Dan l artiklu dwar il ġeografija huwa nebbieta Jekk trid tista tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l artiklu dejjem s
Kiev

Dan l-artiklu dwar il-ġeografija huwa nebbieta. Jekk trid, tista' tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l-artiklu, dejjem skont il-konvenzjonijiet tal-Wikipedija. |
Kyiv (magħrufa wkoll bħala Kiev, Kjev jew Kyev) hija l-belt kapitali u l-ikbar belt fl-Ukrajna, li tinsab fil-parti ċentrali tat-Tramuntana tal-pajjiż fuq ix-. Il-belt għandha popolazzjoni ta' 2,900,920 ruħ (sal-2015). Mill-1 ta' Jannar 2022, il-popolazzjoni tagħha kienet ta' 2,952,301, u b'hekk Kiev kienet is-seba' l-aktar belt popolata fl-Ewropa.
Kiev | |||
---|---|---|---|
Ukrajna | |||
| |||
Amministrazzjoni | |||
Stat sovran | Ukrajna | ||
Kap tal-Gvern | (en) | ||
Isem uffiċjali | Київ Киев Kyiv Кыив | ||
Ismijiet oriġinali | Київ | ||
Kodiċi postali | 01000–06999 | ||
Ġeografija | |||
Koordinati | 50°27′00″N 30°31′25″E / 50.45°N 30.5236°EKoordinati: 50°27′00″N 30°31′25″E / 50.45°N 30.5236°E | ||
Kiev Kiev (Ukraine) | |||
Superfiċjenti | 848 kilometru kwadru | ||
Għoli | 179 m | ||
Fruntieri ma' | |||
Demografija | |||
Popolazzjoni | 2,952,301 abitanti (1 Jannar 2022) | ||
Informazzjoni oħra | |||
Fondazzjoni | 482 | ||
Kodiċi tat-telefon | 44 | ||
Żona tal-Ħin | , UTC+2, UTC+3u | ||
bliet ġemellati | Munich, Vilnius, Edinburgu, Riga, Baku, Bratislava, Belgrad, Chicago, Krakovja, Firenze, Kjoto, Rio de Janeiro, Tbilisi, Tirana, , , Berlin, Sarajevo, Ankara, Ġinevra, Wuhan, Ateni, Brussell, Budapest, Ħelsinki, Minsk, , Beijing, Pretoria, Santiago, Sofija, , Tallinn, Toronto, Toulouse, Varsavja, Vjenna, Bern, Buenos Aires, Belt tal-Messiku, Astana, Yerevan, Chișinău, , , Oslo, Guangzhou, , Brasilia, Ħavana, Ġakarta, Ġerusalemm, Lima, Liżbona, (en) , Ruma, Tashkent, Tripli, , Marsilja, Madrid, Amburgu, , , Moska, , (en) , , Wrocław, Barċellona, Dublin, Copenhagen, Seoulu Taipei | ||
kyivcity.gov.ua |
Għal-, Kyiv hija ċentru , xjentifiku, edukazzjonali u kulturali importanti. Fiha jinstabu numru ta' industriji teknoloġiċi, istituzzjonijiet ta' edukazzjoni għolja u punti ta' riferimenti storiċi famużi mad-dinja. Il-belt għandha infrastruttura estensiva u sistema ta' żviluppata għall-aħħar, li tinkludi l-Metrò ta' Kyiv.
Suddiviżjoni formali
Г – О – Печ – Под – Ш – Св – Сол – Дар – Дес – Дн –
L-ewwel suddiviżjoni formali magħrufa ta' Kyiv tmur għall-1810 meta l-belt kienet suddiviża f'4 partijiet: , Starokyiv, u l-ewwel u t-tieni partijiet ta' . Fl-1833–1834 skont id-digriet ta' , Kiev kienet suddiviża f'6 (distretti) tal-pulizija; aktar tard żdiedu għal 10. Fl-1917, kien hemm 8 Kunsilli tar-Rajon (Duma), li ġew organizzati mill-ġdid minn f'6 Rajons Partit-Territorju.
Matul l-era Sovjetika, hekk kif il-belt kienet qed tespandi, in-numru ta 'raions żdied ukoll gradwalment. Dawn id-distretti l-aktar ġodda tal-belt, flimkien ma’ xi żoni eqdem kienu mbagħad imsemmija f’ġieħ komunisti prominenti u figuri soċjalisti-rivoluzzjonarji; madankollu, minħabba l-mod li bih ħafna membri tal-partit komunista eventwalment, wara ċertu perjodu ta 'żmien, waqgħu barra mill-favur u għalhekk ġew sostitwiti b'imħuħ ġodda u aktar friski, hekk ukoll l-ismijiet tad-distretti ta' Kiev inbidlu kif xieraq.
L-aħħar riforma tar-rayon saret fl-2001 meta n-numru ta’ raions naqas minn 14 għal 10.
Taħt (sindku mill-1999 sal-2006), kien hemm aktar pjanijiet għall-għaqda ta’ xi raions u reviżjoni tal-konfini tagħhom, u n-numru totali ta’ raions kien ippjanat li jonqos minn 10 għal 7. Bl- elezzjoni tas-sindku elett il-ġdid () fl-2006, dawn il-pjanijiet ġew imwarrba.
Kull raion għandu l- b'ġurisdizzjoni fuq ambitu limitat ta' affarijiet.
Storja
L-ewwel bnedmin magħrufa fir-reġjun ta 'kyiv għexu hemmhekk fil-perjodu tard tal-Paleolitiku (Età tal-Ġebel). Il-popolazzjoni madwar Kiev matul l-Età tal-Bronż kienu parti mill-hekk imsejħa kultura Trypillian, kif jixhdu artifatti minn dik il-kultura misjuba fiż-żona. [67] Matul l-Età tal-Ħadid bikrija, ċerti tribujiet stabbilixxew madwar Kyiv li kienu jipprattikaw il-biedja, il-mergħa, u l-kummerċ mas-Scythians u l-istati preċedenti tal-kosta tat-Tramuntana tal-Baħar l-Iswed. [66] Sejbiet ta' muniti Rumani mis-seklu 2 sa 4 jissuġġerixxu relazzjonijiet kummerċjali mal-provinċji tal-Lvant tal-Imperu Ruman. In-nies tal-kultura Zarubintsy huma meqjusa bħala l-antenati diretti tas-Slavi tal-qedem li aktar tard stabbilixxew fi Kiev. Arkeoloġi notevoli miż-żona madwar Kiev jinkludu Vikentiy Khvoyka.
Twaqqif
L-istudjużi jkomplu jiddiskutu meta twaqqfet il-belt: id-data tradizzjonali tat-twaqqif hija l-482 E.K., u għalhekk il-belt iċċelebrat l-1,500 anniversarju tagħha fl-1982. Id-dejta arkeoloġika tindika fundazzjoni fis-sitt jew is-seba’ sekli, b’xi riċerkaturi jmorru fuq it-twaqqif sa tard l-aħħar tas-seklu 9,
Hemm diversi kontijiet leġġendarji tal-oriġini tal-belt. Wieħed jirrakkonta membri ta’ tribù Slavi (Polanji tal-Lvant), aħwa Kyi (l-akbar, li l-belt ingħatat l-isem), Shchek, Khoryv, u oħthom Lybid, li waqqfu l-belt (Ara l-[[Kronika Primarja] ]). Leġġenda oħra tgħid li għadda mill-inħawi fl-1 seklu. Fejn il-belt issa waqqaf salib, fejn aktar tard inbniet knisja. Sa mill-Medju Evu xbieha ta' irrappreżentat il-belt kif ukoll id-.
Ftit hemm evidenza storika dwar il-perjodu meta twaqqfet il-belt. Insedjamenti Slavi mxerrda kienu jeżistu fiż-żona mis-seklu 6, iżda mhux ċar jekk xi ħadd minnhom żviluppax aktar tard fil-belt. Fuq il-mappa tad-dinja Ptolemy hemm diversi insedjamenti indikati tul in-nofs tan-nixxiegħa ta' Borysthenes, fosthom Azagarium, li xi storiċi jemmnu li huwa l-predeċessur ta' Kyiv.
Madankollu, skont id-Dizzjunarju tal-Ġeografija Antika tal-1773 ta 'Alexander Macbean, dik is-seduta tikkorrispondi għall-belt moderna ta' Chernobyl. Eżatt fin-Nofsinhar ta' Azagarium, hemm insedjament ieħor, Amadoca, li suppost hija l-kapitali tan-nies Amadoci li jgħixu f'żona bejn il-bassasijiet ta' Amadoca fil-punent u l-muntanji Amadoca fil-Lvant.
Isem ieħor għal Kyiv imsemmi fl-istorja, li l-oriġini tiegħu mhix ċara għal kollox, huwa Sambat, li apparentement għandu x'jaqsam mal-Imperu Khazar. Il-Primary Chronicle tgħid li r-residenti ta 'Kiev qalu lil Askold "kien hemm tliet aħwa Kyi, Shchek, u Khoriv. Huma waqqfu din il-belt u mietu, u issa qed noqogħdu u nħallsu t-taxxi lill-qraba tagħhom il-Khazars". F'De Administrando Imperio, Constantine Porphyrogenitus isemmi karavan ta' dgħajjes żgħar tal-merkanzija li jingħaqdu kull sena, u jikteb, "Jiżlu mix-xmara Dnieper u jinġabru fil-punt qawwi ta' Kyiv (Kioava), imsejħa wkoll Sambatas".
Mill-inqas tliet ġeografi tas-seklu 10 li jitkellmu bl-Għarbi li vvjaġġaw iż-żona jsemmu l-belt ta’ Zānbat bħala l-belt ewlenija tar-Russi. Fosthom hemm ibn Rustah, Abu Sa'id Gardezi, u awtur tal-Hudud al-'Alam. It-testi ta 'dawk l-awturi ġew skoperti mill-orientalist Russu Alexander Tumansky. L-etimoloġija ta' Sambat ġiet argumentata minn ħafna storiċi, inklużi Grigoriy Ilyinsky, Nikolay Karamzin, Jan Potocki, Nikolay Lambin, Joachim Lelewel, u Guðbrandur Vigfússon.
Il- Chronicles Primarji jgħidu li f’xi punt matul l- aħħar tas- seklu 9 jew il- bidu tas- 10 seklu Askold u Dir, li setgħu kienu taʼ nisel Viking jew Varanġjan, ħakmu fi Kiev. Huma ġew maqtula minn Oleg ta 'Novgorod fl-882, iżda xi storiċi, bħal Omeljan Pritsak u Constantine Zuckerman, jikkontestaw li, bl-argument li l-ħakma Khazar kompliet sa l-920s (fost dokumenti storiċi notevoli huma l-Ittra Kyivan u l-Ittra Schechter).
Storiċi oħra jissuġġerixxu li tribujiet Magyar ħakmu l-belt bejn 840 u 878, qabel emigraw ma 'xi tribujiet Khazar lejn il-Baċir tal-Karpazji. Il-Primarja Chronicles isemmu wkoll moviment ta 'Ungeriżi jgħaddu Kyiv. Sal-lum fi Kyiv jeżisti post magħruf bħala "Uhorske urochyshche" (post Ungeriż), li huwa magħruf aħjar bħala l-Qabar ta' Askold.
Skont l-istudjużi msemmija hawn fuq, il-bini tal-fortizza ta' Kiev tlesta fl-840 taħt it-tmexxija ta' Keő (Keve), Csák, u Geréb, tliet aħwa, possibbilment membri tat-tribù Tarján. It-tliet ismijiet jidhru fil-Kronika ta’ Kyiv bħala Kyi, Shchek, u Khoryv u jistgħu ma jkunux ta’ oriġini Slava, peress li l-istoriċi Russi dejjem tħabtu biex jagħtu rendikont tat-tifsiriet u l-oriġini tagħhom. Skont l-istoriku Ungeriż Viktor Padányi, isimhom iddaħħlu fil-Kronika ta’ Kyiv fis-seklu 12, u ġew identifikati bħala eroj mitoloġiċi tar-Russja antika.
Il-belt ta 'Kiev kienet fuq ir-rotta tal-kummerċ bejn il-Varangians u l-Griegi. Fl-968 il-Pechenegs nomadi attakkaw u mbagħad assedjaw il-belt. Sas-sena 1000 E.K. il-belt kellha popolazzjoni ta’ 45,000.
F'Marzu 1169, il-Gran Prinċep Andrey Bogolyubsky ta' Vladimir-Suzdal keċċa Kyiv, u ħalla l-belt il-qadima u s-sala tal-prinċep f'rovina. Huwa ħa ħafna biċċiet ta’ xogħol tal-arti reliġjuż – inkluż l-ikona Theotokos ta’ Vladimir – minn Vyshhorod. Fl-1203, il-Prinċep Rurik Rostislavich u l-alleati tiegħu Kipchak qabdu u ħarqu Kyiv. Fis-snin 1230, il-belt ġiet assedjata u ħarbat diversi drabi minn prinċpijiet differenti Rus. Il-belt ma rkupratx minn dawn l-attakki meta, fl-1240, l-invażjoni Mongola ta’ Rus’, immexxija minn Batu Khan, temmet il-qerda ta’ Kiev.
Dawn l-avvenimenti kellhom effett profond fuq il-futur tal-belt u fuq iċ-ċiviltà Slava tal-Lvant. Qabel is-serq ta' Bogolyubsky, Kiev kienet kellha reputazzjoni bħala waħda mill-akbar bliet fid-dinja, b'popolazzjoni li taqbeż il-100,000 fil-bidu tas-seklu 12.
Fil-bidu tas-snin 1320, armata Litwana mmexxija mill-Gran Duka Gediminas għelbet armata Slava mmexxija minn Stanislav ta' Kyiv fil-Battalja fuq ix-Xmara Irpen' u rebħet il-belt. It-Tatars, li sostnew ukoll Kyiv, irritaljaw fl-1324–1325, għalhekk filwaqt li Kyiv kienet immexxija minn prinċep Litwan, kellha tagħti ġieħ lill-Horda tad-Deheb. Fl-aħħarnett, bħala riżultat tal-Battalja tal-Blue Waters fl-1362, Algirdas, il-Gran Duka tal-Litwanja, inkorpora Kiev u ż-żoni tal-madwar fil-Gran Dukat tal-Litwanja. Fl-1482, it-Tatari tal-Krimea keċċew u ħarqu ħafna minn Kyiv
Fl-1569 (Unjoni ta’ Lublin), meta ġiet stabbilita l-Commonwealth Pollakka-Litwana, l-artijiet ikkontrollati mil-Litwanja tar-reġjun ta’ Kiev (Podolia, Volhynia u Podlachia) ġew trasferiti mill-Gran Dukat tal-Litwanja għall-Kuruna tar-Renju ta’ Il-Polonja, u Kiev saret il-kapitali tal-Voivodeship ta' Kyiv. It-Trattat ta' Hadiach tal-1658 ippreveda Kiev li ssir il-kapitali tal-Gran Dukat ta' Rus' fi ħdan il-Commonwealth Pollakk-Litwan-Rutena, iżda din id-dispożizzjoni tat-trattat qatt ma bdiet topera.
Kolonjaliżmu Russu
Okkupata mit-truppi Russi mit-Trattat ta' Pereyaslav tal-1654, Kyiv saret parti mit-Tsardom tar-Russja mill-1667 fit-Tregwa ta' Andrusovo u gawdiet ċertu grad ta' awtonomija. L-ebda wieħed mit-trattati Pollakki-Russi dwar Kyiv qatt ma ġie ratifikat. Fl-Imperu Russu, Kiev kienet ċentru Kristjan primarju, li tattira pellegrini, u l-benniena ta 'ħafna mill-aktar figuri reliġjużi importanti tal-imperu, iżda sas-seklu 19, l-importanza kummerċjali tal-belt baqgħet marġinali.
Fl-1834, il-gvern Russu stabbilixxa l-Università ta 'San Vladimir, issa msejħa l-Università Nazzjonali Taras Shevchenko ta' Kiev wara l-poeta Ukrain Taras Shevchenko (1814–1861). (Shevchenko ħadem bħala riċerkatur fuq il-post u editur għad-dipartiment tal-ġeografija). Il-fakultà medika tal-Università ta 'San Vladimir, separata f'istituzzjoni indipendenti fl-1919–1921 matul il-perjodu Sovjetiku, saret l-Università Medika Nazzjonali ta' Bogomolets fl-1995.
Matul is-sekli 18 u 19, l-awtoritajiet militari u ekkleżjastiċi Russi ddominaw il-ħajja tal-belt; il-Knisja Ortodossa Russa kellha involviment f'parti sinifikanti tal-infrastruttura u l-attività kummerċjali ta 'Kiev. Fl-aħħar tas-snin 1840 l-istoriku, Mykola Kostomarov (Russu: Nikolai Kostomarov), waqqaf soċjetà politika sigrieta, il-Fratellanza ta’ San Ċirillu u Metodju, li l-membri tagħha ressqu l-idea ta’ federazzjoni ta’ popli Slavi ħielsa bl-Ukraini bħala distinta u separata. grupp aktar milli parti subordinata tan-nazzjon Russu; l-awtoritajiet Russi malajr irażżnu s-soċjetà.
Wara t-telf gradwali tal-awtonomija tal-Ukrajna, Kyiv esperjenzat Russifikazzjoni dejjem tikber fis-seklu 19 permezz tal-migrazzjoni Russa, azzjonijiet amministrattivi u modernizzazzjoni soċjali. Fil-bidu tas-seklu 20 il-parti tal-popolazzjoni li titkellem bir-Russu ddominat iċ-ċentru tal-belt, filwaqt li l-klassijiet baxxi li jgħixu fil-periferija żammew il-kultura folkloristika Ukraina sa punt sinifikanti. in-negozjanti għamlu tentattivi rikorrenti biex jippreservaw il-kultura nattiva fi Kiev, permezz ta’ stampar ta’ kotba klandestini, teatru tad-dilettanti, studji folkloristiċi, eċċ.
Matul ir-rivoluzzjoni industrijali Russa fl-aħħar tas-seklu 19, Kiev saret ċentru importanti tal-kummerċ u tat-trasport tal-Imperu Russu, li jispeċjalizza fl-esportazzjoni taz-zokkor u l-qamħ bil-ferrovija u fuq ix-xmara Dnieper. Sal-1900, il-belt kienet saret ukoll ċentru industrijali sinifikanti, li kellha popolazzjoni ta '250,000. Il-postijiet familjari ta 'dak il-perjodu jinkludu l-infrastruttura ferrovjarja, il-pedament ta' bosta faċilitajiet edukattivi u kulturali, u monumenti arkitettoniċi notevoli (l-aktar orjentati lejn in-negozjanti). Fl-1892, l-ewwel linja tat-tram elettriku tal-Imperu Russu bdiet taħdem fi Kyiv (it-tielet fid-dinja). Kiev prospera matul l-aħħar tas-seklu 19 Rivoluzzjoni Industrijali fl-Imperu Russu, meta saret it-tielet l-iktar belt importanti ta 'l-Imperu u ċ-ċentru ewlieni tal-kummerċ tal-Lbiċ tagħha.
