Assisi asˈsiːzi mil Latin Asisium hija belt u komun tal Italja fil Provinċja ta Perugia fir Reġjun tal fuq in naħa tal M
Assisi

Assisi ([asˈsiːzi]; mil-Latin: Asisium) hija belt u komun tal-Italja fil-Provinċja ta' Perugia fir-Reġjun tal-, fuq in-naħa tal-Majjistral ta' Monte Subasio, b'popolazzjoni ta' 28,391 ruħ.
Assisi | |||
---|---|---|---|
Italja | |||
| |||
Amministrazzjoni | |||
Pajjiż | Italja | ||
Region of Italy | Umbria | ||
Provinċja tal-Italja | province of Perugia (en) | ||
Isem uffiċjali | Assisi | ||
Ismijiet oriġinali | Assisi | ||
Kodiċi postali | 06081 | ||
Ġeografija | |||
Koordinati | 43°04′12″N 12°37′03″E / 43.07°N 12.6175°EKoordinati: 43°04′12″N 12°37′03″E / 43.07°N 12.6175°E | ||
Assisi Assisi (Italy) | |||
Superfiċjenti | 187.19 kilometru kwadru | ||
Għoli | 424 m | ||
Fruntieri ma' | (en) , (en) , Perugia, (en) , (en) , (en) , (en) , (en) u (en) | ||
Demografija | |||
Popolazzjoni | 27,605 abitanti (1 Jannar 2023) | ||
Informazzjoni oħra | |||
Kodiċi tat-telefon | 075 | ||
Żona tal-Ħin | UTC+1u UTC+2 | ||
bliet ġemellati | Betlem, Santiago de Compostela, San Francisco, , (en) , (en) u Bari | ||
comune.assisi.pg.it |
B'mod ġenerali titqies bħala l-post fejn twieled il-poeta Latin , li twieled lejn l-50-45 Q.K. Hija l-post fejn twieled San Franġisk, patrun tal-Italja li stabbilixxa l-ordni reliġjuża Franġiskana fl-1208, u fejn twieldet Santa Klara (Chiara d'Offreducci), il-fundatriċi tal-Ordni tas-Sorijiet Klarissi li ffurmaw wara mewta. Fis-seklu 19, f'Assisi twieled ukoll (Francesco Possenti).
Ġeografija fiżika
Territorju
Il-belt ta' Assisi tinsab fuq in-naħa tal-Majjistral ta' Monte Subasio, f'altitudni ħarira ogħla mill-kumplament tal-widien fit-Tramuntana tal-Umbria, u qiegħda xi 26 kilometru fix-Xlokk minn Perugia.
Klima
It-territorju tal-komun ta' Assisi fih partijiet bil-pjanura, partijiet bl-għoljiet u partijiet muntanjużi għalkemm mhux daqshekk għoljin. Il-belt, bis-saħħa tal-pożizzjoni fejn tinsab fuq għolja li tħares fuq il-widien kbar tal-Umbria, tgawdi klima pjaċevoli, imma ta' tranżizzjoni bejn iż-żona tal-pjanura fil-Punent u ż-żona iktar muntanjuża fil-Lvant. Is-sjuf ikunu sħan, iżda mhux b'wisq riħ isfel, u x-xtiewi inġenerali ma jkunux wisq kiefra. Madankollu, karatteristika tax-xitwa hija li l-kesħa kultant tinħass iktar ixxoqq l-għadam, minħabba r-riħ kiesaħ tat-Tramuntana li jonfoħ miż-żona muntanjuża ta' Monte Subasio. Xi darba jew darbtejn fis-sena tagħmel il-borra, iżda minħabba l-pożizzjoni kennija tal-belt, ma tantx tinżel bi kwantitajiet kbar. Fir-rebbiegħa u fil-ħarifa tinżel il-biċċa l-kbira tax-xita li tinżel matul is-sena.
