Il Palazz ta Versailles pronunzja vɛərˈsaɪ vɜːrˈsaɪ vair SY vur SY bil Franċiż Château de Versailles ʃɑto d ə vɛʁsɑj huw
Palazz ta' Versailles

Il-Palazz ta' Versailles (pronunzja: /vɛərˈsaɪ, vɜːrˈsaɪ/ vair-SY, vur-SY; bil-Franċiż: Château de Versailles [ʃɑto d(ə) vɛʁsɑj]) huwa eks residenza rjali li nbena mir-Re Lwiġi XIV u li jinsab f', madwar 12-il mil (19-il kilometru) fil-Punent ta' Pariġi, Franza. Is-sjieda tal-palazz hija tar-Repubblika Franċiża u mill-1995 ġie ġestit, taħt it-tmexxija tal-Ministeru Franċiż għall-Kultura, mill-Istabbiliment Pubbliku tal-Palazz tal-Mużew u l-Proprjetà Nazzjonali ta' Versailles. Kull sena, bħala medja, 15,000,000 ruħ iżuru l-palazz, il-park jew il-ġonna ta' Versailles, għaldaqstant huwa wieħed mill-iżjed attrazzjonijiet turistiċi li jżuruh nies fid-dinja. Minħabba l-pandemija tal-COVID-19, l-għadd ta' viżitaturi li ħallsu l-biljett biex iżuru l-Palazz ta' Versailles naqas b'75 % minn tmien miljuni fl-2019 għal żewġ miljuni fl-2020. It-tnaqqis kien partikolarment qawwi fost il-viżitaturi barranin, li jirrappreżentaw tmenin fil-mija tal-viżitaturi li jħallsu l-biljett.
bena loġġa tal-kaċċa sempliċi fis-sit tal-Palazz ta' Versailles fl-1623 u ssostitwieh b'palazz żgħir fl-1631-1634. Lwiġi XIV kabbar il-palazz f'diversi fażijiet mill-1661 sal-1715. Kien residenza favorita taż-żewġ rejiet, u fl-1682, Lwiġi XIV ttrasferixxa s-sede tal-qorti u tal-gvern tiegħu lejn Versailles, u b'hekk il-palazz de facto sar il-belt kapitali ta' Franza u baqa' hekk anke taħt ir-Rejiet Lwiġi XV u Lwiġi XVI, li primarjament għamlu alterazzjonijiet fuq ġewwa tal-palazz, iżda fl-1789 il-familja rjali u l-belt kapitali ta' Franza reġgħu lura lejn Pariġi. Għall-kumplament tar-Rivoluzzjoni Franċiża, il-Palazz ta' Versailles ġie abbandunat għalkollox u żvujtat mill-kontenuti tiegħu, u l-popolazzjoni tal-belt u tal-inħawi naqset ferm.
Napuljun Bonaparte, wara li ħa lil Franza f'idejh, uża l-Palazz ta' Versailles bħala r-residenza tas-sajf tiegħu mill-1810 sal-1814, iżda ma rrestawrahx. Meta l-Monarkija Franċiża rrestawratu, xorta waħda baqgħet f'Pariġi, u qabel is-snin 30 tas-seklu 19 ma sarux tiswijiet kbar fil-palazz. Il-Mużew tal-Istorja ta' Franza ġie installat ġo fih minflok l-appartamenti tas-sezzjoni tan-Nofsinhar tal-palazz.
Il-palazz u l-park tniżżlu fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1979 għall-importanza tagħhom bħala ċentru tal-poter, tal-arti u tax-xjenza fi Franza matul is-sekli 17 u 18. Il-Ministeru Franċiż għall-Kultura elenka l-palazz, il-ġonna u xi strutturi sussidjarji tiegħu fil-lista tiegħu ta' monumenti sinifikanti kulturalment.
Storja
Fl-1623, Lwiġi XIII, ir-Re ta' Franza, bena loġġa tal-kaċċa fuq għolja f'art tal-kaċċa li kienet għal qalbu, 12-il mil (19-il kilometru) fil-Punent ta' Pariġi, u 10 mili (16-il kilometru) mir-residenza primarja tiegħu, il-. Is-sit, qrib villaġġ imsejjaħ Versailles, kien art mistagħdra b'żoni bil-boskijiet li l-qorti ta' Lwiġi XIII ddeskriviet bħala post li ma jistħoqlux li jmur fih ir-re; wieħed mill-membri tal-qorti tiegħu, , kiteb li l-loġġa "ma tispirax il-vanità lanqas fl-iktar ġentlom sempliċi". Mill-1631 sal-1634, l-arkitett issostitwixxa l-loġġa b'palazz għal Lwiġi XIII, li pprojbixxa lir-reġina tiegħu, Anna tal-Awstrija, milli torqod fih, anke meta kien hemm tifqigħa ta' ġidri f'Saint-Germain-en-Laye fl-1641 li obbligat lil Lwiġi XIII jmur f'Versailles flimkien mal-eredi tiegħu li kellu tliet snin, u li mbagħad sar Lwiġi XIV.
Meta Lwiġi XIII miet fl-1643, Anna saret ir-reġġenti ta' Lwiġi XIV, u l-palazz ta' Lwiġi XIII ġie abbandunat għal deċennju sħiħ. Anna ttrasferiet il-qorti lura f'Pariġi, fejn hi u l-ministru ewlieni tagħha, il-, komplew il-prattiki monetarji xejn popolari ta' Lwiġi XIII. Dan wassal għall-Fronde, sensiela ta' rewwixti kontra l-awtorità rjali mill-1648 sal-1653 u li b'mod parallel wasslet għal taqbida bejn Mazarin u l-prinċpijiet b'demm irjali, il-familja estiża ta' Lwiġi XIV, għal influwenza fuqu. Wara l-Fronde, Lwiġi XIV kien iddeterminat li jirrenja waħdu. Wara l-mewt ta' Mazarin fl-1661, Lwiġi XIV rriforma l-gvern tiegħu biex jeskludi lil ommu u lill-prinċpijiet b'demm irjali, ittrasferixxa l-qorti lura lejn Saint-Germain-en-Laye, u ordna l-espansjoni tal-palazz ta' missieru għall-Palazz ta' Versailles kif inhu llum il-ġurnata.
Lwiġi XIV kien ikkaċċja f'Versailles fis-snin 50 tas-seklu 17, iżda ma kellux xi interess speċjali f'Versailles qabel l-1661. Fis-17 ta' Awwissu 1661, Lwiġi XIV kien mistieden f'festival lussuż ospitat minn , is-Sovraintendent tal-Finanzi, fir-residenza tal-palazz tiegħu, il-. Lwiġi XIV baqa' impressjonat bil-palazz u l-ġonna tiegħu, li kienu xogħol , l-arkitett tal-qorti mill-1654, , il-ġardinar irjali mill-1657, u , pittur għas-servizz irjali mill-1647. L-iskala u l-opulenza tal-Palazz ta' Vaux-le-Vicomte ispiraw is-sens estetiku ta' Lwiġi XIV, iżda wassluh ukoll biex f'Settembru ta' dik is-sena jitfa' lil Fouquet il-ħabs, għaliex kien bena wkoll fortizza fuq gżira u armata privata. Lwiġi XIV kien ispirat ukoll minn Vaux-le-Vicomte, u qabbad l-awturi ta' dik l-opra biex jaħdmu fuq il-proġetti tiegħu. Lwiġi XIV ssostitwixxa lil Fouquet b', li kien jappoġġa lil Mazarin u kien għadu ta' Fouquet, u qabbdu jġestixxi l-korp ta' artiġjani tas-servizz irjali. Colbert għamilha ta' intermedjarju bejnhom u Lwiġi XIV, li ddirieġa u spezzjona personalment l-ippjanar u l-kostruzzjoni tal-Palazz ta' Versailles.
Kostruzzjoni
Għall-ewwel ix-xogħol f'Versailles ikkonċentra fuq il-park u l-ġonna tal-palazz, u fis-snin 60 tas-seklu 17, Le Vau żied biss żewġ sezzjonijiet distakkati tas-servizz u binja ta' riċeviment quddiem il-palazz. Iżda fl-1668-1669, bħala rispons għat-tkabbir tal-ġonna, u r-rebħa kontra Spanja fil-Gwerra tad-Devoluzzjoni, Lwiġi XIV ddeċieda li l-Palazz ta' Versailles isir residenza rjali fuq skala kbira. Għall-ewwel kien indeċiż bejn is-sostituzzjoni jew l-inkorporazzjoni tal-palazz ta' missieru, iżda għażel din tal-aħħar sa tmiem id-deċennju, u mill-1668 sal-1671, il-palazz ta' Lwiġi XIII ġie inkorporat fuq tliet naħat b'teknika mlaqqma l-enveloppe. B'hekk, il-palazz ingħata faċċata ġdida Taljanizzata li tħares lejn il-ġonna, iżda l-faċċata tal-bitħa ġiet ippreservata. Dan irriżulta f'taħlita ta' stili u ta' materjali li ssorprendew lil Lwiġi XIV u li Colbert iddeskriva bħala "ħallata ballata". It-tentattivi ta' omoġenizzazzjoni taż-żewġ faċċati ma rnexxewx, u fl-1670 Le Vau miet, u l-kariga tiegħu bħala l-Ewwel Arkitett tar-Re baqgħet battala għas-seba' snin ta' wara.
