Bob Marley

Robert Nesta Marley magħruf bħala Bob Marley (6 ta' Frar 1945 – 11 ta' Mejju 1981) kien kantant-awtur u kitarrist Ġamajkani.

Bob Marley
Ħajja
Isem propju	Robert Nesta Marley
Twelid	^(en) , 6 Frar 1945
Nazzjonalità	Ġamajka
L-ewwel lingwa	Ingliż
Mewt	^(en) , 11 Mejju 1981
Post tad-dfin	^(en)
Kawża tal-mewt	kawżi naturali ( ^(en) )
Familja
Missier
Omm
Konjuga/i	^(mul)  (10 Frar 1966 -  11 Mejju 1981)
Ulied	uri ^(mul) ^(en) ^(mul) ^(en) ^(en) ^(en) ^(mul) ^(en)
Edukazzjoni
Alma mater	Stepney Primary and Junior High School ^(en)
Lingwi	Ingliż
Okkupazzjoni
Okkupazzjoni	kantant kompożitur
Premjijiet	List  (2001)  (1994)  (1981)
Influwenzat minn	^(mul) ^(mul) ^(mul) ^(en) ^(mul) ^(en) ^(mul) ^(mul) ^(en) ^(en) ^(en) ^(mul) ^(en) ^(mul) ^(en)
Sħubija	^(en) ^(en)
Moviment artistiku	^(mul) ^(en)
Tip ta' leħen
Strument/i tal-mużika
Tikketta tar-reġistrazzjoni	^(en) ^(en) ^(en) ^(en) ^(en) ^(en) ^(en)

Huwa kiseb suċċess dinji matul ħajtu, u għadu sal-lum l-aktar mużiċist tar-reggae magħruf, filwaqt li kien meqjus bħala dak li ppermetta li l-mużika Ġamajkana u l- moviment Rastafari jilħqu udjenza globali. Huwa biegħ aktar minn 200 miljun rekord madwar id-dinja .

Bob Marley beda l-karriera mużikali tiegħu fl-1962. Fl-1963, ifforma ma ' Bunny Livingston u Peter Tosh trio vokali, The Wailing Wailers. B'Simmer Down, fl-1964, li sejjaħ għat-tmiem tal-ġlidiet bejn il-ghettos u għall-għaqda kontra l-faqar, The Wailers kisbu l-ewwel suċċess lokali reali tagħhom fil-Ġamajka. Ħafna oħrajn segwew sal-1968. Sadanittant, Bob Marley sar Rastafari mill-1966, taħt l-influwenza ta’ figuri importanti (bħal Mortimer Planno ) tal-moviment Rastafari, li dakinhar kien qed jisplodu fil-Ġamajka.

Bejn l-1968 u l-1971, il-Wailers bdew mal-produttur Lee " Scratch » Perry kollaborazzjoni siewja ħafna li ġġenerat erba 'albums sintetizzati fl-1972 mit-tikketta Trojan fuq l-album African Herbsman . Kmieni ħafna fl-1973, rilaxxati taħt l-isem tal-grupp The Wailers Catch A Fire, imbagħad Burnin' f'April 1973, it-tnejn fuq Island Record, it-tikketta mwaqqfa minn Chris Blackwell . Kien fl-aħħar tal-Burnin' Tour tal-1973 fl-Ingilterra li Bunny Livingston, imbagħad Peter McIntosh, ħalla l-grupp fl-aħħar tal-1973.

Bob Marley, issa waħdu, jiddependi fuq is-sezzjoni tar-ritmu notevoli komposta minn Aston " familja »Man Barrett (bass) u Carlton« Carly » Barrett (tnabar) biex jistabbilixxi ruħu taħt l-isem Bob Marley & the Wailers. Ma’ dan il-qalba iebsa hemm it-tastiera Touter (mibdul minn Rastaman Vibration minn Tyrone Downie u Earl “ Wya » Lindo), il-kitarrist Amerikan Al Anderson u t-trio vokali The I-Threes kompost minn Rita Marley (martu), Judy Mowatt u Marcia Griffiths . Fl-1974, ħareġ l-album Natty Dread li mmarka l-bidu tas-suċċess dinji ta’ Bob Marley, notevolment immexxi mill-qoxra tat-titlu I Shot the Sheriff ta’ Eric Clapton . L-album kien suċċess madwar id-dinja.

Dan kien segwit mill-album Rastaman Vibration (1976), li definittivament għamel lil Bob Marley stilla dinjija u l-akbar kelliem għar -reggae . Ftit xhur wara l-ħruġ ta’ dan l-album, Bob Marley baqa’ ħaj minn attentat ta’ qtil f’Diċembru 1976 fid-dar tiegħu f’Kingston, il-Ġamajka waqt il-kampanja elettorali, li mbuttatu biex joqgħod f’Londra . Jirrakkonta dan l-episodju fil-kanzunetta Ambush in the Night fuq l-album Survival . Kien waqt dan l-eżilju li dam sa nofs l-1978 u l- One Love Peace Concert f’Kingston, li ħareġ l-album Exodus (1977), xogħol meqjus minn Time Magazine bħala l-aqwa album tas .

Fl-1978 ħareġ l-album Kaya, imbagħad Survival fl-1979, li huwa meqjus minn ħafna speċjalisti mużikali bħala l-aktar album milħuq tiegħu. Qabel u wara Survival, Bob Marley għamel diversi vjaġġi lejn l-Afrika u ta ftit kunċerti hemmhekk, inkluż wieħed fiż -Żimbabwe fl-1980, waqt il-festi li jiċċelebraw l-adeżjoni ta’ dak il-pajjiż għall-indipendenza.

Jbati minn melanoma dijanjostikata fl-1977 li saret kanċer ġeneralizzat, Bob Marley ħareġ l-aħħar album tiegħu, Uprising, fl-1980 u ta l-aħħar kunċert tiegħu f’Pittsburgh fuq23 septembre 1980 . Huwa miet fuq11 mai 1981 f’Miami, l-Istati Uniti, fl-età ta’ sitta u tletin sena. Huwa kien midfun fil-21 ta’ Mejju f’Saint Ann, il-Ġamajka. Il-funeral tal-istat tiegħu f'Kingston attendew eluf ta' nies .

Matul il-karriera tiegħu, Bob Marley sar l-akbar mużiċist reggae fid-dinja u ikona tal-moviment Rastafari. Huwa wkoll meqjus bħala simbolu globali tal-kultura u l-identità Ġamajkani, filwaqt li jippromwovi wkoll għall -Pan-Afrikaniżmu  · Dinja, u t-tnaqqis tal-inugwaljanza u l-faqar. Bob Marley huwa wkoll fost l- artisti mużikali bl-aħjar bejgħ ta 'kull żmien, filwaqt li l-istil tiegħu influwenza artisti minn ġeneri differenti . Il-Ġamajka onoratu wara mewtu ftit wara mewtu, peress li ġie msemmi fl- Ordni tal-Mertu Ġamajkani . Jibqa' fil l-aktar Ġamajkani famużi fid-dinja flimkien ma' Usain Bolt .

