Azərbaycan
Deutschland
Lietuva
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Украина
Dan l artiklu dwar il politika huwa nebbieta Jekk trid tista tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l artiklu dejjem sko
Partit Nazzjonalista (Malta)
| Dan l-artiklu dwar il-politika huwa nebbieta. Jekk trid, tista' tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l-artiklu, dejjem skont il-konvenzjonijiet tal-Wikipedija. |
| Partit Nazzjonalista | |
|---|---|
| Mexxej | Bernard Grech |
| Fundat | riorganizzat |
| Kwartieri ġenerali | Dar Ċentrali Triq Herbert Ganado Ħamrun |
| Ideoloġija Politika | |
| Affiljazzjoni Internazzjonali | |
| Affiljazzjoni Ewropea | |
| Grupp Parlamentari Ewropew | |
| Kuluri | |
| Sit elettroniku | www.pn.org.mt |
| Ara wkoll | Politika ta' Malta
|
Il-Partit Nazzjonalista huwa partit politiku Malti, wieħed miż-żewġ partiti ewlenin f'Malta (l-ieħor il-Partit Laburista (Malta)) u bħalissa jinsab fl-Oppożizzjoni. Huwa jiddeskrivi ruħu bħala partit Demokratiku Nisrani (fil-fatt huwa affiljat mad-Demokrazija Kristjana Internazzjonali, mal-Partit Popolari Ewropew u l-Unjoni Demokratika Internazzjonali.
L-Ewwel Snin
Il-Partit Nazzjonalista twaqqaf fl- minn Fortunato Mizzi, avukat , bħala l-Partit Anti-Riformista bil-għan li jeħodha kontra d-dħul ta' miżuri fiskali mill-Gvern Kolonjali u l-angliċizzazzjoni tas-sistema ġuridika u edukattiva ta' Malta. Fuq kollox, il-Partit ried sistema rappreżentattiva ta' Gvern li kienet tirrispetta x-xewqat tal-Maltin. Il-preżenza ta' rifuġjati Taljani mir- ta' xejra ta' kostituzzjonaliżmu liberali lill-partit fl-ewwel snin tiegħu kif ukoll marka pro-Taljana sal-Tieni Gwerra Dinija.
Sal-Ewwel Gwerra Dinija il-Partit kien maqsum bejn Astensjonisti u Anti-Astensjonisti. Tal-ewwel kienu lesti li jikkontestaw l-elezzjonijiet u jipparteċipaw fil-laqgħat tal-Kunsill tal-Gvern; l-oħrajn kienu jikkontestaw l-elezzjonijiet u jirriżenjaw malli jiġu eletti bħala protesta għan-nuqqas ta' rappreżentanti Maltin fil-Kunsill.
It-Tieni Gwerra Dinija u wara
Is-simpatija lejn l-Italja swiet bil-kbir lill-Partit Nazzjonalista matul it-Tieni Gwerra Dinija. Enrico Mizzi kien internat, l-ewwel f'Malta mbagħad fl-Uganda, u miet wara ħass ħażin li tah fil-Kunsill tal-Gvern waqt diskors imqanqal jiddefendi d-dritt tal-internati. Il-Partit lanqas biss ikkontesta l-elezzjonijiet tal- li għall-ewwel darba raw lill-Partit Laburista mmexxi minn Pawlu Boffa jsir Partit ta' gvern minflok it-tielet partit.
Imma l-Partit Nazzjonalista ma mietx u fl-elezzjonijiet tal-, l-ewwel ta' wara l-gwerra li eleġġew Gvern Responsabbli, ħareġ bħala l-akbar partit wara l-Partit Laburista, fuq quddiem ta' numru ta' partiti oħra li ppruvaw joħdulu postu bħala partit ewlieni. Din il-pożizzjoni ssaħħet ftit snin wara meta qasma fil-Partit Laburista fl-, meta Dom Mintoff laħaq mexxej, rat lill-Partit Nazzjonalista joħroġ bħala l-akbar Partit fl-elezzjonijiet tas-sena ta' wara b'Enrico Mizzi bħala Prim Ministru. Għalkemm mingħajr maġġoranza Parlamentari u l-mewt ta' Mizzi u l-waqgħa tal-Gvern ftit xhur biss wara, l-pożizzjoni tal-Partit Nazzjonalista bħala kontendent għall-Gvern issa kienet mingħajr dubju.
Kien hemm żewġ elezzjonijiet fl- u fl- li fihom il-Partit Nazzjonalista fforma koalizzjonijiet li ma tantx damu mal-Malta Workers' Party ta' Pawlu Boffa, l-isplinter li ħareġ mill-Partit Laburista. Tul iż-żewġ leġislaturi l-Prim Ministru kien George Borg Olivier, li laħaq Kap tal-Partit wara l-mewt ta' Mizzi.
