Lingwi Semitiċi

L-Ilsna Semitiċi huma fergħa tal-i. Huma mitkellma minn aktar minn 330 miljun ruħ madwar ħafna mill-, il-, u dan l-aħħar ukoll l, Malta u fi bwiet żgħar fil- kif ukoll f’komunitajiet kbar ta’ u espatrijati fl-Amerika ta’ Fuq., l-Ewropa, u l- . It-terminoloġija kienet użata għall-ewwel darba fis-snin 1780 minn membri tal- , li ġabu l-isem minn , wieħed mit-tliet fil- .

L-aktar lingwi Semitiċi mitkellma llum, b'numru ta' kelliema nattivi biss, huma l-Għarbi (300 miljun), (~22 miljun), (7 miljun), Ebrajk (~5 miljun indiġeni). / ), (1.5 miljun), (~1.05 miljun), (575,000 sa 1 miljun kelliema fil-biċċa l-kbira Assirjani) u Malti (483,000 kelliema).

Il-biċċa l-kbira tal-kitbiet użati biex jinkitbu l-lingwi Semitiċi huma abjads – tip ta' kitba alfabetika li tħalli barra xi wħud mill-vokali jew kollha, li hija fattibbli għal dawn il-lingwi minħabba li l-konsonanti huma t-trasportaturi primarji tat-tifsira fil-lingwi Semitiċi. Dawn jinkludu l-, , , , , , u tal- . L-, użata għall-kitba tal-lingwi Semitiċi tal-Etjopja u l-Eritrea, hija teknikament  – abjad modifikat li fih il-vokali jiġu nnotati bl-użu ta' miżjuda dejjem mal-konsonanti, b'kuntrast ma' lingwi Semitiċi oħra li jindikaw dijakritiċi bbażati fuq il-ħtieġa jew għal skopijiet ta' introduzzjoni. Il-Malti huwa l-uniku lsien Semitiku miktub bl- u l-unika lingwa Semitika li hija lingwa uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

Il-lingwi Semitiċi huma notevoli għall- tagħhom. Jiġifieri, l- mhumiex infushom sillabi jew kliem, iżda minflok huma settijiet iżolati ta' konsonanti (ġeneralment tlieta, li jagħmlu l-hekk imsejjaħ ). Il-kliem huwa magħmul mill-għeruq mhux tant billi jiżdiedu prefissi jew suffissi, iżda pjuttost billi jimtlew il-vokali bejn il-konsonanti tal-għeruq (għalkemm il-prefissi u s-suffissi spiss jiżdiedu wkoll). Pereżempju, fl-Għarbi (u anke fil-Malti), l-għerq li jfisser "tikteb" għandu l-forma . Minn dan l-għerq, il-kliem jiġi ffurmat billi timla l-vokali u xi drabi żżid konsonanti oħra, eż. كتاب kitāb "ktieb", كتب kutub "kotba", كاتب kātib "kittieb", كتّاب kuttāb "kittieba", كتب katab "kiteb", يكتب yaktubu "jikteb", eċċ.

Isem u identifikazzjoni

Ix-xebh tal-lingwi Ebrajk, Għarbi u Aramajk ilu aċċettat mill-istudjużi kollha sa minn żminijiet medjevali. Il-lingwi kienu familjari għall-istudjużi Ewropej tal-Punent minħabba kuntatt storiku mal-pajjiżi ġirien tal-Lvant Qarib u permezz ta ' studji Bibliċi, u analiżi komparattiva tal-Ebrajk, l-Għarbi u l-Aramajk ġiet ippubblikata bil-Latin fl-1538 minn Guillaume Postel . Kważi żewġ sekli wara, Hiob Ludolf iddeskriva x-xebh bejn dawn it-tliet lingwi u l-lingwi Semitiċi Etjopjani. Madankollu, l-ebda studjuż ma semma dan il-grupp bħala "Semitiku".