Minflok Le Vau laħaq f'Versailles l-assistent tiegħu, l-arkitett . Ix-xogħol fuq il-palazz matul is-snin 70 tas-seklu 17 iffoka fuq ġewwa tal-palazz, peress li l-palazz minn barra kien kważi tlesta, għalkemm d'Orbay kabbar is-sezzjonijiet tas-servizz ta' Le Vau u kkollegahom mal-palazz, u bena żewġ paviljuni għall-impjegati tal-gvern fil-binja quddiem il-palazz. Fl-1670, d'Orbay tqabbad minn Lwiġi XIV biex jiddisinja belt, imsejħa Versailles, sabiex jipprovdi l-akkomodazzjoni u s-servizzi għall-gvern u għall-qorti ta' Lwiġi XIV li kulma jmur baqgħu jikbru. L-għoti tal-art lill-membri tal-qorti għall-kostruzzjoni ta' djar fil-kampanja li kienu qishom il-palazz beda fl-1671. Is-sena ta' wara faqqgħet il-Gwerra bejn Franza u n-Netherlands u l-finanzjament għal Versailles intemm sal-1674, meta Lwiġi XIV ordna li jibda x-xogħol fuq it-Taraġ tal-Ambaxxaturi, taraġ grandjuż għar-riċeviment tal-mistednin, u waqqa' l-aħħar villaġġ ta' Versailles.
Wara li ntemmet il-Gwerra bejn Franza u n-Netherlands bir-rebħa ta' Franza fl-1678, Lwiġi XIV ħatar bħala l-Ewwel Arkitett lil , arkitett bl-esperjenza li kien igawdi l-fiduċja tiegħu, li bbenefika minn baġit ġdid u forza tax-xogħol kbira magħmula minn eks suldati. Mansart beda x-xogħol tiegħu billi bejn l-1678 u l-1681 żied is-Sala tal-Mirja, wettaq rinnovazzjoni tal-faċċata tal-bitħa tal-palazz ta' Lwiġi XIII, u kabbar il-paviljuni ta' d'Orbay biex joħloq is-Sezzjonijiet tal-Ministri fl-1678-1679. Biswit il-palazz, Mansart bena żewġ stalel imsejħa l-Grande u l-Petite Écuries mill-1679 sal-1682, kif ukoll il-Grand Commun, li kien jospita l-qaddejja u l-kċejjen ġenerali tal-palazz, mill-1682 sal-1684. Mansart żied ukoll żewġ sezzjonijiet ġodda għalkollox bl-istil Taljanizzat ta' Le Vau sabiex jospitaw il-qorti, l-ewwel fin-naħa tan-Nofsinhar tal-palazz mill-1679 sal-1681, u mbagħad fin-naħa tat-Tramuntana mill-1685 sal-1689.
Il-gwerra u l-finanzjament imnaqqas minħabba fiha wasslu biex il-kostruzzjoni ssir ferm iktar bil-mod f'Versailles għall-bqija tas-seklu 17. Il-Gwerra ta' Disa' Snin, li bdiet fl-1688, waqqfet ix-xogħol għalkollox sal-1698. Tliet snin wara, madankollu, bdiet il-Gwerra tas-Suċċessjoni Spanjola li swiet ferm iktar flus, u flimkien mal-ħsad batut fl-1693-1694 u fl-1709-1710, dawn wasslu biex Franza tidħol fi kriżi. B'hekk, Lwiġi XIV naqqas il-finanzjament u kkanċella wħud mix-xogħlijiet li Mansart kien ippjana għas-snin 80 tas-seklu 17, bħall-immudellar mill-ġdid tal-faċċata tal-bitħa bl-istil Taljanizzat. Lwiġi XIV u Mansart iffukaw fuq kappella permanenti għall-palazz, u l-kostruzzjoni tagħha damet mill-1699 sal-1710.
Is-suċċessuri ta' Lwiġi XIV, Lwiġi XV u Lwiġi XVI, inġenerali ħallew il-Palazz ta' Versailles kif wirtuh u ffukaw fuq ġewwa tal-palazz. Il-modifiki ta' Lwiġi XV bdew fis-snin 30 tas-seklu 18, bit-tlestija tas-Sala ta' , kamra tal-ballu fis-sezzjoni tat-Tramuntana, u t-tkabbir tal-appartament privat tar-re, li kien jeħtieġ it-tiġrif tat-Taraġ tal-Ambaxxaturi. Fl-1748, Lwiġi XV beda l-kostruzzjoni ta' teatru tal-palazz, it-Teatru Rjali tal-Opri ta' Versailles fl-iktar sezzjoni tat-Tramuntana tal-palazz, iżda t-tlestija ġiet imdewma sal-1770; il-kostruzzjoni ġiet interrotta fis-snin 40 tas-seklu 18 minħabba l-Gwerra tas-Suċċessjoni Awstrijaka u mill-ġdid fl-1756 meta faqqgħet il-Gwerra ta' Seba' Snin. Dawn il-gwerer żvujtaw it-teżor irjali u minn hemm 'il quddiem il-kostruzzjoni ġiet iffinanzjata l-ikbar mis-, il-maħbuba favorita ta' Lwiġi XV. Fl-1771, Lwiġi XV ordna li s-Sezzjoni tal-Ministri tinbena mill-ġdid bi stil Neoklassiku minn , l-arkitett tal-qorti, peress li kienet waslet biex taqa'. Dak ix-xogħol twaqqaf ukoll minħabba diffikultajiet finanzjarji, u baqa' ma tlestiex meta miet Lwiġi XV fl-1774. Fl-1784, Lwiġi XVI għal żmien qasir ittrasferixxa l-familja rjali lejn il- sakemm saru iktar rinnovazzjonijiet fil-Palazz ta' Versailles, iżda l-kostruzzjoni ma setgħetx tibda minħabba diffikultajiet finanzjarji u minħabba kriżi politika. Fl-1789, ir-Rivoluzzjoni Franċiża temmet il-perjodu tal-familja u tal-gvern irjali f'Versailles għal dejjem.
Rwol fil-politika
Il-Palazz ta' Versailles kien ċentrali fil-politika ta' Lwiġi XIV, bħala espressjoni u konċentrazzjoni tal-arti u tal-kultura Franċiża, u għaċ-ċentralizzazzjoni tal-poter irjali. Lwiġi XIV użda l-Palazz ta' Versailles għall-ewwel darba biex jippromwovi lilu nnifsu permezz ta' sensiela ta' festivals billejl fil-ġonna tal-palazz fl-1664, fl-1668 u fl-1674, u dawn ġew imxerda mal-Ewropa kollha permezz ta' litografiji u inċiżjonijiet. Saħansitra fl-1669, iżda speċjalement mill-1678, Lwiġi XIV għamel ħiltu biex Versailles issir is-sede tal-gvern tiegħu, u kabbar il-palazz sabiex jistabbilixxi l-qorti fih. Madankollu, it-trasferiment tal-qorti lejn Versailles ma seħħx qabel l-1682, u mhux uffiċjalment, għaliex l-opinjoni rigward Versailles kienet imħallta fost in-nobbiltà ta' Franza.
Minkejja dan, sal-1687 kien evidenti għal kulħadd li Versailles de facto kienet il-belt kapitali ta' Franza, u Lwiġi XIV rnexxielu jattira n-nobbiltà lejn Versailles għall-prestiġju u għall-patrunaġġ irjali fi ħdan etikett strett tal-qorti, u b'hekk nawwar il-bażijiet provinċjali tradizzjonali tagħhom tal-poter. Kien fil-Palazz ta' Versailles li Lwiġi XIV laqa' lid-Doge ta' Genova fl-1685, ambaxxata mir-Renju ta' Ayutthaya, it-Tajlandja (dak iż-żmien is-Siam), fl-1686, u ambaxxata mill-Iran tas- fl-1715.
Lwiġi XIV miet f'Versailles fl-1 ta' Settembru 1715 u s-suċċessur tiegħu kien il-proneputi tiegħu li kellu ħames snin, Lwiġi XV, id-Duka ta' , li ġie ttrasferit lejn u mbagħad lejn Pariġi mir-reġġent tiegħu, , id-Duka ta' . Il-Palazz ta' Versailles ġie ttraskurat sal-1722, meta Filippu II ttrasferixxa l-qorti lejn Versailles sabiex jaħrab min-nuqqas ta' popolarità tar-reġġenza tiegħu, u meta Lwiġi XV kiber. Madankollu, it-trasferiment tal-1722, kisser il-poter kulturali ta' Versailles, u matul ir-renju ta' Lwiġi XVI, il-membri tal-qorti kienu jqattgħu l-ħin liberu tagħhom għad-divertiment f'Pariġi u mhux f'Versailles.
Fl-1783, il-Palazz ta' Versailles kien is-sit fejn ġew iffirmati l-aħħar tnejn mit-tliet Trattati tal-Paċi ta' Pariġi (1783), li temmew il-Gwerra Rivoluzzjonarja Amerikana. Fit-3 ta' Settembru, id-delegati Brittaniċi u Amerikani, immexxija minn , iffirmaw it-Trattat ta' Pariġi fl-Hôtel d'York (issa 56 Rue Jacob) f'Pariġi, li wassal għall-indipendenza tal-Istati Uniti. Fl-4 ta' Settembru, Spanja u Franza ffirmaw trattati separati mal-Ingilterra fil-Palazz ta' Versailles, li formalment temmew il-gwerra.
Ir-Re u r-Reġina saru jafu bl-attakk ta' f'Pariġi fl-14 ta' Lulju 1789, meta kienu fil-palazz, u baqgħu iżolati hemmhekk filwaqt li r-Rivoluzzjoni f'Pariġi nfirxet. Il-korla dejjem tiżdied f'Pariġi wasslet għall-Marċ tan-Nisa f'Versailles fil-5 ta' Ottubru 1789. Folla ta' diversi eluf ta' rġiel u nisa, li ħarġu jipprotestaw kontra l-prezz għoli u l-iskarsezza tal-ħobż, għamlu marċ mis-swieq ta' Pariġi sa Versailles. Magħhom ħadu l-armi mill-armerija tal-belt, assedjaw il-palazz, u obbligaw lir-Re u lill-familja rjali, flimkien mal-membri tal-Assemblea Nazzjonali, jirritornaw magħhom lejn Pariġi l-għada.
