Azərbaycan
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Dan l artiklu għandu bżonn jiġi wikifikat biex jaqbel mal istandard tal Wikipedija B mod partikolari dan l artiklu huwa
San Duminku
| Dan l-artiklu għandu bżonn jiġi wikifikat biex jaqbel mal-istandard tal-Wikipedija. B'mod partikolari, dan l-artiklu huwa nieqes minn referenzi għal sorsi esterni li jivverifikaw il-fatti u perspettivi dwar is-suġġett. Jekk jogħġbok għin biex ittejjeb dan l-artiklu skont il-konvenzjonijiet tal-Wikipedija. |
San Duminku (Spanjol: Domingo), magħruf ukoll bħala Duminku ta' Osma jew ta' Guzmán (1170 – 6 ta' Awissu, 1221) kien il-Fundatur tal-Ordni tal-Predikaturi (OP) magħrufin bħala d-Dumnikani, ordni reliġjuż Kattoliku.
| Duminku ta' Guzmán | |
|---|---|
| , San Duminku qiegħed jitlob | |
| Twelid | madwar 1170 |
| Mewt | 6 ta' Awwissu 1221 Milan, l-Italja |
| 2 ta' Lulju 1234 | |
| L-ikbar | Bażilika ta' San Duminku, Bolonja, l-Italja |
| 8 ta' Awwissu | |
| Attributi | stilla fuq ġbinu, kelb, ġilju |
| astronomi; astronomija; nies mixlijin falz;ir-Repubblika Dominikana | |
Tfulija
San Duminku twieled f’Calaruega, Spanja, fl-1170, minn familja nobbli, bin Ġovanna ta’ Aza u Feliċ ta’ Guzman. It-tradizzjoni tgħid li meta ommu kienet tqila bih hija kellha ħolma li t-tarbija tagħha, kienet se tkun bħal kelb bit-torċa f’ħalqu, iktar tard interpretata li Duminku bil-prietki tiegħu kellu jagħti dawl lid-dinja kollha. Il-kelb bit-torċa f’ħalqu sar simbolu tal-Ordni Dumnikan. It-tradizzjoni tkompli tgħid ukoll li fil-magħmudija ta’ Duminku, ommu rat stilla tiddi fuq sidru, ġrajja li wasslet biex San Duminku jibda jitqis ukoll bħala patrun tal-astronomija.
Meta Duminku kellu erbatax-il sena, daħal l-Università ta’ Palencia, biex jistudja l-filosofija u t-teoloġija. Waqt li kien għadu student sar Kanonku tal-Katidral ta’ Osma. Wara l-ordinazzjoni tiegħu fl-1195, mar jgħix mal-Kanonċi skond ir-Regola ta’ Santu Wistin. Fl-1201, sar il-Pirjol tal-Kapitlu.
L-Albiġiżi
Fl-1204, kien ma’ l-Isqof tiegħu qiegħed jivvjaġġa fi Franza, u ra l-ħsara li kienu qed jagħmlu l-, (minn Alby, Franza, li fost tagħlim eretiku ieħor kienu jsostnu li l-ispiritwali huwa tajjeb, u l-materjali huwa ħażin, u li Ġesù ma twelidx tassew minn Marija). F'Languedoc iltaqa’ ma’ wieħed Albiġiż u għadda l-lejl kollu jiddiskuti miegħu sakemm ikkonvinċieh u rah jerġa' jħaddan it-twemmin Kattoliku.
Minn din il-laqgħa, San Duminku ra ċar li l-missjoni tiegħu kienet li jippriedka l-Vanġelu u jikkumbatti l-ereżija Albiġiża. Għalhekk ġabar madwaru grupp ta’ għalliema biex jgħinuh iwettaq il-ħsieb tiegħu, u b’xi nisa minnhom waqqaf il-kunvent ta’ Prouille fl-1206. Huwa baqa’ f’Languedoc għal kważi għaxar snin jippriedka bla serħan.