Kolonjaliżmu Sovjetiku
Fil-perjodu mqalleb ta’ wara r-Rivoluzzjoni Russa tal-1917, Kiev saret il-kapitali ta’ diversi stati Ukraini suċċessivi u nqabdet f’nofs diversi kunflitti: L-Ewwel Gwerra Dinjija, li matulha s-suldati Ġermaniżi okkupawha mit-2 ta’ Marzu 1918 sa Novembru 1918, iċ-Ċivili Russu. Gwerra tal-1917 sal-1922, u l-Gwerra Pollakka-Sovjetika tal-1919–1921. Matul l-aħħar tliet xhur tal-1919, Kyiv kienet ikkontrollata b'mod intermittenti mill-Armata l-Bajda. Kyiv bidlet l-idejn sittax-il darba mill-aħħar tal-1918 sa Awwissu tal-1920.
Mill-1921 sal-1991, il-belt kienet tifforma parti mir-Repubblika Soċjalista Sovjetika tal-Ukrajna, li saret repubblika fundatriċi tal-Unjoni Sovjetika fl-1922. L-avvenimenti ewlenin li seħħew fl-Ukrajna Sovjetika matul il-perjodu ta’ bejn il-gwerra kollha affettwaw lil Kyiv: l-Ukrainizzazzjoni tas-snin għoxrin ukoll peress li l-migrazzjoni tal-popolazzjoni rurali Ukrainophone għamlet il-belt Russophone titkellem bl-Ukrajna u saħħet l-iżvilupp tal-ħajja kulturali Ukranjana fil-belt; l-Industrijalizzazzjoni Sovjetika li bdiet lejn l-aħħar tas-snin 20 bidlet il-belt, li qabel kienet ċentru ta’ kummerċ u reliġjon, f’ċentru industrijali, teknoloġiku u xjentifiku ewlieni; il-Kuħ il-Kbir tal-1932–1933 qerdet il-parti tal-popolazzjoni tal-migranti mhux irreġistrata għall-karti tar-razzjon; u l-Kbir Purge ta' Joseph Stalin ta' l-1937–1938 kważi elimina l-intelliġenza tal-belt.
Fl-1934, Kiev saret il-kapitali tal-Ukrajna Sovjetika. Il-belt reġgħet reġgħet ħarġet matul is-snin tal-industrijalizzazzjoni Sovjetika hekk kif il-popolazzjoni tagħha kibret malajr u ġew stabbiliti ħafna ġganti industrijali, li wħud minnhom jeżistu llum.
Fit-Tieni Gwerra Dinjija, il-belt reġgħet sofriet ħsara sinifikanti, u l-Ġermanja Nażista okkupatha mid-19 ta' Settembru 1941 sas-6 ta' Novembru 1943. Il-forzi tal-assi qatlu jew qabdu aktar minn 600,000 suldat Sovjetiku fil-Battalja kbira ta' ċirkolazzjoni ta' Kiev fl-1941. Ħafna minn dawk maqbuda. qatt ma rritorna ħaj. Ftit wara li l-Wehrmacht okkupat il-belt, tim ta’ uffiċjali tal-NKVD li kienu baqgħu moħbija ddinamita l-biċċa l-kbira tal-binjiet fuq il-Khreshchatyk, it-triq prinċipali tal-belt, fejn l-awtoritajiet militari u ċivili Ġermaniżi kienu okkupaw il-biċċa l-kbira tal-binjiet; il-binjiet inħarqu għal ġranet sħaħ u 25,000 ruħ baqgħu bla dar.
Allegatament bi tweġiba għall-azzjonijiet tal-NKVD, il-Ġermaniżi ġabru l-Lhud lokali kollha li setgħu jsibu, kważi 34,000, u mmassakruhom f'Babi Yar f'Kiev fid-29 u t-30 ta' Settembru 1941. Fix-xhur ta’ wara, eluf oħra ttieħdu f’Babi Yar fejn ġew sparati. Huwa stmat li l-Ġermaniżi qatlu aktar minn 100,000 ruħ ta’ diversi gruppi etniċi, l-aktar ċivili, f’Babi Yar matul it-Tieni Gwerra Dinjija.
Kyiv irkuprat ekonomikament fis-snin ta’ wara l-gwerra, u għal darb’oħra saret it-tielet l-iktar belt importanti tal-Unjoni Sovjetika. L-inċident katastrofiku fl-Impjant Nukleari ta’ Chernobyl fl-1986 seħħ biss 100 km (62 mi) fit-tramuntana tal-belt. Madankollu, ir-riħ prevalenti fin-nofsinhar nefaħ il-biċċa l-kbira tad-debris radjuattiv 'il bogħod minn Kiev.
Indipendenza
Matul il-kollass tal-Unjoni Sovjetika, il-parlament Ukrain ipproklama d-Dikjarazzjoni tal-Indipendenza tal-Ukrajna fil-belt fl-24 ta’ Awwissu 1991. Fl-2004–2005, il-belt ospitat l-akbar dimostrazzjonijiet pubbliċi post-Sovjetiċi sa dak iż-żmien, b’appoġġ għar-Rivoluzzjoni Oranġjo. Minn Novembru 2013 sa Frar 2014, Kyiv ċentrali sar il-post ewlieni tal-Euromaidan. Matul il-bidu tal-invażjoni Russa tal-Ukrajna fi Frar 2022, il-forzi Russi ppruvaw jaħtfu Kyiv iżda ġew imwarrba mill-forzi Ukraini qabel ma rtiraw mir-reġjun kmieni f'April. Minn dakinhar, Kyiv kienet soġġetta għal attakki frekwenti bil-missili Russi.
Ġeografija
Ġeografikament, Kyiv tinsab fuq il-fruntiera taż-żona ekoloġika tal-boskijiet tal-Polesia, parti miż-żona Ewropea tal-imsaġar imħallat, u l-bijoma tal-steppa tal-foresti tal-Ewropa tal-Lvant. Madankollu, il-pajsaġġ uniku tal-belt jiddistingwiha mir-reġjun tal-madwar. Kyiv hija kompletament imdawra minn Kyiv Oblast.
Oriġinarjament fuq ix-xatt tal-punent, illum Kiev tinsab fuq iż-żewġ naħat tad-Dnieper, li tgħaddi lejn in-nofsinhar mill-belt lejn il-Baħar l-Iswed. Il-parti tal-punent eqdem u ogħla tal-belt tpoġġi fuq bosta għoljiet bis-siġar (Kyiv Hills), b'ravines u xmajjar żgħar. L-eżenzjoni ġeografika ta 'Kiev ikkontribwixxa għat-toponimi tagħha, bħal Podil ("aktar baxx"), Pechersk ("għerien"), u uzviz (triq wieqfa, "inżul"). Kyiv hija parti mill-akbar Dnieper Upland li tmiss mal-bank tal-punent tad-Dnieper fin-nofs tal-fluss tagħha, u li tikkontribwixxi għall-bidla fl-elevazzjoni tal-belt.
Il-periferija tat-tramuntana tal-belt tmiss mal-Artijiet Baxxi tal-Polesjan. Kyiv espandiet fil-Baxx tad-Dnieper fuq ix-xellug (lejn il-lvant) sas-seklu 20. Il-porzjon kollu ta' Kyiv fuq ix-xellug tad-Dnieper ġeneralment jissejjaħ ix-Xatt tax-Xellug (Лівий берег, Livyi bereh). Żoni sinifikanti tal-wied tax-xellug ta 'Dnieper kienu depożitati b'mod artifiċjali bir-ramel, u huma protetti minn digi.
Fil-belt ix-Xmara Dnieper tifforma sistema ta’ fergħat ta’ tributarji, gżejjer u portijiet fil-limiti tal-belt. Il-belt hija qrib il-bokka tax-Xmara Desna u l-Ġibjun ta 'Kiev fit-tramuntana, u l-Ġibjun ta' Kaniv fin-nofsinhar. Kemm ix-xmajjar Dnieper kif ukoll Desna huma navigabbli fi Kiev, għalkemm regolati mis-serraturi tat-tbaħħir tal-ġibjun u limitati mill-iffriżar tax-xitwa.
B'kollox, hemm 448 korp ta 'ilma miftuħ fil-konfini ta' Kiev, li jinkludu d-Dnieper innifsu, il-ġibjuni tiegħu, u diversi xmajjar żgħar, għexieren ta 'lagi u għadajjar maħluqa artifiċjalment. Huma jokkupaw 7949 ettaru. Barra minn hekk, il-belt għandha 16-il bajja żviluppata (b'total ta' 140 ettaru) u 35 żona ta' rikreazzjoni qrib l-ilma (li jkopru aktar minn 1,000 ettaru). Ħafna huma użati għall-pjaċir u rikreazzjoni, għalkemm xi wħud mill-korpi ta 'l-ilma mhumiex adattati għall-għawm.
Skont l-evalwazzjoni tan-NU tal-2011, ma kien hemm l-ebda riskju ta’ diżastri naturali fi Kiev u ż-żona metropolitana tagħha.
Klima
Kiev għandha klima kontinentali umda tas-sajf sħuna (Köppen Dfb). L-aktar xhur sħan huma Ġunju, Lulju u Awissu, b'temperaturi medji ta' 13.8 sa 24.8 °C (56.8 sa 76.6 °F). L-aktar kesħin huma Diċembru, Jannar u Frar, b'temperaturi medji ta '-4.6 sa -1.1 °C (23.7 sa 30.0 °F). L-ogħla temperatura li qatt ġiet irreġistrata fil-belt kienet 39.4 °C (102.9 °F) fit-30 ta’ Lulju 1936.
L-iktar temperatura kiesħa li qatt ġiet irreġistrata fil-belt kienet ta' -32.9 °C (-27.2 °F) fil-11 ta' Jannar 1951. Il-kopertura tas-silġ normalment tkun minn nofs Novembru sal-aħħar ta' Marzu, bil-perjodu ħieles mill-ġlata jdum medja ta' 180 jum, iżda f'xi snin jaqbeż il-200 jum.
Demografija
Skont l-istatistika uffiċjali tar-reġistrazzjoni, kien hemm 2,847,200 resident fil-limiti tal-belt ta 'Kiev f'Lulju 2013.
Popolazzjoni storika
Skont iċ-Ċensiment tal-Ukrajna kollha, il-popolazzjoni ta' Kiev fl-2001 kienet 2,611,300. Il-bidliet storiċi fil-popolazzjoni huma murija fit-tabella tal-ġenb. Skont iċ-ċensiment, xi 1,393,000 (53.3%) kienu nisa u 1,219,000 (46.7%) kienu irġiel. It-tqabbil tar-riżultati maċ-ċensiment preċedenti (1989) juri x-xejra tat-tixjiħ tal-popolazzjoni li, filwaqt li hija prevalenti fil-pajjiż kollu, hija parzjalment ikkumpensata fi Kiev mill-influss ta’ migranti fl-età tax-xogħol. Madwar 1,069,700 persuna kellhom edukazzjoni sekondarja ogħla jew temmew, żieda sinifikanti ta’ 21.7% mill-1989.
L-istima mhux uffiċjali tal-popolazzjoni ta' Ġunju 2007 ibbażata fuq l-ammont ta' prodotti tal-forn mibjugħa fil-belt (b'hekk inklużi viżitaturi temporanji u vjaġġaturi) tat numru ta' mill-inqas 3.5 miljun ruħ.
Kompożizzjoni etnika
Skont id-dejta taċ-ċensiment tal-2001, aktar minn 130 nazzjonalità u grupp etniku joqogħdu fit-territorju ta' Kyiv. L-Ukraini jikkostitwixxu l-akbar grupp etniku fi Kyiv, li jammontaw għal 2,110,800 ruħ, jew 82.2% tal-popolazzjoni. Russi jinkludu 337,300 (13.1%), Lhud 17,900 (0.7%), Bjelorussi 16,500 (0.6%), Pollakki 6,900 (0.3%), Armeni 4,900 (0.2%), Ażerbajġani 2,600 (0.1%), Tatari (0.1%), 500 (0.1%) Ġorġjani 2,400 (0.1%), Moldovan 1,900 (0.1%).
Studju tal-2015 mill-Istitut Repubblikan Internazzjonali sab li 94 % ta’ Kiev kien Ukrain etniku, u 5 % Russu etniku.[122] Il-biċċa l-kbira tal-popolazzjoni mhux Slava tal-belt tinkludi Tatari, Kawkasi, u nies oħra mill-ex Unjoni Sovjetika.
Statistika tal-lingwa
Kemm l-Ukrajna kif ukoll ir-Russu huma mitkellma b’mod komuni fil-belt; madwar 75% tal-popolazzjoni ta' Kiev wieġbu "Ukranjan" għall-mistoqsija taċ-ċensiment tal-2001 dwar il-lingwa nattiva tagħhom, bejn wieħed u ieħor 25% wieġbu "Russu".
Skont iċ-ċensiment tal-1897, mill-madwar 240,000 ruħ ta' Kiev madwar 56% tal-popolazzjoni tkellmu l-lingwa Russa, 23% tkellmu l-lingwa Ukraina, 13% tkellmu l-Jiddish, 7% tkellmu l-Pollakk u 1% tkellmu l-lingwa Belarussa.
Lhud
Il-Lhud ta’ Kiev jissemmew għall-ewwel darba f’ittra tas-seklu 10. Il-popolazzjoni Lhudija baqgħet relattivament żgħira sas-seklu dsatax. Serje ta' pogroms saru fl-1882, u ieħor fl-1905. Lejlet l-Ewwel Gwerra Dinjija, il-popolazzjoni Lhudija tal-belt kienet aktar minn 81,000. Fl-1939 kien hemm madwar 224,000 Lhudi fi Kiev, li wħud minnhom ħarbu mill-belt qabel l-invażjoni Ġermaniża tal-Unjoni Sovjetika li bdiet f’Ġunju 1941. Fid-29 u t-30 ta’ Settembru 1941, kważi 34,000 Lhudi f’Kiev ġew massakrati f’Babi Yar. mill-Wehrmacht, SS, Pulizija Awżiljarja Ukraina, u kollaboraturi lokali.
Il-Lhud bdew jirritornaw lejn Kiev fi tmiem il-gwerra, iżda esperjenzaw pogrom ieħor f'Settembru 1945. Fis-seklu 21, il-komunità Lhudija ta’ Kiev tammonta għal madwar 20,000. Hemm żewġ sinagogi ewlenin fil-belt: is-Sinagoga Korali l-Kbira u s-Sinagoga Korali Brodsky.
Pajsaġġ tal-belt
Kiev Moderna hija taħlita ta' l-antik (Kyiv ippreservat madwar 70 fil-mija ta' aktar minn 1,000 bini mibnija matul l-1907–1914) u l-ġdid, jidher f'kollox mill-arkitettura sal-imħażen u għan-nies infushom. Meta l-kapitali tal-SSR tal-Ukraina ġiet imċaqalqa minn Kharkiv għal Kyiv ħafna bini ġdid ġie kkummissjonat biex jagħti lill-belt "it-tleqqija u l-lustrar ta' kapitali". Fid-diskussjonijiet li ffukaw fuq kif jinħoloq ċentru tal-belt vetrina, iċ-ċentru tal-belt attwali ta' Khreshchatyk u Maidan Nezalezhnosti (Pjazza Indipendenza) ma kinux l-għażliet ovvji. Xi wħud mill-ideat bikrija, li fl-aħħar mill-aħħar ma ġewx immaterjalizzati, kienu jinkludu parti minn Pechersk, Lypky, Pjazza Ewropea, u Pjazza Mykhailivska.
Il-pjanijiet tal-bini ta' monumenti enormi (ta' Vladimir Lenin u Stalin) ġew abbandunati wkoll, minħabba nuqqas ta' flus (fis-snin 30–1950) u minħabba l-pajsaġġ bl-għoljiet ta' Kiev.[133] Waqt li qed tesperjenza tkabbir mgħaġġel tal-popolazzjoni bejn is-snin sebgħin u nofs id-disgħinijiet, il-belt kompliet it-tkabbir konsistenti tagħha wara l-bidu tal-millennju. B’riżultat ta’ dan, id-distretti ċentrali ta’ Kiev jipprovdu kuntrast bit-tikek ta’ bini ġdid u modern fost isfar ċari, blu, u griż ta’ appartamenti anzjani. It-tixrid urban naqas gradwalment, filwaqt li d-densitajiet tal-popolazzjoni tas-subborgi żdiedu. L-aktar proprjetajiet għaljin jinsabu fiż-żoni ta 'Pechersk u Khreshchatyk. Huwa wkoll prestiġjuż li s-sid ta' proprjetà f'bini mibni ġdid fir-Raion ta' Kharkivskyi jew Obolon tul id-Dnieper.
L-indipendenza tal-Ukrajna fil-bidu tal-millennju waħħlet bidliet oħra. Fiċ-ċentru nfetħu kumplessi residenzjali stil tal-Punent, nightclubs moderni, ristoranti ta’ klassi u lukandi prestiġjużi. U l-aktar importanti, bit-tħaffif tar-regoli tal-viża fl-2005, l-Ukrajna qed tpoġġi lilha nnifisha bħala attrazzjoni turistika ewlenija, b'Kiev, fost l-ibliet il-kbar l-oħra, tfittex li tgawdi minn opportunitajiet ġodda. Iċ-ċentru ta’ Kyiv ġie mnaddaf u l-bini ġie restawrat u dekorazzjoni mill-ġdid, speċjalment Khreshchatyk u Maidan Nezalezhnosti. Bosta żoni storiċi ta’ Kiev, bħal Andriyivskyy Descent, saru postijiet popolari ta’ bejjiegħa fit-toroq, fejn wieħed jista’ jsib arti tradizzjonali Ukrajna, oġġetti reliġjużi, kotba, settijiet tal-logħob (l-aktar komuni taċ-ċess) kif ukoll ġojjellerija għall-bejgħ.[135]
Fil-Konferenza tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima tal-2009, Kiev kienet l-unika belt tal-Commonwealth tal-Istati Indipendenti li ġiet iskritta fl-Indiċi tal-Belt Ekoloġika Ewropea TOP30 (fit-30 post).
L-aktar kumplessi ta’ arkitettura storika famużi ta’ Kiev huma l-Katidral ta’ Santa Sophia u l-Kyiv Pechersk Lavra (Monasteru tal-Għerien), li huma rikonoxxuti mill-UNESCO bħala Sit ta’ Wirt Dinji. Monumenti storiċi arkitettoniċi notevoli jinkludu wkoll il-Palazz Mariinskyi (iddisinjat u mibni mill-1745 sal-1752, imbagħad rikostruwit fl-1870), bosta knejjes Ortodossi tal-Lvant bħall-Katidral ta 'San Mikiel, Sant' Andrija, San Vladimir, il-Golden Gate rikostruwit u oħrajn.