Il-lingwa Għarbija, għalkemm toriġina fil-, ħarġet għall-ewwel darba f'forma miktuba fis-sekli 1 sa 4 W.K. fir-reġjuni tan-Nofsinhar tal- . Bil-miġja tal- tas-seba’ u t-tmien sekli, l-Għarbi Klassiku eventwalment issostitwixxa ħafna (iżda mhux kollha) mil-lingwi u kulturi semitiċi indiġeni tal-. Kemm il-Lvant Qarib kif ukoll l-Afrika ta' Fuq raw influss ta' Għarab Musulmani mill- , segwiti aktar tard minn u Turkiċi mhux Semitiċi. Il djaletti Aramajk qabel dominanti miżmuma mill-Assirjani, Babilonjani u Persians gradwalment bdew jiġu mwarrba, djaletti madankollu dixxendent ta (inkluż il- influwenzati , , u ) jgħix din il-ġurnata fost l- u tat-Tramuntana tal- Iraq, tal-Majjistral tal-Iran, tal-grigal tas-Sirja u tax-Xlokk tat-Turkija, b'sa miljun kelliem fluwenti. L-Aramajk tal-Punent issa huwa mitkellem biss minn ftit eluf ta' fil-punent tas -Sirja. L-Għarab xerrdu l-lingwa Semitika Ċentrali tagħhom fl- (l-Eġittu, il-Libja, it-Tuneżija, l-Alġerija, il-Marokk u t-Tramuntana tas -Sudan u l- Mawritanja ), fejn gradwalment issostitwiet l-Eġizzjan Koptiku u ħafna (għalkemm il-Berber għadu fil-biċċa l-kbira teżisti f’ħafna żoni), u għal xi żmien lejn il- (Spanja moderna, il-Portugall u Ġibiltà) u Malta.

Is-sitwazzjoni illum

L-Għarbi bħalissa huwa l-lingwa nattiva tal-maġġornanzi mill-Mawritanja sal- Oman, u mill-Iraq sas-Sudan . huwa l-lingwa tal-Quran. Huwa wkoll studjat ħafna fid- li ma titkellemx bl-Għarbi. Il-lingwa Maltija hija ġenetikament dixxendent tas-Siculo-Għarbi estint, varjetà ta' Għarbi Maghrebi mitkellma qabel fi Sqallija. L-alfabett Malti modern huwa bbażat fuq l-iskrittura Latina biż-żieda ta' xi ittri u . Il-Malti huwa l-uniku lingwa uffiċjali Semitika fl-Unjoni Ewropea .

Fonoloġija

Il-fonoloġiji tal-lingwi Semitiċi attestati huma ppreżentati hawn minn perspettiva komparattiva. Ir-rikostruzzjoni tal-Proto-Semitic (PS) kienet oriġinarjament ibbażata primarjament fuq l-Għarbi, li l-fonoloġija u l-morfoloġija tiegħu (partikolarment fl- ) hija konservattiva ħafna, u li tippreserva bħala kuntrastwali 28 mid-29 fonemi konsonantili evidenti. b' *s [ s ] u *š [ ʃ ] jingħaqdu fl-Għarbi /s / ⟨ س ⟩ u *ś [ ɬ ] isiru Għarbi /ʃ / ⟨ ش ⟩ .

Fonemi konsonanti

Tip		Labial	Inter-dentali	Dentali / Alveolari		Palatali	Velar	Farinġali	Glottali
				sempliċi	laterali
Waqfien nażali		*m [m]		*n [n]
Waqfa	enfatika			*ṭ / *θ [ tʼ ]			*ḳ / *q [ kʼ ]
	bla vuċi	*p [ p ]		*t [ t ]			*k [ k ]		*ʼ [ ʔ ]
	bil-vuċi	*b [ b ]		*d [ d ]			*g [ ɡ ]
Frikattiva	enfatika		*ṱ / *θ̠ [ θʼ ]	*ṣ [ s' ]	*ṣ́ [ ɬʼ ]
	bla vuċi		*ṯ [ θ ]	*s [ s ]	*ś [ ɬ ]	*š [ ʃ ]	*ḫ [ x ] ~ [ χ ]	*ḥ [ ħ ]	*h [ h ]
	bil-vuċi		*ḏ [ ð ]	*z [ z ]			*ġ [ ɣ ] ~ [ ʁ ]	*ʻ [ ʕ ]
Trill				*r [ r ]
Approssanti					*l [ l ]	*y [ j ]	*w [ w ]

Konsonanti

Kull fonema Proto-Semitiku ġie rikostruwit biex jispjega ċerta korrispondenza tal-ħoss regolari bejn diversi lingwi Semitiċi. Innota li l-valuri tal-ittri Latini ( korsiv ) għal lingwi estinti huma kwistjoni ta’ traskrizzjoni; il-pronunzja eżatta mhix irreġistrata.