Malli l-familja rjali telqet, il-palazz ingħalaq. Fl-1792, il-Konvenzjoni Nazzjonali, il-gvern rivoluzzjonarju l-ġdid, ordna t-trasferiment tal-pitturi u tal-iskulturi kollha mill-Palazz għal-. Fl-1793, il-Konvenzjoni ddikjarat l-abolizzjoni tal-monarkija u ordnat li l-proprjetà rjali kollha fil-palazz tinbigħ f'irkant. L-irkant seħħ bejn il-25 ta' Awwissu 1793 u l-11 ta' Awwissu 1794. L-arredamenti u l-arti tal-Palazz, inkluż l-għamara, il-mirja, il-banjijiet u t-tagħmir tal-kċejjen, inbigħu f'lottijiet ta' 17,000 oġġett. Il-ġilji u l-emblemi rjali kollha mal-binjiet tneħħew. Il-binjiet vojta ntużaw bħala maħżen għall-għamara, għall-arti u għal-libreriji kkonfiskati min-nobbiltà. L-appartamenti grandjużi vojta nfetħu għaż-żjarat mill-bidu tal-1793, u mużew żgħir ta' pitturi Franċiżi u skola tal-arti nfetħu f'uħud mill-kmamar vojta.
Seklu 19 – mużew tal-istorja u sit tal-gvern
Meta Napuljun Bonaparte sar Imperatur tal-Franċiżi fl-1804, huwa kkunsidra li jagħmel il-Palazz ta' Versailles bħala r-residenza tiegħu iżda abbanduna l-idea minħabba kemm kienet se tiswa r-rinnovazzjoni. Qabel ma żżewweġ lil Marie-Louise fl-1810, huwa ordna li jiġi rrestawrat il-Grand Trianon u li jiġi mgħammar bħala residenza tas-sajf għalih u għall-familja tiegħu, bl-istil ta' għamara kif għadu sa llum il-ġurnata.
Fl-1815, bil-waqgħa finali ta' Napuljun, Lwiġi XVIII, ħu ż-żgħir ta' Lwiġi XVI, sar ir-Re, u kkunsidra li jirritorna r-residenza rjali f'Versailles, fejn kien twieled. Huwa ordna r-restawr tal-appartamenti rjali, iżda l-kompitu u l-ispejjeż kienu kbar wisq. Lwiġi XVIII ordna li s-sezzjoni l-iktar fin-Nofsinhar tal-Cour Royale titwaqqa' u tiġi rikostruwita (1814-1824) sabiex tiġi pariġġ is-sezzjoni ta' Gabriel tal-1780 fin-naħa opposta, u dan wassal għal iktar uniformità fid-dehra tad-daħla ta' quddiem. La hu u lanqas is-suċċessur tiegħu ma għexu f'Versailles.
Ir-Rivoluzzjoni Franċiża tal-1830 wasslet monarka ġdid, Lwiġi-Filippu għall-poter, u ambizzjoni ġdida għal Versailles. Huwa ma rresjediex f'Versailles iżda beda l-ħolqien tal-Mużew tal-Istorja ta' Franza, iddedikat lill-"glorji kollha ta' Franza", li kien intuża biex jiġu ospitati xi membri tal-familja rjali. Il-kostruzzjoni tal-mużew inbdiet fl-1833 u l-mużew ġie inawgurat fit-30 ta' Ġunju 1837. L-iżjed kamra famuża tiegħu hija l-Galerie des Batailles (Sala tal-Battalji), li tokkupa l-biċċa l-kbira tat-tul tat-tieni sular tas-sezzjoni tan-Nofsinhar tal-palazz. Il-proġett tal-mużew inġenerali waqaf ħesrem meta Lwiġi-Filippu tilef il-poter fl-1848, għalkemm il-pitturi tal-eroj Franċiżi u tal-battalji l-kbar għadhom fis-sezzjoni tan-Nofsinhar sa llum il-ġurnata.
L-Imperatur Napuljun III uża l-palazz xi kultant bħala post għal ċerimonji grandjużi. Waħda mill-iżjed lussużi kienet il-bankett li ospita għar-Reġina Vitorja fit-Teatru Rjali tal-Opri ta' Versailles fil-25 ta' Awwissu 1855.
Matul il-Gwerra bejn Franza u l- tal-1870-1871, il-Palazz ta' Versailles ġie okkupat mill-persunal ġenerali tal-Armata Ġermaniża rebbieħa. Partijiet mill-palazz, inkluż is-Sala tal-Mirja, ġew ikkonvertiti fi sptar militari. Il-ħolqien tal-Imperu Ġermaniż, li kkombina l-Prussja u l-istati Ġermaniżi tal-madwar taħt , ġie pproklamat formalment fis-Sala tal-Mirja fit-18 ta' Jannar 1871. Il-Ġermaniżi baqgħu fil-Palazz ta' Versailles sal-iffirmar tal-armistizju f'Marzu 1871. F'dak ix-xahar, il-gvern tat-Tielet Repubblika Franċiża l-ġdida, li kien telaq minn Pariġi matul il-gwerra u mar f' u mbagħad f'Bordeaux, ittrasferixxa ruħu fil-Palazz ta' Versailles. L-Assemblea Nazzjonali organizzat il-laqgħat tagħha fit-Teatru tal-Opri.
Ir-rewwixta tal-Komun ta' Pariġi f'Marzu 1871, ipprevjena lill-gvern Franċiż, taħt , milli jirritorna minnufih lejn Pariġi. L-operazzjoni militari li ħonqot il-Komun fl-aħħar ta' Mejju tmexxiet minn Versailles, u l-priġunieri tal-Komun tressqu hemmhekk u għaddew ġuri fil-qrati militari. Fl-1875 inħoloq it-tieni korp parlamentari, is-Senat Franċiż, u dan għamel il-laqgħat tiegħu għall-elezzjoni tal-President tar-Repubblika f'sala ġdida maħluqa fl-1876 fis-sezzjoni tan-Nofsinhar tal-Palazz ta' Versailles. Is-Senat Franċiż għadu sa issa jiltaqa' fil-Palazz ta' Versailles f'okkażjonijiet speċjali, bħall-emendar tal-Kostituzzjoni Franċiża.
Seklu 20
Fl-aħħar tas-seklu 19 u fil-bidu tas-seklu 20 bdew isiru l-ewwel sforzi ta' restawr fil-Palazz ta' Versailles, l-ewwel immexxija minn , poeta u studjuż u l-ewwel konservatur, li beda x-xogħol tiegħu fl-1892. Il-konservazzjoni u r-restawr ġew interrotti minn żewġ gwerer dinjin iżda baqgħu għaddejjin sa llum il-ġurnata.
Il-Palazz ta' Versailles reġa' lura fix-xena dinjija f'Ġunju 1919, meta, wara sitt xhur ta' negozjati, it-Trattat ta' Versailles, li formalment temm l-Ewwel Gwerra Dinjija, ġie ffirmat fis-Sala tal-Mirja. Bejn l-1925 u l-1928, il-filantropu Amerikan u l-multimiljunarju ta $2,166,000, l-ekwivalenti ta' madwar tletin miljun dollaru llum, għar-restawr u għar-rinnovazzjoni tal-palazz.
Iktar xogħol sar wara t-Tieni Gwerra Dinjija, permezz tar-restawr tat-Teatru Rjali tal-Opri ta' Versailles. It-teatru reġa' nfetaħ fl-1957, fil-preżenza tar-Reġina Eliżabetta II tar-Renju Unit.
Fl-1978, partijiet mill-Palazz ta' Versailles ġarrbu ħsarat estensivi minħabba bomba mpoġġija minn terroristi Bretoni.
Mis-snin 50 tas-seklu 20, meta l-mużew ta' Versailles kien taħt it-tmexxija ta' , l-objettiv kien li l-palazz jiġi rrestawrat għal kif kien fl-1789 – jew qrib kemm jista' jkun – meta l-familja rjali telqet mill-palazz. Fost il-proġetti bikrin kien hemm it-tiswija tas-saqaf tas-Sala tal-Mirja; il-kampanja ta' reklamar xeħtet l-attenzjoni internazzjonali fuq il-karba ta' Versailles wara l-gwerra u kisbet ħafna flus minn barra l-pajjiż, inkluż għotja finanzjarja mill-Fondazzjoni Rockefeller.
Wieħed mill-iżjed proġetti li swew flus lill-mużew u lill-Ħames Repubblika ta' Franza kien ix-xiri mill-ġdid tal-ikbar ammont possibbli ta' arredamenti oriġinali. B'konsegwenza ta' dan, peress li l-għamara rjali – u speċjalment l-għamara tal-Palazz ta' Versailles – jiswew ħafna flus minħabba d-domanda għaliha fis-suq internazzjonali, il-mużew nefaq fondi konsiderevoli biex jipprova jikseb kemm seta' mill-arredamenti oriġinali tal-palazz.
Seklu 21
In 2003, a new restoration initiative – the "Grand Versailles" project – was started, which began with the replanting of the gardens, which had lost over 10,000 trees during Cyclone Lothar on 26 December 1999. One part of the initiative, the restoration of the Hall of Mirrors, was completed in 2006. Another major project was the further restoration of the backstage areas of the Royal Opera of Versailles in 2007 to 2009.
Attwalment is-sjieda tal-Palazz ta' Versailles hija f'idejn l-Istat Franċiż. It-titlu formali tiegħu huwa l-Istabbiliment Pubbliku tal-Palazz, il-Mużew u l-Proprjetà Nazzjonali ta' Versailles. Mill-1995 ġie ġestit bħala Proprjetà Pubblika, b'amministrazzjoni u b'ġestjoni indipendenti ssorveljati mill-Ministeru Franċiż għall-Kultura.