Iż-żoni tat-territorju tal-komun qrib il-pjanura, min-naħa l-oħra, ikollhom klima bi sjuf ftit iktar sħan meta mqabbla mal-belt, u xi drabi x-xemx tinħass taħraq sew minħabba li jkun hemm iktar umdità, filwaqt li fil-ħarifa u fix-xitwa meta jinzerta bnazzi, spiss jifforma ċ-ċpar li ġieli jdum il-ġurnata kollha.
Fix-xitwa, ikun hemm il-ġlata kemm fil-belt, kif ukoll fil-widien tal-madwar, b'temperaturi li mal-lejl jinżlu sew taħt iż-żero gradi. It-territorju fit-Tramuntana tal-belt, lejn l-inħawi tal-komuni ta' , u , fih għoljiet u żoni muntanjużi baxxi, u għalhekk il-klima tkun simili għal dik tal-muntanji, bi sjuf mhux wisq sħan u li s-soltu jkunu biż-żiffa, filwaqt li x-xtiewi kultant ikunu kesħin ferm b'ħafna borra meta r-riħ mill-Grigal ikun jaqbel.
Storja
Mit-twaqqif sal-invażjoni tal-Barbari
L-iktar fdalijiet antiki li nstabu f'Assisi jmorru lura għal żmien in-Neolitiċi.
Madankollu, il-biċċa l-kbira tal-fdalijiet arkeoloġiċi li nstabu jindikaw li Assisi oriġinat minn villaġġ żgħir li kienu jgħixu fih l-Umbri fis-sekli IX-VIII Q.K. Mill-fdalijiet ħareġ ċar li l-Umbri kellhom relazzjonijiet kummerċjali importanti mal- li kienu jgħixu fil-qrib, fix-xatt tal-Punent tax-xmara , minkejja li kellhom lingwa u kultura differenti għalkollox.
Fis-sena 295 Q.K., fil-battalja ta' Sentino, ir- imponew id-dominju tagħhom b'mod definittiv anke fl-Italja Ċentrali. Il-belt ingħatat l-isem ta' Asisium u ġiet imsebbħa b'diversi monumenti mill-bidu tat-tieni seklu Q.K. Fis-sena 89 Q.K. saret municipium u kienet ċentru ekonomiku u soċjali importanti tal-Imperu Ruman. L-isem għandu oriġini ta' qabel żmien il-, u għalkemm l-etimoloġija mhix ċerta, jiġi interpretat b'żewġ modi. Jew Belt il- jew Belt l-, jew inkella mil-latin ossa jiġifieri torrent jew ħamla b'referenza ċara għax-xmara . Matul is-seklu III, bis-saħħa ta' għemil , u martri, jibda jinxtered il-Kristjaneżmu.
Bil-waqgħa tal-Imperu Ruman, Assisi wkoll għaddiet miż-żminijiet kiebja tal-invażjonijiet tal-, u fis-sena 545, il- ta' Totila serqulha ħafna mir-rikkezzi tagħha. Ftit wara nħakmet mill-Biżantini, imbagħad ftit wara fis-sena 568 għaddiet taħt id-dominju tal- u ġiet annessa mad-Dukat ta' sal-bidu tas-seklu XII.
Mill-epoka komunali sar-Rinaxximent
Wara perjodu ta' gwerer, fl-1174 Assisi għaddiet minn assedju u nħakmet minn , li ta r-riedni tal-belt lid-Duka Konrad ta' , magħruf ukoll bħala Konrad ta' . Assisi ingħatat dimensjoni imperjali, iżda diversi rvelli tal-popolin fl-1198 wasslu malajr għall-epoka komunali, wara perjodu ta' kunflitti interni u gwerer mal-belt ta' Perugia. Bejn l-1181 u l-1182, f'Assisi jitwieled Franġisk – iben u – li sar qaddis magħruf mad-dinja kollha.
