazzjonali it trasport pubbliku lokali fl ibliet il kbar tal Ġermanja huwa kkaratterizzat mill effiċjenza għolja u l kopertura wiesgħa tiegħu Trasport bl ajru Mappa tal ajruporti fil Ġermanja B madwar 700 ajruport il Ġermanja għandha waħda mill ogħla densitajiet ta runway fid dinja L ajruport ewlieni ta Frankfurt huwa l akbar fil Ġermanja f termini ta passiġġieri 2016 60 77 miljun ir raba l akbar fl Ewropa u l akbar ajruport fl Ewropa f termini ta volum ta merkanzija 2015 2 1 miljun tunnellata L akbar linja tal ajru tal Ġermanja il Lufthansa topera hubs interkontinentali fi Frankfurt u t tieni l akbar ajruport tal Ġermanja Munich Il gvern federali u l stati ta Berlin u Brandenburg huma l azzjonisti uniċi ta Flughafen Berlin Brandenburg GmbH li topera l Ajruport ta Berlin Brandenburg Willy Brandt Il Ġermanja m għandhiex port spazjali jew port spazjali tagħha stess għat traffiku lil hinn mil Linja Karman 100 km fl ispazju Għalhekk l ivvjaġġar spazjali taċ Ċentru Aerospazjali Ġermaniz juza prinċipalment il port spazjali CSG fil Gujana Franċiza Traffiku marittimu Il mollijiet tal port ta Hamburg Minħabba l proporzjon għoli tagħha ta kummerċ barrani il Ġermanja hija dipendenti b mod speċjali fuq il kummerċ marittimu Għandha bosta portijiet tal baħar moderni izda wkoll twettaq proporzjon kbir tal kummerċ barrani tagħha permezz tal portijiet ta pajjizi ġirien partikolarment fl Olanda L akbar tliet portijiet tal baħar fil Ġermanja huma Hamburg Wilhelmshaven u l portijiet ta Bremen Il JadeWeserPort f Wilhelmshaven huwa l uniku port fil fond tal Ġermanja L aktar portijiet importanti fuq il Baħar Baltiku huma Rostock Lubeck u Kiel Rostock Warnemunde huwa l aktar port traffikuz tal Ġermanja Ir rotot tat tbaħħir l aktar importanti huma Lower Elbe u Lower Weser Il Kanal ta Kiel huwa l aktar rotta ta tbaħħir artifiċjali fid dinja barra mill kosta Baltika Ġermaniza tinsab Kadetrinne l iktar rotta tat tbaħħir traffikuza fil Baħar Baltiku Hemm netwerk zviluppat tajjeb ta passaġġi tal ilma għan navigazzjoni interna Ix xmajjar ewlenin navigabbli huma r Rhine Main Moselle Weser u Elbe Kanali interni importanti huma l Kanal Mittelland il Kanal Dortmund Ems il Kanal Rhine Herne u l Kanal Lateral Elbe Il Kanal Main Danubju jevita l baċin tax xmara ewlieni Ewropew u għalhekk jippermetti rotta marittima diretta mill Baħar tat Tramuntana u l Baħar Baltiku sal Baħar l Iswed Il kumpless tal port Duisburg Ruhrort huwa l akbar port intern fil Ġermanja u huwa meqjus bħala l akbar port intern fl Ewropa Hemm ukoll tibda u tispiċċa t Triq il Ħarir Ġdida proġett infrastrutturali mir Repubblika Popolari taċ Ċina li trid tieħu vantaġġ mir rotot tal kummerċ antiki Il pjan ġenerali tan navigazzjoni interna ġie approvat fl 2019 KulturaArkitettura Il muniċipju ta Alsfeld fil Ġermanja bħala ezempju ta sala tal belt b nofs injam mit tranzizzjoni mill Gotiku għar Rinaxximent J W von Goethe 1786 prefazju għal Faust L studjo tal films Babelsberg f Potsdam huwa wieħed mill postijiet tal films l aktar tradizzjonali u famuzi fid dinja L storja tal arti u l kultura Ġermaniza li l għeruq tagħha jmorru lura għal zmien iċ Ċelti il popli Ġermaniċi u r Rumani tat lok għal personalitajiet li mmarkaw stili u epoki sa mill Medju Evu F varjeta wiesgħa ta dixxiplini ħaddiema kulturali li jitkellmu bil Ġermaniz saru pijunieri ta xejriet ġodda u zviluppi intellettwali Uħud mill aktar artisti Ġermanizi influwenti huma fost il protagonisti taċ ċivilta tal Punent Il finanzjament statali għall kultura teatri muzewijiet skejjel tal arti eċċ mill gvern federali gvernijiet statali u muniċipalitajiet