1 ta' Jannar

L-1 ta' Jannar huwa l-ewwel jum tas-sena fil-; jifdal 364 ġurnata oħra għal tmiem is-sena (365 fi ). Il-ġurnata preċedenti hi l- tas-sena ta' qabel.

◄	Jannar					►
			1	2

Matul il- taħt l-influwenza tal-Knisja Kristjana, diversi pajjiżi mexxew il-bidu tas-sena għal waħda minn numru ta' avvenimenti Kristjani importanti — il-25 ta' Diċembru (it-), l-1 ta' Marzu, il-25 ta' Marzu (l-), jew anke l-Għid. Pajjiżi tal-Ewropa tal-Punent (ħafna minnhom b'popolazzjoni li kellhom fedeltà lejn il-Knisja Ortodossa) bdew is-sena numerata tagħhom fl-1 ta' Settembru minn madwar 988.

Ġrajjiet

• – Il- beda jintuża għall-ewwel darba.
• – Il- bdew is-sena tagħhom fl-uffiċċju.
• – Saret l-aħħar kompetizzjoni bejn il- f'Ruma.
• – Il- lesta l-armata tiegħu lejn Mekka li kisbitha b'ħafna tixrid ta' demm.
• – Il-Gran Prinċep inħatar l-ewwel Re tal-Ungerija mill-.
• – ġie proklamat ko-emperatur tal- flimkien ma' .
• – ġie inkurunat Re tal-Ungerija.
• – Ġiet skoperta minn Amerigo Vespucci fejn illum hemm Rio de Janeiro
• – Ir- ta' Franza isir is-suċċessur tat-tron Franċiż.
• – jiġi nkurunat Re tal-Iskozja.
• – Servizz regulari tal-posta beda bejn New York u Boston.
• – Ir-Russja bdiet taddotta n-numerazzjoni oċċidentali tal-.
• – Ġwanni V ġie inkurunat Re tal-Portugall.
• – Il- ġiet skoperta mill-esploratur Franċiż .
• – Il- jippublika l- , dwar l-abbużi fid-divertiment tal-karnival u dwar l-interferenza mar-.
• – Il-Papa Benedittu XIV jippublika l-enċiklika , dwar l-estenzjoni tal- għad-dinja kattolika kollha.
• – Ġiet ippublikata l-ewwel edizzjoni ta' .
• • Giuseppe Piazzi jiskopri l-ewwel , .
  • Bl-applikazzjoni tal-, ġiet kompluta l-unjoni leġislattiva tar- u tar-, fejn ta l-ħajja lir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda.
• – Tmiem tad-dominju Franċiż fuq Ħaiti.
• – Fi Franza ġie abolit il-.
• – Fl-Istati Uniti ġiet imneħħija l-importazzjoni tal-iskjavi.
• – Ir-Renju Unit tikseb is-sovranità fuq il-Gżejjer Falkland.
• – jikseb lil .
• – jiddikjara l- (abolizzjoni tal-iskjavitù)
• – Ir- tiġi proklamata f'.
• – Jibda x-xogħol fuq il-.
• – Titwieled il- Taljana tal-Eritrea.
• – Il- bdiet taċċetta immigranti lejn l-Istati Unit.
• – Il-Ġappun jaddotta l-.
• – New York bdiet iżżid aktar art mit-territorji ta' madwar, biex ikkreat il-Belt ta' New York il-Kbira. Il-belt hi ġeografikament maqsuma f'ħames distretti: Manhattan, , , , u .
• – Tmiem tad-dominju Spanjol fuq Kuba.
• – Ġie fis-seħħ il-, il-kodiċi ċivili tal-Ġermanja.
• • In-Niġerja issir protettorat Brittaniku.
  • Twaqqif tal-Commonwealth tal-Awstralja (Federazzjoni).
• – Twaqqif tar-.
• – It-Turkija tadotta l-.
• – isir ħabs federali.
• – isir .
• – It-Tieni Gwerra Dinjija: il-kelma Nazzjonijiet Uniti tiġi wżata uffiċċjalment għall-ewwel darba biex tiddeskrivi l-patt bejn l-Alleati.
