Tiziano Vecellio jew Tiziano Vecelli jew Tiziano da Cador bil Malti magħruf bħala Tizjanu twieled madwar l 1488 Pieve di

Tiziano Vecellio jew Tiziano Vecelli jew Tiziano da Cador , bil-Malti magħruf bħala Tizjanu, (twieled madwar l-1488 Pieve di Cadore, (provinċja ta' Belluno, fil-) - miet fis-27 ta' Awissu 1576 Venezja) kien pittur Taljan, l-iżjed memru importanti tal-iskola Venezjana ta-seklu 16. Huwa meqjus bħala wieħed mill-akbar ritrattisti ta' dak iż-żmien bis-saħħa tal-ħila li kellu biex joħroġ il-karattru tal-persunaġġi fir-ritratti. "Ħeles ukoll il-pittura mir-restrizzjoni tal-linja u l-forma fejn kienet inkarċrata mill-aħħar tal-Medjuevu, u għamel hekk biex jagħti l-poter lill-kulur".

Tizjanu

pittur tal-familji nobbli

Ħajja

Twelid

^(en) , 1488, c. 1490, 1480s, 1489, 1477

Nazzjonalità

Mewt

Venezja, 27 Awwissu 1576

Post tad-dfin

^(en)
^(en)

Kawża tal-mewt

kawżi naturali ()

Familja

Missier

Konjuga/i

^(en) (1525 ^(Gregorian) - 6 Awwissu 1530 ^(Gregorian))

Ulied

uri

^(en)
^(en)
^(en)

Aħwa

uri

^(mul)
^(en)

Tribù

^(en)

Edukazzjoni

Lingwi

Taljan

Għalliema

^(mul)
^(en)

Studenti

uri

^(en)
^(en)
^(en)
^(en)

Okkupazzjoni

Post tax-xogħol

Venezja

Milan
Ruma
Firenze

Xogħlijiet importanti

^(en)
^(en)
^(en)
^(en)
^(en)
^(en)
^(en)
^(en)
^(en)
^(en)
^(en)

Premjijiet

List

Sħubija

^(en)

Moviment

Psewdonomu

Veccellio, Tiziano

Moviment artistiku

	Tizjanu ġabar flimkien il-kobor u l-aspett terribbli ta' Mikelanġlu mal-grazzja u l-eleganza ta' Raffaello u kuluri tan-natura stess.
—Ludovico Dolce

Bijografija

Twieled Pieve di Cadore, belt żgħira fid-Dolomiti fil- bejn l-1488 u l-1490 f'familja għanja tal-post. Missieru Gregorio Vecellio kellu bosta karigi, fosthom dawk ta' kaptan tal-milizja u spettur tal-minjieri.

Ma nafux x'għamla ta' edukazzjoni rċieva: x'aktarx ma kienx jaf bil-Latin, lingwa importanti ħafna f'dik l-epoka, u l-maġġoranza tal-ittri li waslulna inkitbu f'ismu minn oħrajn. Tizjanu ġie introdott għall-pittura flimkien ma' ħuh Francesco. It-tnejn intbagħtu Venezja, fl-età ta' 9 jew 10 snin biex jistudjaw l-arti. Hemm bdew fl-istudju ta' , artista li jaħdem il-mużajk. Wara erba' jew ħames snin, Tizjanu daħal jaħdem fil-istudju tal-pittur u mbagħad ma' ħuh , dak iż-żmien l-artista l-aktar famuż ta' Venezja. Hemm iltaqa' ma' Giorgio da Castelfranco, magħruf bħala . Saru ħbieb u sħab, u fl-1508 ħadmu flimkien fuq l-affreski fuq barra tal-Fontego dei Tedeschi .

Sentejn wara, Giorgione miet bil-pesta u x'aktarx li ħafna pitturi li Giorgione ma kienx lesta, spiċċahom Tizjanu. Mill-1508 sal-1568, Tizjanu kien jaħdem ukoll fl-inċiżjoni fl-injam. Saħansitra hemm min jaħseb li kien imdaħħal fl-iżvilupp tal-Fabrica, volum fid-daqs ta' folio ta' 663 paġna, li fih aktar minn 300 figura anatomika inċiża fl-injam. Imma qatt ma nstabu provi.

Tizjanu pinġa tliet affreski għall-iScuola di Sant'Antonio ta' , fejn mar fl-1511. Fl-1516, wara l-mewt ta' Giovanni Bellini, inħatar pittur uffiċjali tar- u waqqaf studju fuq il-Kanal il-Kbir f'San Samuele. Bosta artisti kontemporanji kienu jaħdmu hemm għal xi żmien, fosthom u .

Fl-Assunzjoni tal-Verġni, ordnata għat-titular tal-Knisja ta' Santa Maria Gloriosa dei Frari fl-1516 u mwaħħla fil-knisja fl-1518, Tizjanu neħħa kull referenza ikonografika tradizzjonali għall-mewt u mexa mat-teoloġija Franġiskana kontemporanja biex ħoloq it-tlugħ glorjuż fis-sema tal-Madonna. Din is-soluzzjoni minn dak iż-żmien saret il-kompożizzjoni ta' referenza madwar id-dinja Kattolika. Fl-1520, esegwixxa ordni kbira għad-dekorazzjoni tal-, Il-Battalja ta' Cadore (affresk kbir li nqered bin-nar fl-1577), u tliet pitturi ta' xeni mitoloġiċi għal . Kien inkarigat ukoll li jpinġi r-ritratt ta' kull Doġe li ġie elett sal-1555 meta l-kariga ħadha . Kellu wkoll għadd kbir ta' ordnijiet minn nies Venezjani importanti u mill-knejjes tal-belt.

