Azərbaycan  AzərbaycanLietuva  LietuvaMalta  Maltaශ්‍රී ලංකාව  ශ්‍රී ලංකාවTürkmenistan  TürkmenistanTürkiyə  TürkiyəУкраина  Украина
Appoġġ
www.datawiki.mt-mt.nina.az
  • Dar

Potosí li kienet magħrufa wkoll bħala Villa Imperial de Potosí fil perjodu kolonjali hija l belt kapitali u muniċipalità

Potosí

  • Paġna Ewlenija
  • Potosí
Potosí
www.datawiki.mt-mt.nina.azhttps://www.datawiki.mt-mt.nina.az

Potosí, li kienet magħrufa wkoll bħala Villa Imperial de Potosí fil-perjodu kolonjali, hija l-belt kapitali u muniċipalità tad-Dipartiment ta' Potosí fil-Bolivja. Hija waħda mill-ogħla bliet fid-dinja b'elevazzjoni nominali ta' 4,090 metru (13,420 pied). Għal sekli sħaħ, fiha kienet tiġi prodotta l-fidda kolonjali Spanjola. Ammont konsiderevoli mill-arkitettura kolonjali tal-belt ġie ppreservat fiċ-ċentru storiku tal-belt, li flimkien ma' Cerro Rico de Potosí, tniżżlu fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.

Potosí
 Bolivja
Amministrazzjoni
Stat sovranBolivja
Department of BoliviaDipartiment ta' Potosí
Province of BoliviaProvinċja ta' Tomás Frías
Municipality of BoliviaMuniċipalità ta' Potosí
Kap tal-Gvern Q134178612
Isem uffiċjali Potosí
Ismijiet oriġinali Potosí
Ġeografija
Koordinati 19°35′21″S 65°45′12″W / 19.5892°S 65.7533°W / -19.5892; -65.7533Koordinati: 19°35′21″S 65°45′12″W / 19.5892°S 65.7533°W / -19.5892; -65.7533
Potosí
Potosí (Bolivia)
Superfiċjenti 118.218 kilometru kwadru
Għoli 4,070 m
Demografija
Popolazzjoni 189,652 abitanti (2012)
Informazzjoni oħra
Fondazzjoni 1545
Kodiċi tat-telefon 02
Żona tal-Ħin
bliet ġemellati , Cusco
potosy.com.bo

Potosí tinsab fil-bażi ta' Cerro de Potosí — xi kultant magħrufa bħala Cerro Rico ("muntanja għanja") — muntanja li fost il-popolin kienet meqjusa bħala waħda "magħmula mill-"minerali tal-fidda u li tiddomina l-belt. Cerro Rico hija r-raġuni wara l-importanza storika ta' Potosí peress li kienet il-provvista tal-ilma ewlenija għall-Imperu Spanjol sa ma ħaditilha postha Guanajuato fil-Messiku fis-seklu 18.

Il-fidda kienet tittieħed b'"karovani" ta' llama u ta' bgħula jew ħmir lejn il-kosta tal-Paċifiku, kienet tiġi ttrasportata lejn it-Tramuntana lejn il-Belt tal-Panama, kienet tinġarr minn karovana ta' bgħula tul l-istmu tal-Panama lejn Nombre de Dios jew Portobelo, u mbagħad kienet tittieħed lejn Spanja fuq il-flotot tat-teżor Spanjol. Ftit mill-fidda kienet tasal ukoll fil-Lvant lejn Buenos Aires permezz tar-Rio de la Plata. Xi fidda kienet tiġi ttrasportata wkoll lejn Acapulco, il-Messiku, fejn kienet tintbagħat bix-xwieni ta' Manila biex jinxtraw il-prodotti Asjatiċi. Il-quċċata ta' Cerro de Potosí hija għolja 4,824 metru (15,827 pied) 'il fuq mil-livell tal-baħar.

Illum il-ġurnata, Potosí għadha ċentru importanti tal-estrazzjoni, u hija l-ikbar ċentru urban fid-Dipartiment ta' Potosí. Potosí hija belt li qed tikber u hija famuża għall-arkitettura kolonjali ppreservata sew tagħha, kif ukoll għall-ambjent ġeografiku mhux tas-soltu tagħha bħala waħda mill-ogħla bliet fid-dinja. Għandha klima kiesħa rari tal-artijiet għoljin, u tesperjenza perjodu niexef twil kif ukoll perjodu qasir bix-xita qliel. Filwaqt li hija famuża għad-dominanza tagħha bħala ċentru tal-estrazzjoni fl-istorja kolonjali Spanjola bikrija, Potosí għad għandha waħda mill-ikbar sistemi ta' depożiti tal-fidda fid-dinja.

Ġeoloġija

Cerro Rico de Potosí tinsab fil-Medda Bolivjana tal-Landa u hija l-ikbar depożitu tal-fidda fid-dinja. L-estrazzjoni ilha ssir hemmhekk mis-seklu 16, b'produzzjoni sa 60,000 tunnellata sal-1996. Skont l-istimi għad fadal ħafna fidda x'tiġi estratta mill-minjieri. Potosí saret it-tieni l-ikbar belt, u s-sit tal-ewwel zekka, fl-Amerki. Sal-1891, il-prezzijiet baxxi tal-fidda wasslu għall-bidla, jiġifieri l-estrazzjoni tal-landa, li baqgħet issir sal-1985. Fl-eqqel produzzjoni fis-sekli 16 u 17, il-minerali estratti kien ikun fihom kontenut ta' fidda sa 40 %.

Id-depożiti minerarji jinsabu fil-vini preżenti fil-koppla vulkanika tad-daċit. L-għolja mimlija passaġġi taħt l-art, li mill-quċċata jwasslu sa fond ta' 1,150 metru (3,770 pied). L-għolja konika għandha kisja ħamranija-kannella tal-gossan bl-ossidi tal-ħadid u tal-kwarz, b'daċit griż-blu alterat u bosta skart minerarju iktar 'l isfel.

Il-blat bażiku jikkonsisti minn sedimenti klastiċi Ordoviċjani li jikkonsistu minn fillit b'xi ġebel ramli bejn saff u ieħor. F'madwar 13.8 Ma, il-koppla ġiet estruża. Matul il-proċess esplożiv, iffurmat il-breccia ta' Venere meta l-magma tad-daċit tiela' 'l fuq irreaġixxiet mal-ilma tal-pjan u pproduċiet żbroff freatiku. Il-pressa rrilaxxata wasslet għall-formazzjoni taċ-ċirku tat-tufa ta' Caracoles fuq il-breccia. Imbagħad il-magma ġiet estruża 'l barra minn qisha diga u ffurmat koppla vulkanika fuq it-tufa. Il-koppla tad-daċit fiha 1,700 metru (5,600 pied) b'1,200 metru (3,900 pied) fil-wiċċ u tidjieq sad-diga wiesgħa 100 metru (330 pied) fil-fond. Iċ-ċirkolazzjoni idrotermali u l-fratturazzjoni segwew ftit wara, u alteraw id-daċit u l-minerali ddepożitati u l-gangue fil-vini.

Storja

L-eqqel tal-fidda fl-era kolonjali

Il-belt ġiet stabbilita fl-1545 bħala raħal tal-estrazzjoni li malajr ipproduċa ġid kbir, u eventwalment il-popolazzjoni qabżet il-200,000 ruħ. Il-belt wasslet għall-espressjoni Spanjola li għadha tintuża: valer un Potosí ("tiswa Potosí"), jiġifieri "tiswa ħafna". L-għolja għanja, Cerro Rico, huwa stmat li pproduċiet 60 % tal-fidda kollha fid-dinja matul it-tieni nofs tas-seklu 16.

