Azərbaycan
Deutschland
Lietuva
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Украина
It tuta tal għollieq hi frotta li tittiekel magħmula minn xi waħda mix xtieli tal għollieq ta bosta speċi fil ġeneru tal
Tuta tal għollieq
It-tuta tal-għollieq hi frotta li tittiekel magħmula minn xi waħda mix-xtieli tal-għollieq ta' bosta speċi fil-ġeneru tal-familja . Il-frotta mhux tassew; botanikament tissejjaħ "frotta aggregata", magħmula minn żgħar. Tipikament il-pjanti jkollhom zkuk biennali u għeruq perenni. Dan huwa grupp mifrux, u magħruf sewwa ta' aktar minn 375 speċi, li ħafna minnhom huma mikrospeċi apomitiċi li jiġu minn xulxin mill-qrib, indiġeni fil-partijiet tal- u tal-Amerika t'Isfel li għandhom klima moderata. F'Malta tikber speċi waħda bl-isem .
| Tuta tal-għollieq | |
|---|---|
| Tut tal-għollieq misjur, qiegħed isir u nej fuq l-istess xitla | |
| Klassifikazzjoni xjentifika | |
| Renju: | |
| (mhux klassifikata): | |
| Sottodiviżjoni: | *
U mijiet ta' speċi oħrajn |
| (mhux klassifikata): | |
| (mhux klassifikata): | |
| Ordni: | |
| Familja: | |
| Ġeneru: | |
| Sottoġeneru: | Rubus (qabel Eubatus) |
Il-mod kif tikber u deskrizzjoni anatomika
L-għollieq hu pjanta perenni li tipikament toħroġ zkuk biennali mis-sistema perenni tal-għeruq .
Fl-ewwel sena tagħha, joħroġ zokk ġdid, il-primocane, li jikber bil-qawwa sa ma jilħaq 3–6 m (ġieli, sa 9 m), jitgħawweġ u jixxeblek mal-art u joħroġ weraq kbar "palmati komposti" b’ħames jew seba' wrejjaq; dan ma jwarradx. Fit-tieni sena iz-zokk isir floricane u ma jitwalx aktar, iżda joħroġ l-blanzuni laterali li jipproduċu friegħi laterali li jwarrdu (li jkollhom weraq iżgħar bi tliet jew ħames urejjaq). Ir- rimjiet tal-ewwel u t-tieni sena s-soltu jkollhom ħafna xewk qasir mgħawweġ li jniggeż ħafna. Xi kultivari bla xewk ġew żviluppati. Riċentement fl-Università ta' Arkansas żviluppaw tut tal-għollieq primocane li jikber u jwarrad fuq iz-zkuk tal-ewwel sena bħal-lampun aħmar primocane.
Mingħajr rażan, ix-xtieli maturi jiffurmaw tgħaqqida folta ta' zkuk mgħawġin u mħabblin u f'ħafna speċi l-friegħi jagħmlu l-għeruq meta jmissu mal-art. L-arbuxxelli tat-tut tal-għollieq jittolleraw fqira u jikbru maljar u ma jdumux ma jikkolonizzaw kull fejn isibu .
Il- joħorġu fl-aħħar tar-rebbiegħa u l-bidu tas-sajf fuq qsar fit-truf tal-laterali warradija. Kull fjura hija madwar 2-3 ċm fid-dijametru b'ħames bojod jew roża ċar .
Id-drupi żgħar jiżviluppaw biss madwar ovuli li jkunu fertilizzat mill-gameti maskili minn trab atl-pollin. L-aktar kawża probabbli ta' ovuli li ma jiżviluppawx hi n-nuqqas ta' żjarat mill- . Anke bidla żgħira fil-kondizzjonijiet, bħall-ġurnata bix-xita jew ta' ġurnata taħraq wisq għan-naħal biex ikomplu jaħdmu wara filgħodu kmieni, tista' tnaqqas l-għadd ta' żjarat tan-naħal fuq il-fjuri, u b'hekk tnaqqas il-kwalità tal-frott. L-iżvilupp mhux komplut tad-drupi żgħar jista' wkoll ikun sintomu ta' riservi moħlija fl-għeruq tax-xtieli, jew infezzjoni b'.