Waħda mill-postijiet familjari moderni rikonoxxuti b'mod wiesa' ta' Kiev hija l-istatwa ġgant ta' Motherland li tidher ħafna magħmula mit-titanju wieqfa fil-Mużew Nazzjonali tal-Istorja tal-Ukrajna fit-Tieni Gwerra Dinjija fuq ix-Xatt il-Lemini tad-Dnieper. Siti notevoli oħra hija l-lukanda ċilindrika Salut, quddiem il-Pjazza tal-Glorja u l-fjamma eterna fil-Qabar tat-tifkira tat-Tieni Gwerra Dinjija tas-Suldat Mhux Magħruf, u d-Dar bil-Chimaeras.
Fost il-monumenti l-aktar magħrufa ta’ Kiev hemm l-istatwa ta’ Mikhail Mikeshin ta’ Bohdan Khmelnytsky fuq iż-żiemel tiegħu ħdejn il-Katidral ta’ Santa Sophia, il-qaddis Vladimir il-Kbir (San Vladimir), il-għawwied tar-Rus’, li jħares lejn ix-xmara ta’ fuq Podil mill-Għolja ta’ San Vladimir, il- monument għal Kyi, Shchek u Khoryv u Lybid, il-fundaturi leġġendarji tal-belt fil-moll ta 'Dnieper. Fuq Pjazza Indipendenza fiċ-ċentru tal-belt, żewġ monumenti jgħollu tnejn mill-protetturi tal-belt; il-protettur storiku ta' Kiev Michael Archangel fuq rikostruzzjoni ta' wieħed mill-gradi tal-belt il-qadima u invenzjoni moderna, l-alla-protettriċi Berehynia fuq kolonna għolja.
Kultura
Kyiv kienet iċ-ċentru kulturali storiku taċ-ċiviltà Slava tal-Lvant u benniena ewlenija għall-Kristjanizzazzjoni ta' Kyivan Rus. Kyiv żammet matul sekli sħaħ l-importanza kulturali tagħha u anke fi żminijiet ta 'tħassir relattiv, baqgħet iċ-ċentru ta' importanza primarja tal-Kristjaneżmu Ortodoss tal-Lvant. Is-siti sagri tagħha, li jinkludu l-Kyiv Pechersk Lavra (il-Monasteru tal-Għerien) u l-Katidral ta’ Santa Sophia huma probabbilment l-aktar pellegrini famużi, attirati għal sekli sħaħ u issa rikonoxxuti bħala Sit ta’ Wirt Dinji tal-UNESCO jibqgħu ċ-ċentri reliġjużi primarji kif ukoll il- attrazzjoni turistika ewlenija. Is-siti msemmija hawn fuq huma wkoll parti mill-kollezzjoni Seven Wonders of Ukraine.
It-teatri ta 'Kiev jinkludu, l-Opera House ta' Kyiv, it-Teatru tad-Drama Akkademiku Nazzjonali Ivan Franko, it-Teatru Akkademiku Nazzjonali tad-Drama Russa Lesya Ukrainka, it-Teatru tal-Pupazzi ta 'Kiev, il-Palazz ta' Ottubru u l-Filarmonika Nazzjonali tal-Ukrajna u oħrajn. Fl-1946 Kiev kellha erba' teatri, sala tal-opra waħda u sala tal-kunċerti, iżda l-biċċa l-kbira tal-biljetti mbagħad kienu allokati għal "gruppi privileġġjati".
Ċentri kulturali sinifikanti oħra jinkludu l-Istudjos tal-Films Dovzhenko, u ċ-Ċirku ta 'Kiev. L-aktar importanti mill-ħafna mużewijiet tal-belt huma l-Mużew Storiku tal-Istat ta’ Kiev, il-Mużew Nazzjonali tal-Istorja tal-Ukrajna fit-Tieni Gwerra Dinjija, il-Mużew Nazzjonali tal-Arti, il-Mużew tal-Arti tal-Punent u Orjentali, iċ-Ċentru tal-Arti Pinchuk u l-Mużew Nazzjonali ta’ Arti Russa.
Fl-2005, Kyiv ospitat il-50 Eurovision Song Contest annwali u fl-2017 it-62 Eurovision Song Contest annwali
Bosta kanzunetti u pitturi kienu ddedikati lill-belt. Xi kanzunetti saru parti mill-folklor Russu, Ukrain u Lhudi. L-aktar kanzunetti popolari huma "Kif ma nħobbok, Kyiv ta' tiegħi?" u "Kyiv Waltz". Il-kompożitur magħruf Ukrain Oleksandr Bilash kiteb operetta bl-isem "Leġġenda ta' Kyiv".
Attrazzjonijiet
Jingħad li wieħed jista’ jimxi minn tarf għall-ieħor ta’ Kiev fis-sajf mingħajr ma jħalli d-dell tal-ħafna siġar tiegħu. L-aktar karatteristiċi huma l-qastan taż-żwiemel (каштани, kashtany).
Kyiv hija magħrufa bħala belt ħadra b'żewġ ġonna botaniċi u bosta parks kbar u żgħar. Il-Mużew Nazzjonali tal-Istorja tal-Ukrajna fit-Tieni Gwerra Dinjija jinsab hawn, li joffri wirjiet kemm fuq ġewwa kif ukoll fuq barra tal-istorja militari u tagħmir imdawwar minn għoljiet verġanti li jħarsu lejn ix-xmara Dnieper.
Fost il-gżejjer numerużi, Venetsianskyi (jew Hydropark) hija l-aktar żviluppata. Huwa aċċessibbli bil-metro jew bil-karozza, u jinkludi park tad-divertiment, bajjiet għall-għawm, kiri ta 'dgħajjes, u night clubs. Il-Victory Park (Park Peremohy) ħdejn l-istazzjon tas-subway Darnytsia huwa destinazzjoni popolari għal strollers, joggers, u ċiklisti. It-tbaħħir, is-sajd, u l-isports tal-ilma huma passatempi popolari fi Kiev. Il-lagi u x-xmajjar taż-żona jiffriżaw fix-xitwa u s-sajjieda tas-silġ jidhru frekwenti, bħalma huma t-tfal bir-rebekkins tas-silġ tagħhom. Madankollu, il-quċċata tas-sajf tiġbed massa akbar ta 'nies lejn ix-xtut għall-għawm jew għat-tixmix, b'temperaturi għoljin matul il-jum kultant jilħqu 30 sa 34 °C (86 sa 93 °F).
Iċ-ċentru ta 'Kiev (Pjazza Indipendenza u Triq Khreschatyk) isir post kbir ta' festa fuq barra bil-lejl matul ix-xhur tas-sajf, b'eluf ta 'nies jieħdu ħin tajjeb f'ristoranti, klabbs u kafetteriji fil-qrib. It-toroq ċentrali huma magħluqa għat-traffiku tal-karozzi fi tmiem il-ġimgħa u vaganzi. L-Inżul Andriyivskyy hija waħda mit-toroq storiċi l-aktar magħrufa u attrazzjoni turistika ewlenija fi Kiev. L-għolja hija s-sit tal-Kastell ta’ Richard the Lionheart; il-Knisja ta’ Sant’Andrija fuq stil barokk; id-dar tal-kittieb imwieled f'Kiev, Mikhail Bulgakov; il-monument ta' Yaroslav l-Għorrief, il-Gran Prinċep ta' Kyiv u ta' Novgorod; u bosta monumenti oħra.
Varjetà wiesgħa ta 'prodotti tar-razzett hija disponibbli f'ħafna mis-swieq tal-bdiewa ta' Kiev bis-Suq Besarabsky fiċ-ċentru stess tal-belt huwa l-aktar famuż. Kull reġjun residenzjali għandu s-suq tiegħu stess, jew rynok. Hawnhekk wieħed isib mejda wara mejda ta’ individwi li jagħmlu dak kollu immaġinabbli: ħaxix, laħam frisk u affumikat, ħut, ġobon, għasel, prodotti tal-ħalib bħal ħalib u smetana (krema qarsa) magħmula mid-dar, kavjar, fjuri maqtugħin, oġġetti tad-dar, għodda u ħardwer, u ħwejjeġ. Kull wieħed mis-swieq għandu t-taħlita unika tiegħu stess ta 'prodotti b'xi swieq iddedikati biss għal oġġetti speċifiċi bħal karozzi, partijiet tal-karozzi, annimali domestiċi, ħwejjeġ, fjuri, u affarijiet oħra.
Fil-periferija tan-Nofsinhar tal-belt, ħdejn ir-raħal storiku Pyrohiv, hemm mużew ta 'barra, imsejjaħ uffiċjalment il-Mużew tal-Arkitettura Folkloristika u l-Ħajja tal-Ukrajna Għandu erja ta' 1.5 kilometri kwadri (1 sq mi). Dan it-territorju jospita diversi "mini-villaġġi" li jirrappreżentaw skont ir-reġjun l-arkitettura rurali tradizzjonali tal-Ukrajna.
Kyiv għandha wkoll bosta attrazzjonijiet rikreattivi bħal bowling alleys, go-cart tracks, postijiet tal-paintball, swali tal-biljard u anke shooting ranges. Iż-Zoo ta’ Kyiv ta’ 100 sena jinsab fuq 40 ettaru u skont CBC “iż-żoo għandu 2,600 annimal minn 328.
Mużewijiet u galleriji
Kyiv hija dar għal xi 40 mużew differenti. Fl-2009 huma rreġistraw total ta' 4.3 miljun żjara.
Il-Mużew Nazzjonali tal-Istorja tal-Ukrajna fit-Tieni Gwerra Dinjija huwa kumpless ta' tifkira li jfakkar il-Front tal-Lvant tat-Tieni Gwerra Dinjija fl-għoljiet fuq ix-xatt tal-lemin tad-Dnieper f'Pechersk. Il-fortizza ta' Kiev hija l-bini ta' fortifikazzjoni tas-seklu 19 li jinsab fil-kapitali Ukrajna Kyiv, li darba kienet tappartjeni għal fortizzi tal-Punent tar-Russja. Dawn l-istrutturi (darba kumpless magħqud) inbnew fil-Pechersk u l-inħawi mill-armata Russa.
Xi wħud mill-binjiet huma restawrati u mibdula f'mużew imsejjaħ il-Fortezza ta' Kyiv, filwaqt li oħrajn qed jintużaw f'diversi installazzjonijiet militari u kummerċjali. Il-Mużew Nazzjonali tal-Arti tal-Ukrajna huwa mużew iddedikat għall-arti tal-Ukrajna. Il-Golden Gate huwa portal storiku fil-ħitan tal-belt antika. L-isem Zoloti Vorota jintuża wkoll għal teatru fil-qrib u stazzjon tal-Metro Kyiv. Il-Mużew Nazzjonali Ukrain żgħir ta 'Chernobyl jaġixxi kemm bħala tifkira kif ukoll bħala ċentru storiku ddedikat għall-avvenimenti madwar id-diżastru ta' Chernobyl tal-1986 u l-effett tiegħu fuq il-poplu Ukrain, l-ambjent, u l-attitudnijiet sussegwenti lejn is-sikurezza tal-enerġija nukleari kollha kemm hi.
Sports
Kyiv għandha ħafna klabbs tal-futbol professjonali u dilettanti, inklużi Dynamo Kyiv, Arsenal Kyiv u FC Obolon Kyiv iżda Dynamo Kyiv biss jilagħbu fil-Premier League Ukrain. Minn dawn it-tlieta, Dynamo Kyiv kellha l-aktar suċċess tul l-istorja tagħha. Pereżempju, sal-kollass tal-Unjoni Sovjetika fl-1991, il-klabb rebaħ 13-il Kampjonat tal-USSR, 9 Tazza tal-USSR, u 3 Super Cups tal-USSR, u b'hekk Dynamo sar l-aktar klabb ta' suċċess fl-istorja tal-Kampjonat Top Sovjetiku.
Klabbs oħra prominenti tal-isport mhux tal-futbol fil-belt jinkludu: il-klabb tal-hockey tas-silġ Sokil Kyiv u l-klabb tal-basketball BC Budivelnyk. Dawn iż-żewġ timijiet jilagħbu fl-ogħla kampjonati Ukrajni għall-isport rispettiv tagħhom. Budivelnyk twaqqfet fl-1945, Sokil twaqqfet fl-1963, matul l-eżistenza tal-Unjoni Sovjetika. Dawn iż-żewġ timijiet jilagħbu l-logħob tagħhom f’darhom fil-Palazz tal-Isport ta’ Kyiv.
Matul l-Olimpjadi tas-Sajf tal-1980 li saru fl-Unjoni Sovjetika, Kyiv organizza l-logħbiet preliminari u l-kwarti tal-finali tat-tournament tal-futbol fl-Istadium Olimpiku tiegħu, li ġie rikostruwit apposta għall-avveniment. Mill-1 ta' Diċembru 2008, l-istadium għadda minn rikostruzzjoni fuq skala sħiħa sabiex jissodisfa l-istandards stabbiliti mill-UEFA għall-ospitar tat-tournament tal-futbol tal-Euro 2012; iċ-ċerimonja tal-ftuħ saret fil-preżenza tal-president Viktor Yanukovich fit-8 ta’ Ottubru 2011, bl-ewwel avveniment ewlieni jkun kunċert ta’ Shakira li kien ippjanat apposta biex jikkoinċidi mal-ftuħ mill-ġdid tal-istadium matul l-Euro 2012. Stadji sportivi notevoli oħra/ kumplessi sportivi fi Kyiv jinkludu l-Valeriy Lobanovskyi Dynamo Stadium, il-Palazz tal-Isports, fost ħafna oħrajn.
Il-biċċa l-kbira tat-timijiet nazzjonali Ukrajni jilagħbu l-logħbiet internazzjonali tagħhom f'darhom fi Kyiv. It-tim nazzjonali tal-futbol tal-Ukrajna, pereżempju, se jilgħab partiti fl-Istadium Olimpiku mibni mill-ġdid mill-2011.
Wara l-UEFA Euro 2012, il-belt saret l-aktar destinazzjoni popolari għat-turisti Ewropej. Dakinhar kien irreġistrat numru rekord ta’ 1.8 miljun turist barrani flimkien ma’ madwar 2.5 miljun turist domestiku. Aktar minn 850,000 turist barrani żaru Kiev fl-ewwel nofs tal-2018, meta mqabbla ma '660,000 turist matul l-istess perjodu fl-2013. Mill-2018, ir-rata ta' okkupazzjoni tal-lukanda minn Mejju sa Settembru hija medja ta '45–50%. Il-ħostels u l-lukandi ta’ tliet stilel huma madwar 90% mimlija, il-lukandi ta’ erba’ stilel 65–70%. Sitt lukandi ta’ ħames stilel jokkupaw medja ta’ 50–55%. Turisti ordinarji ġeneralment jiġu minn Mejju sa Ottubru, u turisti tan-negozju minn Settembru sa Mejju.
Turiżmu
Minn meta introduċiet reġim mingħajr viża għall-istati membri tal-UE u l-Isvizzera fl-2005, l-Ukraina rat żieda kostanti fin-numru ta’ turisti barranin li jżuru l-pajjiż. Qabel ir-riċessjoni tal-2008–09, it-tkabbir annwali medju fin-numru ta' żjarat barranin f'Kiev kien ta' 23 % fuq perjodu ta' tliet snin. Fl-2009, total ta’ 1.6 miljun turist qagħdu fil-lukandi ta’ Kiev, li minnhom kważi 259,000 (madwar 16 %) kienu barranin.
Innu tal-belt
Fl-2014, il-kunsill tal-belt ta' Kiev stabbilixxa l-innu tal-belt. Sar kanzunetta tal-1962, "Yak tebe ne liubyty, Kyieve mii!" (Як тебе не любити, Києве мій!, bejn wieħed u ieħor "Kif ma nħobbx, Kyiv tiegħi!").
Simboli tal-belt
Is-siġra tal-qastan taż-żiemel hija waħda mis-simboli ta’ Kyiv. Kienet preżenti ħafna fuq l-arma tal-belt użata mill-1969 sal-1995.
Ekonomija
Bħal fil-biċċa l-kbira tal-bliet kapitali, Kyiv hija ċentru amministrattiv, kulturali u xjentifiku ewlieni tal-pajjiż. Hija l-akbar belt fl-Ukrajna kemm f'termini ta 'popolazzjoni kif ukoll ta' żona u tgawdi l-ogħla livelli ta 'attività kummerċjali. Fl-1 ta' Jannar 2010, kien hemm madwar 238,000 entità kummerċjali rreġistrati fi Kyiv.
Ċifri uffiċjali juru li bejn l-2004 u l-2008 l-ekonomija ta’ Kiev qabżet lill-bqija tal-pajjiż, u kibret b’medja annwali ta’ 11.5%. Wara l-kriżi finanzjarja globali li bdiet fl-2007, l-ekonomija ta' Kiev sofriet daqqa ta' ħarta kbira fl-2009 bil-prodott gross reġjonali li naqas bi 13.5% f'termini reali.[150] Għalkemm rekord għoli, it-tnaqqis fl-attività kien 1.6 punti perċentwali iżgħar minn dak għall-pajjiż kollu. L-ekonomija fi Kyiv, bħal fil-bqija tal-Ukrajna, irkuprat xi ftit fl-2010 u l-2011. Kyiv hija belt bi dħul medju, bi prezzijiet komparabbli ma’ ħafna bliet Amerikani ta’ daqs medju (jiġifieri, konsiderevolment aktar baxxi mill-Ewropa tal-Punent).
Minħabba li l-belt għandha bażi ekonomika kbira u diversa u mhijiex dipendenti fuq l-ebda industrija u/jew kumpanija waħda, ir-rata tal-qgħad tagħha storikament kienet relattivament baxxa – 3.75 % biss matul l-2005–2008. Tabilħaqq, anke meta r-rata ta’ qgħad qabżet għal 7.1% fl-2009, baqgħet ferm taħt il-medja nazzjonali ta’ 9.6%.
Minn Jannar 2022, is-salarju medju fix-xahar fi Kiev laħaq 21,347 UAH (€540) gross u 17,184 UAH (€430) netti.
Kiev huwa ċ-ċentru mhux ikkontestat tan-negozju u l-kummerċ ta 'l-Ukraina u dar għall-akbar kumpaniji tal-pajjiż, bħal Naftogaz Ukrainy, Energorynok u Kyivstar. Fl-2010, il-belt ammontat għal 18% tal-bejgħ bl-imnut nazzjonali u 24% tal-attività kollha tal-kostruzzjoni. Proprjetà immobbli hija waħda mill-forzi ewlenin fl-ekonomija ta 'Kiev. Il-prezzijiet medji tal-appartamenti huma l-ogħla fil-pajjiż u fost l-ogħla fl-Ewropa tal-Lvant.[161] Kiev jikklassifika wkoll għoli f'termini ta 'proprjetà immobbli kummerċjali u għandu l-ogħla bini ta' uffiċini tal-Ukrajna (bħal Gulliver u Parus) u wħud mill-akbar ċentri tax-xiri tal-Ukrajna (bħal Dream Town u Ocean Plaza).