Il-ħaddiema tal-minjieri ta' Potosí għall-ewwel ħadmu fl-estrazzjoni ta' minerali rikki ossidizzati bil-fidda u bil-klorur tal-fidda (ċerargirit) li setgħu jintefgħu direttament fil-fran tat-tidwib. Kellhom suċċess speċjalment il-fran żgħar tat-tafal imsejħa guayras, li kienu ntużaw mill-. Sal-1565, il-ħaddiema tal-minjieri kienu spiċċaw il-minerali li setgħu jintefgħu direttament fil-fran tat-tidwib, u l-produzzjoni tal-fidda naqset. Il-produzzjoni tal-fidda reġgħet irpiljat permezz tal-introduzzjoni tal-proċess ivvintat mill-merkant Spanjol fl-1554. Dan il-proċess kien juża l-amalgamazzjoni tal-merkurju għall-estrazzjoni tal-fidda minn minerali ta' kwalità inferjuri, u dawk li kien fihom is-sulfidi tal-fidda (arġentit), peress li tipikament dawn il-minerali mhux ossidizzati kienu jinsabu iktar fil-fond tal-għolja. Fl-1609, metodu ieħor tal-amalgamazzjoni tal-merkurju kien ivvintat f'Potosí, u kien iktar adattat għall-kundizzjonijiet ta' Potosí.

Il-minjieri Amerikani Spanjoli kienu l-iżjed sorsi abbundanti ta' fidda matul dak iż-żmien. Il-kapaċità tal-Amerka Spanjola li tipprovdi ammont kbir ta' fidda u d-domanda kbira taċ-Ċina għal dan il-komodità li l-Ispanjoli kienu jipprovdu permezz tal-kummerċ tal-Amerka Latina mal-Filippini bix-Xwieni ta' Manila, irriżultat f'żieda spettakolari fl-estrazzjoni tal-fidda mħaddna mill-kuruna Spanjola. L-Imperu Spanjol kien iħalli lill-imprendituri tas-settur privat joperaw il-minjieri b'liċenzja u kien jimponi taxxi għoljin fuq il-profitti mill-estrazzjoni, u b'hekk kien jirnexxielu jgawdi l-ikbar benefiċċji. Eżempju ta' taxxa li kienet tiġi imposta hija l-quinto, taxxa ta' 20 % fuq il-valur gross. Mill-materja prima estratta mill-minjieri, inħarġu muniti msejħa biċċiet ta' tmienja fiz-zekka ta' Potosí.

Għall-Ewropej, il-Perù–Bolivja kienu jinsabu fit-territorju tal-Viċirè tal-Perù li kien magħruf bħal il-"Perù ta' Fuq" qabel ma sar indipendenti bħala parti mill-Bolivja. Potosí kienet art mitika mimlija bir-rikkezzi u tissemma fir-rumanz famuż ta' Miguel de Cervantes, Don Quixote (it-tieni parti, kap. LXXI) bħala art ta' "rikkezza straordinarja". Teorija ssostni li l-marka taz-zekka ta' Potosí (bl-ittri "PTSI" sovraimposti waħda fuq l-oħra) hija l-oriġini tas-simbolu tad-dollaru.

Il-kumpless urban fl-Andes remoti kien importanti biżżejjed biex jiġi ddeżinjat bħala Villa Imperial fil-ġerarkija tal-insedjamenti urbani Spanjoli. Għalkemm tinsab f'art muntanjuża, il-qalba ta' Potosí kienet stabbilita bil-pjanta Spanjola standard ta' grilja, fejn sal-1610 xi 3,000 Spanjol u 35,000 creole, l-iktar irġiel, kienu residenti. L-insedjamenti indiġeni 'l barra mill-qalba kienu iktar sparpaljati. Il-Villa kienet immexxija minn corregidor Spanjol u minn kunsill tal-belt. Xi 40 nutar iddokumentaw u rreġistraw it-tranżazzjonijiet kummerċjali kif ukoll l-aħħar testmenti. Peress li Potosí kellha importanza ekonomika daqstant kbira għall-Imperu Spanjol, il-burokrazija tal-kuruna kellha preżenza sinifikanti. Inbnew knejjes kbar, b'tiżjin elaborat fuq ġewwa, u kienu preżenti l-patrijiet mill-Ordnijiet Dumnikani, Franġiskani, Awgustinjani, Mercederjani u l-Ġiżwiti, iżda ma kienx hemm kunventi għan-nisa. Kien hemm qorti ekkleżjastika għal kwistjonijiet legali rigward il-kleru wkoll.

Xogħol

Il-ħaddiema indiġeni kellhom jaħdmu fil-minjieri tal-fidda ta' Potosí skont is-sistema Spanjola tal-mita jiġifieri xogħol imġiegħel, abbażi tas-sistema analoga mit'a li kienet tradizzjonali fis-soċjetà tal-Andes qabel il-wasla tal-Ispanjoli (għalkemm il-mit'a kienet torganizza x-xogħol għall-opri pubbliċi u għall-proġetti agrikoli kollettivi). Il-ħaddiema kienu jinsiltu mill-popolazzjoni nattiva f'erja ta' kważi 200,000 mil kwadru. 13,000 raġel kienu jinkitbu kull sena, u kienu jikkostitwixxu madwar wieħed minn kull seba' rġiel adulti fil-popolazzjoni indiġena. Dawn il-mitayos kienu jiffaċċjaw kundizzjonijiet ibsin fil-minjieri, fejn sikwit kienu jingħataw l-iżjed xogħol skabruż. Filwaqt li l-ħaddiema b'iktar ħiliet kienu jieħdu ħsieb l-estrazzjoni tal-minerali, il-mitayos kellhom il-kompitu li jġorruhom lura lejn il-wiċċ fi qfief, xkejjer tal-ġilda jew xkejjer tad-drapp.

Dawn it-tagħbijiet spiss kienu jiżnu bejn 100 u 300 libbra, u l-ħaddiema kellhom iġorruhom permezz ta' slielem dgħajfa f'xaftijiet weqfin u dojoq, li kienu mdawla b'xi xemgħa biss marbuta ma' xbinhom. Ħafna minnhom mietu jew korrew b'mod serju minħabba xi waqgħa, aċċidenti u l-kundizzjonijiet ibsin tal-ħajja fil-minjieri. Periklu ieħor kien il-mard: f'altitudni daqstant għolja, il-polmonite dejjem kienet punt ta' tħassib, speċjalment minħabba l-bidliet estremi u f'daqqa fit-temperaturi li kienu jesperjenzaw il-ħaddiema li kienu jitilgħu mis-sħana tax-xaftijiet fondi lejn l-elementi ta' temperaturi tal-friża fil-wiċċ f'għoli ta' 16,000 pied, u l-avvelenament bil-merkurju ħa l-ħajjiet ta' bosta minnhom li kienu involuti fil-proċess tar-raffinar.

Il-mita ta' Potosí kkawżat bidliet demografiċi drammatiċi fil-popolazzjoni indiġena lokali, peress li n-nisa u t-tfal marru jgħixu f'Potosí flimkien mal-ħaddiema rġiel, filwaqt li eluf oħra ħarbu mill-villaġġi tradizzjonali tagħhom, u ċedew id-drittijiet tal-art tagħhom jew ayllu sabiex jaħarbu x-xogħol sfurzat. Sal-aħħar tas-seklu 17, il-Perù ta' Fuq kien tilef kważi 50 % tal-popolazzjoni indiġena tiegħu meta mqabbel ma' ftit iktar minn seklu qabel. Dan kulma għamel hu li żied il-piż fuq in-nattivi li kien għad fadal, u matul is-seklu 17, sa nofs il-popolazzjoni maskili eliġibbli setgħu jispiċċaw jaħdmu f'Potosí. Minkejja dan, l-għadd ta' mitayos niżel għal madwar 4,000 ruħ sal-1689, u b'hekk il-Viċirè u d-Duka ta' Palata reġa' żied l-għadd mill-ġdid permezz ta' ċensiment ġdid u l-inklużjoni ta' popolazzjonijiet ġodda mhux soġġetti għall-mita (forasteros jew frustieri).