Tliet snin wara mar Ferrara u ltaqa' ma' Federiku II Gonzaga, Markiż ta' Mantova u pinġa ritratt tiegħu u baqa' jaħdem għalih għal aktar minn 10 snin, iżejjinlu l-Kastell ta' Ferrara b'affreski mitoloġiċi. Lejn l-aħħar tal-1522 għamel ħbieb ma' u refuġjati f'Venezja wara s-sakkeġġ ta' Ruma u mar Mantova fejn Federico Gonzaga ordnalu kważi erbgħin pittura.

Fl-1525, iżżewweġ lil Cecilia Soldano, bint barbier minn raħal twelidu Cadore, li magħha diġà kellu żewġt ulied subien: Pomponio fl-1523 u Orazio, eżatt qabel it-tieġ. Kienet ilha toqgħod miegħu għal xi ħames snin imma fl-1525 mardet gravament u Tizjanu żżewwiġha biex jilleġittima 'l uliedu. Cecilia fieqet, iż-żwieġ kien hieni u kellom tifla oħra li mietet fiċ-ċokon. F'August tal-1530 Cecilia mietet. Tizjanu reġa' żżewweġ imma ma nafu xejn dwar it-tieni mara. X'aktarx kienet omm Lavinia. It-tieni mara mietet madwar l-1427 u kellu tifla oħra, Emilia, forsi ma' mara li kienet toħodlu ħsieb id-dar.. Mit-tfal il-favorit ta' Tizjanu kien Orazio, li sar l-assistent tiegħu.

Is-snin 1530 kienu snin ta' kanoni feminili ġdida għal Tizjanu, aktar fina bħal f'La Bella (Firenze, Palazzo Pitti), Marija Maddalena (Firenze, Palazzo Pitti) jew f'Il-Venere ta' Urbino (madwar l-1533) (Firenze, Galleria degli Uffizi). Dan l-aħħar xogħol, inpinġi għal Guidobaldo della Rovere fl-1538 hu mnebbaħ mill-Venere Rieqda ta' Giorgione, jirrappreżenta mara għarwiena (Venere? Korteġġjana? Għarusa żagħżugħa?) mimduda fuq sodda fil-kamra u mqajma. Dan hu x-xogħol emblematiku tal-karriera tiegħu u l-prototip tan-nudu feminili mimdud ġewwa għall-pittura Ewropea li ibbaża fuqu l-Olympia .

Dik is-sena, l-1530, bis-saħħa tal-Markiż ta' Mantova ltaqa' ma' matul vjaġġ tal-Imperatur fl-Italja . Tliet snin wara, Karlu V tah it-titlu ta' Conte Palatino u Cavaliere Sperone d'Oro, unur li qatt qabel ma kien ingħata lil pittur. Pinġa sensiela ta' ritratti tal-qraba tal-imperatur.

Fl-1545 mar Ruma fuq stedina tal-Papa . Fis-16 ta' Marzu kiseb iċ-ċittadinanza Rumana u mar lura Venezja. Il-konfrontazzjoni diretta max-xogħlijiet ta' Mikelanġlu għamlet impatt enormi fuq il-karriera tiegħu, li kienet għaddejja minn "kriżi Mannjerista" mmarkata b'kompożizzjonijiet aktar kuraġġużi u b'koloratura b'kuntrasti qawwijin.

Fl-1548 mar fejn kienet qiegħda tiltaqa' id-Dieta tal-Imperu Ruman Imqaddes, immexxija minn , opportunità għalih li jpinġi ħafna ritratti ta' nies importanti u l-imperatur stess. Imbagħad beda jaħdem fuq is-sensiela ta' Poeżiji għar-re Filippu II ta' Spanja. Dawn il-pitturi juru nudi femminili mitoloġiċi bħal Danae, Venere u Adone" u Djana u Attejun, u dawn inawguraw il-fażi finali ta' Tizjanu, ikkaratterizzata minn daqqa tal-pinzell ħafna inqas grafika u aktar ħielsa fejn it-tila stess turina d-daqqiet tal-pinzell fuqhom. Hemm min qal ukoll li Tizjanu kienu juża subgħajh biex ipinġi fl-aħħar ta' ħajtu.

Fl-1566 ġie elett flimkien ma' Andrea Palladio u fl-Accademia delle arti del disegno ta' Firenze. L-aħħar xogħol magħruf tiegħu hu Pietà li kien għal fuq il-qabar tiegħu. Dan ma laħaqx lestieh u spiċċah .

Miet fis-27 ta' Awissu 1576, forsi bil-pesta, imma x'aktarx bix-xjuħija. Indifen fil-knisja ta' Santa Maria dei Frari f'Venezja.

Il-wirt Giorgionesk

Wara l-apprendistat tiegħu ma' Sebastiano Zuccato u Giovanni Bellini, Tizjanu mbagħad għamel xi żmien jaħdem fl-istudju ta' Giorgione. Vasari kiteb hekk:

Fil-bidu, meta beda jpinġi bil-manjiera ta' Giorgione, meta kellu bilkemm tmintax-il sena, pinġa ritratt ta' raġel tal-familja Barbarigo, ħabibu ... rajnieh tant impinġi tajjeb u b'tant ħila li, li kieku Tizjanu ma kienx kiteb ismu fid-dell, konna naħsbuh xogħol ta' Giorgione.