fil Ġermanja ammontaw għal aktar minn ħdax il biljun ewro fl 2017 Peress li l Ġermanja ma tantx tezisti bħala stat nazzjonali il kultura Ġermaniza għal sekli sħaħ ġiet definita primarjament bil lingwa komuni Anke wara t twaqqif tal imperu fl 1871 il Ġermanja spiss kienet mifhuma bħala nazzjon kulturali It tixrid tal midja tal massa fis seklu 20 tat lill kultura popolari status għoli fis soċjeta Ġermaniza L espansjoni tal Internet fis seklu 21 wasslet għal divrenzjar tal pajsaġġ kulturali u bidlet il karatteristiċi ta diversi kulturi speċjalizzati L Istituti Goethe iservu biex ixerrdu l lingwa u l kultura Ġermaniza madwar id dinja B total ta 158 kwartieri ġenerali inkluzi uffiċċji ta kollegament l istitut huwa rapprezentat fl 2013 fi 93 pajjiz Skont stħarriġ tal BBC tal 2013 fuq 22 pajjiz il Ġermanja gawdiet l ogħla reputazzjoni internazzjonali fost is 16 il pajjiz mistħarrġa għas sitt darba konsekuttiva mill 2008 Bħala medja 59 fil mija ta dawk li wieġbu kklassifikaw l influwenza politika u jaħdmu b mod pozittiv mill Ġermanja filwaqt li 15 fil mija kkunsidraw huwa negattiv SportIt tim tal futbol Ġermaniz wara r rebħa tiegħu fil finali tat Tazza tad Dinja 2014 fil Brazil ir raba titlu mondjali tiegħu Fil Ġermanja il biċċa l kbira tal klabbs sportivi huma organizzati fil Konfederazzjoni Olimpika Sportiva Ġermaniza DOSB Fl 2016 kellha madwar 27 5 miljun membru f 90 025 klabb tal ġinnastika u sportivi L aktar sport li jintlagħab u li jarahom fil Ġermanja huwa l futbol Fl 2012 madwar 6 8 miljun membru u madwar 172 000 tim ġew organizzati fil Federazzjoni Ġermaniza tal Futbol li organizzat it Tazza tad Dinja fl 1974 u l 2006 kif ukoll il Kampjonat Ewropew tal Futbol fl 1988 u l 2024 u hija waħda mill akbar u l aktar suċċess Assoċjazzjonijiet sportivi tad dinja It tim tal futbol tal irġiel Ġermaniz sar ċampjins tad dinja fl 1954 1974 1990 u 2014 Il Ġermanja hija l uniku pajjiz li rnexxielu jsir champion Ewropew u dinji kemm fil futbol tan nisa kif ukoll tal irġiel L akbar grawnd iddisinjat għal laqgħat internazzjonali huwa l Istadium Olimpiku f Berlin b 74 475 siġġu Is Signal Iduna Park f Dortmund huwa l istadium bl aktar siġġijiet awtorizzati għall ispettaturi fil partiti tal futbol tal Bundesliga b aktar minn 80 500 siġġu Il Bundesliga tal handball ħafna drabi titqies bħala l aqwa kampjonat fid dinja u fl 2007 it tim tal irġiel sar ċampjins tad dinja għat tielet darba Madwar 830 000 membru attiv jappartjenu għal madwar 4 500 klabb mill 2011 L organizzazzjoni li tikkoordina hija l Assoċjazzjoni Ġermaniza tal Handball Il volleyball u l varjant tiegħu tal volleyball tal bajja saru sport popolari fis snin disgħin Fl 2016 il Federazzjoni Ġermaniza tal Volleyball kellha madwar 430 000 membru Iċ champions tal volleyball tan nisa u tal irġiel Ġermanizi huma determinati kull sena il Lega taċ Champions tal Volleyball Ewropea ntrebħet diversi drabi minn klabbs Ġermanizi u t tim tal irġiel tal GDR sar ċampjins tad dinja tal volleyball fl 1970 Il basketball u l hockey fuq is silġ qed jikbru kontinwament f termini ta telespettaturi u prezenza fil midja Iċ champion rekord tal kampjonat Ġermaniz tal hockey fuq is silġ huwa Eisbaren Berlin Fil basketball Dirk Nowitzki li kien ivvutat bħala l aktar plejer siewi tal kampjonat professjonali tal Amerika ta Fuq NBA fl 2007 u sar l ewwel Ġermaniz li rebaħ it titlu tal NBA ma Dallas Mavericks fl 2011 kien wieħed mill aqwa plejers fid dinja Il Bundesliga tal basketball ilha tezisti mill 1966 u ċ champion tar rekord huwa Bayer Giants Leverkusen Il ProA u l ProB ilhom jezistu mill 2007 Fit Tazza tad Dinja