Fl-1198 il-poplu ta' Assisi, xeba' jissaporti l-prepotenzi tad-Duka ta' Lützen, u rribella kontrih u sakemm ġie mkeċċi. Lejn l-aħħar tal-ewwel nofs tas-seklu 13, il-belt ta' Assisi taħt il- għaddiet minn għadd ta' assedji min-naħa tat-truppi tas-Saraċini u tat-Tartari li kienu jagħmlu parti mill-eżerċtu kbir ta' . It-truppi imperjali qerdu kemm-il darba l-kontea tal-madwar, iżda l-belt bis-saħħa tal-milizji tagħha u l-kariżma ta' Santa Klara rnexxielha tirreżisti. Fis-snin ta' wara, Assisi għaddiet minn taħt ir-riedni tal-Gwelfi u tal-Gibellini. Imbagħad il-belt għaddiet taħt id-dominju tal-Knisja, ta' Perugia, ta' , tal-familja , ta' , sad-dominju ta' .
F'Novembru 1442, Assisi taħt id-difiża ta' , għaddiet mill-assedju min-naħa tat-truppi kkmandati minn . Wara ħafna jiem li fihom it-truppi tal-assedju ma rnexxielhomx jgħaddu lil hinn mis-swar madwar il-belt, bis-saħħa tal-għajnuna ta' qassis traditur, fl-aħħar irnexxielhom jaslu sal-qalba tal-belt. Assisi ġiet devastata bil-kbir u serqulha diversi rikkezzi, iżda Piccinino kien kontra r-rieda ta' dawk li riedu jeqirdu il-belt għalkollox u rrifjuta 15,000 fjorin li offrewlu minn Perugia. Il-fazzjonijiet marbuta mal-familji u baqgħu jitqabdu sas-seklu XVI sa meta l-Umbria għaddiet taħt it-tmexxija tal- u l-belt ta' Assisi gawdiet perjodu ta' paċi u ta' trankwillità.
Mill-epoka moderna sa dik kontemporanja
Mill-bidu tas-seklu XVII, bis-saħħa tat-twaqqif tal-akkademji u tal-istituzzjonijiet edukattivi, reġgħet qabdet ġmielha l-attività kulturali sa ma ġiet interrotta mill-perjodu tal-gwerer ta' Napuljun fl-1799, meta t-truppi Franċiżi mmexxija minn Napuljun Bonaparte serqu diversi opri tal-arti mill-belt.
Fl-1860, b'unanimità, saret tifforma parti mill-Istat Taljan. L- wasslet biex il-belt kulma jmur tinfetaħ iktar, bis-saħħa wkoll tal-kostruzzjoni tal-linji tal-. Permezz tas-sejbien mill-ġdid tal-katavri ta' San Franġisk fl-1818 u ta' Santa Klara fl-1850, Assisi saret destinazzjoni ewlenija tal-, u t-turiżmu reliġjuż għen biex l-ekonomija lokali tqum fuq saqajha u tikber.
Waqt it-Tieni Gwerra Dinjija, wara t-8 ta' Settembru 1943 u l-perjodu tal-okkupazzjoni tal-Ġermaniżi, Assisi ġiet miżgħuda bir-, u fosthom kien hemm madwar 300 li kienu Lhud. L-isqof monsinjur – bl-għajnuna tas-segretarju tiegħu, , u tal-gwardjan tal-Kunvent ta' San Damjan, il-patri – ittrasforma l-belt ta' Assisi f'wieħed miċ-ċentri ewlenin tar-reżistenza ċivili Taljana kontra l-. Il-Lhud, libsin taparsi ta' qassisin u sorijiet, moħbija taħt l-art u fil-kantini, jew qalb ir-refuġjati, b'dokumenti ffalsifikati, jirnexxielhom jibqgħu refuġjati f'Assisi, bis-saħħa tas-solidarjetà kbira mhux biss tal-belt iżda tar-reġjun kollu tal-Umbria.
