Zabid bl Għarbi ز ب يد spelluta wkoll Zabīd Zabeed u Zebid hija belt b popolazzjoni urbana ta madwar 52 590 ruħ li tinsa
Zabid

Zabid (bl-Għarbi: زَبِيد; spelluta wkoll Zabīd, Zabeed u Zebid) hija belt b'popolazzjoni urbana ta' madwar 52,590 ruħ, li tinsab fil-pjanura kostali tal-Punent tal-Jemen. Hija waħda mill-eqdem bliet fil-Jemen, u ilha fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO mill-1993. Madankollu, fis-sena 2000, is-sit tqiegħed fil-lista tas-siti fil-periklu.
Zabid | |
---|---|
Jemen | |
Amministrazzjoni | |
Stat sovran | Jemen |
Governorate of Yemen | Governorat ta' Al-Hudaida |
Ismijiet oriġinali | زبيد |
Ġeografija | |
Koordinati | 14°12′N 43°19′E / 14.2°N 43.32°EKoordinati: 14°12′N 43°19′E / 14.2°N 43.32°E |
Zabid Zabid (Yemen) | |
Superfiċjenti | 1.35 kilometru kwadru |
Għoli | 114 m |
Demografija | |
Popolazzjoni | 50,781 abitanti (2005) |
Informazzjoni oħra | |
Żona tal-Ħin | UTC+3 |
Il-Moskea l-Kbira ta' Zabid, magħrufa wkoll bħala l-Moskea ta' Al-Asha'ir, inbniet fis-628 W.K. minn , wieħed mis-segwaċi ta' Muħammed. Il-belt kienet il-belt kapitali tal-Jemen mis-seklu 13 sas-seklu 15.
Storja
Il-belt, imsemmija għal Wadi Zabid, il-wadi (jew il-wied) fin-Nofsinhar tagħha, hija waħda mill-eqdem bliet fil-Jemen. Abu Musa Ashaari, wieħed mis-sħab tal-Profeta Muħammed, oriġinarjament kien minn Zabid, u ordna li tinbena l-Moskea l-Kbira tal-belt fis-628 W.K., matul il-ħajja tal-Profeta. Skont it-tradizzjoni, din kienet il-ħames moskea li nbniet fl-istorja tal-Iżlam. Sahabi jew sieħeb il-Profeta, Amru bin Ma'adi Yakrib, oriġinarjament kien ukoll minn Zabid mill-familja ta' Zubaid, tribù tal-Arabja li ħadet isem il-belt.
Zabid kienet il-belt kapitali tal-Jemen mis-seklu 13 sas-seklu 15. Kienet magħrufa bħala ċentru tad-dinja Għarbija u Musulmana, speċjalment għall-edukazzjoni Iżlamika, l-iktar minħabba l-Università famuża ta' Zabid. Kienet il-belt kapitali tad-dinastija Zijadida mit-819 sal-1018, u tad-dinastija Naġaħida mill-1022 sal-1158.
Fl-1067, matul il-pellegrinaġġ lejn il-Mekka, il-klan ta' Banu Najah taħt Sa'id Ibn Najah, il-prinċep ta' Zabid, attakka l-grupp tal-ivvjaġġar tas-sultan Sulayhid, Ali al-Sulayhi, u martu Asma bint Shihab. Il-klan qatel lil Ali u ħa lil Asma bħala priġuniera. Hija ġiet sekwestrata u ntefgħet f'ħabs sigriet f'Zabid, u jingħad li r-ras maqtugħa tar-raġel tagħha tpoġġiet fuq lasta li kienet viżibbli miċ-ċella tagħha. Wara sena bħala priġuniera, irnexxielha twassal messaġġ lil binha u lil bintha tar-rispett f', u binha attakka lil Zabid u ħelisha.