Ir-riforma ma rnexxietx, u s-suċċessur tad-Duka stabbilixxa l-għadd uffiċjali għal 4,108 mitayos (1,367 ruħ attivi kull ġimgħa). Fil-verità, l-għadd ta' mitayos kien saħansitra iktar baxx minħabba l-prattika tat-tneħħija tal-obbligu permezz tal-ħlas. Madankollu, għall-bqija tal-forza tax-xogħol tal-mita, il-kundizzjonijiet baqgħu ibsin. Is-sidien tal-minjieri u tal-impjanti spiss kienu jinjoraw ir-regolamenti uffiċjali dwar il-provvisti u kienu speċjalment iżommu l-flus li l-Indjani kellhom jingħataw bħala kumpens għall-ivvjaġġar tagħhom. L-ispiża tal-ivvjaġġar lejn Potosí u lura biss setgħet titla' għal iktar mill-ħlas ta' mitayo f'sena, u bosta minnhom għażlu li jibqgħu f'Potosí bħala ħaddiema bil-pagi meta l-mita tagħhom intemmet. Eks mitayos li kienu jgħixu f'Potosí mhux biss kienu eżentati mill-abbozz, talli normalment kienu jaqilgħu ferm iktar minħabba l-ħiliet siewja li kienu kisbu fis-servizzi permanenti.

Skont l-istoriku , "Fattur ewlieni fil-fehim tal-impatt tal-mita ta' Potosi fuq l-Indjani hu li x-xogħol tal-mita kien forma waħda biss ta' xogħol fil-minjieri. Rapport tal-1603 iddikjara li mill-58,800 Indjan li kienu jaħdmu f'Potosi, 5,100 minnhom kienu mitayos, jew inqas minn wieħed minn kull għaxra. Minbarra l-mitayos kien hemm 10,500 mingas (ħaddiema kuntrattwali) u 43,200 ħaddiem ħieles bil-paga". Madankollu, l-istoriku jisħaq li r-rwol tax-xogħol tal-mita f'Potosí kellu rwol ikbar. Skont ir-riċerka tiegħu, għalkemm xi 4,500 mitayos biss kienu jkunu qed jaħdmu f'daqqa b'mod attiv fil-minjieri, dan kien minħabba s-sistema tal-mita ordinaria, fejn sa 13,500 raġel kienu jinkitbu fis-sena u kienu jinqasmu fi tliet gruppi, u kull wieħed kien jaħdem f'waħda minn kull tliet ġimgħat. Barra minn hekk, ħafna mill-mingas u mill-ħaddiema l-oħra bil-paga kienu ħaddiema tal-mita ordinaria fil-ġimgħat frank tagħhom jew eks mitayos li baqgħu f'Potosí.

Fil-minjieri, figura msejħa El Tío kienet titqies bħala divinità tal-art. Il-ħaddiema fil-minjieri kienu joffru weraq tal-coca u alkoħol lill-istatwi tad-divinità li nbnew fil-minjieri biex ikunu protetti mill-kundizzjonijiet ta' periklu.

Soċjetà tal-era kolonjali

Potosí kienet soċjetà multirazzjali, b'indiġeni mill-Andes, b'insedjaturi Spanjoli, u bi skjavi ta' karnaġjon sewda. L-ikbar settur tal-popolazzjoni kienu l-irġiel nattivi, li kienu jiġu mġiegħla jaħdmu taħt l-art fl-estrazzjoni tal-fidda mill-minerali, iżda kien hemm opportunitajiet konsiderevoli għall-merkanti u għall-kummerċjanti nattivi, li stagħnaw. Il-fornituri tal-ikel kif ukoll is-sidien tal-proprjetà immobbli urbana u rurali stagħnaw f'Potosí. In-nisa, b'mod partikolari r-romol, kellhom il-proprjetajiet, peress li kienu jiġu ggarantiti sehem mill-beni tar-raġel skont id-dritt Spanjol. Il-bejjiegħa femminili fuq skala żgħira ddominaw is-swieq u l-bankarelli fit-toroq, u kienu jbigħu l-ikel, il-weraq tal-coca, u ċ-chicha (birra tal-qamħirrum). Parti mill-popolazzjoni tan-nisa kienu ħaddiema sesswali, li huwa fenomenu tipiku fl-irħula tal-estrazzjoni inġenerali.

Fil-bidu tas-seklu 17, il-Baski stabbilew ruħhom sew fil-belt u kienu jammontaw għal għadd sostanzjali fost l-abitanti f'Potosí. Huma nġabru f'konfederazzjoni opposta għal oħra, il-Vicuñas, li kienet ġabra ta' nattivi u ta' kolonjalisti Spanjoli u Portugiżi mhux Baski, li kienu jissieltu għall-kontroll tal-estrazzjoni tal-minerali mill-minjieri u għall-ġestjoni tagħhom. Eventwalment, it-tensjoni bejn iż-żewġ konfederazzjonijiet żdiedet, u wasslet għal kunflitt armat mill-1622 sal-1625. Il-Kuruna Spanjola intervjeniet, u f'perjodu minnhom żammet mal-Baski. Iż-żewġ konfederazzjonijiet wasslu għal qbil issiġillat bi żwieġ bejn l-iben u l-bint tal-mexxejja taż-żewġ naħat, il-Bask Francisco Oyanume u l-ġeneral Vicuña Castillo. Waħda mill-iżjed residenti Baski famużi f'Potosí (1617–1619) kienet , soru li kienet ħarbet mill-kunvent tagħha u libset ta' raġel, u b'hekk saret sewwieq tal-llamas u suldat.

Żmien l-indipendenza

Matul il-Gwerra tal-Indipendenza Bolivjana (1809–1825), il-kontroll ta' Potosí spiss għadda bejn il-forzi rjalisti u l-forzi patrijotti. Saru żbalji ewlenin fit-tmexxija meta l-Ewwel Armata Awżiljarja waslet minn Buenos Aires (taħt il-kmand ta' ), li wasslet għal kuxjenza ulterjuri li Potosí kienet teħtieġ il-gvern indipendenti tagħha stess.

Iktar 'il quddiem, it-Tieni Armata Awżiljarja (taħt il-kmand ta' ) kellha tirtira, u Belgrano ħa d-deċiżjoni li jisplodi l-Casa de la Moneda (iz-Zekka). In-nattivi qatgħu n-niċċa, peress li bosta rrifjutaw li jevakwaw u kienu jitilfu ħajjithom. Żewġ spedizzjonijiet oħra minn Buenos Aires finalment wasslu biex Potosí tinħataf.

Żmien modern

Potosí għadha ċentru amministrattiv importanti, belt tal-estrazzjoni, attrazzjoni turistika u ċentru abitat fil-Bolivja moderna.

Sit ta' Wirt Dinji

Il-Belt ta' Potosí ġiet iddeżinjata bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1987.

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' tliet kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ"; il-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem"; u l-kriterju (vi) "Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma' avvenimenti jew ma' tradizzjonijiet ħajjin, ma' ideat jew ma' twemmin, jew ma' xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta' valur universali straordinarju".