F'Mejju 2011, l-awtoritajiet ta' Kiev ippreżentaw strateġija ta' żvilupp ta' 15-il sena li titlob li jiġu attirati sa EUR82 biljun ta' investiment barrani sal-2025 biex tiġi mmodernizzata l-infrastruttura tat-trasport u l-utilitajiet tal-belt u tagħmilha aktar attraenti għat-turisti.
Industrija
L-industriji primarji fi Kiev jinkludu utilitajiet – jiġifieri, provvista ta’ elettriku, gass u ilma (26% tal-produzzjoni industrijali totali), manifattura ta’ ikel, xorb u prodotti tat-tabakk (22%), kimika (17%), inġinerija mekkanika (13%) u manifattura ta' karta u prodotti tal-karta, inklużi l-pubblikazzjoni, l-istampar u r-riproduzzjoni ta' midja rreġistrata (11 %). L-Istitut tat-Trasport taż-Żejt għandu l-kwartieri ġenerali hawn.
Manifattura
Kuznya na Rybalskomu, produzzjoni navali Antonov Serial Production Plant (ex Aviant), manifattura ta 'ajruplani Aeros, produzzjoni ta' ajruplani żgħar Kyiv Roshen Factory, ħelu Kyiv Arsenal (ex manifattur tal-armi), jispeċjalizza fil-produzzjoni ta 'strumenti ta' preċiżjoni ottika Obolon, birrerija Kyiv Aircraft Repair Plant 410, fabbrika tat-tiswija fl-Ajruport ta 'Zhulyany
Edukazzjoni u xjenza
Riċerka xjentifika
Ir-riċerka xjentifika titwettaq f'ħafna istituti ta' edukazzjoni ogħla u, barra minn hekk, f'ħafna istituti ta' riċerka affiljati mal-Akkademja tax-Xjenzi tal-Ukraina. Kyiv hija d-dar tal-ministeru tal-edukazzjoni u x-xjenza tal-Ukrajna, u hija nnotata wkoll għall-kontribuzzjonijiet tagħha għar-riċerka medika u tax-xjenza tal-kompjuter.
Fl-2016, UNIT Factory (Fabbrika Nazzjonali Ukraina tal-IT) fetħet. Joffri format kompletament ġdid ta' edukazzjoni tal-IT. L-edukazzjoni hija kompletament b'xejn għall-apprendisti kollha soġġetti għall-konformità mat-termini tal-programm. Fi ħdan dan il-proġett hemm iċ-Ċentru għall-Iżvilupp tal-Kumpaniji tat-Teknoloġija (TCDC), l-Università BIONIC miftuħa inter-korporattiva IT-università, kif ukoll żewġ laboratorji hi-tech-VR Lab (Crytek) u Smart City lab.
Edukazzjoni universitarja
Kyiv tospita ħafna universitajiet, l-akbar huma l-Università Nazzjonali ta' Kyiv Taras Shevchenko, l-Università Teknika Nazzjonali "Istitut Politekniku ta' Kiev", Kyiv-Mohyla Academy u l-Università Nazzjonali tal-Kummerċ u l-Ekonomija ta' Kyiv. Minn dawn, l-Akkademja Mohyla hija l-eqdem, imwaqqfa bħala skola teoloġika fl-1632, iżda l-Università ta 'Shevchenko, imwaqqfa fl-1834, hija l-eqdem f'operazzjoni kontinwa. In-numru totali ta' istituzzjonijiet ta' edukazzjoni ogħla fi Kiev joqrob lejn l-200, li jippermetti liż-żgħażagħ isegwu kważi kull linja ta' studju. Filwaqt li l-edukazzjoni tradizzjonalment tibqa 'fil-biċċa l-kbira f'idejn l-istat, hemm bosta istituzzjonijiet privati akkreditati fil-belt.
Edukazzjoni sekondarja
Hemm madwar 530 skola sekondarja ġenerali u madwar 680 nursery u kindergartens fi Kyiv. Barra minn hekk, hemm skejjel ta’ filgħaxija għall-adulti, skejjel tekniċi speċjalizzati, u s-Seminarju Teoloġiku tal-Evanġelju.
Libreriji pubbliċi
Hemm ħafna libreriji fil-belt, bil-Librerija Nazzjonali Vernadsky, li hija l-librerija akkademika ewlenija u ċ-ċentru ta’ informazzjoni xjentifika tal-Ukrajna, kif ukoll waħda mill-akbar libreriji nazzjonali fid-dinja, li hija l-akbar u l-aktar waħda importanti. Il-Librerija Nazzjonali hija affiljata mal-Akkademja tax-Xjenzi safejn hija librerija ta' depożitu u għalhekk isservi bħala l-maħżen tal-arkivji tal-akkademja. Il-librerija nazzjonali hija l-akbar repożitorju tad-dinja tal-mużika folkloristika Lhudija rreġistrata fuq ċilindri tax-xama 'Edison. Il-Kollezzjoni tagħhom ta' Folklor Mużikali Lhudi (1912–1947) ġiet iskritta fir-Reġistru tal-Memorja tad-Dinja tal-UNESCO fl-2005.
Infrastruttura u t-Trasport
Trasport pubbliku lokali
It-trasport pubbliku lokali fi Kyiv jinkludi l-Metro, karozzi tal-linja u minibuses, trolleybuses, trams, taxi u funikular. Hemm ukoll servizz ferrovjarju taċ-ċirku ġewwa l-belt.
Il-Kyiv Metro li hija proprjetà pubblika u operata hija l-aktar netwerk mgħaġġla, l-aktar konvenjenti u affordabbli li jkopri l-biċċa l-kbira, iżda mhux kollha, tal-belt. Il-Metro qed tespandi lejn il-limiti tal-belt biex tissodisfa d-domanda dejjem tikber, b’tliet linji b’tul totali ta’ 66.1 kilometri (41.1 mil) u 51 stazzjon (li wħud minnhom huma monumenti arkitettoniċi rinomati). Il-Metro iġorr madwar 1.422 miljun passiġġier kuljum[176] li jammontaw għal 38% tat-tagħbija tat-trasport pubbliku ta' Kyiv. Fl-2011, in-numru totali ta’ vjaġġi qabeż il-519-il miljun.
Is-sistema storika tat-tramm kienet l-ewwel tramm elettriku fl-ex Imperu Russu u t-tielet waħda fl-Ewropa wara Berlin Straßembahn u t-tramm ta’ Budapest. Is-sistema tat-tramm tikkonsisti f'139.9 km (86.9 mi) ta' binarji, inklużi 14-il km (8.7 mi) żewġ linji Rapid Tram, moqdija minn 21 rotta bl-użu ta' 523 karozza tat-tramm. Ladarba kien metodu ta’ trasport miżmuma tajjeb u użat ħafna, is-sistema issa qed titneħħa gradwalment favur il-karozzi tal-linja u t-trolleybuses.
Il-Funikulari ta' Kyiv inbniet matul l-1902–1905. Tgħaqqad il-Uppertown storiku, u l-viċinat kummerċjali t'isfel ta 'Podil permezz tal-Għolja wieqfa ta' Saint Vladimir li tissorvelja x-Xmara Dnieper. Il-linja tikkonsisti minn żewġ stazzjonijiet.
It-trasport pubbliku kollu bit-triq (ħlief għal xi minibuses) huwa mħaddem mill-kumpanija muniċipali magħquda Kyivpastrans. Huwa sussidjat ħafna mill-belt.
Is-sistema tat-trasport pubbliku ta’ Kiev, ħlief għat-taxis, tuża sistema ta’ tariffi b’rata fissa sempliċi irrispettivament mid-distanza vjaġġata: il-biljetti jew it-tokens iridu jinxtraw kull darba li titla’ abbord vettura. Is-sistema tal-biljetti diġitali hija diġà stabbilita fi Kyiv Metro, bi pjanijiet għal modi ta 'trasport oħra. Passes ta' skont huma disponibbli għall-istudenti tal-iskola primarja u tal-edukazzjoni għolja. Il-pensjonanti jużaw it-trasport pubbliku b’xejn. Hemm passes kull xahar fil-kombinazzjonijiet kollha tat-trasport pubbliku. Il-prezzijiet tal-biljetti huma regolati mill-gvern tal-belt, u l-ispiża ta 'rikba waħda hija ferm aktar baxxa milli fl-Ewropa tal-Punent.
Is-suq tat-taxis fi Kyiv huwa espansiv iżda mhux regolat. B'mod partikolari, in-noll tat-taxi għal kull kilometru mhuwiex regolat. Hemm kompetizzjoni ħarxa bejn kumpaniji privati tat-taxis.
Toroq u pontijiet
Kyiv tirrappreżenta l-punt fokali tas-sistema ta '"toroq nazzjonali" tal-Ukrajna, b'hekk marbuta bit-triq mal-bliet kollha tal-pajjiż. Ir-rotot Ewropej E40, E95 u E373 jaqsmu fi Kyiv.
Hemm tmien pontijiet ta 'Dnieper u għexieren ta' intersezzjonijiet separati mill-gradi fil-belt. Diversi intersezzjonijiet ġodda qed jinbnew. Hemm pjanijiet biex tinbena ring road full-size, kompletament separata mill-gradi madwar Kyiv.
Fl-2009, it-toroq ta' Kyiv kienu f'kundizzjoni teknika ħażina u miżmuma b'mod inadegwat.
Il-konġestjonijiet tat-traffiku u n-nuqqas ta’ spazju għall-parkeġġ qed jikbru problemi għas-servizzi kollha tat-trasport bit-triq fihom
Trasport bl-ajru
Kyiv hija moqdija minn żewġ ajruporti internazzjonali tal-passiġġieri: l-Ajruport ta' Boryspil 30 kilometru (19-il mil) 'l bogħod, u l-Ajruport Zhulyany iżgħar, proprjetà muniċipali, fil-periferija tan-Nofsinhar tal-belt. Hemm ukoll l-ajruport tal-merkanzija Gostomel u tliet ajruporti operattivi addizzjonali li jiffaċilitaw il-kumpanija tal-manifattura tal-ajruplani Antonov u l-avjazzjoni ġenerali.
Ferroviji
Il-ferroviji huma l-mod ewlieni ta' Kyiv ta' trasport intracity u suburban. Il-belt għandha infrastruttura ferrovjarja żviluppata li tinkludi stazzjon tal-passiġġieri fuq distanzi twal, 6 stazzjonijiet tal-merkanzija, depożiti, u faċilitajiet ta 'tiswija. Madankollu, din is-sistema għadha tonqos milli tissodisfa d-domanda għas-servizz tal-passiġġieri. B'mod partikolari, l-Istazzjon tal-Ferroviji Kyiv-Pasazhyrskyi huwa l-uniku terminal tal-passiġġieri fuq distanzi twal (vokzal) tal-belt.
Għaddejja kostruzzjoni biex l-istazzjon tal-ferrovija kbir ta' Darnytsia fuq il-parti tax-xellug ta' Kiev jinbidel f'ċentru tal-passiġġieri fuq distanzi twal, li jista' jħaffef it-traffiku fl-istazzjon ċentrali. Pontijiet fuq ix-Xmara Dnieper huma problema oħra li tirrestrinġi l-iżvilupp tas-sistema ferrovjarja tal-belt. Bħalissa, pont ferrovjarju wieħed biss minn tnejn huwa disponibbli għal traffiku intens tal-ferrovija. Qed jinbena pont ġdid kombinat bil-ferrovija u l-karozzi, bħala parti mill-proġett Darnytsia.
Fl-2011, l-amministrazzjoni tal-belt ta’ Kiev stabbilixxiet il-Ferrovija Urbana ġdida għal Kyiv. Dan is-servizz jaħdem f'intervalli standard ta' bejn 4 u 10 minuti matul il-ġurnata u jsegwi rotta ċirkolari madwar iċ-ċentru tal-belt, li tippermettilu jaqdi ħafna mis-subborgi ta' ġewwa ta' Kiev. Skambji bejn Kyiv Metro u Fast Tram jeżistu f'ħafna mill-waqfiet tal-istazzjon tal-ferrovija urbana.[183]
Il-ferroviji suburbani 'Elektrichka' huma mgħoddija mill-Ferroviji Ukraini ta' proprjetà pubblika. Is-servizz tal-ferrovija suburbani huwa mgħaġġel, u bla periklu f'termini ta 'inċidenti tat-traffiku. Iżda l-ferroviji mhumiex affidabbli, peress li jistgħu jaqgħu lura b'mod sinifikanti, jistgħu ma jkunux siguri f'termini ta 'kriminalità, u l-karozzi elektrichka huma miżmuma ħażin u huma iffullati żżejjed fis-sigħat għaġla.
Hemm ħames direzzjonijiet elektrichka minn Kyiv:
Nizhyn (il-Grigal) Hrebinka (Xlokk) Myronivka (nofsinhar) Fastiv (lbiċ) Korosten (tal-Punent) Aktar minn tużżana ta’ waqfiet ta’ elektrichka jinsabu fil-belt li jippermettu lir-residenti ta’ distretti differenti jużaw il-ferroviji suburbani.
Ilma u sanità
Il-gvern nazzjonali ddelega r-responsabbiltà għas-servizzi tal-ilma u tas-sanità lill-awtoritajiet lokali. Kyivvodokanal hija kumpanija privata b'ishma konġunti li tipprovdi tali servizzi lil Kyiv. It-tul tan-netwerks tal-provvista tal-ilma huwa 4231 km, li minnhom 1798 km huma dilapidati. It-tul tan-netwerks tad-drenaġġ huwa 2662 km, li minnhom 830 km huma dilapidati.
Fotografiji u Multimedia
- Kyiv
- Kyiv
- Kyiv
- Kyiv
- Kyiv
- Kyiv
- Bini tal-klabb Ukrain/Ukrainian club building/Edificio del club ucraniano.
- Bini tal-klabb Ukrain/Ukrainian club building/Edificio del club ucraniano.
- Zoloti Vorota Metro Station Sala Ċentrali/Central Sala.
- Trolleybus ElektroLAZ-301 fi Pjazza Sofia, li tgħaddi mill-istatwa ta 'Bohdan Khmelnytsky
- Università Nazzjonali Taras Shevchenko
- L-Akkademja tax-Xjenzi tal-Ukraina hija bbażata fi Kyiv
- L-An-124, l-akbar ajruplan li qatt ġie prodott bil-massa, iddisinjat minn Antonov fi Kyiv
- Id-dipartiment tat-TsUM (departament store/tienda departamental)
- Il-"Run under the Chestnuts" annwali ta' 5.5 kilometri (3.4-il) huwa avveniment sportiv pubbliku popolari fi Kyiv, b'mijiet jieħdu sehem kull sena.
- Il-Mużew Storiku Nazzjonali tal-Ukrajna
- Veduta panoramika ta' Pjazza Mykhailiv (ċentrali ta' Kyiv). Mix-xellug għal-lemin: l-Akkademja Diplomatika, il-Ministeru tal-Affarijiet Barranin (wara l-monument tal-Prinċipessa Olga) u l-Monasteru tad-Domed tad-Deheb ta’ San Mikiel
- Lelà fil-Ġnien Botaniku Nazzjonali, bil-Monasteru Vydubychi, il-Pont Ferrovjarju Darnitskiy u Kyiv fuq ix-xatt tax-xellug viżibbli fl-isfond
- Il-monument lil San Volodymyr, il-Battista tar-Rus', li jagħti ħarsa mill-Għolja ta' San Vladimir il-panorama xeniċi tax-xatt tax-xellug ta' Dniepr huwa wieħed mis-simboli ta' Kiev, spiss muri f'pitturi u xogħlijiet fotografiċi tal-belt.
- Il-monument lil San Volodymyr, il-Battista tar-Rus', li jħares mill-Għolja ta' San Vladimir il-panorama xeniċi tax-xatt tax-xellug ta' Dniepr huwa wieħed mis-simboli ta' Kyiv, spiss muri f'pitturi u xogħlijiet fotografiċi tal-belt.
- Kunċert pubbliku miżmum f'Maidan Nezalezhnosti waqt il-Konkors tal-Kanzunetta tal-Eurovision Kyiv 2005
- Kyiv Teatru tal-Pupazzi Akkademiku
- Opra Nazzjonali ta' Kyiv
- Golden Gate
- Katidral tad-Dormizzjoni Mqaddsa
- Katidral ta’ Santa Sofia
- Katidral ta’ San Volodimir
- Monasteru tal-Koppla tad-Deheb ta’ San Mikiel
-
-
- Knisja ta' Sant' Andrija
- Mariinskyi Palace
-
- "Dar bil-Chimaeras"
- - Arkitettura tal-Qawmien Moorish
- Veduta panoramika ta' Podil, wieħed mill-viċinat ċentrali ta' Kyiv
- Veduta panoramika tax-xatt tal-lemin ta' Kiev, fejn jinsab iċ-ċentru tal-belt (Mejju 2011)
- Il-viċinat Berezniaky f'Dnipro Raion
- Veduta tal-kwartieri tax-xellug ta 'Kyiv
- Is-sede tal-Kunsill tal-Belt ta 'Kiev u l-Istat fit-triq Khreshchatyk
- Il-Ministeru tal-Affarijiet Barranin
- Il-bini tal-amministrazzjoni presidenzjali
- Is-sede tal-Kabinett tal-Ministri tal-Ukrajna
- Immaġini Sentinel-2 tal-Programm Copernicus ta 'kyiv u d-Dnieper
- Il-bandiera nazzjonali tal-Ukrajna ttajret quddiem il-City Hall ta’ Kiev għall-ewwel darba fl-24 ta’ Lulju, 1990.
- Sal-1936, Kyiv kienet belt fuq ix-xatt tal-lemin tad-Dnieper.
- fdalijiet ta’ Kiev matul it-Tieni Gwerra Dinjija
- kmamar tal-kunsill ta’ Kiev fl-1930kmamar tal-kunsill ta’ Kiev fl-1930
- Kiev fl-aħħar tas-seklu 19
- Il-mappa tal-1686 tal-belt ta' Kyiv ("Kjovia")
- Il-Magħmudija ta’ Kyivans, pittura ta’ Klavdiy Lebedev
- Ungeriżi fi Kiev fl-830 matul iż-żmien tar-Rus' Khaganate
- Il-leġġendarji Kyi, Shchek, Khoryv u Lybid fil-Kronika Radziwiłł
- Framment mill-Atlas tad-Dinja l-Ġdida ta’ John Cary, Londra, 1808. Il-belt kienet tinsab fuq il-fruntiera bejn iż-żoni ta’ influwenza li qabel kienu Pollakki (xellug) u Russi (lemin), u l-isem kien ippreżentat bħala Kiev.Framment mill-Atlas tad-Dinja l-Ġdida ta’ John Cary, Londra, 1808. Il-belt kienet tinsab fuq il-fruntiera bejn iż-żoni ta’ influwenza li qabel kienu Pollakki (xellug) u Russi (lemin), u l-isem kien ippreżentat bħala Kiev.