• – Tiġi kumbattuta għall-ewwel darba l-battalja ta' bejn forzi marini Amerikani u dawk Ġappuniżi.
• – Il- ġiet fis-seħħ.
• – Ir-Repubblika tas-Sudan tikseb l-indipendenza mir-Repubblika Eġizzjana u mir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta' Fuq.
• – Twaqqif tal-.
• – , president tal-Kuba, kien imneħħi minn postu mill-forzi ta' Fidel Castro matul ir-.
• – Il-Kamerun jikseb l-indipendenza.
• – tikseb l-indipendenza minn New Zealand.
• – Il- ġiet maqsuma fir-repubbliki indipendenti taż-Żambja u l-Malawi, u (taħt il-kontroll Brittaniku).
• – isir president tar-Repubblika tal-Kongo
• – Il- tas- ma kinitx permess fuq it- Amerikana.
• – Id-Danimarka, ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta' Fuq, u r-Repubblika tal-Irlanda huma ammessi fil-.
• – L-Istati Uniti u r-Repubblika Popolari Ċiniża jistabbilixxu relazzjonijiet diplomatiċi formali.
• – Invażjoni Sovjetika fuq l-Afganistan.
• – Il-Greċja ssir membru tal-.
• – L- tgħaddi uffiċċjalment għall-użu tal-, biex ġie ikkreat l-.
• • Il-Brunej isir stat indipendeti.
  • L- tinqasam fi 22 kumpanja indipendenti.
• • Spanja u l-Portugall isiru stati membri tal-.
  • L- issir indipendenti minn Curaçao.
• – Il-kapitali ta' titbiddel minn Frobisher Bay għal .
• – isir l-ewwel li jitkellem fil-.
• • Iċ- tinqasam u minnha joħorġu l-Islovakkja u r-Repubblika Ċeka.
  • Jiġi introdott suq wieħed fi ħdan il-.
• – Jidħol fis-seħħ in- bejn l-Istati Uniti, il-Kanada u l-Messiku.
• • Tiġi fis-seħħ il-.
  • L-Awstrija, il-Finlandja u l-Iżvezja jsiru stati membri tal-Unjoni Ewropea.
• – Curaçao tikseb is-self government limitat.
• – In- ikun projbit minn kull ristorant tal-.
• – Tiġi introdotta l-munita ewro
• • L-Ewro issir il-munita uffiċċjali ta' tnax-il pajjiż tal-Unjoni Ewropea.
  • tiġi ddikjarata li mhix pjaneta.
• – , magħruf aktar bħala Lula, isir President tal-Brażil.
• – jikseb il-fiduċja tal-Parlament u tal-assembeji provinċjali tal-Pakistan, biex ikompli bħala .
• 2007
  • Ir-Rumanija u l-Bulgarija jidħlu parti tal-Unjoni Ewropea
  • Is-Slovenja tadotta l-Ewro.
  • jissostitwixxi lil bħala .
• – Malta u Ċipru jadottaw l-munita Ewro.
• – 66 ruħ imutu wara nirien f'diskoteka f'Bangkok, it-Tajlandja.
• – Karozza b'bomba suwiċida tisplodi f'tornew tal-volibol f'Lakki Marwat, il-Pakistan, fejn qatlet 105 ruħ u weġġgħet 100 oħra.
• • L-Estonja tadotta l-munita Ewro.
  • L-Ungerija assumiet il-presidenza tal-Unjoni Ewropea.
  • Wara servizz fil-knisja min-naħa tal-komunità f', l-Eġittu, tisplodi karozza bomba li ħalliet 21 mejta u 8 feruti.
• – Id-Danimarka assumiet il-presidenza tal-Unjoni Ewropea.
• – Minn tal-inqas 60 ruħ imutu u 200 oħra jindarbu f'stampede wara ċelebrazzjonijiet fi f', il-Kosta tal-Avorju.