Etimoloġija

Ma hemm l-ebda etimoloġija awtorevoli b'rabta mal-kelma Potosí. Skont leġġenda, għall-ħabta tal-1462, Huayna Capac, il-ħdax-il Sapa Inca ta' dak li dak iż-żmien kien magħruf bħala l-Imperu tal-Inka "reħielha lejn Ccolque Porco u Andaccaua, il-post fejn kien hemm il-minjieri tiegħu u li minnhom ittieħed għadd konsiderevoli ta' arrobas tal-fidda" (arroba hija unità Spanjola tal-piż li hija ekwivalenti għal madwar 25 libbra (11-il kilogramma)). Qabel ma mar hemmhekk, huwa ra Potosí, u kif ammira s-sbuħija u l-kobor tagħha, huwa qal (hu u jitkellem mal-membri tal-qorti tiegħu):

"Bla dubju din il-belt għandha ħafna fidda f'qalbha"; b'hekk sussegwentement huwa ordna lill-vassalli tiegħu biex imorru lejn Ccolque Porco ... u jaħdmu l-minjieri u minnhom jieħdu l-metalli prezzjużi kollha. Huma hekk għamlu, u wara li ġabu magħhom l-għodod taż-żnied u tal-injam rinfurzat, ixxabbtu mal-għolja; u wara li fittxew il-vini tagħha, kien lesti biex jiftħu dawk il-vini meta f'daqqa waħda semgħu storbju kbir u tal-biża' li heżżeż l-għolja kollha; imbagħad, semgħu leħen li qal: "Teħdux il-fidda minn din l-għolja, għax hija destinata għal popli oħra". Mistagħġba b'dan il-kliem, il-vassalli tal-Inka waqqfu ħesrem u reġgħu lura lejn Porco u qalu x'kien ġara lir-re; huma rrakkontaw x'kien ġara bil-lingwa tagħhom, u malli waslu għall-kelma li tirreferi għall-istorbju, huma qalu "Potocsí" li tfisser storbju kbir, u minn dak iż-żmien 'il quddiem il-belt baqgħet tissemma b'dan l-isem.

Jingħad li Potosí hija kelma bil-Quechua. Madankollu, bil-Quechua l-għerq p'otoj ma jirriferix għal storbju kbir, mentri bl-Aymara għandu dik it-tifsira. Għalhekk, jekk Potosí tassew tinkorpora l-idea ta' storbju kbir, isem il-post ġej minn għerq bl-Aymara iktar milli minn għerq bil-Quechua.

L-istruttura effettivament ħarxa tat-terminu tmur kontra n-natura kemm tal-Aymara kif ukoll tal-Quechua. Spjegazzjoni oħra, mogħtija minn diversi kelliema tal-Quechua, hi li potoq hija kelma onomatopejka li tirriproduċi l-ħoss ta' martell jissammar mal-minerali, u skont it-tradizzjoni bil-fomm jingħad li isem il-belt oriġina minn dik il-kelma.

Klima

Potosí għandha klima rari għal belt tad-daqs tagħha, minħabba l-elevazzjoni estrema tagħha ta' iktar minn 4,000 metru. B'klima semiarida u b'temperaturi medji fl-iżjed xahar sħun tagħha ta' 10 °C, il-klima tal-belt hija waħda simili għal dik tal-artijiet għoljin subtropikali; Cwc skont il-klassifikazzjoni klimatika ta' Köppen; u b'karatteristiċi oċeaniċi subpolari u klima alpina (E).

Is-sjuf ikunu friski u bix-xita, b'temperaturi massimi ta' kuljum li qajla jaqbżu l-20 °C. Ix-xtiewi jkunu iktar kesħin binhar u ferm iktar kesħin billejl, b'temperatura medja ta' −4 °C. Dawn it-temperaturi baxxi huma r-riżultat ta' defiċit estrem ta' preċipitazzjoni matul ix-xhur tax-xitwa, b'aridità li twassal għal żieda fil-varjazzjoni tat-temperaturi binhar.

Data klimatika Potosí, elevazzjoni ta' 3,950 metru.
Xahar Jan Fra Mar Apr Mej Ġun Lul Aww Set Ott Nov Diċ Sena
Temp. għolja rekord °C (°F) 28.0
(82.4)
25.0
(77.0)
26.8
(80.2)
26.1
(79.0)
26.5
(79.7)
26.0
(78.8)
23.0
(73.4)
23.5
(74.3)
26.1
(79.0)
26.0
(78.8)
28.0
(82.4)
27.0
(80.6)
28.0
(82.4)
Medja massima kuljum °C (°F) 17.1
(62.8)
16.9
(62.4)
17.5
(63.5)
17.9
(64.2)
16.8
(62.2)
15.4
(59.7)
14.8
(58.6)
16.2
(61.2)
17.2
(63.0)
18.6
(65.5)
18.9
(66.0)
18.2
(64.8)
17.1
(62.8)
Medja kuljum °C (°F) 10.8
(51.4)
10.5
(50.9)
10.6
(51.1)
9.7
(49.5)
7.7
(45.9)
6.1
(43.0)
5.8
(42.4)
7.1
(44.8)
8.5
(47.3)
10.3
(50.5)
11.1
(52.0)
11.1
(52.0)
9.1
(48.4)
Medja minima kuljum °C (°F) 4.4
(39.9)
4.2
(39.6)
3.7
(38.7)
1.6
(34.9)
−1.4
(29.5)
−3.4
(25.9)
−3.3
(26.1)
−1.9
(28.6)
−0.2
(31.6)
2.0
(35.6)
3.3
(37.9)
4.0
(39.2)
1.1
(34.0)
Temp. baxxa rekord °C (°F) −2.3
(27.9)
−3.1
(26.4)
−4.0
(24.8)
−7.1
(19.2)
−9.0
(15.8)
−10.6
(12.9)
−12.0
(10.4)
−9.5
(14.9)
−9.5
(14.9)
−6.0
(21.2)
−5.1
(22.8)
−4.8
(23.4)
−12.0
(10.4)
medja cm (pulzieri) 105.1
(4.14)
93.0
(3.66)
58.1
(2.29)
14.7
(0.58)
2.8
(0.11)
1.5
(0.06)
1.1
(0.04)
3.5
(0.14)
10.9
(0.43)
22.5
(0.89)
38.8
(1.53)
78.1
(3.07)
430.1
(16.94)
Medja għall-jiem bil-preċipitazzjoni 18.2 16.0 12.8 4.8 0.8 0.4 0.5 1.1 2.4 5.3 8.6 14.3 85.2
Medja tal- (%) 68.0 67.8 66.7 57.3 44.8 43.4 43.7 42.9 44.1 48.3 53.2 59.5 53.3
Sors: Servicio Nacional de Meteorología e Hidrología de Bolivia.

Kwartieri

  • Ċentru Storiku;
  • San Gerardo;
  • La Chacra;
  • Cervecería;
  • Alto Potosí;
  • Nuevo Potosí;
  • San Martín;
  • Pampa Ingenio;
  • Nacional Potosí;
  • San Juan;
  • Concepción;
  • San Cristóbal;
  • Pailaviri;
  • Cachi Rancho;
  • El Calvario;
  • San Pedro;
  • San Roque;
  • Mercado Uyuni;
  • San Benito;
  • Villa España;
  • Huachacalla;
  • Cantumarca;
  • San Clemente;
  • Ciudad Satélite;
  • Plan 40;
  • Las Delicias;
  • Los Pinos-Cordepo;
  • Las Lecherías;
  • Villa Mecànicos;
  • Villa Copacabana;
  • Villa Venezuela;
  • Villa Nazaret.

Villaġġi

  • Belén;
  • Cuchu Ingenio.

Sport

Potosí għandha żewġ timijiet tal-futbol: Real u Nacional; li jilagħbu l-logħbiet tagħhom fl-istadium li jintuża għal skopijiet differenti u li jesa' 32,000 ruħ, l-Estadio Víctor Agustín Ugarte, wieħed mill-ogħla stadiums fid-dinja.

