Sir Isaac Newton Londra kien astronomu u Ingliż Figura emblematika fix xjenzi Newton hu l aktar magħruf għat teorija tal
Isaac Newton

Sir Isaac Newton (, – Londra, ) kien , , astronomu u Ingliż. Figura emblematika fix-xjenzi, Newton hu l-aktar magħruf għat-teorija tal-, u l-ħolqien u l-iżvilupp tal- li skopra kontemporanjament ma' .
Isaac Newton | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sir Isaac Newton ta' 46 sena | |||||||||||||
1703 - 1727 ← John Somers, 1st Baron Somers (en) - Hans Sloane (mul) →
Diċembru 1701 - 1702 District: Cambridge University (en)
Jannar 1700 - 31 Marzu 1727
1696 - Jannar 1700
1689 - 1690 District: Università ta' Cambridge
1669 - 1702 | |||||||||||||
Ħajja | |||||||||||||
Twelid | (en) u (en) , 25 Diċembru 1642 (in Julian calendar), 4 Jannar 1643, 1642 | ||||||||||||
Nazzjonalità | Gran Brittanja | ||||||||||||
Residenza | Ingilterra | ||||||||||||
Grupp etniku | |||||||||||||
Mewt | , 20 Marzu 1727 (Julian) | ||||||||||||
Post tad-dfin | |||||||||||||
Familja | |||||||||||||
Missier | |||||||||||||
Omm | |||||||||||||
Familja | uri
| ||||||||||||
Edukazzjoni | |||||||||||||
Alma mater | Università ta' Cambridge The King's School, Grantham (en) (1655 - 1659) Trinity College (Ġunju 1661 - Awwissu 1665) Baċellerat tal-Arti Trinity College (April 1667 - 1668) Masters tal-Arti | ||||||||||||
Direttur tat-teżi | (mul) (mul) no value | ||||||||||||
Lingwi | Latin Ingliż | ||||||||||||
Għalliema | (mul) (mul) | ||||||||||||
Studenti | uri
| ||||||||||||
Okkupazzjoni | |||||||||||||
Okkupazzjoni | astronomu politiku kittieb (en) (en) | ||||||||||||
Post tax-xogħol | Cambridge Londra | ||||||||||||
Impjegaturi | Università ta' Cambridge (unknown value - | ||||||||||||
Xogħlijiet importanti | (en) (en) (en) | ||||||||||||
Premjijiet | List
| ||||||||||||
Influwenzat minn | René Descartes | ||||||||||||
Sħubija |
Fl-ottika, żviluppa teorija tal-kulur ibbażata fuq l-osservazzjoni li priżma jaqsam id-dawl abjad fl-. Ivvinta wkoll it-teleskopju riflettur magħmul minn mera konkava, imsejjaħ it-. Fil-mekkanika, stabbilixxa t- li huma l-prinċipji li fuqhom hi msejsa t-teorija tiegħu għall-moviment tal-korpi, teorija li daż-żmien tissejjaħ il-Mekkanika klassika.
Fil-matematika, Newton qasam ma' l-iskoperta tal-. Hu magħruf ukoll għall-ġeneralizazzjoni tal- u l-invenzjoni ta' dak li hu msejjaħ il- li jippermettilna nsibu xi approssimazzjonijiet għaż-żero (jew radiċi) ta' funzjoni ta' varjabbli waħda reali b'valuri reali. Newton wera li l-moviment tal-oġgetti fuq l-art u l-korpi ċelesti huma mmexxija mill-istess liġijiet naturali; u bl-għajnuna tal- fuq il-moviment tal-pjaneti, żviluppa l-gravità universali.
Il-ktieb tiegħu f'żewġ volumi, , hu meqjus bħala wieħed mix-xogħlijiet il-kbar fl-istorja tax-xjenza. Fih hu ddeskriva l-gravità universali, ifformula t-tliet liġijiet tal-moviment u lesta l-bażi tal-mekkanika klassika. Għamel ukoll xi tiftix fl-oqsma tat-, il-filosofija u l-.
Bijografija
Isaac Newton twieled qrib Grantham, f', l-Ingilterra, minn ġenituri tar-raba'. Missieru miet tliet xhur qabel ma twieled ibnu, u meta t-tifel kellu tliet snin, ommu, Hannah Ayscough, reġgħet iżżewwġet. Kien għalhekk li mar joqgħod ma' nanntu fejn ħa ħsiebu zijuh. It-tfulija tiegħu tidher li ma kinitx hienja wisq. Meta kellu ħames snin mar l-iskola primarja ta' Skillington, imbagħad meta kellu tnax beda jattendi l-iskola King's School ta' Grantham.
Baqa' hemm erba' snin sakemm ommu sejħitlu biex imur Woolsthorpe biex jintefa' fuq il- u jieħu ħsieb ir-raba' tagħhom. Sadanittant ommu indunat li binha kien iżjed jinqala' għall- milli għall-agrikultura u ħallietu jerġa' jmur l-iskola Grantham biex wara jidħol l-università. Meta kellu sbatax-il sena beda jinnamra ma' tfalja Ann Storer, il-filjastra tal-ispiżjar, William Clarke, ma' minn kien qiegħed joqgħod. Dan ħallieh jiltaqa' magħha u jitgħarrasha, imma riedu jtemm l-istudji tiegħu qabel jiżżewwiġha. Fl-aħħar, iż-żwieġ ma sarx u Newton baqa' għażeb ħajtu kollha. Voltaire kiteb li Newton ma kien jaf 'l ebda mara oħra f'ħajtu.
Ta' tmintax-il sena daħal , Cambridge fejn baqa' hemm seba' snin. Hemm studja l-, il-ġeometrija fl-"Elementi" ta' Ewklidi u t-, imma kellu wkoll interess personali fl-astronomija, u l- u t-. Ta' 25 sena ħa l-lawrja, imma kellu jieqaf mill-istudji tiegħu għal sentejn minħabba li feġġet il-marda qerrieda tal-, li laqtet il-belt fl-1665, u reġa' lura lejn raħal twelidu. Kien matul dan iż-żmien li Newton għamel progress kbir fil-matematika, il-fiżika u fuq kollox fl- (beda jifhem li d- mhux abjad imma magħmul minn spettru ta' lwien), l-iskoperti kbar kollha li spjega fis-snin ta' wara kienu l-frott ta' dawn is-sentejn. Kien ukoll f'dan iż-żmien li suppost saret il-ġrajja leġġendarja tat-tuffieħa li waqgħet fuq rasu u b'hekk induna bil-liġi tal-gravità universali. Newton żied il-pass fir-riċerka; fl-1666 beda l-istudju tal-funzjonijiet derivabbli u d-derivati tagħhom ibbażat fuq ix-xogħol ta' . Ikklassifika l-funzjonijiet kubiċi u ta grafiċi korretti għalihom bl-asintoti, inflessionijiet u punti ta' dawrien. Fl-1669, kiteb fuq is-sisien tal-kalkulu infiniteżmali li sejjaħlu l-"metodu tal-flussjonijiet". Hekk Newton kien waqqaf l-analisi moderna.
Fl-stess sena 1669, Newton ħa l-katedra tal-matematika. Tliet snin wara fl-età ta' 29 sena, sar membru tar- ta' Londra, fejn iltaqa' ma' , bniedem ta' influwenza kbira. Irnexxilu wkoll jiżviluppa bil-mirja sferiċi mingħajr aberazzjoni kromatika. Is-sena ta' wara iddeċieda li jispjega fit-tul ix-xogħol tiegħu fuq id-dawl u dan għamlu famuż f'ħakka t'għajn. Minħabba din iċ-ċelebrità l-iskoperti tiegħu saru l-oġġett ta' ħafna kontroversji u ġlied li hu kien jistmerr.
Meta spjega x-xogħol tiegħu fuq id-dawl, ipprova bl-għajnuna tal-priżma li dan hu magħmul minn spettru ta' bosta kuluri u fl-1675, temm dan ix-xogħol billi spjega t-teorija korpuskulari tiegħu. Fl-1684 ikkuntatjah l-astronomu Ingliż (li kien skopra l-famuża kometa msemmija għalih) dwar il- fuq l-orbiti ellittiċi tal-pjaneti. Newton tah spjegazzjoni konvinċenti ħafna u Halley ħajru jippublika x-xogħlijiet tiegħu.
Fl-1687, ippublika x-xogħol kbir tiegħu: Philosophiae naturalis principia mathematica. Dan ix-xogħol jimmarka l-bidu tal-matematizzazzjoni tal-fiżika. Fih Newton spjega l-, il-proporzjonalità bejn il-forzi u l-aċċellerazzjoni, l-ugwaljanza tal-azzjoni u r-reazzjoni, il-liġijiet tal-impatti, il-moviment tal-fluwidi, il-frugħ u l-mili tal-baħar, etċ. Imma fuq kollox spjega fih it-teorija tiegħu tal-attrazzjoni universali: Il-korpi jattiraw 'il xulxin b'forza proporzjonali għall-prodott tal-mases tagħhom u inversament proporzjonali għad-distanza bejniethom kwadrata.
Newton kien jobgħod jispjega x-xogħol tiegħu u sikwit ippublikah bosta snin wara li kien wettqu. Inqabad spiss f'argumenti ma' dwar id-dawl u t-teorija tiegħu tal-gravitazzjoni. Newton stenna li Hooke imut biex jippubblika x-xogħol tiegħu fuq l-ottika. Hooke akkuża 'l Newton bi fuq it-teorija tal-inversi kwadrati, minħabba li Newton beda x-xogħol tiegħu fl-istess żmien bħalu mingħajr ma qal lil ħadd, li irrabjat mhux ftit lil Hooke. Newton, filwaqt ippretenda li ma kienx jaf bir-riċerki ta' Hooke u li lanqas kien qara x-xogħol tiegħu fuq il-gravità. Illum nafu li Newton kien gideb, mhux bil-ħażen imma minħabba l-biża' li jidħol fil-ġlied.
Newton kien ibati b'personalità tturmentata u komplessa. Bejn l-1692 u l-1693, waqa' f'perjodu gravi ta' depressjoni nervuża, aktarx minħabba l-mewt ta' ommu, il-qirda tal-laboratorju tal-alkemija li kellu, u x-xogħol żejjed. Kien jgħix fi stat ta' paranoja u kien ikollu xi alluċinazzjoni. Ħa tliet snin biex jerga' jiġi f'tiegħu.
Fl-1696, Newton inħatar gwardjan taz-zekka tal-Ingilterra u sena wara sar ministru taz-zekka. Newton stima li 20% mill-muniti tal-flus fiċ-ċirkulazzjoni waqt ir-Riforma Kbira monetarja tal-1696 kienu foloz. Il-falsifikazzjoni tal-muniti kienet meqjusa bħala att ta' tradiment, ikkastigata bil-mewt bit-tgħallieq u l-iskwartament. Tant kien ikraħ il-kastig li t-tribunali ma kinux jagħtuh ħlief meta l-ministru seta' jagħti xhieda inkonfutabbli quddiem il-ġurati. Newton kien lest għal dan ix-xogħol.
Ġabar il-fatti u pprova t-teoriji tiegħu b'mod brillanti daqs meta kien qiegħed jipprova xi liġi xjentifika. Bejn Ġunju tal-1698 u l-Milied tal-1699, mexxa madwar 200 kontro-interrogatorji ta' xhieda, informaturi u ta' nies suspettati u kiseb l-istqarrijiet li kellu bżonn. Ma kellux id-dritt li jirrikorri għat-torturi, imma hemm xi dubji fuq il-metodi użati, l-aktar billi Newton stess ordna li jinqerdu r-rapporti tal-interrogatorji. Kien kif kien, irnexxielu jikkonvinċi 'l-ġurati: fi Frar tal-1699, għaxar priġunieri ġew ikkundanati għall-mewt.
Newton kellu l-ikbar suċċess bħala prokuratur tar-re fil-każ kontra . Dan kien ħalliel mill-kbar li stgħana biżżejjed biex jista' jagħmilha ta' ġentilwom. F'petizzjoni lill-parlament akkuża liz-Zekka li kienet qiegħda tagħti l-għodda lill-falzarji (akkuża li kienet saret diġà), u ppropona li jħalluh jispezzjona l-proċess taz-Zekka biex itejbu. Talab lill-parlament li jadotta l-pjani tiegħu biex isiru muniti li ma jistgħux jiġu ffalsifikati. Newton irrabja ħafna u għamel kollox biex jitkixxef kemm jista' fuq Chaloner. Sab li Chaloner stess kien imdaħħal fil-falsifikazzjoni tal-muniti u tellgħu quddiem il-qorti. L-ewwel darba Chaloner ħeles għax kellu ħafna ħbieb qawwija imma Newton reġa' tellgħu quddiem il-qorti u din id-darba kellu xhieda biżżejjed biex jiġi ikkundanat għall-mewt. Fl-23 ta' Marzu 1699, Chaloner ġie mgħallaq u skwartat.
