Azərbaycan
Lietuva
Malta
ශ්රී ලංකාව
Türkmenistan
Türkiyə
Украина
Il letteratura Maltija hija kull li toriġina minn Malta jew minn kittieba Maltin jew letteratura miktuba bil lingwa Malt
Letteratura Maltija
Il-letteratura Maltija hija kull li toriġina minn Malta jew minn kittieba Maltin jew letteratura miktuba bil-lingwa Maltija.
Storja
Malti Miktub
Hekk kif il-Malti evolva wara li l- temm il-ħakma Għarbija fuq il-gżira fl-aħħar tas-seklu 11, ftit kien hemm interess fl-iżvilupp ta’ forma miktuba tal-lingwa. Inizjalment il-kleru, l-aristokrazija u l-bourgeoisie biss kienu kapaċi jaqraw u jiktbu u ħafna mill-komunikazzjoni tagħhom kienet issir bil-Latin. Matul is-sekli l-użu tal-Malti kien spiss skoraġġut b’entużjażmu varjat, apparentement bit-tama li jekk tiġi ssostitwita ssaħħaħ ir-rabtiet mal-pajjiż li kellu l-pussess ta’ Malta f’dak iż-żmien partikolari. Taħt il-Kavallieri ta' San Ġwann kemm it-Taljan kif ukoll il-Franċiż kienu jintużaw għal dokumenti uffiċjali u korrispondenza. Matul il-perjodu kolonjali Brittaniku l-użu tal-Ingliż ġie mħeġġeġ permezz tal-edukazzjoni, bit-Taljan meqjus bħala l-lingwa l-aktar influwenti li jmiss. Kien biss fl-1936 li l-Malti ġie rikonoxxut bħala l-lingwa uffiċjali tal-gżira. B’mod uniku, l-ebda pajjiż Ewropew ieħor ma kien nieqes minn forma standardizzata miktuba tal-lingwa tiegħu sas-seklu 19, meta rġiel bħal Mikiel Anton Vassalli għamlu sforz miftiehem biex jittraskrivu l-Malti mitkellem f’forma miktuba, għalkemm jeżistu eżempji ta’ Malti miktub sa minn kmieni seklu 15.
Diglossja
L-iżvilupp tax-xogħlijiet letterarji indiġeni Maltin storikament ġie mxekkel mid-diglossja li kkaratterizzat il-kultura ta’ Malta tul l-istorja tagħha. Għal bosta sekli, il-Malti kien magħruf bħala l-lingwa “tal-kċina u l-ħanut tax-xogħol”, filwaqt li t-Taljan kien il-lingwa tal-edukazzjoni, il-letteratura, l-arti, il-liġi u l-kummerċ. Għalhekk, sal-bidu tas-seklu 20, il-maġġoranza l-kbira tax-xogħlijiet letterarji f’Malta nkitbu bit-Taljan mill-komunità tat-Taljani Maltin. Fil-bidu tal-istorja Maltija, id-diglossja wriet ruħha fil-koeżistenza ta’ forma żviluppata ta’ Siculo-Għarbi u l-lingwa ta’ sensiela ta’ ħakkiema, l-aktar Latin, Grieg, Sqalli, Franċiż, Spanjol u Taljan. Mill-1800 'l quddiem dawn ġew fil-biċċa l-kbira sostitwiti mill-Ingliż. Il-lingwa Maltija llum hija miksija bil-kbir b'influwenzi Rumanzi u Ingliżi bħala riżultat.
L-emerġenza tal-letteratura Maltija
L-eqdem test letterarju magħruf bil-Malti huwa l-poeżija ta' Pietru Caxaro, Il-Cantilena (ċ. 1470 sa 1485) (magħrufa wkoll bħala Xidew il-Qada ), segwit mis-sonett ta' tifħir ta' Gian Francesco Bonamico lill-Gran Mastru Nicolas Cotoner, Mejju gie' bl'Uard, u Zahar, ċ. 1672. L-ewwel dizzjunarju Malti magħruf inkiteb minn Francois de Vion Thezan Court (ċ. 1640). Fl-1700, poeta Għawdxi anonimu kiteb Jaħasra Mingħajr Ħtija. Traduzzjoni bil-Malti tat- dehret fix-xogħol ta' Johannes Heinrich Maius Specimen Lingua Punicæ in hodierna Melitensium superstitis (1718), li turi t-twemmin li qabel kien wiesa' li l-lingwa kellha wirt . Ġabra ta’ priedki reliġjużi ta’ ċertu Dun Ignazio Saverio Mifsud, ippubblikati bejn l-1739 u l-1746, hija meqjusa bħala l-ewwel eżempju magħruf ta’ proża Maltija.