Il-Partit imbagħad tilef l-elezzjonijiet tal-. Bil-Malta Labour Party fil-Gvern il-kwistjoni ewlenija kienet dik tal-Integration mar-Renju Unit. Il-Partit Nazzjonalista oppona din il-proposta. L-Integration falliet fil-biċċa l-kbira minħabba li r-Renju Unit tilef l-intess fil-kwistjoni l-aktar wara l-fjask ta' Suez fl-1956 u s-sensji li kienu bdew jingħataw it-Tarzna li waslu għal numru ta' inċidenti. Il-Prim Ministru Laburista Mintoff irreżenja u Borg Olivier irrifjuta l-istedina li jipprova jifforma Gvern. Minħabba f'hekk il-Gvern Kolonjali ssospenda l-Kostituzzjoni fl-.
Is-snin sittin u l-Indipendenza
Bejn is-sospensjoni tal-Kostituzzjoni fl-1958 u l-għoti ta' waħda ġdida fl-1961 seħħew avvenimenti importanti fix-xenarju politiku Malti. Il-Partit Laburista, li wara l-falliment tal-Integration kien sar favur l-Indipendenza (politika li anke ħaddan il-Partit Nazzjonalista) kien beda jieħu pożizzjoni antagonistika fil-konfront tal-Knisja, l-aktar minħabba li ra fiha l-kawża għall-falliment tal-Integration. Il-Partit Laburista kien ukoll beda jindieħes ma' movimenti indipendentisti tat-Tielet Dinja li Knisja rathom bħala fronti għall-Komuniżmu. Dan wassal biex il-Knisja imponiet id-dnub il-mejjet fuq l-Eżekuttiv tal-Partit kif ukoll fuq il-votanti tiegħu. Dan wassal għal qasma fil-Partit Laburista bit-tluq ta' grupp li fforma l-Christian Workers Party taħt .
Il-Partit Nazzjonalista wkoll sofra qasma meta grupp ta' nies li ma kinux jaqblu mal-istil ta' tmexxija ta' Borg Olivier u li ma kinux tant favorevoli għall-Indipendenza, inqatgħu u ffurmaw il-Partit Demokratiku Nazzjonalista taħt it-tmexxija ta' Herbert Ganado.
Il-Partit Nazzjonalista ħareġ bħala l-akbar Partit fl-elezzjonijiet tal-, li fihom il-Knisja Kattolika imponiet id-dnub il-mejjet fuq min jivvota lill-Partit Laburista, u qasma tal-Kamra assiguratlu maġġoranza parlamentari. Il-Partit mexxa n-negozjati ta' l-Indipendenza li kienet akkwistata fl-1964. Il-Partit reġa' rebaħ l-elezzjonijiet tal-1966 , bil-Kwistjoni bejn il-Knisja u l-Partit Laburista għadha miftuħa, elezzjonijiet li fissru wkoll it-tmiem tal-Partit Demokratiku Nazzjonalista.
Is-snin sebgħin u tmenin
Il-Partit Nazzjonalista tilef l-elezzjonijiet tal- u reġa' tilef dawk tal- b'marġini akbar, bil-Partit Laburista mmexxi minn Mintoff fil-gvern. Fl- saret elezzjoni għal Kap Suċċessur li fiha ġie elett Eddie Fenech Adami li qabel kien serva bħala Segretarju Ġenerali. Fenech Adami ħa t-tmexxija tal-Partit fl-. Borg Olivier miet ftit snin wara, fl-1980. Sadattant is-sitwazzjoni fil-pajjiż kienet qed taggrava, b'tensjoni dejjem tikber u vjolenza, terrur politiku u vandaliżmu dejjem jiżdiedu. Fl-1979 ġiet issakkeġġata d-dar ta' Fenech Adami u nħarqet il-Progress Press.
