Azərbaycan  AzərbaycanDeutschland  DeutschlandLietuva  LietuvaMalta  Maltaශ්‍රී ලංකාව  ශ්‍රී ලංකාවTürkmenistan  TürkmenistanTürkiyə  TürkiyəУкраина  Украина
Appoġġ
www.datawiki.mt-mt.nina.az
  • Dar

Graz ɡrɑːts GRAHTS bil Ġermaniż ɡʁaːts bis Gradec hija l belt kapitali tal istat Awstrijaku ta Styria u t tieni l ikbar

Graz

  • Paġna Ewlenija
  • Graz
Graz
www.datawiki.mt-mt.nina.azhttps://www.datawiki.mt-mt.nina.az

Graz (/ɡrɑːts/ GRAHTS, bil-Ġermaniż: [ɡʁaːts]; bis-: Gradec) hija l-belt kapitali tal-istat Awstrijaku ta' Styria u t-tieni l-ikbar belt fl-Awstrija wara Vjenna. Mill-1 ta' Jannar 2021, il-belt kellha popolazzjoni ta' 331,562 ruħ (294,236 ruħ minnhom kellha status ta' residenti prinċipali). Fl-2018, il-popolazzjoni taż-żona urbana kbira (LUZ) ta' Graz kienet tammonta għal 652,654 ruħ, abbażi tal-istatus tar-residenza prinċipali. Graz hija magħrufa bħala belt universitarju u tal-kulleġġi, b'erba' kulleġġi u erba' universitajiet. B'kollox, il-belt tospita iżjed minn 60,000 student. Iċ-ċentru storiku (Altstadt) tal-belt huwa wieħed miċ-ċentri storiċi l-iktar ippreservati tajjeb fl-Ewropa Ċentrali.

Graz
 Awstrija
Amministrazzjoni
Stat sovranAwstrija
Federal state of AustriaSteiermark
Kap tal-Gvern
Isem uffiċjali Graz
Ismijiet oriġinali Graz
Grätz
Gratz
Kodiċi postali 8010, 8020, 8036, 8041, 8042, 8043, 8044, 8045, 8046, 8047, 8051, 8052, 8053, 8054u 8055
Ġeografija
Koordinati 47°04′15″N 15°26′19″E / 47.0708°N 15.4386°E / 47.0708; 15.4386Koordinati: 47°04′15″N 15°26′19″E / 47.0708°N 15.4386°E / 47.0708; 15.4386
Graz
Graz (Austria)
Superfiċjenti 127.57 kilometru kwadru
Għoli 353 m
Fruntieri ma'
Demografija
Popolazzjoni 292,630 abitanti (1 Jannar 2022)
Informazzjoni oħra
Kodiċi tat-telefon 316
Żona tal-Ħin UTC+1u UTC+2
bliet ġemellati Trondheim, , , , , , , , Pécs, Ljubljana, Dubrovnik, , , , , , Lviv
graz.at

Fl-1999, iċ-ċentru storiku tal-belt żdied fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO u fl-2010 id-deżinjazzjoni ġiet estiża biex jiġi inkluż ukoll il-Palazz ta' Eggenberg (bil-Ġermaniż: Schloss Eggenberg) fit-tarf tal-Punent tal-belt. Graz ġiet iddeżinjata bħala l-Kapitali Ewropej tal-Kultura fl-2003 u saret Belt tal-Ispeċjalitajiet Gastronomiċi fl-2008.

Etimoloġija

L-isem tal-belt, Graz, qabel spellut Gratz, x'aktarx li oriġina mit-terminu Slaviku gradec, li jfisser "kastell żgħir". Xi sejbiet arkeoloġiċi jindikaw lejn il-kostruzzjoni ta' kastell żgħir mill-poplu Slaviku tal-, li maż-żmien sar fortifikazzjoni difiża sew. Fis-Sloven letterarju, it-terminu gradec għadu jfisser "kastell żgħir", u jifforma derivattiv ipokoristiku tal-Proto-Slaviku tal-Punent u tan-Nofsinhar *gradьcъ, li tnissel permezz ta' metateżi likwida mis-Slaviku Komuni *gardьcъ u mit-tielet palatalizzazzjoni Slavika mill-Proto-Slaviku *gardiku, li oriġinarjament kien ifisser "raħal jew insedjament żgħir". B'hekk l-isem isegwi l-mudell Slaviku komuni tan-Nofsinhar għat-tismija tal-insedjamenti bħala grad. L-isem bil-Ġermaniż "Graz" jidher għall-ewwel darba fid-dokumentazzjonijiet fl-1128.

Ġeografija

Graz tinsab maż-żewġ naħat tax-xmara fix-Xlokk tal-Awstrija. Tinsab madwar 150 kilometru fil-Lbiċ ta' Vjenna (bil-Ġermaniż: Wien). L-eqreb ċentru urban kbir huwa dak ta' (Marburg) fis-Slovenja, li huwa madwar 50 kilometru fin-Nofsinhar. Graz hija l-belt kapitali statali u l-ikbar belt fl-istat ta' Styria, reġjun aħdar b'ħafna foresti fin-naħa tal-Lvant tal-Alpi. Jinsab fil-Baċir ta' Graz u huwa mdawwar bil-muntanju u bl-għoljiet lejn it-Tramuntana, il-Lvant u l-Punent. Iċ-ċentru tal-belt qiegħed f'elevazzjoni ta' 353 metru (1,158 pied), l-ogħla punt hija l-muntanja b'għoli ta' 754 metru (2,474 pied) fil-fruntiera tal-Punent. Il-muntanja tinsab ftit kilometri lejn it-Tramuntana, b'għoli ta' 1,100 metru (3,600 pied).

Muniċipalitajiet ġirien

Dawn l-irħula u l-villaġġi jmissu ma' Graz:

  • lejn it-Tramuntana: Gratkorn, Stattegg, Weinitzen
  • lejn il-Lvant: Kainbach bei Graz, Hart bei Graz, Raaba
  • lejn in-Nofsinhar: Gössendorf, Feldkirchen bei Graz, Seiersberg
  • lejn il-Punent: Attendorf, Thal, Judendorf-Straßengel

Distretti

Graz hija maqsuma fi 17-il distrett muniċipali (Stadtbezirke):

I. Innere Stadt (3,389)

II. St. Leonhard (16,122)

III. Geidorf (25,168)

IV. Lend (31,753)

V. Gries (29,308)

VI. Jakomini (33,554)

VII. Liebenau (14,562)

VIII. St. Peter (15,291)

IX. Waltendorf (12,066)

X. Ries (5,886)

XI. Mariatrost (9,737)

XII. Andritz (19,129)

XIII. Gösting (11,309)

XIV. Eggenberg (20,801)

XV. Wetzelsdorf (15,779)

XVI. Straßgang (16,341)

XVII. Puntigam (8,745)

Storja

L-eqdem insedjament fit-territorju ta' fejn hemm il-belt moderna ta' Graz imur lura għal Żmien ir-Ram. Madankollu, ma teżisti l-ebda kontinwità storika ta' insedjament qabel il-Medju Evu.

Matul is-seklu 12, id-duki taħt it-tmexxija ta' Babenberg lil din il-belt għamluha ċentru kummerċjali importanti. Iktar 'il quddiem, Graz sfat taħt it-tmexxija tal-, u fl-1281, kisbet privileġġi speċjali mir-Re .

Fis-seklu 14, Graz saret il-belt tar-residenza tan-nisel Awstrijaku Intern tal-Asburgi. Il-familja rjali kienet tgħix fil-kastell ta' Schlossberg u minn hemmhekk irrenjat fuq Styria, Carinthia, il-biċċa l-kbira tas-Slovenja ta' llum il-ġurnata, u partijiet tal-Italja (, u , ).

Fis-seklu 16, id-disinn u l-ippjanar tal-belt kienu primarjament ikkontrollati mill-arkitetti u mill-artisti Rinaxximentali Taljani. Waħda mill-iżjed binjiet famużi li tirrappreżenta dan l-istil hija l-Landhaus, li ġiet iddisinjata minn , u li ntużat mill-mexxejja lokali bħala kwartieri ġenerali governattivi.

L-Università ta' Graz ġiet stabbilita mill-Arċiduka fl-1585, u hija l-eqdem università tal-belt. Għall-biċċa l-kbira tal-eżistenza tagħha, kienet ikkontrollata mill-Knisja Kattolika, u ngħalqet fl-1782 minn f'tentattiv li jikseb il-kontroll tal-istat fuq l-istituzzjonijiet edukattivi. Joseph II ttrasformaha f'liċeo fejn kienu jitħarrġu l-ħaddiema taċ-ċivil u l-persunal mediku. Fl-1827 reġgħet ġiet stabbilita bħala università mill-Imperatur , u ngħatat l-isem ta' "Karl-Franzens Universität". Attwalment, iktar minn 30,000 student jistudjaw f'din l-università.

L-astronomu għex fi Graz għal perjodu qasir. Huwa ħadem bħala għalliem tal-matematika u kien professur tal-matematika fl-Università ta' Graz, iżda xorta sab ħin biex jistudja l-astronomija. Huwa telaq minn Graz lejn Praga meta l- tkeċċew mill-belt.

Ludwig Boltzmann kien Professur tal-Fiżika Matematika mill-1869 sal-1890. Matul dak iż-żmien, studja l-inġinerija elettrika fl-Istitut Politekniku fl-1875.

Ir-rebbieħ tal-Premju Nobel għallem fl-Università ta' Graz mill-1909 sal-1938. , li fl-1961 rebaħ il-Premju Nobel għal-Letteratura għamel id-dottorat tiegħu fl-Università ta' Graz. Erwin Schrödinger għal żmien qasir kien kanċillier tal-Università ta' Graz fl-1936.

Graz hija ppożizzjonata ċentralment fi ħdan il-Bundesland (stat) ta' Styria, jew Steiermark bil-Ġermaniż. Mark hija kelma Ġermaniża antika li tindika żona kbira li tintuża bħala fruntiera difensiva, fejn ir-raħħala kienu jiġu mgħallma kif jorganizzaw ruħhom u jiġġieldu f'każ ta' invażjoni. B'pożizzjoni strateġika fil-quċċata tal-wied miftuħ u għammiel ta' Mur, Graz storikament kienet fil-mira tal-invażuri, bħall-Ungeriżi taħt fl-1481, u l-Ottomani fl-1529 u fl-1532. Apparti l-Kastell ta' Riegersburg, il-Kastell ta' Schlossberg kien l-unika fortifikazzjoni fir-reġjun li qatt ma spiċċa f'idejn l-Ottomani. Graz tospita l-armerija provinċjali tar-reġjun, li hija l-ikbar kollezzjoni storika ta' armi Medjevali u Rinaxximentali fid-dinja. Ġiet ippreservata mill-1551, u fiha jintwerew iktar minn 30,000 oġġett.

Mill-bidu tas-seklu 15, Graz kienet ir-residenza tal-fergħa iktar żagħżugħa tal-Asburgi, li ssuċċediet it-tron imperjali fl-1619 permezz tal-Imperatur , li ttrasferixxa l-belt kapitali lejn Vjenna. Inbnew fortifikazzjonijiet ġodda fuq ix-Schlossberg fl-aħħar tas-seklu 16. L-armata ta' Napuljun okkupat lil Graz fl-1797. Fl-1809, il-belt għaddiet minn assedju ieħor mill-armata Franċiża. Matul dan l-attakk, l-uffiċjal kmandant fil-fortizza ġie ordnat jiddifendiha b'madwar 900 raġel kontra l-armata ta' Napuljun ta' madwar 3,000 ruħ. Irnexxielu jiddifendi x-Schlossberg b'suċċess fi tmien attakki, iżda kienu obbligati jċedu wara li l-Armata l-Kbira (bil-Franċiż: Grande Armée) okkupat lil Vjenna u l-Imperatur ordnalhom biex jarrendu. Wara t-telfa tal-Awstrija mill-forzi ta' Napuljun fil-Battalja ta' Wagram fl-1809, il-fortifikazzjonijiet iġġarrfu bl-isplussivi, kif stipulat fit-Trattat ta' Paċi ta' Schönbrunn tal-istess sena. It-torri tal-kampnar (Glockenturm) u t-torri tal-arloġġ (Uhrturm) ċiviku, li huma attrazzjoni turistika u simbolu ta' Graz, ma ġġarrfux wara li ċ-ċittadini ta' Graz ħallsu rahan biex jiġu ppreservati.

L-Arċiduka Karl II tal-Awstrija ta' Ġewwa ordna li 20,000 ktieb Protestant jinħarqu fil-pjazza fejn issa hemm sptar mentali, u rnexxielu jerġa' jirritorna lil Styria taħt l-awtorità tas-Santa Sede. L-Arċiduka Franz Ferdinand twieled fi Graz fejn issa hemm l-iStadtmuseum (il-mużew tal-belt).

Fit-2 ta' April 1945, waqt li kien qed iseħħ l-iżjed attakk qawwi bil-bombi mill-Alleati fuq Graz, il- u l-Waffen-SS wettqu masskru kontra l-ġellieda tar-reżistenza, il-ħaddiema sfurzati Ungeriżi-Lhud, u l-POWs fil-barrakki tal-SS fi Graz-Wetzelsdorf.

Sit ta' Wirt Dinji

Il-Belt ta' Graz ġiet iddeżinjata bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1999. Is-sit ġie estiż bil-Kastell ta' Eggenberg fl-2010.

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' żewġ kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ"; u l-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem".

Żvilupp tal-popolazzjoni

Popolazzjoni storika
Sena Pop. ±%
1869 98,229 —    
1880 116,770 +18.9%
1890 135,660 +16.2%
1900 168,808 +24.4%
1910 193,790 +14.8%
1923 199,578 +3.0%
1934 210,845 +5.6%
1939 208,106 −1.3%
Sena Pop. ±%
1951 226,476 +8.8%
1961 237,080 +4.7%
1971 249,089 +5.1%
1981 243,166 −2.4%
1991 237,810 −2.2%
2001 226,244 −4.9%
2011 262,566 +16.1%
2019 292,269 +11.3%

L-iżjed ċifri reċenti dwar il-popolazzjoni ma jagħtux l-istampa kollha peress li jingħaddu biss in-nies bi status ta' residenza prinċipali, filwaqt li n-nies bi status ta' residenza sekondarja ma jingħaddux. Il-biċċa l-kbira tan-nies bi status ta' residenza sekondarja fi Graz huma studenti. Fl-aħħar tal-2016 kien hemm 33,473 ruħ bi status ta' residenza sekondarja fi Graz.