L-Ordni tal-Predikaturi
Fl-1212 mar Toulouse, u fl-1215 attenda r-Raba’ Konċilju Lateran, f’Ruma. Lura f’Toulouse waqqaf l-Ordni tal-Predikaturi jew kif saru magħrufin “Id-Dumnikani”, fil-25 ta’ April 1215. L-għan prinċipali tal-Ordni kien li l-membri tiegħu jgħaqqdu l-għerf mal-qdusija u s-sempliċita’ tal-ħajja u jipprietkaw il-Vanġelu ħalli jikkumbattu l-ereżija tal-Albiġiżi. Il-Papa Onorju III approva l-Ordni f’Diċembru 1216.
F’qasir żmien id-Dumnikani xterdu fi Spanja, fi Franza, l-Ingilterra, l-Italja u f’pajjiżi oħra. Fl-1220 il-Papa Onorju III ħatar lil San Duminku bħala Superjur Ġenerali tal-Ordni. F’dik l-istess sena, San Duminku sejjaħ l-ewwel Kapitlu Ġenerali, f’Bologna.
Mewt
F’Bolonja marad u wara xi tliet ġimgħat miet, fis-6 ta’ Awissu, 1221. Il-Papa Girgor IX ipproklamah Qaddis fl-1234.
Ir-Rużarju
It-tradizzjoni Kattolika żżomm li San Duminku għamel ir-Rużarju devozzjoni popolari speċjalment biex jikkumbatti l-ereżija tal-Albiġiżi.
Id-Dumnikani f'Malta
L-ewwel Kunvent tad-Dumnikani f’ Malta twaqqaf madwar is-sena 1450, qrib għar fir-Rabat fejn, kif jingħad, il-Madonna kienet dehret lil wieħed kaċċatur; għalhekk il-Kunvent imsemmi beda jissejjaħ il-Kunvent tal-Madonna tal-Għar. Fl-1528 id-Dumnikani fetħu l-Kunvent tal-Lunżjata fil-Birgu; u fl-1569 fetħu l-Kunvent tal-Portu Salvu fil-Belt, Valletta, li kienet għadha kemm bdiet tinbena. Fl-1838 dawn it-tliet Kunventi nfirdu mill-Provincja ta’ Sqallija u twaqqfu bħala Provinċja ta’ San Piju V. Aktar tard imbagħad żdiedu żewġ Kunventi oħra: fl-1909 il-Kunvent tan-Nazzarenu f’Tas-Sliema; fl-1945 dak tal-Madonna ta’ Fatima fi Gwardamanġa; fl-1948 Flores College, il-Belt, għadda f’idejn id-Dumnikani li tawh l-isem ta’ St Albert the Great College.
Il-Kongregazzjoni Maltija tas-sorijiet Dumnikani twaqqfet f’ Għawdex fl-1889; u fl-1893 ingħaqdet mal-Ordni Dumnikan minn P. Fruhwirth, il-Mastru Ġenerali. Fl-1916 fetħet l-ewwel dar tagħha f’ Malta, il-Casa San Pietro, f’Ħal Lija; ma’ dawn imbagħad żdiedu tmint idjar oħra: St Joseph Home, Ħaż-Żabbar; Lourdes Home fl-Imġarr Għawdex; Apap Institute fil-Ħamrun; u St Catherine’s Home f’Ħ’Attard. Is-sorijiet Dumnikani Maltin għandhom ukoll djar fl-Ingilterra, fl-Italja, fl-Awstralja, fil-Pakistan u fis-Sri Lanka.
Nhar is-26 ta' Jannar 2007, il-patri Dumnikan Pawlu Cremona sar it-tielet Arċisqof ta' Malta.