Fost ir-refuġjati kien hemm nisa, tfal, anzjani u morda li kollha kienu jeħtieġu l-indukrar u l-għajnuna għall-bżonnijiet bażiċi ta' kuljum. Giet organizzata saħansitra skola fejn it-tfal Lhud setgħu jitgħallmu r-reliġjon tagħhom. Bis-saħħa tal-kompliċità tal-kurunell Ġermaniż , li ddikjara li l-belt ta' Assisi kienet żona franka ta' sptar, l-ebda wieħed mil-Lhud ma ġie ddeportat.
L-isqof Giuseppe Placido Nicolini, don Aldo Brunacci u l-patri Rufino Niccacci, wara l-gwerra ngħataw ġieħ bl-unuri bħala ġusti fost in-nazzjonijiet mill- ta' Ġerusalemm, flimkien ma' Luigi u Trento Brizi li fiċ-ċokon tal-ħanut tat-tifkiriet turistiċi tagħhom ħdejn Pjazza Santa Klara, għenu fl-istampar ta' ħafna dokumenti tal-identità ffalsifikati. Fl-1985 il film Assisi Underground ta' jirrakkonta l-ġrajjiet u l-protagonisti ta' dak iż-żmien. Fl-2004, Assisi ngħatat il-Medalja tad-Deheb ta' Valur Ċivili għall-impenn ċivili li kienet uriet il-popolazzjoni kollha. Il-belt ta' Assisi hija ġemellata ma' , Santiago de Compostela, u San Francisco.
Is-27 ta' Ottobru 1987, fuq stedina tal-Papa Ġwanni Pawlu II, ir-rappreżentanti prinċipali tar-reliġjonijiet fid-dinja ltaqgħu f'Assisi biex jitolbu f'isem San Franġisk, profeta tal-paċi kif kien iddefinih il-Papa stess.
Sit ta' Wirt Dinji
Fis-sena 2000 il-belt ta' Assisi, il-, dik ta' Santa Marija tal-Anġli u siti Franġiskani oħra madwar il-belt, imxerrdin ma' kważi t-territorju kollu tal-komun, ġew iddikjarati bħala Sit ta' Wirt Dinji mill-UNESCO.
Il-belt ta' Assisi tqieset li għandha valur universali straordinarju peress li kienet punt ta' riferiment fundamentali għall-iżvilupp tal-arti u tal-arkitettura Taljana u Ewropea. Dan bis-saħħa l-iktar tal-assoċjazzjoni tagħha max-xogħlijiet tal-artisti Medjevali l-kbar u l-kapulavuri tagħhom fosthom dawk ta' Cimabue, , u Giotto.
L-iskrizzjoni tal-belt fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO saret abbażi ta' saħansitra ħames kriterji tal-għażla li huma: il-kriterju (i) "Rappreżentazzjoni ta' kapulavur frott il-kreattività tal-bniedem", il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ", il-kriterju (iii) "Xhieda unika jew minn tal-inqas eċċezzjonali ta' tradizzjoni kulturali jew ta' ċivilizzazzjoni li għadha ħajja jew li għebet", il-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem", u l-kriterju (vi) "Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma' avvenimenti jew ma' tradizzjonijiet ħajjin, ma' ideat jew ma' twemmin, jew ma' xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta' valur universali straordinarju".
Referenzi
- ^ Canepari, Luciano (2009). Il DiPI – Dizionario di pronuncia italiana (bit-Taljan). Assisi: Zanichelli. ISBN 978-88-08-10511-0.
- ^ "Dati ISTAT" (bit-Taljan). Istitut Nazzjonali Taljan tal-Istatistika. 2019. Miġbur 2021-02-13.
- ^ Arnaldo Fortini ASSISI NEL MEDIOEVO (Società internazionale degli studi francescani Edizioni Roma anno XVIII).