L-artijiet tal-Palazz ta' Versailles se jospitaw il-kompetizzjoni ekwestri matul il-Logħob Olimpiku tas-sajf tal-2024.
Sit ta' Wirt Dinji
Il-Palazz u l-Park ta' Versailles ġew iddeżinjati bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1979. Saret modifika minuri fiż-żona ta' lqugħ tas-sit fl-2007.
Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' tliet kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (i) "Rappreżentazzjoni ta' kapulavur frott il-kreattività tal-bniedem"; il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ"; u l-kriterju (vi) "Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma' avvenimenti jew ma' tradizzjonijiet ħajjin, ma' ideat jew ma' twemmin, jew ma' xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta' valur universali straordinarju".
Referenzi
- ^ "Definition of Versailles | Dictionary.com". www.dictionary.com (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-25.
- ^ "The Public Establishment". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-10-31. Miġbur 2022-08-25.
- ^ "Palace of Versailles (Château de Versailles)". us.france.fr (bl-Ingliż). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2022-12-18. Miġbur 2022-08-25.
- ^ benedicte (2021-07-24). "Le rapport d'activité 2020 du château est en ligne" (bil-Franċiż). Miġbur 2022-08-25.
- ^ a b ċ Centre, UNESCO World Heritage. "Palace and Park of Versailles". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-25.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 2.
- ^ Ayers, Andrew (2004). The Architecture of Paris: An Architectural Guide. Edition Axel Menges. ISBN 9783930698967. p. 333.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. pp. 1-2.
- ^ Hoog, Simone (1996). "Versailles". In Turner, Jane (ed.). The Dictionary of Art. Vol. 32. New York: Grove. pp. 369–374. ISBN 9781884446009. p. 369.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 15.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. p. 53.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. pp. 15-16.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. p. 53.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 16.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 3.
- ^ a b "History". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-03-27. Miġbur 2022-08-25.
- ^ Bohanan, Donna (2001). Crown and Nobility in Early Modern France. European History in Perspective. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-333-71694-6. p. 58.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 17.
- ^ Bohanan, Donna (2001). Crown and Nobility in Early Modern France. European History in Perspective. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-333-71694-6. pp. 58, 60 u 66.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 26.
- ^ Bohanan, Donna (2001). Crown and Nobility in Early Modern France. European History in Perspective. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-333-71694-6. p. 66.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. p. 18.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 25.
- ^ Hoog, Simone (1996). "Versailles". In Turner, Jane (ed.). The Dictionary of Art. Vol. 32. New York: Grove. pp. 369–374. ISBN 9781884446009. pp. 369-370.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. pp. 4-5.
- ^ Bonney, Richard (2007). "Vindication of the Fronde? The cost of Louis XIV's Versailles building programme". French History. Oxford University Press. 21 (2): 205–22. p. 223.
- ^ Blanning, T. C. W. (2002). The Culture of Power and the Power of Culture: Old Regime Europe 1660–1789. Oxford University Press. doi:10.1093/acprof:oso/9780198227458.001.0001. ISBN 978-0-1982-2745-8. p. 33.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 19.
- ^ "Charles Le Brun". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-11-02. Miġbur 2022-08-25.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. pp. 18-19.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. p. 41.
- ^ Blanning, T. C. W. (2002). The Culture of Power and the Power of Culture: Old Regime Europe 1660–1789. Oxford University Press. doi:10.1093/acprof:oso/9780198227458.001.0001. ISBN 978-0-1982-2745-8. p. 40.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. p. 42.
- ^ Bonney, Richard (2007). "Vindication of the Fronde? The cost of Louis XIV's Versailles building programme". French History. Oxford University Press. 21 (2): 205–22. pp. 208-210.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 5.
- ^ Blanning, T. C. W. (2002). The Culture of Power and the Power of Culture: Old Regime Europe 1660–1789. Oxford University Press. doi:10.1093/acprof:oso/9780198227458.001.0001. ISBN 978-0-1982-2745-8. p. 36.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. p. 20.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 9.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. p. 35.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. p. 25.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. pp. 55-63.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 4.
- ^ Ayers, Andrew (2004). The Architecture of Paris: An Architectural Guide. Edition Axel Menges. ISBN 9783930698967. p. 334.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. p. 54.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 6.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. p. 67.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. pp. 62-63, 69.
- ^ Ayers, Andrew (2004). The Architecture of Paris: An Architectural Guide. Edition Axel Menges. ISBN 9783930698967. p. 334.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. p. 61.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. pp. 61, 64.
- ^ Ayers, Andrew (2004). The Architecture of Paris: An Architectural Guide. Edition Axel Menges. ISBN 9783930698967. pp. 334-335.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. p. 64.
- ^ Hoog, Simone (1996). "Versailles". In Turner, Jane (ed.). The Dictionary of Art. Vol. 32. New York: Grove. pp. 369–374. ISBN 9781884446009. p. 370.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 7.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 24.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. pp. 7-8.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. p. 22.
- ^ Berger, Robert W. (1985). Versailles: The Château of Louis XIV. Penn State University Press. ISBN 0-271-00412-6. p. 22.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. p. 91.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 22.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. p. 38.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. pp. 27-28.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. pp. 50-51.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. pp. 9, 11.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. p. 93.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. pp. 86-87, 113.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 18.
- ^ "Versailles, "capital" of the kingdom, 1682". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-11-22. Miġbur 2022-08-25.
- ^ Berger, Robert W. (1994). A Royal Passion: Louis XIV as Patron of Architecture. Cambridge University Press. ISBN 0-521-44029-7. p. 114.
- ^ "The Royal Stables". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-10-17. Miġbur 2022-08-25.
- ^ "The Grand Commun". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2019-08-02. Miġbur 2022-08-25.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. pp. 10-11.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 43.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. p. 51.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 52.
- ^ Doyle, William, ed. (2001). Old Regime France. Short Oxford History of France. Oxford University Press. ISBN 0-19-873129-9. p. 190.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. pp. 51-52.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. pp. 17-19.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 53.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. pp. 59-60, 65.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. pp. 20-21.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 21.
- ^ "The Royal Opera". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-03-27. Miġbur 2022-08-25.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 61.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. pp. 21-24.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 24.
- ^ Blanning, T. C. W. (2002). The Culture of Power and the Power of Culture: Old Regime Europe 1660–1789. Oxford University Press. doi:10.1093/acprof:oso/9780198227458.001.0001. ISBN 978-0-1982-2745-8. pp. 33-40.
- ^ Bohanan, Donna (2001). Crown and Nobility in Early Modern France. European History in Perspective. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-333-71694-6. pp. 61-64.
- ^ Blanning, T. C. W. (2002). The Culture of Power and the Power of Culture: Old Regime Europe 1660–1789. Oxford University Press. doi:10.1093/acprof:oso/9780198227458.001.0001. ISBN 978-0-1982-2745-8. p. 49.
- ^ Walton, Guy (1986). Louis XIV's Versailles. University of Chicago Press. ISBN 978-0-2268-7254-4. pp. 57, 59.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 26.
- ^ Bohanan, Donna (2001). Crown and Nobility in Early Modern France. European History in Perspective. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-333-71694-6. p. 62.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 42.
- ^ Doyle, William, ed. (2001). Old Regime France. Short Oxford History of France. Oxford University Press. ISBN 0-19-873129-9. p. 173.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 14.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 15.
- ^ Blanning, T. C. W. (2002). The Culture of Power and the Power of Culture: Old Regime Europe 1660–1789. Oxford University Press. doi:10.1093/acprof:oso/9780198227458.001.0001. ISBN 978-0-1982-2745-8. pp. 31-34, 40.
- ^ Swann, Julian. "Politics: Louis XV". Old Regime France. pp. 195–222. p. 143, 145.
- ^ "Reception of the Doge of Genoa, 1685". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-11-22. Miġbur 2022-08-25.
- ^ "Reception of the Ambassador of Siam, 1686". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-11-22. Miġbur 2022-08-25.
- ^ "Reception of the Ambassadors of Persia, 1715". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-11-22. Miġbur 2022-08-25.
- ^ "Death of Louis XIV, 1715". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-11-23. Miġbur 2022-08-25.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 57.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 20.
- ^ Jones, Colin (2018). Versailles. Basic Books. ISBN 978-1-5416-7338-0. p. 58.
- ^ Swann, Julian. "Politics: Louis XV". Old Regime France. pp. 195–222. p. 201.
- ^ Doyle, William, ed. (2001). Old Regime France. Short Oxford History of France. Oxford University Press. ISBN 0-19-873129-9. p. 91.
- ^ "The Treaty of Paris". www.constitutionfacts.com. Miġbur 2022-08-25.
- ^ Lacaille, Frédéric (2012). Versailles – 400 ans d'histoire. Paris: Gallimard. ISBN 978-2-07-044430-4. pp. 16-17.
- ^ Lacaille, Frédéric (2012). Versailles – 400 ans d'histoire. Paris: Gallimard. ISBN 978-2-07-044430-4. p. 18.
- ^ Lacaille, Frédéric (2012). Versailles – 400 ans d'histoire. Paris: Gallimard. ISBN 978-2-07-044430-4. p. 19.
- ^ Spaworth, Anthony (2008). Versailles: A Biography of a Palace. Macmillan Publishers. ISBN 978-0-3123-5785-6. p. 244.
- ^ Hoog, Simone (1996). "Versailles". In Turner, Jane (ed.). The Dictionary of Art. Vol. 32. New York: Grove. pp. 369–374. ISBN 9781884446009. pp. 369-374.
- ^ "Visit of Queen Victoria, 1855". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-11-22. Miġbur 2022-08-25.