Trasport

Il-belt hija moqdija mill-Ajruport Capitán Nicolas Rojas, b'titjiriet kummerċjali tal-linja tal-ajru Boliviana de Aviación, il-linja tal-ajru nazzjonali tal-Bolivja. Hemm ukoll linja ferrovjarja bejn Rio Mulatos u Potosí.

Legat

Il-belt ta' San Luis Potosí fil-Messiku ngħatat isimha f'ġieħ Potosí fil-Bolivja. Fl-Istati Uniti, l-isem Potosi ngħata b'ottimiżmu lill-irħula tal-estrazzjoni taċ-ċomb ta' Potosi, Wisconsin, u ta' Potosi, Missouri, kif ukoll lir-raħal tal-estrazzjoni tal-fidda ta' Potosi, Nevada.

Ġemellaġġ

  • Cusco, il-Perù;
  • , iċ-Ċina.

Gallerija

Referenzi

  1. ^ a b "City of Potosí - UNESCO". whc.unesco.org. Miġbur 2025-03-04.

Awtur: www.NiNa.Az

Data tal-pubblikazzjoni: 16 Ġun, 2025 / 22:03

wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Potosí, X'inhi Potosí? Xi tfisser Potosí?

Potosi li kienet magħrufa wkoll bħala Villa Imperial de Potosi fil perjodu kolonjali hija l belt kapitali u muniċipalita tad Dipartiment ta Potosi fil Bolivja Hija waħda mill ogħla bliet fid dinja b elevazzjoni nominali ta 4 090 metru 13 420 pied Għal sekli sħaħ fiha kienet tiġi prodotta l fidda kolonjali Spanjola Ammont konsiderevoli mill arkitettura kolonjali tal belt ġie ppreservat fiċ ċentru storiku tal belt li flimkien ma Cerro Rico de Potosi tnizzlu fil lista tas Siti ta Wirt Dinji tal UNESCO Potosi BolivjaAmministrazzjoniStat sovranBolivjaDepartment of BoliviaDipartiment ta PotosiProvince of BoliviaProvinċja ta Tomas FriasMunicipality of BoliviaMuniċipalita ta PotosiKap tal Gvern Q134178612Isem uffiċjali PotosiIsmijiet oriġinali PotosiĠeografijaKoordinati 19 35 21 S 65 45 12 W 19 5892 S 65 7533 W 19 5892 65 7533 Koordinati 19 35 21 S 65 45 12 W 19 5892 S 65 7533 W 19 5892 65 7533PotosiPotosi Bolivia Superfiċjenti 118 218 kilometru kwadruGħoli 4 070 mDemografijaPopolazzjoni 189 652 abitanti 2012 Informazzjoni oħraFondazzjoni 1545Kodiċi tat telefon 02Zona tal Ħinbliet ġemellati Cuscopotosy com bo Potosi tinsab fil bazi ta Cerro de Potosi xi kultant magħrufa bħala Cerro Rico muntanja għanja muntanja li fost il popolin kienet meqjusa bħala waħda magħmula mill minerali tal fidda u li tiddomina l belt Cerro Rico hija r raġuni wara l importanza storika ta Potosi peress li kienet il provvista tal ilma ewlenija għall Imperu Spanjol sa ma ħaditilha postha Guanajuato fil Messiku fis seklu 18 Il fidda kienet tittieħed b karovani ta llama u ta bgħula jew ħmir lejn il kosta tal Paċifiku kienet tiġi ttrasportata lejn it Tramuntana lejn il Belt tal Panama kienet tinġarr minn karovana ta bgħula tul l istmu tal Panama lejn Nombre de Dios jew Portobelo u mbagħad kienet tittieħed lejn Spanja fuq il flotot tat tezor Spanjol Ftit mill fidda kienet tasal ukoll fil Lvant lejn Buenos Aires permezz tar Rio de la Plata Xi fidda kienet tiġi ttrasportata wkoll lejn Acapulco il Messiku fejn kienet tintbagħat bix xwieni ta Manila biex jinxtraw il prodotti Asjatiċi Il quċċata ta Cerro de Potosi hija għolja 4 824 metru 15 827 pied il fuq mil livell tal baħar Illum il ġurnata Potosi għadha ċentru importanti tal estrazzjoni u hija l ikbar ċentru urban fid Dipartiment ta Potosi Potosi hija belt li qed tikber u hija famuza għall arkitettura kolonjali ppreservata sew tagħha kif ukoll għall ambjent ġeografiku mhux tas soltu tagħha bħala waħda mill ogħla bliet fid dinja Għandha klima kiesħa rari tal artijiet għoljin u tesperjenza perjodu niexef twil kif ukoll perjodu qasir bix xita qliel Filwaqt li hija famuza għad dominanza tagħha bħala ċentru tal estrazzjoni fl istorja kolonjali Spanjola bikrija Potosi għad għandha waħda mill ikbar sistemi ta depoziti tal fidda fid dinja ĠeoloġijaCerro Rico de Potosi tinsab fil Medda Bolivjana tal Landa u hija l ikbar depozitu tal fidda fid dinja L estrazzjoni ilha ssir hemmhekk mis seklu 16 b produzzjoni sa 60 000 tunnellata sal 1996 Skont l istimi għad fadal ħafna fidda x tiġi estratta mill minjieri Potosi saret it tieni l ikbar belt u s sit tal ewwel zekka fl Amerki Sal 1891 il prezzijiet baxxi tal fidda wasslu għall bidla jiġifieri l estrazzjoni tal landa li baqgħet issir sal 1985 Fl eqqel produzzjoni fis sekli 16 u 17 il minerali estratti kien ikun fihom kontenut ta fidda sa 40 Id depoziti minerarji jinsabu fil vini prezenti fil koppla vulkanika tad daċit L għolja mimlija passaġġi taħt l art li mill quċċata jwasslu sa fond ta 1 150 metru 3 770 pied L għolja konika għandha kisja ħamranija kannella tal gossan bl ossidi tal ħadid u tal kwarz b daċit griz blu alterat u bosta skart minerarju iktar l isfel Cerro Rico del Potosi l ewwel immaġni ta Potosi fl Ewropa Pedro Cieza de Leon 1553 Il blat baziku jikkonsisti minn sedimenti klastiċi Ordoviċjani li jikkonsistu minn fillit b xi ġebel ramli bejn saff u ieħor F madwar 13 8 Ma il koppla ġiet estruza Matul il proċess esploziv iffurmat il breccia ta Venere meta l magma tad daċit tiela l fuq irreaġixxiet mal ilma tal pjan u pproduċiet zbroff freatiku Il pressa rrilaxxata wasslet għall formazzjoni taċ ċirku tat tufa ta Caracoles fuq il breccia Imbagħad il magma ġiet estruza l barra minn qisha diga u ffurmat koppla vulkanika fuq it tufa Il koppla tad daċit fiha 1 700 metru 5 600 pied b 1 200 metru 3 900 pied fil wiċċ u tidjieq sad diga wiesgħa 100 metru 330 pied fil fond Iċ ċirkolazzjoni idrotermali u l fratturazzjoni segwew ftit wara u alteraw id daċit u l minerali ddepozitati u l gangue fil vini StorjaL eqqel tal fidda fl era kolonjali Veduta tal belt imperjali ta Potosi fl 1758 ta Gaspar Miguel de Berrio Il Muzew ta Charcas Il belt ġiet stabbilita fl 1545 bħala raħal tal estrazzjoni li malajr ipproduċa ġid kbir u eventwalment il popolazzjoni qabzet il 200 000 ruħ Il belt wasslet għall espressjoni Spanjola li għadha tintuza valer un Potosi tiswa Potosi jiġifieri tiswa ħafna L għolja għanja Cerro Rico huwa stmat li pproduċiet 60 tal fidda