- Dettall mill-Mappa tal-Polonja u l-Ungerija ta' Sebastian Münster, 1552, li turi Kiev bit-tikketta "Kyouia epatus" (Latin: Kyovia episcopatus, lit. 'episkopat ta' Kyiv')
Xjenza u teknoloġija
- (1913–2002), kirurgu u inventur tal-qalb Sovjetiku u Ukren
- (1906–1994), manifattur Żvizzeru tat-tabakk premium; magħruf bħala "King of Sigars"
- (imwieled fl-1976), programmatur tal-kompjuter Amerikan, CEO, u ko-fundatur ta'
- , (imwieled fl-1955), xjenzat politiku
- (1893–1986), matematiku
- (1918–2020), xjenzat, president tal-
- (1889–1972), pijunier tal-avjazzjoni Russu-Amerikana
Politika
- (1898–1978), politiku Iżraeljan, ir-raba’
Reliġjon
- (1874–1948), filosofu reliġjuż u politiku Ortodoss Russu
- (imwieled fl-1967), Kap Rabbi ta’ Kiev
- (1596–1647), ta’ Kiev mill-1633
- (1941–2021), kittieb, editur u teologu bil-lingwa Russa
- , Talmudista tas-seklu 12
- (1681–1736), teologu, poeta, matematiku, u filosfu
Konflitti militari
- (1917–1944), pilota tal-ġlied Pollakk
- (imwielda fl-1968), fundatriċi ta' "Taira's Angels"
Sports
- (imwieled fl-1952), plejer tal-futbol Ukren
- (imwieled fl-1971), wrestler Olimpiku Kanadiż imwieled l-Ukrajna
- (1939–2002), kowċ tal-futbol Sovjetiku u Ukren
- (imwieled fl-1976), plejer tal-futbol Ukren
- (imwieled fl-1989), plejer professjonali tal-hockey tas-silġ Ukrain
Oħrajn
- (), prinċep li ħakem 882–912
- (), reġent ta' għal binha mill-945 sa l-960
- Nicholas Pritzker, nisel tal-
- (), u ħakkiem ta' mill-980 sal-1015.
- (1823-1888), negozjant u filantropu
Bliet ġemellati – sister cities
- Ankara, Turkija (1993)
- , Turkmenistan (2001)
- Astana, Każakistan (1998)
- Ateni, Greċja (1996)
- Baku, Ażerbajġan (1997)
- Beijing, Ċina (1993)
- , Kirġiżistan (1997)
- Brażilja, Brażil (2000)
- Bratislava, Slovakkja (1969)
- Brussell, Belġju (1997)
- Bukarest, Rumanija (2022)
- Buenos Aires, Arġentina (2000)
- Chicago, Stati Uniti (1991)
- Chișinău, Moldova (1993)
- Edinburgu, Renju Unit (1989)
- Firenze, Italja (1967)
- Ġakarta, Indoneżja (2005)
- Kraków, Polonja (1993)
- Kjoto, Ġappun (1971)
- , Ġermanja (1956)
- Lima, Perù (2005)
- Belt tal-Messiku, Messiku (1997)
- Munich, Ġermanja (1989)
- , Danimarka (1989)
- , Kirġiżistan (2002)
- Pretorja, Afrika t'Isfel (1993)
- Riga, Latvja (1998)
- Rio de Janeiro, Brażil (2000)
- Santiago, Ċili (1998)
- Sofija, Bulgarija (1997)
- , Ċina (2005)
- Tallinn, Estonja (1994)
- , Finlandja (1954)
- Tashkent, Użbekistan (1998)
- Tbilisi, Ġeorġja (1999)
- Toulouse, Franza (1975)
- Vilnius, Litwanja (1991)
- Varsavja, Polonja (1994)
- Wuhan, Ċina (1990)
Ħoloq esterni
Wikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x'jaqsmu ma': Kiev |
- www.kmv.gov.ua
- ^
- ^
- ^
- ^
- ^
- ^ . Mediafax https://www.mediafax.ro/social/nicusor-dan-am-hotarat-sa-aprobam-infratirea-dintre-bucuresti-si-kiev-20598398. Parametru mhux magħruf
|publisher=
injorat (forsi ridt tuża|pubblikatur=
minflok) (għajnuna); Parametru mhux magħruf|title=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|access-date=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|date=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|website=
injorat (għajnuna); Parametru mhux magħruf|language=
injorat (għajnuna);|title=
nieqes jew vojt (għajnuna)
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Kiev, X'inhi Kiev? Xi tfisser Kiev?
Dan l artiklu dwar il ġeografija huwa nebbieta Jekk trid tista tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l artiklu dejjem skont il konvenzjonijiet tal Wikipedija Kyiv magħrufa wkoll bħala Kiev Kjev jew Kyev hija l belt kapitali u l ikbar belt fl Ukrajna li tinsab fil parti ċentrali tat Tramuntana tal pajjiz fuq ix Il belt għandha popolazzjoni ta 2 900 920 ruħ sal 2015 Mill 1 ta Jannar 2022 il popolazzjoni tagħha kienet ta 2 952 301 u b hekk Kiev kienet is seba l aktar belt popolata fl Ewropa Kiev UkrajnaAmministrazzjoniStat sovranUkrajnaKap tal Gvern en Isem uffiċjali Kiyiv Kiev Kyiv KyivIsmijiet oriġinali KiyivKodiċi postali 01000 06999ĠeografijaKoordinati 50 27 00 N 30 31 25 E 50 45 N 30 5236 E 50 45 30 5236 Koordinati 50 27 00 N 30 31 25 E 50 45 N 30 5236 E 50 45 30 5236KievKiev Ukraine Superfiċjenti 848 kilometru kwadruGħoli 179 mFruntieri ma DemografijaPopolazzjoni 2 952 301 abitanti 1 Jannar 2022 Informazzjoni oħraFondazzjoni 482Kodiċi tat telefon 44Zona tal Ħin UTC 2 UTC 3ubliet ġemellati Munich Vilnius Edinburgu Riga Baku Bratislava Belgrad Chicago Krakovja Firenze Kjoto Rio de Janeiro Tbilisi Tirana Berlin Sarajevo Ankara Ġinevra Wuhan Ateni Brussell Budapest Ħelsinki Minsk Beijing Pretoria Santiago Sofija Tallinn Toronto Toulouse Varsavja Vjenna Bern Buenos Aires Belt tal Messiku Astana Yerevan Chișinău Oslo Guangzhou Brasilia Ħavana Ġakarta Ġerusalemm Lima Lizbona en Ruma Tashkent Tripli Marsilja Madrid Amburgu Moska en Wroclaw Barċellona Dublin Copenhagen Seoulu Taipeikyivcity gov ua Għal Kyiv hija ċentru xjentifiku edukazzjonali u kulturali importanti Fiha jinstabu numru ta industriji teknoloġiċi istituzzjonijiet ta edukazzjoni għolja u punti ta riferimenti storiċi famuzi mad dinja Il belt għandha infrastruttura estensiva u sistema ta zviluppata għall aħħar li tinkludi l Metro ta Kyiv Suddivizjoni formali L għaxar raions distretti ta Kyiv Ukren Administrativnij podil Kiyeva G O Pech Pod Sh Sv Sol Dar Des Dn L ewwel suddivizjoni formali magħrufa ta Kyiv tmur għall 1810 meta l belt kienet suddiviza f 4 partijiet Starokyiv u l ewwel u t tieni partijiet ta Fl 1833 1834 skont id digriet ta Kiev kienet suddiviza f 6 distretti tal pulizija aktar tard zdiedu għal 10 Fl 1917 kien hemm 8 Kunsilli tar Rajon Duma li ġew organizzati mill ġdid minn f 6 Rajons Partit Territorju Matul l era Sovjetika hekk kif il belt kienet qed tespandi in numru ta raions zdied ukoll gradwalment Dawn id distretti l aktar ġodda tal belt flimkien ma xi zoni eqdem kienu mbagħad imsemmija f ġieħ komunisti prominenti u figuri soċjalisti rivoluzzjonarji madankollu minħabba l mod li bih ħafna membri tal partit komunista eventwalment wara ċertu perjodu ta zmien waqgħu barra mill favur u għalhekk ġew sostitwiti b imħuħ ġodda u aktar friski hekk ukoll l ismijiet tad distretti ta Kiev inbidlu kif xieraq L aħħar riforma tar rayon saret fl 2001 meta n numru ta raions naqas minn 14 għal 10 Taħt sindku mill 1999 sal 2006 kien hemm aktar pjanijiet għall għaqda ta xi raions u revizjoni tal konfini tagħhom u n numru totali ta raions kien ippjanat li jonqos minn 10 għal 7 Bl elezzjoni tas sindku elett il ġdid fl 2006 dawn il pjanijiet ġew imwarrba Kull raion għandu l b ġurisdizzjoni fuq ambitu limitat ta affarijiet Storja L ewwel bnedmin magħrufa fir reġjun ta kyiv għexu hemmhekk fil perjodu tard tal Paleolitiku Eta tal Ġebel Il popolazzjoni madwar Kiev matul l Eta tal Bronz kienu parti mill hekk imsejħa kultura Trypillian kif jixhdu artifatti minn dik il kultura misjuba fiz zona 67 Matul l Eta tal Ħadid bikrija ċerti tribujiet stabbilixxew madwar Kyiv li kienu jipprattikaw il biedja il mergħa u l kummerċ mas Scythians u l istati preċedenti tal kosta tat Tramuntana tal Baħar l Iswed 66 Sejbiet ta muniti Rumani mis seklu 2 sa 4 jissuġġerixxu relazzjonijiet kummerċjali mal provinċji tal Lvant tal Imperu Ruman In nies tal kultura Zarubintsy huma meqjusa bħala l antenati diretti tas Slavi tal qedem li aktar tard stabbilixxew fi Kiev Arkeoloġi notevoli miz zona madwar Kiev jinkludu Vikentiy Khvoyka Twaqqif L istudjuzi jkomplu jiddiskutu meta twaqqfet il belt id data tradizzjonali tat twaqqif hija l 482 E K u għalhekk il belt iċċelebrat l 1 500 anniversarju tagħha fl 1982 Id dejta arkeoloġika tindika fundazzjoni fis sitt jew is seba sekli b xi riċerkaturi jmorru fuq it twaqqif sa tard l aħħar tas seklu 9 Hemm diversi kontijiet leġġendarji tal oriġini tal belt Wieħed jirrakkonta membri ta tribu Slavi Polanji tal Lvant aħwa Kyi l akbar li l belt ingħatat l isem Shchek Khoryv u oħthom Lybid li waqqfu l belt Ara l Kronika Primarja Leġġenda oħra tgħid li għadda mill inħawi fl 1 seklu Fejn il belt issa waqqaf salib fejn aktar tard inbniet knisja Sa mill Medju Evu xbieha ta irrapprezentat il belt kif ukoll id Ftit hemm evidenza storika dwar il perjodu meta twaqqfet il belt Insedjamenti Slavi mxerrda kienu jezistu fiz zona mis seklu 6 izda mhux ċar jekk xi ħadd minnhom zviluppax aktar tard fil belt Fuq il mappa tad dinja Ptolemy hemm diversi insedjamenti indikati tul in nofs tan nixxiegħa ta Borysthenes fosthom Azagarium li xi storiċi jemmnu li huwa l predeċessur ta Kyiv Madankollu skont id Dizzjunarju tal Ġeografija Antika tal 1773 ta Alexander Macbean dik is seduta tikkorrispondi għall belt moderna ta Chernobyl Ezatt fin Nofsinhar ta Azagarium hemm insedjament ieħor Amadoca li suppost hija l kapitali tan nies Amadoci li jgħixu f zona bejn il bassasijiet ta Amadoca fil punent u l muntanji Amadoca fil Lvant Isem ieħor għal Kyiv imsemmi fl istorja li l oriġini tiegħu mhix ċara għal kollox huwa Sambat li apparentement għandu x jaqsam mal Imperu Khazar Il Primary Chronicle tgħid li r residenti ta Kiev qalu lil Askold kien hemm tliet aħwa Kyi Shchek u Khoriv Huma waqqfu din il belt u mietu u issa qed noqogħdu u nħallsu t taxxi lill qraba tagħhom il Khazars F De Administrando Imperio Constantine Porphyrogenitus isemmi karavan ta dgħajjes zgħar tal merkanzija li jingħaqdu kull sena u jikteb Jizlu mix xmara Dnieper u jinġabru fil punt qawwi ta Kyiv Kioava imsejħa wkoll Sambatas Mill inqas tliet ġeografi tas seklu 10 li jitkellmu bl Għarbi li vvjaġġaw iz zona jsemmu l belt ta Zanbat bħala l belt ewlenija tar Russi Fosthom hemm ibn Rustah Abu Sa id Gardezi u awtur tal Hudud al Alam It testi ta dawk l awturi ġew skoperti mill orientalist Russu Alexander Tumansky L etimoloġija ta Sambat ġiet argumentata minn ħafna storiċi inkluzi Grigoriy Ilyinsky Nikolay Karamzin Jan Potocki Nikolay Lambin Joachim Lelewel u Gudbrandur Vigfusson Il Chronicles Primarji jgħidu li f xi punt matul l aħħar tas seklu 9 jew il bidu tas 10 seklu Askold u Dir li setgħu kienu taʼ nisel Viking jew Varanġjan ħakmu fi Kiev Huma ġew maqtula minn Oleg ta Novgorod fl 882 izda xi storiċi bħal Omeljan Pritsak u Constantine Zuckerman jikkontestaw li bl argument li l ħakma Khazar kompliet sa l 920s fost dokumenti storiċi notevoli huma l Ittra Kyivan u l Ittra Schechter Storiċi oħra jissuġġerixxu li tribujiet Magyar ħakmu l belt bejn 840 u 878 qabel emigraw ma xi tribujiet Khazar lejn il Baċir tal Karpazji Il Primarja Chronicles isemmu wkoll moviment ta Ungerizi jgħaddu Kyiv Sal lum fi Kyiv jezisti post magħruf bħala Uhorske urochyshche post Ungeriz li huwa magħruf aħjar bħala l Qabar ta Askold Skont l istudjuzi msemmija hawn fuq il bini tal fortizza ta Kiev tlesta fl 840 taħt it tmexxija ta Keo Keve Csak u Gereb tliet aħwa possibbilment membri tat tribu Tarjan It tliet ismijiet jidhru fil Kronika ta Kyiv bħala Kyi Shchek u Khoryv u jistgħu ma jkunux ta oriġini Slava peress li l istoriċi Russi dejjem tħabtu biex jagħtu rendikont tat tifsiriet u l oriġini tagħhom Skont l istoriku Ungeriz Viktor Padanyi isimhom iddaħħlu fil Kronika ta Kyiv fis seklu 12 u ġew identifikati bħala eroj mitoloġiċi tar Russja antika Il belt ta Kiev kienet fuq ir rotta tal kummerċ bejn il Varangians u l Griegi Fl 968 il Pechenegs nomadi attakkaw u mbagħad assedjaw il belt Sas sena 1000 E K il belt kellha popolazzjoni ta 45 000 F Marzu 1169 il Gran Prinċep Andrey Bogolyubsky ta Vladimir Suzdal keċċa Kyiv u ħalla l belt il qadima u s sala tal prinċep f rovina Huwa ħa ħafna biċċiet ta xogħol tal arti reliġjuz inkluz l ikona Theotokos ta Vladimir minn Vyshhorod Fl 1203 il Prinċep Rurik Rostislavich u l alleati tiegħu Kipchak qabdu u ħarqu Kyiv Fis snin 1230 il belt ġiet assedjata u ħarbat diversi drabi minn prinċpijiet differenti Rus Il belt ma rkupratx minn dawn l attakki meta fl 1240 l invazjoni Mongola ta Rus immexxija minn Batu Khan temmet il qerda ta Kiev Dawn l avvenimenti kellhom effett profond fuq il futur tal belt u fuq iċ ċivilta Slava tal Lvant Qabel is serq ta Bogolyubsky Kiev kienet kellha reputazzjoni bħala waħda mill akbar bliet fid dinja b popolazzjoni li taqbez il 100 000 fil bidu tas seklu 12 Fil bidu tas snin 1320 armata Litwana mmexxija mill Gran Duka Gediminas għelbet armata Slava mmexxija minn Stanislav ta Kyiv fil Battalja fuq ix Xmara Irpen u rebħet il belt It Tatars li sostnew ukoll Kyiv irritaljaw fl 1324 1325 għalhekk filwaqt li Kyiv kienet immexxija minn prinċep Litwan kellha tagħti ġieħ lill Horda tad Deheb Fl aħħarnett bħala rizultat tal Battalja tal Blue Waters fl 1362 Algirdas il Gran Duka tal Litwanja inkorpora Kiev u z zoni tal madwar fil Gran Dukat tal Litwanja Fl 1482 it Tatari tal Krimea keċċew u ħarqu ħafna minn Kyiv Fl 1569 Unjoni ta Lublin meta ġiet stabbilita l Commonwealth Pollakka Litwana l artijiet ikkontrollati mil Litwanja tar reġjun ta Kiev Podolia Volhynia u Podlachia ġew trasferiti mill Gran Dukat tal Litwanja għall Kuruna tar Renju ta Il Polonja u Kiev saret il kapitali tal Voivodeship ta Kyiv It Trattat ta Hadiach tal 1658 ippreveda Kiev li ssir il kapitali tal Gran Dukat ta Rus fi ħdan il Commonwealth Pollakk Litwan Rutena izda din id dispozizzjoni tat trattat qatt ma bdiet topera Kolonjalizmu Russu Okkupata mit truppi Russi mit Trattat ta Pereyaslav tal 1654 Kyiv saret parti mit Tsardom tar Russja mill 1667 fit Tregwa ta Andrusovo u gawdiet ċertu grad ta awtonomija L ebda wieħed mit trattati Pollakki Russi dwar Kyiv qatt ma ġie ratifikat Fl Imperu Russu Kiev kienet ċentru Kristjan primarju li tattira pellegrini u l benniena ta ħafna mill aktar figuri reliġjuzi importanti tal imperu izda sas seklu 19 l importanza kummerċjali tal belt baqgħet marġinali Fl 1834 il gvern Russu stabbilixxa l Universita ta San Vladimir issa msejħa l Universita Nazzjonali Taras Shevchenko ta Kiev wara l poeta Ukrain Taras Shevchenko 1814 1861 Shevchenko ħadem bħala riċerkatur fuq il post u editur għad dipartiment tal ġeografija Il fakulta medika tal Universita ta San Vladimir separata f istituzzjoni indipendenti fl 1919 1921 matul il perjodu Sovjetiku saret l Universita Medika Nazzjonali ta Bogomolets fl 1995 Matul is sekli 18 u 19 l awtoritajiet militari u ekklezjastiċi Russi ddominaw il ħajja tal belt il Knisja Ortodossa Russa kellha involviment f parti sinifikanti tal infrastruttura u l attivita kummerċjali ta Kiev Fl aħħar tas snin 1840 l istoriku Mykola Kostomarov Russu Nikolai Kostomarov waqqaf soċjeta politika sigrieta il Fratellanza ta San Ċirillu u Metodju li l membri tagħha ressqu l idea ta federazzjoni