Il-Partit akkwista maġġoranza assoluta ta' voti fl-elezzjonijiet tal- (għall-ewwel darba mill-1933) imma mhux maġġoranza parlamentari. Din wasslet għal sitwazzjoni ta' kriżi wara li d-deputati eletti f'isem il-Partit irrifjutaw li jieħdu posthom fil-Parlament. Is-sitwazzjoni żblukkat ruħha ftit ta' snin wara imma tensjoni u vjolenza komplew matul dawn is-snin. Kien hemm attakki vjolenti fuq il-każini kollha tal-Partit Nazzjonalista, inkluz l-istamperija f'tal-Pietà; ġiet attakkata il-Kurja tal-Arċisqof fil-Furjana; ġiet attakkata wkoll il-Qorti fil-Belt Valletta. Kien hemm skontri vjolenti kull darba li l-PN kien jorganizza 'mass meetings', bejn partitarji Nazzjonalisti u membri tal-Korp tal-Pulizija flimkien ma' partitarji Laburisti, bil-'mass meeting' f'tal-Barrani, limiti ta' Santa Luċija fost l-iktar li jibqgħu jissemmew. Il-borma faret f'daqqa bil-qtil kiesaħ u biered ta' Raymond Caruana li nqatel f'Diċembru tal-1986, meta xi hadd f'karozza għaddejja spara arma tan-nar fuq il-każin Nazzjonalista fil-Gudja, waqt li kien għaddej fih riċeviment. Ftit qabel l-elezzjoni tal- iż-żewġ naħat tal-Kamra qablu li l-Kostituzzjoni tiġi emendata biex tassigura maġġoranza Parlamentari lill-Partit li jkollu maġġoranza ta' voti. Dan wassal biex il-Partit Nazzjonalista jifforma Gvern wara 16-il sena fl-Oppożizzjoni.
Mis-snin disgħin sal-2012
Il-Gvern Nazzjonalista applika biex Malta tidħol fis-Suq Komuni Ewropew fl-1990. Sadattant, b'ekonomija sejra tajba grazzi għall-liberalizzazzjoni u investimenti pubbliċi sostanzjali, il-Partit reġa' rebaħ l-elezzjonijiet tal-1992 b'mod konvinċenti. Il-Partit, iżda, tilef il-konfront tal-1996 mal-Partit Laburista taħt il-mexxej Alfred Sant.
Il-perjodu fl-Oppożizzjoni ma kellux idum għax wara biss 22 xahar b'maġġoranza Parlamentari li ma kinitx għadha fi żgur, il-Gvern Laburista sejjaħ elezzjoni bikrija fl-1998 u tilef. Il-Partit Nazzjonalista reġa' fforma gvern u immedjatament irriattiva l-applikazzjoni ta' Malta għas-sħubija fl-Unjoni Ewropea wara li din l-applikazzjoni kienet ġiet iffriżata mill-Gvern Laburista.
Din il-leġislatura kienet ikkaratterizzata minn negozjati ta' sħubija fl-Unjoni Ewropea, sħubija li kienet opposta mill-Partit Laburista. Dawn in-negozjati ngħalqu fl-2002 u l-Partit Nazzjonalista ħeġġeġ għal vot "iva" f'Marzu tas-sena ta' wara. Il-vot pożittiv f'dan ir-referendum kien segwit minn elezzjoni ġenerali ftit ġimgħat wara li l-Partit Nazzjonalista reġa' rebaħ.
Fl-2004 Fenech Adami rriżenja minn Prim Ministru u Kap tal-Partit u ġie elett minfloku Lawrence Gonzi. Wara Fenech Adami sar il-President tar-Repubblika ta' Malta.
Il-Partit Nazzjonalista kkontesta l-elezzjoni ġenerali tat-8 ta' Marzu 2008 għall-ewwel darba b'dan il-mexxej il-ġdid, Lawrence Gonzi, u mill-ġdid rebaħ.
Nhar l-10 ta' Diċembru 2012, id-deputat Nazzjonalista Franco Debono flimkien mal-Oppożizzjoni Laburista vvutaw fil-Parlament kontra l- Baġit imressaq ġimagħtejn qabel u allura dan m’għaddiex b’35 vot kontra l-34 favur, u l-Gvern waqa’. Dan ġiegħel lill-Priministru Gonzi jmur l-għada għand il-President tar-Repubblika Dr George Abela fil-Palazz il-Belt biex jissuġġerilu li l-Parlament jiġi xolt u tissejjaħ elezzjoni ġenerali bil-Parlament ixolji fis-7 ta’ Jannar, 2013, waqt li l-elezzjoni ġenerali ssir fl-istess jum mal-elezzjoni tal- kunsilli lokali, jiġifieri s-Sibt 9 ta’ Marzu 2013.
L-Elezzjoni tal-2013
Fid-9 ta' Marzu 2013, il-Partit Laburista għamel waħda mill-akbar rebħiet elettorali fl-istorja politika ta' Malta, meta rebaħ l-Elezzjonijiet Ġenerali 2013 b'maġġoranza ta' 167,533 vot, 35,107 aktar mill-Partit Nazzjonalista li ġarrab waħda mill-ikbar telfiet tiegħu meta kiseb 132,426 vot. Hekk il-PL ġab kważi 55% u l-PN 43%, kif kien ħabbar kull stħarriġ li sar qabel l-elezzjoni. Il-PL kellu vantaġġ ta' disa' siġġijiet fil-Parlament. Il-Kap tal-Partit Lawrence Gonzi ħabbar li kien se jirreżenja u ma kienx se jikkontesta għall-elezzjoni ta' Kap ġdid fil-bidu ta' Mejju 2013.