Il-Parroċċa ta' San Duminku, il-Belt Valletta
Il-Knisja tad-Dumnikani fil-Belt Valletta saret “il-parroċċa ewlenija u matriċi tal-Belt il-ġdida kollha kemm hi” mill- b’Bolla Apostolika Ex Debito Pastoralis tat-2 ta’ Lulju 1571. Fil-25 ta’ Mejju 1816, il-knisja tgħolliet għad-dinjità ta’ Bażilika Minuri. Il-knisja oriġinali, mibnija minn Ġlormu Cassar kellha tinħatt madwar mitejn sena wara, minħabba l-ħafna ħsarat li kienet ġarrbet bit-terremot tal-1693. Il-knisja ġdida ġiet konsagrata fil-15 ta’ Ottubru 1889.
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar San Duminku, X'inhi San Duminku? Xi tfisser San Duminku?
Dan l artiklu għandu bzonn jiġi wikifikat biex jaqbel mal istandard tal Wikipedija B mod partikolari dan l artiklu huwa nieqes minn referenzi għal sorsi esterni li jivverifikaw il fatti u perspettivi dwar is suġġett Jekk jogħġbok għin biex ittejjeb dan l artiklu skont il konvenzjonijiet tal Wikipedija San Duminku Spanjol Domingo magħruf ukoll bħala Duminku ta Osma jew ta Guzman 1170 6 ta Awissu 1221 kien il Fundatur tal Ordni tal Predikaturi OP magħrufin bħala d Dumnikani ordni reliġjuz Kattoliku Duminku ta Guzman San Duminku qiegħed jitlobTwelid madwar 1170Mewt 6 ta Awwissu 1221 Milan l Italja2 ta Lulju 1234L ikbar Bazilika ta San Duminku Bolonja l Italja8 ta AwwissuAttributi stilla fuq ġbinu kelb ġiljuastronomi astronomija nies mixlijin falz ir Repubblika DominikanaTfulijaSan Duminku twieled f Calaruega Spanja fl 1170 minn familja nobbli bin Ġovanna ta Aza u Feliċ ta Guzman It tradizzjoni tgħid li meta ommu kienet tqila bih hija kellha ħolma li t tarbija tagħha kienet se tkun bħal kelb bit torċa f ħalqu iktar tard interpretata li Duminku bil prietki tiegħu kellu jagħti dawl lid dinja kollha Il kelb bit torċa f ħalqu sar simbolu tal Ordni Dumnikan It tradizzjoni tkompli tgħid ukoll li fil magħmudija ta Duminku ommu rat stilla tiddi fuq sidru ġrajja li wasslet biex San Duminku jibda jitqis ukoll bħala patrun tal astronomija Meta Duminku kellu erbatax il sena daħal l Universita ta Palencia biex jistudja l filosofija u t teoloġija Waqt li kien għadu student sar Kanonku tal Katidral ta Osma Wara l ordinazzjoni tiegħu fl 1195 mar jgħix mal Kanonċi skond ir Regola ta Santu Wistin Fl 1201 sar il Pirjol tal Kapitlu L AlbiġiziFl 1204 kien ma l Isqof tiegħu qiegħed jivvjaġġa fi Franza u ra l ħsara li kienu qed jagħmlu l minn Alby Franza li fost tagħlim eretiku ieħor kienu jsostnu li l ispiritwali huwa tajjeb u l materjali huwa ħazin u li Ġesu ma twelidx tassew minn Marija F Languedoc iltaqa ma wieħed Albiġiz u għadda l lejl kollu jiddiskuti miegħu sakemm ikkonvinċieh u rah jerġa jħaddan it twemmin Kattoliku Minn din il laqgħa San Duminku ra ċar li l missjoni tiegħu kienet li jippriedka l Vanġelu u jikkumbatti l erezija Albiġiza Għalhekk ġabar madwaru grupp ta għalliema biex jgħinuh iwettaq il ħsieb tiegħu u b xi nisa