tal Baskitbol tal 2023 il Ġermanja saret ċampjins tad dinja għall ewwel darba Fl isport tal mutur l interess pubbliku huwa partikolarment iffukat fuq il Formula 1 u d DTM li fihom is sewwieqa u d disinjaturi Ġermanizi kisbu suċċess kbir B seba titli ta kampjonati mondjali Michael Schumacher hu l aktar sewwieq tal Formula 1 ta suċċess u Sebastian Vettel huwa l izgħar champion tad dinja fl istorja tal Formula 1 Champion ieħor tad dinja huwa Nico Rosberg Iċ champion tad dinja Walter Rohrl kiseb fama dinjija fir rally It tlielaq tal muturi li fihom il fokus huwa fuq it triq il Kampjonat tad Dinja jew il MotoGP ipproduċa ċampjins tad dinja Ġermanizi bħal Anton Mang Dirk Raudies Stefan Bradl u Sandro Cortese Boxers notevoli tas seklu 20 inkludew Max Schmeling u Henry Maske u fil bidu tas seklu 21 Felix Sturm Robert Stieglitz Sebastian Sylvester Jurgen Brahmer Regina Halmich u l kickboxer Christine Theiss L aħwa Ukraini Vitali u Wladimir Klitschko kif ukoll Arthur Abraham u Susianna Kentikian imwielda fl Armenja saru ċampjins multipli tad dinja fil klassijiet tal piz rispettivi tagħhom u temmew il karriera professjonali tagħhom għal kollox fl istalel tal boksing Ġermaniz L isports tax xitwa għandhom tradizzjoni twila fil Ġermanja Fil bobsleigh luge biathlon skiing cross country u speed skating atleti Ġermanizi rebħu medalji regolarment fil kampjonati tad dinja u Ewropej kif ukoll fil Logħob Olimpiku Sportivi oħra popolari tax xitwa huma l iski jumping b Sven Hannawald Jens Weissflog u Severin Freund huma atleti ta suċċess partikolari kif ukoll diversi sports ta ski alpin B zewġ rebħiet Olimpiċi fil figure skating Katarina Witt hija waħda mill akbar atleti fid dixxiplina tagħha Munich Olympic Park bil kwartieri ġenerali tal Logħob Olimpiku tas Sajf tal 1972 l aħħar Logħob Olimpiku fil Ġermanja Fl 1936 il Ġermanja Nazista ospitat l Olimpjadi tas Sajf tal 1936 f Berlin u l Logħob tax Xitwa f Garmisch Partenkirchen u r Repubblika Federali tal Ġermanja ospitat il Logħob tas Sajf tal 1972 Fit tabella storika tal midalji tal Logħob Olimpiku il Ġermanja tinsab fit tielet post b 600 midalja tad deheb 2022 It tennis gawda popolarita kbira speċjalment mis snin tmenin u disgħin grazzi għas suċċessi tal atleti Ġermanizi Boris Becker Steffi Graf u Michael Stich Fil bidu tas seklu 21 Tommy Haas u Angelique Kerber rebħu xi titli Il popolarita taċ ċiklizmu fit toroq tiddependi fuq is suċċessi attwali taċ ċiklisti Ġermanizi Rudi Altig fis snin 60 Jan Ullrich 1996 2005 07 u Andre Greipel 2010s huma fost l aktar ċiklisti ta suċċess ta zmienhom Fiċ ċiklizmu fuq ġewwa il Ġermanja hija l pajjiz ewlieni fin numru ta titli tal kampjonati tad dinja B aktar minn 70 fil mija tat titli tat Tazza tad Dinja mirbuħa il Ġermanja inkluza l GDR hija mexxejja fid dixxiplini taċ ċiklizmu u ċ ċiklizmu artistiku L Assoċjazzjoni Ġermaniza tal Isparar għandha madwar 1 4 miljun membru u madwar il Ġermanja hemm madwar sitt miljun tiratur sportiv Fl 2024 kwazi 95 000 membru se jiġu organizzati f madwar 2 250 klabb tal Federazzjoni Ġermaniza taċ Ċess Mill 1894 sal 1921 il Ġermaniz Emanuel Lasker kien it tieni ċampjin dinji taċ ċess Illum il Ġermanja hija rapprezentata fil quċċata tad dinja minn Vincent Keymer Atleti Ġermanizi kisbu wkoll suċċess kbir fi sports oħra bħall fencing irkib taz zwiemel lotta qdif canoeing hockey atletika u għawm Timo Boll u Dimitrij Ovtcharov huma fost l aqwa plejers fid dinja fit table tennis u Martin Kaymer u Bernhard Langer fil golf B 635 000 golfer fl 2014 l Assoċjazzjoni tal Golf Ġermaniza hija waħda mill akbar għaxar assoċjazzjonijiet fl sport