Fl-istess jum, il-Partit Nazzjonalista tilef ukoll l-Elezzjonijiet Lokali li saru fi 33 lokalità. Il-Partit Laburista żied il-voti fuq l-elezzjonijiet ta’ erba' snin qabel fl-istess lokalitajiet bi 2.2% biex issa ġab kważi 57%. Min-naħa tiegħu, il-Partit Nazzjonalista naqqas il-voti bi kważi 2% u ġab 42%. F’dawn l-elezzjonijiet, il-Partit Laburista rebaħ għall-ewwel darba il-kunsill lokali ta’ Birkirkara u kien hemm ħames lokalitajiet oħra li fihom il-Partit Nazzjonalista tilef il-maġġoranza: l-Imtarfa, Tal-Pietà, il-Mellieħa, l-Imqabba u Santa Venera. Hekk fl-2013, il-Partit Laburista għandu kważi żewġ terzi, 65%, tal-lokalitajiet kollha f'idejh, 44 lokalità minn 68. Il-Partit Nazzjonalista għandu biss maġġoranza f'24 lokalità.
Simon Busuttil maħtur Kap
Nhar it-8 ta' Mejju 2013 Simon Busuttil inħatar Kap tal-Partit.
L-Elezzjoni tal-2017
Fit-3 ta' Ġunju 2017, il-Partit Laburista reġa' għamel waħda mill-akbar rebħiet elettorali fl-istorja politika ta' Malta, meta rebaħ l-Elezzjonijiet Ġenerali 2017 b'maġġoranza ta' 35,280 aktar mill-Partit Nazzjonalista li ġarrab waħda mill-ikbar telfiet tiegħu. Hekk il-PL ġab 55% u l-PN 43.7%. Il-PL se jkollu vantaġġ ta' disa' siġġijiet fil-Parlament. Il-Kap tal-Partit Simon Busuttil ħabbar li kien se jirreżenja minn Kap tal-Partit flimkien mal-amministrazzjoni kollha.
Adrian Delia maħtur Kap
Nhar l-20 ta' Settembru 2017, Adrian Delia nħatar Kap tal-Partit, wara vot mit-tesserati, l-ewwel darba li Kap ta' Partit intgħażel b'dan il-mod, iżda sa mill-bidu deher li ma kienx aċċettat minn numru kbir ta' membri parlamentari Nazzjonalisti li spiċċaw biex sfiduċjawh nhar is-7 ta' Lulju 2020. Ġimgħa wara, kien sfiduċjat ukoll mill-Eżekuttiv tal-Partit. Delia ried li kollox imur f'idejn it-tesserati.
Delia jirriżenja u Bernard Grech maħtur Kap
Nhar it-3 ta' Ottubru 2020, wara telfa kbira fl-elezzjoni għall-Kap, Delia rriżenja. Minfloku nħatar bħala t-tmien Kap tal-Partit Bernard Grech b'maġġoranza ta' 69% mill-voti mixħuta mit-tesserati.
Storja Elettorali
| Elezzjoni | Mexxej | Voti | % | Siġġijiet | +/– | Pożizzjoni |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1927 | Ugo Pasquale Mifsud | 14,321 | 41.5 | 13 / 32 | 13 | 2ni |
| 1932 | 28,777 | 59.6 | 21 / 32 | 8 | 1el | |
| 1939 | 11,618 | 33.1 | 3 / 10 | 18 | 2ni | |
| 1945 | Enrico (Nerik) Mizzi | Ma ġietx ikkontestata mil-Partit | ||||
| 1947 | 19,041 | 18.0 | 7 / 40 | 7 | 2ni | |
| 1950 | 31,431 | 29.6 | 12 / 40 | 5 | 1el | |
| 1951 | Ġorġ Borġ Olivier | 39,946 | 35.5 | 15 / 40 | 3 | 1el |
| 1953 | 45,180 | 38.1 | 18 / 40 | 3 | 2ni | |
| 1955 | 48,514 | 40.2 | 17 / 40 | 1 | 2ni | |
| 1962 | 48,514 | 40.2 | 25 / 50 | 8 | 1el | |
| 1966 | 68,656 | 47.9 | 28 / 50 | 3 | 1el | |
| 1971 | 80,753 | 48.1 | 27 / 55 | 1 | 2ni | |
| 1976 | 99,551 | 48.5 | 31 / 65 | 4 | 2ni | |
| 1981 | Eddie Fenech Adami | 114,132 | 50.9 | 31 / 65 | 2ni | |
| 1987 | 119,721 | 50.9 | 35 / 69 | 4 | 1el | |
| 1992 | 127,932 | 51.8 | 34 / 65 | 1 | 1el | |
| 1996 | 124,864 | 47.8 | 34 / 69 | 2ni | ||
| 1998 | 137,037 | 51.8 | 35 / 65 | 1 | 1el | |
| 2003 | 146,172 | 51.8 | 35 / 65 | 1el | ||
| 2008 | Lawrence Gonzi | 143,468 | 49.3 | 35 / 69 | 1el | |
| 2013 | 132,426 | 43.3 | 30 / 69 | 5 | 2ni | |
| 2017 | Simon Busuttil | 130,850 | 42.1 | 28 / 67 | 2 | 2ni |
| 2022 | Bernard Grech | 123,233 | 41.7 | 35 / 79 | 7 | 2ni |
Wara l-Elezzjonijiet 2017, il-Partit Nazzjonalista għandu 30 Deputat minn 69 fil-Kamra tad-Deputati u 2 Membri mis-sitta li għandha Malta fil-Parlament Ewropew.