L-ikbar gruppi ta' ċittadini barranin
Nazzjonalità Popolazzjoni

(l-1 ta' Jannar 2021)

Ir-Rumanija 10,222
Il-Kroazja 9,326
Il-Ġermanja 9,023
Il-Bożnija-Ħerzegovina 7,398
It-Turkija 5,581
L-Ungerija 4,718
Is-Slovenja 3,237
L-Afganistan 3,001
Is-Sirja 2,751
L-Italja 2,599
Ir-Russja 2,331
Il-Kosovo 1,856
Is-Serbja 1,798
Is-Slovakkja 1,740
Il-Bulgarija 1,127

Klima

It-tip ta' klima fil-belt hija waħda oċeanika, iżda minħabba t-temperatura iżotermali ta' 0 °C, l-istess klima tokkorri fi klima kontinentali umduża abbażi tas-sistema klimatika ta' Köppen (bejn Cfb/Dfb). innifsu kien fi Graz u wettaq studji biex jara kif il-klima tal-imgħoddi influwenzat it-teorija taċ-Ċaqliq tal-Kontinenti. Minħabba l-pożizzjoni tagħha fix-Xlokk tal-Alpi, Graz hija milqugħa mill-irjieħ prevalenti mill-Punent li jġibu magħhom kundizzjonijiet tat-temp mit-Tramuntana tal-Atlantiku, mill-Majjistral tal-Ewropa u mill-Ewropa Ċentrali. B'hekk, it-temp fi Graz huwa influwenzat mill-Mediterran, u għandu iktar sigħat ta' xemx fis-sena minn Vjenna jew Salzburg kif ukoll inqas riħ jew xita. Graz tinsab f'baċir li huwa miftuħ biss lejn in-Nofsinhar, u b'hekk il-klima tkun iktar sħuna milli mistenni f'dik il-latitudni. Fi Graz jinstabu pjanti li normalment jikbru ferm iktar fin-Nofsinhar.

  • Temperaturi medji: l-Ajruport ta' Graz 8.7 °C (48 °F) / l-Università Karl-Franzens 9.4 °C (49 °F)
  • Xita medja: 818-il mm (32 pulzier) b'medja ta' 92 jum bix-xita (l-Università Karl-Franzens)
  • Medja ta' sigħat bix-xemx: 1,989 siegħa (l-Università Karl-Franzens)
Data klimatika għal Graz (1971-2000)
Xahar Jan Fra Mar Apr Mej Ġun Lul Aww Set Ott Nov Diċ Sena
Temp. għolja rekord °C (°F) 21.0

(69.8)

20.5

(68.9)

25.1

(77.2)

28.8

(83.8)

34.1

(93.4)

34.3

(93.7)

38.1

(100.6)

38.1

(100.6)

32.0

(89.6)

26.4

(79.5)

23.0

(73.4)

19.2

(66.6)

35.5

(95.9)

Temp. għolja medja °C (°F) 2.8

(37.0)

5.8

(42.4)

10.7

(51.3)

15.3

(59.5)

20.5

(68.9)

23.4

(74.1)

25.3

(77.5)

24.7

(76.5)

20.4

(68.7)

14.6

(58.3)

7.7

(45.9)

3.6

(38.5)

14.6

(58.3)

Temp. medja kuljum °C (°F) −1.0

(30.2)

1.0

(33.8)

5.1

(41.2)

9.6

(49.3)

14.6

(58.3)

17.7

(63.9)

19.5

(67.1)

18.9

(66.0)

14.7

(58.5)

9.4

(48.9)

3.7

(38.7)

0.1

(32.2)

9.4

(48.9)

Temp. baxxa medja °C (°F) −3.8

(25.2)

−2.9

(26.8)

1.0

(33.8)

4.9

(40.8)

9.5

(49.1)

12.7

(54.9)

14.7

(58.5)

14.3

(57.7)

10.6

(51.1)

5.9

(42.6)

0.9

(33.6)

−2.3

(27.9)

5.5

(41.9)

Temp. baxxa rekord low °C (°F) −20.2

(−4.4)

−19.3

(−2.7)

−17.2

(1.0)

−5.5

(22.1)

−1.3

(29.7)

3.6

(38.5)

6.3

(43.3)

4.9

(40.8)

0.8

(33.4)

−6.4

(20.5)

−12.7

(9.1)

−17.5

(0.5)

−20.2

(−4.4)

Preċipitazzjoni medja f'mm (pulzieri) 23.9

(0.94)

30.4

(1.20)

44.1

(1.74)

49.0

(1.93)

86.0

(3.39)

117.8

(4.64)

125.1

(4.93)

113.0

(4.45)

81.1

(3.19)

61.7

(2.43)

51.9

(2.04)

34.9

(1.37)

818.9

(32.25)

Borra medja f'cm (pulzieri) 12.8

(5.0)

15.6

(6.1)

6.5

(2.6)

2.3

(0.9)

0.1

(0.0)

0.0

(0.0)

0.0

(0.0)

0.0

(0.0)

0.0

(0.0)

0.2

(0.1)

9.1

(3.6)

15.5

(6.1)

62.1

(24.4)

Medja ta' jiem ta' preċipitazzjoni (≥ 1.0 mm) 4.8 4.8 6.6 7.9 10.6 11.5 10.7 9.7 7.5 6.3 6.5 5.2 92.1
Medja ta' jiem bil-borra (≥ 1.0 cm) 15.6 10.0 4.1 0.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 2.8 9.1 42.1
Medja ta' sigħat bix-xemx fix-xahar 90.4 117.8 145.7 166.4 210.0 213.0 234.4 226.9 174.0 139.6 93.0 78.8 1,890
Sors: L-Istitut Ċentrali għall-Meteoroloġija u l-Ġeodinamika

Sloveni u Graz

Politikament, kulturalment, xjentifikament u reliġjożament, Graz kienet ċentru importanti għall-Isloveni kollha, speċjalment mill-istabbiliment tal-Università ta' Graz fl-1586 sal-istabbiliment tal-Università ta' Ljubljana fl-1919. Fl-1574, l-ewwel ktieb Kattoliku bis-Sloven ġie ppubblikat fi Graz, u fl-1592, ippubblika fi Graz il-ktieb Dictionarium quatuor linguarum, l-ewwel dizzjunarju multilingwi tal-Isloven.

L-Isloveni ta' Styria ma kinux iqisu lil Graz bħala belt fejn jitkellmu bil-Ġermaniż, iżda biss post fejn jistudjaw u jgħixu mal-qrabat tagħhom filwaqt li jwettqu l-ambizzjonijiet tal-karriera tagħhom. L-assoċjazzjonijiet tal-istudenti fi Graz kienu sisien tal-identità Slovena, u l-istudenti Sloveni fi Graz kienu iktar konxji dwar il-pajjiż minn oħrajn. Dan wassal għal sforzi kiefra kontra l-Isloven min-nazzjonalisti li kienu jitkellmu bil-Ġermaniż fi Graz, kemm qabel kif ukoll waqt it-Tieni Gwerra Dinjija.

Bosta Sloveni ta' Styria jistudjaw fi Graz. L-Isloveni huma fost il-professuri tal-Istitut għall-Jazz fi Graz. Bosta Sloveni sabu xogħol fil-belt, filwaqt li qabel kienu qegħda fis-Slovenja. Għall-kultura Slovena, Graz għadha tassew importanti minħabba l-università tagħha u minħabba l-arkivji tal-Universalmuseum Joanneum li fihom bosta dokumenti tal-iStyria Slovena.

Simpożju dwar ir-relazzjoni ta' Graz u s-Sloveni sar fi Graz fl-2010, fl-okkażjoni tal-200 anniversarju tal-istabbiliment tal-ewwel u l-ixjaħ Presidenza tal-Isloven. Ġiet stabbilita fil-Liċeo ta' Graz f'Lulju 1811 fuq l-inizjattiva ta' . Ġabra ta' lekċers dwar is-suġġett ġew ippubblikati. Il-Posta Slovena ħarġet bolla biex tfakkar l-anniversarju.

Attrazzjonijiet ewlenin

Għas-sena meta Graz kienet il-Belt Kapitali Ewropea tal-Kultura, inbnew strutturi ġodda. Il-Mużew tal-Arti Kontemporanja ta' Graz (bil-Ġermaniż: Kunsthaus) ġie ddisinjat minn u u jinsab qrib ix-xmara Mur. Il-Gżira fix-xmara Mur hija pjattaforma tal-azzar fuq wiċċ l-ilma. Ġiet iddisinjata mill-arkitett Amerikan u fiha kafetterija, teatru fil-beraħ u bandli fejn jilagħbu t-tfal.

Ċentru storiku tal-belt

Iċ-ċentru storiku ta' Graz tniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1999 bis-saħħa tal-koeżistenza armonjuża ta' binjiet tipiċi minn epoki differenti u bi stili arkitettoniċi differenti. Graz tinsab qalb il-fruntieri kulturali tal-Ewropa Ċentrali, l-Italja u l-Istati Balkani, u b'hekk il-belt assorbiet diversi influwenzi mir-reġjuni ġirien li wasslu għall-belt kif inhi llum il-ġurnata. Iċ-ċentru storiku attwalment jikkonsisti minn iktar minn 1,000 binja, li jvarjaw mill-Gotiċi sal-kontemporanji.

L-iżjed attrazzjonijiet importanti fiċ-ċentru storiku tal-belt huma:

  • il-Muniċipju (Rathaus).
  • l-Għolja tal-Kastell (Schlossberg), għolja fil-qalba taċ-ċentru storiku (għolja 475 metru (1,558.40 pied)), u s-sit ta' fortizza mġarrfa, b'veduti panoramiċi ta' Graz.
  • it-Torri tal-Arloġġ (Uhrturm), simbolu ta' Graz, fil-quċċata tal-Għolja tal-Kastell.
  • il-Gallerija l-Ġdida (Neue Galerie), mużew tal-arti.
  • il-funikular tal-Għolja tal-Kastell (Schlossbergbahn), funikular ta' aċċess għall-Għolja tal-Kastell.
  • is-sede tal-Parlament provinċjali ta' Styria (Landhaus), palazz bi stil tal- u wieħed mill-iżjed eżempji importanti tal-arkitettura Rinaxximentali fl-Awstrija; mibni mill-arkitett Taljan Domenico dell'Allio bejn l-1557 u l-1565.
  • l-Armerija (Landeszeughaus), l-ikbar armerija antika fid-dinja.
  • it-Teatru tal-Opri ta' Graz (Opernhaus), il-post prinċipali fejn jittellgħu l-ispettakli tal-opri, taż-żfin klassiku, u tal-operetti. Huwa it-tieni l-ikbar teatru tal-opri fl-Awstrija.
  • it-Teatru ta' Graz (Schauspielhaus), it-teatru prinċipali ta' Graz għall-produzzjonijiet tar-reċti.
  • il-Katidral (Dom), monument rari tal-arkitettura Gotika. Fl-imgħoddi, kien hemm bosta affreski fuq il-ħitan ta' barra tiegħu; illum il-ġurnata ma tantx baqa' wisq, għajr il-Landplagenbild ("l-affresk tal-kastigi") li ġie mpitter fl-1485, x'aktarx minn . It-tliet kastigi fl-affresk huma x-xita tal-ġradi, il-pesta u l-invażjoni tat-Torok, li kollha seħħew fil-belt fl-1480. Fih ukoll l-iżjed veduta mpittra antika ta' Graz.
  • il-mawżolew tal-Imperatur Ferdinandu II ħdejn il-katidral, l-iżjed binja importanti tal- fi Graz. Jinkludi kemm il-qabar fejn indifnu Ferdinandu II u martu, kif ukoll knisja ddedikata lil Santa Katarina ta' Lixandra.
  • il-ġnien tal-belt ta' Graz, li jinsab f'nofs iċ-ċentru storiku tal-belt u li tħejja taħt it-tmexxija tal-monarkija Asburga; ġie ddisinjat mill-arkitett Ġermaniż . Matul il-perjodu tal-pandemija tal-COVID-19 ġew organizzati festini eċċentriċi hawnhekk li mbagħad ġew żgumbrati mill-pulizija. Il-persuna responsabbli mill-organizzazzjoni ta' dawn il-festini kien , sid Taljan ta' post tad-divertiment, li ġie arrestat mill-pulizija u l-avveniment twaqqaf.
  • il-Kastell (Burg), b'turġien doppji Gotiċi, li nbena bejn l-1438 u l-1453 mill-Imperatur , minħabba li l-kastell l-antik ta' fuq l-għolja kien żgħir wisq u skomdu. Il-kastell baqa' r-residenza tal-Qorti tal-Awstrija ta' Ġewwa sal-1619. Illum il-ġurnata, huwa r-residenza tal-gvern ta' Styria.
  • id-Dar Impittra (Gemaltes Haus) f'Herrengasse 3, miksija minn fuq s'isfel bl-affreski (impittra fl-1742 minn ).
  • il-Mużew tal-Arti Kontemporanja ta' Graz (Kunsthaus)
  • il-Gżira fix-xmara Mur (Murinsel), gżira artifiċjali fix-xmara Mur.
  • il-binjiet, il-btieħi interni (eż. il-bitħa tar-Rinaxximent Bikri tal-Eks Dar tal-Kavallieri Tewtoniċi f'Sporgasse 22) u s-soqfa tal-binjiet taċ-ċentru storiku.