- ^ Joseph Raischl u André Cirino, Three Heroes of Assisi in World War II: Bishop Giuseppe Nicolini, Colonel Valentin Müller, Don Aldo Brunacci (Minerva, Assisi).
- ^ Israel Gutman, Bracha Rivlin u Liliana Picciotto, I giusti d'Italia: i non ebrei che salvarono gli ebrei, 1943-45 (Mondadori: Milano 2006).
- ^ "Documento Unico di Programmazione 2016-2021 – DUP" (PDF). comune.assisi.pg.it (bit-Taljan). Assisi. pp. 63, 78. Miġbur 2021-02-13.
- ^ "Assisi, the Basilica of San Francesco and Other Franciscan Sites" (bl-Ingliż). UNESCO. Miġbur 2021-01-13.
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Assisi, X'inhi Assisi? Xi tfisser Assisi?
Assisi asˈsiːzi mil Latin Asisium hija belt u komun tal Italja fil Provinċja ta Perugia fir Reġjun tal fuq in naħa tal Majjistral ta Monte Subasio b popolazzjoni ta 28 391 ruħ Assisi ItaljaAmministrazzjoniPajjizItaljaRegion of ItalyUmbriaProvinċja tal Italjaprovince of Perugia en Isem uffiċjali AssisiIsmijiet oriġinali AssisiKodiċi postali 06081ĠeografijaKoordinati 43 04 12 N 12 37 03 E 43 07 N 12 6175 E 43 07 12 6175 Koordinati 43 04 12 N 12 37 03 E 43 07 N 12 6175 E 43 07 12 6175AssisiAssisi Italy Superfiċjenti 187 19 kilometru kwadruGħoli 424 mFruntieri ma en en Perugia en en en en en u en DemografijaPopolazzjoni 27 605 abitanti 1 Jannar 2023 Informazzjoni oħraKodiċi tat telefon 075Zona tal Ħin UTC 1u UTC 2bliet ġemellati Betlem Santiago de Compostela San Francisco en en u Baricomune assisi pg it B mod ġenerali titqies bħala l post fejn twieled il poeta Latin li twieled lejn l 50 45 Q K Hija l post fejn twieled San Franġisk patrun tal Italja li stabbilixxa l ordni reliġjuza Franġiskana fl 1208 u fejn twieldet Santa Klara Chiara d Offreducci il fundatriċi tal Ordni tas Sorijiet Klarissi li ffurmaw wara mewta Fis seklu 19 f Assisi twieled ukoll Francesco Possenti Ġeografija fizikaTerritorju Il belt ta Assisi tinsab fuq in naħa tal Majjistral ta Monte Subasio f altitudni ħarira ogħla mill kumplament tal widien fit Tramuntana tal Umbria u qiegħda xi 26 kilometru fix Xlokk minn Perugia Klima It territorju tal komun ta Assisi fih partijiet bil pjanura partijiet bl għoljiet u partijiet muntanjuzi għalkemm mhux daqshekk għoljin Il belt bis saħħa tal pozizzjoni fejn tinsab fuq għolja li tħares fuq il widien kbar tal Umbria tgawdi klima pjaċevoli imma ta tranzizzjoni bejn iz zona tal pjanura fil Punent u z zona iktar muntanjuza fil Lvant Is sjuf ikunu sħan izda mhux b wisq riħ isfel u x xtiewi inġenerali ma jkunux wisq kiefra Madankollu karatteristika tax xitwa hija li l kesħa kultant tinħass iktar ixxoqq l għadam minħabba r riħ kiesaħ tat Tramuntana li jonfoħ miz zona muntanjuza ta Monte Subasio Xi darba jew darbtejn fis sena tagħmel il borra izda minħabba l pozizzjoni kennija tal belt ma tantx tinzel bi kwantitajiet kbar Fir rebbiegħa u fil ħarifa tinzel il biċċa l kbira tax xita li tinzel matul is sena Iz zoni tat territorju tal komun qrib il pjanura min naħa l oħra