Fl-1508, pinġa l-affreski fuq barra tal-Fondaco dei Tedeschi bi sħab ma' Giorgione. L-istil drammatiku tiegħu, jidher diġà qiegħed jinqata' minn ta' Giorgione. Fiċ-ċiklu ta' affreski tal-iScuola del Santo ta' li pinġa fl-1510 u 1511, madankollu, għadna nsibu l-aspett sfumat ta' Giorgione u fuq il-laħam delikat tan-nies mingħajr kontorni u fil-veduti bi ċpar ħafif li jisfumaw magħhom faċilment u fil-materjali bellusin. In-nudi, jekk inqabbluhom ma' dawk ta Giorgione, huma xorta aktar sinċieri billi dawn m'għandhomx id-dija misterjuża li kellhom madwarhom il-figuri ta' dak il-pittur. Tizjanu juża d-dawl biex jintensifika l-kuluri li bihom jisfuma l-karattru ġol-ambjent.

Wara l-mewt ta' Giorgione fl-1510, xi xhieda kontemporanji jagħtuna x'nifhmu li Tizjanu spiċċa il-Venere Rieqda li ma kinetx lesta. Xi kritiċi jaħsbu li kien imdaħħal ukoll f'Il-Kunċert Kampestri. Dan il-kunċert mużikali għandu tema li ġejja mill-umaniżmu tar-Rinaxximent bikri; il-mużika tirrappreżenta l-armonija universali. il-Bniedem idoqq il-partitura tiegħu f'nofs in-natura eżuberanti. Il-kompożizzjoni hija misterjuża ħafna: fuq ix-xellug hemm mara tferra' l-ilma minn buqar tal-ħġieġ, fin-nofs hemm żewġt irġiel qegħdin idoqqu, wieħed minnhom idoqq il-mandolina u fuq il-lemin hemm mara għarwiena daharha lejna tonfoħ ġo flawt tal-qasab. Wara hemm ragħaj jira' n-nagħaġ, fi pjan aktar 'il bogħod hemm binja, u fid-distanza hemm il-muntanji li jirrappreżentaw id-dinja kollha f'perspettiva atmosferika bħal ta' Il-Madonna tal-blat (1483) ta' Leonardo da Vinci.

Fil-bidu tal-karriera tirgħu, Tizjanu kien influwenzat ħafna mil-qawwa evokattiva ta' Giorgione. Goethe meta jitkellem fuq l-affreski tal-iskola ta' San Antnin ta' Padova li kienu l-ewwel xogħlijiet indipendenti ta' Tizjanu jgħid "Hemm hemmhekk verità sorprendenti li tista' tesprimi kollox" .

Wara Tizjanu beda jpinġi l-pittura mitoloġika. Għall-uffiċju ta' pinġa L-offerta lil Venere, Il-bakkanal tal-Andriji u Bakku u Arjanna. Fihom il-pittur jipprova l-ħila li kellu biex terġa jagħti l-ħajja lill-miti antiki u jimliehom immaġinazzjoni. Bħala sorsi letterarji uża Filostratu, Ovidju u Katullu, madankollu ma fittex l-ebda erudizzjoni umanista, iżda pjuttost il-mezz li jevoka d-dinja tal-qedem skont tonalità aktar Djoniżjaka. Fl-1526, ittratta b'mod trijomfalist tema reliġjuża Il-Madonna ta' Pesaro (magħrufa bħala Pala Pesaro). Din il-manjiera grandjuża ma żammitux milli jpinġi fl-istess ħin pitturi aktar intimi bħal Il-Madonna tal-fenek jew Id-depożizzjoni. Il- Venere ta' Urbino tal-1538 għal darba oħra turi l-abbiltà ta' Tizjanu li jirrappreżenta r-realtà f'mument u ambjent partikolari. Flimkien mas-serje ta' ritratti, Il-Venere ta' Urbino timmarka t-tmiem tal-perjodu ta' majestà kalma.

Il-perjodu Manjerista

Fl-1527, Pietro Aretino u Jacopo Sansovino marru joqogħdu Venezja. Tizjanu sar ħabib tal-qalb magħhom u din il-ħbiberija bla dubju għenitu jsegwi l-żviluppi tal-, li kien popolari ħafna fl-Italja ċentrali. Ir-Ritratti taċ-Ċesri pinġiehom f'dan il-perjodu għall-palazz dukali ta' Mantova. Għalkemm dawn intilfu, nafuhom mill-kopji u l-istampi. Minnhom nistgħu nifhmu l-istil ġdid ta' Tizjanu, influwenzat mill-Manjeriżmu ta' . Imbagħad pinġa s-soqfa tal-Bażilika ta' Santa Maria della Salute ta' Venezja. F'dawn il-pitturi l-karattri huma marbuta flimkien b'ġesti vjolenti u mdawlin b'dawl sħun u vibranti.

Il-kritika moderna tagħti importanza kbira lix-xogħol Manjerista ta' Tizjanu. Ħalla l-viżjoni trankwilla, naturalista tal-ħidma bikrija tiegħu biex jinawgura metodu aktar ħieles fl-immaġinazzjoni tal-figuri u li joħloq atmosfera drammatika bi kromatiżmu aktar espressiv. Waqt li kien Ruma (1545-1546), l-intriċi għall-poter fil-qorti papali ispirawh b'kapulavur ieħor, ir-Ritratt ta' Pawlu III man-neputijiet. Ir-ritratt ta' grupp li li bih Tizjanu kien qiegħed jipprova jikkompeti ma' Raffaello ma nafux għaliex qatt ma lestieh. Fih il-Papa jidher bħala raġel xiħ bilqiegħda. Tizjonu aktar tfittex li juri l-karattru tar-raġel xiħ mill l-majestà tal-kariga papali tiegħu. Neputih, il-Kardinal Alessandro Farnese fl-isfond jidher li hu l-instigatur ewleni tad-deċiżjonijiet ta' zijuh. fuq il-lemin Orazio Farnese jinżel għarkupptejh quddiem zijuh jistaqsih xi ħaġa. F'Karlu V fil-Battalja ta' Mühlberg, impinġija fl-1548, Tizjanu jittrasforma s-suġġett f'simbolu araldiku, iżda l-Karlu V jurih ukoll bħala despota għajjien. Din it-tila, impinġija ftit qabel l-abdikazzjoni ta' Karlu V turi sens akut ta' analiżi .