Il-biċċa l-kbira tal-lingwi attestati għaqqdu numru ta' frikattivi oriġinali rikostruwiti, għalkemm South Arabian iżomm l-erbatax-il (u żied il-ħmistax minn *p > f).

Fl-Aramajk u bl-Ebrajk, il-waqfiet mhux enfatiċi kollha li jseħħu weħidhom wara vokali ġew imrattab għal frikattivi, li wasslu għal alternazzjoni li ta 'spiss aktar tard kienet fonemizzata bħala riżultat tat-telf tal-gemination.

F'lingwi li juru pharyngealization ta 'emphatics, l-emphatic velari oriġinali pjuttost żviluppat għal waqfien [q] .

Noti:

Vokali

Il-vokali Proto-Semitiċi huma, b'mod ġenerali, aktar diffiċli biex jiġu dedotti minħabba l- tal-lingwi Semitiċi. L-istorja tal-bidliet tal-vokali fil-lingwi tagħmel impossibbli t-tfassil ta 'tabella kompluta ta' korrispondenzi, għalhekk jistgħu jingħataw biss l-aktar riflessi komuni:

Grammatika

Il-lingwi Semitiċi jaqsmu għadd ta’ karatteristiċi grammatikali, għalkemm varjazzjoni — kemm bejn lingwi separati, kif ukoll fi ħdan il-lingwi nfushom — seħħet b’mod naturali matul iż-żmien.

Ordni tal-kelma

L-ordni tal-kliem default rikostruzzjoni fil-Proto-Semitiku hija (VSO), possessed–possessor (NG), u nom–aġġettiv (NA). Dan kien għadu l-każ fl-Għarbi Klassiku u l -Ebrajk Bibliku, eż Għarbi Klassiku رأى محمد فريدا ra'ā muħammadun farīdan. (bl-Ingliż litteralment "saw Muhammad Farid", Muhammad saw Farid). Fil- moderni, madankollu, kif ukoll xi kultant fl-Għarbi Standard Modern (il-lingwa letterarja moderna bbażata fuq l-Għarbi Klassiku) u l-Ebrajk Modern, l-ordni klassiku VSO ċeda għal SVO. Lingwi Semitiċi Etjopjani moderni jsegwu ordni ta’ kliem differenti: SOV, possessor–poseded, u aġġettiv–nom; madankollu, l-eqdem lingwa Semitika Etjopjana attestata, Ge'ez, kienet VSO, possessed-possessor, u nom-aġġettiv. L-akkadjan kien ukoll prinċipalment SOV.

Każijiet fin-nomi u l-aġġettivi

Is-sistema proto-Semitika ta’ tliet każijiet (nominattiv, akkużattiv u ġenittiv) bi truf tal-vokali differenti (-u, -a -i), ippreservata bis-sħiħ bl-Għarbi Koraniku (ara ʾIʿrab ), Akkadjan u Ugaritiku, sparixxa kullimkien fl- ħafna forom kolokwali ta’ lingwi Semitiċi. L-Għarbi Standard Modern iżomm tali distinzjonijiet ta' każi, għalkemm huma tipikament mitlufa fil-kelma ħielsa minħabba influwenza kolokwali. It-tmiem akkuattiv -n huwa ppreservat fis-Semitiku Etjopjan. Fil-majjistral, is-Samaljan li ftit li xejn huwa attestat jirrifletti distinzjoni tal-każ fil-plural bejn nominativ -ū u oblikwu -ī (qabbel l-istess distinzjoni fl-Għarbi Klassiku). Barra minn hekk, in-nomi u l-aġġettivi Semitiċi kellhom kategorija ta 'stat, l-istat indefinit jiġi espress b'nunazzjoni.