Mexxejja tal-Partit Nazzjonalista mill-
| Isem | Minn | Sa |
| Fortunato Mizzi | ||
| Enrico Mizzi | ||
| Sir Ugo P. Mifsud u Enrico Mizzi | ||
| Enrico Mizzi | ||
| Ġorġ Borg Olivier | ||
| Eddie Fenech Adami | ||
| Lawrence Gonzi | ||
| Simon Busuttil | ||
| Adrian Delia | ||
| Bernard Grech | – |
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Partit Nazzjonalista (Malta), X'inhi Partit Nazzjonalista (Malta)? Xi tfisser Partit Nazzjonalista (Malta)?
Dan l artiklu dwar il politika huwa nebbieta Jekk trid tista tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l artiklu dejjem skont il konvenzjonijiet tal Wikipedija Partit Nazzjonalista Mexxej Bernard Grech Fundat riorganizzat Kwartieri ġenerali Dar Ċentrali Triq Herbert Ganado Ħamrun Ideoloġija Politika Affiljazzjoni Internazzjonali Affiljazzjoni Ewropea Grupp Parlamentari Ewropew Kuluri Sit elettroniku www pn org mt Ara wkoll Politika ta Malta Il Partit Nazzjonalista huwa partit politiku Malti wieħed miz zewġ partiti ewlenin f Malta l ieħor il Partit Laburista Malta u bħalissa jinsab fl Oppozizzjoni Huwa jiddeskrivi ruħu bħala partit Demokratiku Nisrani fil fatt huwa affiljat mad Demokrazija Kristjana Internazzjonali mal Partit Popolari Ewropew u l Unjoni Demokratika Internazzjonali L Ewwel SninIl Partit Nazzjonalista twaqqaf fl minn Fortunato Mizzi avukat bħala l Partit Anti Riformista bil għan li jeħodha kontra d dħul ta mizuri fiskali mill Gvern Kolonjali u l angliċizzazzjoni tas sistema ġuridika u edukattiva ta Malta Fuq kollox il Partit ried sistema rapprezentattiva ta Gvern li kienet tirrispetta x xewqat tal Maltin Il prezenza ta rifuġjati Taljani mir ta xejra ta kostituzzjonalizmu liberali lill partit fl ewwel snin tiegħu kif ukoll marka pro Taljana sal Tieni Gwerra Dinija Sal Ewwel Gwerra Dinija il Partit kien maqsum bejn Astensjonisti u Anti Astensjonisti Tal ewwel kienu lesti li jikkontestaw l elezzjonijiet u jipparteċipaw fil laqgħat tal Kunsill tal Gvern l oħrajn kienu jikkontestaw l elezzjonijiet u jirrizenjaw malli jiġu eletti bħala protesta għan nuqqas ta rapprezentanti Maltin fil Kunsill It Tieni Gwerra Dinija u waraIs simpatija lejn l Italja swiet bil kbir lill Partit Nazzjonalista matul it Tieni Gwerra Dinija Enrico Mizzi kien internat l ewwel f Malta mbagħad fl Uganda u miet wara ħass ħazin li tah fil Kunsill tal Gvern waqt diskors imqanqal jiddefendi d dritt tal internati Il Partit lanqas biss ikkontesta l elezzjonijiet tal li għall ewwel darba raw lill Partit Laburista mmexxi minn Pawlu Boffa jsir Partit ta gvern minflok it tielet partit Imma l Partit Nazzjonalista ma mietx u fl elezzjonijiet tal l ewwel ta wara l gwerra li eleġġew Gvern Responsabbli ħareġ bħala l akbar partit wara l Partit Laburista fuq quddiem ta numru ta partiti oħra li ppruvaw joħdulu postu bħala partit ewlieni Din il pozizzjoni ssaħħet ftit snin wara meta qasma fil Partit Laburista fl meta Dom Mintoff laħaq mexxej rat lill Partit Nazzjonalista joħroġ bħala l akbar Partit fl elezzjonijiet tas sena ta wara b Enrico Mizzi bħala Prim Ministru Għalkemm mingħajr maġġoranza Parlamentari u l mewt ta Mizzi u l waqgħa tal Gvern ftit xhur biss wara l pozizzjoni tal Partit Nazzjonalista bħala kontendent għall Gvern issa kienet mingħajr dubju Kien hemm zewġ elezzjonijiet fl u fl li fihom il Partit Nazzjonalista