- ^ Lacaille, Frédéric (2012). Versailles – 400 ans d'histoire. Paris: Gallimard. ISBN 978-2-07-044430-4. p. 12.
- ^ Lacaille, Frédéric (2012). Versailles – 400 ans d'histoire. Paris: Gallimard. ISBN 978-2-07-044430-4. p. 20.
- ^ Lacaille, Frédéric (2012). Versailles – 400 ans d'histoire. Paris: Gallimard. ISBN 978-2-07-044430-4. p. 13.
- ^ Iverson, Jeffrey, France Today, id-19 ta' Lulju 2014.
- ^ "1957 - XXth century - Over the centuries - Versailles 3d". www.versailles3d.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2022-05-18. Miġbur 2022-08-25.
- ^ "VERSAILLES PALACE IS DAMAGED BY BOMB" (bl-Ingliż). 1978-06-26. Miġbur 2022-08-25.
- ^ Kemp, Gerard van der (1976). "Remeubler Versailles". Revue du Louvre. pp. 135-137.
- ^ "Versailles en grande toilette - L'Express". web.archive.org. 2008-02-15. Arkivjat mill-oriġinal fl-2008-02-15. Miġbur 2022-08-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "The Public Establishment". Palace of Versailles (bl-Ingliż). 2016-10-31. Miġbur 2022-08-25.
- ^ "Château de Versailles". Paris 2024 (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-25.
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Palazz ta' Versailles, X'inhi Palazz ta' Versailles? Xi tfisser Palazz ta' Versailles?
Il Palazz ta Versailles pronunzja vɛerˈsaɪ vɜːrˈsaɪ vair SY vur SY bil Franċiz Chateau de Versailles ʃɑto d e vɛʁsɑj huwa eks residenza rjali li nbena mir Re Lwiġi XIV u li jinsab f madwar 12 il mil 19 il kilometru fil Punent ta Pariġi Franza Is sjieda tal palazz hija tar Repubblika Franċiza u mill 1995 ġie ġestit taħt it tmexxija tal Ministeru Franċiz għall Kultura mill Istabbiliment Pubbliku tal Palazz tal Muzew u l Proprjeta Nazzjonali ta Versailles Kull sena bħala medja 15 000 000 ruħ izuru l palazz il park jew il ġonna ta Versailles għaldaqstant huwa wieħed mill izjed attrazzjonijiet turistiċi li jzuruh nies fid dinja Minħabba l pandemija tal COVID 19 l għadd ta vizitaturi li ħallsu l biljett biex izuru l Palazz ta Versailles naqas b 75 minn tmien miljuni fl 2019 għal zewġ miljuni fl 2020 It tnaqqis kien partikolarment qawwi fost il vizitaturi barranin li jirrapprezentaw tmenin fil mija tal vizitaturi li jħallsu l biljett Il Palazz ta Versailles bena loġġa tal kaċċa sempliċi fis sit tal Palazz ta Versailles fl 1623 u ssostitwieh b palazz zgħir fl 1631 1634 Lwiġi XIV kabbar il palazz f diversi fazijiet mill 1661 sal 1715 Kien residenza favorita taz zewġ rejiet u fl 1682 Lwiġi XIV ttrasferixxa s sede tal qorti u tal gvern tiegħu lejn Versailles u b hekk il palazz de facto sar il belt kapitali ta Franza u baqa hekk anke taħt ir Rejiet Lwiġi XV u Lwiġi XVI li primarjament għamlu alterazzjonijiet fuq ġewwa tal palazz izda fl 1789 il familja rjali u l belt kapitali ta Franza reġgħu lura lejn Pariġi Għall kumplament tar Rivoluzzjoni Franċiza il Palazz ta Versailles ġie abbandunat għalkollox u zvujtat mill kontenuti tiegħu u l popolazzjoni tal belt u tal inħawi naqset ferm Napuljun Bonaparte wara li ħa lil Franza f idejh uza l Palazz ta Versailles bħala r residenza tas sajf tiegħu mill 1810 sal 1814 izda ma rrestawrahx Meta l Monarkija Franċiza rrestawratu xorta waħda baqgħet f Pariġi u qabel is snin 30 tas seklu 19 ma sarux tiswijiet kbar fil palazz Il Muzew tal Istorja ta Franza ġie installat ġo fih minflok l appartamenti tas sezzjoni tan Nofsinhar tal palazz Il palazz u l park tnizzlu fil lista tas Siti ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1979 għall importanza tagħhom bħala ċentru tal poter tal arti u tax xjenza fi Franza matul is sekli 17 u 18 Il Ministeru Franċiz għall Kultura elenka l palazz il ġonna u xi strutturi sussidjarji tiegħu fil lista tiegħu ta monumenti sinifikanti kulturalment StorjaInċizjoni ta tal Palazz ta Versailles għall ħabta tal 1652 Fl 1623 Lwiġi XIII ir Re ta Franza bena loġġa tal kaċċa fuq għolja f art tal kaċċa li kienet għal qalbu 12 il mil 19 il kilometru fil Punent ta Pariġi u 10 mili 16 il kilometru mir residenza primarja tiegħu il Is sit qrib villaġġ imsejjaħ Versailles kien art mistagħdra b zoni bil boskijiet li l qorti ta Lwiġi XIII ddeskriviet bħala post li ma jistħoqlux li jmur fih ir re wieħed mill membri tal qorti tiegħu kiteb li l loġġa ma tispirax il vanita lanqas fl iktar ġentlom sempliċi Mill 1631 sal 1634 l arkitett issostitwixxa l loġġa b palazz għal Lwiġi XIII li pprojbixxa lir reġina tiegħu Anna tal Awstrija milli torqod fih anke meta kien hemm tifqigħa ta ġidri f Saint Germain en Laye fl 1641 li obbligat lil Lwiġi XIII jmur f Versailles flimkien mal eredi tiegħu li kellu tliet snin u li mbagħad sar Lwiġi XIV Meta Lwiġi XIII miet fl 1643 Anna saret ir reġġenti ta Lwiġi XIV u l palazz ta Lwiġi XIII ġie abbandunat għal deċennju sħiħ Anna ttrasferiet il qorti lura f Pariġi fejn hi u l ministru ewlieni tagħha il komplew il prattiki monetarji xejn popolari ta Lwiġi XIII Dan wassal għall Fronde sensiela ta rewwixti kontra l awtorita rjali mill 1648 sal 1653 u li b mod parallel wasslet għal taqbida bejn Mazarin u l prinċpijiet b demm irjali il familja estiza ta Lwiġi XIV għal influwenza fuqu Wara l Fronde Lwiġi XIV kien iddeterminat li jirrenja waħdu Wara l mewt ta Mazarin fl 1661 Lwiġi XIV rriforma l gvern tiegħu biex jeskludi lil ommu u lill prinċpijiet b demm irjali ittrasferixxa l qorti lura lejn Saint Germain en Laye u ordna l espansjoni tal palazz ta missieru għall Palazz ta Versailles kif inhu llum il ġurnata Lwiġi XIV kien ikkaċċja f Versailles fis snin 50 tas seklu 17 izda ma kellux xi interess speċjali f Versailles qabel l 1661 Fis 17 ta Awwissu 1661 Lwiġi XIV kien mistieden f festival lussuz ospitat minn is Sovraintendent tal Finanzi fir residenza tal palazz tiegħu il Lwiġi XIV baqa impressjonat bil palazz u l ġonna tiegħu li kienu xogħol l arkitett tal qorti mill 1654 il ġardinar irjali mill 1657 u pittur għas servizz irjali mill 1647 L iskala u l opulenza tal Palazz ta Vaux le Vicomte ispiraw is sens estetiku ta Lwiġi XIV izda wassluh ukoll biex f Settembru ta dik is sena jitfa lil Fouquet il ħabs għaliex kien bena wkoll fortizza fuq gzira u armata privata Lwiġi XIV kien ispirat ukoll minn Vaux le Vicomte u qabbad l awturi ta dik l opra biex jaħdmu fuq il proġetti tiegħu Lwiġi XIV ssostitwixxa lil Fouquet b li kien jappoġġa lil Mazarin u kien għadu ta Fouquet u qabbdu jġestixxi l korp ta artiġjani tas servizz irjali Colbert għamilha ta intermedjarju bejnhom u Lwiġi XIV li ddirieġa u spezzjona personalment l ippjanar u l kostruzzjoni tal Palazz ta Versailles Kostruzzjoni Il Palazz ta Versailles fl 1668 pittura ta Għall ewwel ix xogħol f Versailles ikkonċentra fuq il park u l ġonna tal palazz u fis snin 60 tas seklu 17 Le Vau zied biss zewġ sezzjonijiet distakkati tas servizz u binja ta riċeviment quddiem il palazz Izda fl 1668 1669 bħala rispons għat tkabbir tal ġonna u r rebħa kontra Spanja fil Gwerra tad Devoluzzjoni Lwiġi XIV ddeċieda li l Palazz ta Versailles isir residenza rjali fuq skala kbira Għall ewwel kien indeċiz bejn is sostituzzjoni jew l inkorporazzjoni tal palazz ta missieru izda għazel din tal aħħar sa tmiem id deċennju u mill 1668 sal 1671 il palazz ta Lwiġi XIII ġie inkorporat fuq tliet naħat b teknika mlaqqma l enveloppe B hekk il palazz ingħata faċċata ġdida Taljanizzata li tħares lejn il ġonna izda l faċċata tal bitħa ġiet ippreservata Dan irrizulta f taħlita ta stili u ta materjali li ssorprendew lil Lwiġi XIV u li Colbert iddeskriva bħala ħallata ballata It tentattivi ta omoġenizzazzjoni taz zewġ faċċati ma rnexxewx u fl 1670 Le Vau miet u l kariga tiegħu bħala l Ewwel Arkitett tar Re baqgħet battala għas seba snin ta wara Il faċċata ta Le Vau li tagħti fuq il ġonna għall ħabta tal 1675 Minflok Le Vau laħaq f Versailles l assistent tiegħu l arkitett Ix xogħol fuq il palazz matul is snin 70 tas seklu 17 iffoka fuq ġewwa tal palazz peress li l palazz minn barra kien kwazi tlesta għalkemm d Orbay kabbar is sezzjonijiet tas servizz ta Le Vau u kkollegahom mal palazz u bena zewġ paviljuni għall impjegati tal gvern fil binja quddiem il palazz Fl 1670 d Orbay tqabbad minn Lwiġi XIV biex jiddisinja belt imsejħa Versailles sabiex jipprovdi l akkomodazzjoni u s servizzi għall gvern u għall qorti ta Lwiġi XIV li kulma jmur baqgħu jikbru L għoti tal art lill membri tal qorti għall kostruzzjoni ta djar fil kampanja li kienu qishom il palazz beda fl 1671 Is sena ta wara faqqgħet il Gwerra bejn Franza u n Netherlands u l