Bijografija

Twelid u oriġini

Robert Nesta Marley twieled fis-6 ta’ Frar, 1945 fir-razzett tan-nanniet materni tiegħu, Omeriah Malcolm u Albertha Whilby, it-tnejn afro-Karibew, pjanti tal-kafè, banana, chili, eċċ, f’Rhoden Hall, ħdejn Nine Miles fil-parroċċa ta’ Santa Ann. Magħruf bħala l-post fejn twieled Bob Marley, qatta’ tfulitu hemmhekk. Huwa iben omm li dak iż-żmien kellu 18-il sena, Cedella Malcolm, is-sitt bint tal-Malcolms, iżżewweġ lil Marley imbagħad lil Booker (1926-2008), u missier abjad ta' oriġini Ingliża, Norval Sinclair Marley (1885-1955). Imwieled fil-Ġamajka, dak iż-żmien , missieru kellu 59 sena meta twieled ibnu. Filwaqt li qal li kien kaptan fir-Royal Marines, huwa sejjaħ lilu nnifsu "Kaptan" u kien foreman tal-pjantaġġuni ("Huwa ssorvelja s-suddiviżjoni tal-art rurali"). Robert kien jaf ftit li xejn lil missieru, spiss jivvjaġġa, u li l-familja tiegħu ma kinitx approvata miż-żwieġ, iżda madankollu pprovdietlu l-appoġġ finanzjarju (irregolari) meħtieġ għal Cedella u ibnu8. In-nanniet paterni ta’ Bob huma Albert Thomas Marley, Ingliż minn Sussex, u Ellen Broomfield, nattiva tal-Levant imwielda fil-Ġamajka. Skont Michael George Marley (iben Noel Marley, hu nnifsu ħu Norval Marley), li tgħallimha mill-familja tiegħu, imbagħad ivverifikat, il-Marley kienu Lhud Sirjani li għaddew mill-Ingilterra qabel ma joqogħdu fil-Ġamajka (innota li Christopher Marley, min-Norval Marley tal-familja, iddikjarat: “Il-familja ta’ Norval Marley qatt ma kienet Sirjana”).

Perjodu Ska

Meta kien żagħżugħ, Bob Marley segwa lil ommu li ħalliet il-faqar tal-kampanja għal dak tal-ghetto ta’ Trenchtown f’Kingston. Wara li telaq mill-iskola ta’ 14-il sena, sab lil Neville Livingston, iktar tard magħruf bħala Bunny Wailer, f’Kingston, li kien jaf minn tfulitu f’Disa’ Miles, u hemm iltaqa’ ma’ Winston Hubert McIntosh, magħruf bħala Peter Tosh, li miegħu kanta innijiet u hits soul Amerikan li jisimgħu fuq ir-radjijiet ta’ Miami. Il-kantant Joe Higgs, li jgħix ukoll Trenchtown, jagħtihom lezzjonijiet tal-kant u jgħinhom itejbu ħafna. Bob Marley irreġistra l-ewwel kanzunetta tiegħu Judge Not għall-produttur Leslie Kong, tat-tikketta ta’ Beverley, fl-1962, fl-età ta’ 17-il sena, kif ukoll cover ta’ hit country ta’ Claude Gray : One Cup of Coffee fl-1962 Dawn it-titli ftit kellhom suċċess. , iżda kompla jinvesti ruħu fil-mużika.

Bob Marley beda l-karriera mużikali tiegħu fl-1962. Fl-1963, huwa fforma ma' Neville O'Reilly Livingston (aktar tard Bunny Wailer) u Wynston Hubert McIntosh (aktar tard Peter Tosh) trio vokali mmudellat fuq gruppi vokali Amerikani bħall-Impressions. It-trio kienu l-ewwel imsejħa Wailing Wailers, qabel eventwalment jissejħu The Wailers. Il-grupp jinkludi wkoll lil Junior Braithwaite kif ukoll, bħal “Waillers Minute”, Beverley Kelso u Cherry Green. Huma kisbu kuntratt ma' Studio One fl-1964 u l-binarji bikrija tagħhom ta' ska, gospel, rhythm and blues u soul ġew prodotti mill-produttur lokali kbir Clement "Sir Coxsone" Dodd, li kellu l-assistent tal-istudjo Lee "Scratch" Perry (Scratch jiżgura wkoll promozzjoni) . Coxsone Dodd u l-Wailers jiffirmaw kuntratt ta’ ħames snin. Fi Frar 1964, it-titlu Simmer Down kien suċċess u sar Nru 1 fil-Ġamajka: 80,000 kopja tat-titlu nbiegħu. Huwa att politiku fis-sens nobbli tat-terminu, sejħa biex jitwaqqfu l-ġlidiet fratriċidi bejn il-ghettos u biex ningħaqdu fil-ġlieda kontra l-faqar. irreġistraw Rude Boy, I'm Still Waiting, Put It On u verżjoni bikrija ta' One Love. Bob Marley jieqaf mix-xogħol tiegħu bħala welder. Wara l-album bl-isem The Wailin' Wailers fl-1965, it-trio sseparaw minn Coxsone, li ma tantx ħallashom bi tpattija għall-għexieren ta’ titli li rreġistraw għalih.

Tul il-karriera tagħhom bħala trio, imbagħad bħala att solo, il-Wailers se jħallsu l-prezz ta’ produtturi, maniġers u qraba oħra mhux intenzjonati li ma jkollhom l-ebda kwiet biex iqaxxruhom, il-prattika mużikali f’dak iż-żmien fil-Ġamajka ma tkunx sa id-data tal-preżentazzjoni legali u l-kuntratti bil-miktub, il-biċċa l-kbira tal-impenji jsiru fil-forma ta’ “ftehimiet”. Għalhekk, il-Wailers u aktar tard Bob Marley ġew ħelwin misruqa, notevolment minn Coxsone Dodd, Duke Reid, Lee "Scratch" Perry, Leslie Kong, Danny Sims u oħrajn Morttimo Planno, Allan "Skill" Cole, Don Taylor, eċċ. Volumi finanzjarji li, kieku kellna nqisu l-arretrati ta’ “royalties” u misapproprjazzjoni oħra tad-dħul, fl-aħħar mill-aħħar għandhom ikunu pjuttost sturduti.

Perjodu Rocksteady

Lejn nofs is-sittinijiet, rocksteady irnexxielu ska. Aktar bil-mod u jixxengel minn dan tal-aħħar, rocksteady jimmarka stadju fl-evoluzzjoni tal-, li dejjem aktar teħles mir-ritmi mgħaġġla tal-ska. Filwaqt li jieħu r-ruħ u r-rhythm and blues tal-, l-istil huwa mmarkat b'aktar vokali u tastieri, u inqas ram. Il-kanzunetti jieħdu temi ta 'l-imħabba u r-reliġjon u l-lirika gradwalment issir imbuttata bit-twemmin . Il-kantanti jindirizzaw liż-żgħażagħ u lis-subien rough tal-, u jippruvaw jagħtuhom tama.