Poeżija anonima bl-isem Fuqek Nitħaddet Malta, inkitbet c. 1749, dwar il-. Ftit snin wara, fl-1752, ġie ppubblikat bit-titlu Tagħlim Nisrani ta' Dun Franġisk Wizzinokemm bil-Malti kif ukoll bit-Taljan. L-okkażjoni tal- fl-1760 rat il-pubblikazzjoni ta' ġabra ta' versi taħt l-intestatura Żwieġ la Maltija (Żwieġ, fl-istil Malti), minn Dun Feliċ Demarco.
Tifel tal-moviment , il-patrijott Malti Mikiel Anton Vassalli (1764–1829) faħħar il-ħolqien tal-Malti letterarju bħala "wieħed mill-patrimonji antiki... tan-nazzjon ġdid emerġenti" u raw din ix-xejra naxxenti bħala: (1) l-affermazzjoni tal-identità singulari u kollettiva, u (2) il-kultivazzjoni u t-tixrid tal-mezz tad-diskors nazzjonali bħala l-aktar komponent sagru fid-definizzjoni tal-patria u bħala l-aktar ġustifikazzjoni effettiva kemm għal pretensjoni ta’ komunità dominata li tkun nazzjon u għall-ġlieda sussegwenti kontra ħakkiema barranin.
Bejn l-1798 u l-1800, waqt li Malta kienet taħt okkupazzjoni Franċiża, traduzzjoni Maltija ta' L-Għanja tat-Trijonf tal-Libertà, miċ-Ċittadin La Coretterie, Segretarju tal-Kummissarju tal-Gvern Franċiż, ġie ppubblikat fl-okkażjoni ta' .
L-ewwel traduzzjoni għall-Malti ta’ test , l-, ġiet ippubblikata fl-1822 (trad. Ġużeppi Marija Cannolo), fuq inizjattiva tas-Soċjetà Biblika f’Malta. L-ewwel gazzetta bil-Malti, l-Arlekkin Jew Kawlata Ingliża u Maltija dehret fl-1839, u kienet tidher il-poeżiji l-Imħabba u Fantasijau Sunett.
L-ewwel bil-Malti, Il-Ġifen Tork, ta' Giovanni Antonio Vassallo, ġiet ippubblikata fl-1842, segwita minn Ħrejjef bil- Malti u Ħrejjef u Ċajt bil-Malti fl-1861 u fl-1863 rispettivament. L-istess awtur ippubblika l-ewwel ktieb tal-istorja bil-Malti bl-isem Storja ta' Malta Miktuba għall-Poplu fl-1862.
Poeżija
Il-Cantilena
Il-Cantilena huwa l-eqdem test miktub magħruf li jeżisti bil-Malti, li jmur sa mhux aktar tard mill-1485, il-mewt ta’ Pietru Caxaro, l-awtur li huwa attribwit lilu. Ma reġgħetx ġiet skoperta qabel l-1966 jew l-1968 mill-Prof u Fr. fl- tal-Belt Valletta. Frans Sammut ppubblika interpretazzjoni rivoluzzjonarja tagħha fl-2009. Karmenu Mallia traduċiha għall-Esperanto u kiteb artiklu dwarha fLiteratura Foiro'.
Letteratura kontemporanja
Fis-snin ta’ wara l-Gwerra raw il-ħolqien tal- (Moviment Qawmien Letterarju) fl-1967, moviment letterarju ta’ avanguardia li l-protagonisti tiegħu kien jinkludi lil Oliver Friggieri (aktar tard Professur tal-Malti). fl-Università ta' Malta), Frans Sammut (1945–2011), l-"awtur nazzjonali", Alfred Sant (li kien Prim Ministru mill-1996 sal-1998), Lino Spiteri (li kien Ministru tal-Finanzi f’żewġ Gvernijiet), u oħrajn.
Fost l-aktar xogħlijiet importanti ta’ Oliver Friggieri hemm il-ġabra tal-poeżiji tiegħu.