ta popli Slavi ħielsa bl Ukraini bħala distinta u separata grupp aktar milli parti subordinata tan nazzjon Russu l awtoritajiet Russi malajr irazznu s soċjeta Wara t telf gradwali tal awtonomija tal Ukrajna Kyiv esperjenzat Russifikazzjoni dejjem tikber fis seklu 19 permezz tal migrazzjoni Russa azzjonijiet amministrattivi u modernizzazzjoni soċjali Fil bidu tas seklu 20 il parti tal popolazzjoni li titkellem bir Russu ddominat iċ ċentru tal belt filwaqt li l klassijiet baxxi li jgħixu fil periferija zammew il kultura folkloristika Ukraina sa punt sinifikanti in negozjanti għamlu tentattivi rikorrenti biex jippreservaw il kultura nattiva fi Kiev permezz ta stampar ta kotba klandestini teatru tad dilettanti studji folkloristiċi eċċ Matul ir rivoluzzjoni industrijali Russa fl aħħar tas seklu 19 Kiev saret ċentru importanti tal kummerċ u tat trasport tal Imperu Russu li jispeċjalizza fl esportazzjoni taz zokkor u l qamħ bil ferrovija u fuq ix xmara Dnieper Sal 1900 il belt kienet saret ukoll ċentru industrijali sinifikanti li kellha popolazzjoni ta 250 000 Il postijiet familjari ta dak il perjodu jinkludu l infrastruttura ferrovjarja il pedament ta bosta faċilitajiet edukattivi u kulturali u monumenti arkitettoniċi notevoli l aktar orjentati lejn in negozjanti Fl 1892 l ewwel linja tat tram elettriku tal Imperu Russu bdiet taħdem fi Kyiv it tielet fid dinja Kiev prospera matul l aħħar tas seklu 19 Rivoluzzjoni Industrijali fl Imperu Russu meta saret it tielet l iktar belt importanti ta l Imperu u ċ ċentru ewlieni tal kummerċ tal Lbiċ tagħha Kolonjalizmu Sovjetiku Fil perjodu mqalleb ta wara r Rivoluzzjoni Russa tal 1917 Kiev saret il kapitali ta diversi stati Ukraini suċċessivi u nqabdet f nofs diversi kunflitti L Ewwel Gwerra Dinjija li matulha s suldati Ġermanizi okkupawha mit 2 ta Marzu 1918 sa Novembru 1918 iċ Ċivili Russu Gwerra tal 1917 sal 1922 u l Gwerra Pollakka Sovjetika tal 1919 1921 Matul l aħħar tliet xhur tal 1919 Kyiv kienet ikkontrollata b mod intermittenti mill Armata l Bajda Kyiv bidlet l idejn sittax il darba mill aħħar tal 1918 sa Awwissu tal 1920 Mill 1921 sal 1991 il belt kienet tifforma parti mir Repubblika Soċjalista Sovjetika tal Ukrajna li saret repubblika fundatriċi tal Unjoni Sovjetika fl 1922 L avvenimenti ewlenin li seħħew fl Ukrajna Sovjetika matul il perjodu ta bejn il gwerra kollha affettwaw lil Kyiv l Ukrainizzazzjoni tas snin għoxrin ukoll peress li l migrazzjoni tal popolazzjoni rurali Ukrainophone għamlet il belt Russophone titkellem bl Ukrajna u saħħet l izvilupp tal ħajja kulturali Ukranjana fil belt l Industrijalizzazzjoni Sovjetika li bdiet lejn l aħħar tas snin 20 bidlet il belt li qabel kienet ċentru ta kummerċ u reliġjon f ċentru industrijali teknoloġiku u xjentifiku ewlieni il Kuħ il Kbir tal 1932 1933 qerdet il parti tal popolazzjoni tal migranti mhux irreġistrata għall karti tar razzjon u l Kbir Purge ta Joseph Stalin ta l 1937 1938 kwazi elimina l intelliġenza tal belt Fl 1934 Kiev saret il kapitali tal Ukrajna Sovjetika Il belt reġgħet reġgħet ħarġet matul is snin tal industrijalizzazzjoni Sovjetika hekk kif il popolazzjoni tagħha kibret malajr u ġew stabbiliti ħafna ġganti industrijali li wħud minnhom jezistu llum Fit Tieni Gwerra Dinjija il belt reġgħet sofriet ħsara sinifikanti u l Ġermanja Nazista okkupatha mid 19 ta Settembru 1941 sas 6 ta Novembru 1943 Il forzi tal assi qatlu jew qabdu aktar minn 600 000 suldat Sovjetiku fil Battalja kbira ta ċirkolazzjoni ta Kiev fl 1941 Ħafna minn dawk maqbuda qatt ma rritorna ħaj Ftit wara li l Wehrmacht okkupat il belt tim ta uffiċjali tal NKVD li kienu baqgħu moħbija ddinamita l biċċa l kbira tal binjiet fuq il Khreshchatyk it triq prinċipali tal belt fejn l awtoritajiet militari u ċivili Ġermanizi kienu okkupaw il biċċa l kbira tal binjiet il binjiet inħarqu għal ġranet sħaħ u 25 000 ruħ baqgħu bla dar Allegatament bi tweġiba għall azzjonijiet tal NKVD il Ġermanizi ġabru l Lhud lokali kollha li setgħu jsibu kwazi 34 000 u mmassakruhom f Babi Yar f Kiev fid 29 u t 30 ta Settembru 1941 Fix xhur ta wara eluf oħra ttieħdu f Babi Yar fejn ġew sparati Huwa stmat li l Ġermanizi qatlu aktar minn 100 000 ruħ ta diversi gruppi etniċi l aktar ċivili f Babi Yar matul it Tieni Gwerra Dinjija Kyiv irkuprat ekonomikament fis snin ta wara l gwerra u għal darb oħra saret it tielet l iktar belt importanti tal Unjoni Sovjetika L inċident katastrofiku fl Impjant Nukleari ta Chernobyl fl 1986 seħħ biss 100 km 62 mi fit tramuntana tal belt Madankollu ir riħ prevalenti fin nofsinhar nefaħ il biċċa l kbira tad debris radjuattiv il bogħod minn Kiev Indipendenza Matul il kollass tal Unjoni Sovjetika il parlament Ukrain ipproklama d Dikjarazzjoni tal Indipendenza tal Ukrajna fil belt fl 24 ta Awwissu 1991 Fl 2004 2005 il belt ospitat l akbar dimostrazzjonijiet pubbliċi post Sovjetiċi sa dak iz zmien b appoġġ għar Rivoluzzjoni Oranġjo Minn Novembru 2013 sa Frar 2014 Kyiv ċentrali sar il post ewlieni tal Euromaidan Matul il bidu tal invazjoni Russa tal Ukrajna fi Frar 2022 il forzi Russi ppruvaw jaħtfu Kyiv izda ġew imwarrba mill forzi Ukraini qabel ma rtiraw mir reġjun kmieni f April Minn dakinhar Kyiv kienet soġġetta għal attakki frekwenti bil missili Russi Ġeografija Ġeografikament Kyiv tinsab fuq il fruntiera taz zona ekoloġika tal boskijiet tal Polesia parti miz zona Ewropea tal imsaġar imħallat u l bijoma tal steppa tal foresti tal Ewropa tal Lvant Madankollu il pajsaġġ uniku tal belt jiddistingwiha mir reġjun tal madwar Kyiv hija kompletament imdawra minn Kyiv Oblast Oriġinarjament fuq ix xatt tal punent illum Kiev tinsab fuq iz zewġ naħat tad Dnieper li tgħaddi lejn in nofsinhar mill belt lejn il Baħar l Iswed Il parti tal punent eqdem u ogħla tal belt tpoġġi fuq bosta għoljiet bis siġar Kyiv Hills b ravines u xmajjar zgħar L ezenzjoni ġeografika ta Kiev ikkontribwixxa għat toponimi tagħha bħal Podil aktar baxx Pechersk għerien u uzviz triq wieqfa inzul Kyiv hija parti mill akbar Dnieper Upland li tmiss mal bank tal punent tad Dnieper fin nofs tal fluss tagħha u li tikkontribwixxi għall bidla fl elevazzjoni tal belt Il periferija tat tramuntana tal belt tmiss mal Artijiet Baxxi tal Polesjan Kyiv espandiet fil Baxx tad Dnieper fuq ix xellug lejn il lvant sas seklu 20 Il porzjon kollu ta Kyiv fuq ix xellug tad Dnieper ġeneralment jissejjaħ ix Xatt tax Xellug Livij bereg Livyi bereh Zoni sinifikanti tal wied tax xellug ta Dnieper kienu depozitati b mod artifiċjali bir ramel u huma protetti minn digi Fil belt ix Xmara Dnieper tifforma sistema ta fergħat ta tributarji gzejjer u portijiet fil limiti tal belt Il belt hija qrib il bokka tax Xmara Desna u l Ġibjun ta Kiev fit tramuntana u l Ġibjun ta Kaniv fin nofsinhar Kemm ix xmajjar Dnieper kif ukoll Desna huma navigabbli fi Kiev għalkemm regolati mis serraturi tat tbaħħir tal ġibjun u limitati mill iffrizar tax xitwa B kollox hemm 448 korp ta ilma miftuħ fil konfini ta Kiev li jinkludu d Dnieper innifsu il ġibjuni tiegħu u diversi xmajjar zgħar għexieren ta lagi u għadajjar maħluqa artifiċjalment Huma jokkupaw 7949 ettaru Barra minn hekk il belt għandha 16 il bajja zviluppata b total ta 140 ettaru u 35 zona ta rikreazzjoni qrib l ilma li jkopru aktar minn 1 000 ettaru Ħafna huma uzati għall pjaċir u rikreazzjoni għalkemm xi wħud mill korpi ta l ilma mhumiex adattati għall għawm Skont l evalwazzjoni tan NU tal 2011 ma kien hemm l ebda riskju ta dizastri naturali fi Kiev u z zona metropolitana tagħha Klima Kiev għandha klima kontinentali umda tas sajf sħuna Koppen Dfb L aktar xhur sħan huma Ġunju Lulju u Awissu b temperaturi medji ta 13 8 sa 24 8 C 56 8 sa 76 6 F L aktar kesħin huma Diċembru Jannar u Frar b temperaturi medji ta 4 6 sa 1 1 C 23 7 sa 30 0 F L ogħla temperatura li qatt ġiet irreġistrata fil belt kienet 39 4 C 102 9 F fit 30 ta Lulju 1936 L iktar temperatura kiesħa li qatt ġiet irreġistrata fil belt kienet ta 32 9 C 27 2 F fil 11 ta Jannar 1951 Il kopertura tas silġ normalment tkun minn nofs Novembru sal aħħar ta Marzu bil perjodu ħieles mill ġlata jdum medja ta 180 jum izda f xi snin jaqbez il 200 jum Demografija Skont l istatistika uffiċjali tar reġistrazzjoni kien hemm 2 847 200 resident fil limiti tal belt ta Kiev f Lulju 2013 Popolazzjoni storika Skont iċ Ċensiment tal Ukrajna kollha il popolazzjoni ta Kiev fl 2001 kienet 2 611 300 Il bidliet storiċi fil popolazzjoni huma murija fit tabella tal ġenb Skont iċ ċensiment xi 1 393 000 53 3 kienu nisa u 1 219 000 46 7 kienu irġiel It tqabbil tar rizultati maċ ċensiment preċedenti 1989 juri x xejra tat tixjiħ tal popolazzjoni li filwaqt li hija prevalenti fil pajjiz kollu hija parzjalment ikkumpensata fi Kiev mill influss ta migranti fl eta tax xogħol Madwar 1 069 700 persuna kellhom edukazzjoni sekondarja ogħla jew temmew zieda sinifikanti ta 21 7 mill 1989 L istima mhux uffiċjali tal popolazzjoni ta Ġunju 2007 ibbazata fuq l ammont ta prodotti tal forn mibjugħa fil belt b hekk inkluzi vizitaturi temporanji u vjaġġaturi tat numru ta mill inqas 3 5 miljun ruħ Kompozizzjoni etnika Skont id dejta taċ ċensiment tal 2001 aktar minn 130 nazzjonalita u grupp etniku joqogħdu fit territorju ta Kyiv L Ukraini jikkostitwixxu l akbar grupp etniku fi Kyiv li jammontaw għal 2 110 800 ruħ jew 82 2 tal popolazzjoni Russi jinkludu 337 300 13 1 Lhud 17 900 0 7 Bjelorussi 16 500 0 6 Pollakki 6 900 0 3 Armeni 4 900 0 2 Azerbajġani 2 600 0 1 Tatari 0 1 500 0 1 Ġorġjani 2 400 0 1 Moldovan 1 900 0 1 Studju tal 2015 mill Istitut Repubblikan Internazzjonali sab li 94 ta Kiev kien Ukrain etniku u 5 Russu etniku 122 Il biċċa l kbira tal popolazzjoni mhux Slava tal belt tinkludi Tatari Kawkasi u nies oħra mill ex Unjoni Sovjetika Statistika tal lingwa Kemm l Ukrajna kif ukoll ir Russu huma mitkellma b mod komuni fil belt madwar 75 tal popolazzjoni ta Kiev wieġbu Ukranjan għall mistoqsija taċ ċensiment tal 2001 dwar il lingwa nattiva tagħhom bejn wieħed u ieħor 25 wieġbu Russu Skont iċ ċensiment tal 1897 mill madwar 240 000 ruħ ta Kiev madwar 56 tal popolazzjoni tkellmu l lingwa Russa 23 tkellmu l lingwa Ukraina 13 tkellmu l Jiddish 7 tkellmu l Pollakk u 1 tkellmu l lingwa Belarussa Lhud Il Lhud ta Kiev jissemmew għall ewwel darba f ittra tas seklu 10 Il popolazzjoni Lhudija baqgħet relattivament zgħira sas seklu dsatax Serje ta pogroms saru fl 1882 u ieħor fl 1905 Lejlet l Ewwel Gwerra Dinjija il popolazzjoni Lhudija tal belt kienet aktar minn 81 000 Fl 1939 kien hemm madwar 224 000 Lhudi fi Kiev li wħud minnhom ħarbu mill belt qabel l invazjoni Ġermaniza tal Unjoni Sovjetika li bdiet f Ġunju 1941 Fid 29 u t 30 ta Settembru 1941 kwazi 34 000 Lhudi f Kiev ġew massakrati f Babi Yar mill Wehrmacht SS Pulizija Awziljarja Ukraina u kollaboraturi lokali Il Lhud bdew jirritornaw lejn Kiev fi tmiem il gwerra izda esperjenzaw pogrom ieħor f Settembru 1945 Fis seklu 21 il komunita Lhudija ta Kiev tammonta għal madwar 20 000 Hemm zewġ sinagogi ewlenin fil belt is Sinagoga Korali l Kbira u s Sinagoga Korali Brodsky Pajsaġġ tal belt Kiev Moderna hija taħlita ta l antik Kyiv ippreservat madwar 70 fil mija ta aktar minn 1 000 bini mibnija matul l 1907 1914 u l ġdid jidher f kollox mill arkitettura sal imħazen u għan nies infushom Meta l kapitali tal SSR tal Ukraina ġiet imċaqalqa minn Kharkiv għal Kyiv ħafna bini ġdid ġie kkummissjonat biex jagħti lill belt it tleqqija u l lustrar ta kapitali Fid diskussjonijiet li ffukaw fuq kif jinħoloq ċentru tal belt vetrina iċ ċentru tal belt attwali ta Khreshchatyk u Maidan Nezalezhnosti Pjazza Indipendenza ma kinux l għazliet ovvji Xi wħud mill ideat bikrija li fl aħħar mill aħħar ma ġewx immaterjalizzati kienu jinkludu parti minn Pechersk Lypky Pjazza Ewropea u Pjazza Mykhailivska Il pjanijiet tal bini ta monumenti enormi ta Vladimir Lenin u Stalin ġew abbandunati wkoll minħabba nuqqas ta flus fis snin 30 1950 u minħabba l pajsaġġ bl għoljiet ta Kiev 133 Waqt li qed tesperjenza tkabbir mgħaġġel tal popolazzjoni bejn is snin sebgħin u nofs id disgħinijiet il belt kompliet it tkabbir konsistenti tagħha wara l bidu tal millennju B rizultat ta dan id distretti ċentrali ta Kiev jipprovdu kuntrast bit tikek ta bini ġdid u modern fost isfar ċari blu u griz ta appartamenti anzjani It tixrid urban naqas gradwalment filwaqt li d densitajiet tal popolazzjoni tas subborgi zdiedu L aktar proprjetajiet għaljin jinsabu fiz zoni ta Pechersk u Khreshchatyk Huwa wkoll prestiġjuz li s sid ta proprjeta f bini mibni ġdid fir Raion ta Kharkivskyi jew Obolon tul id Dnieper L indipendenza tal Ukrajna fil bidu tal millennju waħħlet bidliet oħra Fiċ ċentru nfetħu kumplessi residenzjali stil tal Punent nightclubs moderni ristoranti ta klassi u lukandi prestiġjuzi U l aktar importanti bit tħaffif tar regoli tal viza fl 2005 l Ukrajna qed tpoġġi lilha nnifisha bħala attrazzjoni turistika ewlenija b Kiev fost l ibliet il kbar l oħra tfittex li tgawdi minn opportunitajiet ġodda Iċ ċentru ta Kyiv ġie mnaddaf u l bini ġie restawrat u dekorazzjoni mill ġdid speċjalment Khreshchatyk u Maidan Nezalezhnosti Bosta zoni storiċi ta Kiev bħal Andriyivskyy Descent saru postijiet popolari ta bejjiegħa fit toroq fejn wieħed jista jsib arti tradizzjonali Ukrajna oġġetti reliġjuzi kotba settijiet tal logħob l aktar komuni taċ ċess kif ukoll ġojjellerija għall bejgħ 135 Fil Konferenza tan Nazzjonijiet Uniti dwar it Tibdil fil Klima tal 2009 Kiev kienet l unika belt tal Commonwealth tal Istati Indipendenti li ġiet iskritta fl Indiċi tal Belt Ekoloġika Ewropea TOP30 fit 30 post L aktar kumplessi ta arkitettura storika famuzi ta Kiev huma l Katidral ta Santa Sophia u l Kyiv Pechersk Lavra Monasteru tal Għerien li huma rikonoxxuti mill UNESCO bħala Sit ta Wirt Dinji Monumenti storiċi arkitettoniċi notevoli jinkludu wkoll il Palazz Mariinskyi iddisinjat u mibni mill 1745 sal 1752 imbagħad rikostruwit fl 1870 bosta knejjes Ortodossi tal Lvant bħall Katidral ta San Mikiel Sant Andrija San Vladimir il Golden Gate rikostruwit u oħrajn Waħda mill postijiet familjari moderni rikonoxxuti b mod wiesa ta Kiev hija l istatwa ġgant ta Motherland li tidher ħafna magħmula mit titanju wieqfa fil Muzew Nazzjonali tal Istorja tal Ukrajna fit Tieni Gwerra Dinjija fuq ix Xatt il Lemini tad Dnieper Siti notevoli oħra hija l lukanda ċilindrika Salut quddiem il Pjazza tal Glorja u l fjamma eterna fil Qabar tat tifkira tat Tieni Gwerra Dinjija tas Suldat Mhux Magħruf u d Dar bil Chimaeras Fost il monumenti l aktar magħrufa ta Kiev hemm l istatwa ta Mikhail