Barra ċ-ċentru storiku tal-belt

L-iżjed attrazzjonijiet importanti barra ċ-ċentru storiku tal-belt huma:

  • il-Palazz ta' Eggenberg (Schloss Eggenberg), palazz Barokk fin-naħa tal-Punent ta' Graz bi kmamar statali u mużew. Fl-2010 dan żdied maċ-ċentru storiku ta' Graz fis-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.
  • il-Bażilika ta' Mariatrost (Basilika Mariatrost), knisja tal-Barokk Aħħari, fin-naħa tal-Lvant ta' Graz.
  • il-Knisja tal-Qalb ta' Ġesù (Herz-Jesu-Kirche), l-ikbar knisja fi Graz bit-tielet ogħla spira fl-Awstrija, mibnija bi stil Gotiku Rinnovat minn (politiku u tabib Awstrijaku).
  • l-Għolja tal-Kalvarju (Kalvarienberg), fiż-żona ta' Gösting fi Graz, b'kalvarju u knisja tas-seklu 17.
  • l-Isptar tal-Università ta' Graz, li huwa l-ikbar sptar fi Graz u wieħed mill-ikbar sptarijiet fl-Awstrija. Huwa l-ikbar binja bi stil Jugendstil fl-Awstrija u nbena bejn l-1904 u l-1912. Huwa mmexxi mill-provinċja ta' Styria u huwa wieħed mill-iżjed sptarijiet rinomati fl-Awstrija u fl-Ewropa Ċentrali.
  • il-Fdalijiet ta' Gösting (Ruine Gösting), fdalijiet ta' kastell fuq għolja fin-naħa tat-Tramuntana tal-belt, u Plabutsch/Fürstenstand, wara il-Palazz ta' Eggenberg, b'ristorant u veduta mill-isbaħ tal-belt, kif ukoll post qrib il-veduti magħrufa bħala Buchkogel/Kronprinz-Rudolf-Warte.
  • ix-Schwanzberghotel in Hart bei Graz, lukanda mibnija bi stil Gotiku taħt it-tmexxija ta' għal martu li kienet diżabbli.

Żona Ikbar ta' Graz

L-iżjed attrazzjonijiet importanti fiż-Żona Ikbar ta' Graz huma:

  • l-Österreichisches Freilichtmuseum Stübing, mużew fil-beraħ li fih binjiet agrikoli u rurali antiki mill-Awstrija kollha assemblati mill-ġdid f'ambjent storiku.
  • il-Lurgrotte, l-iżjed sistema estensiva ta' għerien fl-Awstrija.
  • il-Lipizzanergestüt Piber, il-post fejn jitnisslu ż-żwiemel Lipizzaner famużi.
  • is-Steirische Weinstraße, reġjun tal-produzzjoni tal-inbid fin-Nofsinhar ta' Graz, magħruf ukoll bħala t-"Toskana ta' Styria".
  • it-Thermenregion, reġjun bl-ispas fil-Lvant ta' Graz.
  • il-Kastell ta' Riegersburg, fortizza qawwija li qatt ma ġiet maħtufa. Kienet bastjun kontra l-invażjonijiet tat-Torok.

Politika

Għall-biċċa l-kbira tal-istorja tagħha wara l-gwerra, Graz kienet fortizza tal-Partit Demokratiku Soċjali tal-Awstrija (SPÖ), iżda mill-aħħar tas-snin 90 tas-seklu 20, il-partit tilef il-maġġoranza tal-appoġġ li kellu fil-livell lokali. Ħadlu postu l-Partit Popolari Awstrijaku (ÖVP) fl-2003, li baqa' l-ikbar partit fil-kunsill tal-belt (Gemeinderat) sal-2021. Bid-deklin tal-SPÖ, il-Partit Komunista tal-Awstrija (KPÖ) sar ferm popolari fi Graz, minkejja l-preżenza negliġibbli tiegħu fuq livell nazzjonali. Il-partit ġie t-tielet b'20.8 % tal-voti fl-elezzjoni lokali tal-2003, u dan is-suċċess ġie attribwit lill-popolarità tal-mexxej lokali . Fl-2008 kiseb 11.2 % tal-voti, iżda rkupra taħt il-mexxejja l-ġdida , u sar it-tieni l-iktar partit popolari fi Graz bi 19.9 % tal-voti fl-2012 u b'20.3 % tal-voti fl-2017. Il-popolarità tal-KPÖ fi Graz ippermettiet lill-partit jidħol fil-Parlament statali ta' Styria wara l-elezzjoni tal-2005, u din kienet l-ewwel darba li tfaċċaw f'Parlament statali f'35 sena; żammew is-siġġijiet li kellhom fl-elezzjonijiet sussegwenti tal-2010, tal-2015, u tal-2019. Fl-elezzjoni muniċipali tal-2021 kien hemm tnaqqis fil-popolarità tal-ÖVP, u dan ippermetta lill-KPÖ, immexxi mill-ġdid minn Elke Kahr, isir l-ikbar partit b'29 % tal-voti. Sussegwentement ġiet eletta sindku f'Novembru, u qed tmexxi koalizzjoni mal-Ħodor u mal-SPÖ.

L-iżjed elezzjoni reċenti tal-kunsill tal-belt saret fis-26 ta' Settembru 2021, u r-riżultati kienu kif ġej:

Partit Kandidat Ewlieni Voti % +/- Siġġijiet +/- Għadd +/-
Il-Partit Komunista tal-Awstrija (KPÖ) Elke Kahr 34,283 28.84 8.50 15 5 3 1
Il-Partit Popolari Awstrijaku (ÖVP) 30,797 25.91 11.88 13 6 2 1
Il-Ħodor – L-Alternattiva Ħadra (GRÜNE) 20,593 17.32 6.81 9 4 1 ±0
Il-Partit tal-Libertà tal-Awstrija (FPÖ) 12,612 10.61 5.25 5 3 1 ±0
Il-Partit Demokratija Soċjali tal-Awstrija (SPÖ) 11,325 9.53 0.52 4 1 0 ±0
NEOS – L-Awstrija l-Ġdida u l-Forum Liberali (NEOS) 6,447 5.42 1.48 2 1 0 ±0
Oħrajn – 2,825 2.37 – 0 ±0 0 ±0
Voti invalidi 1,807
Total 120,689 100.00 48 ±0 7 ±0
Ħarġu jivvutaw 223,512 54.00 3.39
Sors: Stadt Graz

Kultura

Fl-2003 Graz kienet il-Belt Kapitali Ewropea tal-Kultura u fl-2011 kienet waħda mill-"Bliet tad-Disinn" tal-UNESCO.

Mużewijiet

L-iżjed mużewijiet importanti fi Graz huma:

  • il-Mużew tal-Palazz ta' Eggenberg: bl-Alte Galerie (pitturi u skulturi Rumaneski u Barokki), kollezzjoni ta' muniti, lapidarju (kollezzjoni ta' oġġetti tal-ġebel Rumani), il-Mużew Arkeoloġiku (bil-Vagun famuż ta' Strettweg), żona speċjali għall-eżibizzjonijiet, u żona ta' 90,000 m2 ta' ġonna f'pajsaġġ romantiku.
  • il-Museum im Palais: mużew tal-istorja kulturali ta' Styria mill-Medju Evu sal-preżent.
  • in-Neue Galerie: arti viżiva tas-sekli 19 u 20.
  • il-Mużew tal-Istorja Naturali: wirjiet tal-botanika, tal- u taż-żooloġija.
  • l-iStadtmuseum Graz: il-mużew dwar il-belt.
  • il-Kunsthaus: wirjiet tal-arti kontemporanja.
  • il-Forum Stadtpark: mużew tal-arti kontemporanja.
  • il-Camera Austria: mużew tal-fotografija kontemporanja.
  • il-Landeszeughaus: wirja tal-armerija Medjevali b'32,000 oġġett tal-armerija u tal-armi, l-ikbar kollezzjoni ta' dan it-tip fid-dinja.
  • il-Volkskundemuseum: mużew tal-kultura u tad-drawwiet folkloristiċi.
  • id-Diözesanmuseum: mużew tal-Knisja Kattolika Rumana.
  • il-Künstlerhaus: wirjiet tal-arti viżiva kontemporanja.
  • il-Literaturhaus: mużew tal-letteratura Ġermaniża kontemporanja.
  • il-Museum der Wahrnehmung: mużew tas-sensi, b'banju samadhi.
  • il-Kindermuseum Frida&Fred: mużew għat-tfal.
  • il-Mużew tat-Tramm: 40 tramm storiku, l-eqdem wieħed tal-1873.
  • il-Kriminalmuseum: mużew tal-kriminoloġija.
  • il-Luftfahrtmuseum: mużew tal-avjazzjoni fl-ajruport ta' Graz.
  • il-Kollezzjoni ta' : mużew tal-imfietaħ u tas-sokra, l-ikbar wieħed ta' dan it-tip fid-dinja.
  • il-Park tal-Iskulturi Awstrijaċi: seba' ettari ta' skulturi kontemporanji.
  • il-Ġnien Botaniku ta' Graz: tliet serer interessanti arkitettonikament u ġonna.

Arkitettura

Iċ-ċentru storiku u d-distrett biswitu huma kkaratterizzati minn binjiet residenzjali u knejjes storiċi. Fid-distretti fil-periferija, il-binjiet għandhom stili arkitettoniċi tat-tieni nofs tas-seklu 20.

Fl-1965, ġiet stabbilita l-Grazer Schule (l-Iskola ta' Graz). Diversi binjiet madwar l-universitajiet inbnew b'dan l-istil, pereżempju s-serer ta' u ċ-ċentru RESOWI ta' .

Qabel ma Graz saret Kapitali Ewropea tal-Kultura fl-2003, twettqu diversi proġetti ġodda, bħall-iStadthalle, il-Kindermuseum (mużew għat-tfal), il-Helmut-List-Halle, il-Kunsthaus u l-Murinsel.

L-ogħla binjiet

Il-binjiet fi Graz li huma għoljin mill-inqas 50 metru huma:

Isem jew Indirizz Tlestija Użu Għoli (f'm) Sulari
1. Herz-Jesu-Kirche 1887 knisja 109
2. Elisabeth Hochhaus 1964 residenzjali 75 25
3. 4. Kärntner Straße 212, Liebenauer Hauptstraße 309 1968 u 1955 residenzjali 69 21
5. Franziskanerkirche 1240 knisja 69
6. Alpha Tower 1960/żdiedu żewġ sulari fl-2015 residenzjali 67 21
7. Telekom Austria Tower snin 60 tas-seklu 20 uffiċċju 65 15
8. Basilica Mariatrost 1724 knisja 61
9. Styria Media Center 2014 uffiċċju 60 15
10. Science Tower 2017 uffiċċju 60 12 + skygarden
11. 12. 13. 14. St. Peter Pfarrweg, Kindermanngasse, Hanuschgasse, Algersdorferstraße snin 60/70 tas-seklu 20 residenzjali 55 17
15. 16. 17. 18. Vinzenz Muchitschstraße, Ungergasse, Kärntner Straße 216, Eggenberger Gürtel snin 70 tas-seklu 20 residenzjali 52 16

Sport

L-SK Sturm Graz huwa l-klabb tal-futbol prinċipali tal-belt, u fl-istorja tiegħu rebaħ tliet kampjonati Awstrijaċi u ġiet t-tieni f'ħames kampjonati. Il- rebħu wkoll kampjonat Awstrijaku, iżda daħal f'proċedura ta' falliment fl-2007 u ġie eskluż mis-sistema tal-lega professjonali.

Fl-ice hockey, l-ATSE Graz rebaħ il-kampjonat Awstrijaku fl-1975 u fl-1978. L-EC Graz ġie t-tieni fl-istaġuni 1991–92, 1992–93 u 1993–94. Graz 99ers ilhom jilagħbu fl-ewwel diviżjoni mis-sena 2000.

Il-UBSC Raiffeisen Graz jilgħab fil-Lega Awstrijaka tal-Basketball.

Il-Graz Giants jilagħbu fil-Lega Awstrika tal-Futbol (Futbol Amerikan).

Il-belt tefgħet il-kandidatura tagħha biex tospita l-Logħob Olimpiku tax-Xitwa tal-1995 u l-Logħob Olimpiku tax-Xitwa fl-2002, iżda tilfet u ntgħażlet . Illum il-ġurnata hemm pjan għall-kandidatura tal-Logħob Olimpiku tax-Xitwa tal-2026 b'mod konġunt mal-Bavarja, il-Ġermanja, biex jinqasmu l-ispejjeż billi jintużaw l-infrastrutturi eżistenti qrib il-fruntieri nazzjonali. Għad irid isir referendum, li normalment ikun l-aħħar pass tal-kandidatura.

Styriarte

Graz tospita l-festival annwali tal-mużika klassika Styriarte, stabbilita fl-1985 biex is-surmast jintrabat iktar qrib raħal twelidu. L-avvenimenti ttellgħu f'postijiet differenti fi Graz u fir-reġjun tal-madwar.

Djalett

Imsejjaħ Steirisch miċ-ċittadini lokali, id-djalett ta' Graz jifforma parti mid-djaletti tar-reġjun Awstro-Bavarjan, b'mod speċifiku taħlita ta' Bavarjan Ċentrali fil-parti tal-Punent ta' Styria y ta' Bavarjan tan-Nofsinhar fil-parti tal-Lvant. Il-Grazer ORF, is-sussidjarja ta' Graz tal-Korporazzjoni Awstrijaka tax-Xandir, nediet inizjattiva fl-2008 imsejħa Scho wieda Steirisch g'redt sabiex tenfasizza l-bosta djaletti ta' Graz u Styria inġenerali u trawwem il-kburija li għandhom bosta ċittadini ta' Styria għall-kultura lokali tagħhom. Hemm żewġ raġunijiet tat-taħlit ta' dawn id-djalett mal-Ġermaniż Standard: l-influwenza tat-televiżjoni u tar-radju li wasslu l-Ġermaniż Standard fid-djar u l-industrijalizzazzjoni li kkawżat l-għebien tal-bidwi waħdu, fid-dawl tal-fatt li l-komunitajiet agrikoli jitqiesu bħala l-kelliema reali tad-djalett mitkellem.

Trasport

Permezz ta' network estensiv tat-trasport pubbliku, Graz hija faċilment aċċessibbli mingħajr karozza. Il-belt għandha network komprensiv tal-karozzi tal-linja, li jikkomplementa n-network tat-tramm ta' Graz li jikkonsisti minn tmien linji. Erba' linji jgħaddu minn waqfa tat-tramm taħt l-art fl-istazzjon ferrovjarju ċentrali (Hauptbahnhof) u jgħaddu miċ-ċentru tal-belt qabel ma jmorru f'inħawi oħra. Barra minn hekk, hemm seba' rotot ta' billejl tal-karozzi tal-linja, għalkemm dawn joperaw fi tmiem il-ġimgħa u filgħaxijiet qabel il-btajjel pubbliċi.

Ix-Schlossbergbahn, il-linja ferrovjarja tal-funikular, u l-lift tax-Schlossberg, lift vertikali, jikkollegaw iċ-ċentru tal-belt max-Schlossberg.