Il-pittura, Kajjin u Abel, turi suġġett bibliku: il-qtil ta' Abel minn ħuh Kajjin. Dan ix-xogħol li jixhed il-maturità sħiħa ta' Tizjanu, tpinġa meta reġa' lura minn Ruma, fejn kien influwenzat minn Mikelanġlu fil-forom, l-impetwożità tal-moviment u l-qawwa tal-kulur. Dan juri fl-istess ħin sensittività kompletament awtonoma għall-ispazju, imbiegħda mill-kunċetti tal-Manjeriżmu Toskan-Ruman.

Fil-pjan ta' quddiem naraw 'l Abel, persunaġġ bibliku, iben Adam u Eva, b'rasu mdemma maqlub mal-art minn ħuh. Driegħu l-leminija ftit mgħawġa, bħallikieku biex tilqa' l-waqgħa inevitabbli. B'driegħu tax-xellug qisu qed jitlob il-qattiel li jħenn għalih filwaqt li b'disperament jipprova jsalva ħajtu. L-ilbies sempliċi ta' ġilda ta' annimal juri l-muskolatura impressjonanti tiegħu. Fil-pjan tan-nofs naraw il-qattiel, ġismu miġbud mill-vjolenza tal-ġesti tiegħu, ixejjer għasluġ ma' rasu biex joqtol 'il ħuh. Filwaqt li riġlu x-xellugija qiegħda soda fuq l-art, bis-sieq l-oħra jimbotta brutalment il-vittma tiegħu, u juri wkoll muskoli prominenti. Fl-isfond naraw is-sema itturmentata li thedded bi sħab iswed.

Għajnejna jmorru naturalment lejn iċ-ċentru tal-kompożizzjoni - is-sieq ta' Kajjin li biha jimbotta 'l ħuh. Dan il-punt tal-ġlieda jiġi fejn jaqsmu 'l xulxin żewġ linji djagonali, il-"ġeometrija sigrieta":

Waħda mil-linji djagonali tibda fir-rokna ta' fuq fix-xellug, tgħaddi mis-sħab u tispiċċa fir-riġel leminija ta' Kajjin
L-oħra tibda mill-isġalla ta' Kajjin, imbagħad tgħaddi minn siequ u tispiċċa mal-linja tal-blat.

Dan l-intersezzjoni timmarka l-qofol tal-pitturra, jiġifieri l-vjolenza tal-att u l-moħqrija ħarxa tiegħu.

L-użu tad-dawl f'din il-pittura hu interessanti ħafna wkoll. Effettivament is-sors tad-dawl, li ġej min-nofs il-lemin tal-kompożizzjoni, idawwal parti mill-azzjoni u Abel biss jinstab fid-dawl. Nistgħu naraw is-sengħa li biha l-pittur juri 'l Kajjin bħala bniedem imdallam u ħażin u hekk joħroġ fid-dawl il-virtujiet ta' ħuh, li "l-Mulej ħares lejh u l-offerta tiegħu" (Ġenesi 4,4). Il-wiċċ tal-qattiel hu wkoll fid-dlam, biex isaħħah dan l-effett tal-personifikazzjoni tal-ġlieda bejn it-tajjeb u l-ħażin. Barra minn hekk il-kolonni tas-sħab fl-isfond jikkonfermaw din l-ipoteżi billi jagħtu l-impressjoni li ħerġin minn ġisem Kajjin, rappreżentazzjoni simbolika tal-karattru ħażin tal-persunaġġ.

Fl-aħħarnett, il-forom jipprovdulna indikazzjonijiet addizzjonali biex nanalizzaw aħjar il-pittura. Kajjin hu ppreparat, imponenti, il-forom ta' ġismu mpinġijin b'linji kemm jista' jkun dritti mingħajr ma jonqos is-sens ta' realiżmu. B'kuntrast, il-pożizzjoni ta' riġel Abel, dirgħajh, ġenbejh, huma mpinġijin b'disinn aktar flessibbli u fit-tond. Dan il-logħob bejn tondjaturi u linji dritti jagħti 'l Abel attitudni inqas ħarxa, filwaqt li ħuh jidher kifer u aħrax.

Ix-xena kkaratterizzata mit-tensjoni emottiva qawwija li toħroġ miż-żewġ iġsma f'pożi b'prospettiva ċara tirrappreżenta fażi ta' kunflitt intern. Il-lejl hu definit minn interazzjoni kumplessa ta' dawl u riflessjonijiet li jagħtu ton drammatiku lill-kompożizzjoni.

L-aħħar perjodu

Fl-1551, meta kellu aktar minn sittin sena, Tizjanu mar joqgħod għal kollox Venezja. Ħinu kollu kien meħud bl-ordnijiet tal-prinċpijiet waqt li jaħdem fuq forom ġodda ta' espressjoni. Anke fis-suġġetti profani l-istruttura drammatika żdiedet fl-intensità. Miet qabel ma lesta l-aħħar xogħol tiegħu, Pietà li kienet għall-qabar tiegħu fil-Frari. Spiċċaha Iacopo Negretti (magħruf bħala ).