L-għada taż-żwieġ tiegħu ma’ Rita Anderson fil-11 ta’ Frar, 196614, Bob Marley, fuq talba ta’ ommu, reġa’ żżewweġ lil Ġamajkana jisimha Booker li tgħix f’, Delaware, telaq jingħaqad magħha fl-Istati Uniti. Bob Marley ħadem hemm fil-Lukanda Dupont, iżda kompla jikteb kanzunetti. Huwa huwa sostitwit temporanjament minn Constantine "Dream" Walker. Xtaq li jerġa’ jikseb il-libertà tiegħu, reġa’ lura lejn il-gżira tiegħu wara s-sajf tal-1966. Huwa beda jinteressa ruħu dejjem aktar fil-moviment Rastafari, li tfaċċa fis-snin tletin fil-Ġamajka, u waqqaf it-tikketta indipendenti Wail ma’ Peter Tosh u Bunny 'n Soul 'm. L-ewwel titlu tagħhom, prodott minnhom infushom, fl-istil rocksteady ġdid, jissejjaħ Bend Down Low. F'Kingston, Mortimer Planno, Rasta Ġamajkan ta' oriġini Kubana li vvjaġġa lejn l-Etjopja u ltaqa' ma' Haile Selassie I fil-bidu tas-snin sittin, għaddalu parti mill-kultura Rasta tiegħu. Razza mħallta ħafifa miċħuda mill-Ġamajkani suwed, Bob Marley ħassu aċċettat minn dan il-moviment. Mingħajr l-appoġġ ta 'distributur professjonali, ir-rekords tiegħu mibjugħa ħażin ħafna, u Bob Marley kien fqir wisq biex jgħix fil-belt ma' martu Rita u ż-żewġt itfal tiegħu Cedella u Ziggy. Irritorna lejn ir-raħal twelidu fl-1967 għat-tiġdid spiritwali, iżda kompla jirreġistra u jippubblika numru ta’ 45s oskurati għad-ditta żgħira tiegħu Wail'n Soul'm, bħall-klassiċi futuri Hypocrites u Nice Time, li ġew rilaxxati taħt l-isem. tal-grupp Wailers.

Rita, Bob Marley u Peter Tosh iltaqgħu, f'Jannar 1968, mal-kantant Amerikan Johnny Nash, li kien determinat li jniedi l-istil rocksteady fl-Istati Uniti, u l-manager tiegħu Danny Sims, li magħhom iffirmaw kuntratt internazzjonali esklussiv għar-rekords u JAD. edizzjonijiet. Bob Marley ipprovdahom numru ta’ kompożizzjonijiet ġodda, fosthom Stir It Up, li ma damx ma sar suċċess għal Nash. Johnny Nash kellu ħafna suċċess ma 'rocksteady (hit Amerikana Hold Me Tight fl-1968), iżda l-album ta' The Wailers li hu ffinanzja ma ġiex rilaxxat (finalment ma ġiex ippubblikat sal-1997 minn JAD). Verżjoni ġdida biss ta 'Bd Down Low b'ram Amerikan miżjud fi New York ġiet rilaxxata fi Franza u l-Kanada (JAD-CBS) fl-1968, iżda mingħajr ebda suċċess. Fl-istess ħin, Bob Marley kiteb l-ewwel biċċa tiegħu Rasta, Selassie Is the Chapel, fl-1968. Dan ir-recording importanti, fl-istil nyabinghi (tnabar Rasta), kien iffinanzjat minn Mortimo Planno, li interpreta n-naħa B, A Little Prayer. Ftit produtturi lokali ġew u marru, iżda t-trio vokali ma kellux aktar suċċess minn meta ħalla Coxsone Dodd.

Reggae u Island Records

Mingħajr riżorsi, Bob Marley mar lura l-Istati Uniti biex jingħaqad ma’ ommu fl-1969. Ħadem għal diversi xhur bħala ħaddiem ta’ billejl f’fabbrika tal-karozzi Chrysler, li ispirat il-lirika tal-kanzunetta It's Alright (1970). Martu u wliedu żgħar ingħaqdu miegħu. Mar-ritorn tiegħu, huwa waqqaf id-diski Tuff Gong, imsemmija wara l-ghetto (imnissla mil-laqam ta’ Leonard Howell, il-fundatur “Gong” tal-moviment Rastafarian), u rreġistra cover ta’ Say It Loud – I'm Black ta’ James Brown. u I'm Proud semmiet mill-ġdid Black Progress, fl-istil reggae ġdid, b'mużiċisti żgħażagħ, l-aħwa Carlton (fuq id-drums) u Aston “Family Man” Barrett (fuq il-bass), li qatt mhu se jħalluh. Iżda d-diski indipendenti Tuff Gong xorta ma kellhom l-ebda suċċess.

Marley imbagħad mar l-Ingilterra biex jara lil ħabib antik tiegħu Lee “Scratch” Perry, li wasal hemm fl-aħħar tal-1969, akkumpanjat mill-aħwa Barrett taħt l-isem ta’ Upsetters. Perry kiseb suċċess bl-Ingliż bl-istrumentali The Return of Django u qabel li jipproduċi t-trio vokali The Wailers. Lee Perry, qrib ħafna ta’ Bob Marley fuq livell spiritwali, ta kulur ġdid lill-grupp, li rreġistra diversi kanzunetti miegħu, fosthom Duppy Conqueror, Sun Is Shining, Soul Rebel, Kaya u (I've Gotta) Keep on Moving. minn Curtis Mayfield. Lee Perry ġabar uħud minn dawn il-45s u biegħhom – mingħajr l-għarfien tal-Wailers – lit-tikketta Trojan, biex jipproduċi l-album African Herbsman, maħruġ fl-Ingilterra fil-bidu tas-sena 1973. Dan kien apprezzat moderatament ħafna minn Bob Marley li Fl-istess ħin ħin, Catch A Fire ħareġ bit-tikketta Island Records.

Għadu mingħajr suċċess, Bob Marley (li l-grupp tiegħu ma' Bunny Wailer u Peter Tosh għadu jismu The Wailers) irrekordja madwar għaxar kanzunetti mat-tim ta' mużiċisti ta' Leslie Kong "Beverley's All-Stars" (Lloyd Parkes, Jackie Jackson, Paul Douglas, Gladstone "Gladdie". " Anderson, Winston Wright, Rad Bryan, Lynn Taitt, u Hux Brown), produttur Ġamajkan (Kong kien diġà pproduċa l-ewwel żewġ 45s solo ta' The Wailers fl-1962), li kellu suċċess fl-Ingilterra grazzi għal ħoss professjonali li kapaċi jidħol fis-suq. is-suq Brittaniku (Trojan records f’Londra). Huwa ppubblika dawn it-titli fl-1971 taħt l-isem The Best of the Wailers. Bunny Wailer joġġezzjona għal dan it-titlu (kien jippreferi Cheer Up) imbagħad jhedded lil Kong: "mela jkun l-aħħar album tiegħek..., sempliċiment għax ma tkunx aktar hawn biex tisma' l-bqija". Leslie Kong mietet ftit wara minn attakk tal-qalb. Bob Marley javviċina l-organizzazzjoni Rasta tat-Tnax-il Tribù ta’ Iżrael imwaqqfa mill-Profeta Gad, alias Vernon Carrington. The Wailers ikomplu jalternaw bejn awto-produzzjonijiet għal Tuff Gong u sessjonijiet prodotti u ffinanzjati minn Perry. Minkejja l-kwalità tax-xogħol prolifiku tagħhom, ma kellhom l-ebda suċċess lokali sakemm Trench Town Rock (Tuff Gong 1971) ħarġet minnhom infushom.