Numru fin-nomi

Il-lingwi semitiċi oriġinarjament kellhom tliet numri grammatikali : singular, doppju u plural . L-Għarbi Klassiku għad għandu dual obbligatorju (jiġifieri jrid jintuża fiċ-ċirkostanzi kollha meta jirreferi għal żewġ entitajiet), immarkat fuq nomi, verbi, aġġettivi u pronomi. Ħafna djaletti kontemporanji tal-Għarbi għad għandhom doppju, bħal fl-isem tan-nazzjon tal-Baħrejn ( bahr "baħar" + -ayn "tnejn"), għalkemm huwa mmarkat biss fuq in-nomi. Jiġri wkoll bl-Ebrajk fi ftit nomi (šana tfisser "sena", šnatayim tfisser "sentejn", u šanim tfisser "snin"), iżda għal dawk hija obbligatorja. Il-fenomenu kurjuż tal- – eż. bl-Għarbi, sadd "one dam" vs. sudūd "dams" – misjub bl-aktar mod abbundanti fil-lingwi tal-Għarabja u l-Etjopja, jista 'jkun parzjalment ta' oriġini proto-Semitika, u parzjalment elaborat minn oriġini aktar sempliċi.

Aspett tal-verb u tensjoni

Paradigma ta’ verb Għarbi Klassiku regolari:
Formola I kataba (yaktubu) "kitba"

		Passat		Preżenti Indikattiv
Singolari
1		katab -tu	كَتَبْتُ	ʼa- ktub -u	أَكْتُبُ
it-2	maskili	katab -ta	كَتَبْتَ	ta- ktub -u	تَكْتُبُ
	femminili	katab -ti	كَتَبْتِ	ta- ktub -īna	تَكْتُبِينَ
3	maskili	katab -a	كَتَبَ	ya- ktub -u	يَكْتُبُ
	femminili	katab -at	كَتَبَتْ	ta- ktub -u	تَكْتُبُ
Doppju
it-2	maskili & femminili	katab -tumā	كَتَبْتُمَا	ta- ktub -āni	تَكْتُبَانِ
3	maskili	katab -ā	كَتَبَا	ya- ktub -āni	يَكْتُبَانِ
	femminili	katab -atā	كَتَبَتَا	ta- ktub -āni	تَكْتُبَانِ
Plural
1		katab -nā	كَتَبْنَا	na- ktub -u	نَكْتُبُ
it-2	maskili	katab -tum	كَتَبْتُمْ	ta- ktub -ūna	تَكْتُبُونَ
	femminili	katab -tunna	كَتَبْتُنَّ	ta- ktub -na	تَكْ
3	maskili	katab -ū	كَتَبُوا	ya- ktub -ūna	يَكْتُبُونَ
	femminili	katab -na	كَتَبْنَ	ya- ktub -na	يَكْتُبْنَ

Il-lingwi Semitiċi kollha juru żewġ stili ta’ morfoloġija pjuttost distinti użati għall-konjugazzjoni tal-verbi. Conjugations suffissi tieħu suffissi li jindikaw il-persuna, in-numru u s-sess tas-suġġett, li jkollu xi xebh għal suffissi pronominal użati biex jindikaw oġġetti diretti fuq verbi ("Rajt lilu") u l-pussess fuq nomi ("kelb tiegħu"). L-hekk imsejħa konjugazzjonijiet tal-prefiss fil-fatt jieħdu kemm prefissi kif ukoll suffissi, bil-prefissi primarjament jindikaw persuna (u kultant in-numru jew is-sess), filwaqt li s-suffissi (li huma kompletament differenti minn dawk użati fil-konjugazzjoni tas-suffiss) jindikaw in-numru u s-sess kull meta l-prefiss jagħmel. ma jimmarkax dan. Il-konjugazzjoni tal-prefiss hija nnutata għal mudell partikolari ta’ ʔ- t- y- n- prefissi fejn (1) prefiss t- huwa użat fis-singular biex jimmarka t-tieni persuna u t-tielet persuna femminili, filwaqt li prefiss y- jimmarka l- it-tielet persuna maskili; u (2) kliem identiku jintuża għat-tieni persuna maskil u t-tielet persuna femminili singular. Il-konjugazzjoni tal-prefiss hija antika ħafna, b'analogi ċari fi kważi l-familji kollha tal- lingwi Afroasjatiċi (jiġifieri mill-inqas 10,000 sena). It-tabella fuq il-lemin turi eżempji tal-konjugazzjonijiet tal-prefiss u s-suffiss fl-Għarbi Klassiku, li għandu forom li huma qrib il-Proto-Semitiku.