Il-metodu li kien juża Tizjanu fl-aħħar perjodu kien ivarja ħafna, barra li juża l-pinzell kultant kien juża subgħajh jew xi ċarruta, ħafna drabi kien japplika tiċlisa kbira fuq iż-żebgħa nixfa ta' taħt. Dan kien jeħtieġ li x-xogħol isir matul perjodu twil ħafna billi kull passata trid tinxef biex iż-żebgħa ma titqarqaċx. Meta jispiċċa saff Tizjanu kien iqiegħed il-pitturi mal-ħajt.

Issa meta kien imur lura biex jaħdem fuqhom wara xi żmien, kien jarahom b'mod differenti minn kif kien jarahom kieku kien ħadem fuqhom mingħajr waqfien. Għalhekk il-pitturi jagħtu l-impressjoni li mhux lesti, iżda huma r-riżultat ta' proċess viżibbli li beda b'Il-Lunzjata tal-Scuola Grande di San Rocco (riproduzzjoni hawn taħt). It-tpinġija tal-kontorn u l-iżkizz ta' qabel fuq il-karta ma baqgħux meħtieġa. Id-disinn b'kontorni mżellġin kien jibnih fil-pittura ftit ftit b'subgħajh, . Bil-kuluri u l-mod kif iqiegħed iż-żebgħa seta' jevokaw forom f'dan ix-xogħol progressiv, sikwit mid-dell (il-passati ta' hawn taħt) għad-dawl (fil-wiċċ). Madankollu għal min kien iżur l-istudju ta' Tizjanu ta' din l-età, ir-riżultat kiena spettakolari u totalment ġdid , it-taħlit tal-kuluri iseħħ f'għajnejn l-ispettatur, li m'għandux jara d-dettalji tal-pittura mill-qrib imma jaraha sħiħa u jkompliha bl-għajnejn u l-immaġinazzjoni.

Influwenza

Tizjanu kellu bħala studenti tiegħu , li però ma tantx dam miegħu minħabba li Tizjanu ma tantx kien jagħtihom attenzjoni lill-istudenti. Influwenza wkoll lill-pittur li kellu temperament differenti għal kollox, lil li ibnu sar l-assistent ta' Tizjanu u baqa' miegħu sakemm miet Tizjanu u (speċjalment fil-kuluri). Ix-xogħlijiet ta' Tizjanu kienu ammirati madwar l-Ewropa kollha: , , , , , Rembrandt, , kienu wkoll l-eredi ta' Tizjanu, kif ukoll , u .

L-arti tar-ritratt

Tizjanu u separatament żviluppaw il-prototip tar-ritratt uffiċjali tal-perjodu modern.

Matul it-tieni nofs ta s-seklu 15, l-artisti Taljani adottaw it-teknika tal-pittura biż-żejt. Kien żgur Antonello da Messina li daħħalha Venezja fl-1475. It-teknika mbagħad adottataha li għamilha tiegħu sftit wara. Giorgione esperimenta b'xi karatteristiki tal-pittura taż-żejt, bħall-konsistenza, grassa u ratba, u l-opaċità li jista' jkollha. L-artisti bdew jużaw ħafna saffi ta' żebgħa fuq xulxin, l-ewwel sfond ikkulurit, imbagħad jimudellaw id-dellijiet b'kulur wieħed, imbagħad jagħtu passata fuq passata ta' velatura, u fl-aħħar id-dettalji jirfinawhom b'velaturi oħra lokalizzati · . Minħabba l-mod kif bdew juzaw il-materjal il-pitturi Venezjani, il-forma tal-kontorn bdiet tinhal u spiċċaw biex jimminizzaw l-importanza tad-disinn preparatorju. Dan kien il-bidu tal-kontroversja teoretika bejn l-iskola Fjorentina li kienet isostni li l-linja u d-disinn huma superjuri u l-iskola Venezjana li kienet issostni li il-pinzellatura u l-kuluri huma iżjed importanti. Is-suċċess ta' Tizjanu hu dovut għal hila li kellu li jżewweg dawn iż-żewġ innovazzjonijiet tekniċi. Matul il-karriera tiegħu, naraw fix-xogħlijiet tiegħu trasformazzjoni gradwali fil-pinzellatura, issir dejjem aktar frammentata u aktar vibranti.

Ir-ritratti ta' Tizjanu spiss jilħqu l-metru, kontra it-30 centimetru fil-wisgha fil-medja matul is-seklu 15. Ir-ritratt tal-bust ġie aktar abbandunat favur ir-ritratt ta' nofs tul. Ir-ritratt fit-tul deher dak iż-żmien fil-pittura Taljana. Dawn ix-xogħlijiet kbar ma jeħtiġux li wieħed jarahom mill-qrib bħal dawk fuq panelli żgħar tas-seklu ta' qabel u għalhekk m'għandhomx bżonn id-dettalji rqaq. Kontra dawk ta' qablu, in-nies li kien ipinġi, Tizjanu kien joħorġilhom il-karattru tagħhom billi jaqbad fl-istess ħin l-aspett fiżiku u l-aspett morali tagħhom. Fittex ukoll li jagħtihom il-ħajja billi jaħdem biex iġib eżatt il-ħarsa u l-espressjoni tagħhom. Għar-Ritratt ta' Karlu V bilwieqfa, uża xogħol ta' , Tizjanu naqqas l-isfortuni fiżiċi tal-Imperatur, speċjalmentil-geddum ħiereġ 'il barra tal-familja ta' Hapsburg u l-mudell tah vitalità li ma kinitx fil-pittura li kien qed jikkopja.