F'dan il-punt ċentrali fil-karriera tiegħu, Bob Marley kien diġà kkontribwixxa għal mill-inqas 350 track irreġistrat fl-istudjo (inklużi madwar tletin bħala backing vocalist), li ħafna minnhom ma kinux se jiġu żvelati lill-udjenzi internazzjonali sa ħafna aktar tard, ħafna wara mewtu, notevolment. fis-sensiela ta’ għaxar CDs The Complete Bob Marley and the Wailers 1967 to 1972 (JAD) prodotti bejn l-1998 u l-2003 mill-Franċiż Bruno Blum u l-Amerikan Roger Steffens u l-pubblikazzjoni, fl-1991, tar-reġistrazzjonijiet ta’ Studio One li saru bejn l-1964 u 1966. Bob Marley sussegwentement kien jerġa’ jirreġistra xi wħud minn dawn il-kompożizzjonijiet, bħal Satisfy My Soul, Sun Is Shining jew Lively Up Yourself.

Fuq talba ta’ Johnny Nash u Danny Sims (it-tnejn fundaturi tat-tikketta JAD ma’ Arthur Jenkins), li qed ifittxu kompożizzjonijiet għall-mużika tal-film Svediż Vil Sa Garna Tro (Love is not a game), taħt id-direzzjoni ta’ Gunnard Hoglund, li fih Nash għandu r-rwol ewlieni, Bob Marley jitlaq (waħdu) għal Stokkolma f’Novembru 1970 mal-ekwipaġġ kollu tal-films. Jgħix f'Nockeby qrib Stokkolma ma' mużiċisti li huma kulturalment 'il bogħod ħafna mill-kultura Rasta tiegħu u huwa pjuttost iżolat fix-xitwa kiesħa Svediża fejn is-silġ jimblokka l-iffilmjar tal-film. Kiteb diversi biċċiet hemmhekk, u kkollabora fuq il-mużika għall-film. 1972, Nash imbagħad iffirma ma’ CBS Records f’Londra fejn irreġistra l-akbar suċċess tal-karriera tiegħu, I Can See Clearly Now. Bob Marley iffirma wkoll mas-CBS grazzi għal Johnny Nash u Danny Sims li ppruvaw inieduh internazzjonalment. Iżda l-45 rpm Reggae fuq Broadway ta’ Bob Marley, li ħareġ fl-istess ħin ta’ Nash, ma kellu l-ebda suċċess. Il-ħoss u l-mużiċisti Ingliżi miġjuba minn Nash ma kinux tajbin għal Bob. Ftit kunċerti f'Londra, mal-aħwa Barrett, ġew organizzati bħala l-att tal-ftuħ ta' Nash, iżda mingħajr suċċess. Il-mawra ta’ madwar mitt data organizzata u ffinanzjata minn Sony kienet diżastru għal Marley. Nash, li t-titlu tiegħu I Can See Clearly Now huwa suċċess fl-Istati Uniti, iħalli Londra ma’ Danny Sims u jħalli lil Marley hemm, akkumpanjat mill-Wailers kollha.

Il-bidu tas-suċċess

Fuq suġġeriment ta’ Chris Blackwell, l-ewwel żewġ albums għal Island — 'u Burnin' — ġew imħallta mill-ġdid f'Londra, fejn ġew miżjuda solos tal-kitarra (minn Wayne Perkins għal Catch A Fire), kif ukoll partijiet tat-tastiera li pprovdew aktar rock tagħha. u aktar aċċessibbli għall-pubbliku ġenerali tal-Punent. Blackwell irid jagħmel Catch A Fire id-diska ta’ grupp “black rock”. Catch a Fire imbagħad Burnin' ġew rilaxxati mill-Gżira mill-ġdid taħt l-isem tal-grupp The Wailers f'April u Ottubru 1973. Kien suċċess mal-istampa, iżda mhux mal-pubbliku. Wara tour promozzjonali bl-Ingliż, Bunny Wailer ħalla l-grupp (bl-iskuża li t-tour ma kienx imħallas minn Island u li Chris Blackwell għamel lill-Wailers idoqqu f'postijiet ta' perdizzjoni), sostitwit minn Joe Higgs għat-tmiem tat-tour tal-Istati Uniti tal-1973 , notevolment għall-kunċert storiku li ngħata fil-31 ta’ Ottubru f’KSAN Radio f’San Francisco (ara KSAN Radio) fejn il-Wailers se jagħtu prestazzjoni diretta li tgħammix quddiem udjenza żgħira ta’ nies privileġġjati. Lura fil-Ġamajka, Peter Tosh ħalla l-grupp, u ħalla lil Bob Marley għall-karriera solo tiegħu. Li pjuttost jifraħ lil Chris Blackwell li dejjem ra lil Bob bħala mexxej kariżmatiku, figurehead iddestinat li jmexxi lill-Wailers fix-xena internazzjonali. Lil hinn mill-attitudni tal-boxxla ta’ Island Records, kien hemm tensjonijiet qawwija għal diversi xhur bejn Bob, Peter u Bunny, għal raġunijiet differenti. Tliet personalitajiet b'saħħithom b'ambizzjonijiet dejjem inqas konverġenti. Bob, Peter u Bunny irreġistraw mijiet ta’ titoli flimkien bejn l-1963 u l-1973.

L-isem tal-grupp imbagħad inbidel biex jissejjaħ uffiċjalment “Bob Marley and the Wailers” (fuq is-suġġeriment ta’ Chris Blackwell). Il-Wailers li issa se jkunu l-akkumpanjati tiegħu, inkluż it-trio vokali femminili “I Threes” ma’ Rita Marley, Marcia Griffiths u Judy Mowatt, li tieħu ħsieb il-korijiet, iż-żewġ aħwa Barrett (Ashton “Family Man” fuq il-bass u Carlton fuq drums), il-pjanisti Earl “Wire” Lindo u Tyrone Downie (Touter jinsab fuq it-tastieri fuq l-album u waqt il-“Natty Dread Tour”), il-kitarrist Earl “Chinna” Smith, il-plejer tal-armonika Lee Jaffee (biss fuq Natty Dread) u l-perkussjonista Alvin "Seeco" Patterson. It-tielet album ippubblikat minn Island kien intitolat Natty Dread u ħareġ fl-1974 taħt l-isem "Bob Marley and the Wailers", li fih il-grupp inkorpora influwenza rhythm'n blues mal-kitarrist Amerikan Al Anderson. Kitarist solista Ġamajkan ieħor, Junior Marvin kien ingaġġat wara t-tluq ta 'Al Anderson fl-1976 (u kkreditat mill-1977 fuq l-album Exodus).