Ġermaniz Waħda mill aktar maratoni importanti fid dinja hija l Maratona ta Berlin li ilha ssir mill 1974 MidjaFil Ġermanja jiġu ppubblikati perjodikament 352 gazzetta 27 fil ġimgħa 7 Ħdud 2 450 rivista popolari u 3 753 rivista speċjalizzata Xi wħud minn dawn il midja huma ppubblikati mill kumpaniji kbar Axel Springer SE Bauer Media Group Bertelsmann Hubert Burda Media u l grupp tal midja Funke Hemm 18 il aġenzija tal aħbarijiet li minnhom l Aġenzija tal Istampa Ġermaniza dpa u n Netwerk Editorjali tal Ġermanja RND huma l aktar importanti Il gazzetti nazzjonali bl akbar ċirkolazzjoni mill 2020 huma Bild b ċirkolazzjoni ta 1 27 miljun is Suddeutsche Zeitung b ċirkolazzjoni ta 0 3 miljun il Frankfurter Allgemeine Zeitung b ċirkolazzjoni ta 0 2 miljun u il Handelsblatt b ċirkolazzjoni ta 0 14 miljun Bil bosta il gazzetta ta kull ġimgħa bl akbar ċirkolazzjoni hija Die Zeit ċirkolazzjoni ta 0 55 miljun Hemm ukoll rivisti politiċi bħal Der Spiegel u rivisti li jiffokaw fuq suġġetti popolari bħal Stern u Focus Fil Ġermanja hemm 145 kanal tat televizjoni Fuq it televizjoni hemm xandara pubbliċi bħal Das Erste u ZDF u programmi sħaħ iffinanzjati privatament speċjalment RTL Sat 1 Pro7 RTL Zwei Kabel eins u VOX F dawn l aħħar snin zdiedu ħafna kanali reġjonali u programmi ta interess speċjali Ix xandir fil Ġermanja għandu organizzazzjoni doppja u prinċipalment reġjonali Huwa maqsum f radju pubbliku li huwa ffinanzjat mill ħlas tax xandir u fornituri privati tar radju li jiġġeneraw il biċċa l kbira tad dħul tagħhom mir reklamar Fl aħħar tal 2016 ġew irreġistrati aktar minn 300 fornitur tax xandir inkluzi madwar 290 xandara kummerċjali u aktar minn 60 xandar pubbliku ARD li xandru prinċipalment permezz tal VHF izda dejjem aktar ukoll permezz tad DAB Zewġ sentenzi tal Qorti Kostituzzjonali Federali fl 1981 u fl 1986 li ddeterminaw l organizzazzjoni u l kundizzjonijiet tal qafas huma ta importanza kbira għall izvilupp L aktar midja onlajn uzata huma Spiegel Online il firxa ta kull ġimgħa 15 t online il firxa ta kull ġimgħa 14 u l portali tal aħbarijiet ARD il firxa ta kull ġimgħa 13 L uzu tal midja attiv u passiv huwa madwar 9 sigħat kuljum mill 2018 SoċjetaGrupp tal kindergarten f Ladenburg Baden Wurttemberg Skont l Istħarriġ dwar il Valuri Dinji fil Ġermanja li huwa bbazat fuq it tradizzjoni pluralistika tal Illuminizmu il valuri sekulari razzjonali u l izvilupp personali personali huma vvalutati Fl oqsma tal edukazzjoni il konċiljazzjoni l impjiegi l ambjent ir relazzjonijiet soċjali l akkomodazzjoni is sigurta u l benessri suġġettiv il popolazzjoni tirrapporta livelli ta sodisfazzjon ogħla mill medja tal pajjizi industrijalizzati zviluppati u biss taħt il medja fis saħħa B mod ġenerali il Ġermanja kisbet 7 minn 10 punti fuq l Indiċi tal Għixien Aħjar tal OECD fl 2015 ogħla mill medja tal OECD 6 5 il Greċja 5 5 l Zvizzera 7 6 Fir Rapport Dinji tal Ferħija 2018 tan NU il Ġermanja kklassifikat fil 15 il post minn 156 pajjiz Saħħa Bini ewlieni tal Isptar Klinika tal Universita ta Charite Berlin Huwa parti mill Fakulta tal Mediċina tal Universita Ħielsa ta Berlin u l Universita Humboldt ta Berlin Ħames rebbieħa tal Premju Nobel fil Mediċina ġew imħarrġa hemmhekk L Isptar tal Universita ta Mannheim Is sistema tas saħħa Ġermaniza hija zviluppata ħafna kif muri mir rata baxxa ħafna ta mortalita tat trabi ta madwar 3 5 subien u 3 0 bniet għal kull 1 000 twelid u stennija tal għomor għolja li fl 2016 kienet ta 78 2 snin għall irġiel u 83 1 għan nisa Fl 2015 l irġiel foqra kellhom għomor ta 70 1 snin l irġiel sinjuri 80 9 snin nisa 76 9 u 85 3 snin Fl 