, li twieled fl-artijiet għoljin tal-Jemen, stabbilixxa d-dinastija Maħdida fir-reġjun ta' Tihama. Al-Himyari u s-segwaċi tiegħu taw in-nar lil diversi distretti fit-Tramuntana ta' Zabid. Huwa kien ħalef li jpoġġi lill-Abissinjani fi skjavitù u ordna lill-irġiel tiegħu biex joqtlu lil kulħadd, inkluż in-nies b'diżabbiltà. Bħala att ta' disprament, il-poplu ta' Zabid fittex l-assistenza mill-imam Zaydi kontra al-Himyari. L-imam Zaydi ordna li jiġi ġġustizzjat peress li allegatament kien omosesswali. Fatiq III inqatel mill-imam, mill-Maħdidi jew mis-suldati tiegħu stess. B'hekk, id-dinastija tal-iskjavitù ntemmet u l-Maħdidi ħadu l-kontroll ta' Zabid fl-1158.
It-truppi tal-prinċep Ajjubid malajr ħakmu l-biċċa l-kbira tal-Jemen u ħatfu lil Zabid fit-13 ta' Mejju 1174.
estenda l-awtorità tal-Imperu Ottoman biex jinkludi lil Zabid fl-1539. Zabid saret il-kwartieri ġenerali amministrattivi tal-Ejalet tal-Jemen.
Madankollu, illum il-ġurnata Zabid tinsab fil-marġnijiet intellettwali u ekonomiċi tal-Jemen modern. Ir-rumanz ta' Sana'a: An Open City jirrakkonta l-ġrajja ta' żagħżugħ li vvjaġġa lejn Zabid f'nofs is-seklu 20 u baqa' sorpriż li l-belt kienet saret mandraġġ.
Zabid għandha popolazzjoni urbana ta' madwar 52,590 ruħ. Tinsab fil-pjanura kostali tal-Punent tal-Jemen, fir-reġjun ta' Tihama.
Sit ta' Wirt Dinji
Il-Belt Storika ta' Zabid ġiet iddeżinjata bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1993. Il-Moskea l-Kbira ta' Zabid tokkupa post prominenti fil-belt u wieħed jista' jżur ukoll il-fdalijiet tal-università tal-belt.
Fis-sena 2000, Zabid tpoġġiet fil-lista tas-siti fil-periklu. Dan sar f'isem il-gvern tal-Jemen minħabba l-qagħda u l-konservazzjoni mwegħra tagħha. Skont rapport tal-UNESCO, bejn wieħed u ieħor "40 % tad-djar tal-belt ġew sostitwiti b'binjiet tal-konkos, u d-djar l-oħra u s-suq antik jinsabu fi stat ta' deterjorament".
Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' tliet kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ"; il-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem"; u l-kriterju (vi) "Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma' avvenimenti jew ma' tradizzjonijiet ħajjin, ma' ideat jew ma' twemmin, jew ma' xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta' valur universali straordinarju".
Ekonomija
Mill-1920, Zabid kienet wieħed minn żewġ postijiet fl-Arabja fejn titkabbar il-pjanta indigo (Indigofera tinctoria). F'Zabid jitkabbar u jiġi prodott ukoll il-. Il-Brittaniċi jsostnu li t-tilwim tribali xekkel l-ekonomija f'Zabid fil-bidu tas-seklu 20.
Gallerija
- Zabid.
- Il-Moskea ta' al-Iskanderiya.
- Il-Moskea ta' al-Iskanderiya.
- Veduta ta' triq f'Zabid.
- Ħsara fi struttura storika.
- Il-Moskea ta' al-Kamiliya.
Referenzi
- ^ a b ċ d Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Town of Zabid". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-11-01.
- ^ "Britannica Academic". academic.eb.com. Miġbur 2023-11-01.
- ^ Mernissi, Fatima; Mary Jo Lakeland (2003). The Forgotten Queens of Islam. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-579868-5.
- ^ Henry Cassels Kay (1999). Yaman its early medieval history. Adegi Graphics LLC. p. 127. ISBN 1421264641.
- ^ Muḥammad ibn Aḥmad Nahrawālī (2002). Lightning Over Yemen: A History of the Ottoman Campaign in Yemen, 1569–71 [البرق اليماني في الفتح العثماني] (bl-Għarbi). OI.B.Tauris. p. 88. ISBN 1860648363.
- ^ Eickelman, Dale F. "The Middle East and Central Asia." (Prentice Hall, Upper Saddle River: 2002).
- ^ "GeoNames.org". www.geonames.org. Miġbur 2023-11-01.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "17 COM XI - Decision". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-11-01.