Ir-reputazzjoni ta' Frans Sammut hija mibnija fuq ir-rumanzi tiegħu Il-Gaġġa (li fuqhom huwa bbażat il-film bl-istess isem), Samuraj, Paceville u Il-Ħolma Maltija (tradott. fl-Esperanto bħala La Malta Revo). Alfred Sant huwa magħruf għat-teatru tiegħu miġbur l-aktar fil-Fid-Dell tal-Katidral u Drammi Ohra, filwaqt li Lino Spiteri sar rinomat għar-rumanz tiegħu Rivoluzzjoni Do Minore u l-istejjer qosra tiegħu.
Ix-xena tal- eventwalment ċediet għal mewġa ġdida ta' kittieba, li leħnu sawru x-xena tal-letteratura kontemporanja. Fost dawn l-ewwel hemm kittieba bħal , Immanuel Mifsud, Adrian Grima, u . Ix-xena kontemporanja rat ukoll il-ħolqien ta’ ġenerazzjoni ġdida ta’ kittieba fosthom Simone Inguanez, Nadia Mifsud, Simone Galea, , Clare Azzopardi, Lon Kirkop, Kirsten Spiteri u Lara Calleja. li rebħet il- għall-ktieb tagħha Kissirtu Kullimkien.
Illum il-ġurnata l-letteratura Maltija hija ddominata mil-letteratura bil-lingwa Maltija (eż., , ), xi xogħlijiet bl-Ingliż (Francis Ebejer pereżempju), u xi xogħlijiet fl-Ingliż. Taljan, bħall-poeżiji tal-Imħallef J.J. Cremona u l-ebook ta' Albert Caruana Il Sindaco di Racalmusci.
Interessanti huwa l-għadd dejjem jikber ta' xogħlijiet letterarji Maltin ta' nies bħal Oliver Friggieri, li l-kotba tiegħu ta' proża u poeżija ġew maqluba għall-bosta ilsna oħra u għadd kbir ta' kittieba żgħażagħ. L-iktar tliet kittieba Maltin magħrufa fid-dinja huma Francis Ebejer (drammaturgu), Dun Karm Psaila (il-poeta nazzjonali) u Oliver Friggieri. F'dawn l-aħħar snin bdew jiżdiedu wkoll xogħolijiet letterarji għaż-żgħażagħ. Fost dawn il-kotba, l-aktar innotati nsibu (Ri)Ġenerazzjoni, Amina u Fittixni ta' , Magna Mater ta' Loranne Vella, Gramma ta' u r-rumanz debutt Mitt Elf Isem Ieħor: HappyVeganGirlJules ta' Lon Kirkop li dan tal-aħħar rebaħ l-edizzjoni tal-2020 tal-.
Kittieba bil-Malti
Interessanti huwa l-għadd dejjem jikber ta' xogħlijiet letterarji Maltin ta' nies bħal Oliver Friggieri, li l-kotba tiegħu ta' proża u poeżija ġew maqluba għall-bosta ilsna oħra u għadd kbir ta' kittieba żgħażagħ. L-iktar tliet kittieba Maltin magħrufa fid-dinja huma Francis Ebejer (drammaturgu), Dun Karm Psaila (il-poeta nazzjonali) u Oliver Friggieri. F'dawn l-aħħar snin bdew jiżdiedu wkoll xogħolijiet letterarji għaż-żgħażagħ. Fost dawn il-kotba, l-aktar innotati nsibu (Ri)Ġenerazzjoni, Amina u Fittixni ta' , Magna Mater ta' Loranne Vella, Gramma ta' u r-rumanz debutt Mitt Elf Isem Ieħor: HappyVeganGirlJules ta' Lon Kirkop li dan tal-aħħar rebaħ l-edizzjoni tal-2020 tal-.
Rumanziera
- John F. Marks - awtur tar-rumanz soċjali Tejbilhom Ħajjithom
- Alfons Maria Galea - fundatur tas-sensiela tal-Kotba tal-Mogħdija taż-Żmien bil-Malti
- Ġino Muscat Azzopardi - awtur ta’ Anġli tan-Niket
- Ġużè Aquilina - awtur ta' Taħt Tliet Saltniet
- Ġużè Bonnici - awtur ta' rumanzi u novelli
- Ġużè Galea - awtur ta' Raġel bil-Għaqal, San Ġwann u rumanzi storiċi oħra
- Ġużè Ellul Mercer - awtur tar-rumanz , u djarju tal-gwerra Taħt in-Nar
- Ġużè Orlando - awtur tar-rumanz L-Ibleh
- Ġużè Chetcuti - awtur ta’ novelli u rumanzi, drammi kif ukoll ta’ studji kritiċi
- - awtur tar-rumanz Ulied in-Nanna Venut fl-Amerka
- Pawlu Xuereb - awtur ta’ rumanzi tad-ditektifs.