2015 studju tal OECD wera li l pazjenti fil Ġermanja kellhom ħinijiet qosra ta stennija spejjez finanzjarji personali baxxi u ħafna għazliet Madankollu huwa meħtieġ li tittejjeb il prevenzjoni kif muri minn numru għoli ta mard bħal mard kardjovaskulari u dijabete Il kwalita hija murija fost affarijiet oħra mill fatt li n nies spiss jgħixu puplesija In numru ta dħul fl isptar u operazzjonijiet huwa fost l ewwel internazzjonalment izda wkoll l ispejjez tal mediċini Fl 2013 l infiq fuq is saħħa kien jirrapprezenta 11 fil mija tal PGD medja tal OECD ftit inqas minn 9 Is sistema tas saħħa tinkludi fornituri tas servizz bħal tobba spizjara infermiera l istat awtoritajiet federali statali u lokali kumpaniji tal assigurazzjoni tas saħħa inċidenti infermiera u pensjoni assoċjazzjonijiet legali tal assigurazzjoni tas saħħa assoċjazzjonijiet ta min iħaddem u tal impjegati gruppi ta interess u pazjenti oħra rapprezentati parzjalment minn assoċjazzjonijiet u organizzazzjonijiet ta għajnuna personali L isptarijiet huma tipikament immexxija minn organizzazzjonijiet mingħajr skop ta qligħ izda qed jiġu privatizzati dejjem aktar Servizzi ta kura oħra huma fil biċċa l kbira pprovduti privatament minn ħaddiema li jaħdmu għal rashom tobba spizjara u kumpaniji stabbiliti perezempju fl industriji tat teknoloġija farmaċewtika u medika L Istat għandu biss rwol sekondarju bħala fornitur tas servizz lill awtoritajiet tas saħħa sptarijiet muniċipali u kliniki universitarji Il maġġoranza tal popolazzjoni tappartjeni għall assigurazzjoni tas saħħa obbligatorja GKV li l kontribuzzjonijiet tagħha huma bbazati prinċipalment fuq il livell tad dħul Il membri tal familja li m għandhomx id dħul tagħhom huma ġeneralment assigurati mingħajr ma jħallsu l kontribuzzjonijiet Id dritt għall benefiċċji huwa indipendenti mill ammont tal kontribuzzjoni Madwar 10 8 fil mija ta dawk assigurati kellhom assigurazzjoni tas saħħa privata fl 2017 Edukazzjoni L Universita Humboldt ta Berlin Ġermaniz Humboldt Universitat zu Berlin qabel l Universita ta Berlin hija l eqdem universita f Berlin Serva bħala mudell għal universitajiet Ewropej oħra u pajjizi oħra tal Punent Il Librerija tal Universita ta Heidelberg hija s simbolu tal Universita ta Heidelberg l eqdem universita fil Ġermanja imwaqqfa fl 1386 Ilha parti mill Inizjattiva ta Eċċellenza mill 2007 Il Librerija tal Universita ta Heidelberg Ir Rheinische Friedrich Wilhelms Universitat1 Ġermaniz Rheinische Friedrich Wilhelms Universitat huwa l isem sħiħ tal universita Rhenish ta Bonn il Ġermanja maħluqa mitejn sena ilu Din hija l akbar u waħda mill universitajiet l aktar prestiġjuzi fil pajjiz L Universita Ħielsa ta Berlin abbrevjata FU Berlin jew FUB bil Ġermaniz Freie Universitat Berlin hija l akbar mill erba universitajiet f Berlin li kollha huma pubbliċi u waħda mill akbar u l aktar prestiġjuzi fil Ġermanja Fi ħdan il qafas tal inizjattiva ta eċċellenza akkademika tal gvern Ġermaniz ingħatat status ta universita elite għall kwalita tal programmi orjentati lejn il futur tagħha Is sistema edukattiva Ġermaniza attwali għandha l għeruq tagħha fost affarijiet oħra fl ideal edukattiv ta Humboldt li darba kien ezemplari madwar id dinja u fir riformi edukattivi Prussjani Id disinn tiegħu huwa r responsabbilta tal stati sovranita kulturali izda huwa kkoordinat permezz ta konferenzi nazzjonali tal ministri tal edukazzjoni li jistabbilixxu wkoll standards edukattivi komuni Skont l stat federali hemm perjodi ta qabel l skola u disa sa tlettax il sena ta skola obbligatorja L attendenza ta skejjel ta edukazzjoni ġenerali tieħu mill inqas