Mikeshin ta Bohdan Khmelnytsky fuq iz ziemel tiegħu ħdejn il Katidral ta Santa Sophia il qaddis Vladimir il Kbir San Vladimir il għawwied tar Rus li jħares lejn ix xmara ta fuq Podil mill Għolja ta San Vladimir il monument għal Kyi Shchek u Khoryv u Lybid il fundaturi leġġendarji tal belt fil moll ta Dnieper Fuq Pjazza Indipendenza fiċ ċentru tal belt zewġ monumenti jgħollu tnejn mill protetturi tal belt il protettur storiku ta Kiev Michael Archangel fuq rikostruzzjoni ta wieħed mill gradi tal belt il qadima u invenzjoni moderna l alla protettriċi Berehynia fuq kolonna għolja Kultura Kyiv kienet iċ ċentru kulturali storiku taċ ċivilta Slava tal Lvant u benniena ewlenija għall Kristjanizzazzjoni ta Kyivan Rus Kyiv zammet matul sekli sħaħ l importanza kulturali tagħha u anke fi zminijiet ta tħassir relattiv baqgħet iċ ċentru ta importanza primarja tal Kristjanezmu Ortodoss tal Lvant Is siti sagri tagħha li jinkludu l Kyiv Pechersk Lavra il Monasteru tal Għerien u l Katidral ta Santa Sophia huma probabbilment l aktar pellegrini famuzi attirati għal sekli sħaħ u issa rikonoxxuti bħala Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO jibqgħu ċ ċentri reliġjuzi primarji kif ukoll il attrazzjoni turistika ewlenija Is siti msemmija hawn fuq huma wkoll parti mill kollezzjoni Seven Wonders of Ukraine It teatri ta Kiev jinkludu l Opera House ta Kyiv it Teatru tad Drama Akkademiku Nazzjonali Ivan Franko it Teatru Akkademiku Nazzjonali tad Drama Russa Lesya Ukrainka it Teatru tal Pupazzi ta Kiev il Palazz ta Ottubru u l Filarmonika Nazzjonali tal Ukrajna u oħrajn Fl 1946 Kiev kellha erba teatri sala tal opra waħda u sala tal kunċerti izda l biċċa l kbira tal biljetti mbagħad kienu allokati għal gruppi privileġġjati Ċentri kulturali sinifikanti oħra jinkludu l Istudjos tal Films Dovzhenko u ċ Ċirku ta Kiev L aktar importanti mill ħafna muzewijiet tal belt huma l Muzew Storiku tal Istat ta Kiev il Muzew Nazzjonali tal Istorja tal Ukrajna fit Tieni Gwerra Dinjija il Muzew Nazzjonali tal Arti il Muzew tal Arti tal Punent u Orjentali iċ Ċentru tal Arti Pinchuk u l Muzew Nazzjonali ta Arti Russa Fl 2005 Kyiv ospitat il 50 Eurovision Song Contest annwali u fl 2017 it 62 Eurovision Song Contest annwali Bosta kanzunetti u pitturi kienu ddedikati lill belt Xi kanzunetti saru parti mill folklor Russu Ukrain u Lhudi L aktar kanzunetti popolari huma Kif ma nħobbok Kyiv ta tiegħi u Kyiv Waltz Il kompozitur magħruf Ukrain Oleksandr Bilash kiteb operetta bl isem Leġġenda ta Kyiv Attrazzjonijiet Jingħad li wieħed jista jimxi minn tarf għall ieħor ta Kiev fis sajf mingħajr ma jħalli d dell tal ħafna siġar tiegħu L aktar karatteristiċi huma l qastan taz zwiemel kashtani kashtany Kyiv hija magħrufa bħala belt ħadra b zewġ ġonna botaniċi u bosta parks kbar u zgħar Il Muzew Nazzjonali tal Istorja tal Ukrajna fit Tieni Gwerra Dinjija jinsab hawn li joffri wirjiet kemm fuq ġewwa kif ukoll fuq barra tal istorja militari u tagħmir imdawwar minn għoljiet verġanti li jħarsu lejn ix xmara Dnieper Fost il gzejjer numeruzi Venetsianskyi jew Hydropark hija l aktar zviluppata Huwa aċċessibbli bil metro jew bil karozza u jinkludi park tad divertiment bajjiet għall għawm kiri ta dgħajjes u night clubs Il Victory Park Park Peremohy ħdejn l istazzjon tas subway Darnytsia huwa destinazzjoni popolari għal strollers joggers u ċiklisti It tbaħħir is sajd u l isports tal ilma huma passatempi popolari fi Kiev Il lagi u x xmajjar taz zona jiffrizaw fix xitwa u s sajjieda tas silġ jidhru frekwenti bħalma huma t tfal bir rebekkins tas silġ tagħhom Madankollu il quċċata tas sajf tiġbed massa akbar ta nies lejn ix xtut għall għawm jew għat tixmix b temperaturi għoljin matul il jum kultant jilħqu 30 sa 34 C 86 sa 93 F Iċ ċentru ta Kiev Pjazza Indipendenza u Triq Khreschatyk isir post kbir ta festa fuq barra bil lejl matul ix xhur tas sajf b eluf ta nies jieħdu ħin tajjeb f ristoranti klabbs u kafetteriji fil qrib It toroq ċentrali huma magħluqa għat traffiku tal karozzi fi tmiem il ġimgħa u vaganzi L Inzul Andriyivskyy hija waħda mit toroq storiċi l aktar magħrufa u attrazzjoni turistika ewlenija fi Kiev L għolja hija s sit tal Kastell ta Richard the Lionheart il Knisja ta Sant Andrija fuq stil barokk id dar tal kittieb imwieled f Kiev Mikhail Bulgakov il monument ta Yaroslav l Għorrief il Gran Prinċep ta Kyiv u ta Novgorod u bosta monumenti oħra Varjeta wiesgħa ta prodotti tar razzett hija disponibbli f ħafna mis swieq tal bdiewa ta Kiev bis Suq Besarabsky fiċ ċentru stess tal belt huwa l aktar famuz Kull reġjun residenzjali għandu s suq tiegħu stess jew rynok Hawnhekk wieħed isib mejda wara mejda ta individwi li jagħmlu dak kollu immaġinabbli ħaxix laħam frisk u affumikat ħut ġobon għasel prodotti tal ħalib bħal ħalib u smetana krema qarsa magħmula mid dar kavjar fjuri maqtugħin oġġetti tad dar għodda u ħardwer u ħwejjeġ Kull wieħed mis swieq għandu t taħlita unika tiegħu stess ta prodotti b xi swieq iddedikati biss għal oġġetti speċifiċi bħal karozzi partijiet tal karozzi annimali domestiċi ħwejjeġ fjuri u affarijiet oħra Fil periferija tan Nofsinhar tal belt ħdejn ir raħal storiku Pyrohiv hemm muzew ta barra imsejjaħ uffiċjalment il Muzew tal Arkitettura Folkloristika u l Ħajja tal Ukrajna Għandu erja ta 1 5 kilometri kwadri 1 sq mi Dan it territorju jospita diversi mini villaġġi li jirrapprezentaw skont ir reġjun l arkitettura rurali tradizzjonali tal Ukrajna Kyiv għandha wkoll bosta attrazzjonijiet rikreattivi bħal bowling alleys go cart tracks postijiet tal paintball swali tal biljard u anke shooting ranges Iz Zoo ta Kyiv ta 100 sena jinsab fuq 40 ettaru u skont CBC iz zoo għandu 2 600 annimal minn 328 Muzewijiet u galleriji Kyiv hija dar għal xi 40 muzew differenti Fl 2009 huma rreġistraw total ta 4 3 miljun zjara Il Muzew Nazzjonali tal Istorja tal Ukrajna fit Tieni Gwerra Dinjija huwa kumpless ta tifkira li jfakkar il Front tal Lvant tat Tieni Gwerra Dinjija fl għoljiet fuq ix xatt tal lemin tad Dnieper f Pechersk Il fortizza ta Kiev hija l bini ta fortifikazzjoni tas seklu 19 li jinsab fil kapitali Ukrajna Kyiv li darba kienet tappartjeni għal fortizzi tal Punent tar Russja Dawn l istrutturi darba kumpless magħqud inbnew fil Pechersk u l inħawi mill armata Russa Xi wħud mill binjiet huma restawrati u mibdula f muzew imsejjaħ il Fortezza ta Kyiv filwaqt li oħrajn qed jintuzaw f diversi installazzjonijiet militari u kummerċjali Il Muzew Nazzjonali tal Arti tal Ukrajna huwa muzew iddedikat għall arti tal Ukrajna Il Golden Gate huwa portal storiku fil ħitan tal belt antika L isem Zoloti Vorota jintuza wkoll għal teatru fil qrib u stazzjon tal Metro Kyiv Il Muzew Nazzjonali Ukrain zgħir ta Chernobyl jaġixxi kemm bħala tifkira kif ukoll bħala ċentru storiku ddedikat għall avvenimenti madwar id dizastru ta Chernobyl tal 1986 u l effett tiegħu fuq il poplu Ukrain l ambjent u l attitudnijiet sussegwenti lejn is sikurezza tal enerġija nukleari kollha kemm hi Sports Kyiv għandha ħafna klabbs tal futbol professjonali u dilettanti inkluzi Dynamo Kyiv Arsenal Kyiv u FC Obolon Kyiv izda Dynamo Kyiv biss jilagħbu fil Premier League Ukrain Minn dawn it tlieta Dynamo Kyiv kellha l aktar suċċess tul l istorja tagħha Perezempju sal kollass tal Unjoni Sovjetika fl 1991 il klabb rebaħ 13 il Kampjonat tal USSR 9 Tazza tal USSR u 3 Super Cups tal USSR u b hekk Dynamo sar l aktar klabb ta suċċess fl istorja tal Kampjonat Top Sovjetiku Klabbs oħra prominenti tal isport mhux tal futbol fil belt jinkludu il klabb tal hockey tas silġ Sokil Kyiv u l klabb tal basketball BC Budivelnyk Dawn iz zewġ timijiet jilagħbu fl ogħla kampjonati Ukrajni għall isport rispettiv tagħhom Budivelnyk twaqqfet fl 1945 Sokil twaqqfet fl 1963 matul l ezistenza tal Unjoni Sovjetika Dawn iz zewġ timijiet jilagħbu l logħob tagħhom f darhom fil Palazz tal Isport ta Kyiv Matul l Olimpjadi tas Sajf tal 1980 li saru fl Unjoni Sovjetika Kyiv organizza l logħbiet preliminari u l kwarti tal finali tat tournament tal futbol fl Istadium Olimpiku tiegħu li ġie rikostruwit apposta għall avveniment Mill 1 ta Diċembru 2008 l istadium għadda minn rikostruzzjoni fuq skala sħiħa sabiex jissodisfa l istandards stabbiliti mill UEFA għall ospitar tat tournament tal futbol tal Euro 2012 iċ ċerimonja tal ftuħ saret fil prezenza tal president Viktor Yanukovich fit 8 ta Ottubru 2011 bl ewwel avveniment ewlieni jkun kunċert ta Shakira li kien ippjanat apposta biex jikkoinċidi mal ftuħ mill ġdid tal istadium matul l Euro 2012 Stadji sportivi notevoli oħra kumplessi sportivi fi Kyiv jinkludu l Valeriy Lobanovskyi Dynamo Stadium il Palazz tal Isports fost ħafna oħrajn Il biċċa l kbira tat timijiet nazzjonali Ukrajni jilagħbu l logħbiet internazzjonali tagħhom f darhom fi Kyiv It tim nazzjonali tal futbol tal Ukrajna perezempju se jilgħab partiti fl Istadium Olimpiku mibni mill ġdid mill 2011 Wara l UEFA Euro 2012 il belt saret l aktar destinazzjoni popolari għat turisti Ewropej Dakinhar kien irreġistrat numru rekord ta 1 8 miljun turist barrani flimkien ma madwar 2 5 miljun turist domestiku Aktar minn 850 000 turist barrani zaru Kiev fl ewwel nofs tal 2018 meta mqabbla ma 660 000 turist matul l istess perjodu fl 2013 Mill 2018 ir rata ta okkupazzjoni tal lukanda minn Mejju sa Settembru hija medja ta 45 50 Il ħostels u l lukandi ta tliet stilel huma madwar 90 mimlija il lukandi ta erba stilel 65 70 Sitt lukandi ta ħames stilel jokkupaw medja ta 50 55 Turisti ordinarji ġeneralment jiġu minn Mejju sa Ottubru u turisti tan negozju minn Settembru sa Mejju Turizmu Minn meta introduċiet reġim mingħajr viza għall istati membri tal UE u l Isvizzera fl 2005 l Ukraina rat zieda kostanti fin numru ta turisti barranin li jzuru l pajjiz Qabel ir riċessjoni tal 2008 09 it tkabbir annwali medju fin numru ta zjarat barranin f Kiev kien ta 23 fuq perjodu ta tliet snin Fl 2009 total ta 1 6 miljun turist qagħdu fil lukandi ta Kiev li minnhom kwazi 259 000 madwar 16 kienu barranin Innu tal belt Fl 2014 il kunsill tal belt ta Kiev stabbilixxa l innu tal belt Sar kanzunetta tal 1962 Yak tebe ne liubyty Kyieve mii Yak tebe ne lyubiti Kiyeve mij bejn wieħed u ieħor Kif ma nħobbx Kyiv tiegħi Simboli tal belt Is siġra tal qastan taz ziemel hija waħda mis simboli ta Kyiv Kienet prezenti ħafna fuq l arma tal belt uzata mill 1969 sal 1995 Ekonomija Bħal fil biċċa l kbira tal bliet kapitali Kyiv hija ċentru amministrattiv kulturali u xjentifiku ewlieni tal pajjiz Hija l akbar belt fl Ukrajna kemm f termini ta popolazzjoni kif ukoll ta zona u tgawdi l ogħla livelli ta attivita kummerċjali Fl 1 ta Jannar 2010 kien hemm madwar 238 000 entita kummerċjali rreġistrati fi Kyiv Ċifri uffiċjali juru li bejn l 2004 u l 2008 l ekonomija ta Kiev qabzet lill bqija tal pajjiz u kibret b medja annwali ta 11 5 Wara l krizi finanzjarja globali li bdiet fl 2007 l ekonomija ta Kiev sofriet daqqa ta ħarta kbira fl 2009 bil prodott gross reġjonali li naqas bi 13 5 f termini reali 150 Għalkemm rekord għoli it tnaqqis fl attivita kien 1 6 punti perċentwali izgħar minn dak għall pajjiz kollu L ekonomija fi Kyiv bħal fil bqija tal Ukrajna irkuprat xi ftit fl 2010 u l 2011 Kyiv hija belt bi dħul medju bi prezzijiet komparabbli ma ħafna bliet Amerikani ta daqs medju jiġifieri konsiderevolment aktar baxxi mill Ewropa tal Punent Minħabba li l belt għandha bazi ekonomika kbira u diversa u mhijiex dipendenti fuq l ebda industrija u jew kumpanija waħda ir rata tal qgħad tagħha storikament kienet relattivament baxxa 3 75 biss matul l 2005 2008 Tabilħaqq anke meta r rata ta qgħad qabzet għal 7 1 fl 2009 baqgħet ferm taħt il medja nazzjonali ta 9 6 Minn Jannar 2022 is salarju medju fix xahar fi Kiev laħaq 21 347 UAH 540 gross u 17 184 UAH 430 netti Kiev huwa ċ ċentru mhux ikkontestat tan negozju u l kummerċ ta l Ukraina u dar għall akbar kumpaniji tal pajjiz bħal Naftogaz Ukrainy Energorynok u Kyivstar Fl 2010 il belt ammontat għal 18 tal bejgħ bl imnut nazzjonali u 24 tal attivita kollha tal kostruzzjoni Proprjeta immobbli hija waħda mill forzi ewlenin fl ekonomija ta Kiev Il prezzijiet medji tal appartamenti huma l ogħla fil pajjiz u fost l ogħla fl Ewropa tal Lvant 161 Kiev jikklassifika wkoll għoli f termini ta proprjeta immobbli kummerċjali u għandu l ogħla bini ta uffiċini tal Ukrajna bħal Gulliver u Parus u wħud mill akbar ċentri tax xiri tal Ukrajna bħal Dream Town u Ocean Plaza F Mejju 2011 l awtoritajiet ta Kiev ipprezentaw strateġija ta zvilupp ta 15 il sena li titlob li jiġu attirati sa EUR82 biljun ta investiment barrani sal 2025 biex tiġi mmodernizzata l infrastruttura tat trasport u l utilitajiet tal belt u tagħmilha aktar attraenti għat turisti Industrija L industriji primarji fi Kiev jinkludu utilitajiet jiġifieri provvista ta elettriku gass u ilma 26 tal produzzjoni industrijali totali manifattura ta ikel xorb u prodotti tat tabakk 22 kimika 17 inġinerija mekkanika 13 u manifattura ta karta u prodotti tal karta inkluzi l pubblikazzjoni l istampar u r riproduzzjoni ta midja rreġistrata 11 L Istitut tat Trasport taz Zejt għandu l kwartieri ġenerali hawn Manifattura Kuznya na Rybalskomu produzzjoni navali Antonov Serial Production Plant ex Aviant manifattura ta ajruplani Aeros produzzjoni ta ajruplani zgħar Kyiv Roshen Factory ħelu Kyiv Arsenal ex manifattur tal armi jispeċjalizza fil produzzjoni ta strumenti ta preċizjoni ottika Obolon birrerija Kyiv Aircraft Repair Plant 410 fabbrika tat tiswija fl Ajruport ta ZhulyanyEdukazzjoni u xjenzaNASU L Istitut għall Ilsien Ukrajn Ukrain Institut ukrayinskoyi movi ġie ffurmat fl 1991 u jinsab fil bini tal Istitut tal Istorja tal Ukrajna fi Triq Hrushevsky fi Kiev Direttur tal istitut huwa tabib tal filoloġija professur Pavlo Hrytsenko li huwa assistit minn membru korrispondenti tal NAS tal Ukrajna tabib tal filoloġija professur Vasyl Nimchuk membru korrispondenti tal NAS tal Ukraina tabib tal filoloġija professur Ivan Vyhovanets membru korrispondenti tal NAS tal Ukrajna tabib tal filoloġija professur Svitlana Yermolenko Pechersk Riċerka xjentifika Ir riċerka xjentifika titwettaq f ħafna istituti ta edukazzjoni ogħla u barra minn hekk f ħafna istituti ta riċerka affiljati mal Akkademja tax Xjenzi tal Ukraina Kyiv hija d dar tal ministeru tal edukazzjoni u x xjenza tal Ukrajna u hija nnotata wkoll għall kontribuzzjonijiet tagħha għar riċerka medika u tax xjenza tal kompjuter Fl 2016 UNIT Factory Fabbrika Nazzjonali Ukraina tal IT fetħet Joffri format kompletament ġdid ta edukazzjoni tal IT L