Biblijografija

Françoise Bardon, Le concert champêtre, Paris, 1995-1996, 2 vol. ISBN 2-911105-05-2 u ISBN 2-911105-01-X.
Marcel Brion, Titien, Somogy, 1971
Alexandre Dumas, Titien, 2007
Augusto Gentili, Titien, Actes Sud, 2012, 431 pages, 28,5 x 33,5 cm
Augusto Gentili, Da Tiziano a Tiziano : Mito e allegoria nella cultura veneziana del Cinquecento , Ruma, Bulzoni Editore, 1997
Roberta Giorgi, Tiziano Venere, Amore e il Musicista in cinque dipinti, Ruma, Gangemi Editore, 1990
Rona Goffen, Titian's Women, New Haven u Londrea Yale University Press, 1997
Goffen (dir.), Titian's Venus of Urbino, Cambridge University Press, 1997
Humfrey Peter, Titien, Phaidon, 2007
Rodolfo Pallucchini, Tiziano, Firenze, Sansoni Editore, 1969
Erwin Panofsky, Le Titien : Question d'iconographie, Pariġi, Hazan, 2004
John Pope-Hennessy, Titien, Gallimard, 2004
Harold Wethey, The Paintings of Titian, Londra, Phaidon Press : I. The Religious Paintings, 1969 ; II. The Portraits, 1971 ; III. The Mythological and Historical Paintings, 1975

Ħoloq esterni

Wikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x'jaqsmu ma': Tizjanu

(FR) Il-pitturi kollha ta' Tizjanu fuq Utpictura18
(EN) Titien's Paintings
(FR) Titien ou l'art plus fort que la nature : être Apelle par Pascal Bonafoux, professeur d'histoire de l'art à l'université de Paris VIII-Saint-Denis
(IT) (FR) (EN) Centro Studi Tiziano e Cadore
(EN) Titien dans Artcyclopedia

Referenzi

^ Vasari
^ Véronique Prat Titien, ou la gloire de Venise, 15/10/2007
^ Id-data eżatta mhijiex magħrufa.
^ maħżen pubbliku għan-negozjanti Ġermaniż.
^ Dan jagħmel diffiċli l-attribuzzjoni ta' ċerti pitturi lil pittur wieħed jew lill-ieħor.
^ Jacques Guilherme, Anatomie artistique, Encyclopaedia Universalis, DVD, 2007
^ Augusto Gentili, 2012, paġna 99
^ Sheila Hale, Titian, His Life, Harper Press, Londra, 2012, ISBN:978-0-00717582-6, p.215
^ Sheila Hale, Titian, His Life, Harper Press, Londra, 2012, ISBN:978-0-00717582-6, p.249
^ Sheila Hale, Titian, His Life, Harper Press, Londra, 2012, ISBN:978-0-00717582-6, p.486
^ Ara l-kitba ta' Daniel Arasse għal analiżi ddettaljata. B'mod speċjali La femme dans le coffre f'On n'y voit rien. Descriptions, Gallimard, Folio Essais
^ Pascal Bonafoux Titien ou l'art plus fort que la nature : être Apelle fuq [2]
^ ^a ^b Philippe Piguet, C’est avec Titien que naît le portrait psychologique, L'Œil - nru 585 - Novembru 2006, [3]
^ Andriji huma l-abitanti tal-gżira ta' Andros
^ Din il-pittura mpinġija għall-knisja ta' Santa Maria Gloriosa dei Frari qiegħda fuq il-ħajt tramuntani tal-korsija.
^ Dawn iż-żewġ pitturi qegħdin il-Louvre
^ Anne Pallucchini, l-artikolu "Titian", Encyclopaedia Universalis, DVD, 2007
^ Palma le Giovane li x-xhieda tiegħu hi rraportata f'La trace de l'artiste : Léonard et Titien, David Rosand, Gallimard, collection "Art et artistes, 1993, ISBN 2-07-073284-3
^ Mqabbla ma' dawk ta' artisti oħra tar-Rinaxximent, hemm ftit disinji ta' Tizjanu
^ Palma le Giovane li x-xhieda tiegħu hi rraportata f'La trace de l'artiste : Léonard et Titien, David Rosand, Gallimard, collection "Art et artistes, 1993, ISBN 2-07-073284-3
^ Georges Lafenestre Titian, Imago Mundi,
^ Jay Williams, Titien et son temps, ed. Time-Life, p. 185
^ "Velaturi ... tletin jew erbgħin! "Ibid, kwotazzjoni apokrifa ta' Tizjanu
^ Dictionnaire de la peinture, taħt id-direzzjoni ta' Michel Laclotte u Jean-Pierre Cuzin, Pariġi, 1996 (coll. Larousse-Bordas), vol. 1, p. 1043.
^ Titien portraitiste, De Bellini à Titien, texture, forme, couleur dans l'art vénitien, Johannes Wilde, Pariġi, 1993, p. 233-288

