Azərbaycan
Deutschland
Lietuva
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Украина
Id Dolomiti pronunzja doloˈmiːti bil Ladino Dolomites bil Ġermaniż Dolomiten doloˈmiːtn bid djalett ta Venezja Dołomiti
Dolomiti
Id-Dolomiti (pronunzja: [doloˈmiːti]; bil-Ladino: Dolomites; bil-Ġermaniż: Dolomiten [doloˈmiːtn̩]; bid-djalett ta' Venezja: Dołomiti [doɰoˈmiti]; bid-djalett ta' Friuli: Dolomitis), magħrufa wkoll bħala l-Muntanji Dolomitiċi jew l-Alpi Dolomitiċi, huma katina muntanjuża li tinsab fil-Grigal tal-Italja. Jiffurmaw parti mill-Alpi tan-Nofsinhar tal-ġebla tal-ġir u jibqgħu sejrin mix-xmara fil-Punent sal-Wied ta' Piave (Pieve di Cadore) fil-Lvant. Il-konfini fit-Tramuntana u fin-Nofsinhar huma definiti mill-Wied ta' Puster u mill-Wied ta' Sugana (bit-Taljan: Valsugana). Id-Dolomiti jinsabu fir-reġjuni ta' , / u , u jkopru żona kondiviża bejn il-provinċji ta' , , Verona, Trentino, Südtirol, u .
Gruppi muntanjużi oħra bi struttura ġeoloġika simili huma mifruxa tul ix-xmara lejn il-Lvant – id-Dolomiti d'Oltrepiave; u 'l bogħod mix-xmara Adige lejn il-Punent – id-Dolomiti di Brenta (id-Dolomiti tal-Punent). Grupp iżgħar jissejjaħ Piccole Dolomiti (id-Dolomiti ż-Żgħar), u jinsab bejn il-provinċji ta' Trentino, Verona, u Vicenza.
Il-Park Nazzjonali tad-Dolomiti ta' Belluno u bosta parks reġjonali oħra jinsabu fiż-żona tad-Dolomiti. F'Awwissu 2009, id-Dolomiti tniżżlu fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.
Etimoloġija
Isem id-Dolomiti, magħrufa wkoll bħala l-"Muntanji Ċari", oriġina minn isem il-blat kostitwenti tagħhom, id-dolomit. Dan il-blat issemma wara l-mineraloġista Franċiż tas-seklu 18 Déodat Gratet de Dolomieu (1750-1801), li kien l-ewwel wieħed li ddeskriva l-mineral.
Storja
Għal millenji sħaħ, il-kaċċaturi u l-komunitajiet tagħhom kienu avvanzaw u laħqu l-ogħla reġjuni bil-blat u x'aktarx li kienu xxabbtu sa xi qċaċet ukoll. Hemm evidenza li l-patri minn ixxabbat sa fuq il-Lungkofel u d-Dürrenstein fis-snin 90 tas-seklu 18. Fl-1857, il-Brittaniku kien l-ewwel wieħed li xxabbat sa fuq Monte Pelmo. iktar 'il quddiem tela' fuq diversi qċaċet bħal Antelao, Marmolata, Tofana, Monte Cristallo, u Boè. Għall-ħabta tal-1860, ix-xabbatur Agordin kien l-ewwel persuna li tela' konxjament fuq iċ-Civetta. kien wieħed mix-xabbaturi tat-. Iktar 'il quddiem, żewġ xabbaturi lokali importanti ħafna li rnexxielhom jixxabtu ma' diversi qċaċet għall-ewwel darba kienu u .
Matul l-Ewwel Gwerra Dinjija, il-linja militari bejn l-armata Taljana u dik tal-Awstrija u tal-Ungerija kienet tgħaddi mid-Dolomiti, u ż-żewġ naħat użaw il-mini tal-art b'mod estensiv. F'Cinque Torri (Ħames Torrijiet), f'Monte Piana u f'Monte Lagazuoi hemm mużewijiet tal-gwerra fil-beraħ. Bosta nies iżuru d-Dolomiti biex jixxabbtu tul mogħdijiet fl-għoli ħafna magħrufa bħala vie ferrate, li jgħaddu bejn il-blat tal-qċaċet u li kienu nħolqu matul il-gwerra.