- Kelinu Spiteri magħruf bħala Kilin.
- J. J. Camilleri - l-awtur ta' Aħna Sinjuri u rumanzi oħra
- Frans Sammut - awtur ta' rumanzi fosthom Il-Gaġġa, Samuraj u Il-Ħolma Maltija
- Paul P. Borg - awtur ta' Dal-Lejl Ġie Alla
- Trevor Zahra-awtur ta' l-ghar tax-xelter
- Oreste Calleja - awtur ta' drammi, fosthom "Anestesija", "Satira", "Pawlu Redux"
- - awtriċi ta' rumanzi
- Lon Kirkop - awtur ta' rumanzi, dramaturgu u artist viżiv
- Loranne Vella - awtriċi ta' rumanzi
- - awtriċi ta' rumanzi u poeżija
- - awtriċi ta' rumanzi
Awturi ta' Novelli
- Carmel G. Cauchi
- Pietru Pawl Saydon - awtur ta' novelli, traduttur tal-Bibbja
- Lino Spiteri - awtur ta' novelli u rumanzi
- Temi Zammit - kittieb tal-ktieb Il-Gżejjer ta' Malta u l-Ġrajja Tagħhom
Poeti
(Ara wkoll Lista tal-poeti tal-ilsien Malti)
- Mario Azzopardi
- Rużar Briffa
- Anton Buttigieg - Il-Poeta tan-Natura
- Dun Frans Camilleri
- Ninu Cremona
- Anastasju Cuschieri - Il-Poeta tal-Madonna
- - Il-Poeta tal-Leġġendi
- Albert Marshall
- Ġużè Muscat Azzopardi
- Dun Karm - Il-Poeta Nazzjonali
- Joe Friggieri
- Oliver Friggieri
- Mary Meilak
- Achille Mizzi
- Ġorġ Pisani - Il-Poeta tal-Istorja
- Philip Sciberras - poeta; magħruf għall-Mandala
- Marjanu Vella
- Karmenu Vassallo - Il-Poeta tan-Nirien
- Ġorġ Zammit
Drammaturgi
- Oreste Calleja
- Ġużè Diacono - ġurnalist u kittieb ta’ drammi b’tema socjali realistika. Awtur tad-dramm Il-Madonna taċ-Ċoqqa.
- Francis Ebejer
- Alfred Sant - awtur ta' drammi, rumanzi u novelli
Referenzi
- ^ Lawrence Attard Bezzina, "Maltese and Hebrew: Two Cases of Cultural Survival"
- ^ "13-18 Archives" (bl-Ingliż). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2022-07-01. Miġbur 2022-05-29.
- ^ Secretary, The Office of the Permanent. "Il-Konkors ta' Kitba – Letteratura għaż-Żgħażagħ" (bl-Ingliż). Miġbur 2022-05-29.
- ^ "13-18 Archives" (bl-Ingliż). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2022-07-01. Miġbur 2022-05-29.
- ^ Secretary, The Office of the Permanent. "Il-Konkors ta' Kitba – Letteratura għaż-Żgħażagħ" (bl-Ingliż). Miġbur 2022-05-29.
Biblijografija
- Aquilina, Ġużè (1962) Antoloġija ta’ Proża Maltija 1 & 2, Malta: A.C.Aquilina & Co.
- Briffa, Charles (1999) In-Novella Maltija. Malta: PIN.
- Briffa, Charles (2003) Ir-Rumanz Malti sa nofs is-Seklu Għoxrin. Malta: PIN.
- Briffa, Charles (2008) Il-letteratura maltija: l-istorja tan-narrattiva, Malta: Malta University Pub.