disa snin Imbagħad tista tattendi skejjel sekondarji jew skejjel vokazzjonali Ħafna mill istati federali Ġermanizi għandhom sistema skolastika strutturata bi skejjel sekondarji skejjel sekondarji u skejjel sekondarji izda hemm xejriet lejn skejjel aktar komprensivi u skejjel għall ġurnata kollha Skont l stat il kwalifika tad dħul fl universita tinkiseb wara tnax jew tlettax il sena ta skola Prattikament iz zgħazagħ kollha jattendu istituzzjoni ta edukazzjoni sekondarja wara l iskola L istudenti tal kumpanija tipikament jattendu skola vokazzjonali jum jew jumejn fil ġimgħa li hija magħrufa madwar id dinja bħala mudell ta taħriġ doppju ta suċċess L ekwivalenti akkademiku huwa l programm ta studju doppju L istudenti jistgħu jagħzlu bejn kulleġġi li għadhom ma ggradwawx u kulleġġi orjentati lejn l applikazzjoni skejjel tekniċi Il proporzjon ta akkademiċi zdied b mod kostanti mis snin sebgħin Korsijiet fis sistema edukattiva Ġermaniza L izvilupp professjonali wkoll għandu rwol importanti L Aġenzija Federali tax Xogħol toffri bonuses ta taħriġ kontinwu għall persuni qiegħda Qabel it taħriġ vokazzjonali tagħhom iz zgħazagħ jistgħu wkoll ilestu l hekk imsejħa servizzi volontarji bħal sena soċjali volontarja jew sena ekoloġika volontarja Attivitajiet ta tranzizzjoni popolari oħrajn jinkludu servizz militari volontarju u soġġorni barra l pajjiz perezempju fil forma ta Xogħol u Ivvjaġġar jew skambju taz zgħazagħ Fi studji dwar il prestazzjoni tal iskola il Ġermanja ħafna drabi tikseb rizultati medjokri jew saħansitra taħt il medja meta mqabbla mal bqija tad dinja Fl aħħar studji PISA il Ġermanja rnexxielha ttejjeb fil klassifika tal PISA tal 2015 l istudenti Ġermanizi laħqu s 16 il post minn 72 fil matematika il 15 fix xjenzi naturali u l 10 fil komprensjoni tal qari Il prestazzjoni tal istudenti Ġermanizi kienet ogħla mill medja tal OECD fit tliet kategoriji kollha Madankollu l OECD tikkritika l politika edukattiva Ġermaniza fl istudji PISA peress li s suċċess skolastiku ta tfal minn djar soċjalment jew edukattivi zvantaġġati u b mod partikolari dawk ta oriġini immigranti huwa taħt il medja Kuntrarjament għall isforzi ta riforma fl aħħar deċennji it tfal tal klassi tax xogħol għadhom statistikament ferm inqas probabbli li jaqilgħu diploma tal skola sekondarja jew grad tal kulleġġ minn tfal fil klassijiet tan nofs jew ta fuq Barra minn hekk ikun hemm nuqqas ta differenzjazzjoni u appoġġ individwali kemm għall studenti ta kisba għolja kif ukoll għal dawk ta rizultati baxxi L infiq fuq l edukazzjoni 4 6 tal prodott gross domestiku huwa taħt il medja tal OECD Huwa meqjus meħtieġ li jittejjeb l appoġġ skolastiku fl eta ta meta jattendu l skola primarja speċjalment fir rigward tal għazliet ta kura u appoġġ speċifiku għal studenti aktar dgħajfa Mill popolazzjoni fl eta tax xogħol fl 2011 madwar 2 3 miljun 4 kienu kkunsidrati totalment illitterati u 7 5 miljun kienu meqjusa funzjonalment illitterati Il Ġermanja għandha madwar 440 universita li minnhom 400 huma pubbliċi u 120 privati Is sistema universitarja Ġermaniza hija diversa ħafna u għandha tradizzjoni kbira L universitajiet Ġermanizi joffru aktar minn 9 600 kors undergraduate u madwar 8 500 kors postgraduate L universitajiet Ġermanizi jistgħu jiġu kklassifikati f erba tipi Universitajiet Tradizzjonali Universitat Universitajiet tax Xjenzi Applikati Fachlochschulen Universitajiet Tekniċi Technishche Hochschulen Universitajiet tal Belle Arti L universitajiet pubbliċi huma ffinanzjati mill istat għalhekk l istudenti ma jħallsux mizati għat tagħlim L universitajiet privati ma jirċievux fondi tal