fforma koalizzjonijiet li ma tantx damu mal Malta Workers Party ta Pawlu Boffa l isplinter li ħareġ mill Partit Laburista Tul iz zewġ leġislaturi l Prim Ministru kien George Borg Olivier li laħaq Kap tal Partit wara l mewt ta Mizzi Il Partit imbagħad tilef l elezzjonijiet tal Bil Malta Labour Party fil Gvern il kwistjoni ewlenija kienet dik tal Integration mar Renju Unit Il Partit Nazzjonalista oppona din il proposta L Integration falliet fil biċċa l kbira minħabba li r Renju Unit tilef l intess fil kwistjoni l aktar wara l fjask ta Suez fl 1956 u s sensji li kienu bdew jingħataw it Tarzna li waslu għal numru ta inċidenti Il Prim Ministru Laburista Mintoff irrezenja u Borg Olivier irrifjuta l istedina li jipprova jifforma Gvern Minħabba f hekk il Gvern Kolonjali ssospenda l Kostituzzjoni fl Is snin sittin u l IndipendenzaBejn is sospensjoni tal Kostituzzjoni fl 1958 u l għoti ta waħda ġdida fl 1961 seħħew avvenimenti importanti fix xenarju politiku Malti Il Partit Laburista li wara l falliment tal Integration kien sar favur l Indipendenza politika li anke ħaddan il Partit Nazzjonalista kien beda jieħu pozizzjoni antagonistika fil konfront tal Knisja l aktar minħabba li ra fiha l kawza għall falliment tal Integration Il Partit Laburista kien ukoll beda jindieħes ma movimenti indipendentisti tat Tielet Dinja li Knisja rathom bħala fronti għall Komunizmu Dan wassal biex il Knisja imponiet id dnub il mejjet fuq l Ezekuttiv tal Partit kif ukoll fuq il votanti tiegħu Dan wassal għal qasma fil Partit Laburista bit tluq ta grupp li fforma l Christian Workers Party taħt Il Partit Nazzjonalista wkoll sofra qasma meta grupp ta nies li ma kinux jaqblu mal istil ta tmexxija ta Borg Olivier u li ma kinux tant favorevoli għall Indipendenza inqatgħu u ffurmaw il Partit Demokratiku Nazzjonalista taħt it tmexxija ta Herbert Ganado Il Partit Nazzjonalista ħareġ bħala l akbar Partit fl elezzjonijiet tal li fihom il Knisja Kattolika imponiet id dnub il mejjet fuq min jivvota lill Partit Laburista u qasma tal Kamra assiguratlu maġġoranza parlamentari Il Partit mexxa n negozjati ta l Indipendenza li kienet akkwistata fl 1964 Il Partit reġa rebaħ l elezzjonijiet tal 1966 bil Kwistjoni bejn il Knisja u l Partit Laburista għadha miftuħa elezzjonijiet li fissru wkoll it tmiem tal Partit Demokratiku Nazzjonalista Is snin sebgħin u tmeninIl Partit Nazzjonalista tilef l elezzjonijiet tal u reġa tilef dawk tal b marġini akbar bil Partit Laburista mmexxi minn Mintoff fil gvern Fl saret elezzjoni għal Kap Suċċessur li fiha ġie elett Eddie Fenech Adami li qabel kien serva bħala Segretarju Ġenerali Fenech Adami ħa t tmexxija tal Partit fl Borg Olivier miet ftit snin wara fl 1980 Sadattant is sitwazzjoni fil pajjiz kienet qed taggrava b tensjoni dejjem tikber u vjolenza terrur politiku u vandalizmu dejjem jizdiedu Fl 1979 ġiet issakkeġġata d dar ta Fenech Adami u nħarqet il Progress Press Il Partit akkwista maġġoranza assoluta ta voti fl elezzjonijiet tal għall ewwel darba mill 1933 imma mhux maġġoranza parlamentari Din wasslet għal sitwazzjoni ta krizi wara li d deputati eletti f isem il Partit irrifjutaw li jieħdu posthom fil Parlament Is sitwazzjoni zblukkat ruħha ftit ta snin wara imma tensjoni u vjolenza komplew matul dawn is snin Kien hemm attakki vjolenti fuq il kazini kollha tal Partit