- ^ Prothero, G.W. (1920). Arabia. Londra: H.M. Stationery Office. p. 85.
- ^ Prothero, G.W. (1920). Arabia. Londra: H.M. Stationery Office. p. 103.
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Zabid, X'inhi Zabid? Xi tfisser Zabid?
Zabid bl Għarbi ز ب يد spelluta wkoll Zabid Zabeed u Zebid hija belt b popolazzjoni urbana ta madwar 52 590 ruħ li tinsab fil pjanura kostali tal Punent tal Jemen Hija waħda mill eqdem bliet fil Jemen u ilha fil lista tas Siti ta Wirt Dinji tal UNESCO mill 1993 Madankollu fis sena 2000 is sit tqiegħed fil lista tas siti fil periklu Zabid JemenAmministrazzjoniStat sovranJemenGovernorate of YemenGovernorat ta Al HudaidaIsmijiet oriġinali زبيدĠeografijaKoordinati 14 12 N 43 19 E 14 2 N 43 32 E 14 2 43 32 Koordinati 14 12 N 43 19 E 14 2 N 43 32 E 14 2 43 32ZabidZabid Yemen Superfiċjenti 1 35 kilometru kwadruGħoli 114 mDemografijaPopolazzjoni 50 781 abitanti 2005 Informazzjoni oħraZona tal Ħin UTC 3 Il Moskea l Kbira ta Zabid magħrufa wkoll bħala l Moskea ta Al Asha ir inbniet fis 628 W K minn wieħed mis segwaċi ta Muħammed Il belt kienet il belt kapitali tal Jemen mis seklu 13 sas seklu 15 StorjaIl belt imsemmija għal Wadi Zabid il wadi jew il wied fin Nofsinhar tagħha hija waħda mill eqdem bliet fil Jemen Abu Musa Ashaari wieħed mis sħab tal Profeta Muħammed oriġinarjament kien minn Zabid u ordna li tinbena l Moskea l Kbira tal belt fis 628 W K matul il ħajja tal Profeta Skont it tradizzjoni din kienet il ħames moskea li nbniet fl istorja tal Izlam Sahabi jew sieħeb il Profeta Amru bin Ma adi Yakrib oriġinarjament kien ukoll minn Zabid mill familja ta Zubaid tribu tal Arabja li ħadet isem il belt Zabid kienet il belt kapitali tal Jemen mis seklu 13 sas seklu 15 Kienet magħrufa bħala ċentru tad dinja Għarbija u Musulmana speċjalment għall edukazzjoni Izlamika l iktar minħabba l Universita famuza ta Zabid Kienet il belt kapitali tad dinastija Zijadida mit 819 sal 1018 u tad dinastija Naġaħida mill 1022 sal 1158 Fl 1067 matul il pellegrinaġġ lejn il Mekka il klan ta Banu Najah taħt Sa id Ibn Najah il prinċep ta Zabid attakka l grupp tal ivvjaġġar tas sultan Sulayhid Ali al Sulayhi u martu Asma bint Shihab Il klan qatel lil Ali u ħa lil Asma bħala priġuniera Hija ġiet sekwestrata u ntefgħet f ħabs sigriet f Zabid u jingħad li r ras maqtugħa tar raġel tagħha tpoġġiet fuq lasta li kienet vizibbli miċ ċella tagħha Wara sena bħala priġuniera irnexxielha twassal messaġġ lil binha u lil bintha tar rispett f u binha attakka lil Zabid u ħelisha li twieled fl artijiet għoljin tal Jemen stabbilixxa d dinastija Maħdida fir reġjun ta Tihama Al Himyari u s segwaċi tiegħu taw in nar lil diversi distretti fit Tramuntana ta Zabid Huwa kien ħalef li jpoġġi lill Abissinjani fi skjavitu u ordna lill irġiel tiegħu biex joqtlu lil kulħadd inkluz in nies b dizabbilta Bħala att ta disprament il poplu ta Zabid fittex l assistenza mill imam Zaydi kontra al Himyari L imam Zaydi ordna li jiġi ġġustizzjat peress li allegatament kien omosesswali Fatiq III inqatel mill imam mill Maħdidi jew mis suldati tiegħu stess B hekk id dinastija tal iskjavitu ntemmet u l Maħdidi ħadu l kontroll ta Zabid fl 1158 It truppi tal prinċep Ajjubid malajr ħakmu l biċċa l kbira tal Jemen u ħatfu