Fl-1699 inħatar membru tal-kunsill tar-"Royal Society", fl-1703 ġie elett president tagħha u baqa' president sa mewtu. Fl-1705 kien investit bit-titlu ta' Kavallier mir-Reġina Anna, iżjed biex tippremjah għar-riformi kbar tiegħu fiz-zekka milli għax-xogħol xjentifiku tiegħu. Fl-1717 iffissa rata ta' ekwivalenza bejn il-fidda u d-deheb b'dik li hi msejħa l-"liġi tar-Reġina Anna".
Fl-1724, Isaac Newton marad. Tliet snin wara bilkemm kien għadu kemm fieq minn attakk tal-gotta meta reġa' mar Londra biex jippresiedi laqgħa tar-Royal Society. Dan il-vjaġġ għejjieh ħafna. Meta wasal lura Kensington, kellu jibqa' fis-sodda u miet fil-31 ta' Marzu tal-1727, fl-età ta' 84 sena. Kien midfun b'ċeremonji kbar f', fejn jindifnu r-rejiet tal-Ingilterra.
Newton hu meqjus bħala wieħed mill-ikbar ġenji u għorrief tal-istorja umana. Nistgħu inqabbluh, fil-wisgħa tax-xogħol u l-iskoperti tiegħu, maż-żewġ ismijiet kbar l-oħra tax-xjenza: Arkimede u Albert Einstein.
Teoriji xjentifiċi
Ottika
Bejn l-1670 u l-1672, Newton studja r- tad- u wera li priżma tal-ħġieġ jaqsam id-dawl abjad fi spettru ta' lwien, u li apparat b'żewġ priżmi kontra xulxin jerga' jgħaqqad l-ispettru ta' ħafna kuluri f'dawl abjad.
Isaac Newton għamel l-ewwel esperimenti tiegħu bid-dawl u d-dekompożizzjoni tiegħu fl-1666. Għadda raġġ tax-xemx minn ġo priżma u kiseb ta' kuluri tal-. Sa dak iż-żmien kienu jaħsbu li dan jiġri għaliex il-priżma għandu l-kuluri moħbija ġo fih. Imma Newton induna li jekk jerġa' jgħaddi d-dawl minn priżma oħra imqiegħda kontra l-ewwel wieħed, il-qawsalla ta' dawl terġa' ssir dawl abjad. Din wasslitu għal konklużjoni rivoluzzjonarja: il-kulur qiegħed fid-dawl u mhux fil-ħġieġ. Jiġifieri, id-dawl abjad li naraw hu fir-realtà taħlita tal-kuluri kollha tal-ispettru li nistgħu naraw b'għajnejna. Wera wkoll li l-proprjetajiet tad-dawl ikkulurit ma jinbidlux meta jintefa' raġġ fuq xi oġġett. Newton innota li ma jimpurtax jekk id-dawl jiġix rifless, mifrux jew trażmess, hekk kif dan jibqa' dejjem l-istess lewn. Hekk sar jaf li l-kulur hu r-riżultat tal-interazzjoni bejn id-dawl li diġà għandu kulur u l-oġġetti, u mhux ħiereġ mill-oġġetti stess. Din jgħidulha t-teorija tal-kuluri ta' Newton.
Fl-1704 Newton ippubblika t-trattat tiegħu Opticks fejn, fost affarijiet oħra, spjega t-teorija korpuskolari tiegħu tad-dawl. Fiha ssopona li d-dawl hu magħmul minn korpuskoli ħfief ħafna u l-materja ordinarja hi magħmula minn korpuskoli itqal u ssuġġerixxa li dawn jistgħu jinbidlu f'xulxin. Fit-trattat spjega wkoll ir-rifrazzjoni u d-diffrazzjoni tad-dawl u t-teorija tal-kuluri.
Il-ħidma tiegħu fil-qasam tal-istrumenti ottiċi ta' żmienu kienet importanti. Fl-1671 beda jtejjeb it- ta' James Gregory. Mix-xogħol tiegħu fuq ir-rifrazzjoni, fejn wera d-dispersjoni tal-kuluri, ikkonkluda li t-teleskopji kollha bir-rifrazzjoni ibatu bid-dispersjoni tad-dawl u dan ħajru jistinka biex jevita l-problema. It-teleskopju riflettur bil-mera konkava li ħoloq illum insejħulu t-. Newton kien jitħan il-mirja hu stess u biex iqies il-kwalità tax-xbieha ottika miksuba minhom kien juża' l-fenomenu li illum insejħulu ċ-. L-ewwel verżjoni tat-teleskopju riflettur tiegħu kellu mera primarja konkava. Dan l-istrument kien ħafna aħjar mit-teleskopju astronomiku ta' Galileo billi kellu dijametru ikbar mingħajr bdil fl-immaġini. Fl-istess sena, ir-Royal Society stednitu jagħti dimostrazzjoni tat-teleskopju riflettur. Dan l-interess ħajjar lil Newton biex jippublika n-noti tiegħu fuq it-teorija tal-kuluri, li żviluppa iktar tard fit-trattat fuq l-ottika. It-teleskopju wrieh fl-1672.
Kien hemm minn ma qabilx ma' Newton. malli nduna li x-xogħol ta' Newton fuq l-ottika kien qrib ix-xogħol tiegħu, beda jikkritika bil-kbir ċerti ideat ta' Newton. Dan xaba' mill-argumenti kontra tiegħu u rtira minn kull diskussjoni fil-pubbliku. Iż-żewġt irġiel baqgħu għedewwa tul ħajjithom.
Mekkanika
Fl-1677, Newton reġa' beda jaħdem fuq il-mekkanika, jiġifieri l-gravità u l-effetti tagħha fuq l-orbiti tal-pjaneti. Għal dan ix-xogħol mexa mal- fuq il-moviment tal-pjaneti u kkonsulta wkoll 'il u 'l . F'Novembru tal-1684, bagħat 'il trattat qasir ta' disa' paġni bit-titlu: De motu corporum in gyrum (Moviment tal-korpi jduru), fejn wera l-, il- u kien fih l-ewwel ħjiel tal- li nsibu aktar tard fix-xogħol kbir tiegħu (li llum insibuh bl-isem Principia jew Principia Mathematica) li ħareġ fil-5 ta' Lulju 1687 bl-għajnuna finanzjarja u l-inkuraġġament ta' . Il-metodi tal-kalkulu li uża fih kienu l-ewwel bidu tal-kalkulu vettorjali. Fil-ktieb tiegħu, fuq żewġ volumi, Newton stabbilixxa t-tliet li baqgħu mingħajr bdil jew titjib għal żewġ sekli. Fih uża l-kelma bil-Latin "gravitas" li tfisser piż, biex jitkellem fuq l-effetti li llum insejħulhom u ddefinixxa l-liġijiet tal-. Fl-istess xogħol ippreżenta l-ewwel determinazzjoni analitika, ibbażata fuq il-liġijiet ta' u tal-.
Bil-Principia, Newton sar magħruf fuq skala internazzjonali u kiseb ċirku ta' ammiraturi. Fosthom kien hemm il-matematiku ta' oriġni Żvizzera, Nicolas Fatio de Duillier, li miegħu rabba ħbiberija kbira li damet sal-1693. Meta spiċċat din il-ħbiberija, 'il Newton qabditu depressjoni qawwija.
Isaac Newton huwa fuq kollox missier il-mekkanika moderna minħabba t-tliet liġijiet tal-moviment li jġibu ismu li nagħtu hawn taħt kif nitgħallmuhom illum:
- Il-prinċipju tal-inerzja,
- Il-prinċipju fundamentali tad-dinamika,
- Il-prinċipju tal-azzjonijiet reċiproċi.
Dan tal-aħħar kultant insibuh bħala l-liġi tal-azzjoni reazzjoni.
Matematika
Barra l-kontribuzzjonijet tiegħu fil-fiżika, Newton, fl-istess ħin ma' , żviluppa l-prinċipji li waqqfu l-. Waqt li Newton ma ppubblika xejn fuq il-metodu tiegħu tal- u s-suċċessjonijiet infiniti qabel l-1687, Leibniz ippubblika x-xogħol tiegħu fl-1684. Għalhekk hemm il-problema ta' min kien l-ewwel li għamel is-sejba. Però Newton fix-xogħol tiegħu, Principia, ppubblikat fl-1687, faħħar l-iskoperta ta' Leibniz waqt li rrikonoxxa li dan kien wasal għall-istess riżultati b'metodu analogu għal tiegħu.
Minkejja dan, xi membri tar-Royal Society (li Newton kien membru tagħha) akkużaw lil Leibniz li kien ipplaġja lil Newton. L-argument ħareġ fil-beraħ fl-1711. meta r-Royal Society fi studju stqarret li kien Newton li kien skopra l-metodu u li kien impostur. L-argument ħassar il-ħajja ta' Newton u ta' Leibniz sakemm dan miet fl-1716.
Għal xi żmien, Newton kellu ħbiberija qawwija ma' Nicolas Fatio de Duillier li kien impressjonat ħafna bit-teorija tal-gravità. Fl-1691 dan beda jlesti verżjoni ġdida tal-Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica imma qatt ma' spiċċaha. Il-ħbiberija birdet ħesrem fl-1694. Dak iż-żmien Duillier kellu xi korrespondenza ma' Leibniz. Ma dan kollu f'mémoire ippublikat fl-1699, Duriez għaraf lil Newton bħala l-ewwel inventur tal-kalkulu infiniteżmali.
Newton huwa magħruf għat- valida għall-potenzi kollha. Skopra wkoll l-, il- u kklassifika l-kurvi kubiċi fil-pjan (polinomi ta' ordni tlieta b'żewġ varjabbli). Kien l-ewwel wieħed li uża indiċi frazzjonarji fil-ġeometrija analitika biex isolvi l-. Stima wkoll is-somom parzjali tas- permezz tal- (prekursur tal-famuża ) u sab formola biex jikkalkula n-numru (π).
Fl-1699 inħatar professur Lucasjan tal-matematika fl-. Dak iż-żmien kull min jgħallem Cambridge jew Oxford kien irid ikun qassis fil-knisja . Imma waħda mill-kundizzjonijiet tal-katedra Lucasjana hi li min joħodha ma jistgħax jieħu sehem attiv fil-knisja (x'aktarx biex ikun jista' juża ħinu kollu għax-xjenza). Newton allura talab li jiġi eżentat mill-ħtieġa li jkun ordnat qassis u r-Re Karlu II tah il-permess li kellu bżonn. Hekk ġew evitati l-kunflitti bejn l-opinjonijiet reliġjużi ta' Newton u l-ortodossija Anglikana.
Il-liġi universali tal-gravità
Newton skopra l- jew il-ġibda universali li hi l-kawża tal-moviment tal-pjaneti. Fl-1684 għarraf f'ittra indirizzata lil sieħbu li kien solva l-problema tal-forza inversament proporzjonali għall-kwadrat tad-distanzi u dik tal-orbiti ellittiċi, miġjuba minn Kepler.
Fl-1685, kiteb trattat qasir De motu corporum in gyrum (Fuq il-moviment tal-korpi jduru) li fih iddeskriva l-liġi tiegħu li tqħaqqad il-mekkanika terrestri mal-. Esprima din il-liġi b'mod simplifikat permezz ta' din l-espressjoni matematika:
fejn hu l-vettur ta' norma wieħed li juri d-direzzjoni tal-moviment, il-forza u kostanti tal-proporzjonalità jew il-. Minn din il-liġi ħareġ it-tliet liġijiet ta' Kepler li bihom spjega il-moviment tal-pjaneti matul l-orbita tagħhom.
Waqt li x-xemx teżerċita l-forza tal-gravità fuq il-pjaneti, bil-maqlub il-pjaneti għandhom l-istess l-effett fuq ix-xemx. Skont it-teorija tal-gravità ta' Newton, l-oġġetti kollha tal-univers jiġbdu 'l xulxin. Newton kien induna li l-moviment tal-korpi ċelesti ma kienx kostanti u dan fetaħ it-triq għall-iżvilupp sekli wara għall-prinċipju tar-relattività minn Albert Einstein. Newton kien qal li l-pjaneti ma jgħaddux iżjed minn darba mill-istess orbita.
Teoloġija
Il-liġi tal-gravità saret is-sejba l-iżjed magħrufa ta' Newton imma hu wissa kontra l-użu tagħha biex inħarsu lejn l-univers bħala sempliċi magna jew arloġġ kbir. Qal:
"Il-gravità tispjega l-movimenti tal-pjaneti, iżda ma tistax tispjega minn ġiegħel lill-pjaneti jimxu. jiggverna l-ħwejjeġ kollha u jaf kull ma hu u kull ma jista' jsir." |
Newton kiteb ukoll:
"Din is-sistema mill-isbaħ tax-xemx, pjaneti, u kometi, setgħet toħroġ biss mill-ħsieb u l-qawwa ta' Esseri intelliġenti. ... Dan l-Esseri jiggverna l-ħwejjeġ kollha, mhux bħala r-ruħ tad-dinja, iżda bħala Mulej fuq kollox; u minħabba l-qawwa tiegħu irid li jissejjaħ "Mulej Alla" παντοκρατωρ [pantokrator] jew "Mexxej Universali". ... Is-suprem Alla huwa Esseri etern, infinit, assolutament perfett |
"L-oppożizzjoni għar-reliġjon hu atejiżmu fl-istqarrija u fil-prattika. L-atejiżmu hu tant bla sens u tant mistmerr mill-umanità li qatt ma kien hemm ħafna li jistqarruh." |
Għalkemm hu iżjed magħruf għad-dedikazzjoni tiegħu għax-xjenza, il-Bibbja kienet l-ikbar imħabba ta' Newton. Hu ddedika aktar ħin għall-istudju tal-iSkrittura milli għax-xjenza, u qal, "Jien għandi twemmin fundamentali fil-Bibbja bħala l-Kelma t'Alla, miktuba minn dawk li kienu ispirati minnu. Nistudja l-Bibbja kuljum." Qatta' ħafna żmien jipprova jiskopri messaġġi moħbija fil-Bibbja.