Morfoloġija: għeruq trilitterali

Il-lingwi Semitiċi kollha juru mudell uniku ta’ zkuk imsejħa għeruq Semitiċi li jikkonsistu tipikament f’għeruq konsonanti trilitterali, jew bi tliet konsonanti (jeżistu wkoll għeruq ta’ żewġ konsonanti u erba’ konsonanti), li minnhom in-nomi, l-aġġettivi u l-verbi huma ffurmati b’diversi modi (eż., billi ddaħħal vokali, tirdoppja l-konsonanti, tittawwal il-vokali jew billi żżid prefissi, suffissi, jew infissi ).

Per eżempju, l-għerq k-t-b, (li jittratta l-"kitba" ġeneralment) jagħti bl-Għarbi:

katabtu كَتَبْتُ jew كتبت "ktibt" (f u m)

yuktab(u) يُكْتَب jew يكتب "jinkiteb" (maskili)

tuktab(u) تُكتَب jew تكتب "tinkiteb" (femminili)

yatakātabūn(a) يَتَكَاتَبُونَ jew يتكاتبون "jiktbu lil xulxin" (maskili)

istiktāb اِستِكتاب jew استكتاب "jikkawża li tikteb"

kitāb كِتَاب jew كتاب "ktieb" (is-sing turi t-tmiem taz-zokk qabel it-truf tal-każi varji)

kutayyib كُتَيِّب jew كتيب "ktejjeb" (diminuttiv)

kitābfi كِتَابَة jew كتابة "kitba"

kuttāb كُتاب jew كتاب "kittieba" (plural miksur)

katabfi كَتَبَة jew كتبة "skrivani" (plural miksur)

maktab مَكتَب jew مكتب "desk" jew "uffiċċju"

maktabat مَكتَبة jew مكتبة "librerija" jew "(ħanut) tal-kotba"

maktūb مَكتوب jew مكتوب "miktub" (partiċipju) jew "ittra postali" (nom)

katībfi كَتيبة jew كتيبة "iskwadra" jew "dokument"

iktitāb اِكتِتاب jew اكتتاب "reġistrazzjoni" jew "kontribuzzjoni ta' fondi"

muktatib مُكتَتِب jew مكتتب "abbonament"

Pronomi personali indipendenti

Ingliż	Proto-Semitiku	Akkadjan	Għarbi		Ge'ez	Ebrajk	Aramajk	Assirjana	Malti
			standard	vernakulari komuni
I	*ʔanāku,[nb 3] *ʔaniya	anāku	أنا ʔanā	ʔanā, anā, ana, āni, āna, ānig	አነ ʔana	אנכי, אני ʔānōḵī, ʔănī	אנא ʔanā	ānā	jiena, jien
You (sg., masc. )	*ʔanka > *ʔanta	atta	أنت ʔanta	ʔant, ant, inta, inte, inti, int, (i)nta	አንተ ʔánta	ʔattā	אנת ʔantā	āt, āty, āten	int, inti
You (sg., fem. )	*ʔanti	atti	أنت ʔanti	ʔanti, anti, inti, init (i)nti, intch	አንቲ ʔánti	את ʔatt	אנת ʔanti	āt, āty, āten	int, inti
He	*suʔa	šū	هو huwa, hū	huwwa, huwwe, hū	ውእቱ wəʔətu	hū	הוא hu	owā	hu, huwa
She	*siʔa	šī	هي hiya, hī	hiyya, hiyye, hī	ይእቲ yəʔəti	היא hī	היא hi	ayā	hi, hija
We	*niyaħnū, *niyaħnā	nīnu	نحن naħnu	niħna, iħna, ħin	ንሕነ ʔnəħnā	אנו, אנחנו ʔānū, ʔănaħnū	נחנא náħnā	axnan	aħna
You (doppju)	*ʔantunā		أنتما ʔantumā	Il-forma plural hija użata
They (doppju)	*sunā[nb 4]	*sunī(ti)	هما humā	Il-forma plural hija użata
You (pl., masc. )	*ʔantunū	attunu	أنتم ʔantum, ʔantumu	ʔantum, antum, antu, intu, intum, (i)ntūma	አንትሙ ʔantəmu	אתם ʔattem	אנתן ʔantun	axtōxūn	intom
You (pl., fem. )	*ʔantinā	attina	أنتنّ ʔantunna	ʔantin, antin, ʔantum, antu, intu, intum, (i)ntūma	አንትን ʔantən	אתן ʔatten	אנתן ʔanten	axtōxūn	intom
They (masc. )	*sunū	šunu	هم hum, humu	hum, humma, hūma, hom, hinne(n)	እሙንቱ ʔəmuntu	הם, המה hēm, hēmmā	הנן hinnun	eni	huma
They (fem. )	*sinā	šina	هنّ hunna	hin, hinne(n), hum, humma, hūma	እማንቱ ʔəmāntu	הן, הנה hēn, hēnnā	הנן hinnin	eni	huma