finanzjament għal Versailles intemm sal 1674 meta Lwiġi XIV ordna li jibda x xogħol fuq it Taraġ tal Ambaxxaturi taraġ grandjuz għar riċeviment tal mistednin u waqqa l aħħar villaġġ ta Versailles Il Palazz ta Versailles għall ħabta tal 1682 inċizjoni ta Wara li ntemmet il Gwerra bejn Franza u n Netherlands bir rebħa ta Franza fl 1678 Lwiġi XIV ħatar bħala l Ewwel Arkitett lil arkitett bl esperjenza li kien igawdi l fiduċja tiegħu li bbenefika minn baġit ġdid u forza tax xogħol kbira magħmula minn eks suldati Mansart beda x xogħol tiegħu billi bejn l 1678 u l 1681 zied is Sala tal Mirja wettaq rinnovazzjoni tal faċċata tal bitħa tal palazz ta Lwiġi XIII u kabbar il paviljuni ta d Orbay biex joħloq is Sezzjonijiet tal Ministri fl 1678 1679 Biswit il palazz Mansart bena zewġ stalel imsejħa l Grande u l Petite Ecuries mill 1679 sal 1682 kif ukoll il Grand Commun li kien jospita l qaddejja u l kċejjen ġenerali tal palazz mill 1682 sal 1684 Mansart zied ukoll zewġ sezzjonijiet ġodda għalkollox bl istil Taljanizzat ta Le Vau sabiex jospitaw il qorti l ewwel fin naħa tan Nofsinhar tal palazz mill 1679 sal 1681 u mbagħad fin naħa tat Tramuntana mill 1685 sal 1689 Il gwerra u l finanzjament imnaqqas minħabba fiha wasslu biex il kostruzzjoni ssir ferm iktar bil mod f Versailles għall bqija tas seklu 17 Il Gwerra ta Disa Snin li bdiet fl 1688 waqqfet ix xogħol għalkollox sal 1698 Tliet snin wara madankollu bdiet il Gwerra tas Suċċessjoni Spanjola li swiet ferm iktar flus u flimkien mal ħsad batut fl 1693 1694 u fl 1709 1710 dawn wasslu biex Franza tidħol fi krizi B hekk Lwiġi XIV naqqas il finanzjament u kkanċella wħud mix xogħlijiet li Mansart kien ippjana għas snin 80 tas seklu 17 bħall immudellar mill ġdid tal faċċata tal bitħa bl istil Taljanizzat Lwiġi XIV u Mansart iffukaw fuq kappella permanenti għall palazz u l kostruzzjoni tagħha damet mill 1699 sal 1710 Ballu bil maskri fis Sala tal Mirja 1745 pittura ta Is suċċessuri ta Lwiġi XIV Lwiġi XV u Lwiġi XVI inġenerali ħallew il Palazz ta Versailles kif wirtuh u ffukaw fuq ġewwa tal palazz Il modifiki ta Lwiġi XV bdew fis snin 30 tas seklu 18 bit tlestija tas Sala ta kamra tal ballu fis sezzjoni tat Tramuntana u t tkabbir tal appartament privat tar re li kien jeħtieġ it tiġrif tat Taraġ tal Ambaxxaturi Fl 1748 Lwiġi XV beda l kostruzzjoni ta teatru tal palazz it Teatru Rjali tal Opri ta Versailles fl iktar sezzjoni tat Tramuntana tal palazz izda t tlestija ġiet imdewma sal 1770 il kostruzzjoni ġiet interrotta fis snin 40 tas seklu 18 minħabba l Gwerra tas Suċċessjoni Awstrijaka u mill ġdid fl 1756 meta faqqgħet il Gwerra ta Seba Snin Dawn il gwerer zvujtaw it tezor irjali u minn hemm il quddiem il kostruzzjoni ġiet iffinanzjata l ikbar mis il maħbuba favorita ta Lwiġi XV Fl 1771 Lwiġi XV ordna li s Sezzjoni tal Ministri tinbena mill ġdid bi stil Neoklassiku minn l arkitett tal qorti peress li kienet waslet biex taqa Dak ix xogħol twaqqaf ukoll minħabba diffikultajiet finanzjarji u baqa ma tlestiex meta miet Lwiġi XV fl 1774 Fl 1784 Lwiġi XVI għal zmien qasir ittrasferixxa l familja rjali lejn il sakemm saru iktar rinnovazzjonijiet fil Palazz ta Versailles izda l kostruzzjoni ma setgħetx tibda minħabba diffikultajiet finanzjarji u minħabba krizi politika Fl 1789 ir Rivoluzzjoni Franċiza temmet il perjodu tal familja u tal gvern irjali f Versailles għal dejjem Rwol fil politika Ir Riċeviment tal Grand Conde f Versailles pittura ta Jean Leon Gerome Il Palazz ta Versailles kien ċentrali fil politika ta Lwiġi XIV bħala espressjoni u konċentrazzjoni tal arti u tal kultura Franċiza u għaċ ċentralizzazzjoni tal poter irjali Lwiġi XIV uzda l Palazz ta Versailles għall ewwel darba biex jippromwovi lilu nnifsu permezz ta sensiela ta festivals billejl fil ġonna tal palazz fl 1664 fl 1668 u fl 1674 u dawn ġew imxerda mal Ewropa kollha permezz ta litografiji u inċizjonijiet Saħansitra fl 1669 izda speċjalement mill 1678 Lwiġi XIV għamel ħiltu biex Versailles issir is sede tal gvern tiegħu u kabbar il palazz sabiex jistabbilixxi l qorti fih Madankollu it trasferiment tal qorti lejn Versailles ma seħħx qabel l 1682 u mhux uffiċjalment għaliex l opinjoni rigward Versailles kienet imħallta fost in nobbilta ta Franza Minkejja dan sal 1687 kien evidenti għal kulħadd li Versailles de facto kienet il belt kapitali ta Franza u Lwiġi XIV rnexxielu jattira n nobbilta lejn Versailles għall prestiġju u għall patrunaġġ irjali fi ħdan etikett strett tal qorti u b hekk nawwar il bazijiet provinċjali tradizzjonali tagħhom tal poter Kien fil Palazz ta Versailles li Lwiġi XIV laqa lid Doge ta Genova fl 1685 ambaxxata mir Renju ta Ayutthaya it Tajlandja dak iz zmien is Siam fl 1686 u ambaxxata mill Iran tas fl 1715 Lwiġi XIV miet f Versailles fl 1 ta Settembru 1715 u s suċċessur tiegħu kien il proneputi tiegħu li kellu ħames snin Lwiġi XV id Duka ta li ġie ttrasferit lejn u mbagħad lejn Pariġi mir reġġent tiegħu id Duka ta Il Palazz ta Versailles ġie ttraskurat sal 1722 meta Filippu II ttrasferixxa l qorti lejn Versailles sabiex jaħrab min nuqqas ta popolarita tar reġġenza tiegħu u meta Lwiġi XV kiber Madankollu it trasferiment tal 1722 kisser il poter kulturali ta Versailles u matul ir renju ta Lwiġi XVI il membri tal qorti kienu jqattgħu l ħin liberu tagħhom għad divertiment f Pariġi u mhux f Versailles Bankett għar Reġina Vitorja ospitata f Awwissu 1855 minn Napuljun III fit Teatru Rjali tal Opri ta Versailles pittura ta Fl 1783 il Palazz ta Versailles kien is sit fejn ġew iffirmati l aħħar tnejn mit tliet Trattati tal Paċi ta Pariġi 1783 li temmew il Gwerra Rivoluzzjonarja Amerikana Fit 3 ta Settembru id delegati Brittaniċi u Amerikani immexxija minn iffirmaw it Trattat ta Pariġi fl Hotel d York issa 56 Rue Jacob f Pariġi li wassal għall indipendenza tal Istati Uniti Fl 4 ta Settembru Spanja u Franza ffirmaw trattati separati mal Ingilterra fil Palazz ta Versailles li formalment temmew il gwerra Ir Re u r Reġina saru jafu bl attakk ta f Pariġi fl 14 ta Lulju 1789 meta kienu fil palazz u baqgħu izolati hemmhekk filwaqt li r Rivoluzzjoni f Pariġi nfirxet Il korla dejjem tizdied f Pariġi wasslet għall Marċ tan Nisa f Versailles fil 5 ta Ottubru 1789 Folla ta diversi eluf ta rġiel u nisa li ħarġu jipprotestaw kontra l prezz għoli u l iskarsezza tal ħobz għamlu marċ mis swieq ta Pariġi sa Versailles Magħhom ħadu l armi mill armerija tal belt assedjaw il palazz u obbligaw lir Re u lill familja rjali flimkien mal membri tal Assemblea Nazzjonali jirritornaw magħhom lejn Pariġi l għada Malli l familja rjali telqet il palazz ingħalaq Fl 1792 il Konvenzjoni Nazzjonali il gvern rivoluzzjonarju l ġdid ordna t trasferiment tal pitturi u tal iskulturi kollha mill Palazz għal Fl 1793 il Konvenzjoni ddikjarat l abolizzjoni tal monarkija u ordnat li l proprjeta rjali kollha fil palazz tinbigħ f irkant L irkant seħħ bejn il 25 ta Awwissu 1793 u l 11 ta Awwissu 1794 L arredamenti u l arti tal Palazz inkluz l għamara il mirja il banjijiet u t tagħmir tal kċejjen inbigħu f lottijiet ta 17 000 oġġett Il ġilji u l emblemi rjali kollha mal binjiet tneħħew Il binjiet vojta ntuzaw bħala maħzen għall għamara għall arti u għal libreriji kkonfiskati min nobbilta L appartamenti grandjuzi vojta nfetħu għaz zjarat mill bidu tal 1793 u muzew zgħir ta pitturi Franċizi u skola tal arti nfetħu f uħud mill kmamar vojta Seklu 19 muzew tal istorja u sit tal gvern Proklamazzjoni tal Imperu Ġermaniz it 18 ta Jannar 1871 pittura tal 1877 ta Meta Napuljun Bonaparte sar Imperatur tal Franċizi fl 1804 huwa kkunsidra li jagħmel il Palazz ta Versailles bħala r residenza tiegħu izda abbanduna l idea minħabba kemm kienet se tiswa r rinnovazzjoni Qabel ma zzewweġ lil Marie Louise fl 1810 huwa ordna li jiġi rrestawrat il Grand Trianon u li jiġi mgħammar bħala residenza tas sajf għalih u għall familja tiegħu bl istil ta għamara kif għadu sa llum il ġurnata Fl 1815 bil waqgħa finali ta Napuljun Lwiġi XVIII ħu z zgħir ta Lwiġi XVI sar ir Re u kkunsidra li jirritorna r residenza rjali f Versailles fejn kien twieled Huwa ordna r restawr tal appartamenti rjali izda l kompitu u l ispejjez kienu kbar wisq Lwiġi XVIII ordna li s sezzjoni l iktar fin Nofsinhar tal Cour Royale titwaqqa u tiġi rikostruwita 1814 1824 sabiex tiġi pariġġ is sezzjoni ta Gabriel tal 1780 fin naħa opposta u dan wassal għal iktar uniformita fid dehra tad daħla ta quddiem La hu u lanqas is suċċessur tiegħu