Hemm opinjoni mifruxa li Newton kien u , u ma jaqbilx mad-domma tat-. Semma' "l-adorazzjoni ta' Kristu bħala Alla" fil-lista ta' "Idolatria" fil-pitazz teoloġiku tiegħu. Hemm minoranza li huma tal-fehma li x'aktarx Newton fil-ħsieb tiegħu kien ħafna eqreb lejn kif il-Knisja Ortodossa tal-Lvant tħares lejn it-Trrinità milli kif iħarsu lejha il-knejjes Insara tal punent bħall-Kattoliċi, l-Anglikani u l-parti l-kbira tal-Protestanti.
Il-filosofija mekkanista ta' Newton u intlaqgħet tajjeb mill-propagandisti tar-razzjonaliżmu bħala alternattiva aċċettabbli għas-setet Panteisti u Entużjasti, u ġiet aċċettata wara xi reżistenza mill-kleru ortodoss kif ukoll mid-dissidenti bħall-Latitudinaristi. Fiċ-ċarezza u s-sempliċità tax-xjenza sabu mod li bih setgħu jikkumbattu l-entużjażmu superstizzjuż ġej minn eċċess ta' emozzjoni u ta' metafiżika, kif ukoll it-theddida tal-atejiżmu.
L-attakki magħmula kontra l- ta' qabel l-Illuminiżmu, u l-elementi mistiċi tal-Kristjaneżmu, kellhom is-sisien tagħhom fil-kunċett mekkaniku tal-univers ta' Boyle. Newton ipperfezzjona l-ideat ta' Boyle billi tahom provi matematiċii, u iktar importanti rnexxilu jagħmilhom popolari . Newton ittrasforma d-dinja immexxija minn Alla intervenzjonista għal dinja maħluqa minn Alla li iddisinjaha fuq prinċipji razzjonali u universali. Billi dawn il-prinċipji jista' jiskoprihom kulħadd, il-bniedem jista' jsegwi u jilħaq l-għanijiet tiegħu f'din il-ħajja, mhux f'li jmiss, u li jipperfezzjona ruħu bil-poteri razzjonali tiegħu stess . Din il-possibbiltà li raw in-Newtonjani li jispjegaw d-dinja, kemm fiżika kif ukoll soċjali, permezz ta' kalkuli loġiċi biss, kien kruċjali għad-diżillużjoni li daħal fil-Kristjaneżmu.
Newton kien jara 'l Alla bħala ħallieq omnipotenti li l-eżistenza tiegħu ma setgħitx tiġi miċħuda quddiem il-grandjożità kollha tal-ħolqien. Imma l-konsegwenza imprevista teoloġika ta' kif kien jara 'l Alla, kif irrimarka , kien li Alla issa kien tneħħa kompletament mit-tmexxija tad-dinja, peress li ħtieġa ta' intervent turi biss imperfezzjoni fil-ħolqien t'Alla, li hu impossibbli għal ħallieq perfett u omnipotent. Minkejja l-iskużi vagi, Alla kien tneħħa filosofikament mill-parteċipazzjoni fil-ħolqien tiegħu, u l-fehim tad-dinja issa tniżżel għal-livell tas-sempliċi raġuni tal-bniedem.
Min-naħa l-oħra, ideat Latitudinaristi u Newtonjani imbuttati sat-tarf iwasslu għall-Millenarjaniżmu, setta reliġjuża ta' nies iddedikati għall-kunċett ta' univers mekkaniku imma li jsibu fih l-istess entużjażmu u mistiċiżmu li l-Illuminiżmu tant iġġieled biex jeqred. Newton stess forsi kien interessat fil- Millenarjaniżmu billi kiteb dwar il- u l- fil-kitba tiegħu "Osservazzjonijiet dwar il-profezziji".
Il-kunċett ta' Newton tad-dinja fiżika pprovda mudell stabbli tad-dinja naturali li kien ħa jsaħaħ l-istabbilità u l-armonija fid-dinja ċivika.
Newton u Leibniz
Il-kontoversja bejn dawn iż-żewġ ġganti tax-xjenza, Newton u Leibniz, fil-bidu tas- kienet iddur l-iżjed madwar żewġ punti. Il-punt l-inqas importanti kien fuq l-iskoperta li għamlu fl-istess ħin tal-, il-punt l-ieħor, wisq iżjed importanti u ġej minn raġunijiet profondi, kien l-argument fuq it-teorija tal-gravità. Minħabba l-fehma tiegħu ta' univers, għal , il-moviment tal-pjaneti madwar ix-xemx kien immexxi miċ-ċirkulazzjoni armonika ta' eter fluwidu madwarha li jkaxkar miegħu il-kwiekeb. Fil-fatt, il-metafiżika tiegħu ma ħallitux jikkonċepixxi spazju vojt, għax b'dan Alla jkun ħoloq xi ħaġa imperfetta ħafna (Leibniz iċċitat f'Koyré)
Fuq dan il-punt il-Karteżjani kienu qrib il-Leibnizjani, u matul din il-kontroversja kien isejħilhom it-tnejn "plenisti". , filosfu tal-iskola msejħa tal-Platoniċi ta' Cambridge, minkejja li kien wieħed mill-ewwel li appoġġa 'l René Descartes fl-Ingilterra, kien ukoll wieħed mill-ewwel li oppona din l-idea u ħareġ favur "l-eżistenza effettiva tal-ispazju battal". B'ċertu mod More fetaħ it-triq li fl-aħħar segwa Newton.
Id-diskussjoni min-naħa favur Newton kienet immexxija minn xi nies qrib tiegħu bħal Samuel Clarke u Roger Cotes. Waslet għand Leibniz u l-Karteżjani imma dawn tal-aħħar ma wiġbux, u daret fuq il-kunċett ta' Alla u fuq l-idea viċina tal-libertà u r-razzjonalità. Hu importanti li nifhmu s-sens ta' din id-diskussjoni għaliex għal ir-rebħa ta' Newton kienet Pirika u l-premju diżastruż "Hekk il-forza tal-attrazzjoni – li għal Newton kienet il-prova li l-mekkaniżmu waħdu mhux biżżejjed, xhieda ta' qawwiet superjuri mhux mekkaniċi, wirja tal-preżenza u l-għemil ta' Alla fid-dinja – ma baqgħetx hekk iżjed imma saret forza purament naturali, proprjetà tal-materja li saħħet iżjed il-mekkaniżmu minflok dgħajfitu".
Skont Alexandre Koyré id-differenza bejniethom fuq l-idea ta' Alla kienet ċara għal kollox: "L-Alla ta' Leibniz ma kienx il-Mulej Newtonjan li jaħdem fuq id-dinja l-ħin kollu bħal ma għamel l-Alla tal-Bibbja fl-ewwel sitt ijiem tal-Ħolqien. Kien, jekk nazzarda nkompli il-paragun, l-Alla Bibbliku fil-jum tas-Sabat meta kien wettaq xogħlu u sab li dan jirrapreżenta …l-aħjar mid-dinjiet possibbli…". Bil-maqlub għal Leibniz, kif kiteb Samuel Clarke, għal Newton id-Dinja tista' tittejjeb u meta skopra l-liġijiet tal-ġibda universali ma sab l-ebda ħtieġa li dawn huma kif inhuma. Sempliċiment qal x'inhuma.
Dan it-tiftix mill-Leibnitzjani għal-liġijiet meħtieġa, skont , jinnegaw il-libertà tal-aġenti. Fir-raba' tweġiba lil Leibnitz, kiteb hekk: "Id-dutrina li nsibu hawn twassal għan-Neċessità u l-Fatalità, meta nissoponu li l-Mottivi għandhom l-istess effett fuq Aġent intelliġenti bħall-użin fuq il-miżien…. Imma l-Esseri intelliġenti huma Aġenti; m'humiex sempliċiment passivi u l-Mottivi ma jaġixxux fuqhom kif jaġixxu l-użin fuq il-miżien. Għandhom qawwa attiva…."
Leibniz u ċerti Karteżjani Franċiżi bħal , kellhom l-idea li bir-raġuni tiegħu il-bniedem "jista' jsib xhieda tal-aħjar li Alla jista' jagħmel". Bil-kuntrarju, għal Newton u n-Newtonjani, ir-raġuni aktarx tfittex u tosserva l-fatti u tispjegahom milli tipprova ssib spjegazzjonijiet totali. Newton kiteb fil- "Jien nispjega sa hawn il-fenomeni tas-sema u dawk tal-baħar permezz tal-forza tal-gravità, imma mkien ma nagħti l-kawża tal-gravità."
Newton alkimista
Matul ħajjet Newton, l-istudju tal-kimika kien għadu fi tfulitu, u għalhekk meta Newton iddeskriva l-istudji sperimentali tiegħu uża lingwaġġ eżoteriku u terminoloġija vaga li hi assoċjata mal-. Kellhom jgħaddu għexieren ta' snin wara mewtu qabel ma saru l-esperimenti fl-, parti mix-xogħol pijunier ta' , u l-kimika analitika, bin-nomenklatura tagħha, saret tixbah il-kimika kif nafuha llum.
Ħafna mill-kitba ta' Newton fuq l-alkimija x'aktarx inħarqet meta l-laboratorju qabad in-nar. Għalhekk il-ħidma tigħu f'dan il-qasam setgħet kienet ikbar milli nafu biha issa. Barra minn dan, 'il Newton qabditu depressjoni nervuża fiż-żmiem li kien qiegħed jaħdem fl-alkimija. Xi wħud jaħsbu li kienet effett psikoloġiku li oriġinarjament l-alkimija kienet maħluqa biex ikollha waqt li oħrajn jgħidu li kienet xi sura ta' avvelenament kimiku (forsi bil-, , jew xi materjal ieħor).
Il-kitba ta' Newton iġġiegħlna naħsbu li wieħed mill-għanijiet ewlenin tal-ħidma tiegħu fl-alkimija seta' kien is-sejba tal- (materjal li kienu jemmnu li kien jibdel metalli mhux prezzjużi fid-deheb), u forsi naqra inqas, l-iskoperta tal-wisq mixtieq .
Xi tipi ta' alkimija kienu pprojbiti fl-Ingilterra matul il-ħajja ta' Newton, minħabba xi prattikanti bla skrupli li kienu jwegħdu lill-benefatturi għonja riżultati li qatt ma setgħu jintlaħqu biex jisolħulhom il-flus. Il-gvern Ingliż kien jibża' wkoll li jekk jinstab il-Ħaġar Filosofali, id-deheb imbagħad jitlef il-valur tiegħu, u għalhekk għamel pieni ħorox għal min jipprattika l-alkimija. F'ċerti każi il-kastig għall-prattika tal-alkimija bla permess kien ikun tgħallieq fuq forka ndurata imżejna bil-karti kuluriti.
Newton apposta ma ppubblikax il-ħidma tiegħu fil-qasam tal-alkimija għal din ir-raġuni u forsi minħabba l-biża' li x-xjenzati l-oħra jiflu u jikkritikaw ix-xogħol tiegħu. Kulħadd kien jaf li Newton kien jieħu għalih malajr meta jikkritikawh bħal ma ġara fil-bosta drabi li kkritikah , u hu stess ammetta li ma tantx ried jippubblika informazzjoni sostanzjali fuq il- qabel l-1693. Min-natura tiegħu kien perfezzjonista u ma kienx ikun irid jippubblika materjal li kien iħoss li mhuwiex komplut għal kollox, kif tixhed il-qabża ta' tletin sena mindu meta suppost għaraf l-kalkulu fl-1666 sa meta ppubblika x-xogħol komplut fl-1704, li kellu jwassal għall-polemika infami bejnu u bejn Leibniz.
Fl-1936, ġabra ta' xogħlijiet ta' Isaac Newton li qatt ma ġew ippubblikati, telgħu għall-irkant f'Sotheby, Londra. Din kienet ta' ċertu Gerard Wallop, id-disa' Earl ta' Portsmouth, u għalhekk huma magħrufin bħala l-"Portsmouth Papers". 'Il fuq minn terz minn dawn il-manuskritti hu fuq l-alkimija. Meta miet Newton, dan il-materjal intilef billi l-eredi tiegħu ma qisux tajjeb għall-pubblikazjoni u s-sejba tiegħu fl-1936 kienet sensazzjonali. Fl-irkant bosta mid-dokumenti nxtraw mill-ekonomista , li matul ħajtu kien ġemma ħafna mill-kitbiet ta' Newton fuq l-alkimija.