Numri kardinali

Ingliż	Proto-Semitiku	IPA	Għarbi	Ebrajk	Sabaean	Neo-Aramajk Assirjan	Malti	Ge'ez
One	*ʼaḥad-, *ʻišt-	ʔaħad, ʔiʃt	واحد، أحد waːħid-, ʔaħad-	אחד ʼeḥáḏ, ʔeˈχad	ʔḥd	xā	wieħed	አሐዱ ʾäḥädu
Two	*ṯin-ān (nom.), *ṯin-ayn (obl.), *kilʼ-	θinaːn, θinajn, kilʔ	اثنان iθn-āni (nom.), اثنين iθn-ajni (obj.), اثنتان fem. iθnat-āni, اثنتين iθnat-ajni	שנים šənáyim ˈʃn-ajim, fem. שתים šətáyim ˈʃt-ajim	*ṯny	treh	tnejn	ክልኤቱ kəlʾetu
Three	*śalāṯ- > *ṯalāṯ-	ɬalaːθ > θalaːθ	ثلاث θalaːθ-	fem. שלוש šālṓš ʃaˈloʃ	*ślṯ	ṭlā	tlieta	ሠለስቱ śälästu
Four	*ʼarbaʻ-	ʔarbaʕ	أربع ʔarbaʕ-	fem. ארבע ʼárbaʻ ˈʔaʁba	*ʼrbʻ	arpā	erbgħa	አርባዕቱ ʾärbaʿtu
Five	*ḫamš-	χamʃ	χams-	fem. חמש ḥā́mēš ˈχameʃ	*ḫmš	xamšā	ħamsa	ኀምስቱ ḫämsətu
Six	*šidṯ-	ʃidθ	ستّ sitt- (ordinal سادس saːdis- )	fem. šēš ʃeʃ	*šdṯ/šṯ	ëštā	sitta	ስድስቱ sədsətu
Seven	*šabʻ-	ʃabʕ	سبع sabʕ-	fem. שבע šéḇaʻ ˈʃeva	*šbʻ	šowā	sebgħa	ሰብዐቱ säbʿätu
Eight	*ṯamāniy-	θamaːnij-	ثماني θamaːn-ij-	fem. שמונה šəmṓneh ʃˈmone	*ṯmny/ṯmn	*tmanyā	tmienja	ሰማንቱ sämantu
Nine	*tišʻ-	tiʃʕ	تسع tisʕ-	fem. tḗšaʻ ˈtejʃa	*tšʻ	*učā	disgħa	ተስዐቱ täsʿätu
Ten	*ʻaśr-	ʕaɬr	عشر ʕaʃ(a)r-	fem. עשר ʻéśer ˈʔeseʁ	*ʻśr	*uṣrā	ghaxra	ዐሠርቱ ʿäśärtu

Vokabularju komuni

Minħabba l-oriġini komuni tal-lingwi Semitiċi, jaqsmu xi kliem u għeruq. Oħrajn huma differenti. Pereżempju:

Ingliż	Proto-Semitiku	Akkadjan	Għarbi	Aramajk	Assirjana	Ebrajk	Ge'ez	Mehri	Malti
father	*ʼab-	ab-	ʼab-	ʼaḇ-āʼ	bābā	ʼāḇ	ʼab	ḥa-yb	bu, ( missier )
heart	*lib(a)b-	libb-	lubb-, ( qalb- )	lebb-āʼ	lëbā	lëḇ, lëḇāḇ	ləbb	ḥa-wbēb	ilbieba, ( qalb )
house	*bayt-	bītu, bētu	bayt-, ( dār- )	bayt-āʼ	bētā	báyiṯ	bet	beyt, bêt	bejt, ( dar )
peace	*šalām-	šalām-	salām-	šlām-āʼ	šlāmā	šālôm	salām	səlōm	sliem
tongue	*lišān-/*lašān-	lišān-	lisān-	leššān-āʼ	lišānā	lāšôn	ləssān	əwšēn	ilsien
water	*may-/*māy-	mû (root *mā-/*māy-)	māʼ-/māy	mayy-āʼ	mēyā	máyim	māy	ḥə-mō	ilma