Mill-istazzjon ferrovjarju ċentrali (Hauptbahnhof), il-ferroviji reġjonali jikkollegaw mal-biċċa l-kbira ta' Styria. Il-ferroviji diretti joperaw lejn il-bliet il-kbar ewlenin tal-qrib, inkluż Vjenna, Salzburg, , Maribor u Ljubljana fis-Slovenja, Zagreb fil-Kroazja, Budapest fl-Ungerija, Praga u fiċ-Ċekja, fl-Iżvizzera, kif ukoll Munich, , , u Frankfurt fil-Ġermanja. Il-ferroviji għal Vjenna jitilqu kull siegħa. F'dawn l-aħħar snin bosta stazzjonijiet ferrovjarja fi ħdan il-limiti tal-belt u fis-subborgi ġew rikostruwiti jew immodernizzati u issa huma parti mill-"S-Bahn Graz", servizz ferrovjarju ta' kollegament tal-belt maż-żona suburbana u l-irħula tal-madwar.

L-Ajruport ta' Graz jinsab madwar 10 kilometri fin-Nofsinhar taċ-ċentru tal-belt u huwa aċċessibbli bil-karozza tal-linja, bil-ferrovija, bit-taksi u bil-karozza. Id-destinazzjonijiet diretti jinkludu Amsterdam, Berlin, , Frankfurt, Munich, Stuttgart, Istanbul, Vjenna u Zurich. Fl-2021 ġiet proposta sistema tal-metro b'żewġ linji għal Graz, li twassal biex Graz tkun it-tieni belt Awstrijaka b'sistema rapida ta' tranżitu wara Vjenna.

Saħħa

Fi Graz hemm seba' sptarijiet, diversi sptarijiet privati u sanatoriums, kif ukoll 44 spiżerija.

L-Isptar Universitarju ta' Graz (LKH-Universitäts-Klinikum Graz) jinsab fil-Lvant ta' Graz u fih 1,556 sodda u jħaddem 7,190 impjegat. L-Isptar Reġjonali ta' Graz II (LKH Graz II) għandu żewġ siti fi Graz. Is-sit tal-Punent (LKH Graz II Standort West) jinsab f' u fih 280 sodda u jħaddem madwar 500 impjegat, filwaqt li s-sit tan-Nofsinhar (LKH Graz II Standort Süd) jispeċjalizza fin-newroloġija u fil-psikjatrija u jinsab fi Straßgang, u fih 880 sodda u 1,100 impjegat. L-Isptar tal-Aċċidenti AUVA (Unfallkrankenhaus der AUVA) jinsab f'Eggenberg u fih 180 sodda u jħaddem total ta' 444 impjegat.

Il-Klinika ta' Albert Schweitzer fil-parti tal-Punent tal-belt hija sptar tal-anzjani li fih 304 sodda, l-Isptar ta' San Ġwann t'Alla (Krankenhaus der Barmherzigen Brüder) għandu żewġ siti fi Graz, wieħed f'Lend li fih 225 sodda u wieħed f'Eggenberg b'260 sodda. L-Isptar tal-Ordni ta'' Santa Eliżabetta (Krankenhaus der Elisabethinen) fi Gries fih 182 sodda.

Hemm ukoll diversi kliniki privati: il-Privatklinik Kastanienhof, il-Privatklinik Leech, il-Privatklinik der Kreuzschwestern, is-Sanatorium St. Leonhard, is-Sanatorium Hansa u l-Privatklinik Graz-Ragnitz.

Is-Servizz ta' Emerġenza EMS fi Graz jiġi pprovdut unikament mis- tal-Awstrija. B'mod perpetwu, żewġ karozzi għat-tobba ta' emerġenza (NEF – Notarzteinsatzfahrzeug), żewġ ambulanzi b'tabiba u l-persunal regolari (NAW – Notarztwagen) u madwar 30 ambulanza regolari (RTW – Rettungswagen) ikunu dejjem lesti għal dak li jista' jinqala'. Barra minn hekk, diversi ambulanzi mhux ta' emerġenza (KTW – Krankentransportwagen) u Unità Mobbli tal-Kura Intensiva (MICU) jiġu operati mis-Salib l-Aħmar għat-trasport ta' pazjenti mhux f'każijiet ta' emerġenza lejn l-isptarijiet u bejniethom. Minbarra s-Salib l-Aħmar, l-Alleanza tal-Ħaddiema-Samaritani (Arbeiter-Samariter-Bund Österreichs), l-organizzazzjoni Awstrijaka tal-Korp tal-Ambulanza tal-Ordni ta' Malta (Malteser Hospitaldienst Austria) u s-Salib l-Aħdar (Grünes Kreuz) joperaw ambulanzi (KTW) għat-trasport tal-pazjenti mhux f'każijiet ta' emerġenza. Minbarra l-karozzi, hemm ukoll ħelikopter-ambulanza C12 stazzjonat fl-ajruport ta' Graz, b'tabib ta' emerġenza flimkien mal-persunal regolari.

Relazzjonijiet Internazzjonali

Ġemellaġġi

Graz hija ġemellata ma':

  • Montclair, New Jersey, l-Istati Uniti, mill-1950
  • , l-Ingilterra, ir-Renju Unit, mill-1957
  • , in-Netherlands, mill-1964
  • , il-Ġermanja, mill-1968
  • Trondheim, in-Norveġja, mill-1968
  • , il-Kroazja, mill-1972
  • Trieste, l-Italja, mill-1973
  • , ir-Rumanija, mill-1982
  • Maribor, is-Slovenja, mill-1987
  • Pécs, l-Ungerija, mill-1989
  • Dubrovnik, il-Kroazja, mill-1994
  • Ljubljana, is-Slovenja, mill-2001
  • San Pietruburgu, ir-Russja, mill-2001 (sospiż minn Marzu 2022)
Forom oħra ta' kooperazzjoni u ħbiberija bejn il-bliet simili għall-programmi ta' ġemellaġġ
  • , is-Serbja
  • , il-Bożnija-Ħerzegovina

Residenti notevoli

Dawn li ġejjin huma residenti notevoli ta' Graz tal-imgħoddi u tal-preżent:

  • Anna tal-Awstrija, ir-Reġina tal-Polonja u tal-Iżvezja
  • Carl Julius Haidvogel, kittieb
  • Wolfgang Bauer, kittieb Awstrijaku
  • Karl Böhm, surmast Awstrijaku
  • Ludwig Boltzmann, fiżiku Awstrijaku, Professur tal-Fiżika Matematika fl-Università ta' Graz (1869), President tal-Fiżika Sperimentali fl-Università ta' Graz (1876-1890)
  • Bernd Brückler, plejer professjonista tal-ice hockey
  • Kostanza tal-Awstrija, ir-Reġina tal-Polonja
  • Hans Dobida
  • Elisabeth Eberl, atleta Olimpika tal-javelin
  • Arċiduka Franz Ferdinand tal-Awstrija, Arċiduka tal-Awstrija-tal- u werriet għat-tron Awstro-Ungariku
  • Olaf Fjord, attur, reġista u produttur tal-films
  • Michael Gspurning, gowler attwali ta' FC Schalke 04 II
  • Gregor Hammerl, President tal-Kunsill Federali tal-Awstrija
  • Nicolaus Harnoncourt, twieled f'Berlin u trabba f'Graz, surmast magħruf għall-ispettakli tal-mużika klassika strumentali
  • Victor Franz Hess, fiżiku rebbieħ tal-premju Nobel
  • Manfred Hoeberl, powerlifter
  • Hans Hollmann, direttur u attur teatrali
  • Johannes Kepler, għalliem tal-matematika f'seminarju fi Graz
  • Helmut Kollars, kittieb u illustratur
  • Otto Loewi, fiżjologu rebbieħ tal-Premju Nobel
  • Helmut Marko, eks sewwieq tat-tlielaq tal-karozzi
  • Marisa Mell (1939-1992), attriċi li twieldet u trabbiet fi Graz
  • Franziska Meissner-Diemer, ġurnalista u kittieba
  • August Meyszner (1886-1947), uffiċjal Awstrijaku tal-SS li ġie ġġustizzjat għal reati tal-gwerra
  • August Musger, inventur tat-teknika tas-slow motion fiċ-ċinema
  • Olga Neuwirth, kompożitur Awstrijaka kontemporanja
  • Lili Novy, poeta Slovena
  • Emanuel Pogatetz, difensur ta' FC Nürnberg
  • Johann Puch, inventur, mekkaniku u produttur tal-vetturi Sloven
  • Adam Rainer, l-unika persuna dokumentata fl-istorja li kien wieħed kemm l-iqsar kif ukoll l-itwal persuni.
  • Jochen Rindt, ċampjin Awstrijaku tal-Formula 1 li trabba fi Graz ma' nanntu
  • Anton Rintelen, Ministru tal-kabinett u aġent li kkonfoffa man-Nażisti
  • Eduard Roschmann (1908-1977), kmandant Awstrijaku Nażist tal-SS fil-getto ta' Riga
  • Josef Schleich (twieled fl-1949), bidwi Awstrijaku
  • Hermann Schloffer, kirurgu
  • Andreas Schnider (twieled fl-1959), teologu, għalliem akkademiku, awtur, pubblikatur, konsulent u politiku tal-ÖVP
  • Gert Schnider, ċampjin tal-Abalone
  • Markus Schopp, eks midfielder tal-futbol
  • Erwin Schrödinger, kanċillier għal perjodu qasir tal-Università ta' Graz fl-1936
  • Werner Schwab, drammaturgu u artist viżiv
  • , eks ċampjin tal-bodybuilding, attur u eks gvernatur tal-California. Twieled u trabba fil-villaġġ agrikolu ta' Thal, 3.2 kilometri minn Graz.
  • Friedrich St. Florian, arkitett Awstrijaku-Amerikan
  • Robert Stolz, kompożitur u surmast Awstrijaku
  • Thomas Tebbich, dekatleta u pole vaulter
  • Nikola Tesla, studja l-inġinerija elettrika fi Graz
  • Hertha Töpper, contralto, twieldet fi Graz
  • Thomas Vanek, plejer tal-hockey professjonista, twieled f'Baden bei Wien, trabba fi Graz
  • Hans Ulrich von Eggenberg, statista Awstrijaku u "Prim Ministru" bikri matul il-Gwerra ta' Tletin Sena
  • Johann Bernhard Fischer von Erlach, arkitett tal-perjodu Barokk
  • Ernestine von Kirchsberg, pittur
  • Leopold von Sacher-Masoch, kittieb u ġurnalist, studja fi Graz; it-terminu masokiżmu oriġina minn kunjomu
  • Baruni Roman Ungern von Sternberg, figura prominenti fil-moviment Abjad Russu u dittatur tal-Mongolja fl-1921
  • Otto Wanz, eks lottatur professjonista li rebaħ il-Kampjonat Dinji AWA tal-Heavyweight
  • Walter Wolf, negozjant
  • Oktavia Aigner-Rollett, fiżiku prominenti

Referenzi

  1. ^ Service), Stadtportal der Landeshauptstadt Graz, Admin (Graz Press. "Zahlen + Fakten: Bevölkerung, Bezirke, Wirtschaft, Geografie". Stadtportal der Landeshauptstadt Graz (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-04-05.
  2. ^ "Metropolitan areas". stats.oecd.org. Miġbur 2022-04-05.
  3. ^ "Graz". Interreg CENTRAL EUROPE (bl-Ingliż). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2022-06-25. Miġbur 2022-04-05.
  4. ^ a b ċ d Centre, UNESCO World Heritage. "City of Graz – Historic Centre and Schloss Eggenberg". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-04-05.
  5. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "30 COM 8B.51 - Decision". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-04-05.
  6. ^ Baynes, T. S.; Smith, W.R., eds. (1880). "Gratz" . Encyclopædia Britannica. Vol. 11 (9th ed.). New York: Charles Scribner's Sons. p. 63.
  7. ^ Fichtner, Paula Sutter (11 June 2009). Historical Dictionary of Austria. Scarecrow Press. ISBN 9780810863101.
  8. ^ https://austria-forum.org, Austria-Forum |. "Graz Glockenturm". Austria-Forum (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-04-06.
  9. ^ https://austria-forum.org, Austria-Forum |. "Graz Uhrturm". Austria-Forum (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-04-06.
  10. ^ "A Short History of the City - City of Graz". web.archive.org. 2013-12-09. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2013-12-09. Miġbur 2022-04-06.
  11. ^ Service), Stadtportal der Landeshauptstadt Graz, Admin (Graz Press. "Zahlen + Fakten: Bevölkerung, Bezirke, Wirtschaft, Geografie". Stadtportal der Landeshauptstadt Graz (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-04-06.
  12. ^ "Graz, Austria Koppen Climate Classification (Weatherbase)". Weatherbase. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2022-04-06. Miġbur 2022-04-06.
  13. ^ Saha, Pijushkanti (5 June 2012). Modern Climatology. Allied Publishers. ISBN 9788184247565.
  14. ^ Graz-Universität Klimadaten
  15. ^ "Klimadaten von Österreich 1971 - 2000". www.zamg.ac.at. Miġbur 2022-04-06.
  16. ^ "Primeri nekaj sklanjatev in spregatev v Megiserjevem Dictionarium quatuor linguarum 1592" [The Concise Grammar of Four Languages in Megiser's 1592 Dictionary]. Jezikoslovni Zapiski (in Slovenian). Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša, ZRC SAZU. 13 (1/2): 23–32. 2007. ISSN 0354-0448.
  17. ^ Granda, Stane (2006). "Gradec in Slovenci". Traditiones (in Slovenian). Vol. 35, no. 2. University of Graz. pp. 99–103.
  18. ^ "Janez Nepomuk Primic in ustanovitev stolice za slovenski jezik na liceju v Gradcu 1811" [Janez Nepomuk Primic and the Establishment of the Chair of Slovene at the Lyzeum in Graz in 1811]. Slavistična revija [Journal of Slavic Linguistics] (bis-Sloven). 50 (1). January–March 2002. ISSN 1855-7570.
  19. ^ Bračič, Bojan (November–December 2011). Korber, Mateja (ed.). "Predstavitev znamke v baročni dvorani graškega semenišča". Razgledi: glasilo Pošte Slovenije [Views: The Bulletin of the Post of Slovenia]. Pošta Slovenije [Post of Slovenia]. ISSN 1318-5705.
  20. ^ "A Short History of the City - City of Graz". web.archive.org. 2013-12-09. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2013-12-09. Miġbur 2022-04-06.
  21. ^ Löwenstein, Stephan. "Österreich: Würschtl statt Weltrevolution" (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-04-06.
  22. ^ "The Communist Party Just Won the Elections in Austria's Second-Biggest City". jacobinmag.com (bl-Ingliż). Miġbur 2022-04-06.
  23. ^ red, steiermark ORF at (2021-11-17). "Elke Kahr ist neue Grazer Bürgermeisterin". steiermark.ORF.at (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-04-06.
  24. ^ Welle (www.dw.com), Deutsche. "Austrian city swears in first-ever communist mayor | DW | 17.11.2021". DW.COM (bl-Ingliż). Miġbur 2022-04-06.
  25. ^ "Gemeinderatswahl 2021". www.wahlergebnis.graz.at. Miġbur 2022-04-06.
  26. ^ "Steirische Sprache | steiermark.com". www.steiermark.com (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-04-07.
  27. ^ "Jontes, Günther. "Scho wieda Steirisch g'redt" (PDF). ORF St Radio Steiermark. ORF Steiermark" (PDF). Arkivjat minn l-oriġinal (PDF) fl-2021-08-18. Miġbur 2022-04-07.
  28. ^ "Flughafen Graz :: Destinations :: Flightinformation, Flight Schedule, Departure, Arrival, Travel". web.archive.org. 2015-09-07. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2015-09-07. Miġbur 2022-04-07.
  29. ^ 2021-03-01T10:00:00. "Two-line automated metro proposed for Graz". Railway Gazette International (bl-Ingliż). Miġbur 2022-04-07.
  30. ^ Beziehungen, Stadtportal der Landeshauptstadt Graz, Graz-Referat für Internationale. "Städtepartnerschaften". Stadtportal der Landeshauptstadt Graz (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-04-07.
  31. ^ "What is the point of Coventry's twin towns? - Coventry Telegraph". web.archive.org. 2017-12-30. Arkivjat mill-oriġinal fl-2017-12-30. Miġbur 2022-04-07.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  32. ^ "Stedenbanden". web.archive.org. 2007-09-26. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2007-09-26. Miġbur 2022-04-07.
  33. ^ "Städtepartnerschaften und Internationales - Wissenschaftsstadt Darmstadt". Arkivjat minn l-oriġinal fl-2013-07-23.
  34. ^ "Trondheims offisielle nettsted - Vennskapsbyer". web.archive.org. 2011-09-27. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-02-21. Miġbur 2022-04-07.
  35. ^ "Gradovi pobratimi | Grad Pula". www.pula.hr. Miġbur 2022-04-07.
  36. ^ "Twin cities and association memberships – About Ljubljana – Ljubljana". web.archive.org. 2016-06-11. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2016-06-11. Miġbur 2022-04-07.
  37. ^ "Международные и межрегиональные связи - Официальный сайт Администрации Санкт‑Петербурга". www.gov.spb.ru. Miġbur 2022-04-07.
  38. ^ Grazer, Der. "Offiziell: Stadt Graz friert Partnerschaft mit St. Petersburg ein". grazer.at (bil-Ġermaniż). Miġbur 2022-04-07.

