Azərbaycan
Deutschland
Lietuva
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Украина
Il Pirinej Monte Perdido bil Franċiż Pyrénées Mont Perdu bl Ispanjol Pirineos Monte Perdido huwa Sit ta Wirt Dinji trans
Pirinej Monte Perdido
Il-Pirinej-Monte Perdido (bil-Franċiż: Pyrénées-Mont Perdu; bl-Ispanjol: Pirineos-Monte Perdido) huwa Sit ta' Wirt Dinji transnazzjonali tal-UNESCO fil-fruntiera bejn Spanja u Franza fil-katina muntanjuża tal-. Il-quċċata ta' (bil-Franċiż: Mont Perdu) tinsab fin-naħa Spanjola tal-fruntiera. Is-sit tniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1997 u ġie estiż lejn it-Tramuntana fl-1999 biex jiġi inkluż il-Komun ta' Gèdre fi Franza.
Is-sit jinkludi żewġ parks nazzjonali li jmissu ma' xulxin: il-Park Nazzjonali kollu ta' Ordesa u Monte Perdido fi Spanja u l-parti tal-Lvant tal-Park Nazzjonali tal-Punent tal-Pirinej fi Franza. Is-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO jkopri erja totali ta' 30,639 ettaru.
Deskrizzjoni u Storja
Iċċentrat fuq Monte Perdido, is-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO jinkludi bosta formazzjonijiet ġeoloġiċi importanti, fosthom tnejn mill-ikbar kanjons tal-Ewropa fin-naħa Spanjola u cirques fin-naħa Franċiża. Tul ix-xaqlibiet muntanjużi hemm mergħat, għerien, foresti u lagi. Minkejja li l- u l- huma muntanji li għandhom iktar bijodiversità u endemiżmu mill-Pirinej, il-Pirinej huma kemxejn inqas affettwati mill-iżvilupp uman reċenti mill-ktajjen muntanjużi Ewropej l-oħra. Madankollu, bħall-ktajjen muntanjużi kollha fl-Ewropa, juru storja konsistenti ta' okkupazzjoni umana li tmur lura għall-Paleolitiku. Fost il-fdalijiet preistoriċi nstabu dolmen fuq in-naħa Spanjola u ċrieki tal-ġebel fis-Cirque de Gavarnie. Il-villaġġi u l-insedjamenti fil-pajsaġġ muntanjuż inbnew fil-Medju Evu u jinsabu fil-widien madwar Monte Perdido. Għall-irrigazzjoni tal-għelieqi tagħhom jużaw l-ilma ġieri li jinżel mill-muntanji. Ġiet żviluppata sistema tar-ragħa distinta, fejn il-bhejjem jitilgħu u jinżlu x-xaqlibiet muntanjużi flimkien mar-ragħaj skont l-istaġuni.
Peress li kull insedjament għandu affarijiet komuni ma' insedjamenti ġirien oħra fil-Pirinej milli għandu mal-kumplament tal-insedjamenti fin-nazzjonijiet sovrani rispettivi (Spanja u Franza), dawn l-insedjamenti għandhom livell ta' indipendenza, u l-bdiewa Spanjoli spiss jitħallew jirgħu fin-naħa Franċiża u bil-kontra, b'sistema magħrufa bħala t-"transumanza".
Sit ta' Wirt Dinji
Il-Pirinej-Monte Perdido ġew iddeżinjati bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1997 u saret modifika ċkejkna fiż-żona ta' lqugħ tas-sit fl-1999.
Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' ħames kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (iii) "Xhieda unika jew minn tal-inqas eċċezzjonali ta' tradizzjoni kulturali jew ta' ċivilizzazzjoni li għadha ħajja jew li għebet"; il-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem"; il-kriterju (v) "Eżempju straordinarju ta' insedjament uman tradizzjonali, ta' użu tal-art jew ta' użu tal-baħar, li jirrappreżenta kultura (jew kulturi), jew interazzjoni umana mal-ambjent, speċjalment meta jkun sar vulnerabbli minħabba l-impatt ta' bidla irreversibbli"; il-kriterju (vii) "Post fejn iseħħu fenomeni naturali tal-għaġeb jew fejn hemm żoni ta' ġmiel naturali u ta' importanza estetika eċċezzjonali"; u l-kriterju (viii) "Eżempju straordinarju li jirrappreżenta stadji importanti tal-istorja tad-dinja, inkluż it-trapass tal-ħajja, il-proċessi ġeoloġiċi kontinwi sinifikanti fl-iżvilupp tat-tipi differenti ta' art, jew il-karatteristiċi ġeomorfiċi jew fiżjografiċi sinifikanti".
Gallerija
- Monte Perdido.
- Is-Cirque de Gavarnie fit-Tramuntana.
- Is-Cirque de Troumouse fil-Grigal.
- Is-Cirque de Barroude fil-Wied ta' La Gela fil-Grigal.
- Il-Wied ta' Ordesa fil-Punent.
- Il-Kanjon ta' Niscle fin-Nofsinhar.
- Il-Fondoq ta' Escuain fix-Xlokk.
- Il-Wied Għoli ta' Pineta fil-Lvant.
Referenzi
- ^ "redirigeme". www.mecd.gob.es (bl-Ispanjol). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2013-10-23. Miġbur 2023-04-26.
- ^ a b ċ Centre, UNESCO World Heritage. "Pyrénées - Mont Perdu". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-04-26.
- ^ "UNEP-WCMC Protected Areas Programme - Massif Mont Perdu-Tres Serols". web.archive.org. 2008-07-18. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2008-07-18. Miġbur 2023-04-26.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Pyrénées - Mont Perdu". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-04-26.