It-termini mogħtija fil-parentesi mhumiex derivati mill-għeruq Proto-Semitiċi rispettivi, għalkemm jistgħu wkoll joħorġu mill-Proto-Semitiku (kif jagħmel eż. Għarbi dār, cf. Ebrajk Bibliku dōr "abitazzjoni").

Xi drabi, ċerti għeruq ivarjaw fit-tifsira minn lingwa Semitika għal oħra. Pereżempju, l-għerq by-ḍ fl-Għarbi għandu t-tifsira ta' "abjad" kif ukoll "bajda", filwaqt li fl-Ebrajk tfisser biss "bajda". L-għerq lbn ifisser "ħalib" bl-Għarbi, iżda l-kulur "abjad" bl-Ebrajk. L-għerq l-ḥ-m ifisser "laħam" bl-Għarbi, iżda "ħobż" bl-Ebrajk u "baqra" fis-Semitiku Etjopjan; it-tifsira oriġinali probabbilment kienet "ikel". Il-kelma medina (għerq: dyn/dwn) għandha t-tifsira ta' "metropoli" bl-Amhariku, "belt" bl-Għarbi u l-Ebrajk Antik, u "Stat" bl-Ebrajk Modern.

Naturalment, xi kultant ma jkun hemm l-ebda relazzjoni bejn l-għeruq. Pereżempju, "għarfien" huwa rappreżentat bl-Ebrajk bl-għerq yd-ʿ, iżda bl-Għarbi bl-għeruq ʿ-rf u ʿ-lm u bl-Etjosemitiku bl-għeruq ʿ-wq u fl-ṭ .

Popli li jitkellmu bis-semitiku

Din li ġejja hija lista ta’ xi popli u nazzjonijiet moderni u antiki li jitkellmu bil-Semitiku:

Semitiku Ċentrali

• Kelliema Ammoniti ta’ Ammon
• Amorin – Seklu 20 QK
• Għarab
• Ancient Tramuntana Arabian -speaking Bedouins
• Aramejani – Sekli 16 sa 8 QK / Akhlames (Ahlamu) Seklu 14 QK
• Ġnus tal-bidu tal-Ħadid li jitkellmu bil-Kangħanin:
• Kaldea – deher fin-Nofsinhar tal-Mesopotamia c. 1000 QK u eventwalment sparixxew fil-popolazzjoni ġenerali Babilonjana.
• Edomiti
• Lhud / Iżraelin – waqqaf il-ġens ta ' Iżrael li aktar tard inqasam fis-Saltji ta' Iżrael u Ġuda . Il-fdalijiet ta’ dawn in-nies saru l- Lhud u s- Samaritani .
• Maltin
• Mandaeans
• Mowab
• Nabataeans
• Feniċja – waqqaf kolonji Mediterranji inklużi Tir, Sidon u Kartaġni tal-qedem . Il-fdalijiet ta’ dawn in-nies saru l-abitanti moderni tal-Libanu.
• Ugarit, sekli 14 sa 12 QK
• Nasrani (Nisrani Sirjan)

Semitiku tal-Lvant

• Imperu Akkadjan – kelliema Semitiċi tal-qedem marru fil-Mesopotamia fir-raba' millennju QK u stabbilixxew fost il-popli lokali tas- Sumer
• Imperu Babiloniż
• Imperu Assirja
• Ebla – Seklu 23 QK

Nofsinhar Semitiku

• Renju ta' Aksum – Ir-4 seklu QK sas-seklu 7 AD
• Nies Amhara
• Nies Argobba
• Nies Dahalik
• Nies Gurage
• Nies Harari
• Nies Mehri
• Popli qodma li jitkellmu bl-Arabja t'Isfel
• Sabaeans tal-Jemen – Id-9 sal-1 sekli QK
• Nies Silt'e
• Nies Tigrigna
• Nies Tigray
• Nies Tigre
• Nies Zay