Awtur: www.NiNa.Az

Data tal-pubblikazzjoni: 16 Lul, 2025 / 13:51

wikipedija, wiki, ktieb, kotba, librerija, artiklu, aqra, niżżel, b'xejn, download b'xejn, mp3, vidjo, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, stampa, mużika, kanzunetta, film, ktieb, logħba, logħob, mobbli, telefon, android, ios, apple, mowbajl, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, kompjuter, Informazzjoni dwar Graz, X'inhi Graz? Xi tfisser Graz?

Graz ɡrɑːts GRAHTS bil Ġermaniz ɡʁaːts bis Gradec hija l belt kapitali tal istat Awstrijaku ta Styria u t tieni l ikbar belt fl Awstrija wara Vjenna Mill 1 ta Jannar 2021 il belt kellha popolazzjoni ta 331 562 ruħ 294 236 ruħ minnhom kellha status ta residenti prinċipali Fl 2018 il popolazzjoni taz zona urbana kbira LUZ ta Graz kienet tammonta għal 652 654 ruħ abbazi tal istatus tar residenza prinċipali Graz hija magħrufa bħala belt universitarju u tal kulleġġi b erba kulleġġi u erba universitajiet B kollox il belt tospita izjed minn 60 000 student Iċ ċentru storiku Altstadt tal belt huwa wieħed miċ ċentri storiċi l iktar ippreservati tajjeb fl Ewropa Ċentrali Graz AwstrijaAmministrazzjoniStat sovranAwstrijaFederal state of AustriaSteiermarkKap tal GvernIsem uffiċjali GrazIsmijiet oriġinali Graz Gratz GratzKodiċi postali 8010 8020 8036 8041 8042 8043 8044 8045 8046 8047 8051 8052 8053 8054u 8055ĠeografijaKoordinati 47 04 15 N 15 26 19 E 47 0708 N 15 4386 E 47 0708 15 4386 Koordinati 47 04 15 N 15 26 19 E 47 0708 N 15 4386 E 47 0708 15 4386GrazGraz Austria Superfiċjenti 127 57 kilometru kwadruGħoli 353 mFruntieri ma DemografijaPopolazzjoni 292 630 abitanti 1 Jannar 2022 Informazzjoni oħraKodiċi tat telefon 316Zona tal Ħin UTC 1u UTC 2bliet ġemellati Trondheim Pecs Ljubljana Dubrovnik Lvivgraz at Fl 1999 iċ ċentru storiku tal belt zdied fil lista tas Siti ta Wirt Dinji tal UNESCO u fl 2010 id dezinjazzjoni ġiet estiza biex jiġi inkluz ukoll il Palazz ta Eggenberg bil Ġermaniz Schloss Eggenberg fit tarf tal Punent tal belt Graz ġiet iddezinjata bħala l Kapitali Ewropej tal Kultura fl 2003 u saret Belt tal Ispeċjalitajiet Gastronomiċi fl 2008 EtimoloġijaL isem tal belt Graz qabel spellut Gratz x aktarx li oriġina mit terminu Slaviku gradec li jfisser kastell zgħir Xi sejbiet arkeoloġiċi jindikaw lejn il kostruzzjoni ta kastell zgħir mill poplu Slaviku tal li maz zmien sar fortifikazzjoni difiza sew Fis Sloven letterarju it terminu gradec għadu jfisser kastell zgħir u jifforma derivattiv ipokoristiku tal Proto Slaviku tal Punent u tan Nofsinhar gradc li tnissel permezz ta metatezi likwida mis Slaviku Komuni gardc u mit tielet palatalizzazzjoni Slavika mill Proto Slaviku gardiku li oriġinarjament kien ifisser raħal jew insedjament zgħir B hekk l isem isegwi l mudell Slaviku komuni tan Nofsinhar għat tismija tal insedjamenti bħala grad L isem bil Ġermaniz Graz jidher għall ewwel darba fid dokumentazzjonijiet fl 1128 ĠeografijaGraz tinsab maz zewġ naħat tax xmara fix Xlokk tal Awstrija Tinsab madwar 150 kilometru fil Lbiċ ta Vjenna bil Ġermaniz Wien L eqreb ċentru urban kbir huwa dak ta Marburg fis Slovenja li huwa madwar 50 kilometru fin Nofsinhar Graz hija l belt kapitali statali u l ikbar belt fl istat ta Styria reġjun aħdar b ħafna foresti fin naħa tal Lvant tal Alpi Jinsab fil Baċir ta Graz u huwa mdawwar bil muntanju u bl għoljiet lejn it Tramuntana il Lvant u l Punent Iċ ċentru tal belt qiegħed f elevazzjoni ta 353 metru 1 158 pied l ogħla punt hija l muntanja b għoli ta 754 metru 2 474 pied fil fruntiera tal Punent Il muntanja tinsab ftit kilometri lejn it Tramuntana b għoli ta 1 100 metru 3 600 pied Muniċipalitajiet ġirien Dawn l irħula u l villaġġi jmissu ma Graz lejn it Tramuntana Gratkorn Stattegg Weinitzen lejn il Lvant Kainbach bei Graz Hart bei Graz Raaba lejn in Nofsinhar Gossendorf Feldkirchen bei Graz Seiersberg lejn il Punent Attendorf Thal Judendorf Strassengel Distretti Mappa tas 17 il distrett ta Graz Graz hija maqsuma fi 17 il distrett muniċipali Stadtbezirke I Innere Stadt 3 389 II St Leonhard 16 122 III Geidorf 25 168 IV Lend 31 753 V Gries 29 308 VI Jakomini 33 554 VII Liebenau 14 562 VIII St Peter 15 291 IX Waltendorf 12 066 X Ries 5 886 XI Mariatrost 9 737 XII Andritz 19 129 XIII Gosting 11 309 XIV Eggenberg 20 801 XV Wetzelsdorf 15 779 XVI Strassgang 16 341 XVII Puntigam 8 745 StorjaGraz Georg Matthaus Vischer 1670 L eqdem insedjament fit territorju ta fejn hemm il belt moderna ta Graz imur lura għal Zmien ir Ram Madankollu ma tezisti l ebda kontinwita storika ta insedjament qabel il Medju Evu Matul is seklu 12 id duki taħt it tmexxija ta Babenberg lil din il belt għamluha ċentru kummerċjali importanti Iktar il quddiem Graz sfat taħt it tmexxija tal u fl 1281 kisbet privileġġi speċjali mir Re Fis seklu 14 Graz saret il belt tar residenza tan nisel Awstrijaku Intern tal Asburgi Il familja rjali kienet tgħix fil kastell ta Schlossberg u minn hemmhekk irrenjat fuq Styria Carinthia il biċċa l kbira tas Slovenja ta llum il ġurnata u partijiet tal Italja u Fis seklu 16 id disinn u l ippjanar tal belt kienu primarjament ikkontrollati mill arkitetti u mill artisti Rinaxximentali Taljani Waħda mill izjed binjiet famuzi li tirrapprezenta dan l istil hija l Landhaus li ġiet iddisinjata minn u li ntuzat mill mexxejja lokali bħala kwartieri ġenerali governattivi Neutor L Universita ta Graz ġiet stabbilita mill Arċiduka fl 1585 u hija l eqdem universita tal belt Għall biċċa l kbira tal ezistenza tagħha kienet ikkontrollata mill Knisja Kattolika u ngħalqet fl 1782 minn f tentattiv li jikseb il kontroll tal istat fuq l istituzzjonijiet edukattivi Joseph II ttrasformaha f liċeo fejn kienu jitħarrġu l ħaddiema taċ ċivil u l persunal mediku Fl 1827 reġgħet ġiet stabbilita bħala universita mill Imperatur u ngħatat l isem ta Karl Franzens Universitat Attwalment iktar minn 30 000 student jistudjaw f din l universita L astronomu għex fi Graz għal perjodu qasir Huwa ħadem bħala għalliem tal matematika u kien professur tal matematika fl Universita ta Graz izda xorta sab ħin biex jistudja l astronomija Huwa telaq minn Graz lejn Praga meta l tkeċċew mill belt Ludwig Boltzmann kien Professur tal Fizika Matematika mill 1869 sal 1890 Matul dak iz zmien studja l inġinerija elettrika fl Istitut Politekniku fl 1875 Ir rebbieħ tal Premju Nobel għallem fl Universita ta Graz mill 1909 sal 1938 li fl 1961 rebaħ il Premju Nobel għal Letteratura għamel id dottorat tiegħu fl Universita ta Graz Erwin Schrodinger għal zmien qasir kien kanċillier tal Universita ta Graz fl 1936 L Universita ta Graz Graz hija ppozizzjonata ċentralment fi ħdan il Bundesland stat ta Styria jew Steiermark bil Ġermaniz Mark hija kelma Ġermaniza antika li tindika zona kbira li tintuza bħala fruntiera difensiva fejn ir raħħala kienu jiġu mgħallma kif jorganizzaw ruħhom u jiġġieldu f kaz ta invazjoni B pozizzjoni strateġika fil quċċata tal wied miftuħ u għammiel ta Mur Graz storikament kienet fil mira tal invazuri bħall Ungerizi taħt fl 1481 u l Ottomani fl 1529 u fl 1532 Apparti l Kastell ta Riegersburg il Kastell ta Schlossberg kien l unika fortifikazzjoni fir reġjun li qatt ma spiċċa f idejn l Ottomani Graz tospita l armerija provinċjali tar reġjun li hija l ikbar kollezzjoni storika ta armi Medjevali u Rinaxximentali fid dinja Ġiet ippreservata mill 1551 u fiha jintwerew iktar minn 30 000 oġġett Il bitħa tal Landhaus Mill bidu tas seklu 15 Graz kienet ir residenza tal fergħa iktar zagħzugħa tal Asburgi li ssuċċediet it tron imperjali fl 1619 permezz tal Imperatur li ttrasferixxa l belt kapitali lejn Vjenna Inbnew fortifikazzjonijiet ġodda fuq ix Schlossberg fl aħħar tas seklu 16 L armata ta Napuljun okkupat lil Graz fl 1797 Fl 1809 il belt għaddiet minn assedju ieħor mill armata Franċiza Matul dan l attakk l uffiċjal kmandant fil fortizza ġie ordnat jiddifendiha b madwar 900 raġel kontra l armata ta Napuljun ta madwar 3 000 ruħ Irnexxielu jiddifendi x Schlossberg b suċċess fi tmien attakki izda kienu obbligati jċedu wara li l Armata l Kbira bil Franċiz Grande Armee okkupat lil Vjenna u l Imperatur ordnalhom biex jarrendu Wara t telfa tal Awstrija mill forzi ta Napuljun fil Battalja ta Wagram fl 1809 il fortifikazzjonijiet iġġarrfu bl isplussivi kif stipulat fit Trattat ta Paċi ta Schonbrunn tal istess sena It torri tal kampnar Glockenturm u t torri tal arloġġ Uhrturm ċiviku li huma attrazzjoni turistika u simbolu ta Graz ma ġġarrfux wara li ċ ċittadini ta Graz ħallsu rahan biex jiġu ppreservati L Arċiduka Karl II tal Awstrija ta Ġewwa ordna li 20 000 ktieb Protestant jinħarqu fil pjazza fejn issa hemm sptar mentali u rnexxielu jerġa jirritorna lil Styria taħt l awtorita tas Santa Sede L Arċiduka Franz Ferdinand twieled fi Graz fejn issa hemm l iStadtmuseum il muzew tal belt Fit 2 ta April 1945 waqt li kien qed iseħħ l izjed attakk qawwi bil bombi mill Alleati fuq Graz il u l Waffen SS wettqu masskru kontra l ġellieda tar rezistenza il ħaddiema sfurzati Ungerizi Lhud u l POWs fil barrakki tal SS fi Graz Wetzelsdorf Sit ta Wirt DinjiVeduta mill ajru taċ ċentru storiku ta Graz Il Belt ta Graz ġiet iddezinjata bħala Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1999 Is sit ġie estiz bil Kastell ta Eggenberg fl 2010 Il valur universali straordinarju tas sit ġie rrikonoxxut abbazi ta zewġ kriterji tal għazla tal UNESCO il kriterju ii Wirja ta skambju importanti ta valuri umani tul perjodu ta zmien jew fi ħdan zona kulturali fid dinja dwar l izviluppi fl arkitettura jew it teknoloġija l arti monumentali l ippjanar tal bliet jew id disinn tal pajsaġġ u l kriterju iv Ezempju straordinarju ta tip ta bini ta grupp ta siti jew ta pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid dieher stadju i sinifikanti fl istorja tal bniedem Zvilupp tal popolazzjoniPopolazzjoni storika Sena Pop 1869 98 229 1880 116 770 18 9 1890 135 660 16 2 1900 168 808 24 4 1910 193 790 14 8 1923 199 578 3 0 1934 210 845 5 6 1939 208 106 1 3 Sena Pop 1951 226 476 8 8 1961 237 080 4 7 1971 249 089 5 1 1981 243 166 2 4 1991 237 810 2 2 2001 226 244 4 9 2011 262 566 16 1 2019 292 269 11 3 Ix xmara Mur u l pont Tegetthoff fiċ ċentru ta Graz L izjed ċifri reċenti dwar il popolazzjoni ma jagħtux l istampa kollha peress li jingħaddu biss in nies bi status ta residenza prinċipali filwaqt li n nies bi status ta residenza sekondarja ma jingħaddux Il biċċa l kbira tan nies bi status ta residenza sekondarja fi Graz huma studenti Fl aħħar tal 2016 kien