Fit-terminoloġija botanika, il-frott mhux , iżda minn ħafna drupi żgħar.
Ekoloġija
Il-weraq tal-għollieq jikluh ċerti ; xi mammiferi li jirgħu, speċjalment iċ-ċriev, iħobbuhom ħafna l-weraq tiegħu. Id-dud tal-baħrija jieklu l-ġewwieni tar-rimjiet mejta tal-għollieq. Meta jkun misjur, il-frott jikluh bosta mammiferi bħall-volpi l-aħmar u t-tassu Ewrażjatiku, kif ukoll minn għasafar żgħar u dawn l-annimali jxerrdu ż-żerriegħa tiegħu. .
Kultivazzjoni u użi
L-ikbar kultivazzjoni ssir fl-istat ta' fl-. L-Oregon ipproduċa 19.3 miljun kg fuq 25km2, fl-1995 u 25.5 miljun kg fuq 20km2 fl-2009. Filwaqt li l-Oregon hu l-ewwel fid-dinja għall-volum ta' frott prodott, is-Serbja għandha erja enormi ta' għelieqi b’din il-frotta.
Hu magħruf li t-tut tal-għollieq fih l-antiossidanti polifenoli, kimiċi li jinsabu fin-natura u li jistgħu jagħtu spinta lil ċerti proċessi metaboliċi ta' ġid fil-mammiferi. L-għeruq tat-tut tal-għollieq li huma gieli jintużaw fil- għal-fejqan tad- u d-.
F'xi partijiet tad-dinja, bħal fl-Awstralja, iċ-Ċili, New Zealand u r-reġjun tal-Paċifiku Majjistru tal-Amerika, xi speċi tat-tut tal-għollieq, partikolarment (syn.R. procerus, "Himalaya") u saru naturalizzati u meqjusa bħala u li jikber ħafna
Peress li hemm xhieda forensika mill- tal- li kienet kielet it-tut tal-għollieq xi 2500 sena ilu, huwa raġonevoli li wieħed jikkonkludi li t-tut tal-għollieq kien jittiekel mill-bniedem ħafna eluf ta' snin ilu.
Mard u insetti ta' ħsara
Id-drosofila bil-ġwienaħ bit-tikek tagħmel ħsara serja lit-tut tal-għollieq. Kontra qaribitha d-dubbiena tal-frott li jogħġobha l-iżjed il-frott imħassar jew iffermentat, D. suzukii tattakka l-frott misjur frisk, billi tbid il-bajd taħt il-ġilda ratba. Il-larvi jfaqqsu u jikbru fil-frott u jeqirdu l-valur kummerċjali tal-frott.
Kultivari Kummerċjali
Intgħażlu bosta kultivari għall-kultivazzjoni kummerċjali u dilettantistika fl-Ewropa u fl-Stati Uniti. Peress li ħafna mill-ispeċi jiffurmaw faċilment, hemm bosta kultivari b’aktar minn speċi waħda fost l-antenati tagħhom.
"Marion" hi kultivar importanti li ntgħażlet minn żerriegħa mdakkra bejn l-għolliqiet "Chehalem" u "Olallie". "Olallie" min-naħa l-oħra intgħażlet bid-dakkir bejn u . "Marion", "Chehalem" u "Olallie" huma biss tlieta mill-ħafna kultivari li jixxebilku tat-tut tal-għollieq żviluppati fil-programm tat-trobbija tat-tut tal-għollieq tad-Dipartiment tal-Agrikoltura tal-Istati Uniti.