- Cassola, Arnold (1990) Qawsalla: Antologija tal-Letteratura Maltija, Malta: Università ta' Malta
- Cassar, Mario (2002) Storja tal-Ilsien u l-Letteratura Maltija – Kronoloġija, Malta: Għaqda tal-Malti (Università)
- Chetcuti, Ġużè (1989) L-Iżvilupp Storiku tan-Novella fil-Letteratura Maltija, Tlaqna għal Rasna u Stejjer Oħra. Malta: SKS.
- Chetcuti, Ġużè (1998) Ħbiebi, l-awturi maltin: ġrajja awtobijografika fuq il-letteratura maltija, San Ġwann: Publishers Enterprise Group Mtd
- Chetcuti, Ġużè (2002) Kittieba hbiebi: grajja awtobijografika tal-letteratura Maltija, Malta: Dipartiment tat-Taghrif, Partit Laburista
- Friggieri, Oliver (1979) Storja tal-letteratura maltija Vol. I : Il-poezija mill-bidu sa Dun Karm, Malta: Klabb Kotba Maltin
- Friggieri, Oliver (2001) L-Istorja tal Poeżija Maltija, Malta: PIN.
Ħoloq esterni
- Il-Letteratura Maltija bħala Xhieda tan-Nazzjonalita
Awtur: www.NiNa.Az
Data tal-pubblikazzjoni:
wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Letteratura Maltija, X'inhi Letteratura Maltija? Xi tfisser Letteratura Maltija?
Il letteratura Maltija hija kull li toriġina minn Malta jew minn kittieba Maltin jew letteratura miktuba bil lingwa Maltija StorjaMalti Miktub Hekk kif il Malti evolva wara li l temm il ħakma Għarbija fuq il gzira fl aħħar tas seklu 11 ftit kien hemm interess fl izvilupp ta forma miktuba tal lingwa Inizjalment il kleru l aristokrazija u l bourgeoisie biss kienu kapaċi jaqraw u jiktbu u ħafna mill komunikazzjoni tagħhom kienet issir bil Latin Matul is sekli l uzu tal Malti kien spiss skoraġġut b entuzjazmu varjat apparentement bit tama li jekk tiġi ssostitwita ssaħħaħ ir rabtiet mal pajjiz li kellu l pussess ta Malta f dak iz zmien partikolari Taħt il Kavallieri ta San Ġwann kemm it Taljan kif ukoll il Franċiz kienu jintuzaw għal dokumenti uffiċjali u korrispondenza Matul il perjodu kolonjali Brittaniku l uzu tal Ingliz ġie mħeġġeġ permezz tal edukazzjoni bit Taljan meqjus bħala l lingwa l aktar influwenti li jmiss Kien biss fl 1936 li l Malti ġie rikonoxxut bħala l lingwa uffiċjali tal gzira B mod uniku l ebda pajjiz Ewropew ieħor ma kien nieqes minn forma standardizzata miktuba tal lingwa tiegħu sas seklu 19 meta rġiel bħal Mikiel Anton Vassalli għamlu sforz miftiehem biex jittraskrivu l Malti mitkellem f forma miktuba għalkemm jezistu ezempji ta Malti miktub sa minn kmieni seklu 15 Diglossja L izvilupp tax xogħlijiet letterarji indiġeni Maltin storikament ġie mxekkel mid diglossja li kkaratterizzat il kultura ta Malta tul l istorja tagħha Għal bosta sekli il Malti kien magħruf bħala l lingwa tal kċina u l ħanut tax xogħol filwaqt li t Taljan kien il lingwa tal edukazzjoni il letteratura l arti il liġi u l kummerċ Għalhekk sal bidu tas seklu 20 il maġġoranza l kbira tax xogħlijiet letterarji f Malta nkitbu bit Taljan mill komunita tat Taljani Maltin Fil bidu tal istorja Maltija id diglossja wriet ruħha fil koezistenza ta forma zviluppata ta Siculo Għarbi u l lingwa ta sensiela ta ħakkiema l aktar Latin Grieg Sqalli Franċiz Spanjol u Taljan Mill 1800 l quddiem dawn ġew fil biċċa l kbira sostitwiti mill Ingliz Il lingwa Maltija llum hija miksija bil kbir b influwenzi