kollha fid dinja matul it tieni nofs tas seklu 16 Il ħaddiema tal minjieri ta Potosi għall ewwel ħadmu fl estrazzjoni ta minerali rikki ossidizzati bil fidda u bil klorur tal fidda ċerargirit li setgħu jintefgħu direttament fil fran tat tidwib Kellhom suċċess speċjalment il fran zgħar tat tafal imsejħa guayras li kienu ntuzaw mill Sal 1565 il ħaddiema tal minjieri kienu spiċċaw il minerali li setgħu jintefgħu direttament fil fran tat tidwib u l produzzjoni tal fidda naqset Il produzzjoni tal fidda reġgħet irpiljat permezz tal introduzzjoni tal proċess ivvintat mill merkant Spanjol fl 1554 Dan il proċess kien juza l amalgamazzjoni tal merkurju għall estrazzjoni tal fidda minn minerali ta kwalita inferjuri u dawk li kien fihom is sulfidi tal fidda arġentit peress li tipikament dawn il minerali mhux ossidizzati kienu jinsabu iktar fil fond tal għolja Fl 1609 metodu ieħor tal amalgamazzjoni tal merkurju kien ivvintat f Potosi u kien iktar adattat għall kundizzjonijiet ta Potosi Id Daħla tal Arċisqof Viċire Morcillo f Potosi ta Melchor Perez de Holguin 1716 Pittura li tinsab fil Muzew tal Amerki Spanja Il minjieri Amerikani Spanjoli kienu l izjed sorsi abbundanti ta fidda matul dak iz zmien Il kapaċita tal Amerka Spanjola li tipprovdi ammont kbir ta fidda u d domanda kbira taċ Ċina għal dan il komodita li l Ispanjoli kienu jipprovdu permezz tal kummerċ tal Amerka Latina mal Filippini bix Xwieni ta Manila irrizultat f zieda spettakolari fl estrazzjoni tal fidda mħaddna mill kuruna Spanjola L Imperu Spanjol kien iħalli lill imprendituri tas settur privat joperaw il minjieri b liċenzja u kien jimponi taxxi għoljin fuq il profitti mill estrazzjoni u b hekk kien jirnexxielu jgawdi l ikbar benefiċċji Ezempju ta taxxa li kienet tiġi imposta hija l quinto taxxa ta 20 fuq il valur gross Mill materja prima estratta mill minjieri inħarġu muniti msejħa biċċiet ta tmienja fiz zekka ta Potosi Għall Ewropej il Peru Bolivja kienu jinsabu fit territorju tal Viċire tal Peru li kien magħruf bħal il Peru ta Fuq qabel ma sar indipendenti bħala parti mill Bolivja Potosi kienet art mitika mimlija bir rikkezzi u tissemma fir rumanz famuz ta Miguel de Cervantes Don Quixote it tieni parti kap LXXI bħala art ta rikkezza straordinarja Teorija ssostni li l marka taz zekka ta Potosi bl ittri PTSI sovraimposti waħda fuq l oħra hija l oriġini tas simbolu tad dollaru Il Madonna ta Cerro of Potosi pittura tas seklu 18 li tinsab fiz Zekka Nazzjonali tal Bolivja Il kumpless urban fl Andes remoti kien importanti bizzejjed biex jiġi ddezinjat bħala Villa Imperial fil ġerarkija tal insedjamenti urbani Spanjoli Għalkemm tinsab f art muntanjuza il qalba ta Potosi kienet stabbilita bil pjanta Spanjola standard ta grilja fejn sal 1610 xi 3 000 Spanjol u 35 000 creole l iktar irġiel kienu residenti L insedjamenti indiġeni l barra mill qalba kienu iktar sparpaljati Il Villa kienet immexxija minn corregidor Spanjol u minn kunsill tal belt Xi 40 nutar iddokumentaw u rreġistraw it tranzazzjonijiet kummerċjali kif ukoll l aħħar testmenti Peress li Potosi kellha importanza ekonomika daqstant kbira għall Imperu Spanjol il burokrazija tal kuruna kellha prezenza sinifikanti Inbnew knejjes kbar b tizjin elaborat fuq ġewwa u kienu prezenti l patrijiet mill Ordnijiet Dumnikani Franġiskani Awgustinjani Mercederjani u l Ġizwiti izda ma kienx hemm kunventi għan nisa Kien hemm qorti ekklezjastika għal kwistjonijiet legali rigward il kleru wkoll Xogħol Ħaddiem jaħdmu fil minjieri Il ħaddiema indiġeni kellhom jaħdmu fil minjieri tal fidda ta Potosi skont is sistema Spanjola tal mita jiġifieri xogħol imġiegħel abbazi tas sistema analoga mit a li kienet tradizzjonali fis soċjeta tal Andes qabel il wasla tal Ispanjoli għalkemm il mit a kienet torganizza x xogħol għall opri pubbliċi u għall proġetti agrikoli kollettivi Il ħaddiema kienu jinsiltu mill popolazzjoni nattiva f erja ta kwazi 200 000 mil kwadru 13 000 raġel kienu jinkitbu kull sena u kienu jikkostitwixxu madwar wieħed minn kull seba rġiel adulti fil popolazzjoni indiġena Dawn il mitayos kienu jiffaċċjaw kundizzjonijiet ibsin fil minjieri fejn sikwit kienu jingħataw l izjed xogħol skabruz Filwaqt li l ħaddiema b iktar ħiliet kienu jieħdu ħsieb l estrazzjoni tal minerali il mitayos kellhom il kompitu li jġorruhom lura lejn il wiċċ fi qfief xkejjer tal ġilda jew xkejjer tad drapp Veduta ta Potosi mill ajru Dawn it tagħbijiet spiss kienu jiznu bejn 100 u 300 libbra u l ħaddiema kellhom iġorruhom permezz ta slielem dgħajfa f xaftijiet weqfin u dojoq li kienu mdawla b xi xemgħa biss marbuta ma xbinhom Ħafna minnhom mietu jew korrew b mod serju minħabba xi waqgħa aċċidenti u l kundizzjonijiet ibsin tal ħajja fil minjieri Periklu ieħor kien il mard f altitudni daqstant għolja il polmonite dejjem kienet punt ta tħassib speċjalment minħabba l bidliet estremi u f daqqa fit temperaturi li kienu jesperjenzaw il ħaddiema li kienu jitilgħu mis sħana tax xaftijiet fondi lejn l elementi ta temperaturi tal friza fil wiċċ f għoli ta 16 000 pied u l avvelenament bil merkurju ħa l ħajjiet ta bosta minnhom li kienu involuti fil proċess tar raffinar Il belt ta Potosi u l Knisja ta San Lorenzo de Carangas fl isfond 1911 ritratt meħud mis Senatur tal Istati Uniti Il mita ta Potosi kkawzat bidliet demografiċi drammatiċi fil popolazzjoni indiġena lokali peress li n nisa u t tfal marru jgħixu f Potosi flimkien mal ħaddiema rġiel filwaqt li eluf oħra ħarbu mill villaġġi tradizzjonali tagħhom u ċedew id drittijiet tal art tagħhom jew ayllu sabiex jaħarbu x xogħol sfurzat Sal aħħar tas seklu 17 il Peru ta Fuq kien tilef kwazi 50 tal popolazzjoni indiġena tiegħu meta mqabbel ma ftit iktar minn seklu qabel Dan kulma għamel hu li zied il piz fuq in nattivi li kien għad fadal u matul is seklu 17 sa nofs il popolazzjoni maskili eliġibbli setgħu