hemm 33 473 ruħ bi status ta residenza sekondarja fi Graz L ikbar gruppi ta ċittadini barranin Nazzjonalita Popolazzjoni l 1 ta Jannar 2021 Ir Rumanija 10 222 Il Kroazja 9 326 Il Ġermanja 9 023 Il Boznija Ħerzegovina 7 398 It Turkija 5 581 L Ungerija 4 718 Is Slovenja 3 237 L Afganistan 3 001 Is Sirja 2 751 L Italja 2 599 Ir Russja 2 331 Il Kosovo 1 856 Is Serbja 1 798 Is Slovakkja 1 740 Il Bulgarija 1 127KlimaIt tip ta klima fil belt hija waħda oċeanika izda minħabba t temperatura izotermali ta 0 C l istess klima tokkorri fi klima kontinentali umduza abbazi tas sistema klimatika ta Koppen bejn Cfb Dfb innifsu kien fi Graz u wettaq studji biex jara kif il klima tal imgħoddi influwenzat it teorija taċ Ċaqliq tal Kontinenti Minħabba l pozizzjoni tagħha fix Xlokk tal Alpi Graz hija milqugħa mill irjieħ prevalenti mill Punent li jġibu magħhom kundizzjonijiet tat temp mit Tramuntana tal Atlantiku mill Majjistral tal Ewropa u mill Ewropa Ċentrali B hekk it temp fi Graz huwa influwenzat mill Mediterran u għandu iktar sigħat ta xemx fis sena minn Vjenna jew Salzburg kif ukoll inqas riħ jew xita Graz tinsab f baċir li huwa miftuħ biss lejn in Nofsinhar u b hekk il klima tkun iktar sħuna milli mistenni f dik il latitudni Fi Graz jinstabu pjanti li normalment jikbru ferm iktar fin Nofsinhar Temperaturi medji l Ajruport ta Graz 8 7 C 48 F l Universita Karl Franzens 9 4 C 49 F Xita medja 818 il mm 32 pulzier b medja ta 92 jum bix xita l Universita Karl Franzens Medja ta sigħat bix xemx 1 989 siegħa l Universita Karl Franzens Data klimatika għal Graz 1971 2000 Xahar Jan Fra Mar Apr Mej Ġun Lul Aww Set Ott Nov Diċ Sena Temp għolja rekord C F 21 0 69 8 20 5 68 9 25 1 77 2 28 8 83 8 34 1 93 4 34 3 93 7 38 1 100 6 38 1 100 6 32 0 89 6 26 4 79 5 23 0 73 4 19 2 66 6 35 5 95 9 Temp għolja medja C F 2 8 37 0 5 8 42 4 10 7 51 3 15 3 59 5 20 5 68 9 23 4 74 1 25 3 77 5 24 7 76 5 20 4 68 7 14 6 58 3 7 7 45 9 3 6 38 5 14 6 58 3 Temp medja kuljum C F 1 0 30 2 1 0 33 8 5 1 41 2 9 6 49 3 14 6 58 3 17 7 63 9 19 5 67 1 18 9 66 0 14 7 58 5 9 4 48 9 3 7 38 7 0 1 32 2 9 4 48 9 Temp baxxa medja C F 3 8 25 2 2 9 26 8 1 0 33 8 4 9 40 8 9 5 49 1 12 7 54 9 14 7 58 5 14 3 57 7 10 6 51 1 5 9 42 6 0 9 33 6 2 3 27 9 5 5 41 9 Temp baxxa rekord low C F 20 2 4 4 19 3 2 7 17 2 1 0 5 5 22 1 1 3 29 7 3 6 38 5 6 3 43 3 4 9 40 8 0 8 33 4 6 4 20 5 12 7 9 1 17 5 0 5 20 2 4 4 Preċipitazzjoni medja f mm pulzieri 23 9 0 94 30 4 1 20 44 1 1 74 49 0 1 93 86 0 3 39 117 8 4 64 125 1 4 93 113 0 4 45 81 1 3 19 61 7 2 43 51 9 2 04 34 9 1 37 818 9 32 25 Borra medja f cm pulzieri 12 8 5 0 15 6 6 1 6 5 2 6 2 3 0 9 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 0 1 9 1 3 6 15 5 6 1 62 1 24 4 Medja ta jiem ta preċipitazzjoni 1 0 mm 4 8 4 8 6 6 7 9 10 6 11 5 10 7 9 7 7 5 6 3 6 5 5 2 92 1 Medja ta jiem bil borra 1 0 cm 15 6 10 0 4 1 0 5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 8 9 1 42 1 Medja ta sigħat bix xemx fix xahar 90 4 117 8 145 7 166 4 210 0 213 0 234 4 226 9 174 0 139 6 93 0 78 8 1 890 Sors L Istitut Ċentrali għall Meteoroloġija u l ĠeodinamikaSloveni u GrazPolitikament kulturalment xjentifikament u reliġjozament Graz kienet ċentru importanti għall Isloveni kollha speċjalment mill istabbiliment tal Universita ta Graz fl 1586 sal istabbiliment tal Universita ta Ljubljana fl 1919 Fl 1574 l ewwel ktieb Kattoliku bis Sloven ġie ppubblikat fi Graz u fl 1592 ippubblika fi Graz il ktieb Dictionarium quatuor linguarum l ewwel dizzjunarju multilingwi tal Isloven L Isloveni ta Styria ma kinux iqisu lil Graz bħala belt fejn jitkellmu bil Ġermaniz izda biss post fejn jistudjaw u jgħixu mal qrabat tagħhom filwaqt li jwettqu l ambizzjonijiet tal karriera tagħhom L assoċjazzjonijiet tal istudenti fi Graz kienu sisien tal identita Slovena u l istudenti Sloveni fi Graz kienu iktar konxji dwar il pajjiz minn oħrajn Dan wassal għal sforzi kiefra kontra l Isloven min nazzjonalisti li kienu jitkellmu bil Ġermaniz fi Graz kemm qabel kif ukoll waqt it Tieni Gwerra Dinjija Bosta Sloveni ta Styria jistudjaw fi Graz L Isloveni huma fost il professuri tal Istitut għall Jazz fi Graz Bosta Sloveni sabu xogħol fil belt filwaqt li qabel kienu qegħda fis Slovenja Għall kultura Slovena Graz għadha tassew importanti minħabba l universita tagħha u minħabba l arkivji tal Universalmuseum Joanneum li fihom bosta dokumenti tal iStyria Slovena Simpozju dwar ir relazzjoni ta Graz u s Sloveni sar fi Graz fl 2010 fl okkazjoni tal 200 anniversarju tal istabbiliment tal ewwel u l ixjaħ Presidenza tal Isloven Ġiet stabbilita fil Liċeo ta Graz f Lulju 1811 fuq l inizjattiva ta Ġabra ta lekċers dwar is suġġett ġew ippubblikati Il Posta Slovena ħarġet bolla biex tfakkar l anniversarju Attrazzjonijiet ewleninVeduta panoramika taċ ċentru storiku ta Graz Għas sena meta Graz kienet il Belt Kapitali Ewropea tal Kultura inbnew strutturi ġodda Il Muzew tal Arti Kontemporanja ta Graz bil Ġermaniz Kunsthaus ġie ddisinjat minn u u jinsab qrib ix xmara Mur Il Gzira fix xmara Mur hija pjattaforma tal azzar fuq wiċċ l ilma Ġiet iddisinjata mill arkitett Amerikan u fiha kafetterija teatru fil beraħ u bandli fejn jilagħbu t tfal Ċentru storiku tal belt Veduta tal Għolja tal Kastell minn isfel Iċ ċentru storiku ta Graz tnizzel fil lista tas Siti ta Wirt Dinji tal UNESCO fl 1999 bis saħħa tal koezistenza armonjuza ta binjiet tipiċi minn epoki differenti u bi stili arkitettoniċi differenti Graz tinsab qalb il fruntieri kulturali tal Ewropa Ċentrali l Italja u l Istati Balkani u b hekk il belt assorbiet diversi influwenzi mir reġjuni ġirien li wasslu għall belt kif inhi llum il ġurnata Iċ ċentru storiku attwalment jikkonsisti minn iktar minn 1 000 binja li jvarjaw mill Gotiċi sal kontemporanji L izjed attrazzjonijiet importanti fiċ ċentru storiku tal belt huma il Muniċipju Rathaus l Għolja tal Kastell Schlossberg għolja fil qalba taċ ċentru storiku għolja 475 metru 1 558 40 pied u s sit ta fortizza mġarrfa b veduti panoramiċi ta Graz it Torri tal Arloġġ Uhrturm simbolu ta Graz fil quċċata tal Għolja tal Kastell il Gallerija l Ġdida Neue Galerie muzew tal arti il funikular tal Għolja tal Kastell Schlossbergbahn funikular ta aċċess għall Għolja tal Kastell is sede tal Parlament provinċjali ta Styria Landhaus palazz bi stil tal u wieħed mill izjed ezempji importanti tal arkitettura Rinaxximentali fl Awstrija mibni mill arkitett Taljan Domenico dell Allio bejn l 1557 u l 1565 l Armerija Landeszeughaus l ikbar armerija antika fid dinja it Teatru tal Opri ta Graz Opernhaus il post prinċipali fejn jittellgħu l ispettakli tal opri taz zfin klassiku u tal operetti Huwa it tieni l ikbar teatru tal opri fl Awstrija it Teatru ta Graz Schauspielhaus it teatru prinċipali ta Graz għall produzzjonijiet tar reċti il Katidral Dom monument rari tal arkitettura Gotika Fl imgħoddi kien hemm bosta affreski fuq il ħitan ta barra tiegħu illum il ġurnata ma tantx baqa wisq għajr il Landplagenbild l affresk tal kastigi li ġie mpitter fl 1485 x aktarx minn It tliet kastigi fl affresk huma x xita tal ġradi il pesta u l invazjoni tat Torok li kollha seħħew fil belt fl 1480 Fih ukoll l izjed veduta mpittra antika ta Graz il mawzolew tal Imperatur Ferdinandu II ħdejn il katidral l izjed binja importanti tal fi Graz Jinkludi kemm il qabar fejn indifnu Ferdinandu II u martu kif ukoll knisja ddedikata lil Santa Katarina ta Lixandra il ġnien tal belt ta Graz li jinsab f nofs iċ ċentru storiku tal belt u li tħejja taħt it tmexxija tal monarkija Asburga ġie ddisinjat mill arkitett Ġermaniz Matul il perjodu tal pandemija tal COVID 19 ġew organizzati festini eċċentriċi hawnhekk li mbagħad ġew zgumbrati mill pulizija Il persuna responsabbli mill organizzazzjoni ta dawn il festini kien sid Taljan ta post tad divertiment li ġie arrestat mill pulizija u l avveniment twaqqaf il Kastell Burg b turġien doppji Gotiċi li nbena bejn l 1438 u l 1453 mill Imperatur minħabba li l kastell l antik ta fuq l għolja kien zgħir wisq u skomdu Il kastell baqa r residenza tal Qorti tal Awstrija ta Ġewwa sal 1619 Illum il ġurnata huwa r residenza tal gvern ta Styria id Dar Impittra Gemaltes Haus f Herrengasse 3 miksija minn fuq s isfel bl affreski impittra fl 1742 minn il Muzew tal Arti Kontemporanja ta Graz Kunsthaus il Gzira fix xmara Mur Murinsel gzira artifiċjali fix xmara Mur il binjiet il btieħi interni ez il bitħa tar Rinaxximent Bikri tal Eks Dar tal Kavallieri Tewtoniċi f Sporgasse 22 u s soqfa tal binjiet taċ ċentru storiku Barra ċ ċentru storiku tal belt Il faċċata tal Palazz ta Eggenberg L izjed attrazzjonijiet importanti barra ċ ċentru storiku tal belt huma il Palazz ta Eggenberg Schloss Eggenberg palazz Barokk fin naħa tal Punent ta Graz bi kmamar statali u muzew Fl 2010 dan zdied maċ ċentru storiku ta Graz fis Sit ta Wirt Dinji tal UNESCO il Bazilika ta Mariatrost Basilika Mariatrost knisja tal Barokk Aħħari fin naħa tal Lvant ta Graz il Knisja tal Qalb ta Ġesu Herz Jesu Kirche l ikbar knisja fi Graz bit tielet ogħla spira fl Awstrija mibnija bi stil Gotiku Rinnovat minn politiku u tabib Awstrijaku l Għolja tal Kalvarju Kalvarienberg fiz zona ta Gosting fi Graz b kalvarju u knisja tas seklu 17 l Isptar tal Universita ta Graz li huwa l ikbar sptar fi Graz u wieħed mill ikbar sptarijiet fl Awstrija Huwa l ikbar binja bi stil Jugendstil fl Awstrija u nbena bejn l 1904 u l 1912 Huwa mmexxi mill provinċja ta Styria u huwa wieħed mill izjed sptarijiet rinomati fl Awstrija u fl Ewropa Ċentrali il Fdalijiet ta Gosting Ruine Gosting fdalijiet ta kastell fuq għolja fin naħa tat Tramuntana tal belt u Plabutsch Furstenstand wara il Palazz ta Eggenberg b ristorant u veduta mill isbaħ tal belt kif ukoll post qrib il veduti magħrufa bħala Buchkogel Kronprinz Rudolf Warte ix Schwanzberghotel in Hart bei Graz lukanda mibnija bi stil Gotiku taħt it tmexxija ta għal martu li kienet dizabbli Zona Ikbar ta Graz L izjed attrazzjonijiet importanti fiz Zona Ikbar ta Graz huma l Osterreichisches Freilichtmuseum Stubing muzew fil beraħ li fih binjiet agrikoli u rurali antiki mill Awstrija kollha assemblati mill ġdid f ambjent storiku il Lurgrotte l izjed sistema estensiva ta għerien fl Awstrija il Lipizzanergestut Piber il post fejn jitnisslu z zwiemel Lipizzaner famuzi is Steirische Weinstrasse reġjun tal produzzjoni tal inbid fin Nofsinhar ta Graz magħruf ukoll bħala t Toskana ta Styria it Thermenregion reġjun bl ispas fil Lvant ta Graz il Kastell ta Riegersburg fortizza qawwija li qatt ma