Il-kultivari l-aktar riċenti li ħarġu minn dan il-programm huma l-kultivari bla xewk 'Black Diamond', 'Black Pearl' and 'Nightfall' kif ukoll l-għollieq bikri ħafna "Obsidian" u "Metolius". "Black Diamond" bħal issa hu l-kultivar ewlieni tli qiegħed jitħawwel fil-Majjistral ħdejn il-Paċifiku. Fost il-kultivari l-oħra minn dan il-programm hemm 'Waldo', 'Siskiyou', 'Black Butte', 'Kotata', 'Pacific' u 'Cascade'..
L-għollieq li jixxeblek jikber aktar bil-qawwa, jifforma kuruna u jkollu bżonn kannizzata biex iżomm magħha. Dan jiflaħ iżjed għall-kesħa mill-għollieq wieqaf jew nofsu wieqaf. Minbarra fil-Majjistral tal-Istati Uniti ħdejn il-Paċifiku, dawn it-tipi jmorru tajjeb fl-klimi simili bħal fir-Renju Unit, finNew Zealand, fiċ-Ċili, u fil-pajjiżi tall-Mediterran.
Għollieq nofsu wieqaf mingħajr xewk ġie żviluppat għall-ewwel darba f', fir-Renju Unit, u wara f'. Dawn huma jiffurmaw kuruna, jikbru bil-qawwa ħafna, u jkollhom bżonn kannizzata biex iżżommhom. Fost dawn il -kultivari nsibu 'Black Satin' 'Chester Thornless', 'Dirksen Thornless', 'Hull Thornless', 'Loch Ness', 'Loch Tay', 'Merton Thornless', 'Smoothstem' u 'Triple Crown'. Dan l-aħħar, fis-Serbja ġie żviluppat il-kultivar 'Cacanska Bestrna' u tħawwel fuq ħafna eluf ta' ettari hemmhekk.
L- żviluppat kultivari tal-għollieq wieqfa. Dawn it-tipi huma inqas vigorużi minn tipi nofshom wieqfa u jipproduċu zkuk ġodda minn ma' l-għeruq (għalhekk jinfirxu taħt l-art bħall-lampun). Minn dan il-programm ħarġu kultivari bix-xewk u u bla xewka, fosthomi 'Navaho', 'Ouachita', 'Cherokee', 'Apache', 'Arapaho' u 'Kiowa'. Huma wkoll responsabbli għall-iżvilupp t tal-għollieq li jagħmel il-frott fuq iz-zkuk ta’ inqas minn sena (primocane) bħal 'Prime-Jan' u 'Prime-Jim'.
Fl-lampun, dawn it-tipi jissejħu primocane. 'Prime-Jim' and 'Prime-Jan' ħarġu fl-2004 u huma l-ewwel kultivari primocanr tal-għollieq. Jikbru ftit jew wisq bħall-kultivari wieqfa oħra deskritti hawn fuq, però z-zkuk li joħorġu fir-rebbiegħa, jwarrdu f'nofs is-sajf u jagħmlu l-frott tard fis-sajf jew fil-ħarifa. Il-frott tal-ħarifa jkun l-aħjar meta jsir fi klima ħafifa friska bħal f'California.
L-għollieqa bix-xewk nofsha wieqfa "Illini Hardy" introdotta mill- għandha zkuk li jkampaw f'żoni ta' ħruxija 5, fejn tradizzjonalment il-produzzjoni tat-tut tal-għollieq kienet problematika, minħabba li z-zkuk spiss kienu jmutu fix-xitwa.