jispiċċaw jaħdmu f Potosi Minkejja dan l għadd ta mitayos nizel għal madwar 4 000 ruħ sal 1689 u b hekk il Viċire u d Duka ta Palata reġa zied l għadd mill ġdid permezz ta ċensiment ġdid u l inkluzjoni ta popolazzjonijiet ġodda mhux soġġetti għall mita forasteros jew frustieri Ir riforma ma rnexxietx u s suċċessur tad Duka stabbilixxa l għadd uffiċjali għal 4 108 mitayos 1 367 ruħ attivi kull ġimgħa Fil verita l għadd ta mitayos kien saħansitra iktar baxx minħabba l prattika tat tneħħija tal obbligu permezz tal ħlas Madankollu għall bqija tal forza tax xogħol tal mita il kundizzjonijiet baqgħu ibsin Is sidien tal minjieri u tal impjanti spiss kienu jinjoraw ir regolamenti uffiċjali dwar il provvisti u kienu speċjalment izommu l flus li l Indjani kellhom jingħataw bħala kumpens għall ivvjaġġar tagħhom L ispiza tal ivvjaġġar lejn Potosi u lura biss setgħet titla għal iktar mill ħlas ta mitayo f sena u bosta minnhom għazlu li jibqgħu f Potosi bħala ħaddiema bil pagi meta l mita tagħhom intemmet Eks mitayos li kienu jgħixu f Potosi mhux biss kienu ezentati mill abbozz talli normalment kienu jaqilgħu ferm iktar minħabba l ħiliet siewja li kienu kisbu fis servizzi permanenti Skont l istoriku Fattur ewlieni fil fehim tal impatt tal mita ta Potosi fuq l Indjani hu li x xogħol tal mita kien forma waħda biss ta xogħol fil minjieri Rapport tal 1603 iddikjara li mill 58 800 Indjan li kienu jaħdmu f Potosi 5 100 minnhom kienu mitayos jew inqas minn wieħed minn kull għaxra Minbarra l mitayos kien hemm 10 500 mingas ħaddiema kuntrattwali u 43 200 ħaddiem ħieles bil paga Madankollu l istoriku jisħaq li r rwol tax xogħol tal mita f Potosi kellu rwol ikbar Skont ir riċerka tiegħu għalkemm xi 4 500 mitayos biss kienu jkunu qed jaħdmu f daqqa b mod attiv fil minjieri dan kien minħabba s sistema tal mita ordinaria fejn sa 13 500 raġel kienu jinkitbu fis sena u kienu jinqasmu fi tliet gruppi u kull wieħed kien jaħdem f waħda minn kull tliet ġimgħat Barra minn hekk ħafna mill mingas u mill ħaddiema l oħra bil paga kienu ħaddiema tal mita ordinaria fil ġimgħat frank tagħhom jew eks mitayos li baqgħu f Potosi Fil minjieri figura msejħa El Tio kienet titqies bħala divinita tal art Il ħaddiema fil minjieri kienu joffru weraq tal coca u alkoħol lill istatwi tad divinita li nbnew fil minjieri biex ikunu protetti mill kundizzjonijiet ta periklu Soċjeta tal era kolonjali Munita kolonjali Spanjola ta zewġ reales miz Zekka ta Potosi Potosi kienet soċjeta multirazzjali b indiġeni mill Andes b insedjaturi Spanjoli u bi skjavi ta karnaġjon sewda L ikbar settur tal popolazzjoni kienu l irġiel nattivi li kienu jiġu mġiegħla jaħdmu taħt l art fl estrazzjoni tal fidda mill minerali izda kien hemm opportunitajiet konsiderevoli għall merkanti u għall kummerċjanti nattivi li stagħnaw Il fornituri tal ikel kif ukoll is sidien tal proprjeta immobbli urbana u rurali stagħnaw f Potosi In nisa b mod partikolari r romol kellhom il proprjetajiet peress li kienu jiġu ggarantiti sehem mill beni tar raġel skont id dritt Spanjol Il bejjiegħa femminili fuq skala zgħira ddominaw is swieq u l bankarelli fit toroq u kienu jbigħu l ikel il weraq tal coca u ċ chicha birra tal qamħirrum Parti mill popolazzjoni tan nisa kienu ħaddiema sesswali li huwa fenomenu tipiku fl irħula tal estrazzjoni inġenerali Fil bidu tas seklu 17 il Baski stabbilew ruħhom sew fil belt u kienu jammontaw għal għadd sostanzjali fost l abitanti f Potosi Huma nġabru f konfederazzjoni opposta għal oħra il Vicunas li kienet ġabra ta nattivi u ta kolonjalisti Spanjoli u Portugizi mhux Baski li kienu jissieltu għall kontroll tal estrazzjoni tal minerali mill minjieri u għall ġestjoni tagħhom Eventwalment it tensjoni bejn iz zewġ konfederazzjonijiet zdiedet u wasslet għal kunflitt armat mill 1622 sal 1625 Il Kuruna Spanjola intervjeniet u f perjodu minnhom zammet mal Baski Iz zewġ konfederazzjonijiet wasslu għal qbil issiġillat bi zwieġ bejn l iben u l bint tal mexxejja taz zewġ naħat il Bask Francisco Oyanume u l ġeneral Vicuna Castillo Waħda mill izjed residenti Baski famuzi f Potosi 1617 1619 kienet soru li kienet ħarbet mill kunvent tagħha u libset ta raġel u b hekk saret sewwieq tal llamas u suldat Zmien l indipendenza Matul il Gwerra tal Indipendenza Bolivjana 1809 1825 il kontroll ta Potosi spiss għadda bejn il forzi rjalisti u l forzi patrijotti Saru zbalji ewlenin fit tmexxija meta l Ewwel Armata Awziljarja waslet minn Buenos Aires taħt il kmand ta li wasslet għal kuxjenza ulterjuri li Potosi kienet teħtieġ il gvern indipendenti tagħha stess Iktar il quddiem it Tieni Armata Awziljarja taħt il kmand ta kellha tirtira u Belgrano ħa d deċizjoni li jisplodi l Casa de la Moneda iz Zekka In nattivi qatgħu n niċċa peress li bosta rrifjutaw li jevakwaw u kienu jitilfu ħajjithom Zewġ spedizzjonijiet oħra minn Buenos Aires finalment wasslu biex Potosi tinħataf Zmien modern Potosi għadha ċentru amministrattiv importanti belt tal estrazzjoni attrazzjoni turistika u ċentru abitat fil Bolivja moderna Sit ta Wirt DinjiIl Belt ta Potosi ġiet iddezinjata bħala Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1987 Il valur universali straordinarju tas sit ġie rrikonoxxut abbazi ta tliet kriterji tal għazla tal UNESCO il kriterju ii Wirja ta skambju importanti ta valuri umani tul perjodu ta zmien jew fi ħdan zona kulturali fid dinja dwar l izviluppi fl arkitettura jew it teknoloġija l arti monumentali l ippjanar tal bliet jew id disinn tal pajsaġġ il kriterju iv Ezempju straordinarju ta tip ta bini ta grupp ta siti jew ta pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid dieher stadju i sinifikanti fl istorja tal bniedem u l kriterju vi Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma avvenimenti jew ma tradizzjonijiet ħajjin ma ideat jew ma twemmin jew ma xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta valur universali straordinarju EtimoloġijaMa hemm l ebda etimoloġija awtorevoli b rabta mal kelma Potosi Skont leġġenda għall ħabta tal 1462 Huayna Capac il ħdax il Sapa Inca ta dak li dak iz zmien kien magħruf bħala l Imperu tal Inka reħielha lejn Ccolque Porco u Andaccaua il post fejn kien hemm il minjieri tiegħu u li minnhom ittieħed għadd konsiderevoli ta arrobas tal fidda arroba hija unita Spanjola tal piz li hija ekwivalenti għal madwar 25 libbra 11 il kilogramma Qabel ma mar hemmhekk huwa ra Potosi u kif ammira s sbuħija u l kobor tagħha huwa qal hu u jitkellem mal membri tal qorti tiegħu Bla dubju din il belt għandha ħafna fidda f qalbha b hekk sussegwentement huwa ordna lill vassalli tiegħu biex imorru lejn Ccolque Porco u jaħdmu l minjieri u minnhom jieħdu l metalli prezzjuzi kollha Huma hekk għamlu u wara li ġabu magħhom l għodod taz znied u tal injam rinfurzat ixxabbtu mal għolja u wara li fittxew il vini tagħha kien lesti biex jiftħu dawk il vini meta f daqqa waħda semgħu storbju kbir u tal biza li hezzez l għolja kollha imbagħad semgħu leħen li qal Teħdux il fidda minn din l għolja għax hija destinata għal popli oħra Mistagħġba b dan il kliem il vassalli tal Inka waqqfu ħesrem u reġgħu lura lejn Porco u qalu x kien ġara lir re huma rrakkontaw x kien ġara bil lingwa tagħhom u malli waslu għall kelma li tirreferi għall istorbju huma qalu Potocsi li tfisser storbju kbir u minn dak iz zmien il quddiem il belt baqgħet tissemma b dan l isem Jingħad li Potosi hija kelma bil Quechua Madankollu bil Quechua l għerq p otoj ma jirriferix għal storbju kbir mentri bl Aymara għandu dik it tifsira Għalhekk jekk Potosi tassew tinkorpora l idea ta storbju kbir isem il post ġej minn għerq bl Aymara iktar milli minn għerq bil Quechua L istruttura effettivament ħarxa tat terminu tmur kontra n natura kemm tal Aymara kif ukoll tal Quechua Spjegazzjoni oħra mogħtija minn diversi kelliema tal Quechua hi li potoq hija kelma onomatopejka li tirriproduċi l ħoss ta martell jissammar mal minerali u skont it tradizzjoni bil fomm jingħad li isem il belt oriġina minn dik il kelma KlimaPotosi għandha klima rari għal belt tad daqs tagħha minħabba l elevazzjoni estrema tagħha ta iktar minn 4 000 metru B klima semiarida u b temperaturi medji fl izjed xahar sħun tagħha ta 10 C il klima tal belt hija waħda simili għal dik tal artijiet għoljin subtropikali Cwc skont il klassifikazzjoni klimatika ta Koppen u b karatteristiċi oċeaniċi subpolari u klima alpina E Is sjuf ikunu friski u bix xita b temperaturi massimi ta kuljum li qajla jaqbzu l 20 C Ix xtiewi jkunu iktar kesħin binhar u ferm iktar kesħin billejl b temperatura medja ta 4 C Dawn it temperaturi baxxi huma r rizultat ta defiċit estrem ta preċipitazzjoni matul ix xhur tax xitwa b aridita li twassal għal zieda fil varjazzjoni tat temperaturi binhar Data klimatika Potosi elevazzjoni ta 3 950 metru Xahar Jan Fra Mar Apr Mej Ġun Lul Aww Set Ott Nov Diċ Sena Temp għolja rekord C F 28 0 82 4 25 0 77 0 26 8 80 2 26 1 79 0 26 5 79 7 26 0 78 8 23 0 73 4 23 5 74 3 26 1 79 0 26 0 78 8 28 0 82 4 27 0 80 6 28 0 82 4 Medja massima kuljum C F 17 1 62 8 16 9 62 4 17 5 63 5 17 9 64 2 16 8 62 2 15 4 59 7 14 8 58 6 16 2 61 2 17 2 63 0 18 6 65 5 18 9 66 0 18 2 64 8 17 1 62 8 Medja kuljum C F 10 8 51 4 10 5 50 9 10 6 51 1 9 7 49 5 7 7 45 9 6 1 43 0 5 8 42 4 7 1 44 8 8 5 47 3 10 3 50 5 11 1 52 0 11 1 52 0 9 1 48 4 Medja minima kuljum C F 4 4 39 9 4 2 39 6 3 7 38 7 1 6 34 9 1 4 29 5 3 4 25 9 3 3 26 1 1 9 28 6 0 2 31 6 2 0 35 6 3 3 37 9 4 0 39 2 1 1 34 0 Temp baxxa rekord C F 2 3 27 9 3 1 26 4 4 0 24 8 7 1 19 2 9 0 15 8 10 6 12 9 12 0 10 4 9 5 14 9 9 5 14 9 6 0 21 2 5 1 22 8 4 8 23 4 12 0 10 4 medja cm pulzieri 105 1 4 14 93 0 3 66 58 1 2 29 14 7 0 58 2 8 0 11 1 5 0 06 1 1 0 04 3 5 0 14 10 9 0 43 22 5 0 89 38 8 1 53 78 1 3 07 430 1 16 94 Medja għall jiem bil preċipitazzjoni 18 2 16 0 12 8 4 8 0 8 0 4 0 5 1 1 2 4 5 3 8 6 14 3 85 2 Medja tal 68 0 67 8 66 7 57 3 44 8 43 4 43 7 42 9 44 1 48 3 53 2 59 5 53 3 Sors Servicio Nacional de Meteorologia e Hidrologia de Bolivia KwartieriĊentru Storiku San Gerardo La Chacra Cerveceria Alto Potosi Nuevo Potosi San Martin Pampa Ingenio Nacional Potosi San Juan Concepcion San Cristobal Pailaviri Cachi Rancho El Calvario San Pedro San Roque Mercado Uyuni San Benito Villa Espana Huachacalla Cantumarca San Clemente Ciudad Satelite Plan 40 Las Delicias Los Pinos Cordepo Las Lecherias Villa Mecanicos Villa Copacabana Villa Venezuela Villa Nazaret VillaġġiBelen Cuchu Ingenio SportPotosi għandha zewġ timijiet tal futbol Real u Nacional li jilagħbu l logħbiet tagħhom fl istadium li jintuza għal skopijiet differenti u li jesa 32 000 ruħ l Estadio Victor Agustin Ugarte wieħed mill ogħla stadiums fid dinja TrasportIl belt hija moqdija mill Ajruport Capitan Nicolas Rojas b titjiriet kummerċjali tal linja tal ajru Boliviana de Aviacion il linja tal ajru nazzjonali tal Bolivja Hemm ukoll linja ferrovjarja bejn Rio Mulatos u Potosi LegatIl belt ta San Luis Potosi fil Messiku ngħatat isimha f ġieħ Potosi fil Bolivja Fl Istati Uniti l isem Potosi ngħata b ottimizmu lill irħula tal estrazzjoni taċ ċomb ta Potosi Wisconsin u ta Potosi Missouri kif ukoll lir raħal tal estrazzjoni tal fidda ta Potosi Nevada ĠemellaġġCusco il Peru iċ Ċina GallerijaReferenzi a b City of Potosi UNESCO whc unesco org Miġbur 2025 03 04

L-aħħar artikli
  • Ġunju 13, 2025

    Quebec

  • Ġunju 14, 2025

    Qrendi

  • Ġunju 14, 2025

    Qamar

  • Ġunju 14, 2025

    Qala Saints FC

  • Ġunju 13, 2025

    Qala (Għawdex)

www.NiNa.Az - Studio

    Ikkuntattjana
    Lingwi
    Ikkuntattjana
    DMCA Sitemap
    © 2019 nina.az - Id-drittijiet kollha riservati.
    Copyright: Dadash Mammadov
    Websajt b’xejn li tipprovdi informazzjoni u qsim ta’ fajls minn madwar id-dinja.
    Fuq