edukazzjoni hija kompletament b xejn għall apprendisti kollha soġġetti għall konformita mat termini tal programm Fi ħdan dan il proġett hemm iċ Ċentru għall Izvilupp tal Kumpaniji tat Teknoloġija TCDC l Universita BIONIC miftuħa inter korporattiva IT universita kif ukoll zewġ laboratorji hi tech VR Lab Crytek u Smart City lab Edukazzjoni universitarja Universita Nazzjonali Taras Shevchenko Kyiv tospita ħafna universitajiet l akbar huma l Universita Nazzjonali ta Kyiv Taras Shevchenko l Universita Teknika Nazzjonali Istitut Politekniku ta Kiev Kyiv Mohyla Academy u l Universita Nazzjonali tal Kummerċ u l Ekonomija ta Kyiv Minn dawn l Akkademja Mohyla hija l eqdem imwaqqfa bħala skola teoloġika fl 1632 izda l Universita ta Shevchenko imwaqqfa fl 1834 hija l eqdem f operazzjoni kontinwa In numru totali ta istituzzjonijiet ta edukazzjoni ogħla fi Kiev joqrob lejn l 200 li jippermetti liz zgħazagħ isegwu kwazi kull linja ta studju Filwaqt li l edukazzjoni tradizzjonalment tibqa fil biċċa l kbira f idejn l istat hemm bosta istituzzjonijiet privati akkreditati fil belt L Akkademja tax Xjenzi tal Ukraina hija bbazata fi Kyiv Edukazzjoni sekondarja Hemm madwar 530 skola sekondarja ġenerali u madwar 680 nursery u kindergartens fi Kyiv Barra minn hekk hemm skejjel ta filgħaxija għall adulti skejjel tekniċi speċjalizzati u s Seminarju Teoloġiku tal Evanġelju Libreriji pubbliċi Hemm ħafna libreriji fil belt bil Librerija Nazzjonali Vernadsky li hija l librerija akkademika ewlenija u ċ ċentru ta informazzjoni xjentifika tal Ukrajna kif ukoll waħda mill akbar libreriji nazzjonali fid dinja li hija l akbar u l aktar waħda importanti Il Librerija Nazzjonali hija affiljata mal Akkademja tax Xjenzi safejn hija librerija ta depozitu u għalhekk isservi bħala l maħzen tal arkivji tal akkademja Il librerija nazzjonali hija l akbar repozitorju tad dinja tal muzika folkloristika Lhudija rreġistrata fuq ċilindri tax xama Edison Il Kollezzjoni tagħhom ta Folklor Muzikali Lhudi 1912 1947 ġiet iskritta fir Reġistru tal Memorja tad Dinja tal UNESCO fl 2005 Infrastruttura u t TrasportTrasport pubbliku lokali Trolleybus ElektroLAZ 301 fi Pjazza Sofia li tgħaddi mill istatwa ta Bohdan Khmelnytsky It trasport pubbliku lokali fi Kyiv jinkludi l Metro karozzi tal linja u minibuses trolleybuses trams taxi u funikular Hemm ukoll servizz ferrovjarju taċ ċirku ġewwa l belt Il Kyiv Metro li hija proprjeta pubblika u operata hija l aktar netwerk mgħaġġla l aktar konvenjenti u affordabbli li jkopri l biċċa l kbira izda mhux kollha tal belt Il Metro qed tespandi lejn il limiti tal belt biex tissodisfa d domanda dejjem tikber b tliet linji b tul totali ta 66 1 kilometri 41 1 mil u 51 stazzjon li wħud minnhom huma monumenti arkitettoniċi rinomati Il Metro iġorr madwar 1 422 miljun passiġġier kuljum 176 li jammontaw għal 38 tat tagħbija tat trasport pubbliku ta Kyiv Fl 2011 in numru totali ta vjaġġi qabez il 519 il miljun Zoloti Vorota Metro Station Sala Ċentrali Central Sala Is sistema storika tat tramm kienet l ewwel tramm elettriku fl ex Imperu Russu u t tielet waħda fl Ewropa wara Berlin Strassembahn u t tramm ta Budapest Is sistema tat tramm tikkonsisti f 139 9 km 86 9 mi ta binarji inkluzi 14 il km 8 7 mi zewġ linji Rapid Tram moqdija minn 21 rotta bl uzu ta 523 karozza tat tramm Ladarba kien metodu ta trasport mizmuma tajjeb u uzat ħafna is sistema issa qed titneħħa gradwalment favur il karozzi tal linja u t trolleybuses Il Funikulari ta Kyiv inbniet matul l 1902 1905 Tgħaqqad il Uppertown storiku u l viċinat kummerċjali t isfel ta Podil permezz tal Għolja wieqfa ta Saint Vladimir li tissorvelja x Xmara Dnieper Il linja tikkonsisti minn zewġ stazzjonijiet It trasport pubbliku kollu bit triq ħlief għal xi minibuses huwa mħaddem mill kumpanija muniċipali magħquda Kyivpastrans Huwa sussidjat ħafna mill belt Is sistema tat trasport pubbliku ta Kiev ħlief għat taxis tuza sistema ta tariffi b rata fissa sempliċi irrispettivament mid distanza vjaġġata il biljetti jew it tokens iridu jinxtraw kull darba li titla abbord vettura Is sistema tal biljetti diġitali hija diġa stabbilita fi Kyiv Metro bi pjanijiet għal modi ta trasport oħra Passes ta skont huma disponibbli għall istudenti tal iskola primarja u tal edukazzjoni għolja Il pensjonanti juzaw it trasport pubbliku b xejn Hemm passes kull xahar fil kombinazzjonijiet kollha tat trasport pubbliku Il prezzijiet tal biljetti huma regolati mill gvern tal belt u l ispiza ta rikba waħda hija ferm aktar baxxa milli fl Ewropa tal Punent Is suq tat taxis fi Kyiv huwa espansiv izda mhux regolat B mod partikolari in noll tat taxi għal kull kilometru mhuwiex regolat Hemm kompetizzjoni ħarxa bejn kumpaniji privati tat taxis Toroq u pontijiet Kyiv tirrapprezenta l punt fokali tas sistema ta toroq nazzjonali tal Ukrajna b hekk marbuta bit triq mal bliet kollha tal pajjiz Ir rotot Ewropej E40 E95 u E373 jaqsmu fi Kyiv Hemm tmien pontijiet ta Dnieper u għexieren ta intersezzjonijiet separati mill gradi fil belt Diversi intersezzjonijiet ġodda qed jinbnew Hemm pjanijiet biex tinbena ring road full size kompletament separata mill gradi madwar Kyiv Fl 2009 it toroq ta Kyiv kienu f kundizzjoni teknika ħazina u mizmuma b mod inadegwat Il konġestjonijiet tat traffiku u n nuqqas ta spazju għall parkeġġ qed jikbru problemi għas servizzi kollha tat trasport bit triq fihom Trasport bl ajru Kyiv hija moqdija minn zewġ ajruporti internazzjonali tal passiġġieri l Ajruport ta Boryspil 30 kilometru 19 il mil l bogħod u l Ajruport Zhulyany izgħar proprjeta muniċipali fil periferija tan Nofsinhar tal belt Hemm ukoll l ajruport tal merkanzija Gostomel u tliet ajruporti operattivi addizzjonali li jiffaċilitaw il kumpanija tal manifattura tal ajruplani Antonov u l avjazzjoni ġenerali Ferroviji Il ferroviji huma l mod ewlieni ta Kyiv ta trasport intracity u suburban Il belt għandha infrastruttura ferrovjarja zviluppata li tinkludi stazzjon tal passiġġieri fuq distanzi twal 6 stazzjonijiet tal merkanzija depoziti u faċilitajiet ta tiswija Madankollu din is sistema għadha tonqos milli tissodisfa d domanda għas servizz tal passiġġieri B mod partikolari l Istazzjon tal Ferroviji Kyiv Pasazhyrskyi huwa l uniku terminal tal passiġġieri fuq distanzi twal vokzal tal belt Għaddejja kostruzzjoni biex l istazzjon tal ferrovija kbir ta Darnytsia fuq il parti tax xellug ta Kiev jinbidel f ċentru tal passiġġieri fuq distanzi twal li jista jħaffef it traffiku fl istazzjon ċentrali Pontijiet fuq ix Xmara Dnieper huma problema oħra li tirrestrinġi l izvilupp tas sistema ferrovjarja tal belt Bħalissa pont ferrovjarju wieħed biss minn tnejn huwa disponibbli għal traffiku intens tal ferrovija Qed jinbena pont ġdid kombinat bil ferrovija u l karozzi bħala parti mill proġett Darnytsia Fl 2011 l amministrazzjoni tal belt ta Kiev stabbilixxiet il Ferrovija Urbana ġdida għal Kyiv Dan is servizz jaħdem f intervalli standard ta bejn 4 u 10 minuti matul il ġurnata u jsegwi rotta ċirkolari madwar iċ ċentru tal belt li tippermettilu jaqdi ħafna mis subborgi ta ġewwa ta Kiev Skambji bejn Kyiv Metro u Fast Tram jezistu f ħafna mill waqfiet tal istazzjon tal ferrovija urbana 183 Il ferroviji suburbani Elektrichka huma mgħoddija mill Ferroviji Ukraini ta proprjeta pubblika Is servizz tal ferrovija suburbani huwa mgħaġġel u bla periklu f termini ta inċidenti tat traffiku Izda l ferroviji mhumiex affidabbli peress li jistgħu jaqgħu lura b mod sinifikanti jistgħu ma jkunux siguri f termini ta kriminalita u l karozzi elektrichka huma mizmuma ħazin u huma iffullati zzejjed fis sigħat għaġla Hemm ħames direzzjonijiet elektrichka minn Kyiv Nizhyn il Grigal Hrebinka Xlokk Myronivka nofsinhar Fastiv lbiċ Korosten tal Punent Aktar minn tuzzana ta waqfiet ta elektrichka jinsabu fil belt li jippermettu lir residenti ta distretti differenti juzaw il ferroviji suburbani Ilma u sanita Il gvern nazzjonali ddelega r responsabbilta għas servizzi tal ilma u tas sanita lill awtoritajiet lokali Kyivvodokanal hija kumpanija privata b ishma konġunti li tipprovdi tali servizzi lil Kyiv It tul tan netwerks tal provvista tal ilma huwa 4231 km li minnhom 1798 km huma dilapidati It tul tan netwerks tad drenaġġ huwa 2662 km li minnhom 830 km huma dilapidati Fotografiji u MultimediaKyiv Kyiv Kyiv Kyiv Kyiv Kyiv Bini tal klabb Ukrain Ukrainian club building Edificio del club ucraniano Bini tal klabb Ukrain Ukrainian club building Edificio del club ucraniano Zoloti Vorota Metro Station Sala Ċentrali Central Sala Trolleybus ElektroLAZ 301 fi Pjazza Sofia li tgħaddi mill istatwa ta Bohdan Khmelnytsky Universita Nazzjonali Taras Shevchenko L Akkademja tax Xjenzi tal Ukraina hija bbazata fi Kyiv L An 124 l akbar ajruplan li qatt ġie prodott bil massa iddisinjat minn Antonov fi Kyiv Id dipartiment tat TsUM departament store tienda departamental Il Run under the Chestnuts annwali ta 5 5 kilometri 3 4 il huwa avveniment sportiv pubbliku popolari fi Kyiv b mijiet jieħdu sehem kull sena Il Muzew Storiku Nazzjonali tal Ukrajna Veduta panoramika ta Pjazza Mykhailiv ċentrali ta Kyiv Mix xellug għal lemin l Akkademja Diplomatika il Ministeru tal Affarijiet Barranin wara l monument tal Prinċipessa Olga u l Monasteru tad Domed tad Deheb ta San Mikiel Lela fil Ġnien Botaniku Nazzjonali bil Monasteru Vydubychi il Pont Ferrovjarju Darnitskiy u Kyiv fuq ix xatt tax xellug vizibbli fl isfond Il monument lil San Volodymyr il Battista tar Rus li jagħti ħarsa mill Għolja ta San Vladimir il panorama xeniċi tax xatt tax xellug ta Dniepr huwa wieħed mis simboli ta Kiev spiss muri f pitturi u xogħlijiet fotografiċi tal belt Il monument lil San Volodymyr il Battista tar Rus li jħares mill Għolja ta San Vladimir il panorama xeniċi tax xatt tax xellug ta Dniepr huwa wieħed mis simboli ta Kyiv spiss muri f pitturi u xogħlijiet fotografiċi tal belt Kunċert pubbliku mizmum f Maidan Nezalezhnosti waqt il Konkors tal Kanzunetta tal Eurovision Kyiv 2005 Kyiv Teatru tal Pupazzi Akkademiku Opra Nazzjonali ta Kyiv Golden Gate Katidral tad Dormizzjoni Mqaddsa Katidral ta Santa Sofia Katidral ta San Volodimir Monasteru tal Koppla tad Deheb ta San Mikiel Knisja ta Sant Andrija Mariinskyi Palace Dar bil Chimaeras Arkitettura tal Qawmien Moorish Veduta panoramika ta Podil wieħed mill viċinat ċentrali ta Kyiv Veduta panoramika tax xatt tal lemin ta Kiev fejn jinsab iċ ċentru tal belt Mejju 2011 Il viċinat Berezniaky f Dnipro Raion Veduta tal kwartieri tax xellug ta Kyiv Is sede tal Kunsill tal Belt ta Kiev u l Istat fit triq Khreshchatyk Il Ministeru tal Affarijiet Barranin Il bini tal amministrazzjoni presidenzjali Is sede tal Kabinett tal Ministri tal Ukrajna Immaġini Sentinel 2 tal Programm Copernicus ta kyiv u d Dnieper Il bandiera nazzjonali tal Ukrajna ttajret quddiem il City Hall ta Kiev għall ewwel darba fl 24 ta Lulju 1990 Sal 1936 Kyiv kienet belt fuq ix xatt tal lemin tad Dnieper fdalijiet ta Kiev matul it Tieni Gwerra Dinjija kmamar tal kunsill ta Kiev fl 1930 kmamar tal kunsill ta Kiev fl 1930 Kiev fl aħħar tas seklu 19 Il mappa tal 1686 tal belt ta Kyiv Kjovia Il Magħmudija ta Kyivans pittura ta Klavdiy Lebedev Ungerizi fi Kiev fl 830 matul iz zmien tar Rus Khaganate Il leġġendarji Kyi Shchek Khoryv u Lybid fil Kronika Radziwill Framment mill Atlas tad Dinja l Ġdida ta John Cary Londra 1808 Il belt kienet tinsab fuq il fruntiera bejn iz zoni ta influwenza li qabel kienu Pollakki xellug u Russi lemin u l isem kien ipprezentat bħala Kiev Framment mill Atlas tad Dinja l Ġdida ta John Cary Londra 1808 Il belt kienet tinsab fuq il fruntiera bejn iz zoni ta influwenza li qabel kienu Pollakki xellug u Russi lemin u l isem kien ipprezentat bħala Kiev Dettall mill Mappa tal Polonja u l Ungerija ta Sebastian Munster 1552 li turi Kiev bit tikketta Kyouia epatus Latin Kyovia episcopatus lit episkopat ta Kyiv Xjenza u teknoloġija fuq il qoxra tar rivista Time 1953 1913 2002 kirurgu u inventur tal qalb Sovjetiku u Ukren 1906 1994 manifattur Zvizzeru tat tabakk premium magħruf bħala King of Sigars imwieled fl 1976 programmatur tal kompjuter Amerikan CEO u ko fundatur ta imwieled fl 1955 xjenzat politiku 1893 1986 matematiku 1918 2020 xjenzat president tal 1889 1972 pijunier tal avjazzjoni Russu Amerikana Politika Prim Ministru ta Izrael 1973 1898 1978 politiku Izraeljan ir raba Reliġjon 1874 1948 filosofu reliġjuz u politiku Ortodoss Russu imwieled fl 1967 Kap Rabbi ta Kiev 1596 1647 ta Kiev mill 1633 1941 2021 kittieb editur u teologu bil lingwa Russa Talmudista tas seklu 12 1681 1736 teologu poeta matematiku u filosfu Konflitti militari 1917 1944 pilota tal ġlied Pollakk imwielda fl 1968 fundatriċi ta Taira s Angels Sports imwieled fl 1952 plejer tal futbol Ukren imwieled fl 1971 wrestler Olimpiku Kanadiz imwieled l Ukrajna 1939 2002 kowċ tal futbol Sovjetiku u Ukren imwieled fl 1976 plejer tal futbol Ukren imwieled fl 1989 plejer professjonali tal hockey tas silġ Ukrain Oħrajn prinċep li ħakem 882 912 reġent ta għal binha mill 945 sa l 960 Nicholas Pritzker nisel tal u ħakkiem ta mill 980 sal 1015 1823 1888 negozjant u filantropuBliet ġemellati sister citiesAnkara Turkija 1993 Turkmenistan 2001 Astana Kazakistan 1998 Ateni Greċja 1996 Baku Azerbajġan 1997 Beijing Ċina 1993 Kirġizistan 1997 Brazilja Brazil 2000 Bratislava Slovakkja 1969 Brussell Belġju 1997 Bukarest Rumanija 2022 Buenos Aires Arġentina 2000 Chicago Stati Uniti 1991 Chișinău Moldova 1993 Edinburgu Renju Unit 1989 Firenze Italja 1967 Ġakarta Indonezja 2005 Krakow Polonja 1993 Kjoto Ġappun 1971 Ġermanja 1956 Lima Peru 2005 Belt tal Messiku Messiku 1997 Munich Ġermanja 1989 Danimarka 1989 Kirġizistan 2002 Pretorja Afrika t Isfel 1993 Riga Latvja 1998 Rio de Janeiro Brazil 2000 Santiago Ċili 1998 Sofija Bulgarija 1997 Ċina 2005 Tallinn Estonja 1994 Finlandja 1954 Tashkent Uzbekistan 1998 Tbilisi Ġeorġja 1999 Toulouse Franza 1975 Vilnius Litwanja 1991 Varsavja Polonja 1994 Wuhan Ċina 1990 Ħoloq esterniWikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x jaqsmu ma Kiev www kmv gov ua Mediafax https www mediafax ro social nicusor dan am hotarat sa aprobam infratirea dintre bucuresti si kiev 20598398 Parametru mhux magħruf publisher injorat forsi ridt tuza pubblikatur minflok għajnuna Parametru mhux magħruf title injorat għajnuna Parametru mhux magħruf access date injorat għajnuna Parametru mhux magħruf date injorat għajnuna Parametru mhux magħruf website injorat għajnuna Parametru mhux magħruf language injorat għajnuna title nieqes jew vojt għajnuna