Għadd ta' mogħdijiet fuq distanza twila jgħaddu mid-Dolomiti. Dawn jissejħu alte vie (bil-Ġermaniż: Dolomiten Höhenwege), jiġifieri litteralment mogħdijiet għoljin, u huma numerati minn 1 sa 10. Dawn il-mogħdijiet jieħdu xi ġimgħa biex wieħed jagħmilhom mill-bidu sat-tmiem, u fihom hemm diversi rifugi (għorfiet ta' rifuġju) fejn wieħed jista' jistkenn. L-ewwel mogħdija, li hija l-iktar waħda rinomata, tissejjaħ Alta Via 1. Fir-reġjun ta' Alta Badia ntużat id-datazzjoni bir-radjukarbonju biex tintwera konnessjoni bejn l-attività taċ-ċedimenti tal-art u t-tibdil fil-klima.
Sit ta' Wirt Dinji
Id-Dolomiti ġew iddeżinjati bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-2009.
Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' żewġ kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (vii) "Post fejn iseħħu fenomeni naturali tal-għaġeb jew fejn hemm żoni ta' ġmiel naturali u ta' importanza estetika eċċezzjonali"; u l-kriterju (viii) "Eżempju straordinarju li jirrappreżenta stadji importanti tal-istorja tad-dinja, inkluż it-trapass tal-ħajja, il-proċessi ġeoloġiċi kontinwi sinifikanti fl-iżvilupp tat-tipi differenti ta' art, jew il-karatteristiċi ġeomorfiċi jew fiżjografiċi sinifikanti".
Ġeografija
Ir-reġjun spiss jinqasam fid-Dolomiti tal-Punent u dawk tal-Lvant, isseparati bejniethom minn linja li tgħaddi mal-assi Val Badia – il-Mogħdija Muntanjuża ta' Campolongo – il-Wied ta' Cordevole (Agordino).
Klassifikazzjoni attwali
Id-Dolomiti jistgħu jinqasmu fil-ktajjen muntanjużi li ġejjin:
- Sella
- Marmolada
- Tofane
- il-Grupp ta' Langkofel
- il-Grupp ta' Geisler
- il-Grupp ta' Peitlerkofel
- il-Grupp ta' Puez
- il-Grupp ta' Fanes
- il-Grupp ta' Schlern
- Rosengarten
- Latemar
- Pala
- il-Muntanji ta' Lüsen
- Civetta
- Pelmo
- Marmarole
- il-Grupp ta' Cadini
- il-Grupp ta' Cristallo
- Sorapiss
- Antelao
- Bosconero
- Vette Feltrine
- Schiara
- id-Dolomiti ta' Praga
- id-Dolomiti ta' Sexten
- id-Dolomiti ta' Friuli
Turiżmu u sport
Id-Dolomiti huma rinomati għall-iskijjar fix-xhur tax-xitwa u għat-tixbit, għall-mixi, għaċ-ċikliżmu u għall-qbiż mill-għoli (BASE jumping) fil-muntanji, kif ukoll għall-paragliding u għall-hang gliding fis-sajf u fl-aħħar tar-rebbiegħa/fil-bidu tal-ħarifa. It-tixbit ilu tradizzjoni fid-Dolomiti mill-1887, meta , li kellu 17-il sena, ixxabbat waħdu għall-ewwel darba sal-quċċata tal-Vajolettürme. Iċ-ċentru prinċipali jinkludu: Rocca Pietore maġenb il-Glaċier ta' Marmolada, fil-konfini bejn Trentino u Veneto, l-irħula ż-żgħar ta' , , u , u l-villaġġi ta' , u , kif ukoll iż-żoni kollha tal-widien ta' Fassa, Gardena u Badia.
Il-Maratona dles Dolomites, tellieqa tar-roti fit-triq li ddum ġurnata sħiħa, li tkopri seba' mogħdijiet muntanjużi tad-Dolomiti, issir kull sena fl-ewwel ġimgħa ta' Lulju.