ma għexu f Versailles Ir Rivoluzzjoni Franċiza tal 1830 wasslet monarka ġdid Lwiġi Filippu għall poter u ambizzjoni ġdida għal Versailles Huwa ma rresjediex f Versailles izda beda l ħolqien tal Muzew tal Istorja ta Franza iddedikat lill glorji kollha ta Franza li kien intuza biex jiġu ospitati xi membri tal familja rjali Il kostruzzjoni tal muzew inbdiet fl 1833 u l muzew ġie inawgurat fit 30 ta Ġunju 1837 L izjed kamra famuza tiegħu hija l Galerie des Batailles Sala tal Battalji li tokkupa l biċċa l kbira tat tul tat tieni sular tas sezzjoni tan Nofsinhar tal palazz Il proġett tal muzew inġenerali waqaf ħesrem meta Lwiġi Filippu tilef il poter fl 1848 għalkemm il pitturi tal eroj Franċizi u tal battalji l kbar għadhom fis sezzjoni tan Nofsinhar sa llum il ġurnata L Imperatur Napuljun III uza l palazz xi kultant bħala post għal ċerimonji grandjuzi Waħda mill izjed lussuzi kienet il bankett li ospita għar Reġina Vitorja fit Teatru Rjali tal Opri ta Versailles fil 25 ta Awwissu 1855 Matul il Gwerra bejn Franza u l tal 1870 1871 il Palazz ta Versailles ġie okkupat mill persunal ġenerali tal Armata Ġermaniza rebbieħa Partijiet mill palazz inkluz is Sala tal Mirja ġew ikkonvertiti fi sptar militari Il ħolqien tal Imperu Ġermaniz li kkombina l Prussja u l istati Ġermanizi tal madwar taħt ġie pproklamat formalment fis Sala tal Mirja fit 18 ta Jannar 1871 Il Ġermanizi baqgħu fil Palazz ta Versailles sal iffirmar tal armistizju f Marzu 1871 F dak ix xahar il gvern tat Tielet Repubblika Franċiza l ġdida li kien telaq minn Pariġi matul il gwerra u mar f u mbagħad f Bordeaux ittrasferixxa ruħu fil Palazz ta Versailles L Assemblea Nazzjonali organizzat il laqgħat tagħha fit Teatru tal Opri Ir rewwixta tal Komun ta Pariġi f Marzu 1871 ipprevjena lill gvern Franċiz taħt milli jirritorna minnufih lejn Pariġi L operazzjoni militari li ħonqot il Komun fl aħħar ta Mejju tmexxiet minn Versailles u l priġunieri tal Komun tressqu hemmhekk u għaddew ġuri fil qrati militari Fl 1875 inħoloq it tieni korp parlamentari is Senat Franċiz u dan għamel il laqgħat tiegħu għall elezzjoni tal President tar Repubblika f sala ġdida maħluqa fl 1876 fis sezzjoni tan Nofsinhar tal Palazz ta Versailles Is Senat Franċiz għadu sa issa jiltaqa fil Palazz ta Versailles f okkazjonijiet speċjali bħall emendar tal Kostituzzjoni Franċiza Seklu 20 L Iffirmar tal Paċi fis Sala tal Mirja Versailles it 28 ta Ġunju 1919 pittura ta Fl aħħar tas seklu 19 u fil bidu tas seklu 20 bdew isiru l ewwel sforzi ta restawr fil Palazz ta Versailles l ewwel immexxija minn poeta u studjuz u l ewwel konservatur li beda x xogħol tiegħu fl 1892 Il konservazzjoni u r restawr ġew interrotti minn zewġ gwerer dinjin izda baqgħu għaddejjin sa llum il ġurnata Il Palazz ta Versailles reġa lura fix xena dinjija f Ġunju 1919 meta wara sitt xhur ta negozjati it Trattat ta Versailles li formalment temm l Ewwel Gwerra Dinjija ġie ffirmat fis Sala tal Mirja Bejn l 1925 u l 1928 il filantropu Amerikan u l multimiljunarju ta 2 166 000 l ekwivalenti ta madwar tletin miljun dollaru llum għar restawr u għar rinnovazzjoni tal palazz Iktar xogħol sar wara t Tieni Gwerra Dinjija permezz tar restawr tat Teatru Rjali tal Opri ta Versailles It teatru reġa nfetaħ fl 1957 fil prezenza tar Reġina Elizabetta II tar Renju Unit Fl 1978 partijiet mill Palazz ta Versailles ġarrbu ħsarat estensivi minħabba bomba mpoġġija minn terroristi Bretoni Mis snin 50 tas seklu 20 meta l muzew ta Versailles kien taħt it tmexxija ta l objettiv kien li l palazz jiġi rrestawrat għal kif kien fl 1789 jew qrib kemm jista jkun meta l familja rjali telqet mill palazz Fost il proġetti bikrin kien hemm it tiswija tas saqaf tas Sala tal Mirja il kampanja ta reklamar xeħtet l attenzjoni internazzjonali fuq il karba ta Versailles wara l gwerra u kisbet ħafna flus minn barra l pajjiz inkluz għotja finanzjarja mill Fondazzjoni Rockefeller Wieħed mill izjed proġetti li swew flus lill muzew u lill Ħames Repubblika ta Franza kien ix xiri mill ġdid tal ikbar ammont possibbli ta arredamenti oriġinali B konsegwenza ta dan peress li l għamara rjali u speċjalment l għamara tal Palazz ta Versailles jiswew ħafna flus minħabba d domanda għaliha fis suq internazzjonali il muzew nefaq fondi konsiderevoli biex jipprova jikseb kemm seta mill arredamenti oriġinali tal palazz Seklu 21 Il Kamra tas Sodda tar Reġina In 2003 a new restoration initiative the Grand Versailles project was started which began with the replanting of the gardens which had lost over 10 000 trees during Cyclone Lothar on 26 December 1999 One part of the initiative the restoration of the Hall of Mirrors was completed in 2006 Another major project was the further restoration of the backstage areas of the Royal Opera of Versailles in 2007 to 2009 Attwalment is sjieda tal Palazz ta Versailles hija f idejn l Istat Franċiz It titlu formali tiegħu huwa l Istabbiliment Pubbliku tal Palazz il Muzew u l Proprjeta Nazzjonali ta Versailles Mill 1995 ġie ġestit bħala Proprjeta Pubblika b amministrazzjoni u b ġestjoni indipendenti ssorveljati mill Ministeru Franċiz għall Kultura L artijiet tal Palazz ta Versailles se jospitaw il kompetizzjoni ekwestri matul il Logħob Olimpiku tas sajf tal 2024 Sit ta Wirt DinjiVeduta mill ajru tal palazz u l park ta Versailles Il Palazz u l Park ta Versailles ġew iddezinjati bħala Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1979 Saret modifika minuri fiz zona ta lqugħ tas sit fl 2007 Il valur universali straordinarju tas sit ġie rrikonoxxut abbazi ta tliet kriterji tal għazla tal UNESCO il kriterju i Rapprezentazzjoni ta kapulavur frott il kreattivita tal bniedem il kriterju ii Wirja ta skambju importanti ta valuri umani tul perjodu ta zmien jew fi ħdan zona kulturali fid dinja dwar l izviluppi fl arkitettura jew it teknoloġija l arti monumentali l ippjanar tal bliet jew id disinn tal pajsaġġ u l kriterju vi Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma avvenimenti jew ma tradizzjonijiet ħajjin ma ideat jew ma twemmin jew ma xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta valur universali straordinarju Referenzi Definition of Versailles Dictionary com www dictionary com bl Ingliz Miġbur 2022 08 25 The Public Establishment Palace of Versailles bl Ingliz 2016 10 31 Miġbur 2022 08 25 Palace of Versailles Chateau de Versailles us france fr bl Ingliz Arkivjat minn l oriġinal fl 2022 12 18 Miġbur 2022 08 25 benedicte 2021 07 24 Le rapport d activite 2020 du chateau est en ligne bil Franċiz Miġbur 2022 08 25 a b ċ Centre UNESCO World Heritage Palace and Park of Versailles UNESCO World Heritage Centre bl Ingliz Miġbur 2022 08 25 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 2 Ayers Andrew 2004 The Architecture of Paris An Architectural Guide Edition Axel Menges ISBN 9783930698967 p 333 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 pp 1 2 Hoog Simone 1996 Versailles In Turner Jane ed The Dictionary of Art Vol 32 New York Grove pp 369 374 ISBN 9781884446009 p 369 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 15 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 p 53 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 pp 15 16 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 p 53 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 16 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 3 a b History Palace of Versailles bl Ingliz 2016 03 27 Miġbur 2022 08 25 Bohanan Donna 2001 Crown and Nobility in Early Modern France European History in Perspective Palgrave Macmillan ISBN 978 0 333 71694 6 p 58 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 17 Bohanan Donna 2001 Crown and Nobility in Early Modern France European History in Perspective Palgrave Macmillan ISBN 978 0 333 71694 6 pp 58 60 u 66 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 26 Bohanan Donna 2001 Crown and Nobility in Early Modern France European History in Perspective Palgrave Macmillan ISBN 978 0 333 71694 6 p 66 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 p 18 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 25 Hoog Simone 1996 Versailles In Turner Jane ed The Dictionary of Art Vol 32 New York Grove pp 369 374 ISBN 9781884446009 pp 369 370 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 pp 4 5 Bonney Richard 2007 Vindication of the Fronde The cost of Louis XIV s Versailles building programme French History Oxford University