gvern u mhumiex regolati mill istat u għalhekk jistabbilixxu r rati tat tagħlim tagħhom stess Xjenza Albert Einstein 1921 fiziku u rebbieħ tal Premju Nobel Il Ġermanja hija post teknoloġiku u xjentifiku ta importanza internazzjonali Sa mir Rivoluzzjoni Industrijali riċerkaturi li jitkellmu bil Ġermaniz kienu strumentali fit twaqqif tax xjenzi empiriċi B mod partikolari il prestazzjoni ekonomika ta diversi industriji u t trasferiment tal għarfien fil prattika kienu mmexxija mix xogħol kreattiv tal inġiniera Madwar 8 fil mija tal privattivi kollha rreġistrati mad dinja kollha taħt il PCT fl 2016 ġew mill Ġermanja Dan poġġa lill Ġermanja fir raba post wara l Istati Uniti il Ġappun u ċ Ċina Fil Ġermanja l universitajiet l universitajiet tekniċi u l iskejjel tekniċi huma istituzzjonijiet ta riċerka u tagħlim akkademiċi L universitajiet tekniċi għandhom id dritt għal proċeduri ta dottorat u ta abilitazzjoni Iz zewġ proċeduri għandhom l għan li juru edukazzjoni u jkun fihom għarfien xjentifiku Bl introduzzjoni ta kwalifiki internazzjonali bħala parti mill Proċess ta Bolonja is separazzjoni preċedenti tal kwalifiki bejn skejjel tekniċi u universitajiet fis settur tal edukazzjoni akkademika qed tiddgħajjef Xi istituzzjonijiet ta edukazzjoni ogħla ma joffru xejn edukazzjoni terzjarja izda minflok huma maħluqa għal edukazzjoni postgraduate jew esklussivament għal dottorati u kwalifiki Ħafna mill universitajiet Ġermanizi jirċievu finanzjament pubbliku izda r riċerka tagħhom hija ffinanzjata minn fondi ta partijiet terzi Fondazzjoni Ġermaniza għar Riċerka fondazzjonijiet kumpaniji u oħrajn Alessandru ta Humboldt 1769 1859 Minbarra l universitajiet hemm numru kbir ta organizzazzjonijiet ta riċerka li joperaw madwar il Ġermanja u lil hinn Fil Ġermanja inħolqot sistema ta divizjoni tax xogħol bejn l universitajiet minn naħa waħda u bejn universitajiet u istituzzjonijiet ta riċerka mhux universitarji min naħa l oħra Is Soċjeta Max Planck hija impenjata għar riċerka bazika Tmexxi 79 istitut fil Ġermanja u għandha baġit annwali ta 1 8 biljun ewro L Assoċjazzjoni Helmholtz hija l akbar soċjeta xjentifika fil Ġermanja u tmexxi 15 il hekk imsejħa ċentru ta riċerka kbar li jaħdmu fuq kumplessi xjentifiċi interdixxiplinari Is Soċjeta Fraunhofer hija l akbar organizzazzjoni tar riċerka applikata Tiġbor ir rizultati tar riċerka bazika fis 56 istitut tagħha u tipprova tisfruttahom ekonomikament Jipprovdi lill ekonomija b servizz ta riċerka b kuntratt Huwa kiseb fama dinjija grazzi għall izvilupp tal format awdjo MP3 Huwa wieħed mill akbar applikanti u sidien tal privattivi tal Ġermanja L Assoċjazzjoni Leibniz hija netwerk ta istituzzjonijiet ta riċerka indipendenti li jaħdmu kemm fuq ir riċerka bazika kif ukoll dik applikata Ċentru Ewropew għall Operazzjonijiet Spazjali ESOC kamra tal kontroll tal ESA f Darmstadt Il Ġermanja hija l akbar kontributur għall programm spazjali Ewropew In nefqa tal universitajiet u l kulleġġi tal stat fil Ġermanja imsejħa wkoll edukazzjoni terzjarja fil Ġermanja ammontat għal aktar minn 64 biljun ewro fl 2020 fl 2005 30 9 biljun ewro li hija prinċipalment iffinanzjata minn dħul mit taxxa mill gvernijiet federali u tal istat Madwar 2 9 miljun student studjaw f universitajiet u kulleġġi fil Ġermanja fl 2020 Minnhom madwar 14 kienu studenti barranin Istituti mhux universitarji bħas Soċjeta Fraunhofer l Assoċjazzjoni Helmholtz l Assoċjazzjoni Leibniz is Soċjeta Max Planck u l Akkademji tax Xjenzi rċevew 15 6 biljun ewro oħra L infiq totali fuq l edukazzjoni ir riċerka u x xjenza ammontat għal madwar 334 biljun fil Ġermanja fl 2020 