Postijiet karatteristiċi oħra huma:
- Monte Pasubio u Strada delle 52 Gallerie (mogħdija militari mħaffra bi 52 mina li nbniet matul l-Ewwel Gwerra Dinjija)
- Altopiano di Asiago u Calà del Sasso, b'4,444 tarġa, l-itwal mogħdija bit-taraġ fid-dinja li hija miftuħa għall-pubbliku.
Qċaċet ewlenin
| Isem | metri | piedi | Isem | metri | piedi |
|---|---|---|---|---|---|
| Marmolada | 3,343 | 10,968 | Pala di San Martino | 2,982 | 9,831 |
| Antelao | 3,264 | 10,706 | Rosengartenspitze / Catinaccio | 2,981 | 9,781 |
| Tofana di Mezzo | 3,241 | 10,633 | Cima di Fradusta | 2,941 | 9,715 |
| Sorapiss | 3,229 | 10,594 | Cimon del Froppa | 2,932 | 9,649 |
| Cristallo | 3,221 | 10,568 | Monte Agnèr | 2,872 | 9,416 |
| Monte Civetta | 3,220 | 10,564 | Fermedaturm | 2,867 | 9,407 |
| Cima di Vezzana | 3,192 | 10,470 | Cima d'Asta | 2,848 | 9,344 |
| Cimon della Pala | 3,184 | 10,453 | Cima di Canali | 2,846 | 9,338 |
| Langkofel / Sassolungo | 3,181 | 10,427 | Croda Grande | 2,839 | 9,315 |
| Monte Pelmo | 3,168 | 10,397 | Vajoletturm / Torri del Vajolet (l-ogħla) | 2,821 | 9,256 |
| Dreischusterspitze | 3,162 | 10,375 | Sass Maor | 2,816 | 9,239 |
| Boespitze / Piz Boè (Grupp ta' Sella) | 3,152 | 10,342 | Cima di Ball | 2,783 | 9,131 |
| Hohe Gaisl (Croda Rossa d'Ampezzo) | 3,148 | 10,329 | Cima della Madonna (Sass Maor) | 2,751 | 9,026 |
| Gran Vernel | 3,145 | 10,319 | Rosetta | 2,741 | 8,993 |
| Piz Popena | 3,143 | 10,312 | Croda da Lago | 2,716 | 8,911 |
| Grohmannspitze (Langkofel) | 3,126 | 10,256 | Central Grasleitenspitze | 2,705 | 8,875 |
| Zwölferkofel | 3,094 | 10,151 | Schlern | 2,562 | 8,406 |
| Elferkofel | 3,092 | 10,144 | Sasso di Mur | 2,554 | 8,380 |
| Piz dles Cunturines | 3,064 | 10,052 | Cima delle Dodici | 2,338 | 7,671 |
| Sass Rigais (Geislerspitzen) | 3,025 | 9,925 | Monte Pavione | 2,336 | 7,664 |
| Kesselkogel (Rosengarten) | 3,004 | 9,856 | Cima Palon | 2,239 | 7,346 |
| Tre Cime di Lavaredo (Drei Zinnen) | 2,999 | 9,839 | Cima di Posta | 2,235 | 7,333 |
| Fünffingerspitze | 2,997 | 9,833 | Geierwand | 2,088 | 6,850 |
Mogħdijiet muntanjużi ewlenin
| Isem | metri | piedi |
|---|---|---|
| Mogħdija ta' Ombretta (minn Campitello sa Caprile) | 2,738 | 8,983 |
| Langkofeljoch (mill-Wied ta' Gröden sa Campitello) | 2,683 | 8,803 |
| Tschagerjoch (minn Karersee sa Vajolet) | 2,644 | 8,675 |
| Mogħdija ta' Grasleiten (minn Vajolet sa Grasleiten) | 2,597 | 8,521 |
| Mogħdija ta' Pravitale (mill-Promontorju ta' Rosetta sa Pravitale) | 2,580 | 8,465 |
| Mogħdija ta' Comelle (l-istess bħal Cencenighe) | 2,579 | 8,462 |
| Mogħdija ta' Rosetta (minn San Martino di Castrozza sal-Promontorju ta' Rosetta) | 2,573 | 8,442 |
| Mogħdija ta' Vajolet (livelli differenti sa Vajolet) | 2,549 | 8,363 |
| Mogħdija ta' Canali (minn Primiero sa Agordo) | 2,497 | 8,193 |