Nutrijenti u l-kwalitajiet anti-ossidanti
It-tut tal-għollieq hu magħruf għall-kontenut nutrizzjonali għoli ta' , , , (tip ta' ), u l-minerali essenzjali l-.
| Nutrijenti | Valur kull 100 gramma | % |
|---|---|---|
| Enerġija | 43 kkal | |
| Fibra, total dietiku | 5.3 g | 21% |
| Zokkor, total | 4.9 g | |
| , Ca | 29 mg | 3% |
| , Mg | 20 mg | 5% |
| , Mn | 0.6 mg | 32% |
| , Cu | 0.2 mg | 8% |
| , K | 162 mg | 5% |
| , Na | 1 mg | 0% |
| , total tal-aċtu askorbiku | 21 mg | 35% |
| , IU | 214 IU | 4% |
| , µg | 20 µg | 25% |
| , µg | 36 µg | 9% |
| , beta | 128 µg | ne |
| + | 118 µg | ne |
nota: Il-valur ta' kuljum mhux stabbilit
It-tut tal-għollieq hu wieħed mill-frott li fih l-, b'mod partikolari minħabba l-kontenut dens li fih ta' komposti polifenoliċi, bħall-, it-, l-ellagitannini, il-, l-, l- u ċ-.
It-tut tal-għollieq għandu valur tal-ORAC (kapaċità tal-assorbenza tar-radikali tal-ossiġenu) ta' 5347 għal kull 100 gramma, li jagħmlu wieħed mill-ogħla fil-valur tal-ORAC. Rapport ieħor li juża metodi differenti għall-kejl tal-qawwa antiossidanta jqiegħed it-tut tal-għollieq fost l-aqwa minn 1000 ikel antiossidanti li jittiekel fl-Istati Uniti.
Il-kontenut nutrijenti fiż-żerriegħa
It-tut tal-għollieq fih ħafna żerriegħa kbira li mhux dejjem tintogħob mill-konsumaturi. Però iż-żerriegħa fiha xi żejt li hu rikk fl- (aċtu alfa-linoleniku) u fix-xaħam -6 (aċtu linolejku), kif ukoll xi , , karotenojdi, ellagitannini u aċtu ellaġiku .
Folklor
Skont il-folklor tar-Renju Unit it-tut tal-għollieq m'għandux jinġabar wara l-11 ta' Ottubru, li fl-antik kien il-festa ta' San Mikiel għax ix-xitan ikun għamilhom tiegħu billi jħalli t-tbajja fuq il-weraq meta jagħmel l-awrina fuqhom. Din il-leġġenda mhux vojta għal kollox għax wara dan iż-żmien minħabba x-xita u l-bard il-frott sikwit jiġi infettat minn bosta bħal li jagħtuh dehra kerha u jista' jkun velenużi.
Referenzi
- ^ a b ċ d Huxley, A., ed. (1992). New RHS Dictionary of Gardening. Macmillan ISBN 0-333-47494-5.
- ^ a b ċ d "Gerard Krewer, Marco Fonseca, Phil Brannen, Dan Horton, 2004. Home Garden:Raspberries, Blackberries" (PDF). Arkivjat minn l-oriġinal (PDF) fl-2020-02-07. Miġbur 2011-11-11.
- ^ Blamey, M. & Grey-Wilson, C. (1989). Flora of Britain and Northern Europe. ISBN 0-340-40170-2.
- ^ David L. Green 1996-2010. The Pollination Home Page
- ^ Fedriani, JM, Delibes, M. 2009. Functional diversity in fruit-frugivore interactions: a field experiment with Mediterranean mammals. Ecography 32: 983 - 992.
- ^ [1] Blackerry Production in Oregon
- ^ [2] Oregon Berry Production
- ^ Grieve, M. (1971). A Modern Herbal ISBN 0-486-22798-7
- ^ "Evergreen blackberry, Oregon Raspberry and Blackberry Commission". Arkivjat minn l-oriġinal fl-2008-10-04. Miġbur 2011-11-17.