Ix-xogħlijiet prinċipali

Titlu	Data	Daqs b'ċm	Teknika	Support	Pajjiż	Belt	Post fejn tinżamm
Jacopo Pesaro ippreżentat lil San Pietru mill-Papa Alessandru VI	madwar l-1503-1506	145×183	żejt	tila	BEL	Anversa	Koninklijk Museum voor Schone Kunsten
Kunċert	madwar 1506-1507	86,5×123,5	żejt	tila	ITA	Firenze	Galleria Palatina
Kunċert kampestri	madwar l-1510	118×138	żejt	tila	FRA	Pariġi	Louvre
San Mark fuq it-tron	madwar l-1510-1511	218×149	żejt	tavla	ITA	Venezja	Bażilika ta' Santa Maria della Salute
Ritratt ta' Ariosto	madwar l-1510	81,2×66,3	żejt	tila	GBR	Londra	National Gallery
Il-miraklu tar-raġel għajjur	1511	340×207	affresk	intonaco	ITA		Scuola del Santo
Miraklu tat-tarbija tat-twelid	1511	340×355	affresk	intonaco	ITA		Scuola del Santo
Il-Madonna żingara	madwar l-1512	68,8×83,8	żejt	tila	AUT	Vjenna	Kunsthistorisches Museum
It-tliet etajiet tal-bniedem	madwar l-1512	106×182	żejt	tila	GBR		National Gallery of Scotland
L-imħabba sagra u l-imħabba profana	madwar l-1515	118×279	żejt	tila	ITA	Ruma	Galleria Borghese
Flora	madwar l-1515	79×63	żejt	tila	ITA	Firenze	Galleria degli Uffizi
L-Assunta	madwar l-1516–1518	690×360	żejt	tila	ITA	Venezja	Bażilika ta' Santa Maria Gloriosa dei Frari
Il-festa tal-putti jew Il-ġieħ ta' Venere	1518-1519	172×175	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
Pala Pesaro	madwar l-1519–1526	478×268	żejt	tila	ITA	Venezja	Bażilika ta' Santa Maria Gloriosa dei Frari
Pala Gozzi	1520	312×215	żejt	tavla	ITA		Pinacoteca civica Francesco Podesti
Polittiku ta' Averoldi	madwar l-1520–1522	278×292	żejt	tila	ITA	Brescia	Collegiata dei Santi Nazaro e Celso
Ritratt ta' Vincenzo Mosti	madwar l-1520	85×67	żejt	tila	ITA	Firenze	Galleria Palatina
Raġel bl-ingwanta	madwar l-1523	100×89	żejt	tila	FRA	Pariġi	Louvre
Bakku u Arjanna	madwar l-1520–1523	175×190	żejt	tila	GBR	Londra	National Gallery
Bakkanal tal-Andriji	madwar l-1523-1524	175×193	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
Id-dfin ta' Kristu	madwar l-1525	148×212	żejt	tila	FRA	Pariġi	Louvre
Ritratt ta' Federiku II Gonzaga	madwar l-1525–1528	125×99	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
Il-Madonna tal-fenek	1530	71×85	żejt	tila	FRA	Pariġi	Louvre
Ritratt ta' Karlu V bil-kelb	madwar l-1532–1533	192×111	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
Ritratt ta' Isabella d'Este	madwar l-1534–1536	102×64	żejt	tila	AUT	Vjenna	Kunsthistorisches Museum
Il-preżentazzjoni ta' Marija fit-tempju	madwar l-1534–1538	345×775	żejt	tila	ITA	Venezja	Gallerie dell'Accademia
Ritratt ta' Eleonora Gonzaga Della Rovere	madwar l-1536-1538	114×103	żejt	tila	ITA	Firenze	Galleria degli Uffizi
Ritratt ta' Francesco Maria Della Rovere	madwar l-1536-1538	114×103	żejt	tila	ITA	Firenze	Galleria degli Uffizi
Il-Venere ta' Urbino	1538	119×165	żejt	tila	ITA	Firenze	Galleria degli Uffizi
Ritratt ta' Pietro Bembo	1540	94,3×76,5	żejt	tila	USA		National Gallery of Art
San Ġwann Battista	madwar l-1540	201×134	żejt	tila	ITA	Venezja	Gallerie dell'Accademia
Iż-żagħżugħ Ingliż jew Raġel b'għajnejh griżi	madwar l-1545	111×97	żejt	tila	ITA	Firenze	Galleria Palatina
Id-diskors ta' Alfonso d'Avalos	madwar l-1540–1541	223×165	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
L-inkurunazzjoni bix-xewk	madwar l-1542–1544	303×180	żejt	tila	FRA	Pariġi	Louvre
Ritratt ta' Ranuccio Farnese	1542	89,7×73,6	żejt	tila	USA		National Gallery of Art
Ritratt tad-doge Andrea Gritti	madwar l-1543	133,3×103,2	żejt	tila	USA		National Gallery of Art
Ritratt tal-wegħda tal-familja Vendramin	1543-1547	206×301	żejt	tila	GBR	Londra	National Gallery
Danae	1546	120×172	żejt	tila	ITA	Napli	Mużew ta' Capodimonte
Ritratt ta' Pietro Aretino	madwar l-1545	98×78	żejt	tila	ITA	Firenze	Galleria Palatina
Il-Pentekoste	madwar l-1546	570×260	żejt	tila	ITA	Venezja	Bażilika ta' Santa Maria della Salute
Pawlu III u n-neputijiet Alessandro u Ottavio Farnese]]	1545-1546	210×174	żejt	tila	ITA	Napli	Mużew ta' Capodimonte
Ritratt tal-Kardinal Alessandro Farnese	madwar l-1543-1546	98×75	żejt	tila	ITA	Napli	Mużew ta' Capodimonte
Ritratt ta' Karlu V fuq iż-żiemel	1548	332×279	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
Il-martirju ta' San Lawrenz	1548-1557	500×280	żejt	tila	ITA	Venezja	Knisja ta' Santa Maria Assunta imsejħa I Gesuiti
San Ġwann l-Elemożinarju	madwar l-1550	229×156	żejt	tila	ITA	Venezja	Knisja ta' San Giovanni Elemosinario
Ritratt ta' Filippu II liebes l-armatura	1550-1551	193×111	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
Venere ma' organista u Kupidu	madwar l-1550-1551	148×217	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado]
Venere u Adone	1553	186×207	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
Venere quddiem il-mera	madwar l-1555	124,5×105,5	żejt	tila	USA		National Gallery of Art
Dijana u Attejun	1556–1559	190,3×207	żejt	tila	GBR		National Gallery of Scotland
Id-dfin ta' Kristu	1559	137×175	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
Il-ħatfa tal-Europa	1559–1562	185×205	żejt	tila	USA	Boston	Isabella Stewart-Gardner Museum
Il-Lunzjata	madwar l-1560-1565	410×240	żejt	tila	ITA	Venezja	Knisja ta' San Salvador
Awtoritratt	madwar l-1562	96×72	żejt	tila	GER	Berlin	Gemäldegalerie
Il-Maddalena sogħbiena	madwar l-1565	118×97	żejt	tila	RUS	San Pietruburgu	Ermitage
Venere tgħammad l-Imħabba	madwar l-1565	118×185	żejt	tila	ITA	Ruma	Galleria Borghese
Ritratt ta' Jacopo Strada	madwar l-1567–1568	125×95	żejt	tila	AUT		Kunsthistorisches Museum
Il-kastig ta' Marsja	madwar l-1570-1576	212×207	żejt	tila	CZE		Gallerija arċiveskovili
Kristu nkurunat bix-xewk	madwar l-1570–1576	280×181	żejt	tila	GER		Alte Pinakothek
San Bastjan	madwar l-1570	212×116	żejt	tila	RUS	San Pietruburgu	Ermitage
Tarkwinju u Lukrezja	1576	114×100	żejt	tila	AUT		Gemäldegalerie der Akademie der Bildenden Kunst
Id-Doġe Antonio Grimani jadura l-Fidi]]	madwar l-1575-1576	365×500	żejt	tila	ITA	Venezja	Palazz Dukali
Spagna tgħin ir-Reliġjon	madwar l-1575	168×168	żejt	tila	ESP	Madrid	Mużew tal-Prado
Pietà	madwar l-1576	351×389	żejt	tila	ITA	Venezja	Gallerie dell'Accademia