Mhux magħruf

• Suteans – seklu 14 QK
• Thamud – it-2 sal-5 sekli WK

Ħoloq esterni

• Siġra ġenealoġika semitika (kif ukoll dik Afroasiatic), ippreżentata minn Alexander Militarev fit-taħdita tiegħu "Klassifikazzjoni ġenealoġika tal-lingwi Afro-Asjatiċi skont l-aħħar data" (fil-konferenza dwar is-70 anniversarju ta ' Vladislav Illich-Svitych, Moska, 2004 ; annotazzjonijiet qosra tat-taħditiet mogħtija hemmhekk (in Russian)
• Morfoloġija tal-inflessjoni tal-mudell u l-għeruq: il-plural miksur bl-Għarbi
• Jepliċitaw serp qedem fil-piramida Eġizzjana jista 'jkun eqdem iskrizzjoni Semitika
• Alexis Neme u Sébastien Paumier (2019), Ir-restawr tal-vokali Għarbi permezz ta' tfittxija ta' dizzjunarju tolleranti għall-ommissjoni, Lang Resources & Evaluation, Vol 53, 1-65 paġna
• Listi ta’ vokabularju Swadesh ta’ lingwi Semitiċi (mill-appendiċi tal-lista Swadesh ta’ Wiktionary)

Referenzi

1. ^ Hetzron, Robert (1997). The Semitic Languages (bl-Ingliż). Taylor & Francis. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt: |iktar= (għajnuna)
2. ^ Bennett, Patrick R. (1998-01-01). Comparative Semitic Linguistics: A Manual (bl-Ingliż). Eisenbrauns. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt: |iktar= (għajnuna)
3. ^ "2016 Census QuickStats: Australia". quickstats.censusdata.abs.gov.au (bl-Ingliż). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2021-11-13. Miġbur 2021-12-04.
4. ^ Baasten 2003. sfn error: no target: CITEREFBaasten2003 ()
5. ^ Owens, Jonathan (2013-08-15). The Oxford Handbook of Arabic Linguistics (bl-Ingliż). Oxford University Press. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt: |iktar= (għajnuna)
6. ^ Ethiopian Central Statistics Agency: 2007 census - Countrywide. p. 117
7. ^ "Maltese". Ethnologue (bl-Ingliż). Miġbur 2021-12-04.
8. ^ ^{a b} Ruhlen, Merritt (1994). The origin of language : tracing the evolution of the mother tongue. New York: Wiley.
9. ^ Versteegh, Kees; Versteegh, C. H. M. (1997). The Arabic Language (bl-Ingliż). Columbia University Press. Ċitazzjoni għandu parametr mhux magħruf u vojt: |iktar= (għajnuna)
10. ^ The semitic languages : an international handbook. Berlin: De Gruyter Mouton. 2011. pp. 54–151.
11. ^ Approaches to Language Typology by Masayoshi Shibatani and Theodora Bynon, page 157
12. ^ Roland Varius Says (2008-09-12). "Old Aramaic (c. 850 to c. 612 BCE)" (bl-Ingliż). Miġbur 2021-12-04.
13. ^ Hetzron, Robert (1997). The Semitic Languages (bl-Ingliż). Routledge.
14. ^ "Semitic languages | Definition, Map, Tree, Distribution, & Facts | Britannica". www.britannica.com (bl-Ingliż). Miġbur 2021-12-04.
15. ^ Weninger, Stefan (2011). "Reconstructive Morphology". In Semitic languages: an international handbook, Stefan Weninger, ed. Berlin: Walter de Gruyter. P. 166.
16. ^ "Aramaean | people | Britannica". www.britannica.com (bl-Ingliż). Miġbur 2021-12-04.
17. ^ "Akhlame | people | Britannica". www.britannica.com (bl-Ingliż). Miġbur 2021-12-04.
18. ^ "Mesopotamian religion | Facts, Names, Gods, Temples, & Practices | Britannica". www.britannica.com (bl-Ingliż). Miġbur 2021-12-04.
19. ^ "Akkadian language | ancient language | Britannica". www.britannica.com (bl-Ingliż). Miġbur 2021-12-04.

Żball fl-użu tar-referenzi: It-tikketti <ref> jeżistu għal grupp bl-isem "lower-alpha" imma l-ebda tikketta <references group="lower-alpha"/> rispettiva ma nstabet