Ta' min jinnota
Isaac Newton ta ismu lil dawn:
- Fil-Fiżika:
- L-unità ta' fis- (SI), in-, simbolu N, definit bħala l-forza li tagħti aċċelerazzjoni ta' 1 m/² lil korp ta' massa ta' 1 kg.
- L-esperiment tat-, biex juri li l-oġġetti ta' densitajiet differenti għandhom l-istess veloċità meta jinżlu fil-vojt.
- Iċ-, li ġejjin mill-fenomenu tal-.
- Fil-Matematika :
- It-, formola li tagħti l-iżvilupp ta' f'serje għal n sħiħa u pożittiva. Newton oriġinarjament kien l-iżjed interessat fis-serje ta' fejn il-poter hu numru reali.
- Il-metodu ta' Newton-Raphson fl-, użat għall-kalkulazzjoni tal-valur approssimattiv ta' soluzzjoni ta' ekwazzjoni.
- Il-metodu ta' Newton-Cotes fl-analisi numerika, li jestendi il-metodu tat-trapeżji u l-metodu ta' Simpson għall-kalkulazzjoni tal-integrali.
- Il-poligonu ta' Newton, użat biex jinstabu t-termini fl-iżvilupp ta' funzjonijiet alġebrin, minkejja li l-metodu fil-fatt nafuh lil Puiseux.
- Il-formula tal-interpolazzjoni ta' Newton.
- It-teorija tal-potenzjal Newtonjan, isem mogħti minn Gauss lit-teorija li tgħaqqad fiha l-gravitazzjoni Newtonjana u l- ta' , imsejħa wkoll it-teorija klassika tal-potenzjal.
- Fl-Astronomija
- L-asterojdi (662) Newtonia u (8000) Isaac Newton.
- It-.
It-teoriji ta' Newton baqgħu s-suġġett ta' kontroversji u polemiċi xjentifiċi matul is-seklu 18. Mill-1734, dawk li jżommu mas-sistema ta' Newton bdew jissejħu Newtonjani, bil-kontra tal-Karteżjani.
Il-poeta Ingliż, (1688-1744) kiteb epitaffju fuq Newton li baqa' famuż:
"Il-liġijiet tan-Natura kienu fil-lejl moħbija. Qal Alla "jkun hemm Newton" u nkixfu bid-dija." |
Stejjer
- Newton kien akkanit. Imma l-familja tiegħu ħbiet id-dokumenti tiegħu f'dan il-qasam għax beżgħu li fil-futur dawn kienu ħa jnaqqsu mill-fama tiegħu.
- Newton sikwit jppreżentawh bħala ħerqan, madanakollu m'hemm xejn li jappoġġja din l-ipoteżi ħlief xi riċetti mit-tobba lejn l-aħħar ta' ħajtu, iħajruh jiekol ikel ħafif.
- Newton hu rikonoxxut li stabbilixxa l-liġi tal-gravità universali, imma hemm bżonn li ngħidu li għad hemm xi dubji dwar dan il-fatt. Fil-fatt, Newton dam jaħdem ma' , u warrbu b'ċertu mod li l-iskoperta saret tiegħu biss. L-iskoperta waqqfet il-ħidma xjentifika ta' Hook.
- Skont artiklu ppubblikat f'rivista Amerikana tal-psikjatrija fl-2000, Newton meta kellu ħamsin sena bata b'psikożi tal-persekuzzjoni.
Xogħlijiet
- Xogħlijiet xjentifiċi
- Method of Fluxions and Infinite series (Il-Metodu tal-Flussjonijiet u s-Serji infiniti): xogħol fuq il-kalkulu differenzjali, mitmum fl-1671 u ippubblikat wara mewtu fl-1736.
- De motu corporum in gyrum (Fuq il-moviment tal-korpi jduru), mibgħut lil fl-1684.
- , Londra, 1687, 2ni ed. 1713, 3et ed. 1726
- Opticks, Londra, 1704. Dan wieħed mix-xogħlijiet l-iżjed importanti fl-istorja tax-xjenza. Jittratta d-dawl u l-kompożizzjoni tiegħu.
- Arithmetica Universalis, ippublikat fl-1707 jiġbor fih xi kunċetti matematiċi.
- Lectiones opticae, ippubblikat wara mewtu fl-1728.
- Xogħlijiet oħra ippubblikati wara mewtu
- A treatise of the system of the world (Trattat fuq is-sistema tad-dinja), ippublikat fl-1728.
- The chronology of ancient kingdoms amended (Il-kronoloġija tas-saltniet tal-qedem ikkoreġuta), ippubblikat fl-1728.
- Observations upon the prophecies of Daniel and the apocalypse of St John (Osservazzjonijiet fuq il-profeziji ta' Danjel u l-apokalissi ta' San Ġwann), ippubblikat fl-1733.
- Two letters of Sir Isaac Newton to Mr Leclerc...containing a Dissertation upon the Reading of the Greek Text, ippubblikat fl-1754.
- Xogħlijiet mhux ippublikati
- Of Natures Obvious Laws & Processes in Vegetation (Fuq il-liġijiet evidenti tan-natura u l-proċess tal-veġetazzjoni) (1671–75), xogħol fuq l-alkimija.
Studji fuq il-personalità u x-xogħol ta' Newton
- James Gleick, Isaac Newton, Pantheon. (ISBN 1400032954).
- Richard S. Westfall , Newton. 1642-1727 (ISBN 2-08-211199-7).
- , Newtonian Studies, Cambridge/Mass. 1965.
- , From the Closed World to the Infinite Universe, Baltimore 1957.
- , Newton the Man, Newton Tercentenary Celebrations, 1947.
Noti u Referenzi
- ^ Billi l-Ingilterra kienet għadha m'addottatx il-, id-data tat-twelid ta' Isaac Newton kienet irregistrata bħala l-25 ta' Diċembru 1642. Id-dati tal-25 ta' Diċembru 1642 u l-20 ta' Marzu 1727 li nsibu fuq il-qabar ta' Newton f'Westminster Abbey, għat-twelid u l-mewt tiegħu jirreferu għall-, u jikkorispondu mal-4 ta' Jannar 1643 u l-31 ta' Marzu 1726 tal-.
- ^ La Loi de la gravitation universelle Newton, Euler et Laplace, Prosper Schroeder paġna 50 51
- ^ Dictionary of Scientific Biography, Vol. 11, paġna 43. Cohen, IB (New York: Charles Scribner's Sons - 1970)
- ^ Oeuvres complètes de Voltaire: Mélanges Vol 17, paġna 81 (Edizzjoni Lahure et Cie, Pariġi - 1860)
- ^ Dictionnaire universel d'Histoire et de Géographie. N. Douillet, paġna 1267 (Pariġi, Hachette - 1858)
- ^ Oeuvres complètes de Bernard Le Bouyer de Fontenelle, Vol I, parti I, paġna 387 (Pariġi, Belin - 1818)
- ^ Nouvelle Biographie générale: depuis les temps les plus reculés jusqu'à nos jours, Vol. 37, paġna 842 (Firmin-Didot, Pariġi - 1863)
- ^ Revue des deux mondes, Vol 6, paġni 541 sa 543 (Bureau de la revue des deux mondes, Pariġi - 1856)
- ^ Revue des Cours scientifiques de la France et de l'Etranger, Paġni 196&197 (Pariġi, germer Baillère, 1864-1865)
- ^ Monnaie et Histoire: Les univers des monnaies métalliques jusqu'à la Première Guerre Mondiale, Michel Aglietta (Università ta' Pariġi 10 - Nanterre EconomiX)
- ^ Nouvelle Biographie Générale: depuis les Temps les plus reculés jusqu'à nos jours, Murray u Nicolini, Vol 37, paġna 864 (Firmin Didot, Pariġi - 1863)
- ^ Ibid, paġna 867
- ^ Oxford Figures 800 Years of the Mathematical Sciences, John Fauvel, Raymond Flood, Robin J. Wilson, paġni 121 & 122 (Oxford University Press - 2000) (ISBN 0-19-852309-2)
- ^ L'Investigateur, paġni 136 u 137 (Journal de L'Institut historique de France - 1857)
- ^ Der Briefwechsel von Johann I , Band 3. P Costabel, Pierre Varignon, J. Peiffer, David Speiser, Otto-Spiess-Stiftung. Notes en français: paġni 541 & 542 (Birkhaüser - 1992)(ISBN 3-7643-2637-9)
- ^ Il-katedra twaqqfet fl-1663 minn Henry Lucas, li kien deputat fil-parlament għall-Università ta' Cambridge mill-1639 sal-1640, u kienet stabbilita uffiċjalment mir-Re Karlu II fl-1664. Lucas fit-testment tiegħu ħalla l-biblijoteka tiegħu li kien fiha 4,000 volum u stipula li tinxtara l-art biex tipprovdi 100 lira fis-sena għat-twaqqif ta' professorat.
- ^ Encyclopédie, ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers. De Denis Diderot, Jean Le Rond d' Alembert Vol 36, paġna 180. (Pellet, 1779)
- ^ Principia, Book III; iċċitat f' Newton’s Philosophy of Nature: Selections from his writings, (Il-filosofija ta' Newton tan-Natura:: Għażliet mill-kitba tiegħu), p. 42, ed. H.S. Thayer, Hafner Library of Classics, NY, 1953."
- ^ }} A Short Scheme of the True Religion, (Skema qasira tar-Reliġjon Vera) manuskritt iċċitat f' Memoirs of the Life, Writings and Discoveries of Sir Isaac Newton, (Memoirs tal-ħajja: Il-kitba u l-iskoperti ta' Sir Isaac Newton) minn Sir David Brewster, Edinburgh, 1850; iċċitat f' ibid, p. 65.
- ^ Westfall, Richard S. The Life of Isaac Newton, (Il-Ħajja ta' Isaac Newton), Cambridge U Press, 1993, ISBN 0-521-47737-9, p. 124
- ^ Pfizenmaier, T.C., "Was Isaac Newton an Arian?", (Newton kien Arjan?), Journal of the History of Ideas 68(1):57–80, 1997.
- ^ Jacob, Margaret C., The Newtonians and the English Revolution: 1689-1720, (In-Newtonjani u r-Rivoluzzjoni Ingliża: 1689-1720), p28.
- ^ Jacob, Margaret C., The Newtonians and the English Revolution: 1689-1720 (In-Newtonjani u r-Rivoluzzjoni Ingliża: 1689-1720), p37 and p44.
- ^ Westfall, Richard S. Science and Religion in Seventeenth-Century England, (Ix-Xjenza u r-Reliġjon fl-Ingilterra tas-Seklu Sbatgħax), Yale University Press, New Haven: 1958. p 200.
- ^ Fitzpatrick, Martin. ed. Knud Haakonssen. "The Enlightenment, politics and providence: some Scottish and English comparisons", (L-Illuminiżmu, il-pulitka u l-providenza: xi paraguni bejn l-iSkozja u l-Ingilterra), Enlightenment and Religion: Rational Dissent in eighteenth-century Britain, (L-Illuminiżmu u r-Reliġjon: Dissens Razzjonali fil-Brittanja tas-seklu tmintax), Cambridge University Press, Cambridge: 1996. p 64.
- ^ Frankel, Charles. The Faith of Reason: The Idea of Progress in the French Enlightenment, (Il-Fidi tar-Raġuni: L-idea ta' progress fl-Illuminiżmu Franċiż), King’s Crown Press, New York: 1948. p1.
- ^ Germain, Gilbert G. A Discourse on Disenchantment: Reflections on Politics and Technology, (Diskors dwar id-Diżillużjoni: Ħsibijiet fuq il-Pulitka u t-Teknoloġija), p28.
- ^ Webb, R.K. ed. Knud Haakonssen. "The emergence of Rational Dissent", (Il-feġġ tad-Dissens Razzjonali) Enlightenment and Religion: Rational Dissent in eighteenth-century Britain, (L-Illuminiżmu u r-Reliġjon: Dissens Razzjonali fil-Brittanja tas-seklu tmintax), Cambridge University Press, Cambridge: 1996. p19.
- ^ Westfall, Richard S. Science and Religion in Seventeenth-Century England, (Ix-Xjenza u r-Reliġjon fis-Seklu Sbatgħtax), p201.
- ^ Westfall, Richard S. Science and Religion in Seventeenth-Century England, (Ix-Xjenza u r-Reliġjon fis-Seklu Sbatgħtax), p201.
- ^ [1]
- ^ Jacob, Margaret C. The Newtonians and the English Revolution: 1689-1720, (In-Newtonjani u r-Rivoluzzjoni Ingliża: 1689-1720), p61.
- ^ a b ċ d e f ġ g għ From the Closed World to the Infinite Universe, , Baltimore 1957
- ^ Prefazju għat-tieni edizzjoni
- ^ Nova: Newton's Dark Secrets [2] PBS, USA, 2005
- ^ Alfred Rupert Hall, Isaac Newton: Eighteenth Century Perspectives, Oxford University Press, 1999, paġna 175. ISBN 0-19-850364-4.