| Tierseralpljoch (minn Campitello sa Tiers) | 2,455 | 8,055 |
| Mogħdija ta' Ball (minn San Martino di Castrozza sa Pravitale) | 2,450 | 8,038 |
| Forcella di Giralba (minn Sexten sa Auronzo) | 2,436 | 7,992 |
| Col dei Bos (minn Falzarego sa Travernanzes) | 2,313 | 7,589 |
| Forcella Grande (minn San Vito sa Auronzo) | 2,262 | 7,422 |
| Mogħdija ta' Pordoi (minn Arabba sa Val di Fassa) | 2,250 | 7,382 |
| Mogħdija ta' Sella (mill-Wied ta' Gröden sa Val di Fassa) | 2,244 | 7,362 |
| Mogħdija ta' Giau (minn Cortina sa Val Fiorentina) | 2,236 | 7,336 |
| Mogħdija ta' Tre Sassi (minn Cortina sa San Cassian) | 2,199 | 7,215 |
| Mogħdija ta' Valparola (minn Cortina sa San Cassian) | 2,168 | 7,113 |
| Mahlknechtjoch (minn Duron ta' Fuq sal-Alpi ta' Seiser) | 2,168 | 7,113 |
| Mogħdija ta' Gardena (mill-Wied ta' Gröden sa Colfuschg) | 2,121 | 6,959 |
| Mogħdija ta' Falzarego (minn Caprile sa Cortina) | 2,117 | 6,946 |
| Mogħdija ta' Fedaja (minn Val di Fassa sa Caprile) | 2,046 | 6,713 |
| Mogħdija ta' Valles (minn Paneveggio sa Falcade) | 2,032 | 6,667 |
| Würzjoch (minn Eisacktal sa Val Badia) | 2,003 | 6,572 |
| Mogħdija ta' Rolle (minn Predazzo sa San Martino di Castrozza u Primiero) | 1,984 | 6,509 |
| Forcella Forada (minn Caprile sa San Vito) | 1,975 | 6,480 |
| Mogħdija ta' San Pellegrino (minn Moena sa Cencenighe) | 1,910 | 6,267 |
| Mogħdija ta' Campolongo (minn Corvara sa Arabba) | 1,875 | 6,152 |
| Mogħdija ta' Forcella d'Alleghe (minn Alleghe sa Zoldo) | 1,820 | 5,971 |
| Mogħdija ta' Tre Croci (minn Cortina sa Auronzo) | 1,808 | 5,932 |
| Mogħdija ta' Furkel (minn Mareo sa Olang) | 1,759 | 5,771 |
| Mogħdija ta' Karerpass jew Costalunga (minn Welschnofen sa Vigo di Fassa) | 1,753 | 5,751 |
| Mogħdija ta' Kreuzbergpass jew Monte Croce (minn Innichen u Sexten sa Wied ta' Piave u Belluno) | 1,638 | 5,374 |
| Mogħdija ta' Ampezzo (minn Toblach sa Cortina u Belluno) | 1,544 | 5,066 |
| Mogħdija ta' Cereda (minn Primiero sa Agordo) | 1,372 | 4,501 |
| Mogħdija ta' Toblach (minn Bruneck sa Lienz) | 1,209 | 3,967 |
Parks ewlenin
|
|
|
Referenzi
- ^ "Dolomiten - English translation in English - Langenscheidt dictionary German-English". en.langenscheidt.com (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-03-08.
- ^ "Dolomiti, le montagne rosa | Italia.it (Italiano)". www.italia.it (bit-Taljan). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2022-03-08. Miġbur 2022-03-08.
- ^ "The Dolomites UNESCO World Heritage | Italy". www.dolomites.org (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-08.
- ^ a b ċ Centre, UNESCO World Heritage. "The Dolomites". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-08.
- ^ Saussure le fils, M. de (1792): "Analyse de la dolomite". Journal de Physique, vol. 40, pp. 161–173.