Rumanzi u Inglizi bħala rizultat L emerġenza tal letteratura Maltija Il Cantilena ċ 1470 sa 1485 L eqdem test letterarju magħruf bil Malti huwa l poezija ta Pietru Caxaro Il Cantilena ċ 1470 sa 1485 magħrufa wkoll bħala Xidew il Qada segwit mis sonett ta tifħir ta Gian Francesco Bonamico lill Gran Mastru Nicolas Cotoner Mejju gie bl Uard u Zahar ċ 1672 L ewwel dizzjunarju Malti magħruf inkiteb minn Francois de Vion Thezan Court ċ 1640 Fl 1700 poeta Għawdxi anonimu kiteb Jaħasra Mingħajr Ħtija Traduzzjoni bil Malti tat dehret fix xogħol ta Johannes Heinrich Maius Specimen Lingua Punicae in hodierna Melitensium superstitis 1718 li turi t twemmin li qabel kien wiesa li l lingwa kellha wirt Ġabra ta priedki reliġjuzi ta ċertu Dun Ignazio Saverio Mifsud ippubblikati bejn l 1739 u l 1746 hija meqjusa bħala l ewwel ezempju magħruf ta proza Maltija Poezija anonima bl isem Fuqek Nitħaddet Malta inkitbet c 1749 dwar il Ftit snin wara fl 1752 ġie ppubblikat bit titlu Tagħlim Nisrani ta Dun Franġisk Wizzinokemm bil Malti kif ukoll bit Taljan L okkazjoni tal fl 1760 rat il pubblikazzjoni ta ġabra ta versi taħt l intestatura Zwieġ la Maltija Zwieġ fl istil Malti minn Dun Feliċ Demarco Tifel tal moviment il patrijott Malti Mikiel Anton Vassalli 1764 1829 faħħar il ħolqien tal Malti letterarju bħala wieħed mill patrimonji antiki tan nazzjon ġdid emerġenti u raw din ix xejra naxxenti bħala 1 l affermazzjoni tal identita singulari u kollettiva u 2 il kultivazzjoni u t tixrid tal mezz tad diskors nazzjonali bħala l aktar komponent sagru fid definizzjoni tal patria u bħala l aktar ġustifikazzjoni effettiva kemm għal pretensjoni ta komunita dominata li tkun nazzjon u għall ġlieda sussegwenti kontra ħakkiema barranin Bejn l 1798 u l 1800 waqt li Malta kienet taħt okkupazzjoni Franċiza traduzzjoni Maltija ta L Għanja tat Trijonf tal Liberta miċ Ċittadin La Coretterie Segretarju tal Kummissarju tal Gvern Franċiz ġie ppubblikat fl okkazjoni ta L ewwel traduzzjoni għall Malti ta test l ġiet ippubblikata fl 1822 trad Ġuzeppi Marija Cannolo fuq inizjattiva tas Soċjeta Biblika f Malta L ewwel gazzetta bil Malti l Arlekkin Jew Kawlata Ingliza u Maltija dehret fl 1839 u kienet tidher il poeziji l Imħabba u Fantasijau Sunett L ewwel bil Malti Il Ġifen Tork ta Giovanni Antonio Vassallo ġiet ippubblikata fl 1842 segwita minn Ħrejjef bil Malti u Ħrejjef u Ċajt bil Malti fl 1861 u fl 1863 rispettivament L istess awtur ippubblika l ewwel ktieb tal istorja bil Malti bl isem Storja ta Malta Miktuba għall Poplu fl 1862 PoezijaIl Cantilena Il Cantilena huwa l eqdem test miktub magħruf li jezisti bil Malti li jmur sa mhux aktar tard mill 1485 il mewt ta Pietru Caxaro l awtur li huwa attribwit lilu Ma reġgħetx ġiet skoperta qabel l 1966 jew l 1968 mill Prof u Fr fl tal Belt Valletta Frans Sammut ppubblika interpretazzjoni rivoluzzjonarja tagħha fl 2009 Karmenu Mallia traduċiha għall Esperanto u kiteb artiklu dwarha fLiteratura Foiro Letteratura kontemporanjaFrans Sammut izomm kopja tal ġabra ta proverbji Maltin ta Mikiel Anton Vassalli Fis snin ta wara l Gwerra raw il ħolqien tal Moviment Qawmien Letterarju fl 1967 moviment letterarju ta avanguardia li l