L-album Natty Dread ġie rilaxxat fil-25 ta 'Ottubru 1974 u kien segwit minn mawra fl-Ingilterra u l-Istati Uniti matul l-1975. Dan l-album inizjalment kellu jissejjaħ Knotty Dread, imnaqqas għal Natty Dread fuq talba ta' Island Records. Qabel ma marru fuq tour, il-Wailers daqqu mal-Jackson Five fit-8 ta’ Marzu fin-National Heroes Stadium f’Kingston u ma’ wara t-tour tal-4 ta’ Ottubru waqt il-Wonder Dream Concert, ukoll fin-National Heroes Stadium. Din se tkun ukoll l-aħħar kollaborazzjoni tal-istadju ta’ Bob ma’ Peter Tosh u Bunny Livingston. Natty Dread huwa l-ewwel suċċess internazzjonali kbir ta’ Bob Marley and the Wailers, parzjalment iffavorit mill-qoxra, wara l-ħruġ ta’ Burnin’, ta’ I Shot The Sheriff minn Eric Clapton ta’ fama dinjija. L-album Live! irrekordjat fit-18 ta’ Lulju, 1975 fil-Lyceum f’Londra, jagħti rendikont maġistral ta’ dan it-tour notevoli li matulu Bob Marley u l-grupp tiegħu xegħlu s-swali fejn daqqew, notevolment fit-18 ta’ Ġunju fis-Schaefer Music Festival fi New York, fil-Boarding. House f’San Francisco għal erba’ sets mill-4 sas-7 ta’ Lulju u fir-Roxy f’Los Angeles fejn il-Wailers se jdoqqu sitt ijiem mid-9 sat-13 ta’ Lulju, taħt il-ħarsa ta’ , ir- u , fost oħrajn. It-tour kien suċċess fenomenali u titlu bħal No Woman, No Cry wassal lil Bob Marley għal-livell ta’ stilla internazzjonali.

Kien fl-1975 li Bob Marley xtara mingħand Chris Blackwell id-dar f’56 Hope Road, il-Island House, f’Kingston, li kien diġà jokkupa mill-1973 u li kien se jsir il-Mużew ta’ Bob Marley wara l-mewt ta’ Bob. Bejn l-1975 u l-1980, 56 Hope Road kienet post ta’ skambji politiċi u artistiċi intensi u ħolqien mużikali eċċezzjonali, iffrekwentat kontinwament minn għexieren ta’ Rastas u oħrajn. 56 Hope Road se jkun ukoll il-post għal ħafna logħbiet tal-futbol li minnhom Bob kien partitarju reali. Sport li pprattika kważi kull jum ta’ ħajtu, id-dar f’ u waqt it-tour, qabel kull kunċert.

Attentat ta' qtil

Fl-1976, ġie rilaxxat l-album Rastaman Vibration, l-aqwa rekord ta’ bejgħ ta’ Bob Marley & The Wailers matul ħajtu u l-ewwel suċċess Amerikan tiegħu. Din ir-rilaxx kienet segwita minn mawra Amerikana u mbagħad Ingliża, it-tnejn ta’ ħeġġa għall-mużiċisti minħabba t-tul tagħha u straordinarji fuq livell mużikali. Il-kunċert fenomenali li ngħata fir-Roxy f’Los Angeles fis-26 ta’ Mejju 1976 jixhed l-enerġija u l-qawwa tal-Wailers fuq il-palk f’dak iż-żmien. Bob Marley jinsab fil-quċċata tal-qawwa tal-palk tiegħu waqt dan ir-Rastaman Vibration Tour. L-1976 tikkorrispondi wkoll għal perjodu iebes ħafna għall-Ġamajka, f’xifer il-falliment wara l-kriżi taż-żejt tal-1973.

Il-gangsteriżmu żviluppa konsiderevolment fuq il-gżira, li m’għadx għandha ħafna x’taqsam mal-Ġamajka li tiċċelebra l-indipendenza tagħha fl-1962. Amplifikata mill-virulenti oppożizzjoni bejn il-JLP (Partit Laburista tal-Ġamajka) ta’ Edward Seaga u l-PNP (Partit Nazzjonali tal-Poplu) ta’ Michael Manley, elett mill-1972, il-vjolenza mbuttat lill-gvern biex jiddeċiedi stat ta’ emerġenza fid-19 ta’ Ġunju, 1976, ftit xhur qabel il- elezzjonijiet.

Fit-3 ta’ Diċembru 1976 f’, ftit qabel il-kunċert kbir fil-miftuħ Smile Jamaica li sar fuq talba tal-Prim Ministru Ġamajkan Michael Manley, Bob Marley ħarab minn sparatura f’daru minn sitt irġiel armati, waqt li kien qed jagħmel provi ma’ il-banda tiegħu fid-Dar tal-Gżira f’56 Triq it-Tama. Huwa ma appoġġjax lil Michael Manley, iżda kien impenjat għal dan il-kunċert għall-Ġamajka u l-poplu Ġamajkan li jbati (is-“Sufferers”). Bullit ħaktetu sidru u qagħdu f’driegħ ix-xellug, filwaqt li ieħor ħabat f’rasu lil Rita, iżda mingħajr ma qatilha. Don Taylor, il-manager Amerikan ta’ Bob Marley, ħareġ imweġġa’ gravi ħafna b’ħames balal. Id-dubji jippersistu dwar l-oriġini ta’ dan l-attentat ta’ qtil. Lil hinn mid-dikjarazzjonijiet ‘l hawn u ‘l hemm li jimplikaw il-JLP, is-CIA, u anke t-tpattija kontra Allan “Skill” Cole li allegatament imtella’ l-imħatri, illum ma nistgħux ngħidu b’ċertezza min hu tassew fl-oriġini ta’ dan l-attakk. Waqt intervista tal-1977, Bob Marley kien pjuttost evażiv dwar is-suġġett u semma dan l-episodju drammatiku fil-kanzunetta tiegħu Ambush in the Night fl-album Survival ippubblikat fl-1979.

Jumejn wara l-attakk li kważi sewilu ħajtu, Bob Marley ipparteċipa kif ippjanat fil-kunċert Smile Jamaica f’. Meta l-ġurnalisti staqsewh għaliex kien tant ħerqan li jdoqq f’dan il-kunċert, hu wieġeb: “In-nies li jippruvaw jagħmlu din id-dinja ħażina qatt ma jieħdu ġranet ta’ mistrieħ. Kif stajt? » Ashton “Family Man” Barrett, moħbi fl-għoljiet, jiġi sostitwit dakinhar minn Cat Coore tat-Tielet Dinja. Meta jasal fuq il-palk, Bob Marley juri l-faxex tiegħu lill-udjenza, bħal martri.

Eżilju u suċċess globali

Ma baqax iħossu sigur fil-Ġamajka qabel l-elezzjonijiet, Bob Marley mar fl-eżilju f'Jannar tal-1977 u stabbilixxa ruħu f'Londra. Huwa rreġistra l-album Exodus hemmhekk bejn Marzu u April 1977, li ħareġ fl-aħħar tar-rebbiegħa. Mir-reġistrazzjonijiet ta’ Exodus, ittieħdet ukoll l-album Kaya, li ħareġ fl-1978. Wara t-tluq tal-kitarristi Al Anderson u Donald Kinsey, kitarrista żagħżugħ Ġamajkan ħa f’idejh u ġie kkreditat fuq l-album, imlaqqam il-“Ġamajkan Hendrix”: Junior Marvin. Exodus huwa album li huwa kemm reliġjuż kif ukoll sentimentali, li jiftaħ bil-mistika ħafna Natural Mystic u jagħlaq b’din il-kanzunetta tal-imħabba universali One Love/People Get Ready. Fl-2000, l-album Exodus ġie elett mit-Times Magazine bħala l-aqwa album tas-seklu 20, qabel is-Surġent Pepper tal-Beatles jew Kind of Blue ta’ Miles Davis. Ir-relazzjoni romantika ta’ Bob Marley mal-Ġamajkana Cindy Breakspeare, Miss World 1976, għenet biex ipoġġih fuq il-faċċata tal-midja. Bob u Cindy għexu rumanz matul dan l-eżilju f’Londra, li dam għaddej sal-1980. Cindy Breakspeare, li kellha tifel ma’ Bob, Damian Marley, kienet preżenti wkoll fl-intourage ta’ Bob Marley sal-aħħar ta’ ħajtu, f’Mejju tal-1981.