- ^ Bl-Ingliż: Nature and nature's laws lay hid in night. God said "Let Newton be" and all was light.
- ^ Newton ou le triomphe de l'alchimie par Jean-Paul Auffray, Le Pommier editur, April 2000
- ^ Congrès International de la Protection de L'Enfance. Vol 1, paġna 195 (Durand et Pedone-Lauriel, Paris - 1883) (ISBN 1-4212-0198-4)
- ^ Chronic Late-Onset Schizophrenia-Like Psychosis That Remitted: Revisiting Newton's Psychosis? -- Jeste, et al. 157 (3): 444 -- Am J Psychiatry
Ħoloq esterni
Portal Matematika |
Kun af aktar dwar Isaac Newton fil-proġetti l-oħra tal-Wikimedia | |
Tifsiriet u traduzzjonijiet mill-Wikizzjunarju | |
Fajls multimedjali minn Commons | |
Riżorsi ta' tagħlim mill-Wikiversità | |
Aħbarijiet mill-Wikibarijiet | |
Kwotazzjonijiet mill-Wikikwota | |
Sorsi ta' testi mill-Wikisors | |
Testi tal-kotba mill-Wikitbiet |
- Bijografija oħra
- Isaac Newton matematiku: Is-snin ta' trobbija u l-ewwel kitbiet
- Philosophiae naturalis principia mathematica - Isaac Newton (1687) Università ta' Strasburgu
- Principes matematika de la philosophie naturelle, Vol I u Vol II, fuq , trad. Franċiża tal-
- Optique de Newton, Vol I u Vol II, fuq , trad. Franċiża ta' M.
- Isaac Newton fuq is-sit tal-Katedra Lucasjana
- Teleskopju bir-riflessjoni: Il-konċentrazzjoni tad-dawl bir-riflessjoni fuq il-mirja
- Bijografija fuq ScienceWorld
- Il-moħħ ta' Isaac Newton
- L-ewwel ekwazzjoni differenzjali ordinarja ta' Newton
- Il-Proġett Newton
- Il-Principia ta' Newton - aqra u fittex
- Rifjut tal-astroloġija ta' Newton
- Il-fehmiet reliġjużi ta' Newton rikonsidrati
- Ir-rapporti minn Newton fuq iz-Zekka Rjali
- Is-sigrieti moħbija ta' Newton programm tat-TV ta' NOVA.
- mill-i"Stanford Encyclopedia of Philosophy":
- Issac Newton, minn George Smith
- Il-Philosophiae Naturalis Principia Mathematica ta' Newton, minn George Smith
- Il-Filosofija ta' Newton, minn Andrew Janiak
- Il-fehmiet ta' Newton fuq l-ispazju, il-ħin u l-moviment, minn Robert Rynasiewicz
- Il-Kimika of Isaac Newton Riċerki fuq il-kitba Alkimika tiegħu
- Il-pożizzjoni ta' Newton dwar ir-reliġjon
- L-i"Scholium" tal-Principia ta' Newton
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Isaac Newton, X'inhi Isaac Newton? Xi tfisser Isaac Newton?
Sir Isaac Newton Londra kien astronomu u Ingliz Figura emblematika fix xjenzi Newton hu l aktar magħruf għat teorija tal u l ħolqien u l izvilupp tal li skopra kontemporanjament ma Isaac NewtonSir Isaac Newton ta 46 sena12 President tas Soċjeta Rjali 1703 1727 John Somers 1st Baron Somers en Hans Sloane mul Membru tal Parlament Ingliz tal 1701 1702 Diċembru 1701 1702 District Cambridge University en Direttur taz Zekka Jannar 1700 31 Marzu 1727 Warden of the Mint en 1696 Jannar 1700 Membru tal Parlament Ingliz tal 1689 1690 1689 1690 District Universita ta Cambridge Lucasian Professor of Mathematics en 1669 1702ĦajjaTwelid en u en 25 Diċembru 1642 in Julian calendar 4 Jannar 1643 1642Nazzjonalita Gran BrittanjaResidenza IngilterraGrupp etnikuMewt 20 Marzu 1727 Julian Post tad dfinFamiljaMissierOmmFamilja uri en niece en EdukazzjoniAlma mater Universita ta Cambridge The King s School Grantham en 1655 1659 Trinity College Ġunju 1661 Awwissu 1665 Baċellerat tal Arti Trinity College April 1667 1668 Masters tal ArtiDirettur tat tezi mul mul no valueLingwi Latin InglizGħalliema mul mul Studenti uri mul mul mul OkkupazzjoniOkkupazzjoni astronomu politiku kittieb en en Post tax xogħol Cambridge LondraImpjegaturi Universita ta Cambridge unknown value Xogħlijiet importanti en en en Premjijiet List 1705 Influwenzat minn Rene DescartesSħubija Fl ottika zviluppa teorija tal kulur ibbazata fuq l osservazzjoni li prizma jaqsam id dawl abjad fl Ivvinta wkoll it teleskopju riflettur magħmul minn mera konkava imsejjaħ it Fil mekkanika stabbilixxa t li huma l prinċipji li fuqhom hi msejsa t teorija tiegħu għall moviment tal korpi teorija li daz zmien tissejjaħ il Mekkanika klassika Fil matematika Newton qasam ma l iskoperta tal Hu magħruf ukoll għall ġeneralizazzjoni tal u l invenzjoni ta dak li hu msejjaħ il li jippermettilna nsibu xi approssimazzjonijiet għaz zero jew radiċi ta funzjoni ta varjabbli waħda reali b valuri reali Newton wera li l moviment tal oġgetti fuq l art u l korpi ċelesti huma mmexxija mill istess liġijiet naturali u bl għajnuna tal fuq il moviment tal pjaneti zviluppa l gravita universali Il ktieb tiegħu f zewġ volumi hu meqjus bħala wieħed mix xogħlijiet il kbar fl istorja tax xjenza Fih hu ddeskriva l gravita universali ifformula t tliet liġijiet tal moviment u lesta l bazi tal mekkanika klassika Għamel ukoll xi tiftix fl oqsma tat il filosofija u l BijografijaWoolsthorpe Manor id dar fejn twieled Isaac Newton Isaac Newton twieled qrib Grantham f l Ingilterra minn ġenituri tar raba Missieru miet tliet xhur qabel ma twieled ibnu u meta t tifel kellu tliet snin ommu Hannah Ayscough reġgħet izzewwġet Kien għalhekk li mar joqgħod ma nanntu fejn ħa ħsiebu zijuh It tfulija tiegħu tidher li ma kinitx hienja wisq Meta kellu ħames snin mar l iskola primarja ta Skillington imbagħad meta kellu tnax beda jattendi l iskola King s School ta Grantham Baqa hemm erba snin sakemm ommu sejħitlu biex imur Woolsthorpe biex jintefa fuq il u jieħu ħsieb ir raba tagħhom Sadanittant ommu indunat li binha kien izjed jinqala għall milli għall agrikultura u ħallietu jerġa jmur l iskola Grantham biex wara jidħol l universita Meta kellu sbatax il sena beda jinnamra ma tfalja Ann Storer il filjastra tal ispizjar William Clarke ma minn kien qiegħed joqgħod Dan ħallieh jiltaqa magħha u jitgħarrasha imma riedu jtemm l istudji tiegħu qabel jizzewwiġha Fl aħħar iz zwieġ ma sarx u Newton baqa għazeb ħajtu kollha Voltaire kiteb li Newton ma kien jaf l ebda mara oħra f ħajtu Ta tmintax il sena daħal Cambridge fejn baqa hemm seba snin Hemm studja l il ġeometrija fl Elementi ta Ewklidi u t imma kellu wkoll interess personali fl astronomija u l u t Ta 25 sena ħa l lawrja imma kellu jieqaf mill istudji tiegħu għal sentejn minħabba li feġġet il marda qerrieda tal li laqtet il belt fl 1665 u reġa lura lejn raħal twelidu Kien matul dan iz zmien li Newton għamel progress kbir fil matematika il fizika u fuq kollox fl beda jifhem li d mhux abjad imma magħmul minn spettru ta lwien l iskoperti kbar kollha li spjega fis snin ta wara kienu l frott ta dawn is sentejn Kien ukoll f dan iz zmien li suppost saret il ġrajja leġġendarja tat tuffieħa li waqgħet fuq rasu u b hekk induna bil liġi tal gravita universali Newton zied il pass fir riċerka fl 1666 beda l istudju tal funzjonijiet derivabbli u d derivati tagħhom ibbazat fuq ix xogħol ta Ikklassifika l funzjonijiet kubiċi u ta grafiċi korretti għalihom bl asintoti inflessionijiet u punti ta dawrien Fl 1669 kiteb fuq is sisien tal kalkulu infinitezmali li sejjaħlu l metodu tal flussjonijiet Hekk Newton kien waqqaf l analisi moderna Fl stess sena 1669 Newton ħa l katedra tal matematika Tliet snin wara fl eta ta 29 sena sar membru tar ta Londra fejn iltaqa ma bniedem ta influwenza kbira Irnexxilu wkoll jizviluppa bil mirja sferiċi mingħajr aberazzjoni kromatika Is sena ta wara iddeċieda li jispjega fit tul ix xogħol tiegħu fuq id dawl u dan għamlu famuz f ħakka t għajn Minħabba din iċ ċelebrita l iskoperti tiegħu saru l oġġett ta ħafna kontroversji u ġlied li hu kien jistmerr Meta spjega x xogħol tiegħu fuq id dawl ipprova bl għajnuna tal prizma li dan hu magħmul minn spettru ta bosta kuluri u fl 1675 temm dan ix xogħol billi spjega t teorija korpuskulari tiegħu Fl 1684 ikkuntatjah l astronomu Ingliz li kien skopra l famuza kometa msemmija għalih dwar il fuq l orbiti ellittiċi tal pjaneti Newton tah spjegazzjoni konvinċenti ħafna u Halley ħajru jippublika x xogħlijiet tiegħu Fl 1687 ippublika x xogħol kbir tiegħu Philosophiae naturalis principia mathematica Dan ix xogħol jimmarka l bidu tal matematizzazzjoni tal fizika Fih Newton spjega l il proporzjonalita bejn il forzi u l aċċellerazzjoni l ugwaljanza tal azzjoni u r reazzjoni il liġijiet tal impatti il moviment tal fluwidi il frugħ u l mili tal baħar etċ Imma fuq kollox spjega fih it teorija tiegħu tal attrazzjoni universali Il korpi jattiraw il xulxin b forza proporzjonali għall prodott tal mases tagħhom u inversament proporzjonali għad distanza bejniethom kwadrata Newton kien jobgħod jispjega x xogħol tiegħu u sikwit ippublikah bosta snin wara li kien wettqu Inqabad spiss f argumenti ma dwar id dawl u t teorija tiegħu tal gravitazzjoni Newton stenna li Hooke imut biex jippubblika x xogħol tiegħu fuq l ottika Hooke akkuza l Newton bi fuq it teorija tal inversi kwadrati minħabba li Newton beda x xogħol tiegħu fl istess zmien bħalu mingħajr ma qal lil ħadd li irrabjat mhux ftit lil Hooke Newton filwaqt ippretenda li ma kienx jaf bir riċerki ta Hooke u li lanqas kien qara x xogħol tiegħu fuq il gravita Illum nafu li Newton kien gideb mhux bil ħazen imma minħabba l biza li jidħol fil ġlied Newton kien ibati b personalita tturmentata u komplessa Bejn l 1692 u l 1693 waqa f perjodu gravi ta depressjoni nervuza aktarx minħabba l mewt ta ommu il qirda tal laboratorju tal alkemija li kellu u x xogħol zejjed Kien jgħix fi stat ta paranoja u kien ikollu xi alluċinazzjoni Ħa tliet snin biex jerga jiġi f tiegħu Isaac Newton Godfrey Kneller National Portrait Gallery Londra 1702 Fl 1696 Newton inħatar gwardjan taz zekka tal Ingilterra u sena wara sar ministru taz zekka Newton stima li 20 mill muniti tal flus fiċ ċirkulazzjoni waqt ir Riforma Kbira monetarja tal 1696 kienu foloz Il falsifikazzjoni tal muniti kienet meqjusa bħala att ta tradiment ikkastigata bil mewt bit tgħallieq u l iskwartament Tant kien ikraħ il kastig li t tribunali ma kinux jagħtuh ħlief meta l ministru seta jagħti xhieda inkonfutabbli quddiem il ġurati Newton kien lest għal dan ix xogħol Ġabar il fatti u pprova t teoriji tiegħu b mod brillanti daqs meta kien qiegħed jipprova xi liġi xjentifika Bejn Ġunju tal 1698 u l Milied tal 1699 mexxa madwar 200 kontro interrogatorji ta xhieda informaturi u ta nies suspettati u kiseb l istqarrijiet li kellu bzonn Ma kellux id dritt li jirrikorri għat torturi imma hemm xi dubji fuq il metodi uzati l aktar billi Newton stess ordna li jinqerdu r rapporti tal interrogatorji Kien kif kien irnexxielu jikkonvinċi l ġurati fi Frar tal 1699 għaxar priġunieri ġew ikkundanati għall mewt Newton kellu l ikbar suċċess bħala prokuratur