- ^ Marionberry, Oregon Raspberry and Blackberry Commission
- ^ Thornless processing blackberry cultivars, Horticultural Crop Research, Agricultural Research Service, US Department of Agriculture
- ^ Nutritiondata.com, nutrient data for this listing provided by USDA SR20
- ^ Wada L, Ou B Antioxidant activity and phenolic content of Oregon caneberries Journal of Agricultural and Food Chemistry vol. 50, paġni 3495–500, 2002
- ^ Hager TJ, Howard LR, Liyanage R, Lay JO, Prior RL, Ellagitannin composition of blackberry as determined by HPLC-ESI-MS and MALDI-TOF-MS, Journal of Agricultural and Food Chemistry, vol. 56, paġni 661–9, 2008
- ^ Halvorsen BL, Carlsen MH, Phillips KM, et al., Content of redox-active compounds (ie, antioxidants) in foods consumed in the United States, The American Journal of Clinical Nutrition, vol., paġni 95–135, 2006 [3]
- ^ Bushman BS, Phillips B, Isbell T, Ou B, Crane JM, Knapp SJ, Chemical composition of caneberry (Rubus spp.) seeds and oils and their antioxidant potential, Journal of Agricultural and Food Chemistry, vol. 52 paġni 7982–7, 2004
- ^ Historic-UK.com Michaelmas Facts
- ^ "Black Country Bugle - Michaelmas History and Traditions". Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-03-30. Miġbur 2011-11-22.
Ħoloq esterni
| Wikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x'jaqsmu ma': Tuta tal-għollieq |
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Tuta tal għollieq, X'inhi Tuta tal għollieq? Xi tfisser Tuta tal għollieq?
It tuta tal għollieq hi frotta li tittiekel magħmula minn xi waħda mix xtieli tal għollieq ta bosta speċi fil ġeneru tal familja Il frotta mhux tassew botanikament tissejjaħ frotta aggregata magħmula minn zgħar Tipikament il pjanti jkollhom zkuk biennali u għeruq perenni Dan huwa grupp mifrux u magħruf sewwa ta aktar minn 375 speċi li ħafna minnhom huma mikrospeċi apomitiċi li jiġu minn xulxin mill qrib indiġeni fil partijiet tal u tal Amerika t Isfel li għandhom klima moderata F Malta tikber speċi waħda bl isem Tuta tal għollieq Tut tal għollieq misjur qiegħed isir u nej fuq l istess xitla Klassifikazzjoni xjentifika Renju mhux klassifikata Sottodivizjoni Rubus fruticosus Rubus ulmifolius U mijiet ta speċi oħrajn mhux klassifikata mhux klassifikata Ordni Familja Ġeneru Sottoġeneru Rubus qabel Eubatus Il mod kif tikber u deskrizzjoni anatomikaL għollieq hu pjanta perenni li tipikament toħroġ zkuk biennali mis sistema perenni tal għeruq Fl ewwel sena tagħha joħroġ zokk ġdid il primocane li jikber bil qawwa sa ma jilħaq 3 6 m ġieli sa 9 m jitgħawweġ u jixxeblek mal art u joħroġ weraq kbar palmati komposti b ħames jew seba wrejjaq dan ma jwarradx Fit tieni sena iz zokk isir floricane u ma jitwalx aktar izda joħroġ l blanzuni laterali li jipproduċu friegħi laterali li jwarrdu li jkollhom weraq izgħar bi tliet jew ħames urejjaq Ir rimjiet tal ewwel u t tieni sena s soltu jkollhom ħafna xewk qasir mgħawweġ li jniggez ħafna Xi kultivari bla xewk ġew zviluppati Riċentement fl Universita ta Arkansas zviluppaw tut tal għollieq primocane li jikber u jwarrad fuq iz zkuk tal ewwel sena bħal lampun aħmar