- ^ "Die Dolomitengipfel werden erobert". www.dolomythos.com. Miġbur 2022-03-08.
- ^ Borgatti, Lisa; Soldati, Mauro (2010-08-01). "Landslides as a geomorphological proxy for climate change: A record from the Dolomites (northern Italy)". Geomorphology. Landslide geomorphology in a changing environment. 120 (1–2): 56–64.
- ^ Draper, Robert (2015-08-13). "In Italy, Hiking and Haute Cuisine in the Dolomites" (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-08.
- ^ Williams, Ingrid K. (2018-08-30). "36 Hours in the Dolomites" (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-08.
- ^ "Rock and Ice Magazine: The Perfect Perfume". web.archive.org. 2008-02-15. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2008-02-15. Miġbur 2022-03-08.
- ^ Koch, Amy Tara (2019-11-25). "Hut Skiing in the Dolomites: Storybook Scenery and Grappa Included" (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-08.
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Dolomiti, X'inhi Dolomiti? Xi tfisser Dolomiti?
Id Dolomiti pronunzja doloˈmiːti bil Ladino Dolomites bil Ġermaniz Dolomiten doloˈmiːtn bid djalett ta Venezja Dolomiti doɰoˈmiti bid djalett ta Friuli Dolomitis magħrufa wkoll bħala l Muntanji Dolomitiċi jew l Alpi Dolomitiċi huma katina muntanjuza li tinsab fil Grigal tal Italja Jiffurmaw parti mill Alpi tan Nofsinhar tal ġebla tal ġir u jibqgħu sejrin mix xmara fil Punent sal Wied ta Piave Pieve di Cadore fil Lvant Il konfini fit Tramuntana u fin Nofsinhar huma definiti mill Wied ta Puster u mill Wied ta Sugana bit Taljan Valsugana Id Dolomiti jinsabu fir reġjuni ta u u jkopru zona kondiviza bejn il provinċji ta Verona Trentino Sudtirol u Veduta tat Tre Cime di Lavaredo billejl Gruppi muntanjuzi oħra bi struttura ġeoloġika simili huma mifruxa tul ix xmara lejn il Lvant id Dolomiti d Oltrepiave u l bogħod mix xmara Adige lejn il Punent id Dolomiti di Brenta id Dolomiti tal Punent Grupp izgħar jissejjaħ Piccole Dolomiti id Dolomiti z Zgħar u jinsab bejn il provinċji ta Trentino Verona u Vicenza Il Park Nazzjonali tad Dolomiti ta Belluno u bosta parks reġjonali oħra jinsabu fiz zona tad Dolomiti F Awwissu 2009 id Dolomiti tnizzlu fil lista tas Siti ta Wirt Dinji tal UNESCO EtimoloġijaIsem id Dolomiti magħrufa wkoll bħala l Muntanji Ċari oriġina minn isem il blat kostitwenti tagħhom id dolomit Dan il blat issemma wara l mineraloġista Franċiz tas seklu 18 Deodat Gratet de Dolomieu 1750 1801 li kien l ewwel wieħed li ddeskriva l mineral StorjaSassolungo Għal millenji sħaħ il kaċċaturi u l komunitajiet tagħhom kienu avvanzaw u laħqu l ogħla reġjuni bil blat u x aktarx li kienu xxabbtu sa xi qċaċet ukoll Hemm evidenza li l patri minn ixxabbat sa fuq il Lungkofel u d Durrenstein fis snin 90 tas seklu 18 Fl 1857 il Brittaniku kien l ewwel wieħed li xxabbat sa fuq Monte Pelmo iktar il quddiem tela fuq diversi qċaċet bħal Antelao Marmolata Tofana Monte Cristallo u Boe Għall ħabta tal 1860 ix xabbatur Agordin kien l ewwel persuna li tela konxjament fuq iċ Civetta kien wieħed mix xabbaturi tat Iktar