protagonisti tiegħu kien jinkludi lil Oliver Friggieri aktar tard Professur tal Malti fl Universita ta Malta Frans Sammut 1945 2011 l awtur nazzjonali Alfred Sant li kien Prim Ministru mill 1996 sal 1998 Lino Spiteri li kien Ministru tal Finanzi f zewġ Gvernijiet u oħrajn Fost l aktar xogħlijiet importanti ta Oliver Friggieri hemm il ġabra tal poeziji tiegħu Ir reputazzjoni ta Frans Sammut hija mibnija fuq ir rumanzi tiegħu Il Gaġġa li fuqhom huwa bbazat il film bl istess isem Samuraj Paceville u Il Ħolma Maltija tradott fl Esperanto bħala La Malta Revo Alfred Sant huwa magħruf għat teatru tiegħu miġbur l aktar fil Fid Dell tal Katidral u Drammi Ohra filwaqt li Lino Spiteri sar rinomat għar rumanz tiegħu Rivoluzzjoni Do Minore u l istejjer qosra tiegħu Ix xena tal eventwalment ċediet għal mewġa ġdida ta kittieba li leħnu sawru x xena tal letteratura kontemporanja Fost dawn l ewwel hemm kittieba bħal Immanuel Mifsud Adrian Grima u Ix xena kontemporanja rat ukoll il ħolqien ta ġenerazzjoni ġdida ta kittieba fosthom Simone Inguanez Nadia Mifsud Simone Galea Clare Azzopardi Lon Kirkop Kirsten Spiteri u Lara Calleja li rebħet il għall ktieb tagħha Kissirtu Kullimkien Illum il ġurnata l letteratura Maltija hija ddominata mil letteratura bil lingwa Maltija ez xi xogħlijiet bl Ingliz Francis Ebejer perezempju u xi xogħlijiet fl Ingliz Taljan bħall poeziji tal Imħallef J J Cremona u l ebook ta Albert Caruana Il Sindaco di Racalmusci Interessanti huwa l għadd dejjem jikber ta xogħlijiet letterarji Maltin ta nies bħal Oliver Friggieri li l kotba tiegħu ta proza u poezija ġew maqluba għall bosta ilsna oħra u għadd kbir ta kittieba zgħazagħ L iktar tliet kittieba Maltin magħrufa fid dinja huma Francis Ebejer drammaturgu Dun Karm Psaila il poeta nazzjonali u Oliver Friggieri F dawn l aħħar snin bdew jizdiedu wkoll xogħolijiet letterarji għaz zgħazagħ Fost dawn il kotba l aktar innotati nsibu Ri Ġenerazzjoni Amina u Fittixni ta Magna Mater ta Loranne Vella Gramma ta u r rumanz debutt Mitt Elf Isem Ieħor HappyVeganGirlJules ta Lon Kirkop li dan tal aħħar rebaħ l edizzjoni tal 2020 tal Kittieba bil MaltiInteressanti huwa l għadd dejjem jikber ta xogħlijiet letterarji Maltin ta nies bħal Oliver Friggieri li l kotba tiegħu ta proza u poezija ġew maqluba għall bosta ilsna oħra u għadd kbir ta kittieba zgħazagħ L iktar tliet kittieba Maltin magħrufa fid dinja huma Francis Ebejer drammaturgu Dun Karm Psaila il poeta nazzjonali u Oliver Friggieri F dawn l aħħar snin bdew jizdiedu wkoll xogħolijiet letterarji għaz zgħazagħ Fost dawn il kotba l aktar innotati nsibu Ri Ġenerazzjoni Amina u Fittixni ta Magna Mater ta Loranne Vella Gramma ta u r rumanz debutt Mitt Elf Isem Ieħor HappyVeganGirlJules ta Lon Kirkop li dan tal aħħar rebaħ l edizzjoni tal 2020 tal Rumanziera John F Marks awtur tar rumanz soċjali Tejbilhom Ħajjithom Alfons Maria Galea fundatur tas sensiela tal Kotba tal Mogħdija taz Zmien bil Malti Ġino Muscat Azzopardi awtur ta Anġli tan Niket Ġuze Aquilina awtur ta Taħt Tliet Saltniet Ġuze Bonnici awtur ta rumanzi u novelli Ġuze Galea awtur ta Raġel bil Għaqal San Ġwann u rumanzi storiċi oħra Ġuze Ellul Mercer awtur tar rumanz u