[1] Vasari

[2] Véronique Prat Titien, ou la gloire de Venise, 15/10/2007

[3] Id-data eżatta mhijiex magħrufa.

[4] ħżen pubbliku għan-negozjanti Ġermaniż.

[5] Dan jagħmel diffiċli l-attribuzzjoni ta' ċerti pitturi lil pittur wieħed jew lill-ieħor.

[6] Jacques Guilherme, Anatomie artistique, Encyclopaedia Universalis, DVD, 2007

[7] Augusto Gentili, 2012, paġna 99

[8] Sheila Hale, Titian, His Life, Harper Press, Londra, 2012, ISBN:978-0-00717582-6, p.215

[9] Sheila Hale, Titian, His Life, Harper Press, Londra, 2012, ISBN:978-0-00717582-6, p.249

[10] Sheila Hale, Titian, His Life, Harper Press, Londra, 2012, ISBN:978-0-00717582-6, p.486

[11] Ara l-kitba ta' Daniel Arasse għal analiżi ddettaljata. B'mod speċjali La femme dans le coffre f'On n'y voit rien. Descriptions, Gallimard, Folio Essais

[Bonafoux-12] Pascal Bonafoux Titien ou l'art plus fort que la nature : être Apelle fuq [2]

[Piguet-13] Philippe Piguet, C’est avec Titien que naît le portrait psychologique, L'Œil - nru 585 - Novembru 2006, [3]

[14] Andriji huma l-abitanti tal-gżira ta' Andros

[15] Din il-pittura mpinġija għall-knisja ta' Santa Maria Gloriosa dei Frari qiegħda fuq il-ħajt tramuntani tal-korsija.

[16] Dawn iż-żewġ pitturi qegħdin il-Louvre

[Pallucchini-17] Anne Pallucchini, l-artikolu "Titian", Encyclopaedia Universalis, DVD, 2007

[18] Palma le Giovane li x-xhieda tiegħu hi rraportata f'La trace de l'artiste : Léonard et Titien, David Rosand, Gallimard, collection "Art et artistes, 1993, ISBN 2-07-073284-3

[19] Mqabbla ma' dawk ta' artisti oħra tar-Rinaxximent, hemm ftit disinji ta' Tizjanu

[20] Palma le Giovane li x-xhieda tiegħu hi rraportata f'La trace de l'artiste : Léonard et Titien, David Rosand, Gallimard, collection "Art et artistes, 1993, ISBN 2-07-073284-3

[21] Georges Lafenestre Titian, Imago Mundi,

[22] Jay Williams, Titien et son temps, ed. Time-Life, p. 185

[23] "Velaturi ... tletin jew erbgħin! "Ibid, kwotazzjoni apokrifa ta' Tizjanu

[24] Dictionnaire de la peinture, taħt id-direzzjoni ta' Michel Laclotte u Jean-Pierre Cuzin, Pariġi, 1996 (coll. Larousse-Bordas), vol. 1, p. 1043.

[25] Titien portraitiste, De Bellini à Titien, texture, forme, couleur dans l'art vénitien, Johannes Wilde, Pariġi, 1993, p. 233-288