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Pirinej Monte Perdido, X'inhi Pirinej Monte Perdido? Xi tfisser Pirinej Monte Perdido?
Il Pirinej Monte Perdido bil Franċiz Pyrenees Mont Perdu bl Ispanjol Pirineos Monte Perdido huwa Sit ta Wirt Dinji transnazzjonali tal UNESCO fil fruntiera bejn Spanja u Franza fil katina muntanjuza tal Il quċċata ta bil Franċiz Mont Perdu tinsab fin naħa Spanjola tal fruntiera Is sit tnizzel fil lista tas Siti ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1997 u ġie estiz lejn it Tramuntana fl 1999 biex jiġi inkluz il Komun ta Gedre fi Franza Is Cirque de Soaso u Monte Perdido Is sit jinkludi zewġ parks nazzjonali li jmissu ma xulxin il Park Nazzjonali kollu ta Ordesa u Monte Perdido fi Spanja u l parti tal Lvant tal Park Nazzjonali tal Punent tal Pirinej fi Franza Is Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO jkopri erja totali ta 30 639 ettaru Deskrizzjoni u StorjaIċċentrat fuq Monte Perdido is Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO jinkludi bosta formazzjonijiet ġeoloġiċi importanti fosthom tnejn mill ikbar kanjons tal Ewropa fin naħa Spanjola u cirques fin naħa Franċiza Tul ix xaqlibiet muntanjuzi hemm mergħat għerien foresti u lagi Minkejja li l u l huma muntanji li għandhom iktar bijodiversita u endemizmu mill Pirinej il Pirinej huma kemxejn inqas affettwati mill izvilupp uman reċenti mill ktajjen muntanjuzi Ewropej l oħra Madankollu bħall ktajjen muntanjuzi kollha fl Ewropa juru storja konsistenti ta okkupazzjoni umana li tmur lura għall Paleolitiku Fost il fdalijiet preistoriċi nstabu dolmen fuq in naħa Spanjola u ċrieki tal ġebel fis Cirque de Gavarnie Il villaġġi u l insedjamenti fil pajsaġġ muntanjuz inbnew fil Medju Evu u jinsabu fil widien madwar Monte Perdido Għall irrigazzjoni tal għelieqi tagħhom juzaw l ilma ġieri li jinzel mill muntanji Ġiet zviluppata sistema tar ragħa distinta fejn il bhejjem jitilgħu u jinzlu x xaqlibiet muntanjuzi flimkien mar ragħaj skont l istaġuni Peress li kull insedjament għandu affarijiet komuni ma insedjamenti ġirien oħra fil Pirinej milli għandu mal kumplament tal insedjamenti fin nazzjonijiet sovrani rispettivi Spanja u Franza dawn l insedjamenti għandhom livell ta indipendenza u l bdiewa Spanjoli spiss jitħallew jirgħu fin naħa Franċiza u bil kontra b sistema magħrufa bħala t transumanza Sit ta Wirt DinjiIl Pirinej Monte Perdido ġew iddezinjati bħala Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1997 u saret modifika ċkejkna fiz zona ta lqugħ tas sit fl 1999 Il valur universali straordinarju tas sit ġie rrikonoxxut abbazi ta ħames kriterji tal għazla tal UNESCO il kriterju iii Xhieda unika jew minn tal inqas eċċezzjonali ta tradizzjoni kulturali jew ta ċivilizzazzjoni li għadha ħajja jew li għebet il kriterju iv Ezempju straordinarju ta tip ta bini ta grupp ta siti jew ta pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid dieher stadju i sinifikanti fl istorja tal bniedem il kriterju v Ezempju straordinarju ta insedjament uman tradizzjonali ta uzu tal art jew ta uzu tal baħar li jirrapprezenta kultura jew kulturi jew interazzjoni umana mal ambjent speċjalment meta jkun sar vulnerabbli minħabba l impatt ta bidla irreversibbli il kriterju vii Post fejn iseħħu fenomeni naturali tal għaġeb jew fejn hemm zoni ta ġmiel naturali u ta importanza estetika eċċezzjonali u l kriterju viii Ezempju straordinarju li jirrapprezenta stadji importanti tal istorja tad dinja inkluz it trapass tal ħajja il proċessi ġeoloġiċi kontinwi sinifikanti fl izvilupp tat tipi differenti ta art jew il karatteristiċi ġeomorfiċi jew fizjografiċi sinifikanti GallerijaMonte Perdido Is Cirque de Gavarnie fit Tramuntana Is Cirque de Troumouse fil Grigal Is Cirque de Barroude fil Wied ta La Gela fil Grigal Il Wied ta Ordesa fil Punent Il Kanjon ta Niscle fin Nofsinhar Il Fondoq ta Escuain fix Xlokk Il Wied Għoli ta Pineta fil Lvant Referenzi redirigeme www mecd gob es bl Ispanjol Arkivjat minn l oriġinal fl 2013 10 23 Miġbur 2023 04 26 a b ċ Centre UNESCO World Heritage Pyrenees Mont Perdu UNESCO World Heritage Centre bl Ingliz Miġbur 2023 04 26 UNEP WCMC Protected Areas Programme Massif Mont Perdu Tres Serols web archive org 2008 07 18 Arkivjat minn l oriġinal fl 2008 07 18 Miġbur 2023 04 26 Centre UNESCO World Heritage Pyrenees Mont Perdu UNESCO World Heritage Centre bl Ingliz Miġbur 2023 04 26