il quddiem zewġ xabbaturi lokali importanti ħafna li rnexxielhom jixxabtu ma diversi qċaċet għall ewwel darba kienu u Il qċaċet tat Torrijiet ta Vajolet Matul l Ewwel Gwerra Dinjija il linja militari bejn l armata Taljana u dik tal Awstrija u tal Ungerija kienet tgħaddi mid Dolomiti u z zewġ naħat uzaw il mini tal art b mod estensiv F Cinque Torri Ħames Torrijiet f Monte Piana u f Monte Lagazuoi hemm muzewijiet tal gwerra fil beraħ Bosta nies izuru d Dolomiti biex jixxabbtu tul mogħdijiet fl għoli ħafna magħrufa bħala vie ferrate li jgħaddu bejn il blat tal qċaċet u li kienu nħolqu matul il gwerra Għadd ta mogħdijiet fuq distanza twila jgħaddu mid Dolomiti Dawn jissejħu alte vie bil Ġermaniz Dolomiten Hohenwege jiġifieri litteralment mogħdijiet għoljin u huma numerati minn 1 sa 10 Dawn il mogħdijiet jieħdu xi ġimgħa biex wieħed jagħmilhom mill bidu sat tmiem u fihom hemm diversi rifugi għorfiet ta rifuġju fejn wieħed jista jistkenn L ewwel mogħdija li hija l iktar waħda rinomata tissejjaħ Alta Via 1 Fir reġjun ta Alta Badia ntuzat id datazzjoni bir radjukarbonju biex tintwera konnessjoni bejn l attivita taċ ċedimenti tal art u t tibdil fil klima Sit ta Wirt DinjiId Dolomiti ġew iddezinjati bħala Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 2009 Veduta panoramika ta Marmolada Il valur universali straordinarju tas sit ġie rrikonoxxut abbazi ta zewġ kriterji tal għazla tal UNESCO il kriterju vii Post fejn iseħħu fenomeni naturali tal għaġeb jew fejn hemm zoni ta ġmiel naturali u ta importanza estetika eċċezzjonali u l kriterju viii Ezempju straordinarju li jirrapprezenta stadji importanti tal istorja tad dinja inkluz it trapass tal ħajja il proċessi ġeoloġiċi kontinwi sinifikanti fl izvilupp tat tipi differenti ta art jew il karatteristiċi ġeomorfiċi jew fizjografiċi sinifikanti ĠeografijaIr reġjun spiss jinqasam fid Dolomiti tal Punent u dawk tal Lvant isseparati bejniethom minn linja li tgħaddi mal assi Val Badia il Mogħdija Muntanjuza ta Campolongo il Wied ta Cordevole Agordino Klassifikazzjoni attwali Il Mogħdija ta Gardena Cristallo Cortina d Ampezzo Il Grupp ta Sella Id Dolomiti jistgħu jinqasmu fil ktajjen muntanjuzi li ġejjin Sella Marmolada Tofane il Grupp ta Langkofel il Grupp ta Geisler il Grupp ta Peitlerkofel il Grupp ta Puez il Grupp ta Fanes il Grupp ta Schlern Rosengarten Latemar Pala il Muntanji ta Lusen Civetta Pelmo Marmarole il Grupp ta Cadini il Grupp ta Cristallo Sorapiss Antelao Bosconero Vette Feltrine Schiara id Dolomiti ta Praga id Dolomiti ta Sexten id Dolomiti ta FriuliTurizmu u sportSkijjar f Cortina fl 1903 Id Dolomiti huma rinomati għall iskijjar fix xhur tax xitwa u għat tixbit għall mixi għaċ ċiklizmu u għall qbiz mill għoli BASE jumping fil muntanji kif ukoll għall paragliding u għall hang gliding fis sajf u fl aħħar tar rebbiegħa fil bidu tal ħarifa It tixbit ilu tradizzjoni fid Dolomiti mill 1887 meta li kellu 17 il sena ixxabbat waħdu għall ewwel darba sal quċċata tal Vajoletturme Iċ ċentru prinċipali jinkludu Rocca Pietore maġenb il Glaċier