Bosta riċerkaturi mill oqsma kollha tax xjenza moderna ġejjin mill Ġermanja Aktar minn 100 rebbieħa Nobel huma assoċjati mal pajjiz Albert Einstein u Max Planck waqqfu pilastri importanti tal fizika teoretika bit teoriji tagħhom li Werner Heisenberg u Max Born perezempju setgħu jibnu Wilhelm Conrad Roentgen l ewwel Rebbieħ Nobel fil Fizika skopra u ezamina r raġġi X li jġorru ismu u li għad għandhom rwol importanti llum fost affarijiet oħra fid dijanjosi medika u l ittestjar tal materjali Heinrich Hertz kiteb xogħlijiet importanti dwar ir radjazzjoni elettromanjetika li huma kruċjali għat teknoloġija tat telekomunikazzjoni tal lum L izviluppi ta Karl von Drais Nikolaus Otto Rudolf Diesel Gottlieb Daimler u Carl Benz irrevoluzzjonaw it trasport u l burners u z zeppelins Bunsen msemmijin wara l inventuri tagħhom huma magħrufa mad dinja kollha L aġenzija spazjali Ġermaniza wettqet xogħol pijunier importanti fil qasam tal ivvjaġġar spazjali u r riċerka spazjali u llum għandha aġenzija spazjali effiċjenti maċ Ċentru Aerospazjali Ġermaniz DLR Il Ġermanja hija wkoll l Stat Membru li jikkontribwixxi l aktar lill Aġenzija Spazjali Ewropea ESA Ir riċerka kimika kienet influwenzata minn fost oħrajn Carl Wilhelm Scheele Otto Hahn u Justus von Liebig Bl invenzjonijiet ta suċċess tagħhom ismijiet bħal Johannes Gutenberg Werner von Siemens Wernher von Braun Konrad Zuse u Philipp Reis huma parti mill edukazzjoni teknoloġika ġenerali Fil Ġermanja twieldu wkoll ħafna matematiċi importanti bħal Adam Ries Friedrich Bessel Richard Dedekind Carl Friedrich Gauss David Hilbert Emmy Noether Bernhard Riemann Karl Weierstrass u Johannes Muller Regiomontanus Riċerkaturi u xjenzati Ġermanizi importanti oħra huma l astronomu Johannes Kepler l arkeologu Heinrich Schliemann il bijologu Christiane Nusslein Volhard l istudjuz Gottfried Wilhelm Leibniz in naturalista Alexander von Humboldt ir riċerkatur reliġjuz Max Muller l istoriku Theodor Mommsen is soċjologu Theodor Maxsen Weber u r riċerkatur mediku Robert Koch L aktar bliet popolatiBerlin Berlin Berlin Berlin Berlin Berlin Spandau Berlin Spandau Berlin Spandau Berlin Berlin Hamburgo Munich Cologne Frankfurt am Main Frankfurt am Main Frankfurt am Main Frankfurt am Main Frankfurt am Main Frankfurt am Main Dusseldorf Dusseldorf Dusseldorf Dusseldorf Dusseldorf Dusseldorf Leipzig Leipzig Leipzig Leipzig Leipzig Leipzig Dortmund Dortmund Dortmund Dortmund Dortmund Dortmund Essen Essen Essen Essen Essen Essen Bremen Bremen Bremen Bremen Bremen Bremen Dresde Hannover Hannover Hannover Hannover Hannover Hannover Nuremberg Nuremberg Nuremberg Nuremberg Nuremberg Nuremberg Duisburg Duisburg Duisburg Duisburg Bochum Wuppertal Bielefeld Bonn Munster Munster Mannheim Mannheim Mannheim Mannheim Mannheim Karlsruhe Augsburg Wiesbaden Wiesbaden Monchengladbach Gelsenkirchen Aachen Brunswick Brunswick Brunswick Brunswick Brunswick Brunswick Brunswick Chemnitz Kiel Halle Sajonia Anhalt Magdeburg Freiburg im Breisgau Krefeld Maguncia Lubeck Erfurt Oberhausen Rostock Kassel Kassel Hagen Potsdam Potsdam Potsdam Potsdam Potsdam Saarbrucken Hamm Ludwigshafen am Rhein Oldemburgo Mulheim an der Ruhr Osnabruck Leverkusen Heidelberg Darmstadt Solingen Regensburg Herne Paderborn Paderborn Neuss Neuss Ingolstadt Ingolstadt Offenbach am Main Furth Ulm Heilbronn Heilbronn Pforzheim Wurzburg Wolfsburg Wolfsburgo Gottingen Bottrop Bottrop Reutlingen Erlangen Bremerhaven Koblenz Bergisch Gladbach Bergisch Gladbach Remscheid Remscheid Trier Recklinghausen Recklinghausen Jena Moers Salzgitter Siegen Gutersloh Hildesheim Hildesheim Hanau img