primocane Mingħajr razan ix xtieli maturi jiffurmaw tgħaqqida folta ta zkuk mgħawġin u mħabblin u f ħafna speċi l friegħi jagħmlu l għeruq meta jmissu mal art L arbuxxelli tat tut tal għollieq jittolleraw fqira u jikbru maljar u ma jdumux ma jikkolonizzaw kull fejn isibu Naħla tippolinizza t tut tal għollieq Il joħorġu fl aħħar tar rebbiegħa u l bidu tas sajf fuq qsar fit truf tal laterali warradija Kull fjura hija madwar 2 3 ċm fid dijametru b ħames bojod jew roza ċar Id drupi zgħar jizviluppaw biss madwar ovuli li jkunu fertilizzat mill gameti maskili minn trab atl pollin L aktar kawza probabbli ta ovuli li ma jizviluppawx hi n nuqqas ta zjarat mill Anke bidla zgħira fil kondizzjonijiet bħall ġurnata bix xita jew ta ġurnata taħraq wisq għan naħal biex ikomplu jaħdmu wara filgħodu kmieni tista tnaqqas l għadd ta zjarat tan naħal fuq il fjuri u b hekk tnaqqas il kwalita tal frott L izvilupp mhux komplut tad drupi zgħar jista wkoll ikun sintomu ta riservi moħlija fl għeruq tax xtieli jew infezzjoni b Fit terminoloġija botanika il frott mhux izda minn ħafna drupi zgħar EkoloġijaIl weraq tal għollieq jikluh ċerti xi mammiferi li jirgħu speċjalment iċ ċriev iħobbuhom ħafna l weraq tiegħu Id dud tal baħrija jieklu l ġewwieni tar rimjiet mejta tal għollieq Meta jkun misjur il frott jikluh bosta mammiferi bħall volpi l aħmar u t tassu Ewrazjatiku kif ukoll minn għasafar zgħar u dawn l annimali jxerrdu z zerriegħa tiegħu Kultivazzjoni u uziL ikbar kultivazzjoni ssir fl istat ta fl L Oregon ipproduċa 19 3 miljun kg fuq 25km2 fl 1995 u 25 5 miljun kg fuq 20km2 fl 2009 Filwaqt li l Oregon hu l ewwel fid dinja għall volum ta frott prodott is Serbja għandha erja enormi ta għelieqi b din il frotta Il fjura tat tut tal għollieq Hu magħruf li t tut tal għollieq fih l antiossidanti polifenoli kimiċi li jinsabu fin natura u li jistgħu jagħtu spinta lil ċerti proċessi metaboliċi ta ġid fil mammiferi L għeruq tat tut tal għollieq li huma gieli jintuzaw fil għal fejqan tad u d F xi partijiet tad dinja bħal fl Awstralja iċ Ċili New Zealand u r reġjun tal Paċifiku Majjistru tal Amerika xi speċi tat tut tal għollieq partikolarment syn R procerus Himalaya u saru naturalizzati u meqjusa bħala u li jikber ħafna Peress li hemm xhieda forensika mill tal li kienet kielet it tut tal għollieq xi 2500 sena ilu huwa raġonevoli li wieħed jikkonkludi li t tut tal għollieq kien jittiekel mill bniedem ħafna eluf ta snin ilu Mard u insetti ta ħsara Id drosofila bil ġwienaħ bit tikek tagħmel ħsara serja lit tut tal għollieq Kontra qaribitha d dubbiena tal frott li jogħġobha l izjed il frott imħassar jew iffermentat D suzukii tattakka l frott misjur frisk billi tbid il bajd taħt il ġilda ratba Il larvi jfaqqsu u jikbru fil frott u jeqirdu l valur kummerċjali tal frott Kultivari Kummerċjali Tut tal għollieq Black Butte Intgħazlu bosta kultivari għall kultivazzjoni kummerċjali u dilettantistika fl Ewropa u fl Stati Uniti Peress li ħafna mill ispeċi jiffurmaw faċilment hemm bosta kultivari b aktar minn speċi waħda fost l antenati tagħhom Marion hi kultivar importanti li ntgħazlet minn zerriegħa mdakkra bejn l