Nazzjonalista inkluz l istamperija f tal Pieta ġiet attakkata il Kurja tal Arċisqof fil Furjana ġiet attakkata wkoll il Qorti fil Belt Valletta Kien hemm skontri vjolenti kull darba li l PN kien jorganizza mass meetings bejn partitarji Nazzjonalisti u membri tal Korp tal Pulizija flimkien ma partitarji Laburisti bil mass meeting f tal Barrani limiti ta Santa Luċija fost l iktar li jibqgħu jissemmew Il borma faret f daqqa bil qtil kiesaħ u biered ta Raymond Caruana li nqatel f Diċembru tal 1986 meta xi hadd f karozza għaddejja spara arma tan nar fuq il kazin Nazzjonalista fil Gudja waqt li kien għaddej fih riċeviment Ftit qabel l elezzjoni tal iz zewġ naħat tal Kamra qablu li l Kostituzzjoni tiġi emendata biex tassigura maġġoranza Parlamentari lill Partit li jkollu maġġoranza ta voti Dan wassal biex il Partit Nazzjonalista jifforma Gvern wara 16 il sena fl Oppozizzjoni Mis snin disgħin sal 2012Il Gvern Nazzjonalista applika biex Malta tidħol fis Suq Komuni Ewropew fl 1990 Sadattant b ekonomija sejra tajba grazzi għall liberalizzazzjoni u investimenti pubbliċi sostanzjali il Partit reġa rebaħ l elezzjonijiet tal 1992 b mod konvinċenti Il Partit izda tilef il konfront tal 1996 mal Partit Laburista taħt il mexxej Alfred Sant Il perjodu fl Oppozizzjoni ma kellux idum għax wara biss 22 xahar b maġġoranza Parlamentari li ma kinitx għadha fi zgur il Gvern Laburista sejjaħ elezzjoni bikrija fl 1998 u tilef Il Partit Nazzjonalista reġa fforma gvern u immedjatament irriattiva l applikazzjoni ta Malta għas sħubija fl Unjoni Ewropea wara li din l applikazzjoni kienet ġiet iffrizata mill Gvern Laburista Din il leġislatura kienet ikkaratterizzata minn negozjati ta sħubija fl Unjoni Ewropea sħubija li kienet opposta mill Partit Laburista Dawn in negozjati ngħalqu fl 2002 u l Partit Nazzjonalista ħeġġeġ għal vot iva f Marzu tas sena ta wara Il vot pozittiv f dan ir referendum kien segwit minn elezzjoni ġenerali ftit ġimgħat wara li l Partit Nazzjonalista reġa rebaħ Fl 2004 Fenech Adami rrizenja minn Prim Ministru u Kap tal Partit u ġie elett minfloku Lawrence Gonzi Wara Fenech Adami sar il President tar Repubblika ta Malta Il Partit Nazzjonalista kkontesta l elezzjoni ġenerali tat 8 ta Marzu 2008 għall ewwel darba b dan il mexxej il ġdid Lawrence Gonzi u mill ġdid rebaħ Nhar l 10 ta Diċembru 2012 id deputat Nazzjonalista Franco Debono flimkien mal Oppozizzjoni Laburista vvutaw fil Parlament kontra l Baġit imressaq ġimagħtejn qabel u allura dan m għaddiex b 35 vot kontra l 34 favur u l Gvern waqa Dan ġiegħel lill Priministru Gonzi jmur l għada għand il President tar Repubblika Dr George Abela fil Palazz il Belt biex jissuġġerilu li l Parlament jiġi xolt u tissejjaħ elezzjoni ġenerali bil Parlament ixolji fis 7 ta Jannar 2013 waqt li l elezzjoni ġenerali ssir fl istess jum mal elezzjoni tal kunsilli lokali jiġifieri s Sibt 9 ta Marzu 2013 L Elezzjoni tal 2013Fid 9 ta Marzu 2013 il Partit Laburista għamel waħda mill akbar rebħiet elettorali fl istorja politika ta Malta meta rebaħ l Elezzjonijiet Ġenerali 2013 b maġġoranza ta 167 533 vot 35 107 aktar mill Partit Nazzjonalista li ġarrab waħda mill ikbar telfiet tiegħu meta kiseb 132 426 vot Hekk il PL ġab kwazi 55 u l PN 43 kif kien ħabbar kull stħarriġ li sar qabel l elezzjoni Il PL kellu vantaġġ ta disa siġġijiet fil Parlament