Press 21 2 205 22 p 223 Blanning T C W 2002 The Culture of Power and the Power of Culture Old Regime Europe 1660 1789 Oxford University Press doi 10 1093 acprof oso 9780198227458 001 0001 ISBN 978 0 1982 2745 8 p 33 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 19 Charles Le Brun Palace of Versailles bl Ingliz 2016 11 02 Miġbur 2022 08 25 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 pp 18 19 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 p 41 Blanning T C W 2002 The Culture of Power and the Power of Culture Old Regime Europe 1660 1789 Oxford University Press doi 10 1093 acprof oso 9780198227458 001 0001 ISBN 978 0 1982 2745 8 p 40 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 p 42 Bonney Richard 2007 Vindication of the Fronde The cost of Louis XIV s Versailles building programme French History Oxford University Press 21 2 205 22 pp 208 210 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 5 Blanning T C W 2002 The Culture of Power and the Power of Culture Old Regime Europe 1660 1789 Oxford University Press doi 10 1093 acprof oso 9780198227458 001 0001 ISBN 978 0 1982 2745 8 p 36 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 p 20 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 9 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 p 35 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 p 25 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 pp 55 63 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 4 Ayers Andrew 2004 The Architecture of Paris An Architectural Guide Edition Axel Menges ISBN 9783930698967 p 334 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 p 54 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 6 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 p 67 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 pp 62 63 69 Ayers Andrew 2004 The Architecture of Paris An Architectural Guide Edition Axel Menges ISBN 9783930698967 p 334 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 p 61 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 pp 61 64 Ayers Andrew 2004 The Architecture of Paris An Architectural Guide Edition Axel Menges ISBN 9783930698967 pp 334 335 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 p 64 Hoog Simone 1996 Versailles In Turner Jane ed The Dictionary of Art Vol 32 New York Grove pp 369 374 ISBN 9781884446009 p 370 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 7 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 24 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 pp 7 8 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 p 22 Berger Robert W 1985 Versailles The Chateau of Louis XIV Penn State University Press ISBN 0 271 00412 6 p 22 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 p 91 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 22 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 p 38 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 pp 27 28 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 pp 50 51 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 pp 9 11 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 p 93 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 pp 86 87 113 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 18 Versailles capital of the kingdom 1682 Palace of Versailles bl Ingliz 2016 11 22 Miġbur 2022 08 25 Berger Robert W 1994 A Royal Passion Louis XIV as Patron of Architecture Cambridge University Press ISBN 0 521 44029 7 p 114 The Royal Stables Palace of Versailles bl Ingliz 2016 10 17 Miġbur 2022 08 25 The Grand Commun Palace of Versailles bl Ingliz 2019 08 02 Miġbur 2022 08 25 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 pp 10 11 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 43 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 p 51 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 52 Doyle William ed 2001 Old Regime France Short Oxford History of France Oxford University Press ISBN 0 19 873129 9 p 190 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 pp 51 52 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 pp 17 19 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 53 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 pp 59 60 65 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 pp 20 21 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 21 The Royal Opera Palace of Versailles bl Ingliz 2016 03 27 Miġbur 2022 08 25 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 61 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 pp 21 24 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 24 Blanning T C W 2002 The Culture of Power and the Power of Culture Old Regime Europe 1660 1789 Oxford University Press doi 10 1093 acprof oso 9780198227458 001 0001 ISBN 978 0 1982 2745 8 pp 33 40 Bohanan Donna 2001 Crown and Nobility in Early Modern France European History in Perspective Palgrave Macmillan ISBN 978 0 333 71694 6 pp 61 64 Blanning T C W 2002 The Culture of Power and the Power of Culture Old Regime Europe 1660 1789 Oxford University Press doi 10 1093 acprof oso 9780198227458 001 0001 ISBN 978 0 1982 2745 8 p 49 Walton Guy 1986 Louis XIV s Versailles University of Chicago Press ISBN 978 0 2268 7254 4 pp 57 59 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 26 Bohanan Donna 2001 Crown and Nobility in Early Modern France European History in Perspective Palgrave Macmillan ISBN 978 0 333 71694 6 p 62 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 42 Doyle William ed 2001 Old Regime France Short Oxford History of France Oxford University Press ISBN 0 19 873129 9 p 173 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 14 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 15 Blanning T C W 2002 The Culture of Power and the Power of Culture Old Regime Europe 1660 1789 Oxford University Press doi 10 1093 acprof oso 9780198227458 001 0001 ISBN 978 0 1982 2745 8 pp 31 34 40 Swann Julian Politics Louis XV Old Regime France pp 195 222 p 143 145 Reception of the Doge of Genoa 1685 Palace of Versailles bl Ingliz 2016 11 22 Miġbur 2022 08 25 Reception of the Ambassador of Siam 1686 Palace of Versailles bl Ingliz 2016 11 22 Miġbur 2022 08 25 Reception of the Ambassadors of Persia 1715 Palace of Versailles bl Ingliz 2016 11 22 Miġbur 2022 08 25 Death of Louis XIV 1715 Palace of Versailles bl Ingliz 2016 11 23 Miġbur 2022 08 25 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 57 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 20 Jones Colin 2018 Versailles Basic Books ISBN 978 1 5416 7338 0 p 58 Swann Julian Politics Louis XV Old Regime France pp 195 222 p 201 Doyle William ed 2001 Old Regime France Short Oxford History of France Oxford University Press ISBN 0 19 873129 9 p 91 The Treaty of Paris www constitutionfacts com Miġbur 2022 08 25 Lacaille Frederic 2012 Versailles 400 ans d histoire Paris Gallimard ISBN 978 2 07 044430 4 pp 16 17 Lacaille Frederic 2012 Versailles 400 ans d histoire Paris Gallimard ISBN 978 2 07 044430 4 p 18 Lacaille Frederic 2012 Versailles 400 ans d histoire Paris Gallimard ISBN 978 2 07 044430 4 p 19 Spaworth Anthony 2008 Versailles A Biography of a Palace Macmillan Publishers ISBN 978 0 3123 5785 6 p 244 Hoog Simone 1996 Versailles In Turner Jane ed The Dictionary of Art Vol 32 New York Grove pp 369 374 ISBN 9781884446009 pp 369 374 Visit of Queen Victoria 1855 Palace of Versailles bl Ingliz 2016 11 22 Miġbur 2022 08 25 Lacaille Frederic 2012 Versailles 400 ans d histoire Paris Gallimard ISBN 978 2 07 044430 4 p 12 Lacaille Frederic 2012 Versailles 400 ans d histoire Paris Gallimard ISBN 978 2 07 044430 4 p 20 Lacaille Frederic 2012 Versailles 400 ans d histoire Paris Gallimard ISBN 978 2 07 044430 4 p 13 Iverson Jeffrey France Today id 19 ta Lulju 2014 1957 XXth century Over the centuries Versailles 3d www versailles3d com Arkivjat minn l oriġinal fl 2022 05 18 Miġbur 2022 08 25 VERSAILLES PALACE IS DAMAGED BY BOMB bl Ingliz 1978 06 26 Miġbur 2022 08 25 Kemp Gerard van der 1976 Remeubler Versailles Revue du Louvre pp 135 137 Versailles en grande toilette L Express web archive org 2008 02 15 Arkivjat mill oriġinal fl 2008 02 15 Miġbur 2022 08 25 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link The Public Establishment Palace of Versailles bl Ingliz 2016 10 31 Miġbur 2022 08 25 Chateau de Versailles Paris 2024 bl Ingliz Miġbur 2022 08 25