ikollhom klima bi sjuf ftit iktar sħan meta mqabbla mal belt u xi drabi x xemx tinħass taħraq sew minħabba li jkun hemm iktar umdita filwaqt li fil ħarifa u fix xitwa meta jinzerta bnazzi spiss jifforma ċ ċpar li ġieli jdum il ġurnata kollha Fix xitwa ikun hemm il ġlata kemm fil belt kif ukoll fil widien tal madwar b temperaturi li mal lejl jinzlu sew taħt iz zero gradi It territorju fit Tramuntana tal belt lejn l inħawi tal komuni ta u fih għoljiet u zoni muntanjuzi baxxi u għalhekk il klima tkun simili għal dik tal muntanji bi sjuf mhux wisq sħan u li s soltu jkunu biz ziffa filwaqt li x xtiewi kultant ikunu kesħin ferm b ħafna borra meta r riħ mill Grigal ikun jaqbel StorjaMit twaqqif sal invazjoni tal Barbari Xogħol intaljat tal veduta panoramika ta Assisi L iktar fdalijiet antiki li nstabu f Assisi jmorru lura għal zmien in Neolitiċi Madankollu il biċċa l kbira tal fdalijiet arkeoloġiċi li nstabu jindikaw li Assisi oriġinat minn villaġġ zgħir li kienu jgħixu fih l Umbri fis sekli IX VIII Q K Mill fdalijiet ħareġ ċar li l Umbri kellhom relazzjonijiet kummerċjali importanti mal li kienu jgħixu fil qrib fix xatt tal Punent tax xmara minkejja li kellhom lingwa u kultura differenti għalkollox Fis sena 295 Q K fil battalja ta Sentino ir imponew id dominju tagħhom b mod definittiv anke fl Italja Ċentrali Il belt ingħatat l isem ta Asisium u ġiet imsebbħa b diversi monumenti mill bidu tat tieni seklu Q K Fis sena 89 Q K saret municipium u kienet ċentru ekonomiku u soċjali importanti tal Imperu Ruman L isem għandu oriġini ta qabel zmien il u għalkemm l etimoloġija mhix ċerta jiġi interpretat b zewġ modi Jew Belt il jew Belt l jew inkella mil latin ossa jiġifieri torrent jew ħamla b referenza ċara għax xmara Matul is seklu III bis saħħa ta għemil u martri jibda jinxtered il Kristjanezmu Bil waqgħa tal Imperu Ruman Assisi wkoll għaddiet miz zminijiet kiebja tal invazjonijiet tal u fis sena 545 il ta Totila serqulha ħafna mir rikkezzi tagħha Ftit wara nħakmet mill Bizantini imbagħad ftit wara fis sena 568 għaddiet taħt id dominju tal u ġiet annessa mad Dukat ta sal bidu tas seklu XII Mill epoka komunali sar Rinaxximent San Franġisk t Assisi ta Wara perjodu ta gwerer fl 1174 Assisi għaddiet minn assedju u nħakmet minn li ta r riedni tal belt lid Duka Konrad ta magħruf ukoll bħala Konrad ta Assisi ingħatat dimensjoni imperjali izda diversi rvelli tal popolin fl 1198 wasslu malajr għall epoka komunali wara perjodu ta kunflitti interni u gwerer mal belt ta Perugia Bejn l 1181 u l 1182 f Assisi jitwieled Franġisk iben u li sar qaddis magħruf mad dinja kollha Fl 1198 il poplu ta Assisi xeba jissaporti l prepotenzi tad Duka ta Lutzen u rribella kontrih u sakemm ġie mkeċċi Lejn l aħħar tal ewwel nofs tas seklu 13 il belt ta Assisi taħt il għaddiet minn għadd ta assedji min naħa tat truppi tas Saraċini u tat Tartari li kienu jagħmlu parti mill ezerċtu kbir ta It truppi imperjali qerdu kemm il darba l kontea tal madwar izda