Il Kap tal Partit Lawrence Gonzi ħabbar li kien se jirrezenja u ma kienx se jikkontesta għall elezzjoni ta Kap ġdid fil bidu ta Mejju 2013 Fl istess jum il Partit Nazzjonalista tilef ukoll l Elezzjonijiet Lokali li saru fi 33 lokalita Il Partit Laburista zied il voti fuq l elezzjonijiet ta erba snin qabel fl istess lokalitajiet bi 2 2 biex issa ġab kwazi 57 Min naħa tiegħu il Partit Nazzjonalista naq qas il voti bi kwazi 2 u ġab 42 F dawn l elezzjonijiet il Partit Laburista rebaħ għall ewwel darba il kunsill lokali ta Birkirkara u kien hemm ħames lokalitajiet oħra li fihom il Partit Nazzjonalista tilef il maġġoranza l Imtarfa Tal Pieta il Mellieħa l Imqabba u Santa Venera Hekk fl 2013 il Partit Laburista għandu kwazi zewġ terzi 65 tal lokalitajiet kollha f idejh 44 lokalita minn 68 Il Partit Nazzjonalista għandu biss maġġoranza f 24 lokalita Simon Busuttil maħtur Kap Nhar it 8 ta Mejju 2013 Simon Busuttil inħatar Kap tal Partit L Elezzjoni tal 2017Fit 3 ta Ġunju 2017 il Partit Laburista reġa għamel waħda mill akbar rebħiet elettorali fl istorja politika ta Malta meta rebaħ l Elezzjonijiet Ġenerali 2017 b maġġoranza ta 35 280 aktar mill Partit Nazzjonalista li ġarrab waħda mill ikbar telfiet tiegħu Hekk il PL ġab 55 u l PN 43 7 Il PL se jkollu vantaġġ ta disa siġġijiet fil Parlament Il Kap tal Partit Simon Busuttil ħabbar li kien se jirrezenja minn Kap tal Partit flimkien mal amministrazzjoni kollha Adrian Delia maħtur Kap Nhar l 20 ta Settembru 2017 Adrian Delia nħatar Kap tal Partit wara vot mit tesserati l ewwel darba li Kap ta Partit intgħazel b dan il mod izda sa mill bidu deher li ma kienx aċċettat minn numru kbir ta membri parlamentari Nazzjonalisti li spiċċaw biex sfiduċjawh nhar is 7 ta Lulju 2020 Ġimgħa wara kien sfiduċjat ukoll mill Ezekuttiv tal Partit Delia ried li kollox imur f idejn it tesserati Delia jirrizenja u Bernard Grech maħtur Kap Nhar it 3 ta Ottubru 2020 wara telfa kbira fl elezzjoni għall Kap Delia rrizenja Minfloku nħatar bħala t tmien Kap tal Partit Bernard Grech b maġġoranza ta 69 mill voti mixħuta mit tesserati Storja ElettoraliElezzjoni Mexxej Voti Siġġijiet Pozizzjoni 1927 Ugo Pasquale Mifsud 14 321 41 5 13 32 13 2ni 1932 28 777 59 6 21 32 8 1el 1939 11 618 33 1 3 10 18 2ni 1945 Enrico Nerik Mizzi Ma ġietx ikkontestata mil Partit 1947 19 041 18 0 7 40 7 2ni 1950 31 431 29 6 12 40 5 1el 1951 Ġorġ Borġ Olivier 39 946 35 5 15 40 3 1el 1953 45 180 38 1 18 40 3 2ni 1955 48 514 40 2 17 40 1 2ni 1962 48 514 40 2 25 50 8 1el 1966 68 656 47 9 28 50 3 1el 1971 80 753 48 1 27 55 1 2ni 1976 99 551 48 5 31 65 4 2ni 1981 Eddie Fenech Adami 114 132 50 9 31 65 2ni 1987 119 721 50 9 35 69 4 1el 1992 127 932 51 8 34 65 1 1el 1996 124 864 47 8 34 69 2ni 1998 137 037 51 8 35 65 1 1el 2003 146 172 51 8 35 65 1el 2008 Lawrence Gonzi 143 468 49 3 35 69 1el 2013 132 426 43 3 30 69 5 2ni 2017 Simon Busuttil 130 850 42 1 28 67 2 2ni 2022 Bernard Grech 123 233 41 7 35 79 7 2ni Wara l Elezzjonijiet 2017 il Partit Nazzjonalista għandu 30 Deputat minn 69 fil Kamra tad Deputati u 2 Membri mis sitta li għandha Malta fil Parlament Ewropew Mexxejja tal Partit Nazzjonalista mill Isem Minn Sa Fortunato Mizzi Enrico Mizzi Sir Ugo P Mifsud u Enrico Mizzi Enrico Mizzi Ġorġ Borg Olivier Eddie Fenech Adami Lawrence Gonzi Simon Busuttil Adrian Delia Bernard Grech