ġiet maħtufa Kienet bastjun kontra l invazjonijiet tat Torok PolitikaIr rizultati tal elezzjonijiet muniċipali mill 1945 Għall biċċa l kbira tal istorja tagħha wara l gwerra Graz kienet fortizza tal Partit Demokratiku Soċjali tal Awstrija SPO izda mill aħħar tas snin 90 tas seklu 20 il partit tilef il maġġoranza tal appoġġ li kellu fil livell lokali Ħadlu postu l Partit Popolari Awstrijaku OVP fl 2003 li baqa l ikbar partit fil kunsill tal belt Gemeinderat sal 2021 Bid deklin tal SPO il Partit Komunista tal Awstrija KPO sar ferm popolari fi Graz minkejja l prezenza negliġibbli tiegħu fuq livell nazzjonali Il partit ġie t tielet b 20 8 tal voti fl elezzjoni lokali tal 2003 u dan is suċċess ġie attribwit lill popolarita tal mexxej lokali Fl 2008 kiseb 11 2 tal voti izda rkupra taħt il mexxejja l ġdida u sar it tieni l iktar partit popolari fi Graz bi 19 9 tal voti fl 2012 u b 20 3 tal voti fl 2017 Il popolarita tal KPO fi Graz ippermettiet lill partit jidħol fil Parlament statali ta Styria wara l elezzjoni tal 2005 u din kienet l ewwel darba li tfaċċaw f Parlament statali f 35 sena zammew is siġġijiet li kellhom fl elezzjonijiet sussegwenti tal 2010 tal 2015 u tal 2019 Fl elezzjoni muniċipali tal 2021 kien hemm tnaqqis fil popolarita tal OVP u dan ippermetta lill KPO immexxi mill ġdid minn Elke Kahr isir l ikbar partit b 29 tal voti Sussegwentement ġiet eletta sindku f Novembru u qed tmexxi koalizzjoni mal Ħodor u mal SPO L izjed elezzjoni reċenti tal kunsill tal belt saret fis 26 ta Settembru 2021 u r rizultati kienu kif ġej Partit Kandidat Ewlieni Voti Siġġijiet Għadd Il Partit Komunista tal Awstrija KPO Elke Kahr 34 283 28 84 8 50 15 5 3 1 Il Partit Popolari Awstrijaku OVP 30 797 25 91 11 88 13 6 2 1 Il Ħodor L Alternattiva Ħadra GRUNE 20 593 17 32 6 81 9 4 1 0 Il Partit tal Liberta tal Awstrija FPO 12 612 10 61 5 25 5 3 1 0 Il Partit Demokratija Soċjali tal Awstrija SPO 11 325 9 53 0 52 4 1 0 0 NEOS L Awstrija l Ġdida u l Forum Liberali NEOS 6 447 5 42 1 48 2 1 0 0 Oħrajn 2 825 2 37 0 0 0 0 Voti invalidi 1 807 Total 120 689 100 00 48 0 7 0 Ħarġu jivvutaw 223 512 54 00 3 39 Sors Stadt GrazKulturaFl 2003 Graz kienet il Belt Kapitali Ewropea tal Kultura u fl 2011 kienet waħda mill Bliet tad Disinn tal UNESCO Muzewijiet Il Kunsthaus Il muzew tat tramm Veduta taċ ċentru storiku mix Schlossberg bil Kunsthaus fin nofs L izjed muzewijiet importanti fi Graz huma il Muzew tal Palazz ta Eggenberg bl Alte Galerie pitturi u skulturi Rumaneski u Barokki kollezzjoni ta muniti lapidarju kollezzjoni ta oġġetti tal ġebel Rumani il Muzew Arkeoloġiku bil Vagun famuz ta Strettweg zona speċjali għall ezibizzjonijiet u zona ta 90 000 m2 ta ġonna f pajsaġġ romantiku il Museum im Palais muzew tal istorja kulturali ta Styria mill Medju Evu sal prezent in Neue Galerie arti viziva tas sekli 19 u 20 il Muzew tal Istorja Naturali wirjiet tal botanika tal u taz zooloġija l iStadtmuseum Graz il muzew dwar il belt il Kunsthaus wirjiet tal arti kontemporanja il Forum Stadtpark muzew tal arti kontemporanja il Camera Austria muzew tal fotografija kontemporanja il Landeszeughaus wirja tal armerija Medjevali b 32 000 oġġett tal armerija u tal armi l ikbar kollezzjoni ta dan it tip fid dinja il Volkskundemuseum muzew tal kultura u tad drawwiet folkloristiċi id Diozesanmuseum muzew tal Knisja Kattolika Rumana il Kunstlerhaus wirjiet tal arti viziva kontemporanja il Literaturhaus muzew tal letteratura Ġermaniza kontemporanja il Museum der Wahrnehmung muzew tas sensi b banju samadhi il Kindermuseum Frida amp Fred muzew għat tfal il Muzew tat Tramm 40 tramm storiku l eqdem wieħed tal 1873 il Kriminalmuseum muzew tal kriminoloġija il Luftfahrtmuseum muzew tal avjazzjoni fl ajruport ta Graz il Kollezzjoni ta muzew tal imfietaħ u tas sokra l ikbar wieħed ta dan it tip fid dinja il Park tal Iskulturi Awstrijaċi seba ettari ta skulturi kontemporanji il Ġnien Botaniku ta Graz tliet serer interessanti arkitettonikament u ġonna Il Knisja tal Qalb ta Ġesu Arkitettura Iċ ċentru storiku u d distrett biswitu huma kkaratterizzati minn binjiet residenzjali u knejjes storiċi Fid distretti fil periferija il binjiet għandhom stili arkitettoniċi tat tieni nofs tas seklu 20 Fl 1965 ġiet stabbilita l Grazer Schule l Iskola ta Graz Diversi binjiet madwar l universitajiet inbnew b dan l istil perezempju s serer ta u ċ ċentru RESOWI ta Qabel ma Graz saret Kapitali Ewropea tal Kultura fl 2003 twettqu diversi proġetti ġodda bħall iStadthalle il Kindermuseum muzew għat tfal il Helmut List Halle il Kunsthaus u l Murinsel L ogħla binjiet Il binjiet fi Graz li huma għoljin mill inqas 50 metru huma Isem jew Indirizz Tlestija Uzu Għoli f m Sulari 1 Herz Jesu Kirche 1887 knisja 109 2 Elisabeth Hochhaus 1964 residenzjali 75 25 3 4 Karntner Strasse 212 Liebenauer Hauptstrasse 309 1968 u 1955 residenzjali 69 21 5 Franziskanerkirche 1240 knisja 69 6 Alpha Tower 1960 zdiedu zewġ sulari fl 2015 residenzjali 67 21 7 Telekom Austria Tower snin 60 tas seklu 20 uffiċċju 65 15 8 Basilica Mariatrost 1724 knisja 61 9 Styria Media Center 2014 uffiċċju 60 15 10 Science Tower 2017 uffiċċju 60 12 skygarden 11 12 13 14 St Peter Pfarrweg Kindermanngasse Hanuschgasse Algersdorferstrasse snin 60 70 tas seklu 20 residenzjali 55 17 15 16 17 18 Vinzenz Muchitschstrasse Ungergasse Karntner Strasse 216 Eggenberger Gurtel snin 70 tas seklu 20 residenzjali 52 16 Sport L SK Sturm Graz huwa l klabb tal futbol prinċipali tal belt u fl istorja tiegħu rebaħ tliet kampjonati Awstrijaċi u ġiet t tieni f ħames kampjonati Il rebħu wkoll kampjonat Awstrijaku izda daħal f proċedura ta falliment fl 2007 u ġie eskluz mis sistema tal lega professjonali Fl ice hockey l ATSE Graz rebaħ il kampjonat Awstrijaku fl 1975 u fl 1978 L EC Graz ġie t tieni fl istaġuni 1991 92 1992 93 u 1993 94 Graz 99ers ilhom jilagħbu fl ewwel divizjoni mis sena 2000 Il UBSC Raiffeisen Graz jilgħab fil Lega Awstrijaka tal Basketball Il Graz Giants jilagħbu fil Lega Awstrika tal Futbol Futbol Amerikan Il belt tefgħet il kandidatura tagħha biex tospita l Logħob Olimpiku tax Xitwa tal 1995 u l Logħob Olimpiku tax Xitwa fl 2002 izda tilfet u ntgħazlet Illum il ġurnata hemm pjan għall kandidatura tal Logħob Olimpiku tax Xitwa tal 2026 b mod konġunt mal Bavarja il Ġermanja biex jinqasmu l ispejjez billi jintuzaw l infrastrutturi ezistenti qrib il fruntieri nazzjonali Għad irid isir referendum li normalment ikun l aħħar pass tal kandidatura Styriarte Graz tospita l festival annwali tal muzika klassika Styriarte stabbilita fl 1985 biex is surmast jintrabat iktar qrib raħal twelidu L avvenimenti ttellgħu f postijiet differenti fi Graz u fir reġjun tal madwar Djalett Imsejjaħ Steirisch miċ ċittadini lokali id djalett ta Graz jifforma parti mid djaletti tar reġjun Awstro Bavarjan b mod speċifiku taħlita ta Bavarjan Ċentrali fil parti tal Punent ta Styria y ta Bavarjan tan Nofsinhar fil parti tal Lvant Il Grazer ORF is sussidjarja ta Graz tal Korporazzjoni Awstrijaka tax Xandir nediet inizjattiva fl 2008 imsejħa Scho wieda Steirisch g redt sabiex tenfasizza l bosta djaletti ta Graz u Styria inġenerali u trawwem il kburija li għandhom bosta ċittadini ta Styria għall kultura lokali tagħhom Hemm zewġ raġunijiet tat taħlit ta dawn id djalett mal Ġermaniz Standard l influwenza tat televizjoni u tar radju li wasslu l Ġermaniz Standard fid djar u l industrijalizzazzjoni li kkawzat l għebien tal bidwi waħdu fid dawl tal fatt li l komunitajiet agrikoli jitqiesu bħala l kelliema reali tad djalett mitkellem TrasportTramm f Jakominiplatz Permezz ta network estensiv tat trasport pubbliku Graz hija faċilment aċċessibbli mingħajr karozza Il belt għandha network komprensiv tal karozzi tal linja li jikkomplementa n network tat tramm ta Graz li jikkonsisti minn tmien linji Erba linji jgħaddu minn waqfa tat tramm taħt l art fl istazzjon ferrovjarju ċentrali Hauptbahnhof u jgħaddu miċ ċentru tal belt qabel ma jmorru f inħawi oħra Barra minn hekk hemm seba rotot ta billejl tal karozzi tal linja għalkemm dawn joperaw fi tmiem il ġimgħa u filgħaxijiet qabel il btajjel pubbliċi Ix Schlossbergbahn il linja ferrovjarja tal funikular u l lift tax Schlossberg lift vertikali jikkollegaw iċ ċentru tal belt max Schlossberg Mill istazzjon ferrovjarju ċentrali Hauptbahnhof il ferroviji reġjonali jikkollegaw mal biċċa l kbira ta Styria Il ferroviji diretti joperaw lejn il bliet il kbar ewlenin tal qrib inkluz Vjenna Salzburg Maribor u Ljubljana fis Slovenja Zagreb fil Kroazja Budapest fl Ungerija Praga u fiċ Ċekja fl Izvizzera kif ukoll Munich u Frankfurt fil Ġermanja Il ferroviji għal Vjenna jitilqu kull siegħa F dawn l aħħar snin bosta stazzjonijiet ferrovjarja fi ħdan il limiti tal belt u fis subborgi ġew rikostruwiti jew immodernizzati u issa huma parti mill S Bahn Graz servizz ferrovjarju ta kollegament tal belt maz zona suburbana u l irħula tal madwar L Ajruport ta Graz jinsab madwar 10 kilometri fin Nofsinhar taċ ċentru tal belt u huwa aċċessibbli bil karozza tal linja bil ferrovija bit taksi u bil karozza Id destinazzjonijiet diretti jinkludu Amsterdam Berlin Frankfurt Munich Stuttgart Istanbul Vjenna u Zurich Fl 2021 ġiet proposta sistema tal metro b zewġ linji għal Graz li twassal biex Graz tkun it tieni belt Awstrijaka b sistema rapida ta tranzitu wara Vjenna SaħħaFi Graz hemm seba sptarijiet diversi sptarijiet privati u sanatoriums kif ukoll 44 spizerija L Isptar Universitarju ta Graz LKH Universitats Klinikum Graz jinsab fil Lvant ta Graz u fih 1 556 sodda u jħaddem 7 190 impjegat L Isptar Reġjonali ta Graz II LKH Graz II għandu zewġ siti fi Graz Is sit tal Punent LKH Graz II Standort West jinsab f u fih 280 sodda u jħaddem madwar 500 impjegat filwaqt li s sit tan Nofsinhar LKH Graz II Standort Sud jispeċjalizza fin newroloġija u fil psikjatrija u jinsab fi Strassgang u fih 880 sodda u 1 100 impjegat L Isptar tal Aċċidenti AUVA Unfallkrankenhaus der AUVA jinsab f Eggenberg u fih 180 sodda u jħaddem total ta 444 impjegat Il Klinika ta Albert Schweitzer fil parti tal Punent tal belt hija sptar tal anzjani li fih 304 sodda l Isptar ta San Ġwann t Alla Krankenhaus der Barmherzigen Bruder għandu zewġ siti fi Graz wieħed f Lend li fih 225 sodda u wieħed f Eggenberg b 260 sodda L Isptar tal Ordni ta Santa Elizabetta Krankenhaus der Elisabethinen fi Gries fih 182 sodda Hemm ukoll diversi kliniki privati il Privatklinik Kastanienhof il Privatklinik Leech il Privatklinik der Kreuzschwestern is