għolliqiet Chehalem u Olallie Olallie min naħa l oħra intgħazlet bid dakkir bejn u Marion Chehalem u Olallie huma biss tlieta mill ħafna kultivari li jixxebilku tat tut tal għollieq zviluppati fil programm tat trobbija tat tut tal għollieq tad Dipartiment tal Agrikoltura tal Istati Uniti Il kultivari l aktar riċenti li ħarġu minn dan il programm huma l kultivari bla xewk Black Diamond Black Pearl and Nightfall kif ukoll l għollieq bikri ħafna Obsidian u Metolius Black Diamond bħal issa hu l kultivar ewlieni tli qiegħed jitħawwel fil Majjistral ħdejn il Paċifiku Fost il kultivari l oħra minn dan il programm hemm Waldo Siskiyou Black Butte Kotata Pacific u Cascade L għollieq li jixxeblek jikber aktar bil qawwa jifforma kuruna u jkollu bzonn kannizzata biex izomm magħha Dan jiflaħ izjed għall kesħa mill għollieq wieqaf jew nofsu wieqaf Minbarra fil Majjistral tal Istati Uniti ħdejn il Paċifiku dawn it tipi jmorru tajjeb fl klimi simili bħal fir Renju Unit finNew Zealand fiċ Ċili u fil pajjizi tall Mediterran Għollieq nofsu wieqaf mingħajr xewk ġie zviluppat għall ewwel darba f fir Renju Unit u wara f Dawn huma jiffurmaw kuruna jikbru bil qawwa ħafna u jkollhom bzonn kannizzata biex izzommhom Fost dawn il kultivari nsibu Black Satin Chester Thornless Dirksen Thornless Hull Thornless Loch Ness Loch Tay Merton Thornless Smoothstem u Triple Crown Dan l aħħar fis Serbja ġie zviluppat il kultivar Cacanska Bestrna u tħawwel fuq ħafna eluf ta ettari hemmhekk L zviluppat kultivari tal għollieq wieqfa Dawn it tipi huma inqas vigoruzi minn tipi nofshom wieqfa u jipproduċu zkuk ġodda minn ma l għeruq għalhekk jinfirxu taħt l art bħall lampun Minn dan il programm ħarġu kultivari bix xewk u u bla xewka fosthomi Navaho Ouachita Cherokee Apache Arapaho u Kiowa Huma wkoll responsabbli għall izvilupp t tal għollieq li jagħmel il frott fuq iz zkuk ta inqas minn sena primocane bħal Prime Jan u Prime Jim Fl lampun dawn it tipi jissejħu primocane Prime Jim and Prime Jan ħarġu fl 2004 u huma l ewwel kultivari primocanr tal għollieq Jikbru ftit jew wisq bħall kultivari wieqfa oħra deskritti hawn fuq pero z zkuk li joħorġu fir rebbiegħa jwarrdu f nofs is sajf u jagħmlu l frott tard fis sajf jew fil ħarifa Il frott tal ħarifa jkun l aħjar meta jsir fi klima ħafifa friska bħal f California L għollieqa bix xewk nofsha wieqfa Illini Hardy introdotta mill għandha zkuk li jkampaw f zoni ta ħruxija 5 fejn tradizzjonalment il produzzjoni tat tut tal għollieq kienet problematika minħabba li z zkuk spiss kienu jmutu fix xitwa Nutrijenti u l kwalitajiet anti ossidantiIt tut tal għollieq hu magħruf għall kontenut nutrizzjonali għoli ta tip ta u l minerali essenzjali l Nutrijenti fit tut tal għollieq nej Nutrijenti Valur kull 100 gramma Enerġija 43 kkal Fibra total dietiku 5 3 g 21 Zokkor total 4 9 g Ca 29 mg 3 Mg 20 mg 5 Mn 0 6 mg 32 Cu 0 2 mg 8 K 162 mg 5 Na 1 mg 0 total tal aċtu askorbiku 21 mg 35 IU 214 IU 4 µg 20 µg 25 µg 36 µg 9 beta 128 µg ne 118 µg ne nota Il valur ta kuljum mhux stabbilit It tut tal għollieq hu wieħed mill frott li fih l b mod partikolari minħabba l kontenut dens li fih ta komposti