djarju tal gwerra Taħt in Nar Ġuze Orlando awtur tar rumanz L Ibleh Ġuze Chetcuti awtur ta novelli u rumanzi drammi kif ukoll ta studji kritiċi awtur tar rumanz Ulied in Nanna Venut fl Amerka Pawlu Xuereb awtur ta rumanzi tad ditektifs Kelinu Spiteri magħruf bħala Kilin J J Camilleri l awtur ta Aħna Sinjuri u rumanzi oħra Frans Sammut awtur ta rumanzi fosthom Il Gaġġa Samuraj u Il Ħolma Maltija Paul P Borg awtur ta Dal Lejl Ġie Alla Trevor Zahra awtur ta l ghar tax xelter Oreste Calleja awtur ta drammi fosthom Anestesija Satira Pawlu Redux awtriċi ta rumanzi Lon Kirkop awtur ta rumanzi dramaturgu u artist viziv Loranne Vella awtriċi ta rumanzi awtriċi ta rumanzi u poezija awtriċi ta rumanzi Awturi ta Novelli Carmel G Cauchi Pietru Pawl Saydon awtur ta novelli traduttur tal Bibbja Lino Spiteri awtur ta novelli u rumanzi Temi Zammit kittieb tal ktieb Il Gzejjer ta Malta u l Ġrajja Tagħhom Poeti Ara wkoll Lista tal poeti tal ilsien Malti Mario Azzopardi Ruzar Briffa Anton Buttigieg Il Poeta tan Natura Dun Frans Camilleri Ninu Cremona Anastasju Cuschieri Il Poeta tal Madonna Il Poeta tal Leġġendi Albert Marshall Ġuze Muscat Azzopardi Dun Karm Il Poeta Nazzjonali Joe Friggieri Oliver Friggieri Mary Meilak Achille Mizzi Ġorġ Pisani Il Poeta tal Istorja Philip Sciberras poeta magħruf għall Mandala Marjanu Vella Karmenu Vassallo Il Poeta tan Nirien Ġorġ Zammit Drammaturgi Oreste Calleja Ġuze Diacono ġurnalist u kittieb ta drammi b tema socjali realistika Awtur tad dramm Il Madonna taċ Ċoqqa Francis Ebejer Alfred Sant awtur ta drammi rumanzi u novelliReferenzi Lawrence Attard Bezzina Maltese and Hebrew Two Cases of Cultural Survival 13 18 Archives bl Ingliz Arkivjat minn l oriġinal fl 2022 07 01 Miġbur 2022 05 29 Secretary The Office of the Permanent Il Konkors ta Kitba Letteratura għaz Zgħazagħ bl Ingliz Miġbur 2022 05 29 13 18 Archives bl Ingliz Arkivjat minn l oriġinal fl 2022 07 01 Miġbur 2022 05 29 Secretary The Office of the Permanent Il Konkors ta Kitba Letteratura għaz Zgħazagħ bl Ingliz Miġbur 2022 05 29 BiblijografijaAquilina Ġuze 1962 Antoloġija ta Proza Maltija 1 amp 2 Malta A C Aquilina amp Co Briffa Charles 1999 In Novella Maltija Malta PIN Briffa Charles 2003 Ir Rumanz Malti sa nofs is Seklu Għoxrin Malta PIN Briffa Charles 2008 Il letteratura maltija l istorja tan narrattiva Malta Malta University Pub Cassola Arnold 1990 Qawsalla Antologija tal Letteratura Maltija Malta Universita ta Malta Cassar Mario 2002 Storja tal Ilsien u l Letteratura Maltija Kronoloġija Malta Għaqda tal Malti Universita Chetcuti Ġuze 1989 L Izvilupp Storiku tan Novella fil Letteratura Maltija Tlaqna għal Rasna u Stejjer Oħra Malta SKS Chetcuti Ġuze 1998 Ħbiebi l awturi maltin ġrajja awtobijografika fuq il letteratura maltija San Ġwann Publishers Enterprise Group Mtd Chetcuti Ġuze 2002 Kittieba hbiebi grajja awtobijografika tal letteratura Maltija Malta Dipartiment tat Taghrif Partit Laburista Friggieri Oliver 1979 Storja tal letteratura maltija Vol I Il poezija mill bidu sa Dun Karm Malta Klabb Kotba Maltin Friggieri Oliver 2001 L Istorja tal Poezija Maltija Malta PIN Ħoloq esterniIl Letteratura Maltija bħala Xhieda tan Nazzjonalita