l belt bis saħħa tal milizji tagħha u l karizma ta Santa Klara rnexxielha tirrezisti Fis snin ta wara Assisi għaddiet minn taħt ir riedni tal Gwelfi u tal Gibellini Imbagħad il belt għaddiet taħt id dominju tal Knisja ta Perugia ta tal familja ta sad dominju ta F Novembru 1442 Assisi taħt id difiza ta għaddiet mill assedju min naħa tat truppi kkmandati minn Wara ħafna jiem li fihom it truppi tal assedju ma rnexxielhomx jgħaddu lil hinn mis swar madwar il belt bis saħħa tal għajnuna ta qassis traditur fl aħħar irnexxielhom jaslu sal qalba tal belt Assisi ġiet devastata bil kbir u serqulha diversi rikkezzi izda Piccinino kien kontra r rieda ta dawk li riedu jeqirdu il belt għalkollox u rrifjuta 15 000 fjorin li offrewlu minn Perugia Il fazzjonijiet marbuta mal familji u baqgħu jitqabdu sas seklu XVI sa meta l Umbria għaddiet taħt it tmexxija tal u l belt ta Assisi gawdiet perjodu ta paċi u ta trankwillita Mill epoka moderna sa dik kontemporanja Piazza del Comune Assisi Mill bidu tas seklu XVII bis saħħa tat twaqqif tal akkademji u tal istituzzjonijiet edukattivi reġgħet qabdet ġmielha l attivita kulturali sa ma ġiet interrotta mill perjodu tal gwerer ta Napuljun fl 1799 meta t truppi Franċizi mmexxija minn Napuljun Bonaparte serqu diversi opri tal arti mill belt Fl 1860 b unanimita saret tifforma parti mill Istat Taljan L wasslet biex il belt kulma jmur tinfetaħ iktar bis saħħa wkoll tal kostruzzjoni tal linji tal Permezz tas sejbien mill ġdid tal katavri ta San Franġisk fl 1818 u ta Santa Klara fl 1850 Assisi saret destinazzjoni ewlenija tal u t turizmu reliġjuz għen biex l ekonomija lokali tqum fuq saqajha u tikber Waqt it Tieni Gwerra Dinjija wara t 8 ta Settembru 1943 u l perjodu tal okkupazzjoni tal Ġermanizi Assisi ġiet mizgħuda bir u fosthom kien hemm madwar 300 li kienu Lhud L isqof monsinjur bl għajnuna tas segretarju tiegħu u tal gwardjan tal Kunvent ta San Damjan il patri ittrasforma l belt ta Assisi f wieħed miċ ċentri ewlenin tar rezistenza ċivili Taljana kontra l Il Lhud libsin taparsi ta qassisin u sorijiet moħbija taħt l art u fil kantini jew qalb ir refuġjati b dokumenti ffalsifikati jirnexxielhom jibqgħu refuġjati f Assisi bis saħħa tas solidarjeta kbira mhux biss tal belt izda tar reġjun kollu tal Umbria Fost ir refuġjati kien hemm nisa tfal anzjani u morda li kollha kienu jeħtieġu l indukrar u l għajnuna għall bzonnijiet baziċi ta kuljum Giet organizzata saħansitra skola fejn it tfal Lhud setgħu jitgħallmu r reliġjon tagħhom Bis saħħa tal kompliċita tal kurunell Ġermaniz li ddikjara li l belt ta Assisi kienet zona franka ta sptar l ebda wieħed mil Lhud ma ġie ddeportat L isqof Giuseppe Placido Nicolini don Aldo Brunacci u l patri Rufino Niccacci wara l gwerra ngħataw ġieħ bl unuri bħala ġusti fost in nazzjonijiet mill ta Ġerusalemm flimkien ma Luigi u Trento Brizi li fiċ ċokon tal ħanut tat tifkiriet turistiċi tagħhom ħdejn Pjazza Santa Klara għenu fl istampar ta ħafna dokumenti tal