tar re fil kaz kontra Dan kien ħalliel mill kbar li stgħana bizzejjed biex jista jagħmilha ta ġentilwom F petizzjoni lill parlament akkuza liz Zekka li kienet qiegħda tagħti l għodda lill falzarji akkuza li kienet saret diġa u ppropona li jħalluh jispezzjona l proċess taz Zekka biex itejbu Talab lill parlament li jadotta l pjani tiegħu biex isiru muniti li ma jistgħux jiġu ffalsifikati Newton irrabja ħafna u għamel kollox biex jitkixxef kemm jista fuq Chaloner Sab li Chaloner stess kien imdaħħal fil falsifikazzjoni tal muniti u tellgħu quddiem il qorti L ewwel darba Chaloner ħeles għax kellu ħafna ħbieb qawwija imma Newton reġa tellgħu quddiem il qorti u din id darba kellu xhieda bizzejjed biex jiġi ikkundanat għall mewt Fl 23 ta Marzu 1699 Chaloner ġie mgħallaq u skwartat Fl 1699 inħatar membru tal kunsill tar Royal Society fl 1703 ġie elett president tagħha u baqa president sa mewtu Fl 1705 kien investit bit titlu ta Kavallier mir Reġina Anna izjed biex tippremjah għar riformi kbar tiegħu fiz zekka milli għax xogħol xjentifiku tiegħu Fl 1717 iffissa rata ta ekwivalenza bejn il fidda u d deheb b dik li hi msejħa l liġi tar Reġina Anna Fl 1724 Isaac Newton marad Tliet snin wara bilkemm kien għadu kemm fieq minn attakk tal gotta meta reġa mar Londra biex jippresiedi laqgħa tar Royal Society Dan il vjaġġ għejjieh ħafna Meta wasal lura Kensington kellu jibqa fis sodda u miet fil 31 ta Marzu tal 1727 fl eta ta 84 sena Kien midfun b ċeremonji kbar f fejn jindifnu r rejiet tal Ingilterra Newton hu meqjus bħala wieħed mill ikbar ġenji u għorrief tal istorja umana Nistgħu inqabbluh fil wisgħa tax xogħol u l iskoperti tiegħu maz zewġ ismijiet kbar l oħra tax xjenza Arkimede u Albert Einstein Teoriji xjentifiċiOttika L ewwel edizzjoni tal 1704 tat trattat Opticks fuq ir ir d u t teorija tal lwien Bejn l 1670 u l 1672 Newton studja r tad u wera li prizma tal ħġieġ jaqsam id dawl abjad fi spettru ta lwien u li apparat b zewġ prizmi kontra xulxin jerga jgħaqqad l ispettru ta ħafna kuluri f dawl abjad Isaac Newton għamel l ewwel esperimenti tiegħu bid dawl u d dekompozizzjoni tiegħu fl 1666 Għadda raġġ tax xemx minn ġo prizma u kiseb ta kuluri tal Sa dak iz zmien kienu jaħsbu li dan jiġri għaliex il prizma għandu l kuluri moħbija ġo fih Imma Newton induna li jekk jerġa jgħaddi d dawl minn prizma oħra imqiegħda kontra l ewwel wieħed il qawsalla ta dawl terġa ssir dawl abjad Din wasslitu għal konkluzjoni rivoluzzjonarja il kulur qiegħed fid dawl u mhux fil ħġieġ Jiġifieri id dawl abjad li naraw hu fir realta taħlita tal kuluri kollha tal ispettru li nistgħu naraw b għajnejna Wera wkoll li l proprjetajiet tad dawl ikkulurit ma jinbidlux meta jintefa raġġ fuq xi oġġett Newton innota li ma jimpurtax jekk id dawl jiġix rifless mifrux jew trazmess hekk kif dan jibqa dejjem l istess lewn Hekk sar jaf li l kulur hu r rizultat tal interazzjoni bejn id dawl li diġa għandu kulur u l oġġetti u mhux ħiereġ mill oġġetti stess Din jgħidulha t teorija tal kuluri ta Newton Fl 1704 Newton ippubblika t trattat tiegħu Opticks fejn fost affarijiet oħra spjega t teorija korpuskolari tiegħu tad dawl Fiha ssopona li d dawl hu magħmul minn korpuskoli ħfief ħafna u l materja ordinarja hi magħmula minn korpuskoli itqal u ssuġġerixxa li dawn jistgħu jinbidlu f xulxin Fit trattat spjega wkoll ir rifrazzjoni u d diffrazzjoni tad dawl u t teorija tal kuluri Replika tat teleskopju ta 6 150 mm li Isaac Newton ipprezenta lir Royal Society fl 1672 Il ħidma tiegħu fil qasam tal istrumenti ottiċi ta zmienu kienet importanti Fl 1671 beda jtejjeb it ta James Gregory Mix xogħol tiegħu fuq ir rifrazzjoni fejn wera d dispersjoni tal kuluri ikkonkluda li t teleskopji kollha bir rifrazzjoni ibatu bid dispersjoni tad dawl u dan ħajru jistinka biex jevita l problema It teleskopju riflettur bil mera konkava li ħoloq illum insejħulu t Newton kien jitħan il mirja hu stess u biex iqies il kwalita tax xbieha ottika miksuba minhom kien juza l fenomenu li illum insejħulu ċ L ewwel verzjoni tat teleskopju riflettur tiegħu kellu mera primarja konkava Dan l istrument kien ħafna aħjar mit teleskopju astronomiku ta Galileo billi kellu dijametru ikbar mingħajr bdil fl immaġini Fl istess sena ir Royal Society stednitu jagħti dimostrazzjoni tat teleskopju riflettur Dan l interess ħajjar lil Newton biex jippublika n noti tiegħu fuq it teorija tal kuluri li zviluppa iktar tard fit trattat fuq l ottika It teleskopju wrieh fl 1672 Kien hemm minn ma qabilx ma Newton malli nduna li x xogħol ta Newton fuq l ottika kien qrib ix xogħol tiegħu beda jikkritika bil kbir ċerti ideat ta Newton Dan xaba mill argumenti kontra tiegħu u rtira minn kull diskussjoni fil pubbliku Iz zewġt irġiel baqgħu għedewwa tul ħajjithom Mekkanika Statwa ta Isaac Newton fit Trinity College Cambridge Fl 1677 Newton reġa beda jaħdem fuq il mekkanika jiġifieri l gravita u l effetti tagħha fuq l orbiti tal pjaneti Għal dan ix xogħol mexa mal fuq il moviment tal pjaneti u kkonsulta wkoll il u l F Novembru tal 1684 bagħat il trattat qasir ta disa paġni bit titlu De motu corporum in gyrum Moviment tal korpi jduru fejn wera l il u kien fih l ewwel ħjiel tal li nsibu aktar tard fix xogħol kbir tiegħu li llum insibuh bl isem Principia jew Principia Mathematica li ħareġ fil 5 ta Lulju 1687 bl għajnuna finanzjarja u l inkuraġġament ta Il metodi tal kalkulu li uza fih kienu l ewwel bidu tal kalkulu vettorjali Fil ktieb tiegħu fuq zewġ volumi Newton stabbilixxa t tliet li baqgħu mingħajr bdil jew titjib għal zewġ sekli Fih uza l kelma bil Latin gravitas li tfisser piz biex jitkellem fuq l effetti li llum insejħulhom u ddefinixxa l liġijiet tal Fl istess xogħol ipprezenta l ewwel determinazzjoni analitika ibbazata fuq il liġijiet ta u tal Bil Principia Newton sar magħruf fuq skala internazzjonali u kiseb ċirku ta ammiraturi Fosthom kien hemm il matematiku ta oriġni Zvizzera Nicolas Fatio de Duillier li miegħu rabba ħbiberija kbira li damet sal 1693 Meta spiċċat din il ħbiberija il Newton qabditu depressjoni qawwija Isaac Newton huwa fuq kollox missier il mekkanika moderna minħabba t tliet liġijiet tal moviment li jġibu ismu li nagħtu hawn taħt kif nitgħallmuhom illum Il prinċipju tal inerzja Il prinċipju fundamentali tad dinamika Il prinċipju tal azzjonijiet reċiproċi Dan tal aħħar kultant insibuh bħala l liġi tal azzjoni reazzjoni Matematika Barra l kontribuzzjonijet tiegħu fil fizika Newton fl istess ħin ma zviluppa l prinċipji li waqqfu l Waqt li Newton ma ppubblika xejn fuq il metodu tiegħu tal u s suċċessjonijiet infiniti qabel l 1687 Leibniz ippubblika x xogħol tiegħu fl 1684 Għalhekk hemm il problema ta min kien l ewwel li għamel is sejba Pero Newton fix xogħol tiegħu Principia ppubblikat fl 1687 faħħar l iskoperta ta Leibniz waqt li rrikonoxxa li dan kien wasal għall istess rizultati b metodu analogu għal tiegħu Isaac Newton Bolton Sarah K Nies famuzi tax Xjenza New York Thomas Y Crowell amp Co 1889 Minkejja dan xi membri tar Royal Society li Newton kien membru tagħha akkuzaw lil Leibniz li kien ipplaġja lil Newton L argument ħareġ fil beraħ fl 1711 meta r Royal Society fi studju stqarret li kien Newton li kien skopra l metodu u li kien impostur L argument ħassar il ħajja ta Newton u ta Leibniz sakemm dan miet fl 1716 Għal xi zmien Newton kellu ħbiberija qawwija ma Nicolas Fatio de Duillier li kien impressjonat ħafna bit teorija tal gravita Fl 1691 dan beda jlesti verzjoni ġdida tal Philosophiae Naturalis Principia Mathematica imma qatt ma spiċċaha Il ħbiberija birdet ħesrem fl 1694 Dak iz zmien Duillier kellu xi korrespondenza ma Leibniz Ma dan kollu f memoire ippublikat fl 1699 Duriez għaraf lil Newton bħala l ewwel inventur tal kalkulu infinitezmali Newton huwa magħruf għat valida għall potenzi kollha Skopra wkoll l il u kklassifika l kurvi kubiċi fil pjan polinomi ta ordni tlieta b zewġ varjabbli Kien l ewwel wieħed li uza indiċi frazzjonarji fil ġeometrija analitika biex isolvi l Stima wkoll is somom parzjali tas permezz tal prekursur tal famuza u sab formola biex jikkalkula n numru p Fl 1699 inħatar professur Lucasjan tal matematika fl Dak iz zmien kull min jgħallem Cambridge jew Oxford kien irid ikun qassis fil knisja Imma waħda mill kundizzjonijiet tal katedra Lucasjana hi li min joħodha ma jistgħax jieħu sehem attiv fil knisja x aktarx biex ikun jista juza ħinu kollu għax xjenza Newton allura talab li jiġi ezentat mill ħtieġa li jkun ordnat qassis u r Re Karlu II tah il permess li kellu bzonn Hekk ġew evitati l kunflitti bejn l opinjonijiet reliġjuzi ta Newton u l ortodossija Anglikana Il liġi universali tal gravita 2 Orbiti u 2 ekklissi Newton skopra l jew il ġibda universali li hi l kawza tal moviment tal pjaneti Fl 1684 għarraf f ittra indirizzata lil sieħbu li kien solva l problema tal forza inversament proporzjonali għall kwadrat tad distanzi u dik tal orbiti ellittiċi miġjuba minn Kepler Fl 1685 kiteb trattat qasir De motu corporum in gyrum Fuq il moviment tal korpi jduru li fih iddeskriva l liġi tiegħu li tqħaqqad il mekkanika terrestri mal Esprima din il liġi b mod simplifikat permezz ta din l espressjoni matematika F G M A M B A B 2 u displaystyle vec F G frac M A M B AB 2 vec u fejn u displaystyle vec u hu l vettur ta norma wieħed li juri d direzzjoni tal moviment F displaystyle vec F il forza u G displaystyle displaystyle G kostanti tal proporzjonalita jew il Minn din il liġi ħareġ it tliet liġijiet ta Kepler li bihom spjega il moviment tal pjaneti matul l orbita tagħhom Waqt li x xemx tezerċita l forza tal gravita fuq il pjaneti bil maqlub il pjaneti għandhom l istess l effett fuq ix xemx Skont it teorija tal gravita ta Newton l oġġetti kollha tal univers jiġbdu l xulxin Newton kien induna li l moviment tal korpi ċelesti ma kienx kostanti u dan fetaħ it triq għall izvilupp sekli wara għall prinċipju tar relattivita minn Albert Einstein Newton kien qal li l pjaneti ma jgħaddux izjed minn darba mill istess orbita TeoloġijaIl liġi tal gravita saret is sejba l izjed magħrufa ta Newton imma hu wissa kontra l uzu tagħha biex inħarsu lejn l univers bħala sempliċi magna jew arloġġ kbir Qal Il gravita tispjega l movimenti tal pjaneti izda ma tistax tispjega minn ġiegħel lill pjaneti jimxu jiggverna l ħwejjeġ kollha u jaf kull ma hu u kull ma jista jsir Newton kiteb ukoll Din is sistema mill isbaħ tax xemx pjaneti u kometi setgħet toħroġ biss mill ħsieb u l qawwa ta