minnhom waqqaf il kunvent ta Prouille fl 1206 Huwa baqa f Languedoc għal kwazi għaxar snin jippriedka bla serħan L Ordni tal PredikaturiFl 1212 mar Toulouse u fl 1215 attenda r Raba Konċilju Lateran f Ruma Lura f Toulouse waqqaf l Ordni tal Predikaturi jew kif saru magħrufin Id Dumnikani fil 25 ta April 1215 L għan prinċipali tal Ordni kien li l membri tiegħu jgħaqqdu l għerf mal qdusija u s sempliċita tal ħajja u jipprietkaw il Vanġelu ħalli jikkumbattu l erezija tal Albiġizi Il Papa Onorju III approva l Ordni f Diċembru 1216 F qasir zmien id Dumnikani xterdu fi Spanja fi Franza l Ingilterra l Italja u f pajjizi oħra Fl 1220 il Papa Onorju III ħatar lil San Duminku bħala Superjur Ġenerali tal Ordni F dik l istess sena San Duminku sejjaħ l ewwel Kapitlu Ġenerali f Bologna MewtF Bolonja marad u wara xi tliet ġimgħat miet fis 6 ta Awissu 1221 Il Papa Girgor IX ipproklamah Qaddis fl 1234 Ir RuzarjuIt tradizzjoni Kattolika zzomm li San Duminku għamel ir Ruzarju devozzjoni popolari speċjalment biex jikkumbatti l erezija tal Albiġizi Id Dumnikani f MaltaL ewwel Kunvent tad Dumnikani f Malta twaqqaf madwar is sena 1450 qrib għar fir Rabat fejn kif jingħad il Madonna kienet dehret lil wieħed kaċċatur għalhekk il Kunvent imsemmi beda jissejjaħ il Kunvent tal Madonna tal Għar Fl 1528 id Dumnikani fetħu l Kunvent tal Lunzjata fil Birgu u fl 1569 fetħu l Kunvent tal Portu Salvu fil Belt Valletta li kienet għadha kemm bdiet tinbena Fl 1838 dawn it tliet Kunventi nfirdu mill Provincja ta Sqallija u twaqqfu bħala Provinċja ta San Piju V Aktar tard imbagħad zdiedu zewġ Kunventi oħra fl 1909 il Kunvent tan Nazzarenu f Tas Sliema fl 1945 dak tal Madonna ta Fatima fi Gwardamanġa fl 1948 Flores College il Belt għadda f idejn id Dumnikani li tawh l isem ta St Albert the Great College Il Kongregazzjoni Maltija tas sorijiet Dumnikani twaqqfet f Għawdex fl 1889 u fl 1893 ingħaqdet mal Ordni Dumnikan minn P Fruhwirth il Mastru Ġenerali Fl 1916 fetħet l ewwel dar tagħha f Malta il Casa San Pietro f Ħal Lija ma dawn imbagħad zdiedu tmint idjar oħra St Joseph Home Ħaz Zabbar Lourdes Home fl Imġarr Għawdex Apap Institute fil Ħamrun u St Catherine s Home f Ħ Attard Is sorijiet Dumnikani Maltin għandhom ukoll djar fl Ingilterra fl Italja fl Awstralja fil Pakistan u fis Sri Lanka Nhar is 26 ta Jannar 2007 il patri Dumnikan Pawlu Cremona sar it tielet Arċisqof ta Malta Il Parroċċa ta San Duminku il Belt Valletta Il Knisja tad Dumnikani fil Belt Valletta saret il parroċċa ewlenija u matriċi tal Belt il ġdida kollha kemm hi mill b Bolla Apostolika Ex Debito Pastoralis tat 2 ta Lulju 1571 Fil 25 ta Mejju 1816 il knisja tgħolliet għad dinjita ta Bazilika Minuri Il knisja oriġinali mibnija minn Ġlormu Cassar kellha tinħatt madwar mitejn sena wara minħabba l ħafna ħsarat li kienet ġarrbet bit terremot tal 1693 Il knisja ġdida ġiet konsagrata fil 15 ta Ottubru 1889