ta Marmolada fil konfini bejn Trentino u Veneto l irħula z zgħar ta u u l villaġġi ta u kif ukoll iz zoni kollha tal widien ta Fassa Gardena u Badia Il Maratona dles Dolomites tellieqa tar roti fit triq li ddum ġurnata sħiħa li tkopri seba mogħdijiet muntanjuzi tad Dolomiti issir kull sena fl ewwel ġimgħa ta Lulju Postijiet karatteristiċi oħra huma Monte Pasubio u Strada delle 52 Gallerie mogħdija militari mħaffra bi 52 mina li nbniet matul l Ewwel Gwerra Dinjija Altopiano di Asiago u Cala del Sasso b 4 444 tarġa l itwal mogħdija bit taraġ fid dinja li hija miftuħa għall pubbliku Qċaċet ewleninIsem metri piedi Isem metri piedi Marmolada 3 343 10 968 Pala di San Martino 2 982 9 831 Antelao 3 264 10 706 Rosengartenspitze Catinaccio 2 981 9 781 Tofana di Mezzo 3 241 10 633 Cima di Fradusta 2 941 9 715 Sorapiss 3 229 10 594 Cimon del Froppa 2 932 9 649 Cristallo 3 221 10 568 Monte Agner 2 872 9 416 Monte Civetta 3 220 10 564 Fermedaturm 2 867 9 407 Cima di Vezzana 3 192 10 470 Cima d Asta 2 848 9 344 Cimon della Pala 3 184 10 453 Cima di Canali 2 846 9 338 Langkofel Sassolungo 3 181 10 427 Croda Grande 2 839 9 315 Monte Pelmo 3 168 10 397 Vajoletturm Torri del Vajolet l ogħla 2 821 9 256 Dreischusterspitze 3 162 10 375 Sass Maor 2 816 9 239 Boespitze Piz Boe Grupp ta Sella 3 152 10 342 Cima di Ball 2 783 9 131 Hohe Gaisl Croda Rossa d Ampezzo 3 148 10 329 Cima della Madonna Sass Maor 2 751 9 026 Gran Vernel 3 145 10 319 Rosetta 2 741 8 993 Piz Popena 3 143 10 312 Croda da Lago 2 716 8 911 Grohmannspitze Langkofel 3 126 10 256 Central Grasleitenspitze 2 705 8 875 Zwolferkofel 3 094 10 151 Schlern 2 562 8 406 Elferkofel 3 092 10 144 Sasso di Mur 2 554 8 380 Piz dles Cunturines 3 064 10 052 Cima delle Dodici 2 338 7 671 Sass Rigais Geislerspitzen 3 025 9 925 Monte Pavione 2 336 7 664 Kesselkogel Rosengarten 3 004 9 856 Cima Palon 2 239 7 346 Tre Cime di Lavaredo Drei Zinnen 2 999 9 839 Cima di Posta 2 235 7 333 Funffingerspitze 2 997 9 833 Geierwand 2 088 6 850Mogħdijiet muntanjuzi ewleninIsem metri piedi Mogħdija ta Ombretta minn Campitello sa Caprile 2 738 8 983 Langkofeljoch mill Wied ta Groden sa Campitello 2 683 8 803 Tschagerjoch minn Karersee sa Vajolet 2 644 8 675 Mogħdija ta Grasleiten minn Vajolet sa Grasleiten 2 597 8 521 Mogħdija ta Pravitale mill Promontorju ta Rosetta sa Pravitale 2 580 8 465 Mogħdija ta Comelle l istess bħal Cencenighe 2 579 8 462 Mogħdija ta Rosetta minn San Martino di Castrozza sal Promontorju ta Rosetta 2 573 8 442 Mogħdija ta Vajolet livelli differenti sa Vajolet 2 549 8 363 Mogħdija ta Canali minn Primiero sa Agordo 2 497 8 193 Tierseralpljoch minn Campitello sa Tiers 2 455 8 055 Mogħdija ta Ball minn San Martino di Castrozza sa Pravitale 2 450 8 038 Forcella di Giralba minn Sexten sa Auronzo 2 436 7 992 Col dei Bos minn Falzarego sa Travernanzes 2 313 7 589 Forcella Grande minn San Vito sa Auronzo 2 262 7 422 Mogħdija ta Pordoi minn Arabba sa Val di Fassa 2 250 7 382 Mogħdija ta Sella mill Wied ta Groden sa Val di Fassa 2 244 7 362 Mogħdija ta Giau