Esseri intelliġenti Dan l Esseri jiggverna l ħwejjeġ kollha mhux bħala r ruħ tad dinja izda bħala Mulej fuq kollox u minħabba l qawwa tiegħu irid li jissejjaħ Mulej Alla pantokratwr pantokrator jew Mexxej Universali Is suprem Alla huwa Esseri etern infinit assolutament perfett L oppozizzjoni għar reliġjon hu atejizmu fl istqarrija u fil prattika L atejizmu hu tant bla sens u tant mistmerr mill umanita li qatt ma kien hemm ħafna li jistqarruh Għalkemm hu izjed magħruf għad dedikazzjoni tiegħu għax xjenza il Bibbja kienet l ikbar imħabba ta Newton Hu ddedika aktar ħin għall istudju tal iSkrittura milli għax xjenza u qal Jien għandi twemmin fundamentali fil Bibbja bħala l Kelma t Alla miktuba minn dawk li kienu ispirati minnu Nistudja l Bibbja kuljum Qatta ħafna zmien jipprova jiskopri messaġġi moħbija fil Bibbja Hemm opinjoni mifruxa li Newton kien u u ma jaqbilx mad domma tat Semma l adorazzjoni ta Kristu bħala Alla fil lista ta Idolatria fil pitazz teoloġiku tiegħu Hemm minoranza li huma tal fehma li x aktarx Newton fil ħsieb tiegħu kien ħafna eqreb lejn kif il Knisja Ortodossa tal Lvant tħares lejn it Trrinita milli kif iħarsu lejha il knejjes Insara tal punent bħall Kattoliċi l Anglikani u l parti l kbira tal Protestanti Il filosofija mekkanista ta Newton u intlaqgħet tajjeb mill propagandisti tar razzjonalizmu bħala alternattiva aċċettabbli għas setet Panteisti u Entuzjasti u ġiet aċċettata wara xi rezistenza mill kleru ortodoss kif ukoll mid dissidenti bħall Latitudinaristi Fiċ ċarezza u s sempliċita tax xjenza sabu mod li bih setgħu jikkumbattu l entuzjazmu superstizzjuz ġej minn eċċess ta emozzjoni u ta metafizika kif ukoll it theddida tal atejizmu L attakki magħmula kontra l ta qabel l Illuminizmu u l elementi mistiċi tal Kristjanezmu kellhom is sisien tagħhom fil kunċett mekkaniku tal univers ta Boyle Newton ipperfezzjona l ideat ta Boyle billi tahom provi matematiċii u iktar importanti rnexxilu jagħmilhom popolari Newton ittrasforma d dinja immexxija minn Alla intervenzjonista għal dinja maħluqa minn Alla li iddisinjaha fuq prinċipji razzjonali u universali Billi dawn il prinċipji jista jiskoprihom kulħadd il bniedem jista jsegwi u jilħaq l għanijiet tiegħu f din il ħajja mhux f li jmiss u li jipperfezzjona ruħu bil poteri razzjonali tiegħu stess Din il possibbilta li raw in Newtonjani li jispjegaw d dinja kemm fizika kif ukoll soċjali permezz ta kalkuli loġiċi biss kien kruċjali għad dizilluzjoni li daħal fil Kristjanezmu Newton kien jara l Alla bħala ħallieq omnipotenti li l ezistenza tiegħu ma setgħitx tiġi miċħuda quddiem il grandjozita kollha tal ħolqien Imma l konsegwenza imprevista teoloġika ta kif kien jara l Alla kif irrimarka kien li Alla issa kien tneħħa kompletament mit tmexxija tad dinja peress li ħtieġa ta intervent turi biss imperfezzjoni fil ħolqien t Alla li hu impossibbli għal ħallieq perfett u omnipotent Minkejja l iskuzi vagi Alla kien tneħħa filosofikament mill parteċipazzjoni fil ħolqien tiegħu u l fehim tad dinja issa tnizzel għal livell tas sempliċi raġuni tal bniedem Min naħa l oħra ideat Latitudinaristi u Newtonjani imbuttati sat tarf iwasslu għall Millenarjanizmu setta reliġjuza ta nies iddedikati għall kunċett ta univers mekkaniku imma li jsibu fih l istess entuzjazmu u mistiċizmu li l Illuminizmu tant iġġieled biex jeqred Newton stess forsi kien interessat fil Millenarjanizmu billi kiteb dwar il u l fil kitba tiegħu Osservazzjonijiet dwar il profezziji Il kunċett ta Newton tad dinja fizika pprovda mudell stabbli tad dinja naturali li kien ħa jsaħaħ l istabbilita u l armonija fid dinja ċivika Newton u LeibnizIl kontoversja bejn dawn iz zewġ ġganti tax xjenza Newton u Leibniz fil bidu tas kienet iddur l izjed madwar zewġ punti Il punt l inqas importanti kien fuq l iskoperta li għamlu fl istess ħin tal il punt l ieħor wisq izjed importanti u ġej minn raġunijiet profondi kien l argument fuq it teorija tal gravita Minħabba l fehma tiegħu ta univers għal il moviment tal pjaneti madwar ix xemx kien immexxi miċ ċirkulazzjoni armonika ta eter fluwidu madwarha li jkaxkar miegħu il kwiekeb Fil fatt il metafizika tiegħu ma ħallitux jikkonċepixxi spazju vojt għax b dan Alla jkun ħoloq xi ħaġa imperfetta ħafna Leibniz iċċitat f Koyre Fuq dan il punt il Kartezjani kienu qrib il Leibnizjani u matul din il kontroversja kien isejħilhom it tnejn plenisti filosfu tal iskola msejħa tal Platoniċi ta Cambridge minkejja li kien wieħed mill ewwel li appoġġa l Rene Descartes fl Ingilterra kien ukoll wieħed mill ewwel li oppona din l idea u ħareġ favur l ezistenza effettiva tal ispazju battal B ċertu mod More fetaħ it triq li fl aħħar segwa Newton Id diskussjoni min naħa favur Newton kienet immexxija minn xi nies qrib tiegħu bħal Samuel Clarke u Roger Cotes Waslet għand Leibniz u l Kartezjani imma dawn tal aħħar ma wiġbux u daret fuq il kunċett ta Alla u fuq l idea viċina tal liberta u r razzjonalita Hu importanti li nifhmu s sens ta din id diskussjoni għaliex għal ir rebħa ta Newton kienet Pirika u l premju dizastruz Hekk il forza tal attrazzjoni li għal Newton kienet il prova li l mekkanizmu waħdu mhux bizzejjed xhieda ta qawwiet superjuri mhux mekkaniċi wirja tal prezenza u l għemil ta Alla fid dinja ma baqgħetx hekk izjed imma saret forza purament naturali proprjeta tal materja li saħħet izjed il mekkanizmu minflok dgħajfitu Skont Alexandre Koyre id differenza bejniethom fuq l idea ta Alla kienet ċara għal kollox L Alla ta Leibniz ma kienx il Mulej Newtonjan li jaħdem fuq id dinja l ħin kollu bħal ma għamel l Alla tal Bibbja fl ewwel sitt ijiem tal Ħolqien Kien jekk nazzarda nkompli il paragun l Alla Bibbliku fil jum tas Sabat meta kien wettaq xogħlu u sab li dan jirraprezenta l aħjar mid dinjiet possibbli Bil maqlub għal Leibniz kif kiteb Samuel Clarke għal Newton id Dinja tista tittejjeb u meta skopra l liġijiet tal ġibda universali ma sab l ebda ħtieġa li dawn huma kif inhuma Sempliċiment qal x inhuma Dan it tiftix mill Leibnitzjani għal liġijiet meħtieġa skont jinnegaw il liberta tal aġenti Fir raba tweġiba lil Leibnitz kiteb hekk Id dutrina li nsibu hawn twassal għan Neċessita u l Fatalita meta nissoponu li l Mottivi għandhom l istess effett fuq Aġent intelliġenti bħall uzin fuq il mizien Imma l Esseri intelliġenti huma Aġenti m humiex sempliċiment passivi u l Mottivi ma jaġixxux fuqhom kif jaġixxu l uzin fuq il mizien Għandhom qawwa attiva Leibniz u ċerti Kartezjani Franċizi bħal kellhom l idea li bir raġuni tiegħu il bniedem jista jsib xhieda tal aħjar li Alla jista jagħmel Bil kuntrarju għal Newton u n Newtonjani ir raġuni aktarx tfittex u tosserva l fatti u tispjegahom milli tipprova ssib spjegazzjonijiet totali Newton kiteb fil Jien nispjega sa hawn il fenomeni tas sema u dawk tal baħar permezz tal forza tal gravita imma mkien ma nagħti l kawza tal gravita Newton alkimistaNewton minn Newton ġeometra divin Matul ħajjet Newton l istudju tal kimika kien għadu fi tfulitu u għalhekk meta Newton iddeskriva l istudji sperimentali tiegħu uza lingwaġġ ezoteriku u terminoloġija vaga li hi assoċjata mal Kellhom jgħaddu għexieren ta snin wara mewtu qabel ma saru l esperimenti fl parti mix xogħol pijunier ta u l kimika analitika bin nomenklatura tagħha saret tixbah il kimika kif nafuha llum Ħafna mill kitba ta Newton fuq l alkimija x aktarx inħarqet meta l laboratorju qabad in nar Għalhekk il ħidma tigħu f dan il qasam setgħet kienet ikbar milli nafu biha issa Barra minn dan il Newton qabditu depressjoni nervuza fiz zmiem li kien qiegħed jaħdem fl alkimija Xi wħud jaħsbu li kienet effett psikoloġiku li oriġinarjament l alkimija kienet maħluqa biex ikollha waqt li oħrajn jgħidu li kienet xi sura ta avvelenament kimiku forsi bil jew xi materjal ieħor Il kitba ta Newton iġġiegħlna naħsbu li wieħed mill għanijiet ewlenin tal ħidma tiegħu fl alkimija seta kien is sejba tal materjal li kienu jemmnu li kien jibdel metalli mhux prezzjuzi fid deheb u forsi naqra inqas l iskoperta tal wisq mixtieq Inċizjoni tal 1874 li turi l ħruq tal laboratorju ta Newton Xi tipi ta alkimija kienu pprojbiti fl Ingilterra matul il ħajja ta Newton minħabba xi prattikanti bla skrupli li kienu jwegħdu lill benefatturi għonja rizultati li qatt ma setgħu jintlaħqu biex jisolħulhom il flus Il gvern Ingliz kien jibza wkoll li jekk jinstab il Ħaġar Filosofali id deheb imbagħad jitlef il valur tiegħu u għalhekk għamel pieni ħorox għal min jipprattika l alkimija F ċerti kazi il kastig għall prattika tal alkimija bla permess kien ikun tgħallieq fuq forka ndurata imzejna bil karti kuluriti Newton apposta ma ppubblikax il ħidma tiegħu fil qasam tal alkimija għal din ir raġuni u forsi minħabba l biza li x xjenzati l oħra jiflu u jikkritikaw ix xogħol tiegħu Kulħadd kien jaf li Newton kien jieħu għalih malajr meta jikkritikawh bħal ma ġara fil bosta drabi li kkritikah u hu stess ammetta li ma tantx ried jippubblika informazzjoni sostanzjali fuq il qabel l 1693 Min natura tiegħu kien perfezzjonista u ma kienx ikun irid jippubblika materjal li kien iħoss li mhuwiex komplut għal kollox kif tixhed il qabza ta tletin sena mindu meta suppost għaraf l kalkulu fl 1666 sa meta ppubblika x xogħol komplut fl 1704 li kellu jwassal għall polemika infami bejnu u bejn Leibniz Fl 1936 ġabra ta xogħlijiet ta Isaac Newton li qatt ma ġew ippubblikati telgħu għall irkant f Sotheby Londra Din kienet ta ċertu Gerard Wallop id disa Earl ta Portsmouth u għalhekk huma magħrufin bħala l Portsmouth Papers Il fuq minn terz minn dawn il manuskritti hu fuq l alkimija Meta miet Newton dan il materjal intilef billi l eredi tiegħu ma qisux tajjeb għall pubblikazjoni u s sejba tiegħu fl 1936 kienet sensazzjonali Fl irkant bosta mid dokumenti nxtraw mill ekonomista li matul ħajtu kien ġemma ħafna mill kitbiet ta Newton fuq l alkimija Ta min jinnotaIsaac Newton ta ismu lil dawn Fil Fizika L unita ta fis SI in simbolu N definit bħala l forza li tagħti aċċelerazzjoni ta 1 m lil korp ta massa ta 1 kg L esperiment tat biex juri li l oġġetti ta densitajiet differenti għandhom l istess veloċita meta jinzlu fil vojt Iċ li ġejjin mill fenomenu tal Fil Matematika It formola li tagħti l izvilupp ta a b n displaystyle a b n f serje għal n sħiħa u pozittiva Newton oriġinarjament kien l izjed interessat fis serje ta 1 x a displaystyle 1 x alpha fejn il poter hu numru reali Il metodu ta Newton Raphson fl uzat għall kalkulazzjoni tal valur