Kien waqt l-Exodus Tour, li beda f’Pariġi fl-10 ta’ Mejju 1977 fil-Padiljun ta’ Pariġi, li Bob Marley weġġa’ l-kbir ta’ sieq il-leminija waqt logħba tal-futbol ma’ ġurnalisti Franċiżi, il-ġurnata ta’ qabel il-kunċert. Ftit jiem wara, ħarġet kunċert fir-Rainbow Theatre f’Londra, sieq Bob kienet tgħaddi d-demm. Huwa wettaq batterija ta’ eżamijiet, fosthom bijopsija, li żvelat melanoma akrolentiginous fuq is-sieq il-kbir (marda tal-ġilda li tirrappreżenta biss 4% tal-kanċer), bla dubju minħabba espożizzjoni twila wisq għax-xemx. Tabib Amerikan ordna amputazzjoni urġenti tas-sieq. Iżda taħlita ta’ superstizzjoni minn ta’ madwaru (skont dawk qrib tiegħu, din l-amputazzjoni kienet twaqqaflu milli jiżfen fuq il-palk jew jerġa’ jilgħab il-futbol u speċjalment il-kultura Rastafari tipprojbixxi kull amputazzjoni) u pressjoni f’nofs tour Ewropew fejn finalment jiltaqa' mal-udjenza tiegħu, jikkontribwixxi biex jittardja l-operazzjoni. Wara ħafna eżitazzjoni, tabib ta 'Miami neħħa biss is-sodda tad-dwiefer, b'mod żbaljat jemmen li kien se jwaqqaf il-progressjoni tal-kanċer. It-tour Exodus Amerikan huwa kkanċellat.

Fl-aħħar ta’ Marzu 1978, ħareġ l-album Kaya, irrekordjat flimkien ma’ Exodus f’Londra matul l-eżilju tal-1977. L-album laħaq suċċess kbir, iżda kien ikkunsidrat mill-istampa speċjalizzata bħala album minuri, pjuttost ħafif. F'April 1978, Bob Marley u l-Wailers għamlu ritorn trijonfanti fil-Ġamajka. Waqt il-Kunċert One Love Peace li jsir fit-22 ta’ April fl-Istadium Nazzjonali f’. Bob Marley, li jitla’ fuq il-palk fi tmiem kunċert li dam kważi tmien sigħat u li ġab flimkien The Meditations, Culture, Dennis Brown, Jacob Miller, Peter Tosh, eċċ., jirnexxielu jlaqqa’ fuq il-palk liż-żewġ għedewwa politiċi li huma jikkontestaw bil-qawwa g[all-poter, Edward Seaga (JLP) u l-Prim Ministru Michael Manley (PNP) fi spe/i ta’ barka Rastafari, immortalizzata fil-film dokumentarju Heartland Reggae ta’ James P. Lewis. Wara dan il-kunċert storiku, Bob Marley sar l-eroj nazzjonali kbir ta’ parti mill-Ġamajka (l-ifqar), dak li għamel ir-reggae u l-moviment globali u għamel din il-gżira tal-Karibew magħrufa mad-dinja kollha.

Waqt Kaya Tour twil ħafna, li matulu l-album Babylon by Bus ġie rreġistrat fil-pubbliku, irrekordjat fost l-oħrajn fil-Padiljun ta’ Pariġi f’Porte de Pantin bejn il-25 u s-27 ta’ Ġunju 1978 (lokalità taż-Zenith attwali). Kien ukoll fl-1978 li Bob bena l-istudjo Tuff Gong, ħolma antika, fid-dar tiegħu f’56 Hope Road f’, fejn irreġistra l-album Survival with the Wailers, fuq l-istudjo ġdid fjamant tiegħu b’24 track. Is-sopravivenza, li qabel kellha tissejjaħ Black Survival, tkanta l-ħelsien tal-kontinent Afrikan u l-emanċipazzjoni tan-nies suwed mill-jasar għal ritorn lejn l-art ta’ oriġini, l-Afrika. Dan l-album huwa meqjus mill-istampa speċjalizzata bħala l-aktar album milħuq mill-albums kollha ta’ Bob Marley. Il-grupp Bob Marley and the Wailers issa jgawdi minn suċċess globali u jdoqq mad-dinja kollha sal-Ġappun, l-Awstralja u New Zealand fejn Bob Marley huwa milqugħ bil-qalb mill-.

L-aħħar snin u l-mewt

Bob Marley and the Wailers bdew l-1980 b’żewġ kunċerti mogħtija fil-Gabon għal għeluq snin il-President Bongo. Imbagħad segwa fit-18 u d-19 ta’ April biż-“Zimbabwe Independence Concert”, fir-Rufaro Stadium f’Salisbury, għall-indipendenza taż-Żimbabwe. Bejn dawn iż-żewġ avvenimenti, il-grupp spiċċa jirreġistra l-album Uprising fl-istudjo Dynamics f'. L-album ħareġ fir-rebbiegħa tal-1980, eżatt qabel ma jitlaq għall-Urising Tour, li kien ikun it-tour tas-superlattivi kollha, u l-aħħar. 100,000 ruħ f’San Siro f’Milan fis-27 ta’ Ġunju, 50,000 ruħ f’, qrib Pariġi, fit-3 ta’ Lulju, eċċ. Bob Marley u l-Wailers issa jimlew grawnds ewlenin madwar id-dinja. Barra minn hekk, l-album Uprising kien suċċess madwar id-dinja kollha u s-hit ta’ stil disco Could You Be Loved gradwalment xegħel id-dancefloors tal-nightclubs tal-pjaneta. Imma nhar il-Ħadd 21 ta’ Settembru, 1980, eżatt wara ż-żewġ kunċerti storiċi li ngħataw f’Madison Square Garden fi New York, fid-19 u l-20, Bob Marley waqa’ waqt li kien qed jogging f’.

Bob għandu eżami tar-raġġi X fejn jiġu skoperti ħames metastasi tal-melanoma tiegħu (kanċer tal-ġilda), tlieta fil-moħħ, waħda fil-pulmun u waħda fl-istonku : il-kanċer tiegħu nfirex. It-tobba f’Kettering Sloan, ċentru ta’ trattament tal-kanċer magħruf mad-dinja kollha fi New York, tawh xahar biex jgħix, u esprimew sorpriża li Bob kien għadu ħaj bi żvilupp tant mifrux tal-kanċer. Bob Marley madankollu insista li jagħti l-aħħar kunċert f', fit-23 ta' Settembru, 1980 qabel ma l-Urising Tour ġie kkanċellat definittivament.