identita ffalsifikati Fl 1985 il film Assisi Underground ta jirrakkonta l ġrajjiet u l protagonisti ta dak iz zmien Fl 2004 Assisi ngħatat il Medalja tad Deheb ta Valur Ċivili għall impenn ċivili li kienet uriet il popolazzjoni kollha Il belt ta Assisi hija ġemellata ma Santiago de Compostela u San Francisco Is 27 ta Ottobru 1987 fuq stedina tal Papa Ġwanni Pawlu II ir rapprezentanti prinċipali tar reliġjonijiet fid dinja ltaqgħu f Assisi biex jitolbu f isem San Franġisk profeta tal paċi kif kien iddefinih il Papa stess Tabella tat triq kif tasal qrib il belt ta AssisiSit ta Wirt DinjiFis sena 2000 il belt ta Assisi il dik ta Santa Marija tal Anġli u siti Franġiskani oħra madwar il belt imxerrdin ma kwazi t territorju kollu tal komun ġew iddikjarati bħala Sit ta Wirt Dinji mill UNESCO Il belt ta Assisi tqieset li għandha valur universali straordinarju peress li kienet punt ta riferiment fundamentali għall izvilupp tal arti u tal arkitettura Taljana u Ewropea Dan bis saħħa l iktar tal assoċjazzjoni tagħha max xogħlijiet tal artisti Medjevali l kbar u l kapulavuri tagħhom fosthom dawk ta Cimabue u Giotto Il Bazilika ta Assisi L iskrizzjoni tal belt fil lista tas Siti ta Wirt Dinji tal UNESCO saret abbazi ta saħansitra ħames kriterji tal għazla li huma il kriterju i Rapprezentazzjoni ta kapulavur frott il kreattivita tal bniedem il kriterju ii Wirja ta skambju importanti ta valuri umani tul perjodu ta zmien jew fi ħdan zona kulturali fid dinja dwar l izviluppi fl arkitettura jew it teknoloġija l arti monumentali l ippjanar tal bliet jew id disinn tal pajsaġġ il kriterju iii Xhieda unika jew minn tal inqas eċċezzjonali ta tradizzjoni kulturali jew ta ċivilizzazzjoni li għadha ħajja jew li għebet il kriterju iv Ezempju straordinarju ta tip ta bini ta grupp ta siti jew ta pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid dieher stadju i sinifikanti fl istorja tal bniedem u l kriterju vi Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma avvenimenti jew ma tradizzjonijiet ħajjin ma ideat jew ma twemmin jew ma xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta valur universali straordinarju Referenzi Canepari Luciano 2009 Il DiPI Dizionario di pronuncia italiana bit Taljan Assisi Zanichelli ISBN 978 88 08 10511 0 Dati ISTAT bit Taljan Istitut Nazzjonali Taljan tal Istatistika 2019 Miġbur 2021 02 13 Arnaldo Fortini ASSISI NEL MEDIOEVO Societa internazionale degli studi francescani Edizioni Roma anno XVIII Joseph Raischl u Andre Cirino Three Heroes of Assisi in World War II Bishop Giuseppe Nicolini Colonel Valentin Muller Don Aldo Brunacci Minerva Assisi Israel Gutman Bracha Rivlin u Liliana Picciotto I giusti d Italia i non ebrei che salvarono gli ebrei 1943 45 Mondadori Milano 2006 Documento Unico di Programmazione 2016 2021 DUP PDF comune assisi pg it bit Taljan Assisi pp 63 78 Miġbur 2021 02 13 Assisi the Basilica of San Francesco and Other Franciscan Sites bl Ingliz UNESCO Miġbur 2021 01 13