Sanatorium St Leonhard is Sanatorium Hansa u l Privatklinik Graz Ragnitz Is Servizz ta Emerġenza EMS fi Graz jiġi pprovdut unikament mis tal Awstrija B mod perpetwu zewġ karozzi għat tobba ta emerġenza NEF Notarzteinsatzfahrzeug zewġ ambulanzi b tabiba u l persunal regolari NAW Notarztwagen u madwar 30 ambulanza regolari RTW Rettungswagen ikunu dejjem lesti għal dak li jista jinqala Barra minn hekk diversi ambulanzi mhux ta emerġenza KTW Krankentransportwagen u Unita Mobbli tal Kura Intensiva MICU jiġu operati mis Salib l Aħmar għat trasport ta pazjenti mhux f kazijiet ta emerġenza lejn l isptarijiet u bejniethom Minbarra s Salib l Aħmar l Alleanza tal Ħaddiema Samaritani Arbeiter Samariter Bund Osterreichs l organizzazzjoni Awstrijaka tal Korp tal Ambulanza tal Ordni ta Malta Malteser Hospitaldienst Austria u s Salib l Aħdar Grunes Kreuz joperaw ambulanzi KTW għat trasport tal pazjenti mhux f kazijiet ta emerġenza Minbarra l karozzi hemm ukoll ħelikopter ambulanza C12 stazzjonat fl ajruport ta Graz b tabib ta emerġenza flimkien mal persunal regolari Relazzjonijiet InternazzjonaliĠemellaġġi Graz hija ġemellata ma Montclair New Jersey l Istati Uniti mill 1950 l Ingilterra ir Renju Unit mill 1957 in Netherlands mill 1964 il Ġermanja mill 1968 Trondheim in Norveġja mill 1968 il Kroazja mill 1972 Trieste l Italja mill 1973 ir Rumanija mill 1982 Maribor is Slovenja mill 1987 Pecs l Ungerija mill 1989 Dubrovnik il Kroazja mill 1994 Ljubljana is Slovenja mill 2001 San Pietruburgu ir Russja mill 2001 sospiz minn Marzu 2022 Forom oħra ta kooperazzjoni u ħbiberija bejn il bliet simili għall programmi ta ġemellaġġ is Serbja il Boznija ĦerzegovinaResidenti notevoliDawn li ġejjin huma residenti notevoli ta Graz tal imgħoddi u tal prezent Anna tal Awstrija ir Reġina tal Polonja u tal Izvezja Carl Julius Haidvogel kittieb Wolfgang Bauer kittieb Awstrijaku Karl Bohm surmast Awstrijaku Ludwig Boltzmann fiziku Awstrijaku Professur tal Fizika Matematika fl Universita ta Graz 1869 President tal Fizika Sperimentali fl Universita ta Graz 1876 1890 Bernd Bruckler plejer professjonista tal ice hockey Kostanza tal Awstrija ir Reġina tal Polonja Hans Dobida Elisabeth Eberl atleta Olimpika tal javelin Arċiduka Franz Ferdinand tal Awstrija Arċiduka tal Awstrija tal u werriet għat tron Awstro Ungariku Olaf Fjord attur reġista u produttur tal films Michael Gspurning gowler attwali ta FC Schalke 04 II Gregor Hammerl President tal Kunsill Federali tal Awstrija Nicolaus Harnoncourt twieled f Berlin u trabba f Graz surmast magħruf għall ispettakli tal muzika klassika strumentali Victor Franz Hess fiziku rebbieħ tal premju Nobel Manfred Hoeberl powerlifter Hans Hollmann direttur u attur teatrali Johannes Kepler għalliem tal matematika f seminarju fi Graz Helmut Kollars kittieb u illustratur Otto Loewi fizjologu rebbieħ tal Premju Nobel Helmut Marko eks sewwieq tat tlielaq tal karozzi Marisa Mell 1939 1992 attriċi li twieldet u trabbiet fi Graz Franziska Meissner Diemer ġurnalista u kittieba August Meyszner 1886 1947 uffiċjal Awstrijaku tal SS li ġie ġġustizzjat għal reati tal gwerra August Musger inventur tat teknika tas slow motion fiċ ċinema Olga Neuwirth kompozitur Awstrijaka kontemporanja Lili Novy poeta Slovena Emanuel Pogatetz difensur ta FC Nurnberg Johann Puch inventur mekkaniku u produttur tal vetturi Sloven Adam Rainer l unika persuna dokumentata fl istorja li kien wieħed kemm l iqsar kif ukoll l itwal persuni Jochen Rindt ċampjin Awstrijaku tal Formula 1 li trabba fi Graz ma nanntu Anton Rintelen Ministru tal kabinett u aġent li kkonfoffa man Nazisti Eduard Roschmann 1908 1977 kmandant Awstrijaku Nazist tal SS fil getto ta Riga Josef Schleich twieled fl 1949 bidwi Awstrijaku Hermann Schloffer kirurgu Andreas Schnider twieled fl 1959 teologu għalliem akkademiku awtur pubblikatur konsulent u politiku tal OVP Gert Schnider ċampjin tal Abalone Markus Schopp eks midfielder tal futbol Erwin Schrodinger kanċillier għal perjodu qasir tal Universita ta Graz fl 1936 Werner Schwab drammaturgu u artist viziv eks ċampjin tal bodybuilding attur u eks gvernatur tal California Twieled u trabba fil villaġġ agrikolu ta Thal 3 2 kilometri minn Graz Friedrich St Florian arkitett Awstrijaku Amerikan Robert Stolz kompozitur u surmast Awstrijaku Thomas Tebbich dekatleta u pole vaulter Nikola Tesla studja l inġinerija elettrika fi Graz Hertha Topper contralto twieldet fi Graz Thomas Vanek plejer tal hockey professjonista twieled f Baden bei Wien trabba fi Graz Hans Ulrich von Eggenberg statista Awstrijaku u Prim Ministru bikri matul il Gwerra ta Tletin Sena Johann Bernhard Fischer von Erlach arkitett tal perjodu Barokk Ernestine von Kirchsberg pittur Leopold von Sacher Masoch kittieb u ġurnalist studja fi Graz it terminu masokizmu oriġina minn kunjomu Baruni Roman Ungern von Sternberg figura prominenti fil moviment Abjad Russu u dittatur tal Mongolja fl 1921 Otto Wanz eks lottatur professjonista li rebaħ il Kampjonat Dinji AWA tal Heavyweight Walter Wolf negozjant Oktavia Aigner Rollett fiziku prominentiReferenzi Service Stadtportal der Landeshauptstadt Graz Admin Graz Press Zahlen Fakten Bevolkerung Bezirke Wirtschaft Geografie Stadtportal der Landeshauptstadt Graz bil Ġermaniz Miġbur 2022 04 05 Metropolitan areas stats oecd org Miġbur 2022 04 05 Graz Interreg CENTRAL EUROPE bl Ingliz Arkivjat minn l oriġinal fl 2022 06 25 Miġbur 2022 04 05 a b ċ d Centre UNESCO World Heritage City of Graz Historic Centre and Schloss Eggenberg UNESCO World Heritage Centre bl Ingliz Miġbur 2022 04 05 Centre UNESCO World Heritage 30 COM 8B 51 Decision UNESCO World Heritage Centre bl Ingliz Miġbur 2022 04 05 Baynes T S Smith W R eds 1880 Gratz Encyclopaedia Britannica Vol 11 9th ed New York Charles Scribner s Sons p 63 Fichtner Paula Sutter 11 June 2009 Historical Dictionary of Austria Scarecrow Press ISBN 9780810863101 https austria forum org Austria Forum Graz Glockenturm Austria Forum bil Ġermaniz Miġbur 2022 04 06 https austria forum org Austria Forum Graz Uhrturm Austria Forum bil Ġermaniz Miġbur 2022 04 06 A Short History of the City City of Graz web archive org 2013 12 09 Arkivjat minn l oriġinal fl 2013 12 09 Miġbur 2022 04 06 Service Stadtportal der Landeshauptstadt Graz Admin Graz Press Zahlen Fakten Bevolkerung Bezirke Wirtschaft Geografie Stadtportal der Landeshauptstadt Graz bil Ġermaniz Miġbur 2022 04 06 Graz Austria Koppen Climate Classification Weatherbase Weatherbase Arkivjat minn l oriġinal fl 2022 04 06 Miġbur 2022 04 06 Saha Pijushkanti 5 June 2012 Modern Climatology Allied Publishers ISBN 9788184247565 Graz Universitat Klimadaten Klimadaten von Osterreich 1971 2000 www zamg ac at Miġbur 2022 04 06 Primeri nekaj sklanjatev in spregatev v Megiserjevem Dictionarium quatuor linguarum 1592 The Concise Grammar of Four Languages in Megiser s 1592 Dictionary Jezikoslovni Zapiski in Slovenian Institut za slovenski jezik Frana Ramovsa ZRC SAZU 13 1 2 23 32 2007 ISSN 0354 0448 Granda Stane 2006 Gradec in Slovenci Traditiones in Slovenian Vol 35 no 2 University of Graz pp 99 103 Janez Nepomuk Primic in ustanovitev stolice za slovenski jezik na liceju v Gradcu 1811 Janez Nepomuk Primic and the Establishment of the Chair of Slovene at the Lyzeum in Graz in 1811 Slavisticna revija Journal of Slavic Linguistics bis Sloven 50 1 January March 2002 ISSN 1855 7570 Bracic Bojan November December 2011 Korber Mateja ed Predstavitev znamke v barocni dvorani graskega semenisca Razgledi glasilo Poste Slovenije Views The Bulletin of the Post of Slovenia Posta Slovenije Post of Slovenia ISSN 1318 5705 A Short History of the City City of Graz web archive org 2013 12 09 Arkivjat minn l oriġinal fl 2013 12 09 Miġbur 2022 04 06 Lowenstein Stephan Osterreich Wurschtl statt Weltrevolution bil Ġermaniz Miġbur 2022 04 06 The Communist Party Just Won the Elections in Austria s Second Biggest City jacobinmag com bl Ingliz Miġbur 2022 04 06 red steiermark ORF at 2021 11 17 Elke Kahr ist neue Grazer Burgermeisterin steiermark ORF at bil Ġermaniz Miġbur 2022 04 06 Welle www dw com Deutsche Austrian city swears in first ever communist mayor DW 17 11 2021 DW COM bl Ingliz Miġbur 2022 04 06 Gemeinderatswahl 2021 www wahlergebnis graz at Miġbur 2022 04 06 Steirische Sprache steiermark com www steiermark com bil Ġermaniz Miġbur 2022 04 07 Jontes Gunther Scho wieda Steirisch g redt PDF ORF St Radio Steiermark ORF Steiermark PDF Arkivjat minn l oriġinal PDF fl 2021 08 18 Miġbur 2022 04 07 Flughafen Graz Destinations Flightinformation Flight Schedule Departure Arrival Travel web archive org 2015 09 07 Arkivjat minn l oriġinal fl 2015 09 07 Miġbur 2022 04 07 2021 03 01T10 00 00 Two line automated metro proposed for Graz Railway Gazette International bl Ingliz Miġbur 2022 04 07 Beziehungen Stadtportal der Landeshauptstadt Graz Graz Referat fur Internationale Stadtepartnerschaften Stadtportal der Landeshauptstadt Graz bil Ġermaniz Miġbur 2022 04 07 What is the point of Coventry s twin towns Coventry Telegraph web archive org 2017 12 30 Arkivjat mill oriġinal fl 2017 12 30 Miġbur 2022 04 07 Manutenzjoni CS1 BOT url oriġinali status mhux magħruf link Stedenbanden web archive org 2007 09 26 Arkivjat minn l oriġinal fl 2007 09 26 Miġbur 2022 04 07 Stadtepartnerschaften und Internationales Wissenschaftsstadt Darmstadt Arkivjat minn l oriġinal fl 2013 07 23 Trondheims offisielle nettsted Vennskapsbyer web archive org 2011 09 27 Arkivjat minn l oriġinal fl 2012 02 21 Miġbur 2022 04 07 Gradovi pobratimi Grad Pula www pula hr Miġbur 2022 04 07 Twin cities and association memberships About Ljubljana Ljubljana web archive org 2016 06 11 Arkivjat minn l oriġinal fl 2016 06 11 Miġbur 2022 04 07 Mezhdunarodnye i mezhregionalnye svyazi Oficialnyj sajt Administracii Sankt Peterburga www gov spb ru Miġbur 2022 04 07 Grazer Der Offiziell Stadt Graz friert Partnerschaft mit St Petersburg ein grazer at bil Ġermaniz Miġbur 2022 04 07

L-aħħar artikli
  • Lulju 11, 2025

    Marmosops parvidens

  • Lulju 11, 2025

    Marmosops juninensis

  • Lulju 10, 2025

    Marmosops impavidus

  • Lulju 10, 2025

    Marmosops creightoni

  • Lulju 11, 2025

    Marmosops bishopi

www.NiNa.Az - Studio

    Ikkuntattjana
    Lingwi
    Ikkuntattjana
    DMCA Sitemap
    © 2019 nina.az - Id-drittijiet kollha riservati.
    Copyright: Dadash Mammadov
    Websajt b’xejn li tipprovdi informazzjoni u qsim ta’ fajls minn madwar id-dinja.
    Fuq