lil Zabid fit 13 ta Mejju 1174 estenda l awtorita tal Imperu Ottoman biex jinkludi lil Zabid fl 1539 Zabid saret il kwartieri ġenerali amministrattivi tal Ejalet tal Jemen Madankollu illum il ġurnata Zabid tinsab fil marġnijiet intellettwali u ekonomiċi tal Jemen modern Ir rumanz ta Sana a An Open City jirrakkonta l ġrajja ta zagħzugħ li vvjaġġa lejn Zabid f nofs is seklu 20 u baqa sorpriz li l belt kienet saret mandraġġ ĠeografijaIl Mawzolew ta Muhammad Ezzuddin Zabid għandha popolazzjoni urbana ta madwar 52 590 ruħ Tinsab fil pjanura kostali tal Punent tal Jemen fir reġjun ta Tihama Sit ta Wirt DinjiIl Belt Storika ta Zabid ġiet iddezinjata bħala Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1993 Il Moskea l Kbira ta Zabid tokkupa post prominenti fil belt u wieħed jista jzur ukoll il fdalijiet tal universita tal belt Fis sena 2000 Zabid tpoġġiet fil lista tas siti fil periklu Dan sar f isem il gvern tal Jemen minħabba l qagħda u l konservazzjoni mwegħra tagħha Skont rapport tal UNESCO bejn wieħed u ieħor 40 tad djar tal belt ġew sostitwiti b binjiet tal konkos u d djar l oħra u s suq antik jinsabu fi stat ta deterjorament Il valur universali straordinarju tas sit ġie rrikonoxxut abbazi ta tliet kriterji tal għazla tal UNESCO il kriterju ii Wirja ta skambju importanti ta valuri umani tul perjodu ta zmien jew fi ħdan zona kulturali fid dinja dwar l izviluppi fl arkitettura jew it teknoloġija l arti monumentali l ippjanar tal bliet jew id disinn tal pajsaġġ il kriterju iv Ezempju straordinarju ta tip ta bini ta grupp ta siti jew ta pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid dieher stadju i sinifikanti fl istorja tal bniedem u l kriterju vi Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma avvenimenti jew ma tradizzjonijiet ħajjin ma ideat jew ma twemmin jew ma xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta valur universali straordinarju EkonomijaMill 1920 Zabid kienet wieħed minn zewġ postijiet fl Arabja fejn titkabbar il pjanta indigo Indigofera tinctoria F Zabid jitkabbar u jiġi prodott ukoll il Il Brittaniċi jsostnu li t tilwim tribali xekkel l ekonomija f Zabid fil bidu tas seklu 20 GallerijaZabid Il Moskea ta al Iskanderiya Il Moskea ta al Iskanderiya Veduta ta triq f Zabid Ħsara fi struttura storika Il Moskea ta al Kamiliya Referenzi a b ċ d Centre UNESCO World Heritage Historic Town of Zabid UNESCO World Heritage Centre bl Ingliz Miġbur 2023 11 01 Britannica Academic academic eb com Miġbur 2023 11 01 Mernissi Fatima Mary Jo Lakeland 2003 The Forgotten Queens of Islam Oxford University Press ISBN 978 0 19 579868 5 Henry Cassels Kay 1999 Yaman its early medieval history Adegi Graphics LLC p 127 ISBN 1421264641 Muḥammad ibn Aḥmad Nahrawali 2002 Lightning Over Yemen A History of the Ottoman Campaign in Yemen 1569 71 البرق اليماني في الفتح العثماني bl Għarbi OI B Tauris p 88 ISBN 1860648363 Eickelman Dale F The Middle East and Central Asia Prentice Hall Upper Saddle River 2002 GeoNames org www geonames org Miġbur 2023 11 01 Centre UNESCO World Heritage 17 COM XI Decision UNESCO World Heritage Centre bl Ingliz Miġbur 2023 11 01 Prothero G W 1920 Arabia Londra H M Stationery Office p 85 Prothero G W 1920 Arabia Londra H M Stationery Office p 103