minn Cortina sa Val Fiorentina 2 236 7 336 Mogħdija ta Tre Sassi minn Cortina sa San Cassian 2 199 7 215 Mogħdija ta Valparola minn Cortina sa San Cassian 2 168 7 113 Mahlknechtjoch minn Duron ta Fuq sal Alpi ta Seiser 2 168 7 113 Mogħdija ta Gardena mill Wied ta Groden sa Colfuschg 2 121 6 959 Mogħdija ta Falzarego minn Caprile sa Cortina 2 117 6 946 Mogħdija ta Fedaja minn Val di Fassa sa Caprile 2 046 6 713 Mogħdija ta Valles minn Paneveggio sa Falcade 2 032 6 667 Wurzjoch minn Eisacktal sa Val Badia 2 003 6 572 Mogħdija ta Rolle minn Predazzo sa San Martino di Castrozza u Primiero 1 984 6 509 Forcella Forada minn Caprile sa San Vito 1 975 6 480 Mogħdija ta San Pellegrino minn Moena sa Cencenighe 1 910 6 267 Mogħdija ta Campolongo minn Corvara sa Arabba 1 875 6 152 Mogħdija ta Forcella d Alleghe minn Alleghe sa Zoldo 1 820 5 971 Mogħdija ta Tre Croci minn Cortina sa Auronzo 1 808 5 932 Mogħdija ta Furkel minn Mareo sa Olang 1 759 5 771 Mogħdija ta Karerpass jew Costalunga minn Welschnofen sa Vigo di Fassa 1 753 5 751 Mogħdija ta Kreuzbergpass jew Monte Croce minn Innichen u Sexten sa Wied ta Piave u Belluno 1 638 5 374 Mogħdija ta Ampezzo minn Toblach sa Cortina u Belluno 1 544 5 066 Mogħdija ta Cereda minn Primiero sa Agordo 1 372 4 501 Mogħdija ta Toblach minn Bruneck sa Lienz 1 209 3 967Parks ewleninPark Nazzjonali tad Dolomiti ta Belluno 315 11 km2 Park naturali reġjonali tad Dolomiti d Ampezzo 112 00 km2 Park Naturali Fanes Sennes Prags 257 km2 Park naturali ta Paneveggio Pale di San Martino 197 0 km2 Park Naturali ta Schlern Rosengarten 68 km2 Park Naturali tad Dolomiti ta Sexten 116 3 km2 Park Naturali ta Puez Geisler 102 km2 Park Naturali Provinċjali ta Adamello Brenta 620 5 km2 Park Naturali Reġjonali tad Dolomiti ta FriuliReferenzi Dolomiten English translation in English Langenscheidt dictionary German English en langenscheidt com bil Ġermaniz Miġbur 2022 03 08 Dolomiti le montagne rosa Italia it Italiano www italia it bit Taljan Arkivjat minn l oriġinal fl 2022 03 08 Miġbur 2022 03 08 The Dolomites UNESCO World Heritage Italy www dolomites org bl Ingliz Miġbur 2022 03 08 a b ċ Centre UNESCO World Heritage The Dolomites UNESCO World Heritage Centre bl Ingliz Miġbur 2022 03 08 Saussure le fils M de 1792 Analyse de la dolomite Journal de Physique vol 40 pp 161 173 Die Dolomitengipfel werden erobert www dolomythos com Miġbur 2022 03 08 Borgatti Lisa Soldati Mauro 2010 08 01 Landslides as a geomorphological proxy for climate change A record from the Dolomites northern Italy Geomorphology Landslide geomorphology in a changing environment 120 1 2 56 64 Draper Robert 2015 08 13 In Italy Hiking and Haute Cuisine in the Dolomites bl Ingliz Miġbur 2022 03 08 Williams Ingrid K 2018 08 30 36 Hours in the Dolomites bl Ingliz Miġbur 2022 03 08 Rock and Ice Magazine The Perfect Perfume web archive org 2008 02 15 Arkivjat minn l oriġinal fl 2008 02 15 Miġbur 2022 03 08 Koch Amy Tara 2019 11 25 Hut Skiing in the Dolomites Storybook Scenery and Grappa Included bl Ingliz Miġbur 2022 03 08