Bob Marley imbagħad għadda minn sessjonijiet ta’ radjuterapija u kimoterapija li wassluh biex jitlef id-dreadlocks tiegħu fiċ-Ċentru tal-Kanċer Memorial Sloan-Kettering fi New York. Fid-dawl tal-kundizzjoni tiegħu u taħt pressjoni minn Rita Marley, martu, Bob Marley tgħammed fl-4 ta’ Novembru fil-Knisja Ortodossa Etjopja f’Miami, li l-ogħla awtorità tagħha kienet il-mibki Imperatur tal-Etjopja Haile Selassie I, meqjus minn Rastas bħala r-reinkarnazzjoni. ta’ Ġesù mħabbar fl-Apocalypse (“is-sultan tas-slaten, il-Mulej tas-slaten”). Huwa tgħammed minn Abouna Yesuhaq taħt l-isem tal-magħmudija: Bob Berhane Selassie (ብርሃነ ሥላሴ (Berhanä Sellasé): dawl tat-Trinità Qaddisa bl-Amhariku). Ftit jiem wara, Bob Marley telaq għar-Ringberg Klinik ta 'Dr Josef Issels f'Rottach-Egern fil-Bavarja, fejn għadda minn trattament kontroversjali kontra l-kanċer (trasfużjonijiet tad-demm, sessjonijiet ta' ipertermija u injezzjonijiet ta 'THX, aġent kontra l-karċinoġenu). It-tabib Josef Issels, speċjalista Ġermaniż fil-mediċina ħolistika, jittratta pazjenti tal- morda terminali meqjusa mitlufa mill-mediċina tradizzjonali. Dan it-trattament tawwal il-ħajja ta’ Bob Marley għal diversi xhur, bl-ispiża ta’ tbatija kbira li ġarrab b’kuraġġ kbir.

Kien f’Rottach-Egern li Bob Marley dgħajjef estremament (li kien jiżen inqas minn 50 kilo) iċċelebra għeluq is-36 sena tiegħu fis-6 ta’ Frar 1981, imdawwar b’ommu, Cedella Booker, Rita Marley, martu, il-mużiċisti tiegħu (minbarra l-aħwa Barrett) u ftit Ġamajkani oħra bħal Neville Garrick. Fil-bidu ta’ Mejju 1981, Dr Issels iddikjara li ma seta’ jibqa’ jagħmel xejn biex isalva lil Bob Marley, u ġie ripatrijat bl-ajruplan lejn il-Ġamajka biex itemm jiemu u jindifen hemm. Waqt waqfa f’Miami fejn ried jara lil ommu, Bob fl-aħħar tpoġġa f’kura intensiva fid-9 ta’ Mejju, 1981 fl-Isptar Cedars of Lebanon f’Miami u, dgħajjef wisq biex jagħmel il-vjaġġ bl-ajruplan lejn Kingston u l-Ġamajka nattiva tiegħu, miet f’Miami. l-età ta’ 36 sena fil-11 ta’ Mejju, 1981 għall-ħabta tal-11:45 a.m.

Wara funeral statali f’, Bob Marley ġie midfun fil-21 ta’ Mejju f’mausoleum mibni bil-għaġla f’Rhoden Hall, qrib Nine Miles, fil-parroċċa ta’ Saint Ann, fejn twieled u fejn minn filgħodu ftit ftit ftit eluf ta’ nies. inġabru biex jgħidu addio lil dak li għamel ir-reggae mużika rikonoxxuta globalment u li kanta l-uġigħ ta’ Sufferers madwar id-dinja.

Il-wirt tiegħu

Wirt legali u finanzjarju

Meta miet fl-1981, il-wirt ta’ Bob Marley kien stmat għal 30 miljun dollaru Amerikan, mifrux fuq kontijiet bankarji differenti. Lil hinn mill-assi finanzjarji, il-wirt ta 'Bob Marley jikkonċerna proprjetajiet immobbli (56 Hope Road, Studio Tuff Gong, eċċ.) U speċjalment il-kwistjoni tad-drittijiet tal-awtur għall-produzzjoni immensa tal-Wailers sal-1973, imbagħad Bob Marley sal-mewt tiegħu. Biex ma nsemmux dak kollu li kien għadu ma ħareġx fl-1981 jew li kien se joħroġ wara, bħal Confrontation fl-1983 u Legend fl-1984 (li, b’10 miljun kopja, ikun wieħed mill-akbar bejgħ rekord ta’ kull żmien). Bob Marley għamel aktar flus wara mewtu milli matul ħajtu.

Iżda Bob Marley ma fassalx testment, minkejja l-insistenza ftit jew wisq interessata ta’ xi qrabatu. Volontarjament jew le, huwa rrifjuta li jikteb l-aħħar xewqat tiegħu fuq il-karta. Kien minħabba l-fatt li Rastas jirrifjutaw li jitkellmu dwar il-mewt, jew xewqa minn Bob Marley li kulħadd jiżvela ruħu kif inhu, kif issuġġerixxa Neville Garrick? Taħt il-liġi Ġamajkana, u mingħajr testment, 55% tal-proprjetà u 10% tal-wirt artistiku jmorru għand l-armla ta’ Bob, martu Rita Marley, u l-bqija tal-proprjetà lill-11-il tifel rikonoxxuti minn Bob matul ħajtu. Iżda Rita Marley tipproduċi dokument datat 1978 li jagħtiha kważi l-fortuna kollha ta’ Bob Marley. Aktar tard irriżulta, fl-1986, li dan id-dokument kien falz, falsifikat minn Rita u l-avukati tagħha. Rita Marley imbagħad ġiet imċaħħda mill-ġestjoni tal-proprjetà tagħha u l-wirt Marley, fdat f'idejn amministratur mill-Qorti Suprema tal-Ġamajka.

Wara ħafna proċeduri legali u imbroglios dwar id-drittijiet legali ta’ Bob Marley (li kkredita lil ċerti qrabatu biex jaħarbu mill-voraċità tal-produtturi, b’mod partikolari Danny Simms), Chris Blackwell akkwista fl-1991, għal 11-il miljun dollaru, it-tmexxija tal-art artistika. wirt ta’ Bob Marley, flimkien mal-familja Marley. Fl-istess ħin, Chris Blackwell xtara (għal ftit aktar minn $1 miljun) mingħand Danny Simms id-drittijiet tal-pubblikazzjoni tal-kanzunetti kollha ta’ Bob li jappartjenu lil Caïman Music. Għaxar snin ta’ proċeduri li jinvolvu Rita Marley, uliedha, Danny Simms, Coxsone Dodd, il-Wailers.

Fis-6 ta’ Frar, 1991, l-anniversarju tat-twelid ta’ Bob (6 ta’ Frar, 1945), ġiet inawgurata stilla ta’ Bob Marley fuq il-famuża Hollywood Walk of Fame fuq Hollywood Boulevard, Los Angeles, fil-preżenza ta’ Rita Marley. Lil hinn li daħal fil-leġġenda, Bob Marley illum sar marka li ġġib ħafna flus lill-familja Marley u lill-benefiċjarji, l-istess flus li minnhom Bob qal fl-1980: "Ix-Xitan jikkontrolla l-'flus. Jekk trid issir sinjuri, trid tagħmel ftehim max-Xitan għax hu hu li jħaddem l-istampar tal-flus.”