polifenoliċi bħall it l ellagitannini il l l u ċ It tut tal għollieq għandu valur tal ORAC kapaċita tal assorbenza tar radikali tal ossiġenu ta 5347 għal kull 100 gramma li jagħmlu wieħed mill ogħla fil valur tal ORAC Rapport ieħor li juza metodi differenti għall kejl tal qawwa antiossidanta jqiegħed it tut tal għollieq fost l aqwa minn 1000 ikel antiossidanti li jittiekel fl Istati Uniti Il kontenut nutrijenti fiz zerriegħa It tut tal għollieq fih ħafna zerriegħa kbira li mhux dejjem tintogħob mill konsumaturi Pero iz zerriegħa fiha xi zejt li hu rikk fl aċtu alfa linoleniku u fix xaħam 6 aċtu linolejku kif ukoll xi karotenojdi ellagitannini u aċtu ellaġiku FolklorSkont il folklor tar Renju Unit it tut tal għollieq m għandux jinġabar wara l 11 ta Ottubru li fl antik kien il festa ta San Mikiel għax ix xitan ikun għamilhom tiegħu billi jħalli t tbajja fuq il weraq meta jagħmel l awrina fuqhom Din il leġġenda mhux vojta għal kollox għax wara dan iz zmien minħabba x xita u l bard il frott sikwit jiġi infettat minn bosta bħal li jagħtuh dehra kerha u jista jkun velenuzi Referenzi a b ċ d Huxley A ed 1992 New RHS Dictionary of Gardening Macmillan ISBN 0 333 47494 5 a b ċ d Gerard Krewer Marco Fonseca Phil Brannen Dan Horton 2004 Home Garden Raspberries Blackberries PDF Arkivjat minn l oriġinal PDF fl 2020 02 07 Miġbur 2011 11 11 Blamey M amp Grey Wilson C 1989 Flora of Britain and Northern Europe ISBN 0 340 40170 2 David L Green 1996 2010 The Pollination Home Page Fedriani JM Delibes M 2009 Functional diversity in fruit frugivore interactions a field experiment with Mediterranean mammals Ecography 32 983 992 1 Blackerry Production in Oregon 2 Oregon Berry Production Grieve M 1971 A Modern Herbal ISBN 0 486 22798 7 Evergreen blackberry Oregon Raspberry and Blackberry Commission Arkivjat minn l oriġinal fl 2008 10 04 Miġbur 2011 11 17 Marionberry Oregon Raspberry and Blackberry Commission Thornless processing blackberry cultivars Horticultural Crop Research Agricultural Research Service US Department of Agriculture Nutritiondata com nutrient data for this listing provided by USDA SR20 Wada L Ou B Antioxidant activity and phenolic content of Oregon caneberries Journal of Agricultural and Food Chemistry vol 50 paġni 3495 500 2002 Hager TJ Howard LR Liyanage R Lay JO Prior RL Ellagitannin composition of blackberry as determined by HPLC ESI MS and MALDI TOF MS Journal of Agricultural and Food Chemistry vol 56 paġni 661 9 2008 Halvorsen BL Carlsen MH Phillips KM et al Content of redox active compounds ie antioxidants in foods consumed in the United States The American Journal of Clinical Nutrition vol paġni 95 135 2006 3 Bushman BS Phillips B Isbell T Ou B Crane JM Knapp SJ Chemical composition of caneberry Rubus spp seeds and oils and their antioxidant potential Journal of Agricultural and Food Chemistry vol 52 paġni 7982 7 2004 Historic UK com Michaelmas Facts Black Country Bugle Michaelmas History and Traditions Arkivjat minn l oriġinal fl 2012 03 30 Miġbur 2011 11 22 Ħoloq esterniWikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x jaqsmu ma Tuta tal għollieq 4 5 6