Twelid

• – , Shia Imam († )
• – († )
• – , Re tal-Polonja u Duka tal-Litwanja († )
• – , kap protestant Svizzeru († )
• – († )
• – , Reġina ta' († )
• – († )
• – , Prinċep ta' Transilvanja († )
• – , teologu Olandiż († )
• – tal-Ġappun († )
• – , kittieb Ingliż († )
• – , kittieb Ingliż († )
• – , suldat Awstrijakk († )
• – , poeta Litwen († )
• – , patrijott Amerikan († )
• – , ġeneral Amerikan († )
• – , rumanziera Anglo-Irlandiża († )
• – , żoologu Franċiż († )
• – , stampatur Ingliż († )
• – , matematiku Taljan († )
• – , ribell Ċiniż († )
• – , poeta Ingliż († )
• – , poeta u rivoluzzjonarju Ungeriż († )
• – , arkitett minn New Zealand († )
• – , drammaturgu Franċiż († )
• – , avukat Irlandiż († )
• – , kimiku Franċiż († )
• – Pierre de Coubertin, motivatur Franċiż tal-Logħob Olimpiku († )
• – , fotografu Amerikan († )
• 1864 – , pittur Ċiniż († )
• – , inventur Ġermaniż († )
• – , xjentist u inġinier Daniż († )
• – , († )
• – , inventur Amerikan († )
• – , attur Amerikan († )
• – , ġeografu Ungeriż († )
• 1894 – , l-ixjaħ persuna tal-Ġappun († 2007)
• 1900 – , mużiċista Spanjol († )
• – , politiku Pakistani († )
• – , matematiku Pollakk († )
• – , attur Amerikan († )
• 1909 – , politiku Ameriakn († )
• – , direttur ċinematografiku Brittaniku († )
• – , meteorologu Amerikan († )
• 1917 – , attur Olandiż († )
• – Ismail al-Faruqi, filosofu Palestinjan († )
• – , matematiku Amerikan († )
• – , kittieb Amerikan († )
• – , attur Amerikan
• 1930 – , President tas-Sudan 1971–85
• – , kittieb Ingliż († )
• – , awtur Pollakk († )
• – , attriċi Franċiża
• – , attur Amerikan
• 1942 – , kantant Awstraljan
• – , xjentist Indjan
• – , politiku u ekonomista Żvediż
• – , politiku Amerikan
• – , ġeneral Russu
• – , kompożitur Amerikan
• – , kitarrista Brittaniku
• – , politiku Amerikan
• – , attriċi Pollakka
• 1957 – , avukat, professur u politiku Grieg
• – , attriċi Brittanika
• – , għawwiema Litwena
• – , politikanta Amerikana
• – , attur Amerikan
• 1968 – , kompożitur Ġappuniż
• – , attriċi Awstraljana
• – , attur Amerikan
• – , attriċi Skoċċiża
• 1972 – , futboler Franċiż
• – , mudella Ingliża u personalità televiżiva
• – , futboler Bożnijaku
• – , attriċi Indjana
• 1978 – , attriċi Ġermaniża
• – , mudella Żvediża
• – , plejer tat-tennis Arġentina
• – , mudella u attriċi Ingliża
• – , żeffien fuq is-silġ Amerikan

Imwiet

• – , politiku Ruman (t. )
• – San , isqof Grieg (t. )
• – , isqof Latin
• – (t. )
• – , patri Taljan (t. )
• – Re , sovran Franċiż (t. )
• – Re (t. )

Festi u rikorrenzi

Nazzjonali

• Kuba –
• Sudan – Festa tal-Indipendenza
• Ħaiti – Festa tal-Indipendenza
• Tajwan – Fundazzjoni tar-
• Slovakkja – Fundazzjoni tar-Repubblika Slovakka.

Reliġjużi

Kristjaneżmu:

• , isqof
• , kardinal
• , abbati
• , abbati
• , isqof
• , fundatriċi ta' kunvent

antika u moderna:

Ħoloq esterni

• (EN) BBC: On This Day