approssimattiv ta soluzzjoni ta ekwazzjoni Il metodu ta Newton Cotes fl analisi numerika li jestendi il metodu tat trapezji u l metodu ta Simpson għall kalkulazzjoni tal integrali Il poligonu ta Newton uzat biex jinstabu t termini fl izvilupp ta funzjonijiet alġebrin minkejja li l metodu fil fatt nafuh lil Puiseux Il formula tal interpolazzjoni ta Newton It teorija tal potenzjal Newtonjan isem mogħti minn Gauss lit teorija li tgħaqqad fiha l gravitazzjoni Newtonjana u l ta imsejħa wkoll it teorija klassika tal potenzjal Fl Astronomija L asterojdi 662 Newtonia u 8000 Isaac Newton It It teoriji ta Newton baqgħu s suġġett ta kontroversji u polemiċi xjentifiċi matul is seklu 18 Mill 1734 dawk li jzommu mas sistema ta Newton bdew jissejħu Newtonjani bil kontra tal Kartezjani Il poeta Ingliz 1688 1744 kiteb epitaffju fuq Newton li baqa famuz Il liġijiet tan Natura kienu fil lejl moħbija Qal Alla jkun hemm Newton u nkixfu bid dija StejjerNewton kien akkanit Imma l familja tiegħu ħbiet id dokumenti tiegħu f dan il qasam għax bezgħu li fil futur dawn kienu ħa jnaqqsu mill fama tiegħu Newton sikwit jpprezentawh bħala ħerqan madanakollu m hemm xejn li jappoġġja din l ipotezi ħlief xi riċetti mit tobba lejn l aħħar ta ħajtu iħajruh jiekol ikel ħafif Newton hu rikonoxxut li stabbilixxa l liġi tal gravita universali imma hemm bzonn li ngħidu li għad hemm xi dubji dwar dan il fatt Fil fatt Newton dam jaħdem ma u warrbu b ċertu mod li l iskoperta saret tiegħu biss L iskoperta waqqfet il ħidma xjentifika ta Hook Skont artiklu ppubblikat f rivista Amerikana tal psikjatrija fl 2000 Newton meta kellu ħamsin sena bata b psikozi tal persekuzzjoni XogħlijietXogħlijiet xjentifiċi Method of Fluxions and Infinite series Il Metodu tal Flussjonijiet u s Serji infiniti xogħol fuq il kalkulu differenzjali mitmum fl 1671 u ippubblikat wara mewtu fl 1736 De motu corporum in gyrum Fuq il moviment tal korpi jduru mibgħut lil fl 1684 Londra 1687 2ni ed 1713 3et ed 1726 Opticks Londra 1704 Dan wieħed mix xogħlijiet l izjed importanti fl istorja tax xjenza Jittratta d dawl u l kompozizzjoni tiegħu Arithmetica Universalis ippublikat fl 1707 jiġbor fih xi kunċetti matematiċi Lectiones opticae ippubblikat wara mewtu fl 1728 Xogħlijiet oħra ippubblikati wara mewtu A treatise of the system of the world Trattat fuq is sistema tad dinja ippublikat fl 1728 The chronology of ancient kingdoms amended Il kronoloġija tas saltniet tal qedem ikkoreġuta ippubblikat fl 1728 Observations upon the prophecies of Daniel and the apocalypse of St John Osservazzjonijiet fuq il profeziji ta Danjel u l apokalissi ta San Ġwann ippubblikat fl 1733 Two letters of Sir Isaac Newton to Mr Leclerc containing a Dissertation upon the Reading of the Greek Text ippubblikat fl 1754 Xogħlijiet mhux ippublikati Of Natures Obvious Laws amp Processes in Vegetation Fuq il liġijiet evidenti tan natura u l proċess tal veġetazzjoni 1671 75 xogħol fuq l alkimija Studji fuq il personalita u x xogħol ta NewtonJames Gleick Isaac Newton Pantheon ISBN 1400032954 Richard S Westfall Newton 1642 1727 ISBN 2 08 211199 7 Newtonian Studies Cambridge Mass 1965 From the Closed World to the Infinite Universe Baltimore 1957 Newton the Man Newton Tercentenary Celebrations 1947 Noti u Referenzi Billi l Ingilterra kienet għadha m addottatx il id data tat twelid ta Isaac Newton kienet irregistrata bħala l 25 ta Diċembru 1642 Id dati tal 25 ta Diċembru 1642 u l 20 ta Marzu 1727 li nsibu fuq il qabar ta Newton f Westminster Abbey għat twelid u l mewt tiegħu jirreferu għall u jikkorispondu mal 4 ta Jannar 1643 u l 31 ta Marzu 1726 tal La Loi de la gravitation universelle Newton Euler et Laplace Prosper Schroeder paġna 50 51 Dictionary of Scientific Biography Vol 11 paġna 43 Cohen IB New York Charles Scribner s Sons 1970 Oeuvres completes de Voltaire Melanges Vol 17 paġna 81 Edizzjoni Lahure et Cie Pariġi 1860 Dictionnaire universel d Histoire et de Geographie N Douillet paġna 1267 Pariġi Hachette 1858 Oeuvres completes de Bernard Le Bouyer de Fontenelle Vol I parti I paġna 387 Pariġi Belin 1818 Nouvelle Biographie generale depuis les temps les plus recules jusqu a nos jours Vol 37 paġna 842 Firmin Didot Pariġi 1863 Revue des deux mondes Vol 6 paġni 541 sa 543 Bureau de la revue des deux mondes Pariġi 1856 Revue des Cours scientifiques de la France et de l Etranger Paġni 196 amp 197 Pariġi germer Baillere 1864 1865 Monnaie et Histoire Les univers des monnaies metalliques jusqu a la Premiere Guerre Mondiale Michel Aglietta Universita ta Pariġi 10 Nanterre EconomiX Nouvelle Biographie Generale depuis les Temps les plus recules jusqu a nos jours Murray u Nicolini Vol 37 paġna 864 Firmin Didot Pariġi 1863 Ibid paġna 867 Oxford Figures 800 Years of the Mathematical Sciences John Fauvel Raymond Flood Robin J Wilson paġni 121 amp 122 Oxford University Press 2000 ISBN 0 19 852309 2 L Investigateur paġni 136 u 137 Journal de L Institut historique de France 1857 Der Briefwechsel von Johann I Band 3 P Costabel Pierre Varignon J Peiffer David Speiser Otto Spiess Stiftung Notes en francais paġni 541 amp 542 Birkhauser 1992 ISBN 3 7643 2637 9 Il katedra twaqqfet fl 1663 minn Henry Lucas li kien deputat fil parlament għall Universita ta Cambridge mill 1639 sal 1640 u kienet stabbilita uffiċjalment mir Re Karlu II fl 1664 Lucas fit testment tiegħu ħalla l biblijoteka tiegħu li kien fiha 4 000 volum u stipula li tinxtara l art biex tipprovdi 100 lira fis sena għat twaqqif ta professorat Encyclopedie ou dictionnaire raisonne des sciences des arts et des metiers De Denis Diderot Jean Le Rond d Alembert Vol 36 paġna 180 Pellet 1779 Principia Book III iċċitat f Newton s Philosophy of Nature Selections from his writings Il filosofija ta Newton tan Natura Għazliet mill kitba tiegħu p 42 ed H S Thayer Hafner Library of Classics NY 1953 A Short Scheme of the True Religion Skema qasira tar Reliġjon Vera manuskritt iċċitat f Memoirs of the Life Writings and Discoveries of Sir Isaac Newton Memoirs tal ħajja Il kitba u l iskoperti ta Sir Isaac Newton minn Sir David Brewster Edinburgh 1850 iċċitat f ibid p 65 Westfall Richard S The Life of Isaac Newton Il Ħajja ta Isaac Newton Cambridge U Press 1993 ISBN 0 521 47737 9 p 124 Pfizenmaier T C Was Isaac Newton an Arian Newton kien Arjan Journal of the History of Ideas 68 1 57 80 1997 Jacob Margaret C The Newtonians and the English Revolution 1689 1720 In Newtonjani u r Rivoluzzjoni Ingliza 1689 1720 p28 Jacob Margaret C The Newtonians and the English Revolution 1689 1720 In Newtonjani u r Rivoluzzjoni Ingliza 1689 1720 p37 and p44 Westfall Richard S Science and Religion in Seventeenth Century England Ix Xjenza u r Reliġjon fl Ingilterra tas Seklu Sbatgħax Yale University Press New Haven 1958 p 200 Fitzpatrick Martin ed Knud Haakonssen The Enlightenment politics and providence some Scottish and English comparisons L Illuminizmu il pulitka u l providenza xi paraguni bejn l iSkozja u l Ingilterra Enlightenment and Religion Rational Dissent in eighteenth century Britain L Illuminizmu u r Reliġjon Dissens Razzjonali fil Brittanja tas seklu tmintax Cambridge University Press Cambridge 1996 p 64 Frankel Charles The Faith of Reason The Idea of Progress in the French Enlightenment Il Fidi tar Raġuni L idea ta progress fl Illuminizmu Franċiz King s Crown Press New York 1948 p1 Germain Gilbert G A Discourse on Disenchantment Reflections on Politics and Technology Diskors dwar id Dizilluzjoni Ħsibijiet fuq il Pulitka u t Teknoloġija p28 Webb R K ed Knud Haakonssen The emergence of Rational Dissent Il feġġ tad Dissens Razzjonali Enlightenment and Religion Rational Dissent in eighteenth century Britain L Illuminizmu u r Reliġjon Dissens Razzjonali fil Brittanja tas seklu tmintax Cambridge University Press Cambridge 1996 p19 Westfall Richard S Science and Religion in Seventeenth Century England Ix Xjenza u r Reliġjon fis Seklu Sbatgħtax p201 Westfall Richard S Science and Religion in Seventeenth Century England Ix Xjenza u r Reliġjon fis Seklu Sbatgħtax p201 1 Jacob Margaret C The Newtonians and the English Revolution 1689 1720 In Newtonjani u r Rivoluzzjoni Ingliza 1689 1720 p61 a b ċ d e f ġ g għ From the Closed World to the Infinite Universe Baltimore 1957 Prefazju għat tieni edizzjoni Nova Newton s Dark Secrets 2 PBS USA 2005 Alfred Rupert Hall Isaac Newton Eighteenth Century Perspectives Oxford University Press 1999 paġna 175 ISBN 0 19 850364 4 Bl Ingliz Nature and nature s laws lay hid in night God said Let Newton be and all was light Newton ou le triomphe de l alchimie par Jean Paul Auffray Le Pommier editur April 2000 Congres International de la Protection de L Enfance Vol 1 paġna 195 Durand et Pedone Lauriel Paris 1883 ISBN 1 4212 0198 4 Chronic Late Onset Schizophrenia Like Psychosis That Remitted Revisiting Newton s Psychosis Jeste et al 157 3 444 Am J PsychiatryĦoloq esterniPortal Matematika Kun af aktar dwar Isaac Newton fil proġetti l oħra tal Wikimedia Tifsiriet u traduzzjonijiet mill Wikizzjunarju Fajls multimedjali minn Commons Rizorsi ta tagħlim mill Wikiversita Aħbarijiet mill Wikibarijiet Kwotazzjonijiet mill Wikikwota Sorsi ta testi mill Wikisors Testi tal kotba mill Wikitbiet Bijografija oħra Isaac Newton matematiku Is snin ta trobbija u l ewwel kitbiet Philosophiae naturalis principia mathematica Isaac Newton 1687 Universita ta Strasburgu Principes matematika de la philosophie naturelle Vol I u Vol II fuq trad Franċiza tal Optique de Newton Vol I u Vol II fuq trad Franċiza ta M Isaac Newton fuq is sit tal Katedra Lucasjana Teleskopju bir riflessjoni Il konċentrazzjoni tad dawl bir riflessjoni fuq il mirja Bijografija fuq ScienceWorld Il moħħ ta Isaac Newton L ewwel ekwazzjoni differenzjali ordinarja ta Newton Il Proġett Newton Il Principia ta Newton aqra u fittex Rifjut tal astroloġija ta Newton Il fehmiet reliġjuzi ta Newton rikonsidrati Ir rapporti minn Newton fuq iz Zekka Rjali Is sigrieti moħbija ta Newton programm tat TV ta NOVA mill i Stanford Encyclopedia of Philosophy Issac Newton minn George Smith Il Philosophiae Naturalis Principia Mathematica ta Newton minn George Smith Il Filosofija ta Newton minn Andrew Janiak Il fehmiet ta Newton fuq l ispazju il ħin u l moviment minn Robert Rynasiewicz Il Kimika of Isaac Newton Riċerki fuq il kitba Alkimika tiegħu Il pozizzjoni ta Newton dwar ir reliġjon L i Scholium tal Principia ta Newton