Wirt mużikali reliġjuż

Il-wirt kulturali u mużikali ta' Bob Marley huwa konsiderevoli llum. Bob, il-kantant, ir-rastaman, ir-ribelli, il-profeta, li x-xbihat tiegħu jintwerew fuq ħitan mad-dinja kollha, sar ikona, bl-istess mod bħal Che Guevara, Martin Luther King jew Marilyn Monroe. Fl-erbat irkejjen tad-dinja, il-figura ta 'Bob Marley hija preżenti, fuq il-ħitan tal-viċinat, fil-ħwienet tas-souvenirs, fil-bins tal-ħwienet tad-diski. Bob Marley jibqa’ kullimkien is-simbolu tal-ġlieda kontra l-oppressjoni u s-sejħa għall-imħabba universali. Manu Chao qal f’intervista li t-shirt ta’ Bob Marley kien aħjar minn vesta kontra l-balal biex taqsam id-distretti tad-dawl aħmar tal-pjaneta! Dan juri l-importanza ta’ Bob Marley sal-lum u fid-dinja kollha.

Fi tmien snin ta’ karriera internazzjonali, Bob Marley ta dimensjoni eċċezzjonali lir-reggae u influwenza konsiderevolment il-mużika kollha kemm hi, kemm jekk rock pop tal-Punent, varjetà internazzjonali u dik li llum nsejħulu llum “World Music”. Anke jekk figuri ewlenin oħra tar-reggae bħal Burning Spear, Peter Tosh, Culture jew Toots & the Maytals ikkontribwew għad-diffużjoni madwar id-dinja ta’ din il-mużika, Bob Marley kien, bejn l-1973 u l-1980, il-bastiment ewlieni tar-reggae madwar id-dinja. U anke wara mewtu fl-1981, ir-rekords Confrontation (1983) u Legend (1984) estendew aktar l-influwenza tiegħu. Mill-1981 'l hawn, il-kanzunetti tiegħu ġew idoqqu, koperti u mħallta mill-ġdid minn numru konsiderevoli ta' artisti u DJs. Minn Eric Clapton sa Ben Harper, inklużi Lauryn Hill u Tracy Chapman, il-kanzunetti ta’ Bob Marley qasmu r-repertorji mużikali kollha għal aktar minn 30 sena.

Iżda Bob Marley għadu messaġġ li huwa kemm soċjali kif ukoll reliġjuż. Għadha tirrappreżenta sal-lum ix-xbieha tad-denunzja tal-oppressjoni tas-suwed mill-abjad, iżda wkoll tal-foqra mis-sinjuri, tal-illitterati minn nies edukati, eċċ. Minn Slave Driver, Crazy Baldhead, Get Up Stand Up, sa Revolution, Burnin' and Lootin', Rat Race jew Gwerra, leħnu għadu jġorr ir-rifjut tad-dominazzjoni, l-oppressjoni, is-segregazzjoni ("Aħna nirrifjutaw li nkunu, dak li ridtna nagħmlu. be”; Babylon System: Survival) u jappella għall-ġlieda għall-emanċipazzjoni u d-drittijiet tal-bniedem ugwali (“Stand Up for your rights... Don't give up the fight”; Qum, Stand Up: Burnin'). Iżda lil hinn mir-ribelljoni u l-ġlieda, Bob Marley qatt ma waqaf isejjaħ għall-imħabba universali u l-komunjoni tal-irġiel. “Imħabba Waħda, Qalb Waħda” tiegħu (“Ejja ningħaqdu u nħossuna sew”) m’hi xejn ħlief messaġġ ta’ paċi u mħabba. Eżatt bħal This Love, No woman No cry, So much Trouble in the World, ...

Bob Marley huwa wkoll messaġġ reliġjuż, dak ta’ Jah Rastafari, inkorporat f’għajnejn Rastas mill-Imperatur tal-Etjopja Haile Selassie I, meqjus bħala l-messija fuq l-art. Bob kien reliġjuż ħafna, kien jagħmel parti mit-Tnax-il Tribù ta’ Iżrael, jaqra l-Bibbja diversi drabi kuljum, kien imur għall-quddies il-Ħadd, beda l-kunċerti kollha tiegħu mill-1978 bil-famuż “Tislijiet f’Isem il-Maestà Tiegħu l-Imperatur Haile Selassie I. ; Jah, Rastafari! ". Ħafna nies, kemm matul ħajtu kif ukoll illum, jaraw lil Bob Marley bħala profeta fis-servizz ta’ Jah Rastarafi jew saħansitra bħala r-reinkarnazzjoni ta’ Kristu (Tyrone Downie). Il-messaġġ Rastafarian huwa omnipreżenti fil-kanzunetti ta’ Bob Marley: Forever Loving Jah, Rastaman Chant, Jah Live, Rastaman Vibration, eċċ. Il-kunċerti ta’ Bob Marley, minbarra li huma palk u avvenimenti mużikali b’saħħithom, għandhom jitqiesu bħala quddies kbar fejn l-indiġja, ir-ribelljoni u l-imħabba jitħalltu, iżda wkoll iċ-ċelebrazzjoni ta’ Jah u s-sejħa għall-kuntentizza tal-bnedmin permezz tal-prattika tal-preċetti .

Tfal

Bob Marley irrikonoxxa ħdax-il tifel u tifla b’seba’ nisa, fosthom ħamsa minn martu Rita, għalkemm tnejn minnhom ma kinux tiegħu. Huwa ma għarafx l-ewwel bintu Imani Carole, imwielda fit-22 ta’ Mejju, 1963 minn relazzjoni ma’ Cheryl Murray, iżda adotta lil Sharon wara ż-żwieġ tiegħu ma’ Rita fl-1966. Ħafna wettqu karriera mużikali, u b’suċċess għal Ky -Mani Marley, Damian Marley , Ziggy Marley, Julian Marley u Stephen Marley b'mod partikolari. Rohan Marley kien plejer professjonali tal-futbol Amerikan u, għal xi żmien, ħbieb tal-mudell Brażiljan Isabeli Fontana.

Referenzi

1. ^ "Biographie de Bob Marley". . Miġbur 1 janvier 2023. Iċċekkja l-valuri tad-data f': |data-aċċess= (għajnuna)
2. ^ ^{a b} "Bob Marley". Biography (bl-Ingliż). Miġbur 2019-07-27..
3. ^ Gooden, Lou (2003). Reggae Heritage : Jamaica's Music History, Culture & Politic (bl-Ingliż) (AuthorHouse ed.). ISBN 978-1-4107-8062-1. Miġbur 2019-07-27..
4. ^ Billboard (bl-Ingliż) (Nielsen Business Media, Inc. ed.). 2007-10-06. Miġbur 2019-07-26..
5. ^ "Usain Bolt dans la légende des Jamaïcains les plus célèbres". sportune.fr. 11 août 2011. Miġbur 2 mars 2021. Iċċekkja l-valuri tad-data f': |data-aċċess= u |data= (għajnuna)
6. ^ "History – Bob Marley" (bl-Ingliż). Miġbur 2024-09-08.
7. ^ "History – Bob Marley" (bl-Ingliż). Miġbur 2024-09-08.
8. ^ Nau, François, ed. (2012-12-31). "La version syriaque de l'Octateuque de Clément". Ċitazzjoni journal għandha bżonn |journal= (għajnuna)
9. ^ https://www.ina.fr/art-et-culture/musique/video/CAB8100960601/funerailles-bob-marley.fr.html. |title= nieqes jew vojt (għajnuna)
10. ^ Belgique, Nostalgie. "Bob Marley : découvrez ses 11 enfants". www.nostalgie.be (bil-Franċiż). Miġbur 2024-09-08.